Koningin op bezoek
bij jubilerende spoorwegen
BEURSO VERZICHT
HET ZWAARD VAN PALERMO
REIS VAR BIJNA ZEVEN UUR
PRINSES BEATRIX KREEG
DRIEJARIGE SCHIMMEL
SPOORWEGEN MOETEN RUIM
EEN MILJARD INVESTEREN
17-JARIGE BELG STAL BOSSIER
BIJ EURATOM IN BRUSSEL
DE VRIJE ZEEUW
Pagina 5
Toekomsttrein
Familie
„Doorsnee"
Medezeggenschap
Van Gend en Loos
Naar Rotterdam
Spitse vragen
internationals
verdeeld,
Fokker flauw
De Britse
verkiezingen
Zaterdag 26 iept, 1964
Koningin Juliana is gisteren de gast geweest van de 125-jarige
Nederlandse Spoorwegen. Voor de eerste maal sinds haar troon
bestijging bracht ze een oriëntatiebezoek aan enkele bedrijfsonder
delen van het spoorwegbedrijf om te zien en te horen waarom de
trein er nog steeds bij hoort.
Het was bovendien de eerste maal in de geschiedenis dat het
nationale spoorwegbedrijf een vorst of vorstin in zijn eigen huis,
de „Commissarissenzaal", mocht begroeten. Zeldzaam was ook het
tijdstip van het bezoek: tussen kwart voor vier 's middags en half
elf 's avonds, midden in de piektijd dus van de spoorwegen. Tijdens
die bijna zeven uur durende reis bezocht koningin Juliana Utrecht,
Schiedam, Rotterdam en Amsterdam.
In het nieuwe treinstel van de
spoorwegen, de „Reizigerstrein
Toekomst", begon de reis met
warm herfstweer in Baarn. Het
was voor 't eerst sinds het 25-
jarig huwelijksfeest van het ko
ninklijk paar dat de koningin een
treinritje maakte. Ze kreeg dus
heel wat nieuws te zien. Dat be
gon al in Baarn, waar de presi
dent-directeur van de N. S., ir.
J. Lohmann met trots de geres
taureerde koninklijke stations-
Wachtkamer kon laten zien. Vol
bewondering keek de koningin
naar het resultaat van de her-
stelarbeid. H. M. nam ook nog
een kijkje in het stationskantoor
met beveiligingsapparatuur. On
derweg naar Utrecht zorgden de
N. S.-directieleden voor toelich
ting op vele vragen.
Utrechts burgemeester jhr. mr.
C. J. A. de Ranitz verwelkomde
de vorstin, die even later ook
kennis maakte met de eerste
„familie Doorsnee" van 't spoor-
wegbedijf, een districtsvertegen
woordiging van de hoofdadmini
stratie en een deputatie van
„hoge en lage" spoorwegmannen
en -vrouwen.
Bij het derde hoofdadmini
stratiegebouw legde de koningin
een krans van witte chrysanten
en takken Amerikaanse eikebla-
üeren aan de voet van het door
haar gemaal onthulde monu
ment ter herdenking van de in
de tweede wereldoorlog gevallen
N. S.-ers. Rondom het hoofdge
bouw en ook langs de route had
zich het voltallige 2800 man tel
lende Utrechtse spoorwegperso
neel opgesteld.
Na de kranslegging speelde het
N. S.-muziekkorps „Valiant
Years".
In een korte toespraak vertel
den prof. Gelissen, ir. Lohmann
en de voorzitter van de perso-
neelsraad, G. J. H. Alink, een en
ander over de groei en bloei van
het spoorwegbedrijf en het wel
en wee van de 29.000 personeels
leden.
Uit een toespraak van de voor
zitter van de personeelsraad, de
heer Alink, bleek dat er in so
ciaal opzicht in de afgelopen 125
spoor jaren veel is veranderd.
Via de uit 1926 daterende perso-
neelraad hebben de werknemers
een belangrijk stuk medezeggen
schap in sociale bedrijfsproble-
men gekregen. De overlegstruc
tuur wordt nu bestudeerd, zo
deelde de heer Alink mede. De
behoefte bestaat aan een struc
tuur, waarbij het accent meer
zou moeten worden gelegd op
inschakeling van de werknemer
bij alle aangelegenheden, die
rechtstreeks op de arbeidssitua
tie betrekking hebben.
Belangstellend luisterde de ko
ningin naar de voordrachten
over allerlei spoorwegproblemen.
Het duurde langer dan was voor
zien. Op straat was de „piektijd"
al merkbaar, toen de koningin
tegen kwart over vijf per auto
reed naar de grootste dochter
uit het N. S.-gezin, Van Gend
en Loos. Dertig minuten duurde
het bezoek hier en in die tijd
kreeg koningin Juliana van di
recteur Hennes te horen hoe Van
Gend en Loos het stukgoederen-
vervoer in samenwerking met de
N. S. verzorgt.
Zesduizend mensen zijn daar
bij elke dag betrokken.
Nagetuurd door de burgemees
ter van Utrecht en stafleden van
N. S. werd de reis kort na zes
uur voortgezet naar Rotterdam
en Schiedam. f
Duizenden forenzen die op dit
drukste uur van de week op hun
trein stonden te wachten, waren
getuige van dit onderdeel van
het koninklijk spoorwegbezoek.
De koningin heeft tussen Gou
da en Rotterdam uit de cabine
van een splinternieuw reizigers
treinstel een blik geworpen op
enkele tientallen kilometers van
het thans ruim 32.000 km lange
Nederlandse spoorwegnet.
Op haar treinreis van ongeveer
200 km door de randstad Hol
land was het voor de vorstin een
bijzondere gewaarwording om
uit deze unieke treinplaats te er
varen, hoe een machinist het
landschap van overwegen, spoor
rails en beveiligingstekens ziet.
Met name was de koningin ge-
interesseerd in de lichtseinen.
Trouwens, ook had de koningin
al heel wat vragen afgevuurd
op de districtschef van de spoor
wegen Ir. P. M. J. Claassen. De
bovenbouw, de dienstregeling en
de geplande Deltaspoorweg had
den haar belangstelling.
In Rotterdam zorgde de chef
van het exploitatiedistrict voor
een verklaring van de hypermo
derne spoorwegverkeersleiding.
Tien minuten duurde het opont
houd. Omstreeks zeven uur werd
het vertreksein weer gegeven,
ditmaal voor een korte rit naar
Schiedam, waar in de kantine
op de vijfde etage van het mo
derne stationsgebouw het diner
klaar stond.
Uit raam gevallen
Donderdagavond is de zestig
jarige mevrouw B. de Groot-
Brink uit het raam van haar
woning aan de Woldweg in de
Koekoekspolder te IJsselmulden
gevallen. Ze kwam met het
hoofd terecht op een vier meter
lager gelegen tegelpad en was
op slag dood.
Mevrouw De Groot was, zit
tend in de vensterbank, bezig de
ramen aan de buitenkant te
zemen. Daarbij had ze haar voe
ten achter een stoel gehaakt. De
stoel verschoof echter en haar
voeten schoten los. Een twintig
jarige dochter, die bezig was de
vloer te wrijven, zag het onge
luk gebeuren, maar kon niets
meer doen.
ORKAAN WILDA IN
OLYMPISCH DORP
De orkaan Wild,a heeft danig
huis gehouden in en om het
olympisch dorp in Tokio. Een
enuorme regenval, gepaard met
razende windstoten richtte aan
zienlijke schade aan. Hier een
beeld van een parkeerterrein in
het olympisch dorp, waar wegge
rukte daken op de auto's terecht
kwamen.
Comité tot behoud van
de draadomroep
In Rotterdam is opgericht een
comité tot behoud van de draad
omroep. Het wil aanvankelijk
actie gaan voeren voor instand
houding van de draadomroep, die
met opheffing wordt bedreigd.
Secretaresse is mevr. H. Bou-
man, Noordplein 47, Rotterdam-
li.
Beursplein 5 heeft gisteren de
fceursweek afgesloten met een
Jicht verdeelde stemming voor de
internationale waarden. Kon.
Oüe lag hierbij het best in de
markt, gesteund door dé dol
lar hogere slotkoers in Wall-
street van donderdag. De stuk'
ken deden op het Damrak
159,80 tegen donderdag als ge
middelde slotprijs van de laatste
tape 159,20. Ook Philips trok
wat kopers, waardoor de prijs
zich licht verbeterde tot ƒ161
(ƒ160,70). Unilever stelde teleur
De investeringen in de Schiphollijn, een spoorwegverbinding Am
sterdamLelystad, de Delta-spoorlijn van Rotterdam naar Goes
als aansluiting op de toekomstige Kanaaltunnel en de voor het
goederenvervoer noodzakelijk nieuwe rangeeremplacementen zul
len tezamen het miljard overschrijden. Alleen de Schiphollijn kost
350 miljoen gulden.
De president-directeur van de
Nederlandse Spoorwegen, ir J.
Lohmann, heeft dit bekend ge
maakt in een toespraak in de
„Commissarissenzaal" in Utrecht
ter gelegenheid van het bezoek
van koningin Juliana aan enkele
bedrijfsonderdeleen.
Ir Lohman zei dat deze inves
teringen de draagkracht van het
bestaande bedrijf, waarin thans
een vermogen van circa 1,7 mil
jard is geïnvesteerd, verre te
boven gaan, zodat speciale fi
nancieringsmaatregelen moeten
worden getroffen. Daarbij zal
niet alleen op de waarde van de
spoorwegen voor de Nederlandse
gemeenschap op korte termijn,
maar in het bijzonder ook op die
op lange termijn moeten worden
gelet, zo meent ir Lohmann.
CONCURRENTIE
Ook de internationale ontwik
keling werpt vragen op. De een
making van de vervoerspolitiek
in het gebied van de Euromarkt
dreigt voor de spoorwegen uit te
lopen op een beperking van de
Helikopter bracht zieke
zeeman aan wal
Een hefschroefvüegtulg van
de Britse luchtmacht heeft don
derdag een zieke zeeman van 'n
Nederlands schip gehaald en
naar Scarborough aan de Engel
se oostkust gebracht, waar de
man in een ziekenhuis is opge
nomen. Het betreft de 26-jarige
Peter Haasnoot uit Katwijk-aan-
Zee, die aan boord van zijn schip,
de 115 ton metende treiler Dine-
marie, een darmbloeding had ge
kregen. Zijn toestand werd don
derdagavond in het ziekenhuis
bevredigend genoemd.
commerciële vrijheid, nu men
van plan is de prijzen binnen be
paalde marges te persen. Ir Loh
mann gelooft dat men voorbij
gaat aan het feit, dat N. S. meer
dan andere Westeuropese spoor
wegbedrijven in levende concur
rentie staat met weg en water,
zodat een ruimere financiële
armslag nodig is.
Vrijdagmiddag hebben prins
Bernhard en prinses Beatrix -een
bezoek gebracht aan de paarden
dagen in Utrecht, in het kade;
waarvan de vereniging tot be
vordering van de landbouwtuig-
paardenfokkerij zijn 25-jari'g ju
bileum herdenkt.
De vorstelijke, gasten werden
ontvangen door jhr mr C. J. A.
de Ranitz, burgemeester van
Utrecht, en mr E. Th. E. graaf
van Lynden van Sandenburg,
Daggeld verhoogd
Het tarief voor daggeld (call
money) is gisteren met een half
procent verhoogd tot 2% pro
cent. Hiermede wordt hoofd
zakelijk vooruitgelopen op een
te verwachten krapper wordende
geldmarkt. Op 6 augustus werd
genoemd tarief met een kwart
procent verlaagd tot twee pro
cent.
Handel in schedels
De politie van Metz in Oost-
Frankrijk heeft verscheidene
leden van een bende jongelieden
aangehouden die zich bezig hiel
den met handel in menselijke
schedels. Om hun afnemers, ver
zamelaars van curiositeiten die
meer dan honderd gulden per
schedel betaalden, te voorzien,
plunderde de bende kerkhoven.
commissaris der koningin in de
provincie Utrecht. De 13-jarige
Ankie Dekker uit Barendrecht
bood de prinses bloemen aan.
STERRENPAARD
Na enige pummers van het
programma bood de voorzitter
van de V. L. N. prinses Beatrix
een van de- mooiste paarden aan,
die op het ogenblik in Nederland
beschikbaar zijn. Het is- de 3-
jarige schimmel „Comtesse", ge-
fokt door Van Stuivenberg in
Echtveld en eigendom van de ge
broeders Van der Legen in Asch
bij Buren. Het is een blauwach
tige bles met vier witte voeten
van het Gelderse type en een
dochter van „Wodan". Het paard
behoort momenteel tot de ster
renpaarden, nadat hot op de cen
trale keuring in Bennekom hoog
werd bekroond. Het was deze
aanbieding die een deel uit
maakte van de tweede paarden
dag in de Irenehal en als het
war© de bekroning van het 25-
jarig jubileum van de V. L. N.
Maar de V. L. N. bood nog een
cadeau aan. Burgemeester De
Ranitz kreeg twee schimmels
van het Gelderse type aange
boden, bedoeld voo<- de heropge
richte bereden brigade in Ut
recht.
Man door eigen auto
overreden
De 49-jarige heer H. Mensinga
uit Stadskanaal is donderdag in
Groningen door zijn eigen
vrachtauto overreden en gedood.
De man kreeg pech met zijn
auto. Toen hij onder de wagen
een onderzoek instelde, ging
deze plotseling rijden.
Nieuw passagiersschip voor
Transatlantische vaart
De tendens grotere schepen te
bouwen zet zich in het algemeen
voort, .maar dit geldt in het bij
zonder voor tankers en andere
vrachtschepen voor speciaal ver
voer. In de passagiersvaart ziet
men juist het omgekeerde. Zo
heeft de Cunard-lijn, die thans
moet beslissen over de vervan
ging van de beide Queens, die
het transatlantisch verkeer be
dienen, besloten tot de bouw
van een passagiersschip van
58.000 ton. Een schip dat er
wezen mag, maar in draagver
mogen slechts van de beide
reuzen, die nu al vele jaren voor
deze maatschappij de Atlanti
sche Oceaan bevaren.
Sommige critici van dit plan
van de Cunard, die inmiddels
vijf Britse scheepswerven heeft
uitgenodigd mede te dingen naar
de order voor de bouw, vinden
dit schip nog te groot. Zij menen
dat een rendabele exploitatie
van transatlantische passagier
schepen slechts kan worden be
reikt wanneer men ze niet gro
ter bouwt dan 35.000 ton, dat is
dus ongeveer de grootte van
ons vlaggeschip op deze route,
de „Rotterdam".
Het nieuwe Cunard-schip zal
2000 passagiers in drie klassen
kunnen vervoeren. De machines
zullen het schip een snelheid
van 28,5 knopen geven. Techni
sche verbeteringen maken het
mogelijk deze snelheid te berei
ken met de helft van de brand
stof, die thans door de Queens
wordt verslonden.
Het schip zal evenals zijn il
lustere voorgangers in het slap
pe seizoen voor cruises worden
gebruikt.
De kosten worden geraamd op
220 miljoen gulden.
met een koersval van 60 cent tot
148,40. AKU kwam op het laag
ste punt van deze week met een
notering op 475% (477%). Voor
Hoogovens werd 613 (614) gead
viseerd. De handel was, mede in
verband met het naderende
weekeinde, gering. Wallstreet is
donderdag overgegaan tot 'het
consolideren van de eerder in de
week behaalde koerswinsten, zo
dat er van die zijde geen enkele
stimulans uitging, behalve voor
Kon. Oüe, wejk fonds er, zoals
gezegd, hoger sloot. Aandelen
Centrale Suiker werden op 414
(416) verhandeld. Vergeleken
met de slotkoers van de vorige
week daalde A. K. U. deze beurs-
week circa vijf, Hoogovens drie
punten. Philips en Unilever
moesten een kleinigheid prijs
geven, terwijl Kon, Oüe, reke
ning houdend met het geïncas
seerde interim-dividend ad 2,60,
circa een gulden omhoog ging.
Certificaten Deli ontmoetten
enige belangstelling met als ge
volg dat de koers opliep van
ƒ128,20 tot ƒ128,90 (ƒ127,50).
Speciale redenen voor deze be
langstelling waren niet te ver
krijgen. Amsterdam Rubber ver
beterde een punt tot 111%. De
scheepvaartsector was ongeani
meerd fractioneel lager,, ,njet
weinig zaken. De staatsfondsen-
markt gaf geen verschillen van
enige betekenis te zien. Op
maandag 5 oktober kan a pari
worden ingeschreven op 25
miljoen 5% procent 20-jarige
obligaties 1964 ten laste van de
Europese gemeenschap voor
kolen en staal. Verder staat tot
en met woensdag 7 oktober de
inschrijving met claimrecht open
op 9968 aandelen van het vlieg
tuigconcern Fokker tot de koers
van 225 procent. Prompt hierop
werden de aandelen van deze
maatschappij gevoelig lager ge
adviseerd uit vrees voor aanbod
van claims. De stukken lagen
deze week reeds gebrukt in de
markt. Met de handel in claims
Thomsen's Verenigde Bedrijven
werd een aanvang gemaakt. Zij
werden geadviseerd op 350
tegen een theoretische waarde
van ƒ366. Claims Duiker kregen
een iets hogere advieskoers. Die
van Van Ommeren bleven prak
tisch onveranderd. Uit de advies-
koers voor claims Amro-bank ad
ƒ44 blijkt, dat de claimprijs don
derdag veel te laag is geweest
op ƒ41,50.
Fokker veertig punten lager
op 315 in verhand met aange
kondigde claimemissie.
Beursindices
(1953 100)
24/9 25/9
587.3
Intern, conc.
Industrie
Scheepvaart
Banken
Handel enz.
Algemeen
23/9
586.7
350.3
141.7
234.3
166.6
411.6
350.6
139.6
231.0
166.4
411.9
586.7
350.0
139.5
233.0
166.4
411.2
AKU:
Hoogovens:
Kon. Olie;
160.10—160,50
Philips:
160.90161.70 gl
Unilever:
148.50—148.70 gl
Stille markt.
Nabeurskoersen
(476%)
(614)
(159.70)
(160.90)
(148.30)
Advieskoersen
buitenlands bankpapier
De advieskoersen voor buiten
lands bankpapier, vandaag gel
dend in Amsterdam, luiden;
Engels pond 9,98—10.08
Amerikaanse dollar 3,58—3.62
Canadese dollar 3.30%—3.35%
Belg. frank (100) 7.22%—7.27%
Franse frank (100) 73.30—73.80
Duitse mark (100) 90.3590.85
Noorse kroon (100) 49.8550.85
Deense kroon (100) 51.7552.75
Zweedse kr. (100) 83.25—83.75
Zwitserse fr. (100) 83,25—83.75
Ital. lire (10.000) 56.90—588.90
Oostenrijkse schilling (100)
13.93—-14.03
Port. esc. (100) 12,47%—12,62%
Spaanse peseta (100 gr. coup.
5.49—6.09
Een 17-jarige Belg uit Antwer
pen heeft onlangs een dossier
gestolen in het hoofdkwartier
van de Europese gemeenschap
voor atoomenergie, dat volgens
de woordvoerder van Euratom
echter geen enke] geheim bevat
te-
De zaak is aan het licht ge
komen door zijn arrestatie in Pa
rijs, waar hij wegens diefstal van
een auto door Interpol werd ver
hoord. Hij vertelde naar Parijs te
zijn gekomen met 20.000 Belgi
sche franks ongeveer 1500 gul
den die hij van de Russische
ambassade in Brussel had gekre
gen in ruil voor „belangrijke
dossiers". Hij was het gebouw
van Euratom in Brussel binnen
gedrongen, waar hij de documen
ten had ontvreemd.
De ambassade van de Sowjet-
Unie noemde het verhaal van de
jongeman „pure fantasie".
58. Aram wendde zich snel om
toen hij de voetstappen achter
zich hoorde, maar tot zijn opluch
ting bleek het Clelia te zijn, die,
opgeschrikt door het strijdrumoer,
met ontbloot wapen kwam toe
lopen om te zien wat er gaande
was.
„Wat is hier aan de hand?"
vroeg het meisje verrast toen ze
Aram naast zijn verslagen tegen
stander ontdekte.
De avonturier grinnikte. „Felix
vergat zijn manieren!" verklaarde
hij ironisch. „Ik betrapte hem
toen hij op het punt stond onze
oude vriendin het geheim van het
legendarische zwaard af te dwin
gen. Ik vrees, dat ik een beetje
ruw met hem ben omgesprongen."
„Het zwaardClelia keek
nadenkend naar de oude vrouw.
„Hmwaarom waart ge eigen
lijk nog zo laat buiten het slot,
Amiennen?"
„Vermoedelijk om de belangen
van het zwaard te behartigen,"
sprak Aram droog. „Hoewel ik
moet zeggen, dat Amienne er
eigenaardige gewoonten op na
houdt. Ik betrapte haar terwijl ze
bezig was in het holst van de
nacht over het kerkhof rond te
sluipen. Misschien kunt gij daar
een verklaring voor bedenken,
Clelia?"
„Genoeg onnozel gepraat!" zei
de oude scherp. „Waar is Paler
mo?" Ze scheen aan een vreemde
ongerustheid ten prooi. „Het is
thans niet veilig meer voor hem!
ZUn vijanden zullen alles doen
om hem zijn zwaardschede te ont
nemen!"
„Ik verliet hem terwijl hij bezig
was me een eindeloze ballade voor
te dragen," antwoordde Clelia
lachend. „Het was een ontzettend
strijdlustig gedicht, maar helaas
struikelde hij telkens over zijn
eigen zwaard terwijl hij het me
voordroeg. Onze dichterlijke
vriend kan nog steeds beter met
woorden dan met blanke wapens
omgaan!"
„Ruimte!" kreet op dat moment
een donderende stem terwijl zware
voetstappen nader kwamen. „Ver
neemt mijn oor hier strijdrumoer!
Valt men u wellicht aan, Clelia!
Ha! vreest niet! Ik zal u met mijn
heldenzwaard verdedigen,.
En onder vervaarlijk hakge-
stamp dook de dichter Palermo
strijdlustig uit de schemering op...
TELEVISIEFILMS
N. A. V. O,-OEFENING
VERDWENEN
Noorse televisiefunctionarissen
en Amerikaanse officieren staan
voor een raadsel, nu Noorse
films van de NAVO-oefening
„Team-work", bestemd voor uit
zending in Eurovlsieverband,
spoorloos zijn verdwenen. Sinds
de films aan boord zijh gebracht
van een vliegtuig met bestem
ming Keflavik, IJsland, heeft
niemand er meer iets van ge
hoord of gezien. Van IJsland
zouden de films naar de voor
lichtingsdienst van de NAVO in
Parijs worden gebracht, maar
Amerikaanse officieren te Kef
lavik zeggen, dat ze geen films
hebben gezien en er ook tevoren
niet over zijn ingelicht.
GEEN MILITAIRE
GEHEIMEN
De woordvoerder van Eura
tom ontkende met nadruk, dat
er geheime of vertrouwelijke do
cumenten zouden worden ver
mist. Een onderzoek dat werd
ingesteld, nadat Euratom op de
hoogte was gesteld van de ver
klaringen van de jeugdige dielf,
heeft wel uitgewezen dat een
deel van een dossier zoek is,
waarin voorbereidende artikelen
voor een te houden openbare
cursus over het vreedzaam ge
bruik van kernenergie waren op
geborgen, bestaande uit knipsels
uit wetenschappelijke tijdschif-
ten.
De woordvoerder legde er de
nadruk op, dat Euratom niet be
schikt ovep militaire kerngehei
men en dat werkelijk belangrijke
en geheime documenten op vei
lige plaatsen zijn weggesloten.
Koningin Elizabeth van Enge
land heeft vrijdag de koninklijke
proclamatie ondertekend, waarbij
het Britse parlement met het oog
op de op 15 oktober te houden
algemene verkiezingen wordt
ontbonden. Daartoe was zij spe
ciaal uit Schotland naar Londen
gevlogen. Met de ondertekening
zijn de 630 lagerhuisleden niet
langer leden van het parlement.
De ministers blijven op hun pos
ten.
Intussen werd premier sir Alec
Douglas-Home in Schotland aan
vaard als kandidaat voor Kin-
ross en WesttPertshire, de zetel
die hij bij de tussentijdse verkie
zingen van vorig jaar november
met een meerderheid van bijna
10.000 stemmen veroverde.
