Complot tegen regering in Bolivia Het incident in de Golf van Tonkin Dicussie in België over Schelde-Rijnverbinding OUD-PRESIDENT ZUAZO GEARRESTEERD ABSOLUTE MEERDERHEID VOOR ZWEEDSE SOCIAAL-DEMOCRATEN HET WEER MARGARINE CENT DUURDER BELGISCHE PERSSTEM OVER ANTI-R.E.M.-WET Maandag 21 Dinsdag 22 september 1964 20e Jaargang - No. 63¥£ Weerbericht Hoogwater Zon- en Maanstanden Koude nacht Gijzelaars in Bolivia Levenslang tegen Wolff geëist STAKING IN WENEN Perskritiek ORKAAN „GLADYS" BEDREIGT BERMUDA GRAPJE VAN GOLDWATER ALGEMENE STAKING IN SAIGON b rankering bi} abonnement: Terneuzen Dlreefenr-HoofreflaetenW I van de Sande Redaetie-adres: Noordatraat 55—67 AdminJstratie-adres: Smidswal Telefoon: 01150 2073 Gironummer: 38150 Abonnementsprijs jf6,— per kwartaal; pef maand f 2,per week 50 et Losse nrs 10 ct. DE VRIJE ZEEUW Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen Advertentieprijs per mm 18 ét; minimum per advertentie ƒ2,40. Rubriek „Kleine Advertenties" (géén handels- advertenties): 5 regels ƒ1,10. Iedere regel méér 22 ct Kleine advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adres Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging. Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uur. Voor het gecomb. maandag/dinsdag-nummer tot 10 uur v.m. De Boliviaanse regering heeft zondag in het gehele land de staat van beleg afgekondigd na de ontdekking van een komplot tegen de regering. Dit is in La Paz officieel meegedeeld. De vroegere president Hernan Siles Zuazo en twee afgevaardig den van de oppositie zijn gearresteerd. President Estenssoro heeft inmiddels een spoedbijeenkomst van het kabinet belegd. In het communiqué waarin de afkondiging van de staat van beleg werd bekendgemaakt, werd gezegd dat de „samenzwering" al maanden geleden was begon nen. Naar van officieuse zijde ver luidt zou de „revolutionaire links-nationalistisehe partij" (P. R. I. N.) met andere oppositie groeperingen achter het kom plot staan. De leider van de P. R. I. N. is Jüan Lechin, algemeen secretaris van de Boliviaanse mijnwerkersbond en voormalig vice-president van de republiek. Hij zou zijn ondergedoken. On der de arrestanten bevindt zich een parlementslid van de P. R. I. N., Alberto Morales. HONGERSTAKING In juni jl. hielden Lechin en oud-president Siles Zuazo een korte hongerstaking uit protest tegen de methoden bij de verkie zingen op 31 mei, waarbij presi dent Estenssoro werd herkozen. Na hun hongerstaking spraken de twee politici over een „nieuw plan voor actief verzet," waarbij zij de toestand vergeleken met die van het voorjaar van 1952, toen mede door hun toedoen de huidige regering aan de macht kwam. Lechin en Siles Zuazo werden in hun verzet gesteund door een staking van 20.000 mijnwerkers en door studenten, die betoog den dat de resultaten van de ver kiezingen waren vervalst. Es tenssoro werd herkozen, doordat de partij van Lechin eerst was verboden. Deze partij had zich afgeschei den van de regeringspartij. ARRESTATIES Er zouden reeds meer dan 100 mensen zijn aangehouden, onder wie Antonio Anze Jimenez en Walter Vasquez Michel, leiders van de „Boliviaanse socialistische falanx", Mario Alarcon Lahor, particulier secretaris van oud president Siles Zuazo, en Estan ley Camberos, oud-ambassadeur in Co'ombia. In La Paz heerste zondagavond rust. De politie en het leger wa ren geconsigneerd. Het ministerie van binnenland se zaken in La Paz gaf zondag avond een communiqué uit, waarin werd gezegd, dat het doe] van het komplot was de huidige regering te vervangen door een „junta onder leiding van Siles Zuazo". De samenzweerders wa ren o.a. van plan geweest de pre sident en de vice-president te vermoorden. SABOTAGEPLANNEN Voorts had men opstanden wil len organiseren in de departe menten Santa Cruz, Oriente en In Zweden hebben de regeren de sociaal-democraten bij de ver kiezingen van zondag volgens de voorlopige uitslag de absolute meerderheid behaald. De 233 zetels zullen, zoals het er nu uitziet, in de nieuwe ka mer als volgt verdeeld zijn: Sociaal-democraten 117 (winst drie) Liberalen 40 (ongewijzigd) Centristen 37 (winst drie) Conservatieven 28 (verlies elf) Communisten 8 (winst drie) Burger-verbond 3 (bestond in '60 nog niet) De nieuwe kamer telt 1 zetel meer dan de oude met het oog Medegedeeld door het K.N.M.I., geldig van maandagavond tot dinsdagavond. Afnemend buiig Koude nacht met weinig wind en in het binnenland plaatselijk nachtvorst. Vanavond en van nacht nog hier en daar en bui. Dinsdag overdag op de meeste plaatsen droog weer met zon nige perioden. Zwakke tot ma tige zuidwestelijke wind. Iets hogere middagtemperaturen dan maandag. DINSDAG 22 SEPTEMBER v.m. n.m. Breskens 2.18 2.19 Terneuzen 2.53 2.54 Hansweert 3.33 3.34 Walsoorden 3.43 3.44 WOENSDAG 23 SEPTEMBER v.m. n.m. Breskens 2.52 2.56 Terneuzen 3.27 3.31 Hansweert 4.07 4.11 Walsoorden 4.17 4.21 ZON MAAN op onder op onder Sopt. 21 6.24 18.41 19.09 5.35 22 6.25 18.39 19.26 6.53 23 6.27 18.36 19.44 8.12 24 6.29 18.34 20.25 9.34 op de bevolkingstoename. Premier Tage Erlanders so ciaal-democraten, die al 32 jaar aan de regering zijn, kregen met hun 117 zetels juist de absolute meerderheid. Zij zullen nu zon der de steun van de communis ten kunnen regeren. De oppositie is verzwakt door het optreden van twee nieuwe partijen, het christen-democra tisch verbond, dat 1,8 pet. van de stemmen kreeg maar geen zetels behaalde en het burger- verbond, dat drie zetels ver kreeg. NOG NIET ZEKER De sociaal-democratische par tij in Zweden heeft wel een ab solute meerderheid behaald, maar kan die weer verliezen als de per post uitgebrachte stem men zijn geteld. Volgens de voorlopige cijfers hebben de socialisten 117 van de 233 zetels in de kamer verkre gen. Het zal enkele dagen duren voordat de definitieve uitslag bekend is. Achter een depressie die zater dag via Schotland en de Noord zee naar Zweden trok, is ge durende het weekeinde koude en onstabiele lucht over ons land gestroomd waarin talrijke buien voorkwamen; op sommige plaat sen gingende buien met hagel en onweer gepaard. De tempe raturen waren enkele graden beneden normaal. Maandagmor gen arriveerde een oceanisch hogedrukgebied boven West- Frankrijk. Een rug van hogedruk strekte zich over de Britse eilan den naar het noorden uit. In de komende nacht zal deze rug van hogedruk ons land bereiken. In de koude lucht zal de tempera tuur dan bij weinig wind en hel dere hemel flink kunnen dalen. In het binnenland is plaatselijk nachtvorst mogelijk. Aan de buiigheid komt onder invloed van de hogedruk een einde. Op de oceaan is een diepe depressie ontstaan. Luchtdruk dalingen die daarmee samenhan gen, breiden zich naar de Britse eilanden en vooral naar het zee gebied tussen Schotland en IJs land uit. Tengevolge hiervan zal de wind uit het zuidwesten gaan waaien. In de namiddag kunnen de temperaturen daardoor iets hoger worden dan maandag. Bolivia, gewapende aanvallen wil len plegen op openbare gebou wen, een belangrijke oliepijplei- dïng willen laten springen en spoorlijnen willen saboteren. Zaterdag waren in het kader van deze actie reeds aanvallen gepleegd op gebouwen in Chu- quisaca, aldus het communiqé. De autoriteiten drukken hun leedwezen uit over het feit, dat de oppositie niet evenzeer blijk heeft gegeven van goede wil als de regering voor het „consoli deren van de instellingen en voor het verzekeren van vrede en rust voor alle Bolivianen". De „revo lutionaire nationale beweging", gesterkt door de wettigheid van haar mandaat en door de steun van het volk, „is vastbesloten de economische en sociale ont wikkeling van het land voort te zetten en met de grootste streng heid op te treden tegen de ele menten die de verantwoordelijk heid dragen voor deze samenwer king ,öie gericht was tegen hot volk en zijn revolutie", zo besluit hett communiqué. De margarine wordt met in gang van vandaag per pakje van 250 gram een cent duurder. De bond van Nederlandse mar garinefabrikanten zegt, dat „de prijzen van oliën en vetten zich op een te hoog niveau blijven bewegen om doorberekening van bepaalde kostenverhogingen zon der prijswijziging mogelijk te maken". Met het ministerie van economische zaken heeft het ge bruikelijke overleg plaats gehad. Mijnwerkers van de tinmijnen van Hoeanoeni, ongeveer 300 km ten zuiden van de Boliviaanse hoofdstad La Paz, hebben een Westduitse technicus en drie Boliviaanse administrateurs van deze mijnen als gijzelaars gevan gen genomen. Zij willen op deze wijze een loonsverhoging af dwingen die hun, naar zij zeg gen, toekomt, omdat de voor hen geldende produktienormen zijn verhoogd. De Westduitse ambassade in La Paz heeft stappen gedaan om de vrijlating van de Westduitse gijzelaar te verkrijgen. In een verklaring van het Noordvietnamese ministerie van' buitenlandse zaken, verspreid door het Chinese persbureau „Nieuw China", wordt gezegd, dat vrijdagavond om tien uur (plaatselijke tijd), toen twee Amerikaanse torpedobootjagers in de richting van een nabij Nghe-An gelegen punt koersten, vanaf de kust zware ontploffin gen, lichtstralen en daarboven cirkelende vliegtuigen werden waargenomen. Deze oorlogssche pen behoorden, aldus de verkla ring, tot een groep torpedoboot jagers, die de Verenigde Staten op 17 en 18 september voor oefe ningen naar de aan Noord-Viet nam grenzende wateren hadden gezonden. „Vervolgens werden in berich ten, toegeschreven aan het Amerikaanse ministerie van de fensie, Vietnamese patrouille vaartuigen er botweg van be schuldigd aanvallen tegen de Amerikaanse oorlogsschepen te hebben ondernomen, terwijl de Amerikaanse pers met vergel dingsmaatregelen tegen de de mocratische republiek Vietnam begon te dreigen. Zaterdagmorgen om half negen heeft burgemeester Rjjpstra een krans van witte en rose chrysan ten neergelegd aan de voet van het monument bij de Westsluis ter herdenking van Terneuzen! he vrjjding op 20 september 1944. „Jarenlang heeft België aan gedrongen op een nieuwe Schelde-Rijnverbinding en kritiek op Nederland uitgeoefend omdat geen akkoord kon worden be reikt. Nu er eindelijk met veel moeite een akkoord tot stand is gekomen, dat in Nederland prak tisch al is bekrachtigd, wordt van Belgische zijde getalmd met de goedkeuring. Dat is een wel zeer paradoxale toestand." Dit heeft de Antwerpse wet houder van havenzaken, L. Del- waide, verklaard op een in Gent gehouden contactdag van het Belgisch studiecentrum voor de binnenscheepvaart. „Men mag niet langer dralen, indien men de positie van Ant werpen als Rijnhaven en als grote wereldhaven niet in gevaar wil brengen," voegde hij bier aan toe. De tegenstellingen, die tussen De openbare aanklager heeft vanmorgen in München levens lange gevangenisstraf geëist te gen de 64-jarige voormalige S.S.- generaai Karl Wolff, adjudant van Himmler en verbindingsoffi- icer tussen deze en Hitier. Wolff wordt mede verant woordelijk geacht voor de moord op 300.000 mensen. Antwerpen, Gent en Luik over het verdrag met Nederland be staan, bleken uit de inleidingen, die op de contactdag werden ge houden. De Antwerpse wethouder richtte zich in zijn toespraak in het bijzonder tot een afgevaar digde van het fonds van de Bel gische Rijnvaart, Charbonnier, die betoogde dat het verdrag tal van punten bevat, die onvoldoen de zijn omschreven. Hij eiste, dat de Belgische regering van Neder land een aantal formele wijzigin gen toegezegd krijgt. STATISTIEKEN „LIEGEN" Charbonnier verklaarde dat 't verdrag met zich meebrengt dat België het gehele project van de nieuwe verbinding tussen de Sctelde en de Rijn zal moeten betalen, aangezien Nederland zijn bjjdrage ruimschoots terug krijgt door het innen van de be lastingen op de op Nederlands grondgebied 'rit te voeren wer ken. Daarnaast sprak hij zijn onge rustheid uit over het feit, dat over enkele vraagstukken wel formele verklaringen zijn afge legd, maar dat het verdrag daar van niet rept. „Binnen tien jaar zullen zij die thans geruststellen de verklaringen hebben afgelegd wellicht van het politieke toneel zijn verdwenen en wat dan?" Wethouder Delwaide kreeg het ook aan de stok met zijn Gentse collega, oud-minister Van den Daele, die de bezwaren van Gent tegen het verdrag had toege licht. De Antwerpse wethouder belichtte met enkele cijfers de positie van de Antwerpse en Gentse havens, hetgeen de heer Van den Daele deed opmerken, dat „statistieken een moderne wijze van liegen" zijn. Het Schelde-Rijnverdrag is in België alleen nog maar goedge keurd door de commissie van buitenlandse zaken uit de kamer van volksvertegenwoordigers. De Weense trams kwamen vrijdag om twaalf uur tot stil stand door een staking van elek triciteitsarbeiders, die drie uur duurde. Deze staking werd ge voerd uit protest tegen het in trekken van het mandaat van de Oostenrijkse minister van bin nenlandse zaken, Franz Olah, door de leiders van de vakbon den. Demonstrerende arbeiders begaven zich naar het hoofd kwartier van de socialistische partij onder de uitroepen „Laat Olah. met rust" en „Doe Broda weg", (dr. Christian Broda, de socialistische minister van justi tie, zou de grootste tegenstander van Olah zijn). Franz Olah, voormalig voor zitter van de Oostenrijkse vak bonden, is door de betrokken partijen wegens slechte partij discipline van zijn mandaat ont heven. „Een ieder, zo gaat de verkla ring verder, herinnert zich nog een soortgelijk incident, dat op 4 augustus 1964 plaats had en dat door de Amerikaanse regering werd aangegrepen als voorwend sel voor oorlogshandelingen te gen Vietnam, die dan ook de volgende dag werkelijk werden uitgevoerd. Het lijkt erop, dat de Verenig de Staten thans bezig zijn een soortgelijk sprookje te creeëren om een eventuele aanval tegen de Vietnamese democratische re publiek te rechtvaardigen." De Noordvietnamese regering spreekt vervolgens de geuite be schuldigingen categorisch tegen, daaraan toevoegend dat zij geen enkele inbreuk op haar soeverei niteit en territoriale integriteit door Amerikaanse imperialisten en hun knechten zal dulden. „De Verenigde Staten en hun vazal len zullen de verantwoordelijk heid dragen voor de ernstige ge volgen die uit hun oorlogszuch tige handelingen in dit gebied voortvloeien," aldus besluit de verklaring van het Noordvietna mese ministerie van buitenland se zaken. In Washington bewaartmen nog steeds een officieel stilzwij gen over het gebeurde in de Golf van Tonkin. Alleen heeft een ge zaghebbende zegsman verklaard, dat Amerikaanse schepen waren aangevallen. Het stilzwijgen heeft ertoe ge leid, dat in de Amerikaanse hoofdstad tal van tegenstrijdige geruchten de ronde doen over wat precies is gebeurd. Het Chinese persbuerau ver spreidde een verklaring van het Noordvietnamese militaire op perbevel, dat eveneens een on gewoon snelle reactie op de be richten over het incident bevat. „Volgens berichten in de bui tenlandse pers hebben de Ver- engide Staten op 17 en 18 sep tember verscheidene schepen van hun zevende vloot naar de Golf van Tonkin gedirigeerd teneinde daar te provoceren. Bijzonder ernstig is het feit dat de Ameri kaanse imperialisten op 18 sep tember ongegronde berichten hebben verspreid volgens welke Noordvietnamese patrouilleboten de Amerikaanse oorlogsbodem hadden aangevallen", aldus de Noordvietnamese verklaring, waarin verder gezegd wordt dat het hier een „hernieuwde impe rialistische, Amerikaanse" po ging betreft om een excuus te vinden voor een volgende aan val op Noord-Vietnam. Het op perbevel waarschuwde de Ver enigde Staten dat zij de volle verantwoording dragen van de ernstige gevolgen die een nieuwe aanval zou kunnen hebben. De Vietnamese radio verklaar de dat Noord-Vietnam geen „misdadige handelingen" van de Verenigde Staten zal dulden. „Het Vietnamese volk en de strijdkrachten staan paraat om de Amerikaanse agressors op nieuw een lesje te geven wan neer zij zo brutaal zouden zijn het gebied van Noord-Vietnam binnen te dringen", aldus de ra dio. Nu het nieuwe incident in de Golf van Tonkin na de verkla ring die minister van denfensie McNamara zaterdag aflegde door de Amerikaanse regering blijk baar als gesloten wordt be schouwd, leveren enige Ameri kaanse dagbladen kritiek op de schaarse mededelingen van offi ciële zijde. Zo schrijft de New York Times dat McNamara's „bondige ver klaring" onvoldoende is. 'n Groot deel van de wereld zal zich af vragen of de Amerikaanse sche pen geldige gronden hadden om het vuur te openen. Tevens zal de verdenking ontstaan dat de werkelijke reden voor het vuren al te grote nervositeit was als gevolg van het vorige incident, aldus het blad. Ook de New York Herald Tri bune uit het vermoeden dat de bevelhebbers van de schepen uit zenuwachtigheid op „spoken" hebben geschoten of dat de aan vallers in het geheel geen aan vallers waren, maar Zuidvietna- mese patrouillevaartuigen die verder naar het noorden voeren dan zij gemachtigd waren. Zelfs is het mogelijk dat de Ameri kaanse schepen heimelijke Zuid- vietnamese operaties tegen Noord-Vietnam dekten of een speciale verkenningsopdracht uit voerden, aldus het blad dat het ontstaan van de speculaties toe schrijft aan de gebrekkige voor lichting. „Men kan zich er over verba zen dat het zover moest komen dat ondernemende lieden, die zich volstrekt niet buiten de wet stelden toen zij met hun onder neming begonnen, op het ogen blik dat zij hun doel bereiken, door overheidsmaatregelen met terugwerkende kracht worden geschaad." Dit schrijft het Belgische ka tholieke blad „Het Volk" naar aanleiding van de anti-.E.M.-wet. „Slechts een wetgevend gezag kan zich zoiets veroorleven, al zal iedereen moeten erkennen dat het gevoel van rechtvaardig heid of eenvoudige billijkheid wordt gekrenkt omdat willekeu rig te werk is gegaan. Maar dat is een zaak die de Nederlanders aangaat". Het blad schrijft echter wel geïnteresseerd te zijn in de R.E. M. als verschijnsel. Het schrijft de populariteit daarvan toe aan „de instinctmatige voorkeur van het publiek voor degenen, van wie het weet dat zij vrij kunnen spreken en niet zijn gebonden aan voorgeschreven opvattin gen". „De vraag is echter of de in vloed van de geldmachten, ver bonden aan ondernemingen zoals de R.E.M., niet nadeliger zou kunnen uitvallen dan welke re geringsinvloed dan ook". De orkaan „Gladys", de zwaar ste van dit seizoen tot dusver, beweegt zich in de richting van de Bermuda-archipel, zo heeft de weerkundige dienst van Miami meegedeeld. In de loop van deze ochtend zou hij Bermuda berei ken. Op 100 km van het centrum van de orkaan komen windsto ten voor van bijna 180 km per uur. Op Bermuda is alarm ge slagen. De kust van de Verenig de Staten wordt niet rechtstreeks bedreigd. Het blad betoogt voorts, dat de reclame in de t.v. thans ook voor België aan de orde wordt gesteld nu zij spoedig op de officiële t.v. in Nederland zal worden toege laten. België zal niet achter kun nen blijven indien de reclame zowel in Nederland als in Frank rijk in de t.v. doorbreekt. Naar aanleiding van de be richten over een nieuw incident in de Golf van Tonkin, zei sena tor Goldwater vrijdag, bij zijn aankomst in Charleston, waar hij een verkiezingsrede zou houden: „Ik hoor dat Lyndon (Johnson) nieuwe moeilijkheden heeft. Er is iets in de Golf van Tonkin ge beurd en met het grote commu- nisatiesysteem waarover „Yo- Yo" McNamara (de minister van defensie) zo opschept, wachten zij nu op een luchtpostbrief om uit te zoeken wat er gebeurd is". Vervolgens kondigde de sena tor zijn voornemen aan om la ter naar Washington te gaan „om te zien wat ik kan doen om te helpen". In de Zuidvietnamese hoofd stad Saigon is vanmorgen een algemene staking uitgebroken, waardoor met name de elektri- citeits- en watervoorziening, het busvervoer en de verbindingen worden getroffen. De staking is voor 48 uur afgekondigd dooi de vakbonden uit protest tegen het door de regering opgelegde stakingsverbod voor de duur van de noodtoestand. Ongeveer 60.000 arbeiders, al len lid van het algemeen vak verbond, nemen aan de staking deel. Ongeveer 3'.'CD stakers trokken naar het gebouw waar het bu reau van premier Ngoejen Khanh is gevestigd. De generaal was er echter niet. Om 12.30 pl. tijd stonden de stakers nog steeds voor het gebouw. Militairen had den er inmiddels de wacht be trokken.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1964 | | pagina 1