DAMES, LET OOK EENS OP DE MODE VOOR HEM U kunt niet alles weten mil ml Verkeersonderwijs maar hoe en waarom Nieuwe mogelijkheden in de hartchirurgie! HARTLONGMACHINE, 1ÏP0THERMIE EN OVERDRIKTANK Stormachtige ontwikkeling in de laatste tien jaar Niet langer zes minuten - LINNEN REGENJASSEN IMPREGNEREN NEDERLANDSE MODE Verkeersslachtoffers 17% kinderen Zaterdag 5 september 1964 DÉ VRIJE ZEEUW Pagina 7 Aangesloten op de bloedvaten Reservoir van zuurstof Geruite overhemden Hemdjasjes Pakken met split Wat staat beter V erkeersscholen Elk seizoen heeft een eigen mode, zeker ook voor mannen. En al staan mannen zo ogenschijnlijk wat wantrouwig tegenover nieuwe modellen, wat fellere kleuren en soms geheel nieuwe kledingstukken, heus, uw echtvriend wii ook wel eens iets anders. Zelfs wel eens iets heel anders. Met de vijfdaagse werkweek kregen de meeste mannen immers meer tijd voor recreatie? Geen wonder, dat gemakkelijk zittende, meer sportieve kle ding als vanzelfsprekend wordt geaccepteerd. Bovendien werkt de toegenomen welvaart in de hand, dat ook de mannen enige costuums meer in de kast hebben dan vroeger- liet geval was, met als gevolg een toenemende belang stelling voor wat meer opvallende dessins en combinaties. Er is een tijd geweest, dat de herenmode maar weinig had te betekenen. Voor de laatste oorlog leek het soms of er vrijwel geen verandering in kwam. Dfe heren stonden bekend om hun conservatis me en veel dames ergerden zich daaraan. Gelukkig is er sinds jaren wel het een en ander veranderd op dit gebied. De heren der schepping doen ook aan de mode mee en we kunnen dit op velerlei terrein constateren. Een belangrijk punt is wel, dat de heren er tegenwoordig wat kleuriger bijlopen dan vroeger. Dat biedt de ontwerpers trouwens ook weer nieuwe moge lijkheden. In de blazer die wij hierbij tonen, komt dit al sterk tot uit drukking. Het is waarlijk een pracht exemplaar, vervaardigd uit orlon en van een bijzonder correcte snit en toch sportief De hoofdkleur is marineblauw, terwijl de randen langs de voor sluiting en de zakken afgezet zijn met donkerfood. Vier gladde koperen knopen vormen de sluiting en fleuren het geheel op. Een keurig sporthemd, met vlotte open kraag en shawl comple teren het sportieve geheel. Zou zoiets niet iets voor uw echtgenoot zijn illlllllllllllllllll[lf!l!llllll[!llfllllll!llllll!llllll]|l!!l!IIIIIIIilllllMII!!ll!lll|j!ll1!]|| iBiiiiniiniiniiiiiiimB De operatieve behandeling van hartafwijkingen heeft zich in en na de oor log, maar vooral in de laatste tien jaar, met geweldige snelheid ontwikkeld. Sommige hartoperaties leveren weinig of geen gevaar op en worden regel matig, met goed resultaat, verricht. Daarnaast bestaan er ingrepen, die weliswaar tot de huidige mogelijkheden behoren, maar die erg ingewikkeld zijn en zoveel risiko meebrengen, dat men ze uitsluitend toepast in geval van hartstoornissen waarbij anders de vooruit zichten betreffende leven en gezondheid zeer somber zijn. Een der voornaamste redenen waarom de chirurg op dit gebied m onze tijd zoveel meer vermag dan vroeger is gelege# in het feit, dat inmiddels de hartlongmachine, het „kunsthart", werd ontworpen en in gebruik genomen. Reeds een aantal jaren staat een dergelijke machine ter beschikking in onze universitaire klinieken te Leiden, Amsterdam, Groningen en Utrecht; sedert 1962 ook in het Zui- der Ziekenhuis te Rotterdam. Aller eerst nu een korte bespreking van het principe van deze hartlongma chine. Bij de meeste operatieve ingrepen aan het hart kan het niet anders of de bloedstroom dient te worden on derbroken. De voor het leven be langrijke organen dreigen echter on stelbaar te worden beschaiSgd als ze niet voortdurend van b'toed, en daar mee van zuurstof, worden voorzien. De schadelijke invloed wordt wel wat beter verdragen wanneer liet lichaam afgekoeld wordt, want <le zuurstofbehoefte van de organen is bij lage temperatuur geringer dan gewoonlijk. Daarom is het geoor loofd de bloedsomloop gedurende zes minuten stop te zetten indien men er voor heeft gezorgd de lichaamstem peratuur tot 30" C te verlagen. Bij ingrepen die slechts weinig tijd vereisen kan men dus volstaan met het hulpmiddel hypothermie O koe ling), waarvoor verschillende metho den bestaan. Wil men echter langer durende operaties verrichten, dan is het vereist, dat men de bloedsomloop buiten het hart om laat plaatshebben, zoals dat mogelijk is geworden door de hartlongmachine. Dit toestel bestaat uit pompen, die aangesloten zijn op de bloedvaten van de patiënt en voor de duur van de operatie de werking van diens eigen hart en longen overnemen, zo dat de vitale organen, waaronder ook de hersenen, regelmatig van zuur stofrijk blóëd wórden voorzien. Gedurende een uur of langer kan dan aan het hart worden gemanipu leerd; meestal is dit voldoende tijd om zelfs grote correcties aan te bren gen. Het gebruik van de hartlongma chine mag men zich echter niet als een eenvoudige zaak voorstellen. Deze methode is ook daarom al niet eenvoudig, omdat ze veler mede werking vereist, namelijk een uitge breid team van chirurgen, haftspe cialisten, biochemici en verpleegsters, terwijl bovendien daags vóór de ope ratie niet minder dan 25 donores bloed moeten afstaan. Op deze plaats moet er ook mel ding van worden gemaakt dat de Am sterdamse hoogleraar Boerema de methode van opereren met behulp van atmosferische overdruk bestu deert. De patiënt in de overdruktank krijgt extra zuurstof in te ademen. Dr. ALFREDA BRIED2. Deze zomer liepen de heren rond in overhemden met smalle streepjes, voor de herfst kiezen zij de kleine ruitjes-dessins. Zelfs zij die jarenlang gezworen hebben bij da traditionele, voor vele gelegenheden passende, witte overhemden, bezwijken nu voor de minder kwetsbare kleuren en de gemakkelijke sportieve shirts. De wat zwaardere heren kunnen beter de verticale streepjes in don kere tinten aanhouden en daar een donkere broek bij dragen. Niet al leen de vrouwen letten immers op een mooi, slank makend silhouet? Er zijn hemden met een enkele borduurstreep, precies ir. het midden van de boord en de manchetten en langs de sluiting. Weer eens iets an ders. Maar ook ruitmotieven, pied- de poule en effen pastelkleuren zijn favoriet. Er zijn hemdjasjes met opgestikte zakken, die bij warm weer ook op een short gedragen kunnen worden. Reuze geschikt voor het weekend. Ze zijn heerlijk luchtig en ze kunnen toch alle mannen-benodigdheden her bergen door de praktische zakken. Thuis te dragen in plaats van een gewoon overhemd én colbertjasje, een vervanging van de gemakkelijke, maar warme trui. Er is zoveel prettig dragende kle- ding voor de killere avonden en de nazomer. Denk alleen nog maar eens aan de pullovers, de polopulis met lange of korte mouw, de col-pull overs en de cardigans. Voor ieders smaak is er gemakkelijk iets te vin den, te meer daar de kleuren bijzon der mooi zijn dit seizoen. We denken hierbij aan de rustige modetinten als honing, groen, grijs, beige, camel, mosterd en lichtblauw. Comfortabele costuums van wol, flanel en mohair strijden om uw voorkeur. Het één-rij kamgaren kostuum overheerst ook dit sei zoen weer in het modebeeld, soms met drie-knoops, soms met twee- knoopssluiting. Hét accent wordt gevormd door de flinke, lange splitten op de rug, maar vooral in de zijnaden. Beschaafde tinten als grijs, zand en honing overheersen, fijne streepdessins en Prince de Galles ruiten zijn en vogue. Vesten komen er steeds meer in. Soms zijn ze van de zelfde stof als het kostuum, maar ze zijn ook vaak van geheel afwijkend materiaal, tri cot of suède. Hierdoor zijn ze dus ook heel goed te dragen bij sportieve combinaties, vooral in de koude win terdagen. De jasjes hebben vaak lan ge revers, zodat de vesten goed zicht baar zijn. Vaak zijn ze kraagloos en soms hebben ze rond weggesneden voorpanden. Bepaalde kostuums vragen een wit overhemd, hemden van zelfstrij- kend katoen of tricot nylon. Zo op het oog dus een gemakkelijke keus. Dat is echter misleidend, want ook bij het kopen van een wit overhemd kan het moeilijk zijn om te beslui ten. Van het éne overhemd heeft de boord een hoog model, van een an der heeft de boord afgeronde punten, allemaal details die voor een man belangrijk kunnen zijn. Dat er hem den zijn met extra versterkte boord en manchetten interesseert ons vrou wen meestal meer: De dassen hebben over het alge meen een smal flesmodel en ze wor den met een enkele smalle knoop ge strikt. Er zijn veel effen stropdas sen of effen dassen met hier en daar een ornamentje. Geen wonder want de gedessineerde tweedpakken en Sherlock Holmes-ruiten vragen rus tige dessins. Maar waarom zoudt u niet één enkele zuiver zijden Italiaan se das in gloedvolle kleuren en patro nen bij dat effen jasje nemen? iiii)uniiii)ii))ii)ii)iii))iiiiiiii)ii)i)))iii))ni)]))iiiii)iiiiiimiii)iiiiiiiiiiiiiBHiH)iHtiiiiiii)iHiH)))iniii)iii)))HHi)i)ii)ii)nii)iii))iniiniiiin 2. 4. 5. 6. Het wordt weer najaar, dus regentijd. Wtf geven daarom op veler verzoek de wijzen waarop men linnen regenjassen moet im pregneren. Wilt u geen beschadigde regen jas of mantel hebben, koop dan een van die vloeibare of pastapre paraten. Deze preparaten zijn heel gemakkelijk In het gebruik en ge ven steeds goede resultaten. Alles wat u te doen hebt is: Eventuele vlekjes en spatten van verf, vet en/of ander materiaal goed verwijderen. Uw jas goed reinigen met een goed was- of reinigingsmiddel. De aldus gereinigde jas even uit spoelen en in de wind hangen om uit te druipen. De inhoud van een flesje vloei baar impregneermiddel vermen gen of toevoegen aan 'n geëmail leerde emmer met heet water. De gereinigde jas daarin dompelen. Na een paar uur de jas er uit halen, het water licht uitknijpen, (vooral niet wringen) en de jas vervolgens overbrengen in een andere emmer, waarin een beetje vlókkenzeep tevoren in ruim wa ter is opgelost. Na 2 tot 3 kwartier haalt u de jas er uit, knijpt het overtollige water uït- ver- uit, dan een tot twee maal spoelen in schoon water en volgens in de wind of op zolder laten drogen. Tenslotte de jas strijken met een niet te hete bout. Dat gaat heel goed, als de stof maar niet te droog is. Door op deze wijze te werk te gaan, krijgt u altijd goede resul taten en wat veel waard is, nooit beschadigingen. Tenslotte merken wij nog op, dat dat naspoelen in een emmer met heet water met vlókkenzeep dient om de waterproof laag een langer leven te geven. Doet u dit n.l. niet, dan is uw jas reeds na twee tot vier maanden weer lek, omdat het impregneermiddel zon der zeep dan door veel regen als 't ware wordt uitgespoeld. Drie mannequins, gekleed in nieuwe creaties van de Neder landse mode-ontwerper Arnould G. Diepeveen, poseerden voor onze fotograaf op ee> van de Amsterdamse markten. Op deze foto zien we rechts het Engelse topmodel Delia in een camelpak met fluwelen blouse. Nieuw zijn de kousen van ocelot, door Diepe veen ontworpen voor een grote kousenfabriek. Midden Evelyn in een rok en vest met blouse en kousen van zijden jersey; ilnks een model uit de collectie van Diepeveen, speciaal voor grote maten: een ntiddagjapon van donkergrijze flanel met fluwelen kraag en manchetten. De beret is van Nutria, de hoeden rechts en midden zijn ontworpen door Co Hoving. tifflUHiiKmtHiHuwtttuHiiwiiHWHiHiHiimiHHiiHiimiHiiniimiiiiHHmiii'.BwmitmimimiiHiiraraHiiiiiiiHiiffliHiiHiiiiiiHiiimHHtitiHifffimiitifflntiitniinimmiiiiiniiiiitifflniifflHmiiii Begin september viert het West- land zijn druivenfestijn. Een „drui- ven"koningin voert de scepter en van verre komen de mensen de fees ten meemaken. In de stille ruimtes van de kassen kan men genieten van de pracht, die de volle trossen, drui ven. met hun mooie, matte glans bie den. Ook degenen, die niet in de gele genheid zijn om in het Westland per soonlijk alle festiviteiten mee te ma ken, kunnen gelukkig druiven in overvloed kopen en er puur of verwerkt in heerlijke gerechten van genieten. Sinds 40 jaar geleden de heer M. Vrij, hoofd van een Amster damse school, begon zijn leerlin gen enige kennis van de ver keersregels bij te brengen, heeft het verkeersonderwijs in ons land enorme vorderingen ge maakt. Een grote verscheiden heid van methoden en leermid delen staan de onderwijzers nu ten dienste. Een kwart miljoen. kinderen nemen jaarlijks deel aan het jeugdverkeersexamen. In 1963 vonden in Nederland 230.938 geregistreerde verkeersonge vallen plaats, tengevolge waarvan 1969 personen werden gedood. Tot de doden behoorden 344 kinderen van 0 tot en met 14 jaar, ruim 17% van het totaal dus. Deze rampzalige cij fers zullen alleen omlaag gebracht kunnen worden door eendrachtige samenwerkig van allen, die daaraan kunen meewerken, en dat zijn vooral de politie, de ouders en de school. Het menselijk gedrag is de grootste ziekteverwekker in het moderne wegverkeer. Aanvankelijk dacht men dat „enforcement" het beste middel Niettemin zoekt men nog steeds naar de juiste vormen van het verkeersonderwijs. Ook is men het in onderwijs kringen nog niet eens over de plaats, die het verkeersonder wijs in het algehele onderwijs beleid moet hebben. Verheugend is echter dat de discussies hier over in volle gang zijn, waaruit blijkt hoe belangrijk men dit on derwerp acht. voor deze ziekteoorzaak was. Onder „enforcement" verstaat men het op treden van de politie, de handhaving van de openbare orde, desnoods met straffe hand. Thans gaat echter „edu cation" een steeds belangrijker plaats innemen. Het aantrekkelijke van „education" (opvoeding) is dat dit medicijn niet alleen door de po litie, maar ook door ouders en leer krachten kan worden toegediend. Dat het onderwijs hier een belangrijker rol kan spelen dan voorheen het ge val is geweest, staat vast en geluk kig is men in onderwijskringen hier van ook doordrongen. Praktische oefeningen Er zijn doeltreffender methodes, die helaas nog op te weinig scholen wor den gebruikt. Men „pakt" kinderen niet met een onhandige uiteenzet ting over verkeersregels. Praktische oefeningen spreken hen veel meer aan. Sommige onderwijzers laten de kinderen oefenen in zo reëel moge lijk nagebootste verkeerssituaties op schoolplein of in gymzaal. Zij teke nen met krijt een rijweg met trot toirs, een kruising, spoorwegover gang, verkeersplein, zebra's enz. en behandelen en repeteren dan allerlei verkeersregels met de kinderen, zoals gebruik van trottoirs, hét oversteken, voorrangskwesties enz. Hierbij moe ten de kleine deelnemers om beurten als fiets, scooter of auto fungeren. Het is allemaal een beetje primitief maar de kinedren kunnen hier toch enorm veel van opsteken. Op die wijze kan men hen de juiste inner lijke houdig aankweken ten opzichte van het verkeer. Dat is een moeilijke maar ook zeer dankbare taak. Er zijn ook complete verkeerstui- nen aangelegd, heel echt met auto wegen, fietspaden, spoorwegover gang, verkeerslichten enz. Al spoedig kwamen er naast deze permanente ook mobiele verkeersscholen. In 1961 droeg de Nederlandse Shell vijf van deze mobiele eenheden over aan het Verbond van Veilig Verkeer. Voorts hebben we in ons land al twee ver keersscholen, n.l. in Utrecht en De venter en hopelijk zullen er nog meer worden opgericht. Maar welke plaats moet het ver keersonderwijs kiijgen in het alge hele onderwijsbestel? Moet het een apart vak worden, dat zo eens in de week een half uur wordt onderwe zen of moet het meer in andere vak ken worden geïntegreerd? Voor dit laatste pleitte de heer J. Moens, medewerker aan de Stichting Neder lands Pedagogisch Instituut, korteling in „Onderwijs en Opvoeding". Hij zou het betreuren als het verkeersonder wijs een los vak zou worden. Waarom, zo vraagt hij zich af, kan een gesprekje over het verkeer niet eens als taalles worden opgevat, in plaats van al die stijve invulzinnen. Waarom de plaatselijke verkeerssi tuaties niet bij de tekenlessen te in corporeren? Welke mogelijkheden, biedt het verkeer niet voor de ex pressievakken als boetseren e.d.? Letten op de ander Het mooiste zou zijn de kinderen het verkeer te laten zien als een verbijzondering van al ons menselijk verkeren met elkaar. Dat het een onderdeel vormt van ons streven de kinderen te leren sociaal vaardig te worden, d.w.z. op de juiste wijze met zijn medemensen om te gaan. Dan is het nog slechts één stap, van het sociale gebeuren in de klas naar het sociale gebeuren op straat. Ook daar geldt immers: let op de ander! Dan blijkt dit actieve kijken gericht op de ander, veel belangrij ker dan. alle regelkennis. Het verkeersonderwijs is derhalve van groot belang voor dé ontwikke ling van het sociaal besef, van het maatschappelijke verantwoordelijk heidsgevoel. Daarom moet het van harte worden toegejuicht, dat men er naar streeft het ook in de schoolop- voeding een belangrijke plaats te. geven. ZONDAG: kippesoep, rosbief, snij boontjes, aardappelendruiven-- vlaai. MAANDAG: kaztd vlees, gebakken aardappelen, sla, ravigottesaus,' caramelvta. DINSDAG: omelette champignons-, Gegratineerde bleekselderijaard*"' appelen, pruimencompote met vanillevla. WOENSDAG: lever-spaghetti echo-- tel, perzik. DONDERDAG: stamppot rauwe an dijvie met uitgebakken spek, peer met chocoladevla. VRIJDAG: kdlspoulet, kerriesaus, witte bonen, aardappelen of vis- ragout, aardappelpuree, wortel tjes, hangop. ZATERDAG: nasi goreng, yoghurt muesli. LEVER-SPAGHETTI-SCHOTEL 500 g spaghetti, 400 g lever, 1 ui, 1 blikje tomatenpuree, 1 kopje bouillon (van blokjes), zout, pa prikapoeder, 50 g mager gerookt spek, tijm, 4 eetlepels boter, ge raspte oude kaas. Maak de spaghetti in ruim kokend water met zout in ongeveer 10 minu ten gaar. Spoel ze af onder de kraan en verwarm ze met een klein klontje boter weer in de pan. Smelt de bo- llet uitie en voeg het in dobbelsteentjes gesneden spek toe samen met de in blokjes gesneden iever. Doe er zout en paprikapoeder oij en de met de bouillon verdunde tomatenpuree. Laat alles enkele mi nuten zachtjes sudderen, samen met iets tijm. Geef deze saus apart bij de spaghetti en strooi er dik geraspte kaas over. DRU1VENVLAAI 250 g bloem, 15 g gist, V/2 dl lauwe melk, 1 ei, zout, 75 g bo- ter, 25 g witte basterdsuiker. Bereid van bovengenoemde ingre diënten een gistdeeg, laat dit rijzen en rol het daarna uit tot een lap van I/2 cm dikte. Voer de beboterde vlaaivorm ermee. Laat het deeg afgedekt met een doek een half uur narijzen. Doe in de vorm vervol gens een hulpvulsel en bak ze in on geveer 3/4 uur in een vrij hete oven gaar. Vul ze na het bakken met ont velde druiven en bedek deze met een druiyengelei, die gemaakt wordt van druivensap gebonden met gelatine (er zijn ook kant-en-klaar pakjes bindmiddel voor deze vruchtengelei in de handel).

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1964 | | pagina 7