Drie weken in het land van
Uncle Sam
Ds. Martin King over Goldwater
R.E.M. stoort ontvangst tweede net
op centrale antennesystemen
Zaterdag 15 augustus 1964
DE VRIJE ZEEUW
Pagina 3
S. E. R. ZOND
KOEKOEKSEI RETOUR
DIAMANTROOF
IN LONDEN
VEEL BELANGSTELLING VOOR
„BOGAERSWONING
Loop der bevolking in de provincies
in 1963
ENSCHEDESE ZUSJES
TERECHT
Arrestaties
in Zuid-Korea
Kenia wordt republiek
De 19-jarige Frans Vermeer uit de Oranjestraat te Ter-
neuzen is deze week van een vakantietrip van drie weken
in Amerika alhier teruggekeerd. Tezamen met nog tien
leeftijdgenoten, n.l. zes jongens en vier meisjes, meest pas
geslaagden voor hun eindexamen, heeft hij deze trip ge
maakt onder auspiciën van de Pan American en de Stu
dent Hosting Foundation. De reis werd gemaakt per super
snelle Jet (topsnelheid 900 km per uur!) van de Pan Ame
rican Airlines.
Op woensdagmiddag 15 juli j.l. omstreeks half twee
startte de Jet Clipper East Indian van het vliegveld Schip
hol. In een non-stop vlucht via Engeland, Ierland, de At
lantische Oceaan en New Foundland, werd zes uur later
geland op de John F. Kennedy-luchthaven (voorheen Idle-
wild).
Maandag 3 augustus j.l. werd van deze luchthaven af
weer de terugreis aanvaard en na een fantastische reis,
nog een half uur sneller dan de heenreis, kwamen de jeug
dige luchtreizigers vermoeid doch vol van overweldigende
indrpkken weer op Schiphol aan.
Na jveg een weekje in „Holland" verbleven te hebben,
kregen wij eerste aan het eind van deze week gelegenheid
eens een praatje met Frans te maken.
Toen zijn vader hem aanbood aan deze reis te mogen
deelnemen, mits hij slaagde voor zijn eind-examen H.B.S.,
beschouwde Frans dit eerst als een grapje. Eenmaal ge
slaagd, herinnerde hij zijn vader aan diens belofte, welke,
eigenlijk tot verbazing van Frans, prompt werd ingelost.
Hij vertelde ons het volgende: Na aankomst in New
York werden wij begroet door de directeur van de organi
satie D.A.V. Department of New York, Group Travel Con
sultants. Met taxi's, de meeste in felle kleuren, werden wij
naar een hotel gebracht. Het was snikheet. Doch alle ka
mers in het hotel waren voorzien van aircondition. Deze
kamers waren vrij groot en voorzien van onder meer t.v.,
radio, ijskast en telefoon. In het hotel werden wij door de
directeur voorgesteld aan Mr. Toni van den Hurck, af
komstig uit Nijmegen, doch al jaren in de States, die het
gezelschap gedurende zijn verblijf wegwijs zou maken.
6-DAAGS VERBLIJF IN NEW-YORK
Op de hoogste verdieping (de 75ste!) van het grootste
particuliere zakenpand ter wereld, het Pan American Buil
ding, werd in de Sky Club een diner aangeboden door de
directeur van Pan American, waaraan hoog geplaatste per
sonages deelnamen. Vertegenwoordigers van de Pan Ame
rican en de Student Hosting Foundation hielden speeches.
Het was zéér interessant. Na afloop liet men New-York bij
nacht zien. Manhattan! Een donker silhouet, doch feërieke
aanblik biedend door een spectrum van miljoenen lichtjes.
Lichtjes uit ramen, doch ook van autolampen, contrasterend
met de felle kleuren van de reclame neon-verlichting.
De volgende morgen werd een bezoek gebracht aan de
vergadering van de Verenigde Naties, waar de Nederlandse
vertegenwoordiger uitleg gaf over de betekenis van de
V. N. en de rol die Nederland daarin speelt. Hij deed voor
al moeite bij te brengen, dat Nederland, hoewel een kleine
natie, toch een belangrijke taak in de V. N. had te ver
vullen.
Ook werd een bezoek gebracht aan Times Square, Em
pire State Building, Rockefeller Center en de Trinity
Church. Onvermeld mag niet blijven een boottocht rond
Manhattan, benevens een helicoptervlucht boven New-
York, zodat wij vanuit de lucht een blik konden werpen op
de reeds door ons bezochte „World Fair".
CORNWALL-ON-HUDSON EN CONNECTICUT
De zevende dag van ons verblijf werden wij verdeeld in
twee groepen ondergebracht bij Amerikaanse families bui
ten New-York. Wij waren met z'n zevenen te gast in het
gezin van Mr. en Mrs. Warren Leonard in Cornwall, een
heuvelachtig en bosrijk plaatsje aan de brede Hudson-
stroom.
Mr. Warren Leonard is directeur van een particuliere
kostschool, n.l. „The Storm King School - sinds 1867", zijn
echtgenote is bibliothecaresse.
Na het verblijf in New-York was het weer een verade
ming de frisse lucht van het platteland te kunnen inade
men. In de omgeving van Cornwall kon men b.v. uren
door de bossen lopen, zonder iemand te zien.
Het deed bijzonder prettig aan te ervaren hoe de gast
heer en diens vrouw zich uitsloofden om het ons maar zo
prettig mogelijk te maken. Het op een avond georgani
seerde tuinfeest, waarop de familie Leonards ook enkele'
jongelui uit de omgeving had uitgenodigd, zal niet licht
vergeten worden.
Het was zeer ongedwongen, heel gezellig en men beijver
de zich te zorgen dat het ook de inwendige mens aan niets
ontbrak. Op de in de tuin geplaatste barbecue werden
door de gastheer kilo's steak (runderlapjes) en Franfur-
ters geroosterd. Op een afzonderlijke tafel kon ieder uit
een verscheidenheid van alle mogelijke soorten rauwe
groente zijn keus doen. Er werd gedanst en gezongen. Over
en weer leerde men liedjes van elkaar, waarbij vooral het
vaderlandse Catootje een „top" bleek te zijn.
Hoewel de Amerikaanse jongelui de zwemkunst behoor
lijk meester zijn, hebben enkelen van ons, onder luide bij
val, een staaltje onderwaterzwemmen weggegeven.
De overige van onze groep waren ondergebracht in een
gezin in Connecticut, n.l. bij Mrs. Skakel (een schoonzus
ter van Mrs. Jac. Kennedy).
Bij de start te Schiphol, 5s van r. naar 1. Frans Vermeer.
PHILADELPHIA
Vervolgens werd een tweedaags bezoek gebracht aan
Philadelphia. Helaas te kort, want Philadelphia is een zeer
mooie stad en rustiger dan New-York. Ook geschiedkundig
van belang. Het was hier in de Independence Hall, waar de
onafhankelijkheidsverklaring en de grondwet getekend wer
den, de Congres Hall, waar het congres van de V. S. voor
de eerste maal bijeenkwam en het Betsy Rose House, waar
de eerste vlag van de V. S. werd vervaardigd, de Liberty
Bell waar men een indruk kreeg van de vroegere Ameri
kaanse koloniale huizen.
WASHINGTON
De tocht voerde daarna naar Washington, waar wij twee
dagen in een hotel logeerden en drie dagen bij Amerikaanse
gezinnen.
Ik kwam bij een inspecteur van een verzekeringsmaat
schappij. Deze vertelde dat zijn werk-rayon zó groot was,
dat hij in drie weken van de maand dit gebied per auto
doorkruiste.
Washington is een prachtige stad met veel fraaie parken,
benevens talrijke monumenten en musea. Een Amerikaans
Haagje, want de bevolking schijnt voor het overgrote deel,
men sprak zelfs van 94, werkzaam te zijn in overheids- of
semi-overheidsdienst.
Hier hebben wij o.m. een bezoek gebracht aan het Witte
Huis, het Lincoln Memorial en op de begraafplaats Arling
ton aan het graf van wijlen president John. F. Kennedy,
dat dagelijks door duizenden wordt bezocht.
Tevens hebben wij Washington Square bezocht, het be
roemde plein bij Greenwich Village, waar blank, bruin en
zwart vriendschappelijk hun avonden doorbrengen o.m.
met muziek, zang en dans.
Het huis van Mr. en Mrs. Warren Leonard te
Cornwall-on-Hudson
'T SÏRAND BIJ VIRGINIA BEACH
Op de heenreis verbleven wij drie dagen te Virgini;
Beach, alwaar wij heerlijk hebben gezwommen en een
bezoek brachten aan Williamsburg. Dit is een stadje geheel
gebouwd in de stijl van de oude koloniale tijd. Machtig
interessant. Hier mag men niet met personenauto's rijden
doch dienen de geriefelijke Greyhoundbussen als vervoer
middel.
De laatste dag van ons verblijf in de States was gereser
veerd voor New-York, vanwaar we van John P. Kennedy
Airport zijn vertrokken en na een non-stop vlucht, nog een
half uur vlugger dan op de heenreis, in ons eigen lage.
landje bij de zee zijn teruggekeerd.
Onze reis, die ten doel had kennis te maken met. alle fa
cetten van het Amerikaanse leven, vooral ook in de krin
gen van de jeugd, heeft gelet op de beschikbare tijd
ten volle aan dit doel beantwoord.
Ik ben zeer dankbaar dit te hebben mogen meemaken.
Wat mij bijzonder opgevallen? Dat geen enkele Ameri
kaan die wij ontmoet hebben vóór Goldwater was. Verder
de schrille tegenstelling tussen waanzinnige rijkdom en
hen die minder met aardse goederen zijn bedeeld. Heus,
het land van Uncle Sam is niet voor iedereen het land
van melk en honing. Er zijn nogal wat werklozen en het
leven is er veel extremer. Het komt mij voor aldus be
sloot Frans zijn verhaal dat, hoewel het ook hier nog
niet allemaal botertje tot de boom is, de welvaart in ons
land beter en juister gespreid is dan ginds.
Wie hiertoe in de gelegenheid is en zich hiervan met
eigen ogen wil overtuigen: voor deze reizen kan men boe
ken bij de Pan American Airlines te Amsterdam, terwijl
de reizen (dit was de eerste) worden georganiseerd door
de Student Hosting Foundation in de V. S.
Met een interim-advies van
13 pagina's heeft de Sociaal Eco
nomische Raad de geruchten dat
hij niet in staat zou zijn vóór 1
augustus te voldoen aan het ver
zoek van de regering om te_ad-
viseren inzake het voor 1965 te
voeren sociaal economische be
leid gelogenstraft. Of de rege
ring met dit interimadvies vol
daan is, is een andere vraag.
Wanneer dit niet het geval
mocht zijn heeft zij dat echter
voor een deel aan zichzelf te
wijten, zo staat in „De Werkge
ver", het orgaan van het ver
bond van protestants-christelijke
werkgevers in Nederland. Met
de gerichte adviesaanvrage im
mers heeft zij een soort koe
koeksei in het nest van de S. E.
R. gedeponeerd, dat door de S.
E. R. terecht slechts ten dele is
gebroed. Aan de regering is nu
het bepaald niet aangename
karwei dit proces te voltooien.
Misschien komt dan toch nog wel
een fraaie vredesduif te voor
schijn.
De inhoud van het interim
advies overziend, aldus het ar
tikel in De Werkgever, mag
worden geconstateerd dat de
S. E. R. de regering zeker niet
met lege handen heeft laten
staan. Op enkele belangrijke
punten is er een eenstemmig ad
vies. Op andere punten wordt,
ook al ontbreekt een gezamen
lijke formulering, een mee
heidsadvies gegeven.
De S. E. R. is met de bebroe
ding van het koekoeksei zo ver
gegaan als onder de gegeven
omstandigheden mogelijk was.
Dat- hij de regering geen fraaie
vogel heeft kunnen aanbieden is
grotendeels haarzelf te wijten,
zo schrijft De Werkgever.
Uit een juwelierswinkel in
Londen zijn vrijdagochtend-
vroeg ruwe diamanten ter waar
de van 300.000 gulden gestolen.
De daders drongen via 'n brand
ladder het gebouw op de derde
verdieping binnen. Met een snij
brander openden zij daarop de
kluis van de winkel. Volgens de
politie was het „vakwerk".
tr
Binnenkort zal het ministerie
van volkshuisvesting en bouw
nijverheid een tweede voorlich
tingsmapje over de 16.000 gul
den woning het licht doen zien.
Het gaat daartoe over nadat ge
bleken is dat in de laatste tijd
het aantal ontwerpen van de
„Bogaerswoning" is gestegen.
De toeneming van de initiatie
ven om tot de bouw van 16.000
gulden woningen te komen blijkt
ook uit het aantal afgegeven
rijksgoedkeuringen. Dat waren
er over het laatste deel van het
vorige jaar (vanaf het moment
omstreeks september dat
de mogelijkheid opengesteld
werd) 168. In 1964 werden er
(tot en met 31 juli) 1617 rijks-
goedkeuringen afgegeven. Op
diezelfde datum waren er 1218
in behandeling.
Uit de cijfers pep provincie
blijkt hoe de Bogaerswoningen
over ons land gespreid zijn. Van
de 1617 afgegeven rijksgoedkeu
ringen kwamen er 472 in Noord
Brabant, 251 in Friesland, 236 ir
Noord-Holland, 126 in Zeeland
111 in Limburg, 110 in Gelder
land, 99 in Groningen, 99 in
Zuid-Holland, 63 in Overijssel.
40 in Drenthe en 10 in Utrecht
terecht.
Het aantal aanvragen voor
rijksgoedkeuringen van Bogaers
woningen vertoont een stijgende
lijn. Opmerkelijk is dat het ni
veau van de ontwerpen is ge
stegen. Het peil van de inge
diende plannen is hoger hetgeen
onder meer tot uiting komt in
ruimer opgezette plattegronden
en gevarieerder indelingen van
de woningen. Het lijkt een ge
gronde conclusie dat architecten,
bouwers, gemeenten en particu
lieren die initiatieven tonen op
het gebied van de 16.000 gulden
woning de enige tijd geleden
toegestane verruiming van 2000
gulden slechts voor een deel no
dig hebben om kostenstijgingen
op te vangen en het restant kun
nen besteden aan daadwerkelijke
verbeteringen van Bogaerswo
ningen.
De binnenlandse migratie heeft
in 1963 voor vijf provincies be
volkingswinst opgeleverd, n.l.
voor Groningen (35), Drente
(1100), Gelderland (4500), Noord-
Brabant (4000) en Utrecht
(4000). De overige provincies heb
ben vertrekoverschotten, t.w.:
Limburg (400), Zeeland (900),
Overijssel (1800), Friesland
(2100), Noord-Holland (3200),
en Zuid-Holland (4100). Aldus
een overzicht van het C.B.S.
Voor Gelderland, Noord-Bra
bant en Utrecht bestaan de veS'
tigingsoverschotten reeds een
aantal jaren, waarbij het opvalt
dat deze voor de laatste twee
provincies geleidelijk aan toene
men.
Het bescheiden vestigingssaldo
Vele honderden t.v.-kijkers in
de randstad Holland zijn tot de
ontdekking gekomen dat de uit
zendingen van de R- E. M. de
ontvangst van de uitzendingen
via het tweede net ernstig sto
ren of geheel verdringen. Dit is
gebleken toen de R. E. M. test
beelden uitzond. Het geldt uit
sluitend televisietoestellen die op
een centrale antenne-systeem
zijn aangesloten.
Volgens de gemeentelijke wo-
ningdienst van Amsterdam, die
de aanleg van centrale antenne
systemen coördineert, is 70 per
cent van de toestellen ouder dan
drie jaar, wat betekent dat men
het tweede net niet rechtstreeks
kan ontvangen. De uitzendingen
via het tweede net op kanaal 27
worden op deze toestellen mid
dels een omvormer ontvangen
op kanaal 11.
Sinds enkele dagen is nu ge
bleken dat ook de R. E. M. op
kanaal 11 uitzendt. Het signaal
van de R. E. M. blijkt de ont
vangst van het tweede net ern
stig te storen, vooral in het zui
den en westen van Amsterdam
(Buitenveldert en Osdorp).
Meer dan 100.000 t.v.-toestellen
in de randstad zijn sinds kort
aangesloten op een centraal an
tenne-systeem, zodat verwacht
wordt dat het aantal klachten
nog veel groter zal worden. Het
is niet uitgesloten dat ook in an
dere Nederlandse gemeenten
met centrale antenne-systemen
soortgelijke klachten bestaan.
Volgens de woningdienst van
Amsterdam is het zeer goed
mogelijk via een omschakeling
van het centrale antenne-sys
teem de storing ongedaan te
maken. Dat kost ƒ100 tot ƒ150
per antenne, wat vaak neerkomt
op 1,— tot 2,— per aangeslo
ten toestel.
In de randstad Holland zijn
nog 5000 centrale antenne-syste
men. Blijft de R. E. M. tijdens de
uren van het Hilversumse twee
de net uitzenden, dan zullen
deze installaties moeten worden
De twee Enschedese zusjes
Cardina en Mientje (13 en 15
jaar oud) Koster, die sedert 2
augustus vermist werden, blij
ken in Duitsland te zijn geweest.
Zij waren met enkele Duitse
jongens na een bioscoopvoorstel
ling in Enschede op 2 augustus
aan het autorijden gegaan. Zij
hebben een plezierreisje onder
nomen. Na enkele dagen kwa
men zij aan bij de ouders van de
Duitse jongens in Freckenhorst
bij Munster, waar zij logeerden
De ouders van de jongens ver
keerden in de veronderstelling
dat de meisjes op vakantie in
Duitsland waren. Zij wisten niet
dat zij van huis waren wegge
lopen.
In de nacht van donderdag op
vrijdag zijn de meisjes overge
bracht naar het politiebureau te
Enschede.
veranderd, dat wil zeggen dat de
frekwentie-wisselaars van kan.
37 op kan. 5 of kan. 2 moeten
worden omgezet. Het ziet er niet
naar uit dat de grote installa
teurs dit werk op korte termijn
kunnen verzetten, omdat er
reeds veel werk is in verband
met de aanleg van centrale an
tenne-systemen.
De storing wordt veroorzaakt
door instraling op de ontvanger.
Deze storing zal vooral optreden
in de gebieden dicht bij het R.
E. M.-eiland, dus in de randstad
Holland.
Een van de grote installateurs
(Siemens Den Haag) zei gister
morgen dat men wel heel laat
door de R. E. M. op de hoogte
was gesteld over de plannen om
op kanaal 11 te gaan uitzenden.
Het veranderen van de frekwen-
tiewisselaars is een vrij arbeids
intensieve zaak, die wij niet zo
maar kunnen opvangen, aldus
dit bedrijf.
De R. E. M. heeft gistermiddag
meegedeeld dat de R. E. M. geen
enkele zender wil storen, maar
dat men geen rekening kan hou
den met wat binnenshuis (in
frequentiewisselaars) gebeurt.
Bovendien zendt men in het
oosten van het land op weer an
dere kanalen uit bij de centrale
antenne-systemen. De R. E. M.
wijst er op dat centrale antenne
systemen ook zo veranderd kun
nen worden dat men èn de R. E.
M. èn het Hilversumse tweede
net kan ontvangen. Het tweede
net moet dan via een ander ka
naal in de huiskamers komen.
in de provincie Groningen in '63
was het eerste na een reeks van
jaren met een vertrekoverschot:
voor Drente is dit sinds '62 het
geval. Voorts neemt het bevol
kingsverlies door binnenlandse
migratie voor Friesland en Zee
land in de laatste jaren af.
Voor Zuid-Holland, waar in het
verleden steeds aanmerkelijke
vestigingsoverschotten waren, is
van '61 af sprake van een toe
nemend vertrek en voor Noord-
Holland geldt dit van '62 af.
Overijssel en Limburg vertonen
over de laatste jaren een afwis
selend beeld.
Volgens de voor de eerste
maanden van het lopende jaar
beschikbare cijfers duren de ge
schetste tendensen voort. Het
C.B.S. heeft vastgesteld, dat de
buitenlandse migratie in 1963 een
vestigingsoverschot van bijna
8500 personen heeft opgeleverd.
Splitsing naar provincie laat zien,
dat de buitenlandse migratie
voor drie van de 11 provincies,
t.w. Zeeland, Friesland en Dren
te, een gering bevolkingsverlies
heeft gebracht (voor Zeeland en
Friesland ca. 50, voor Drente
ruim 100 personen). Alle andere
provincies vertonen een vesti
gingsoverschot, variërend van
bijna 200 (Groningen) tot bijna
2000 (Noord-Holland).
In Zuid-Korea zijn 41 perso
nen van een ondergrondse bè-
weging gearresteerd die gepro
beerd hebben de regering ten
val te brengen. Dit maakte het
hoofd van de geheime dienst
vrijdag bekend. Hij zei dat de
organisatie, die 57 leden telde,
haar opdrachten van Noord-
koreaanse communisten ont
ving. Onder de gearresteerden
bevinden zich journalisten,
hoogleraren en studenten.
Kenia zal op 12 december a.s.
een republiek worden, zo heeft
premier Kenjatta gisterochtend
in het parlement te Nairobi be
kendgemaakt. Kenia werd op 12
december van het vorige jaar
zelfstandig. Volgens Kenjatta zal
Kenia deel blijven uit maken van
het Britse Gemenebest. Zo nodig
zal in november over deze kwes
tie een volksstemming worden
gehouden.
Premier Kenjatta deelde mee,
dat de nieuwe grondwet de be
paling zal bevatten, dat de lei
der van de grootste partij in het
parlement staatshoofd wordt.
Hij zal de leden van zijn kabinet
kiezen uit de parlementsleden.
De regering zal verantwoording
schuldig zijn tegenover de volks
vertegenwoordiging.
Als Goldwater president van
de Verenigde Staten wordt,
gaan we de weg terug naai- be
neden, zó zelfs dat de gehele
wereld vernietigd zou kunnen
worden. Dit heeft de Ameri
kaanse negerleider ds. Martin
Luther King aan de voor
avond van zijn bezoek aan Ne
derland gezegd in een inter
view voor de K. R. O.-radio. Het
gesprek was in New York opge
nomen.
Ds. Luther King komt van
daag in Nederland aan en zal
zondag in het Amsterdamse R.
A. I.-gebouw spreken. Zijn rede
wordt 's morgens door het I. K.
O. R.-t.v. uitgezonden van 10 tot
11 uur. De tweede rede zal via
de radio (Hilversum 2) - te be
luisteren zijn van kwart over
zes tot zeven uur 's avonds.
De Amerikaanse negerleider
zei in het K. R. O.-interview dat
hij het partijprogramma van de
republikeinen zeer ontoereikend
vindt. „Men was niet in staat
pm een bevredigende oplossing
te geven voor de grote proble
men die onze natie vandaag
heeft." De republikeinen hebben
een fout gemaakt met het ver
kiezen van senator Goldwater,
zo meent ds. Martin Luther
King. „Hij leeft meer in de acht
tiende dan in de twintigste
eeuw." Zijn binnenlandse politiek
is zeer zeker tragisch, zijn kijk
op buitenlandse zaken is echter
nog slechter. En over de neger
kwestie: „Meneer Goldwater pre
dikt overduidelijk een filosofie,
die steun en behagen geeft aan
de rassenvervolgers."
Ds. King is van mening dat
zijn werk met de ondertekening
van de wet op de burgerrechten
nog niet is afgelopen. „Het is 'n
eerste stap op een reis van dui
zend mijl." We moeten komen
tot een gemeenschap, die volle
dig geïntegreerd is, niet oradat
de wet het zegt, maar omdat het
natuurlijk en rechtvaardig is.
„Wij die er aan werken moeten
toezien dat Amerika komt tot
een echte en ware integratie."
De negerpredikant gaf in dit
interview verder zijn visie op
zijn blanke mede-christenen in
de Verenigde Staten. Hij vindt
dat er vele blanke christenen
zijn die het christendom werke
lijk laten spreken in hun leven.
Maar er zijn er ook, die verkeerd
geleid zijn, die nooit het chris
tendom werkelijk in hun leven
hebben toegelaten. „Zij ver
tegenwoordigen Christus zeer
slecht en alles wat in het chris
telijk geloof besloten ligt," aldus
ds. Martin Lgther King.