Geen overeenstemming bereikt
Crisis op Cyprus nadert
hoogtepunt
HET WEER
Maandag 10 Dinsdag 11 augustus 1964
20e Jaargang - No. 6272
Veiligheidsraad over Cyprus
EEN HEERLIJKE AMERIKAAN
VOOREEN SPORTIEVE PRIJS:
Afnemend buiig
Weerbericht
EVftnlMsrins* bl1 abonnement* Temeii7en
Wreefenr-Hoofredaeteur: I. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 55—57
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon: 01150 2073
Gironummer: 38150
Abonnementsprijs ƒ6,— per kwartaal; per
maan 2,per week 50 ct. Losse nrs 10 et.
DE VRUE ZEEUW
Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Temeuzen
Advertentieprijs per mm 16 et; minimum per
advertentie ƒ2,40.
Rubriek „Kleine Advertenties" (géén handels-
advertenties): 5 regels ƒ1,10. Iedere regel méér
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adres
Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uur.
Voor het gecomb. maandag/dinsdag-nnmmer
tot 10 uur v.m.
Turken gaan tot de
aanval over
De Veiligheidsraad besloot zaterdag tot een spoedzitting ter be
handeling van de ernstige ontwikkelingen in de crisis om Cyprus.
Het verzoek daartoe is gedaan door alle drie de belanghebbende
partijen, namelijk Cyprus zelf, Griekenland en Turkije.
Turkije heeft de Griekse Cyprioten in een brief aan de raad
ervan beschuldigd dat zij willen pogen de Turkse gemeenschap
op Cyprus met geweld te onderdrukken. Turkije heeft de raad
gevraagd onmiddellijk op te treden.
De Griekse eerste minister Pa-
pandreoe heeft een dringend
beroep gedaan op aartsbisschop
Makarios om onmiddellijk een
einde te maken aan alle mili
taire operaties op het eiland.
President Johnson heeft op een
persconferentie te Johnson City
in Texas verklaard dat de Ver
enigde Staten zich ernstig on
gerust maken over de jongste
gewelddaden, die Griekse en
Turkse Cyprioten jegens elkaar
hebben gepleegd.
Hij verklaarde dat Amerika de
pogingen der V. N.-vredesmacht
om een einde te maken aan de
strijd op Cyprus, krachtig steunt.
BOMBARDEMENTEN
Turkse straaljagers hebben za
terdagavond Polis in noordwest
-Cyprus met raketten aangeval
len. Ook de haven van Xeros
werd aangevallen.
Aan boord van een der twee
aanvallende Turkse jagers deed
zich een ontploffing voor, waar
na het toestel op de grond te
pletter sloeg. De vlieger sprong
er met eer, valscherm uit en
wist de begane grond te he
reiken. Hij werd door Griekse
Cyprioten gevangen genomen.
Het andere Turkse jachtvlieg
tuig zette de aanval door.
Zaterdag eerder op de dag
werd een Grieks-Cyprische ka
nonneerboot in de haven van
Xeros in brand gebombardeerd.
Vijf opvarenden werden hierbij
gedood en dertien gewond.
Een woordvoerder der verenig
de naties heeft te Nicosia mede
gedeeld dat Turkse straaljagers
zaterdagavond het Grieks-Cy
prische dorp Pakhyammos met
boordwapens hebben beschoten.
Uit Ankara werd gemeld dat
Turkse straaljagers waren be
gonnen Grieks-Cyprische stellin
gen in het gebied van Mansoera
in noordwest-Cyprus aan te val
len.
De Turkse vice-premier Ke-
mal Satir heeft zaterdagavond
bij het verlaten van het kantoor
gebouw van minister-president
generaal Ismet Inonu in antwoord
op vragen van verslaggevers ver
klaard: „Wij bombarderen het
gebied van Mansoer en wij wach
ten het resultaat hiervan af. Het
bombardement heeft het afgelo
pen uur ononderbroken voort
geduurd. Wij kunnen niet zeg
gen wat er verder zal gebeuren."
Vice-premier Satir zei nog:
„Wij hebben getracht via de ver
enigde naties, de Navo, de Ver
enigde Staten, Engeland, Grie
kenland en de Cyprische rege
ring tot een oplossing van het
vraagstuk te komen. Dit alles
heeft geen resultaten opgeleverd
en daarom zijn wij nu met bom
bardementen begonnen."
OORLOGSSCHEPEN
KOZEN ZEE
Uit Istanbul wordt gemeld dat
Turkse oorlogsbodems, waaron
der duikboten en landingsvaar
tuigen, zaterdag uit de marine
basis te Goluck aan de Zee van
Marmora zijn vertrokken, na
voor een half jaar voorraden te
hebben ingenomen.
Volgens niet-officiële berich
ten uit Mersin in zuidoost Tur
kije hebben oorlogsschepen daar
zaterdag voorraden ingenomen.
In de haven zelf werden veilig
heidsmaatregelen genomen.
Alle eenheden van een divisie
in de haven Iskenderun in zuid-
oost-Turkiie zijn in staat van
alarm gebracht. Militairen die
met verlof waren, zijn met spoed
opgeroepen zich bij hun eenhe
den te melden.
DEFINITIEVE
„WAARSCHUWING"
De Turkse president Gemal
Gursel heeft zaterdagavond te
Ankara tegenover verslaggevers
verklaard: „Indien de Grieks-
Cyprische autoriteiten geen rede-
tioudins we«gen aan te ne
men, zal de Turkse actie met
toenemende hevigheid worden
voortgezet. Deze actie is een de
finitieve waarschuwing aan de
Grieken om hen terug te voe
ren naar het pad van menselijk
heid en wettigheid."
Na een zaterdagavond door het
Turkse kabinet gehouden verga
dering is een bekendmaking uit
gegeven, waarin wordt verklaard
dat de leiding der V. N.-vredes-
macht ,op Cyprus te kennen had
gegeven géén afdoende maat
regelen te kunnen nemen om
een einde te maken aan het ver
moorden van Turkse inwoners
van de gebieden van Mansoera
en Erenkoy (Kochina).
„De Turkse regering was dus
verplicht de weg te doen aan
vallen die door de Griekse Cy
prioten werd gebruikt voor het
aanvoeren van versterkingen.
De Turkse actie is uitsluitend
tegen militaire doelen in deze
gebieden gericht," aldus de ver
klaring.
Een Grieks-Cyprische officiële
woordvoerder heeft zaterdag te
Nicosia verklaard dat een der
tigtal Turkse straaljagers zeven
steden en dorpen in noordwest-
Cyprus met raketten en machi
negeweren hebben beschoten.
„De aanvallen, die in een perio
de van: drie uur werden uitge
voerd, hebben aan 24 Griekse
Cyprioten het leven gekost, ter
wijl er tweehonderd werden ge
wond", zei hij.
33 DODEN; 230 GEWONDEN
Een V. N.-woordvoerder ver
klaarde zondagmorgen, dat de
situatie overal vrij gespannen
was, hoewel het 's nachts be
trekkelijk rustig was geweest,
ook in het gebied van Kochina.
In een zondagmorgen vroeg
door de Cyprische regering uit
gegeven verklaring werd gezegd,
dat voorzover bekend bij de
Turkse luchtaanvallen 33 Grieks-
Cyprioten werden gedood en 230
gewond.
De Griekse generale staf, die
zaterdagnacht onder leiding van
de minister van defensie bijeen
was, heeft besloten voor 't ogen
blik geen enkel initiatief inzake
Cyprus te nemen, tenzij de Tur
ken zich aan nieuwe aanvallen
mochten schuldig maken.
Ingeval de Turkse luchtmacht
opnieuw tot machtsvertoon mocht
overgaan, zal de zaak nader in
beschouwing worden genomen en
zullen belangrijke beslissingen
mogelijk zijn.
CYPRUS ROEPT HULP IN
De Cyprische regering heeft
zondagmorgen vroeg na een bij
eenkomst aie de gehele nacht
duurde, besloten onverwijld de
hulp in te roepen van de Sow-
jet-Unie, Egypte en Syrië met
het oog op een Turkse invasie,
die nabij wordt geacht.
De ambassadeurs van genoem
de drie landen in Nicosia wer
den om 3 uur 's nachts naar het
presidentiële paleis geroepen,
waar de kabinetsbijeenkomst on
der leiding van president Maka
rios werd gehouden.
GEEN TURKSE INVASIE-
VLOOT
Functionarissen van het Ame
rikaanse ministerie van buiten
landse zaken hebben zondag
morgen vroeg meegedeeld, dat
bij verkenningsvluchten geen
spoor van een Turkse invasie-
vloot in de buurt van Cyprus
is gezien. De Grieks-Cyprische
regering had niet alleen zater
dagavond bij monde van haar
afgevaardigde bij de verenigde
naties, Rossides, de veiligheids
raad in kennis gesteld van een
ophanden zijnde invasie, maar
zich ook rechtstreeks tot de Ame
rikaanse regering gewend. Deze
had daarop tweemaal contact op
genomen met Ankara, waar ont
kend werd dat een invasievloot
zee had gekozen. Ook Amerikaan
se verkenningsvluchten daarna
hadden geen aanwijzingen voor
een invasie opgeleverd.
In commentaar op de Turkse
luchtaanvallen op Cyprus ver
oordeelt het Russische persbu
reau „Tass" in scherpe bewoor
dingen Turkije en trekt een ver
gelijking met de Amerikaanse
aanval op noordvietnamese ba
ses.
„De ene agressie lokt de ande
re uit". De Amerikaanse pers,
aldus „Tass", gewaagt nu wel
van de bezorgdheid van dé Ver
enigde Staten over de vergroting
van een conflict dat tot een
oorlog tussen Griekenland en
Turkije zou kunnen leiden, „maar
men kan zich met recht afvra
gen, of het niet de Verenigde
Staten zijn waarbij de Turkse
soldatenbende morele rechtvaar
diging voor haar gevaarlijke ac
ties zoekt, „want welke matigen
de raad kunnen de Verenigde
Staten aan hun Turkse bondge-
Een Grieks-Cypriotische tor
pedoboot ligt brandend in de
haven van Xeros na een aanval
van Turkse vliegtuigen, die de
stad en de haven bestookten met
raketten-. De Turkse aanval op
Xeros eiste vele slachtoffers.
noten geven, waar zij zelf tot
agressie tegen Vietnam zijn over
gegaan?", aldus „Tass".
De „Prawda", het orgaan der
Russische communistische partij,
beschuldigde Turkije van open
lijke agressie en eiste dat daar
aan onmiddellijk een einde komt.
Onder voorwendsel van bescher
ming der belangen van Cyprioten
worden gewapende provocaties
tegen het eiland ondernomen, al
dus het blad, dat vervolgens de
vraag stelt of het niet duidelijk
is, dat dergelijke ontoelaatbare
handelingen de spanning rondom
Cyprus alleen maar doen toe
nemen en de vijanden van dit
land, die zijn soevereiniteit wil
len beperken in de kaart spelen.
(Adv.)
Op de spoedbijeerkomst van de Veiligheidsraad, belegd op ver
zoek van Turkije, Cyprus en Griekenland, kwam de Cyprische
gedelegeerde Zenon Rossides zaterdagavond met de alarmerende
mededeling, dat een Turkse invasievloot zich op één uur varen
van Cyprus bevond. Volgens hem naderden 32 Turkse oorlogs
schepen en troepentransportschepen het eiland.
Hij had dit enkele ogenblikken
tevoren telefonisch vernomen.
Een invasie zou een wereld
oorlog tot gevolg kunnen heb
ben, zo zei hij.
De Turk Eralp bestreed on
middellijk de juistheid van Ros
sides' mededelingen. De Griekse
Cyprioot had deze „strategie"
al eerder toegepast, zo zei hij.
De voorzitter van de raad, de
Noor Nielsen, was begonnen met
het voorlezen van een boodschap
van secretaris-generaal Oe Thant,
waarin deze zei dat. de pogingen
van de V. N.-bevelhebber op het
eiland, generaal Thimnva, om
een bestand te bewerkstelligen
op niets waren uitgelopen.
TURKSE AGRESSIE
Rossides verzocht de raad een
einde te maken aan de gewa
pende Turkse agressie en aan
de niets ontziende slachting on
der de burgers bij luchtaanval
len.
Turkije wees op „de ernstige
toestand die op Cyprus is ge
schapen door de hernieuwde en
voortdurende pogingen van de
Griekse Cyprioten om de Turk
se gemeenschap gewapenderhand
te onderwerpen."
ALLE REMMEN I.OS
De Turkse afgev li'de be
schuldigde preside?it Makarios
ervaü alle remmen los te gooien
en over te gaan tot „ernstige
misdaden tegen de onschuldige
Turkse gemeenschap".
Turkije had onbetwistbaar het
recht, op Cyprus tussenbeide te
komen. Geen enkel land zou,
wanneer het zijn volk zo zag
vermoorden, anders kunnen han
delen. De „misdadige aanvallen"
van de Griekse Cyprioten waren
onverminderd voortgezet on
danks de waarschuwingsvluch-
ten van Turkse vliegtuigen.
„Turkije zag zich genoodzaakt
de versterkingen een halt toe te
roepen door het bombarderen
van de weg waarlangs ze wer
den aangevoerd," aldus Eralp.
Turkije stelt vertrouwen in de
V. N.-vredesmacht op Cyprus,
maar wil men een algehele oor
log op Cyprus voorkomen, dan
moet men deze troepenmacht
een einde laten maken aan de
aanvoer van wapens en militair
personeel uit Griekenland.
Deze heeft zulke afmetingen
aangenomen dat gesproken kan
worden van een invasie van Cy
prus door Grieken, zo zei de
Turfcse gedelegeerde.
DE KWESTIE-CYPRUS
Ambassadeur Rossides van Cy
prus slaat met gebalde vuisten
op de tafel tijdens de bijeen
komst van de veiligheidsraad
zaterdagavond waaran de ge
spannen kwestie rond Cyprus
besproken werd. Hoofdpunt van
bespreking van deze avond was
het bombardement en de be
schieting van Grieks-Cyprioti
sche doelen door vliegtuigen van
de Turkse luchtmacht. Bij deze
aanvallen zouden 33 mensen zijn
gedood en ongeveer 200 gewond.
OOK DE BEVOLKING
AANGEVALLEN
In antwoord op de Turkse ver
klaring zei Rossides, dat hij be
grepen had dat Eralp de juist
heid van zijn mededeling over
een ophanden zijnde invasie in
twijfel had getrokken. Als het
niet waar was, dat Turkse sche
lpen het eiland naderden, waar
om had de Turkse afgevaardigde
dan niet verzekerd, dat deze
schepen niet naar Cyprus op weg
waren, zo vroeg hij. De Turken
hadden naar zijn zeggen niet
alleen militaire objecten, maar
ook de bevolking gebombardeerd.
Zes steden en dorpen waren ge
teisterd. Daarmee had Turkije
gehandeld op een wijze, die in
strijd was met alle regels van
oorlogvoering. Het had „terreur
en verlamming" over Cyprus ge
bracht.
Volgens de Griekse afgevaar
digde Dimitri Bitsios haddén de
Turken op 20 juli al laten weten
dat Turkije niet tot een invasie
zou behoeven over te gaan om
dat zijn bommen de kwestie wel
zouden regelen. Griekenland is
van oordeel dat het vraagstuk-
Cyprus langs vreedzame weg
moet worden geregeld.
De gedelegeerde van de Sow-
jet-Unie, Platon Morozow, ver
klaarde dat de raad onmiddel
lijke stopzetting van de „militai
re actie tegen Cyprus" moest
gelasten. De „Turkse agressie"
had een gevaarlijke toestand in
het oostelijk deel van de Middel
landse Zee geschapen.
Na de Rus vroeg de Turk
Eralp weer het woord om erop
te wijzen, dat het door Rossides
genoemde uur was verstreken en
dat de invasie van Cyprus al
moest zijn begonnen, wilde men
tenminste Rossides geloven.
Deze zeide daarop, dat het feit
dat de Turkse oorlogsschepen
nog niet vóór de kust van Cy
prus waren aangekomen, niet
betekende, dat ze daar niet op
korte termijn zouden arriveren.
Nadat de bijeenkomst ruim
twee uur was verdaagd om de
1 afgevaardigden in staat te stel
en tot onderling overleg deelde
voorzitter Nielsen mee, dat geen
ivereenstemming kon worden
bereikt over de wijze, waarop de
raad zou moeten handelen. Een
van de redenen was, dat som
mige leden er niet in waren ge
slaagd contact op te nemen met
hun regeringen.
Wel deelde de Turkse ver
tegenwoordiger namens zijn
regering mee, dat er geen sprake
was van een invasieplan van
Turkije.
VEILIGHEIDSRAAD
AANVAARDT BR1TS-
AMERKAANSE RESOLUTIE
De veiligheidsraad heeft zon
dag met negen stemmen tegen
nul bij twee onthoudingen de
Sowjet-Unie en Tsjecho-Slowa-
kije een Amerikaans-Britse
ontwerpresolutie aanvaard, waar.
in op alle betrokken partijen in
de kwestie-Cyprus een beroep
wordt gedaan het vuren onver
wijld te staken en volledig met
Een lagedrukgebied in onze
omgeving heeft het afgelopen
weekeinde tal van buien ver
oorzaakt, die dikwijls van on
weer vergezeld gingen. Onder
tussen is het lagedrukgebied
aanzienlijk opgevuld. Het maakt
in onze omgeving plaats voor
een zwakke rug van hoge lucht
druk. De buiigheid neemt daar
door af.
Er kunnen morgen zonnige
perioden worden verwacht,
waarbij de middagtemperaturen
dezelfde zullen zijn als vandaag
of iets hoger. De wind blijft over
het algemeen zwak.
Het K.N.M.I. deelt mede:
Zonnige perioden
Nu en dan opklaringen en
slechts op enkele plaatsen een
bui. Dezelfde of iets hogere mid-
zwake wind uit westelijke rich
tingen.
de bevelhebber van de V. N.-
strijdmacht op Cyprus samen te
werken.
Bij alle landen wordt erop aan
gedrongen „zich te onthouden
van elke handeling die de situa
tie zou kunnen verergeren of tot
een uitbreiding van de vijande
lijkheden zou kunnen bijdragen."
Op verzoek van de Cyprische
afgevaardigde, Rossides, hadden
de V. S. en Engeland zich vóór de
stemming bereid verklaard in de
inleiding tot de resolutie een pas
sage op te nemen waarin de be
sluiten van de veiligheidsraad
van 4 maart, 14 maart en 21 juni
worden bevestigd. Deze uitspra
ken bevatten met name waarbor
gen voor de territoriale on
schendbaarheid van Cyprus.
N.a de stemming werd het de
bat opgeschort. De zitting werd
echter niet verdaagd met het oog
op eventuele verdere ontwikke
lingen.
TEKST VAN DE RESOLUTIE
De tekst van de aangenomen
resolutie luidt als volgt:
„De veiligheidsraad, ongerust
over de ernstige verslechtering
van de situatie op Cyprus, in af
wachting van het rapport van de
secretaris-generaal over deze
kwestie,
1. herhaalt de oproep die de
voorzitter van de raad in de
volgende bewoordingen tot de
regeringen van Turkije en
Cyprus heeft gericht: „De
veiligheidsraad heeft in zijn
1143ste bijeenkomst mij ge
machtigd een dringend be
roep te richten tot de Turkse
regering om de bombarde
menten en het gebruik van
militair geweld in welke vorm
dan ook tegen Cyprus ogen
blikkelijk te staken, en tot de
regering van Cyprus om de
onder haar controle staande
strijdkrachten te gelasten on
verwijld ht vuren te staken";
2. vraagt alle betrokkenen on
middellijk 't vuren te staken;
3. vraagt alle betrokkenen volle
dig met de commandant van
de V. N.-macht samen te
werken bij het herstel van de
vrede en vèiligheid, en
4. vraagt alle staten zich van alle
acties te onthouden die de toe*
stand zouden kunnen vererge
ren of tot een uitbreiding van
de vijandelijkheden zouden
kunnen bijdragen,"!;/1
