150 jaar Zeeuws-Vlaanderen «Ontworsteld aan de baren» Doem der verdenking Overstromingen in Japan Installatie van burgemeester P.J.G.Molthoff te Hulst Pagina 2 DE VRIJE ZEEUW Maandag 20 Dinsdag 21 juli 1964 De sigaretten automaten Woorden van lof en verwachting RUSSISCHE ONDERSCHEIDING VOOR MAARSCHALKSZOON EEN HEERLIJKE AMERIKAAN VOOREEN SPORTIEVE PRIJS: Brand bij de brandweer van Venray INDONESIË EN NEDERLAND MATROOS VERDRONKEN IN DE RIJN BRAND OP „LEKHAVEN" Woonwagenbewoner sloeg politieman bewusteloos Zware overstromingen in mid den-Japan, die door hevige re genval zijn veroorzaakt, hebben tot nu toe aan 82 personen het leven gekost, terwijl er 48 wor den vermist. Er zijn voorts 62 gewonden, terwijl dertigduizend mensen dakloos zijn geworden. Het water staat hoog boven de straten van kuststeden. Red dingsploegen maken van boten gebruik bij het afvoeren van do den en gewonden naar hoger gelegen plaatsen. In de stad Kanazawa werden 14 kinderen gewond, toen hun school door een aardverschui ving werd vernield. Volgens pe politie zijn tien tallen huizen verwoest, terwijl er ruim 20.000 als gevolg van de overstromingen schade hebben opgelopen. Op negentien punten zijn spoorlijnen weggespoeld. Volgens latere berichten in het aantal doden als gevolg van allesverwoestende overstromin gen die de westkust van Japan teisterden, gestegen tot 117, ter wijl 34 mensen worden ver mist. Enkele honderden perso nen liepen verwondingen op. Dertigduizend mensen verloren hun behuizing. Het heeft drie dagen achtereen hevig geregend. De grootste Deense producent van verkoopautomaten heeft za terdag bekendgemaakt de pro- duktie van sigarettenautomaten te zullen staken wegens het ver band tussen longkanker en het roken van sigaretten. Direkteur Erik Wittenborg van Wittenborg A.S. zei te heb ben besloten dat zijn maatschap pij de produktie op 1 augustus zal staken, omdat hij niet wenst bij te dragen aan een gewoonte die een gevaar voor de gezond heid was gebleken. f v -- y.oT—*-y- Om drie uur zaterdagmiddag werd de nieuwe burgemeester van Hulst, de heer P. J. G. Molthoff, door waarnemend burgemeester Brandt in aanwe zigheid van de voltallige ge meenteraad en vele kerkelijke en burgerlijke autoriteiten aan de gemeentegrens (Tivoliweg) verwelkomd, waarna het gezel schap in plechtige optocht naar het stadhuis reed. Nadat gemeentesecretaris J. F. van Denderen het benoe mingsbesluit had voorgelezen, werd de nieuwe burgervader met zijn echtgenote door het oudste raadslid de heer Arent- hals en de leider der grootste fractie, de heer Picavet, in de raadszaal binnengeleid. In zijn openingstoespraak wees wethouder Brandt op het merkwaardige feit dat voor de eerste maal in de geschiedenis een burgemeester uit de streek burgemeester van Hulst is ge worden. Spreker sprak de hoop uit dat de burgemeester zal wa ken voor het historische be houd van de stad en dat zijn streven gericht zal zijn op de ontwikkeling van de stad in moderne stijl tot welvaart en opbloei van de gehele streek. Op plechtige wijze werd de heer Molthoff de ambtsketen omgehangen. ZUIVERING Als oudste raadslid sprak de heer Arenthals de verwachting uit dat het algemeen belang al tijd op de voorgrond zal staan. De 42-jarige Vsevolod Blucher, zoon van de beroemde Russische maarschalk Vasily Blucher die voor de oorlog door Stalin werd „weggezuiverd", heeft zaterdag de „orde van de rode banier" ge kregen. voor zijn dapperheid tij dens de tweede wereldoorlog. Blucher is voorman in een ko lenveld van het Donetzgebied. Tijdens de oorlog vernietigde hij met een handgranaat een mi trailleurnest tijdens een Rus sische aanval op een Duits dorp. Zijn vader voerde het rode le ger aan tegen de Chinezen in 1929. Hij was een van de maar schalken die het doodvonnis over maarschalk Toechasjevsky te kenden, die ervan was beschul digd in 1937 tezamen met ande re generaals tegen het leven van Stalin te hebben samengezwo ren. In 1938 werd maarschalk Blucher gearresteerd. Hij over leed daarna in een concentratie kamp. Naar verluidt zou hij zijn neergeschoten. In 1956 werd maarschalk Blu cher posthuum gerehabiliteerd. T ater werd maarschalk Toechas jevsky eveneens in ere hersteld. Het blad van het Sowjetrus- sische ministerie van defensie, „Rode Ster", beschreef op 5 juli hoe Vsevolod Blucher 18 jaar lang door Russische functionaris sen werd behandeld. Hij kreeg de minste baantjes en werd eens ontslagen door de directeur van een brouwerij omdat deze dacht dat hij „het bier zou vergifti gen". Vsevolod Blucher heeft in Wit-Rusland, Polen en Duits land gevochten. Hjj werd daarna voorgedragen voor de orde van de rode banier, maar dat werd tot dusvèr;-afgewezen. Spreker hoopte dat gedurende de ambtsperiode van de heer Molthoff de lang verwachte zuiveringsinstallatie zal verwe zenlijkt worden, die zoals be kend ruim een miljoen gulden zal vergen, waarbij samenwer king van de gehele streek nood zakelijk is en die zal lopen van Hulst naar Perkpolder. De heer Willemstein brak 'n lans voor de huisvesting, ter wijl de heer V. d Walle in de nieuwe burgervader een voor vechter hoopte te vinden voor de uitgroei en de ontwikkeling van Zeeuws-Vlaanderen. VERWONDERING De heer Picavet sprak zijn verwondering uit over de blik semcarrière van de heer Molt hoff. Hy hoopte dat de roep die uitgaat van de dynamische per soonlijkheid van de nieuwe burgemeester, in Hulst bewaar heid zal worden. OBJECTIEF In zijn rede zegde burge meester Molthoff zijn gehele in zet toe. Hij dankte voor de prettige ontvangst. Spreker zei met enthousiasme te beginnen. Hy was zich bewust van de verantwoording mede ten op zichte van de gehele streek en hij gaf de verzekering steeds strikte rechtvaardigheid en eerbiediging van ieders belan gen in alle objectiviteit te zul len betrachten. Pastoor-deken A. Koopmans belichtte uitvoerig de diverse aspecten van de Hulsterse ge meenschap, terwijl dominee Gramsberghen aandacht vroeg voor de hervormde gemeente te Hulst. Namens de bond van Zeeuws- vlaamse burgemeesters werd het woord gevoerd door burge meester R. A. J. de Boer uit Sas van Gent, die de keuze van deze jonge burgervader zeer juist achtte. PAULUS TOT PETRUS Namens de buitengemeenten werd het woord gevoerd door burgemeester P. V. M. Vercau- teren uit Clinge, die „als Pau- lus van Clinge aan Petrus van Hulst de hand wilde reiken om in eendrachtige samenwerking het streekbelang te dienen". Burgemeester J. C. Hoftijzer uit Schoondijke wenste de nieu we burgemeester geluk namens de schoolartsendienst in Zeeuws- Vlaanderen. Als afgevaardigde van de ge meente Vogelwaarde prees wet houder Serrarens de werklust en de goedhartigheid van de heer Molthoff. Hij was vol ver trouwen in de toekomst van Hulst. Spreker was verheugd over de promotie van de heer Molthoff, maar zei aan de an dere kant zijn vertrek uit Vo gelwaarde te betreuren: „Wees ervan overtuigd, burgemeester Molthoff, dat U in Vogelwaarde evenveel vrienden achterlaat als het inwoners telt". Burgemeester Boot uit Hilver sum meende als vriend van de heer Molthoff dat diens grote openheid een van de grote ver diensten is om een goed burger vader te zijn. EENDRACHTIG Verder werd nog het woord gevoerd door de heer Neeteson namens het schoolbestuur van de C.V.O.; door de heer Loof na mens V.V.V. en het oranjecomi té en door de heer Vos namens de middenstand. In zijn dankwoord hoopte de heer Molthoff op ieders steun om eendrachtig de problemen op te lossen. Hierna werd de nieuwe bur gervader door de schooljeugd een zanghulde gebracht, waarna burgemeester Molthoff zich van de pui van het stadhuis tot de bevolking wendde. Een druk bezochte receptie besloot de installatiedrukte, waarbij het knapenkoor van broeder Leander op verdienste lijke wijze tal van liederen 'liet horen. Mv.) DE GROTE VAKANTIETREK Zoals verwacht heeft het ver keersplein j. Ouden Rijn bij Utrecht vanwege de vakantie- trek, zeer veel auto's moeten ver werken. Bumper aan bumper re den de wagens aan. De meeste automobilisten kozen de weg naar Arnhem, richting grens. Rond zes uur zondagmiddag is de brandweerloods en de opslag plaats voor brandweermaterieel van de gemeente Venray volko men in vlammen opgegaan. De loods was geheel van hout. Alle zware materieel van de vrijwil lige brandweer werd door het vuur vernield, alsmede twee tractoren, een busje en werktui gen van de gemeente. De waarde van het verloren gegane mate rieel wordt geschat op een half miljoen gulden. Doordat vier butagasflessen ontploften, werden van alle hui zen in de buurt de ramen ver nield. Er deden zich geen per soonlijke ongelukken voor. In vijf minuten stond ailes in lichte laaie. De Venrayse brand weer stond uiteraard machteloos bij gebrek aan apparatuur. Men riep de assistentie in van de brandweren van Vierlingsbeek, Meerlo, Horst en van Venlo. Een uur later was men het vuur meester. De burgemeester van Venray en zijn wethouders, die op het moment van het uitbreken van de brand het slotdéfilé van de ieugdvierdaagse afnamen, spoed den zich naar de brand. De oorzaak is tot dusver niet bekend. Het is voor onze lezers misschien wel interessant te memoreren dat het van daan (20 juli) precies 150 jaar geleden is, dat Staats Vlaanderen op verzoek van de bewoners onder de naam Zeeuws-Vlaan deren met Zeeland werd verenigd. Daarom willen wij in kort bestek de schijnwerper nog eens richten op Staats- Vlaanderen, dat in de loop van de tachtig, jarige oorlog was gevormd uit de noor delijke zoom van het graafschap Vlaan deren. Het westelijk deel van dit gebied behoorde in de middeleeuwen tot het Vrije van Brugge; het maakte deel uit van kroon-Vlaanderen, dus van het koninkrijk Frankrijk. Kerkelijk stond het onder de bisschop van Doornik. Het oosten vertegenwoordigt het groot ste gedeelte van de Vier Ambachten (Axel, Hulst, Boechoute en Assenede),., die in 1012 aan de graaf van Vlaanderen waren gekomen, maar die tot het roomse rijk behoorden (Rijks-Vlaanderen). In kerkelijk opzicht vormden zij een deca naat van het bisdom Utrecht. In het westen lagen drie eilanden: Cad- zand, Wulpen en Groede benevens vele banken en schorren aan beide zijden van het Sincfal of Zwin, dat in de 12de eeuw nog een diepe zeeboezem was, waarlangs men Brugge kon bereiken, maar dat kort daarna begon te verzanden. Ten zuiden van deze eilanden lag Aardenburg op het vasteland. Biervliet lag op een eiland. Sluis kwam eerst op, toen het Zwin zover verzand was, dat de schepen zelfs de voor haven Damme niet meer konden bereiken; Het lag bij de vertakking van het Zwin en een oostwaarts gaand vaarwater, de latere Passageule. SAAFTINGE Ook Axel en Hulst waren nog door open water met zee verbonden. In de 13de en 14de eeuw werd overal in deze streken veel land ingedijkt, vooral door toedoen van de kloosters, maar ging ook telkens weer veel land door stormvloeden ver loren. Vooral de vloed van 1404 heeft enorme verwoestingen aangericht: geheel Saaftinge ging verloren en voorgoed. De vaargeulen werden sterk verbreed en van het land rondom Biervliet bleef bijna niets dan het stadje over. Eerst sedert het einde van de 15de eeuw heeft men krach tig gepoogd het verloren land weer terug te winnen. STRIJDTONEEL Op het einde der 16de eeuw werd de strijd tussen Staatse en koninklijke legers verwoed gevoerd in deze landen, die voor de beheersing van de Scheldemond van zo grote betekenis waren. Het oostelijk deel, de Vier Ambachten met Axel en Hulst, werd door de Span jaarden overmeesterd. Het westelijk deel, het Vrije van Brug ge, bleef tot 1584, toen Brugge zich aan Parma overgaf, onder het gezag der Staten-Generaal. In dat jaar bleef een deel van de schepenen van het Vrije de prins en de opstand trouw; zij noemden zich het Vrije van Sluis en vergaderden tot 1587', toen door Parma veroverd, in die stad, daarna te Oostende en sinds 1604, toen Sluis door Maurits heroverd werd, weer in deze plaats. Deze schepenen van „het Vrije van Sluis" spraken recht en regeerden over, 't platteland onder opper hoogheid van de Staten-Generaal; de ste den hadden hun eigen gerecht en bestuur. Zo ontstond Staats-VIaanderen. Tegelijk met Sluis veroverden Maurits' troepen ook Aardenburg, Oostburg en IJzendijke, waardoor geheel het westelijk deel onder het gezag van de Staten- Generaal kwam en bleef; in 1648 werd de grens geregeld. In het oostelijk deel bleef in 1584 slechts een klein deel voor de Staten-Generaal behouden n.h Terneu- zen en omgeving, maar werden in 1586 Axel en omgeving en in 1591 Hulst en Hulsterambacht veroverd. Het laatste ging in 1596 weer over in handen van de Span jaarden en werd eerst in 1645 door Fre- derik Hendrik heroverd. Ook dit gebied behoorde tot Staats-Vlaanderen en kwam dus onder de in 1599 door de Staten- Generaal ingestelde „Raad van Vlaande ren", die te Middelburg zetelde. Dit bleef zo, totdat in 1795 geheel Zeeuwsch-Vlaan- deren aan Frankrijk werd afgestaan (tot 1814). DIJKEN VERWOEST Bijna dit gehele gebied moest echter eerst op het water herwonnen worden, want tussen 1570 en 1600 was nagenoeg alles, behalve de onmiddellijke omgeving van de steden, door opzettelijke dijkver- woestingen, zowel door de Spanjaarden als op last van de prins, ondergelopen. Eerst tijdens het twaalf jarig bestand kon aan die bedijking worden gewerkt. De goederen van de kloosters werden alle verbeurd en particulieren kregen octrooi tot inpoldering. Een nieuwe bevolking, voornamelijk Zeeuwen, vestigde zich op het gewonnen land. BELGISCHE OPSTAND Voor 1648 was het grootste deel van wat eens bedijkt was, weer drooggelegd. Deze toestand bleef vrijwel ongewijzigd in de 18de eeuw, maar in 1808 werd bij een zware storm weer grote schade aange richt. In 1830 deed Zeeuwsch-Vlaanderen niet aan de Belgische opstand mee; De sympa thie van de meerderheid van de bevol king was büthet Noorden. „frl Belgische aanspraken werden in 1859" niet erkend en de provinciegrens, die Hier vrijwel met de grens van de Republiek van vóór 1795 samenviel, werd rijksgrens. Een nieuwe Belgische annexatiepoging in 1919 vond noch bij de grote mogend heden noch bij de ingezetenen steun. De Indonesische minister van luchtverbindingen, Iskander, en de Nederlandse zaakgelastigde in Djakarta, drs. C. D. Barkman, hebben overleg gepleegd over de mogelijkheid van de verle ning van kredieten door Neder land voor de modernisering van Djakarta's internationale vlieg veld Kemajoran, zo werd zater dag in Djakarta officieel mee gedeeld. Ook de betrekkingen tussen beide landen in het alge meen werden ter sprake ge bracht. De 21-jarige matroos J. Donks uit Waspik is tijdens zijn eerste reis met het schip „Damco 136" bij het naar boord varen bij Lo- bith in de Rijn gevallen en ver dronken. Matroos Donks had in Lobith inkopen gedaan. Met de sloep van een sleepboot is hij bij te rugkeer naar zijn schip waar schijnlijk tegen de Damco 136 geslagen, over boord gevallen en verdronken. Het lichaam van de matroos is nog niet gevonden. door AGATHA CHRISTIE 44) HOOFDSTUK XI De nacht was gevallen over Zonnehoek. Binnen de beschut ting van zijn muren hadden zeven mensen zich ter ruste be geven. Maar geen van hen kon de slaap vatten... Philip Durrant had, sinds zijn ziekte en het verlies van zijn be wegingsvrijheid, meer en meer zijn toevlucht gezocht in zijn ge- dachtenwereld. Hij was altijd al een hoogst intelligent man ge weest, maar nu was hij zich nog beter bewust geworden van de hulpbronnen die hem in zijn in tellect ten dienste stonden. Hij vermaakte er zich somtijds mee van te voren te bedenken hoe zijn omgeving op bepaalde prik kels zou reageren. Wat hij deed of zeide kwam vaak niet voort uit een natuurlijke spontaniteit, doch louter uit berekening, een voudig en alleen met de bedoe ling te kijken wat daarop het antwoord zou zijn. Dat was een spelletje voor hem geworden. Kreeg hij het antwoord dat hij verwacht had, dan boekte hij voor zichzelf een winstpunt. Als gevolg van dit tijdverdrijf was hij, voor het eerst van zijn leven, tot de ontdekking geko men op welke manier hij ver schillen en wezenstrekken in het menselijke karakter kon herken nen. Het karakter van de men sen had hem voordien nooit bij zonder geïnteresseerd. Hij vond ze sympathiek of antipathiek, vermaakte zich of ergerde zich, maar had verder nooit over de mensen, die hij ontmoette, nage dacht. Hij was een man van da den geweest, volstrekt geen contemplatieve natuur. Zijn verbeeldingskracht, die niet gering was, had hij vroeger alleen maar geoefend bij het uit denken van plannen waarmede geld viel te verdienen. Die plan nen hadden ongetwijfeld een ge zonde kern gehad. Doordat hij echter niet teVens een gewiekst zakenman was, was er nooit iets van terechtgekomen. Maar nu hij niet langer aan het actieve leven kon deelnemen, werd hij meer dan ooit ertoe gebracht zich rekenschap te geven van de geaardheid van de mensen met wie hij in contact kwam. Dat was in het ziekenhuis al begonnen, waar hij niet veel an ders had gehad cm zich hevig voor te interesseren dan de lief desperikelen van de verpleeg stertjes en de stille strijd, de on derlinge naijver en de kleine ru zietjes om zich heen. De mense lijke natuur... die was het wer kelijk, die zijn leven nog belang wekkend maakte. Eenvoudig: de mens. Die te bestuderen, te ana lyseren, ten volle te begrijpen. Dat was heus interessant... Alleen had hij diezelfde avond, in de bibliotheek zittende, ont dekt hoe bitter weinig hij nog maar wist van de naaste familie van zijn vrouw. Wat warén dat eigenlijk voor mensen? Hoe was hun innerlijke structuur? Wat raar, dat je zo weinig van anderen afwist. Ook van je eigen vrouw? Hij was op Mary verliefd ge raakt doordat hij was aangetrok ken door haar knappe gezicht en rustige, ernstige manier van doen. Zij had daarbij ook nog geld gehad, iets wat er bij hem ook op aankwam. Hij zou zich wel tweemaal hebben bedacht, eer hij met een meisje-zonder -een-cent zou zijn getrouwd. Maar alles was even best ge weest. Hij had haar getrouwd, had haar geplaagd en Polly ge noemd en pret gehad om de ach terdochtige wijze waarop zij hem aankeek, als hij grapjes maakte die zij niet begreep. Maar wat wist hij in werkelijkheid eigen lijk van haar? Van hetgeen zij dacht en voelde? Wel wist hij met zekerheid dat zij hem lief had met een grote, hartstochte lijke toewijding. Bij de gedachte aan die toewij ding maakte hij een beweging van onbehagen, als drukte de last daarvan hem te zwaar op de schouders. Toewijding was heel best, wanneer je. als man, je daaraan negen a tien uren per dag onttrekken kon. Dan maakte die het heerlijk om thuis te ko men. Maar nu zat hij er tot over zijn oren onder, werd hij opge past, verzorgd, vertroeteld. Daar aan kon hij alleen maar ontko men door zich in geestelijke ge bieden van meditatie en bespie geling terug te trekken. Bespiegeling. Bijvoorbeeld met betrekking tot de vraag wie de dood van zijn schoonmoeder op zijn geweten had. Hij had niet de minste sympathie gevoeld voor zijn schoonmoeder en zij even min voor hem. Zij had ook niet gewild dat Mary met hem trouw de (zou ze wel hebben gewenst dat Mary trouwde? vroeg hij zich af), maar zij had er toch niets tegen kunnen doen. Mary en hij waren samen een gelukkig en onafhankelijk leven begonnen... alleen naderhand waren zijn za ken scheef gegaan... en tot slot was zijn ziekte daar nog bij ge komen. Toen scheen de enige uitkomst te zijn gelegen in het vinden van een toevlucht op Zon nehoek, waar zij welkom waren. Hij had daartegen geen bezwaar gehad, invalide als hij was. Maar Mary had er wel bezwaar tegen gehad... Nu goed, het was ook niet no dig gebleken op Zonnehoek te blijven. Mevrouw Argyle was vermoord. De trustees hadden daarna de toelage aan Mary ver hoogd, zodat zij weer op zichzelf konden wpnen. (Wordt vervolgd.). Het 5.417 ton metende Neder landse vrachtschip „Lekhaven" is vrijdagavond met een bran dende lading katoen de haven van Bremen binnengelopen. De balen werden onmiddellijk op de kade gegooid. De reeds gealar meerde brandweer bluste het Vuur. De omvang van de schade is nog niet bekend. De brand werd ontdekt toen het uit Hamburg komende schip van de rede naar de haven werd verhaald. Bij het openen van de ruimen sloegen de bemanning rookwolken tegemoet, waarop de luiken onmiddellijk werden ge sloten. Tankauto ramt geparkeerde auto's Een tankauto, gevuld met lichtstofgas (een soort waterstof gas, dat zeer explosief is), heeft zaterdag tegen acht uur onder zes geparkeerde auto's een grote ravage aangericht. De wagen, die onderweg was van de Shell-che- mie in het Botlekgebied naar Gouda, raakte op de Oldegaarde in Rotterdam-zuid in de berm. De 23-jarige chauffeur, G. O. Lugthart uit Gouda, verloor hier door de macht over het stuur. Hij raakte een lichtmast, die 60 a 70 meter werd meegesleept en reed op de geparkeerde auto's in. Twee of drie wagens werden totaal vernield, de andere zwaar beschadigd. Persoonlijke onge lukken hebben zich niet voorge daan. Het wegslepen van een aantal woonwagens die te veel waren in het Amersfoortse regionale kamp, heeft de nodige moeilijk heden opgeleverd. Bij schermut selingen tussen de kampbewo ners en de politie werd een Amerfoortse brigadier buiten westen geslagen door de 42-ja- rige woonwagenbewoner S. De politieman liep een hersenschud ding op en verloor een kies. De dader nam de benen, maar kon later worden gearresteed. Hij bekende zijn daad ruiterlijk en zei in drift te hebben gehandeld. Maandag zal hij in Utrecht voor de officier van justitie worden geleid.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1964 | | pagina 2