Onderhoud van minister Luns
met Gromiko
Mr. Stikker in Nederland gearriveerd
GRAPEFRUIT
CHROESJTSJOV OVER ZIJN
SCANDINAVISCHE REIS
EERSTE EWPESE RMET
GELANCEERD
CHROESJTSJOV WAARSCHUWT DE
VER. STATEN EN TURKIJE
ONDERHANDELINGEN OVER CYPRUS
IN GENEVE
HET WEER
DONDERDAG 9 JULI 1964
20e Jaargang - No. 6249
Haile Selassie
vraagt vrijlating
van Mandela
TERUG IN HET BEDRIJFSLEVEN
Nederlands-
Indonesische
commissie naar
West-lrian
M^nenveger redt
opvarenden van
Engels jacht
Hoogwater
Maanstanden
Weerbericht
Zon- en
b'ranjseruig djj aoonnement: iemeuzen
DIrecteur-Hoofredaeteur: I. van de Sande
Redactie-adres! Noordstraat 5557
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon: 01150 - 2073
Gironummer: 38150
Abonnementsprijs ƒ6,— per kwartaal; per
maan'" 2,—; per week 50 ct. Losse nrs 10 ct.
VRIJE ZEEUW
Uitgeefster N. V. v/h Firma P. .T. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 16 et; minimum per
advertentie 2,40.
Rubriek „Kleine Advertenties" (gêên handels-
advertenties): 5 regels ƒ1,10. Iedere regel mëêr
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermeldng: Brieven onder nummer, of „Adres
Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uur.
Voor het gecomb. maandag/dinsdag-nummer
tot 10 uur v.m.
Minister Luns heeft woensdag
morgen een bezoek gebracht aan
zijn Russische ambtgenoot Gro
miko. De sfeer van het onder
houd was hartelijk en vriendelijk.
Later is minister Luns door
premier Chroesjtsjov in 't Krem
lin ontvangen. Aan het vriend
schappelijke gesprek tussen de
Russiche premier en de Neder
landse minister van buitenland
se zaken nam ook de Russische
irrnister van buitenlandse zaken.
De ontbieding van minister
Luns op 't Kremlin verraste de
Nederlandse functionarissen.
Twee van hen haastten zich van
het Russische ministerie van bui
tenlandse zaken, waar minister
Luns en minister Gromiko hij
een waren, naar de Nederlandse
ambassade om de geschenken te
bfden die minister Luns voor pre
mier Chroesjtsjov had meege
bracht.
„NUTTIG" GESPREK
Het gesprek van anderhalf
uur dat mr. Luns met Chroesjts
jov had gevoerd, noemde hij
tegenover verslaggevers „nut
tig". De Navo, de multi-nationale
kornstriidmacht en economische
onderwerpen waren de punten
waarover beide bewindslieden
hadden gesproken. „Wij hebben,
onze wederzijdse standpunten
bewaard, doch op zekere punten
heb ik nieuwe geluiden gehoord",
zo zei minister Luns.
Na. enkele kwinkslagen van de
Russische premier met betrek
king tot de gestalte van onze mi
nister overhandigde minister
Luns zjfn gastheer drie histori
sche kaarten van Rusland.
Schuin naar minister Luns kij
kend merkte premier Chroesjts
jov op dat Nederland wel een
vruchtbaar klimaat moet hebben.
De Nederlandse minister ant
woordde snedig dat Holland laag
ligt en dat de Nederlanders er
voor moeten zorgen het hoofd
boven water te houden.
Tijdens het onderhoud zijn ook
de economische betrekkingen
tussen Nederland en de Sowjet-
Unie ter sprake gekomen. Deze
bijeenkomst verliep in een
gunstige sfeer".
De Nederiandse minister heeft
aan premier Chroesjtsjov een me
morandum overhandigd, dat een
onderwerp van verdere studie za)
vormen tijdens de besprekinger
die minister Luns met zijn Rus
sische ambtgenoote Gromiko zai
hebben.
JOURNALISTEN.DIEREN?
Op de aanwezige Nederlandse
journalisten wijzend vroeg mi
nister Luns aan Chroesjtsjov, of
hij er al aan gewend was dat
deze erbij zijn. De Russische pre
mier antwoordde glimlachend:
„Zeker wel. Ik ben ook gewend
aan het geluid dat die dieren
maken."
Minister Luns toonde zich ver
rast over het feit dat hier men-
seliike wezens, „ze'fs journalis
ten", met dieren werden vergele
ken, waarop Chroesjtsjov weer
zei, dat de mens wordt gerekend
„te behoren tot het dierenrijk".
Chroesjtsjov heeft dinsdag
voir de Russische radio en tele
visie verslag uitgebracht van zijn
pviT-dmavisehe reis, waarvan hij
m°a«dag was teruggekeerd. Hij
zei dat hij gastvrij en hartelijk
was ontvangen.
De Russische indruk dat de
bevolking van deze lauden koud
co gereserveerd zou zijn, is niet
juist, zei hij. Chroesjtsjov sprak
35 minuten over de belangrijkste
zaken die hij in Skandinavië had
besproken. De gesprekken wa
ren openhartig en zakelijk, zei
bij. Het niet meedoen aan de
/oorgestelde multilaterale Navo-
--erumacht en het afwijzen van
sernwapens op Deens en Noors
mondaebied vond hij „een be
langrijke bijdrage tot bevesti
ging van de vrede".
„ONGELIJKHEID"
Tegen de Skandinavische lei-
Iers had Chroesjtsjov gezegd dat
moeilijk een regeling van het
Dntwapeoinesvraagstuk kan wor
den verwacht, zolang er geen
'vredesverdrag met Duitsland is
gesloten.
Landbouw en industrie in Skan-
linaviö hadden een grote indruk
op hem gemaakt, maar „zoals in
alle kepitahstische landen", had
hij er tekenen van „ongelijk
heid" opgemerkt. Hij was diep
onder de indruk" gekomen van
het Iv-ie peil van de Deense
lardbruw. Op het gebied van
organi-atie kunnen de Russen
niet veel van de Denen leren,
maar hun toepassing van kunst
mest en uitgelezen zaaigoed zijn
een studie waard, zei de Russi
sche premier. Hij noemde de re
sultaten van de Deense veefok
kerij „ongelooflijk".
Vooral de melkoobrengst vond
hij indrukwekkend.
SCHEEPSBOUW
De Russische scheepsbouwers
kunnen veel leren van de metho
den die op Zweedse werven wor
den toegepast, hoewel het ge
bruik van vooraf vervaardigde
eenheden bij de scheepsbouw in
Rusla&d niet onbekend is.
Zweden kreeg voorts een com
pliment omdat dit land de pro
testen van Navo-zijde tegen ver
koop van oliepijpleidingen aan
de Sowjet-Unie naast zich heeft
neergelegd. De Sowjet-Unie wil
nog meer gas- en oliebuizen be
stellen, zei Chroesjtsjov.
Hij herinnerde eraan dat met
Zweden een overeenkomst is be
reikt over een mogelijk afsluiten
van een pact voor lange termijn
,om 'n stabielere grondslag voor
de handel tussen de Sowjet-Unie
en Zweden te scheppen". Hij zei
dat er grote mogelijkheden be
staan voor uitbreiding van de
handel met de drie Skandinavi
sche landen.
NA DE AARDBEVING
IN MEXICO
De aardbeving welke in de
nacht van zondag op maandag
het centrale deel van Mexico
heeft getroffen, heeft volgens de
jongste officiële schattingen aan
31 mensen het leven gekost.
Het zwaarst getroffen werd
Coyuca de Catalan, een kleine
landbouwgemeenschap ten zuid
westen van Mexico-stad, waar
14 mensen werden gedood en 87
gewond.
Gromyko begroet
minister Luns in Moskou
Op het Vnoekovo-vliegveld bij
Moskou heeft de Russische mi
nister van buitenlandse zaken,
Andrei Gromyko, dinsdagavond
zijn Nederlandse ambtsgenoot
mr. J. M. A. H. Luns, die voor
het eerst een bezoek aan de Sow
jet-Unie brengt, hartelijk ver
welkomd.
Foto: Tijdens de begroetings
toespraak verborg minister Gro
myko, bij wijze van grap, de mi
crofoons.
Keizer Haile Selassie van Ethio
pië heeft in boodschappen aan
president Johnson, generaal De
Gaulle, premier lord Home en
premier Chroesjtsjov gevraagd
druk uit te oefenen op Zuid-Afri--
ka „om de vrijlating van Afri
kaanse nationalistische leiders
die vorige maand tot levenslange
gevangenisstraf zijn veroordeeld,
te bewerkstelligen."
Haile Selassie zegt dat Man
dela en zeven anderen alleen
maar veroordeeld waren omdat zij
zich vastbesloten verzetten tegen
het systeem van apartheid, dat
in strijd is met het handvest van
de Verenigde Naties.
Nederlandse excuses
voor twee dagen
hechtenis
De Nederlandse regering heeft
via diplomatieke kanalen haar
verontschuldiging aangeboden
aan de ouders van een zestien
jarige Amerikaanse student uit
Atlanta! Georgia) voor de twee
dagen hechtenis, die hem vorige
maand na zijn aankomst in Rot
terdam waren opgelegd, omdat
hij onvoldoende middelen van
bestaan zou hebben.
Een officiële zegsman, die dit
gister verklaard heeft, voegde
hieraan toe, dat de Nederlandse
regering heeft aangeboden de
kosten van de terugtocht van de
jongeman voor haar rekening
te nemen.
De student die van plan was
naar Oostenrijk door te reizen
om daar op een boerderij te
gaan werken, werd na 2 dagen
hechtenis aan boord van het
passagiersschip „Seven Seas" ge
bracht, dat op 17 juni terugvoer
naar de Verenigde Staten. De
jongen, die welgestelde ouders
heeft, zou bij zijn aankomst in
Rotterdam slechts 72 dollar op
zak hebben gehad.
Woensdagmiddag is de aftre
dende secretaris-generaal van de
Noordatlantische verdragsorga
nisatie, mr. D. U. Stikker, verge-
MOEILIJK AFSCHEID
„Tijdens deze toernée langs de
15 Navo-regeringen. die de laat-
zeld van zijn vrouw met een lijn- ste drie jaar samen zijn baas zijn
toestel van de S.A.S. uit Stock- geweest, beroert mij het afscheid
holm op Schiphol aangekomen, van Nederland meer dan de an-
In het kader van een aantal af- dere landen", aldus de heer Stik-
seheidsbezoeken aan de 15 Navo- ker. „Het is niet alleen een af-
landen zal hij twee dagen in Ne- scheid van de Nato, maar ook
eén afscheid van de vele contac
ten met de Nederlandse over-
derland verblijven.
Vandaag zullen de heer en
mevr. Stikker door H. M. de Ko
ningin in audiëntie worden ont
vangen. Voorts zal de scheidende
secretaris-generaal afscheidsbe
zoeken brengen bij de minister
president, mr. V. G. M. Marijnen,
en de minister van defensie, P. J.
S. de Jong. Mr. Stikker, die het
volgens zijn mededeling bij zijn
aankomst op Schiphol betreurde
dat de minister van buitenlandse
zaken, mr. J. M. A. H. Luns, in
verband met zijn bezoek aan
Rusland niet in het land is, zal
ontvangen worden door de
staatssecretaris van het ministe
rie van buitenlandse zaken, mr.
L. de Block.
heid'. Hij noemde het afscheid
moeilijk, maar om gezondheids
redenen had hij zich genood
zaakt gezien deze functie neer te
leggen. „Het werk heeft mij al
tijd sterk geboeid, maar het ver
eist een sterke gezondheid", ver
klaarde mr. Stikker, die 31 juli
a.s. als secretarisgeneraal van de
Navo officieel zal aftreden.
Voorts vertelde de lieer Stik
ker, dat hem een rustiger toe
komst wachtte, nu hij niet meer
aan regeringen is gebonden. Hij
zal in het bedrijfsleven terugke
ren. Bovendien achtte hij het
niet uitgesloten dat hij zou gaan
schrijven, niet alleen over de
Navo maar ook over zijn erva
ringen in Nederland tijdens de
bezettingsjaren.
VEEL PROBLEMEN
Wat de ontwikkeling van de
Navo tijdens de laatste jaren be
treft constateerde de scheidende
secretaris-generaal een grote
vooruitgang. In militair opzicht
is de Navo veel sterker gewor
den. Politiek gezien zijn er meer
problemen maar juist in het er
kennen van deze problemen en
het onder ogen zien van de
moeilijkheden schuilt de grote
kracht van de Navo aldus mr.
Stikker. Voorts was hij van me
ning dat er ondanks de pogingen
tot toenadering tussen oost en
west van een werkelijke ont
spanning geen sprake is. Daarom
was hij benieuwd naar de erva
ringen die minister Luns in Mos
kou zou opdoen.
Op Schiphol werd mr. Stikker
verwelkomd door de chef kabinet
en protocol mr. R. B. baron van
Lynden en het hoofd van het
bureau Navo-aangelegenheden,
dr. Gh. A. van der Klauw.
Ou maandag 6 juli, ruim drie
•«"oden na de officiële ratifi
catie van E.S.R.O. door negen
Europese landen, is de eerste ra
ket voor wetenschappelijke
doeleinden met succes gelan
ceerd van de lanceerbasis Salto
di Quirra op Sardinië, zo is
dinsdag door de Europese orga
nisatie voor ruimteonderzoek
meegedeeld.
De neuskegel van deze raket
werd samengesteld in de labo
ratoria van het Europese cen
trum voor ruimtetechnoiogie
(Estec), een onderafdeling van
E.S.R.O., die zich momenteel be
vindt te Delft, en bevatte in
strumenten die op hoogten van
150 km en 200 km barium en
ammonium in de atmosfeer heb
ben verspreid. De aldus ontsta
ne wolken werden optisch van
de grond gemeten voor het ver
krijgen van gegevens omtrent
windstroming, temperatuur en
verspreidingscoëfficient.
Het wetenschappelijke gedeel
te van de proefnemingen werd
uitgevoerd onder verantwoorde-
liikheid van het Max Planck-in-
stituut te München en het astro
nomische instituut te Luik, ter
wijl E.S.R.O. zorg heeft gedra
gen voor de uitvoering van het
experiment. Twaalf technici van
Estec werden belast met de lan
ceringscampagne, in samenwer
king met enkele geleerden van
de wetenschappelijke afdeling
der organisatie. Voorts werkten
mee de technische staf van de
lanceerbasis en twee Australi
sche experts die ervaring heb
ben in het lanceren van de voor
deze proefneming gebruikte
Britse skylark-raket. Het is de
Het Indonesische ministerie
van buitenlandse zaken heeft
meegedeeld dat de Indonesisch-
Nederlandse commissie voor on
derzoek naar de aard van de uit
het Nederlandse tijdvak date
rende concessie- en eigendoms
rechten in West-lrian dinsdag uit
Djakarta naar Sukarnopura (het
vroegere Hollandia) is vertrok
ken. De commissie werd vorige
maand ingesteld in overeenstem
ming met het Nederlands-Indo
nesische akkoord over West-
lrian.
De Nederlandse leden van de
commissie zijn jhr. mr. E. O. van
Suchteren, ambassaderaad te
Djakarta, en de heer H. Philip-
se, tweede ambassade-secretaris
in de Indonesische hoofdstad.
bedoeling dat een tweede iden
tieke proefneming binnen enke
le dagen zal worden gehouden.
Salto di Quirra is een Itali
aanse nationale lanceerbasis, ge
legen aan de oostkust van Sar
dinië, die ter beschikking is ge
steld van E.S.R.O. totdat deze
organisatie gebruik kan gaan
maken van haar eigen basis, die
gevestigd zal worden te Kiruna
in Zweden. De observatieposten
zijn La Maddalena en Alghero,
die zich op ongeveer 150 km af
stand van de afvuurplaats be
vinden.
Premier Chroesjtsjov heeft de
V. S. en Turkije gewaarschuwd
dat hun politiek ten aanzien van
Cuba en Cyprus „ernstige gevol
gen" kan hebben.
De Griekse regering heeft de
Verenigde Naties laten weten
dat zij bereid is een speciale
vertegenwoordiger voor de be
sprekingen over de kwestie-Cy-
prus in Gèneve aan te wijzen.
Hiermee is een groot struikel
blok voor de besprekingen tus
sen vier landen, die zijn voorge
steld door de V. N.-bemiddelaar
Tuomioja, weggenomen.
De Turkse vertegenwoordiger,
prof. Nihat Erim, voorzitter van
de commissie voor buitenlandse
betrekkingen van de Turkse al
gemene vergadering, vertrok
woensdag naar Genève.
Tuomioja had voorgesteld
door de vier belanghebbende
landen Engeland, Turkije,
Griekenland en Cyprus spe
ciale vertegenwoordigers^ voor
de bijeenkomsten in Genève te
laten benoemen. Het staat vol
gens ingewijden nog te bezien of
Tuomioja de Grieken zover kan
krijgen dat zij met de Turken
aan één tafel gaan zitten, gezien
de verklaring van de Griekse
premier, Papandreoe, dat dit on
mogelijk is.
De speciale afgezant van pre
sident Johnson naar de bespre-
BELGISCHE STRAALJAGER
STORT NEER OP WONING
Gevreesd wordt dat woensdag
drie kinderen om het leven zijn
gekomen bij het neerstorten van
een Belgische straaljager van de
basis in Florennes.
Het toestel verongelukte bij de
landing. Het kwam terecht op 'n
woning, waarin zich een moeder
en drie kinderen bevonden. Vol
gens nog niet bevestigde berich
ten zouden de kinderen onder het
puin bedolven liggen. De vrouw
werd 'met ernstige verwondingen
naar 'n ziekenhuis overgebracht.
De piloot van het toestel kwam
om het leven.
kingen over Cyprus, Dean Ache-
son, is reeds in Genève. Hij
heeft gezegd te zullen blijven
zolang zijn aanwezigheid van
belang is voor de onderhande
lingen.
EEN VRIJE ZONE
Uit Nicosia wordt gemeld dat
de regering van Cyprus en de
leiders van de Turkse Cyprioten
een V.N.-plan tot instelling van
een „vrije zone" hebben aan
vaard. In deze vrije zone heb
ben alleen leden van de V.N.-
strijdmacht op Cyprus de macht
mensen te fouilleren, te arreste
ren en vast te zetten. De zone
loopt langs de bestaande be
standslijn in de stad.
Hr. Ms. mijnenveger „Hooge-
veen" onder commando van luite
nant ter zee C. G. J. van Doorn is
dinsdagavond omstreeks 9 uur
het voor de Noordzeekust ter
hoogte van Petten in nood verke
rende Engelse zeiljacht „Coucou"
te hulp gekomen.
Het vaartuig, waarvan het roer
onklaar was geraakt, was die dag
uit Harwich vertrokken met be
stemming Kopenhagen, maar zou
.eerst Helgoland aandoen. De be
manning van het jacht, twee stu
denten, een Ieraar en een jour
nalist, allen omstreeks twintig
jaar oud en goede zeezeilers,
werd door Hr. Ms. „Hoogeveen"
aan boord genomen. Pogingen
om het vaartuig op sleeptouw te
hemen mislukten door de zware
zeegang en het breken van een
tros. Het jacht strandde later bij
Callantsoog.
Omstreeks middernacht arri
veerde de „Hoogeveen" met de
vier geredden in Den Helder.
In een harde rede tot pas ge
gradueerden van de militaire
academie in het Kremlin ver
klaarde hij dat de Sowjet-Unie
nationale bevrijdingsoorlogen
tegen imperialisten en kolonia
listen als „rechtvaardig en hei
lig" beschouwt en daarom steunt.
De V. S. volgen „een avon
tuurlijke politiek" door verken
ningsvliegtuigen over Cuba te
zenden. Indien daaraan geen
einde komt, kan er een ernstige
toestand in het Caribische gebied
ontstaan, aldus de Sowjetleider,
die de Amerikaanse politiek ten
aanzien van Zuid-Vietnam even
gevaarlijk noemde.
Hij waarschuwde Turkije tegen
een eventuele inval op Cyprus,
die „een gevaarlijke ketting
reactie kan veroorzaken".
Chroesjtsjov deed een aanval
op Britse militaire „inmenging in
Aden". De sympathie van de
Sowjet-Unie staat aan de kant
van de Arabieren die voor de
verdrijving van de kolonialisten
vechten en naar consolidatie van
hun onafhankelijkheid streven.
Aardbeving in Mexico
Bij een aardbeving, eigenlijk een
opeenvolging van 13 aardschok
ken in de Mexicaanse staat
Guerreo zijn minstens dertig
mensen gedood en meer dan 70
gewond. De meeste slachtoffers
vielen in dorpen in de omgeving
van Acapulco. De schade is aan
zienlijk.
Foto:'Bergingswerkzaamheden in
het dorp Coyuca de Catalon.
(Advertentie)
KOEL WEER
Ten noorden van Schotland ligt
de kern van een diepe depressie
die langzaam naar het noorden
van de Noordzee trekt. Het front
van deze depressie veroorzaakte
woensdag langdurig regen en
motregen en passeerde ons land
in de avond en afgelopen nacht.
Achter het front stroomt met
een matige tot krachtige en
langs de kust af en toe nog har
de wind tussen zuidwest en west
DONDERDAG 9 JULI
Breskens
v.m.
1.21
n.m.
1.43
Terneuzen
1.56
2.18
Hansweert
2.36
2.58
ZON
MAAN
Walsoorden
2.46
3.08
op
onder
op
ondeX
Juli
VRIJDAG
10 JULI
9
4.31
20.59
4.09
21.2g
v.m.
n.m.
10
4.32
20.58
5.20
22.09
Breskens
2.09
2.31
11
4.33
20.57
6.41
22.43
Terneuzen
2.44
3.06
12
4.34
20.56
8.03
23.09
Hansweert
3.24
3.46
13
4.35
20.56
9.23
23.30
Walsoorden
3.34
3.56
14
4.36
20.55
10.41
G8.48
onstabiele polaire lucht binnen.
Hierin zullen naast opklaringen
ook buien voorkomen. Het weer
blijft dus wisselvallig en koel.
medegedeeld door het K.N.M.I.,
geldig tot hedenavond.
Wisselvallig-
Wisselend bewolkt met enkele
buien. Matige tot krachtige, aan
de kust aanvankelijk nog harde
wind tussen zuidwest en west.
Koel weer.