Smeulende lonten in
Zuidoost-Azië
Prinses Irene in Nederland
Jason Sendwe
vermoord in Kongo
Chroesjtsjov
naar Noorwegen
Strijd in Laos
beëindigen
DE STRIJD IN ZUID-VIETNAM
HET WEER
LEIDER VAN DE BALOEBA
HOOFDPIJNPOEDERS
VELE DODEN EN GEWONDEN
Weerbericht
Zon- en
Maanstanden
OP DE VERJAARDAG
VAN PRINS BERNHARD
Zweedse pers gereserveerd
en teleurgesteld
Neem geen risico-verf met
Hoogwater
FranKering bfl abonnement Terneuzen
Directeur-Hoofredacteur: I. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 55—57
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon: 01150 2073
Gironummer: 38150
Abonnementsprijs ƒ6,— per kwartaal; per
maand f 2,per week 50 et. Losse nrs 10 et.
VRIJE ZEEUW
Maandag 29 Dinsdag 30 juni 1964
20e Jaargang - No. 6242
Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 16 et; minimum per
advertentie ƒ2,40.
Rubriek „Kleine Advertenties" (géén handels-
advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermeldng: Brieven onder nummer of „Aare-.
Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 hut.
Voor het gecomb. maandag/dinsdag-nummer
tot 10 uur v.m.
De zuidoostpunt van Azië is al jarenlang het toneel
van een kruipende oorlog. Het krijgsgewoel werd nooit
zo luidruchtig dat het meer aandacht in het wester trok
dan een goede voetbalwedstrijd met een enkele uit
zondering voor zichzelf in brand stekende boeddhisten
en dat is waarschijnlijk ook de opzet geweest van
de Pathet Lao, Vietcong en andere onderafdelingen van
Pekings strategen, die hier toch langzaam maar zeker
hun invloed uitbreidden.
Het is de veiligste en goedkoopste manier voor de Chinese com
munisten: ze gingen nooit ver genoeg om de niet-communistische
wereld te prikkelen tot een houding van „een nu is het welletjes".
In de landen van west-Europa voelt men er in het geheel niets
voor om zich (net de zaken te bemoeien. En in de V. S. is de pu
blieke opinie ook niet erg voor regelrechte inmenging in de strijd.
Dit alleen al kan men een succes voor Peking noemen.
Niet praten
Voor Washington begint deze
zaak erg zuur te worden. Ten
slotte is hier een grote verschui
ving aan de gang aan de andere
oever van een oceaan, waaraan
ook de V. S. ligt. En wil men
voorkomen dat China in dit ge
bied een overheersende rol gaat
spelen, dan moet er eindelijk
eens iets gebeuren om die op
mars door de jungle van Viet
nam en Laos te stuiten. Daarom
wensen de Amerikanen ook niet
in Genève nog eens met de oude
veertien te gaan praten over de
toestand in Laos: ze weten te
goed dat met praten niet onge
daan is te maken dat de Pathet
Lao het neutralistische regime
weer een aardig eind heeft te
ruggedreven.
Er valt niet te praten, zegt
Washington, de zaak is duidelijk
genoeg: het akkoord van Genève
is geschonden en laten de schen-
ners Pekings satellieten
zich eerst maar weer aan de af
spraak houden dat Laos een neu
traal land behoort te zijn.
Maar, wanneer men met pra-
niets bereikt, met weigeren te
praten richt men nog minder uit.
Washingtor moet du* iets doen.
Het deed dat in de vorm van
wapenzendingen naar Thailand,
de westelijke buur van Laos. En
tegelijkertijd barstte een reeks
verklaringen los, waarvan de fel
ste was dat de V. S. het desnoods
tot een volle oorlog met Peking
zouden laten komen als de com
munisten op het Achterindische
schiereiland niet inbonden.
Waarschuwing
De Zuidvietnamese regerings
strijdkrachten delen mee dat zij
de vorige week bij hevige ge
vechten op honderd km ten
noordwesten van Saigon ten
minste tweehonderd vietcong-
guerrillastrijders hebben gedood
of gewond. Aan regeringszijde
vielen er vier doden en 26 ge
wonden.
De gevechten werden geleverd
rond een namaakkerkhof, waar
heen de vietcong de regerings
troepen, die naar twee vermiste
Amerikaanse adviseurs zochten,
had gelokt.
VRIJ KOEL
Bij de weersomslag zondag
drong een koufront ons land bin
nen, dat veel bewolking veroor
zaakte. Maandagavond verplaatst
zich langs dit front een kleine
storing die in het zuiden en oos
ten van het land wat lichte regen
brengt. Daarachter steekt een
noordwestelijke wind op en brei
den zich opklaringen over Neder
land uit.
Intussen verplaatste het Azo-
ren-hogedrukgebied zich naar het
zeegebied ten zuidwesten van Ier
land. Het verandert weinig van
plaats. Aan zijn flank staat boven
de Noordzee een noordwestelijke
stroming die koele polaire lucht
naar het zuidoosten voert.
Bij IJsland beginnen de baro
meters te dalen als gevolg van
een depressie die ten zuiden van
Groenland uitdiept en naar het
oosten afzwenkt. We verwachten
dat deze storing het weer voor
morgen nog niet belangrijk be
ïnvloedt. In verband hiermee
verwachten we het komende et
maal zonnige perioden en vrij
koel weer. In het binnenland
kunnen enkele buien vallen.
medegedeeld door het K.N.M.I.,
geldig tot dinsdagavond.
Koel weer
Wisselende bewolking met
enkele verspreid voorkomende
buien. Krachtige tot matige
noordwestelijke wind. Koel weer.
ZON MAAN
op onder op onder
J 11 4.23 9.04 11.54 8.33
30 4.24 9.03 9.45
COMMANDOTROEPEN
De strijd in de delta van de
rivier de Mekong duurde zater
dag nog voort. Vrijdag zijn per
helikopter commando-troepen
overgebracht naar dit gebied om
de vietcongmilitairen, die daar
waren waargenomen, in de flank
aan te vallen.
De gevechten hadden tot zater
dag aan 63 militairen het leven
gekost. Vrijdag vielen aan rege
ringszijde 20 doden en 17 ge
wonden, terwijl 32 vietcong-
rebellen werden gedood en
zaterdag sneuvelden volgens
Amerikaanse functionarissen 11
vietcongsoldaten.
Bij de strijd in de Mekong-
delta, op omstreeks 90 kilometer
ten zuidwesten van Saigon, zijn
"og een Amerikaanse
T-28 jachtbommenwerper en een
helikopter verloren gegaan. De
twee Amerikaanse bemannings
leden van de helikopter kwamen
om, maar de bemanning van de
T-28 (twee man) kon zich met
parachutes redden.
Al die verklaringen komen uit
niet al te officiële bron, maar ze
lijken wel geïnspireerd door de
regering. Ze .zijn kennelijk be
doeld als een dreigende waar
schuwing aan Peking.
Dat daardoor met de moeilijk
heid zit: dit dreigement negeren
zal in de V. S. worden geïnter
preteerd als een bespotting en
zelfs een treiteren van de Ameri
kaanse macht en dat is iets wat
de burgerij daar boos pleegt te
maken, misschien wel zo boos dat
de regering de morele steun van
de publieke opinie krijgt om de
Chinezen mores te gaan leren.
Maar aan de andere kant weet
Peking dat president Johnson in
het algemeen, maar zeker met
verkiezingen voor de deur, niet
begerig is een oorlog te beginnen
tegen de volkrijkste staat ter
aarde.
Mao is zo, niet onhandig, in de
positie gemanoeuvreerd dat hij
het zelf voor het kiezen heeft:
iets inbinden en bijvoorbeeld in
Laos de toestand van vroeger
herstellen, of een groot risico lo
pen dat hij in een regelrechte
oorlog met de V. S. verwikkeld
raakt, iets wat hij waarschijnlijk
met het oog op zijn nog altijd
zwakke economie liever zal ver
mijden, temeer daar uit Rusland
al een stem klonk die zei dat de
Chinezen het niet al te vanzelf
sprekend moeten vinden dat
Moskou de scheldpartijen wel zal
vergeten en te hulp komen als
het tot een crisis komt. Alles
hangt verder van Mao af.
Mislukte vrede
In dezelfde streek is nog een
explosiegevaar: Borneo. De top
in Tokio tussen de Indonesische
president Soekarno, die van de
Philippijnen Macapagal en Ma-
leiriës premier Rachman, is vol
gens de verwachtingen mislukt.
Rachman wenst terecht niet te
praten vóór de zogenaamde
guerilla's uit het Maleisisch deel
van Borneo zijn teruggetrokken
naar Kalimanten, het Indone
sische deel. En ondanks een show
van een paar jdozijn mannen die
demonstratief voor de filmcame
ra uit Serawak kwamen, is die
eerder gegeven Indonesische be
lofte niet nagekomen. Dus: geen
gesprek.
Duidelijk is nu ook dat Maca
pagal, eens net zo gebeten op
Maleisië als Soekarno, geen zin
heeft de toestand te verscher
pen, integendeel. De Indonesiërs
staan alleen. Van geen buur heb
ben ze steun, en ook niet on
danks diverse chantages van
de Amerikanen.
De vrees is nu alleen dat Soe
karno zich van de splitsing in
het communistische blok zal be
dienen om steun te krygen. Er is
tenslotte een behoefte in Peking
en in Moskou om in het ideolo
gische geschil de grote Indonesi
sche partij aan zijn zijde te krij
gen. De aanwezigheid in Dja
karta van de Russische vice-
premier Mikojan wijst daar al
op. Wellicht hoopt Soekarno
hieruit een slaatje te slaan in de
vorm van militaire hulp. Zoiets
zou de toestand hier nog onaan
genamer en gevaarlijker maken
dan ze al is.
H. M. de Koningin opende
hemofiliekliniek
H.M. de Koningin heeft op „Oud-
Bussum" in Huizen de Neder
landse hemofiliekliniek geopend.
Op de foto bewondert Hare
Majesteit een werkstukje en
maakt een babbeltje met de
7-jarige Wessel Schuurman.
Engeland versterkt
luchtbases in Singapore
Groot-Brittannië zal binnenkort
de luchtmachtbasis van Singa
pore en Penang uitrusten met
luchtdoelraketten van het type
„Bloodhound Mark 2" om nieuwe
bedreigingen door Indonesië het
hoofd te kunnen bieden, aldus de
„Observer" van Zondag.
Dit besluit is volgens het blad
in Londen gevallen, nadat Miko
jan, eerste vice-president van da,
Sowjet-Unie, in Djakarta had
verklaard dat de Sowjet-Unie be
reid is aan Indonesië moderne
wapens te leveren, „heel wat
krachtiger dan die de Britten in
dat gebied bezitten, om te helpen
Maleisië terug te krijgen."
PREMIER SJASTRI
VAN INDIA IS ZIEK
Lal Bahadoer Sjastri, de eer-
ste-minister van India, moet en
kele weken het bed houden. Hij
schijnt weer een lichte hartaan
val te hebben gehad, de tweede
binnen vier jaar. Officieel is be
kendgemaakt dat de premier
overwerkt is. Al zijn afspraken
zijn afgezegd. Sjastri is 59 jaar
oud.
(Adv.)
Met een lijntoestel van de Sa
bena is prinses Irene zondag
avond in Nederland aangekomen.
De prinses zag er door de zon
gebruind maar nerveus uit. Ze
werd vergezeld door een jong
meisje genaamd Carmen Soler,
waarschijnlijk haar secretaresse.
Toegejuicht door enkele hon
derden mensen, die Zlcli op de'
balustrades van de Sehipholge-
bouwen hadden verzameld, ver
liet prinses Irene het lijntoestel
van de Belgische luchtvaart
maatschappij waarmee zij van
Brussel naar Schiphol was ge
vlogen. Zondagmiddag omstreeks
vijf uur was de prinses uit Ma
drid met een vliegtuig van de
Spaanse luchtvaartmaatschappij,
de Iberia, naar Brussel gevlogen.
Een half uur vóór de aankomst
van het vliegtuig arriveerde op
de luchthaven prinses Margriet
in een hofauto. Prinses Irene
liep van het vliegtuig regelrecht
naar de V. I. P.-kamer. waar zij
door haar jongere zuster werd
"Verwelkomd". Vijf mihuten later
stapten beide prinsessen in de
gereed staande hofauto en ver
lieten onmiddellijk de luchtha
ven.
Jason Sendwe, provinciaal president van Noord-Katanga en lei
der van de Baloebakat-partij, is verleden week vermoord. Ook zijn
ordonnans-officier werd gedood.
De moord is gepleegd door leden van de opstandige beweging
van Gaston Soemialot die zich vorige week van Albe.rtstad hadden
meester gemaakt, aldus een officieel telegram uit Kamina. Sendwe
had bij de nadering van de opstandelingen niet kunnen vluchten.
Hij werd beschouwd als de „geestelijke vader" van de Baloeba.
De Russische premier Chroesjtsjov, die de afgelopen week in
Zweden heeft doorgebracht, is zaterdag voor het derde gedeelte
van zijn Scandinavische reis, het bezoek aan Noorwegen, met het
Russische vaartuig „Batskiria" uit de Stockholmse haven naar
Oslo vertrokken. Tevoren had hij afscheid genomen van premier
Tage Erlander, wiens gast hij was geweest.
Nadat de volksliederen waren
gespeeld, werden Cchroesjtsjov
en zijn gezelschap met een sloep
naar de „Batskiria" gebracht,
terwijl 21 saluutschoten werden
afgevuurd op het admiraliteits
fort.
OPGELUCHT
HIJ IS WEG...
De mensen op de kade keken
zwijgend toe, toen de Russische
gasten van wal staken, maar zo
dra de sloep naar de „Batskiria"
was afgestoken, kwamen osten
tatief geeuwende politiemannen
naar voren om de afzettingen
weg te halen en anderen klop
ten elkaar lachend op de rug als
wilden ze elkaar gelukwensen.
GEEN OPHELDERING
Ten aanzien van het bezoek
aan Zweden valt in de Sowjet-
russische perscommentaren een
minder positieve toon te beluis
teren dan wat betreft het daar
aan voorafgegane bezoek aai
Denemarken.
Het partijblad „Prawda" be
treurde het dat er een „tactiek
van speldeprikben" was toege
past door „de krachten van de
imperialistische reactie".
De Zweedse pers toont zich ge
reserveerd en teleurgesteld door
het uitblijven van nadere ophel
dering inzake de kwestie van de
verdwenen Zweedse diplomaat
Wallenberg.
EREDINER
In Noorwegen zal Chroesjtsjov
logeren in het kasteel van Byg-
doy. Hij zal vandaag na aan
komst premier Gerhardsen be
zoeken en parlementsvoorzitter
Nills Langhelle en hij zal kran
sen leggen bij het dodenmonu-
ment van kasteel Akerhus en het
gedenkteken voor Sowjetburgers
in Gravlund. Koning Olav de
vijfde biedt hem een lunch in
het koninklijk paleis aan.
Vanavond is er een erediner
van de Noorse regering op kas
teel Akershus. Dinsdagavond
houdt Chroesjtsjov een rede op
een bijeenkomst, georganiseerd
door het Noorse instituut voor
buitenlandse aangelegenheden.
Woensdag bezoekt hij Bergen,
donderdag fabrieken in midden-
Noorwegen, vrijdag musea en
zal"ïri•'"ochtend 4 juli keert hij
per schip naar de Sowjet-Unie
terug.
OPSTANDELINGEN
De moord op de veertigjarige
Sendwe kan tot moeilijkheden
leiden. Sendwe is afkomstig uit
Kabongo. Hij aanvaardde de
functie van provinciaal president
op het moment dat de opstan
delingen van Gaston Soemialot
zich van zijn hoofdstad meester
maakten. Hij werd na de verkie
zingen van 1960 door de autori
teiten van Leopoldstad benoemd
tot speciaal commissaris voor
Katanga. Hij leidde toen het ver
zet tegen de regering van het af
gescheiden Katanga, aanvaardde
vervolgens de post van vice-pre
mier, verzoede zich met zijn
„Katangaanse broeders", met
name met Moenongo en werd
tenslotte tot hoofd van de pro-
jvincie aangewezen.
Een vertegenwoordiger van de
Noordkatangaanse regering deel
de telefonisch nader mee dat
men de lijken had gevonden van
Jason Sendwe en drie leden van
zijn kabinet en dat deze in Al-
bertstad waren begraven.
Van Sendwe had men negen
dagen geleden voor het laatst
gehoord, toen gemeld werd dat
hij door soldaten van het natio
nale Kongolese leger was aan
gehouden toen hij poogde Al-
bertstad, dat door guerrillero's
werd aangevallen, te verlaten.
De drie mede gedode minis
ters waren waarschijnlijk For
tunate Kabange Noembi, voor
malig vice-president, Salomon
Iloenga en Luther Kabila.
De lijken zouden twee dagen
na het overlijden van de man
nen zijn gevonden.
(Adv.)
Sprong van blijdschap
Op Soestdijk stapten prinses
Irene en haar zuster Margriet
snel uit de auto en liepen de
trappen van het rechter zijbor
des van het paleis op. Prinses
Irene liet zich na een sprong van
blijdschap in de paleisvestibule
omhelzen door de Koningin, die
achter de vitrage haar dochter
stond op te wachten.
De auto was niet geëscorteerd.
De rijksrecherche was over de
aankomst van de prinses niet in
gelicht. Reeds om acht uur ston
den enkele tientallen mensen bij
het paleis te wachten op de -
komst van de prinses. Ze wisten
niets van het aankomsttijdstip af,
maar .waren op goed geluk naar
het paleis gekomen na het be
luisteren van het radiobericht,
waarin het vertrek van de prin
ses uit Madrid werd aangekon
digd.
Een paar duizend
nieuwsgierigen
Geduldig wachtende mensen
trokken weer de aandacht van
de terugkerende dagjesmensen
van wie er steeds meer nieuws
gierigen bij het paleis bleven
wachten. Toen de prinses tegen
tienen arriveerde, werd ze gade
geslagen door een paar duizend
nieuwsgierigen, die juichten toen
de hofauto de paleishekken bin
nenreed.
De politie van Baarn was de
marechaussee inmiddels komen
versterken om het verkeer in
goede banen te leiden en het
legertje persfotografen en ver
slaggevers in toom te houden. De
marechaussee was op 50 procent
van de normale paleissterkte en
bleef na aankomst van de prin
ses nog enige tijd in de paleis
tuin de wacht houden, omdat na
de aankomst van de prinses het
publiek de weg was overgehold
en voor de paleishekken bleef
juichen.
Papandreoe en Inonu
naar De Gaulle
President De Gaulle zal deze
week met premier Papandreoe
van Griekenland en premier
Inonu van Turkije de kwestie-
Cyprus bespreken.
De Griekse premier zal van
daag uit New York in Parijs aan-
komen. Premier Inonu wordt
morgen in de Franse hoofdstad
verwacht.
MAANDAG 29 JUNI
v.m.
Breskens 4.34
Terneuzen 5.09
Hansweert 5.49
Walsoorden 5.59
DINSDAG 30 JUNI
v.m.
Bresken®
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
5.13
5.48
6.28
6.38
n.m.
4.45
5.20
6.00
6.10
n.m.
5.21
5.56
6.36
De Verenigde Staten, Groot-
Brittannië, Canada, Thailand en
Zuid-Vietnam hebben vandaag
gezamenlijk verzocht onmiddel
lijk een einde te maken aan de
strijd in Laos, zo heeft het Brit
se ministerie van buitenlandse
zaken meegedeeld.
De oproep werd gedaan na be
sprekingen in Vientiane tussen
de hoofden van de diplomatieke
missies van deze landen en India
over de ontwikkelingen in Laos.
Groot-Brittannië en de Sow
jet-Unie wordt als mede-voor
zitters van de Geneefse confe-
6.46 rentie van 1962 verzocht pp alle
partijen een dringend beroep te
doen om het vuren onmiddellijk
te staken en om de Pathet-Lao
te verzoeken hun strijdkrachten
teug te trekken op de stellingen
die zij op 1 februari 1964 bezet
ten.
Voorts worden Groot-Brittan
nië en de Sowjet-Unie uitgeno
digd er op aan te dringen dat
alle noordvietnamese strijdkrach
ten zich van Laotiaans gebied
terugtrekken en zich onthouden
van verder gebruik van Lao
tiaans gebied met het oogmerk
zich te mengen in de binnen
landse aangelegenheden van de
republiek Vietnam.
i
