Westelijke mogendheden
over de Duitse eenheid
RADIO
DE KOCK.
LEXINGTON
Tsjombe in Leopoldstad
Weer ongeregeldheden
in Florida
BELANGRIJK POLITIEK DOCUMENT
Chroesjtsjov
danste in Zweden
HET WEFR
NAAR EEN REGERING
VAN VERZOENING
ERNSTIGSTE INCIDENTEN
TOT DUSVER
ANTWOORD OP
NIET VOOR
,R. F. IVI.-WETJE"
AUGUSTUS
bruining
Weerbericht
hoogwater
5.59
64)
Slavenmarkt
bas^
Bloedige nacht
bespaard
Zon- en
Nlaanstanden
Frankering bij abonnement: Terneuzen
Directenr-Hoofredacteur: I. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 5557
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon: 01150 2073
Gironummer: 38150
Abonnementsprijs ƒ6,— per kwartaal; per
maand 2,—; per week 50 ct. Losse nrs 10 ct.
DE VRIJE ZEEUW
ZATERDAG 27 JUNI 1964
20e Jaargang - No. 624J-
Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 16 ct; minimum pear
advertentie ƒ2,40.
Rubriek „Kleine Advertenties" (géén handels-
advertenties): 5 regels ƒ1,10. Iedere regel méér
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermeldng: Brieven onder nummer, of „AdreS
Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uur.
Voor het gecomb. maandag/dinsdag-nummer
tot 10 uur v.m.
De Verenigde Staten, Frankrijk en Groot-Brittaniiië hebben
vrijdag in een gezamenlijke verklaring doen weten dat zij altijd
bereid blijven voordeel te trekken van een mogelijkheid voor
vreedzaam herstel van de Duitse eenheid in vrijheid en dat de uit
oefening van het recht op zelfbeschikking daartoe een fundamen
tele doelstelling van de drie regeringen blijft. Een dergelijke rege
ling zou zo spoedig mogelijk tot stand moeten komen.
Het uitgeven van deze ver
klaring was reeds aangekondigd
naar aanleiding van het sluiten
op 12 juni j.l. van een vriend
schapsverdrag tussen de Sow-
Unie en de regering van Oost-
Duitsland, welke laatste door de
westerse mogendheden niet
wordt erkend.
BONN VERTEGENWOORDIGT
WEST-BERLIJN
"/oor het eerst wordt met deze
verklaring in een gezamenlijk
door de westerse landen uitge
geven officieel document ook de
verbondenheid van West-Berlijn
met de bondsrepubliek en het
recht van de Westduitse regering
om West-Berlijn naar buiten te
vertegenwoordigen bevestigd.
In de westerse verklaring wordt
woordelijk gezegd dat de drie
westerse mogendheden toestem
ming hebben gegeven tot het
aangaan van nauwe banden tus
sen Berlijn en de bondsrepu
bliek „en wel met inbegrip van
de toestemming dat de regering
van de bondsrepubliek de ver
tegenwoordiging van Berlijn en
de Berlijnse bevolking naar bui
ten waarneemt".
'De publikatie van de verkla
ring was oorspronkelijk reeds
vorige week verwacht, maar er
ontstond vertraging door de
nodige ruggespraak tussen de
vier betrokken regeringen over
I formuleringskwesties.
Moeilijkheden
met Javaanse boeren?
De Indonesische minister van
binnenlandse zaken, Gandamana,
heeft vrijdag een beroep gedaan
op de boeren van Midden- en
Oost-Java om hun kalmte te be
waren. Dit beroep komt nadat
van bepaalde zijde is gemeld dat
bij de communistische vakbond
„B. T. I." aangesloten boeren heb
ben betoogd voor onverwijlde
toepassing van het wetsontwerp
op de landbouwhervorming.
Het communistische „Volks
dagblad" meldt dat de politie
van de Middenjavaanse plaats
Klaten op boeren heeft gescho
ten, waardoor enkele slachtoffers
zouden zijn gevallen. Van andere
zijde wordt vernomen dat de po
litie tussenbeide kwam, toen
door communisten geleide boeren
begonnen de bepalingen van het
wetsontwerp op hun eigen houtje
toe te passen.
Het ontwerp voorziet erin dat
de boeren 60 procent van hun
oogst mogen houden, terwijl de
rest tussen de eigenaar van de
landbouwgrond en de regering
moet worden verdeeld.
NOOIT VEROORDEELD
De Kongolese minister van
justitie, Bomboko, kwam vrijdag
ochtend in Brussel aan.
Bij zijn aankomst zei Bomboko
enige dagen in Brussel te zullen
blijven. Op een vraag over een
moge'ijke terugkeer naar Leo-
poldstad van politieke leiders in
ba'lingschap antwoordde hij dat
de drie belangrijkste leiders geen
amnestie behoeven om naar Leo-
poldstad terug te keren. „Tsjom
be is nooit veroordeeld, Ka'ondji
is voorwaardelijk op vrije voeten
en de maatregeen tegen Gizenga
kunnen altijd door de rechterlijke
macht worden opgeschort", a'dus
minister Bomboko.
Premier Chroesjtsjov en mi
nister van buitenlandse zaken
Gromiko hebben vrijdagochtend
met hun Zweedse gastheer, pre
mier Erlander, en een Zweedse
dansgroep gedanst.
Het gezelschap bracht op de
laatste volledige dag van pre
mier Chroesjtsjovs bezoek aan
Zweden een bezoek aan een mu
seum in Skansen, een achttiende
eeuws dorp, waar een groep dan
sers volksdansen opvoerde. Na
de derde dans zei Chroesjtsjov
tot minister Gromiko: „Laten
wij gaan gaan dansen, Andrei".
De Russische premier, premier
Erlander en minister Gromiko
dansten daarna samen met
volksdansers. Later keerde het
gezelschap per vliegtuig naar
Stockholm terug.
IN EEN BOOTJE
Donderdagavond waren pre
mier Chroesjtsjov en premier
Erlander in een roeiboot gestapt
om een tochtje te maken op het
meer dat achter het buitenver
blijf van de Zweedse premier in
Harpsund ligt. Met de Russische
gast aan de riemen roeiden de
twee staatslieden naar het mid
den van het rustige meer, waar
zij door middel van een tolk een
praatje maakten.
DE GEARRESTEERDE
HONGAAR
De 46-jarige Hongaar die deze
week in Stockholm werd gear
resteerd, omdat hij een aanslag
tegen Chroesjtsjov vojrbereid-
de, is donderdag ondergebracht
in een krankzinnigengesticht.
Het arrestatiebevel is ingetrok
ken. De naam van de man wordt
geheim gehouden.
Protest tegen n^irtheid
geweigerd
geving op het spel te zetten ten
gunste van de wenselijkheid van
een snelle behandeling. Zij wijst
erop, dat voor het definitief vast
stellen van de memorie van ant
woord interdepartementaal over
leg tussen vijf ministeries dient
plaats te vinden, t.w. tussen die
van buitenlandse zaken en justi
tie en die van onderwijs, van
defensie en van verkeer en wa
terstaat.
De ministers Scholten en Luns
nemen aan dat zij in augustus
a.s. de memorie van antwoord
kunnen indienen.
Teneinde elk misverstand te
voorkomen, delen zij mede dat
de regering voortzetting van de
behandeling van het wetsont
werp noodzakelijk blijft achten.
Derhalve zal de regering de be
handeling van het wetsontwerp
onmiddellijk na de opening der
Staten-Generaal in september
a.s. op prijs stellen.
De Zuidafrikaanse ambassade
in Bern beeft geweigerd een door
protestantse en rooms-katholieke
leiders getekende brief met kri
tiek op de apartheidspolitiek in
Zuid-Afrika te accepteren. In de
brief werd gezegd dat „er een
ramp zal plaatsvinden als' het
van kracht zijnde systeem niet
veranderd wordt".
De kerkelijke leiders vroegen
een onderhoud met de Zuid
afrikaanse ambassadeur in Zwit
serland om het schrijven te over
handigen, maar dit werd gewei
gerd. De brief, ondertekend door
dominee Alain Perrot, modera
tor van de Zwitserse nationale
pr'otestantse kerk, door mrg Mar
cel Bonifazi, vicaris-generaal van
de r.-k. kerk en andere kerke
lijke functionarissen, is nu
rechtstreeks naar de president
van de Zuidafrikaanse republiek
gezonden.
De ministers van justitie en
buitenlandse zaken deelden gis
teren aan de Tweede Kamer
mee, dat de memorie van ant
woord op het „R.E.M.-wetje"
niet vóór augustus gereed kan
zijn. Het wordt dus niet moge
lijk het wetsontwerp „installa
ties continentaal plat" vóór het
zomerreces in de Tweede Kamer
te behandelen.
De ministers zeggen dat het
voorlopig verslag zo omvangrijk
is en zoveel veelomvattende pro
blemen aansnijdt, dat het vol
strekt onmogelijk wordt een
memorie van antwoord, die recht
doet wedervaren aan deze diep
gaande wijze van behandeling
binnen enkele dagen of weken
in te dienen.
Behandeling noodzakelijk
De regering acht het niet juist
een zorgvuldige wijze van wet-
(Adv.)
OPNIEUW WARM
Een hogedrukgebied, dat ons
vrijdag warm weer bezorgd heeft,
begon intussen in betekenis in
te boeten. Toch zal het vandaag
het weer in ons land nog beïvloe-
den. Er wordt dan in ons. land
opnieuw warm weer verwacht
met zonnige pex'ioden, echter met
in het binnenland later kans op
een bui. De wind blijft overwe
gend zwak.
(Adv.)
lf|ö1r® en bescherming
LLati PiGmadermf2S5
medegedeeld door het K. N. M. I.,
geldig tot hedenavond.
Zonnige perioden
Warm weer met zonnige perio
den, maar in het binnenland later
ook hier of daar een bui. Zwak
ke wind.
ZATERDAG
27 JUNI
v.m.
n.m.
Breskens
3.17
3.30
Terneuzen
3.52
4.05
Hansweert
4.32
4.45
Walsoorden
4.42
4.55
ZONDAG
28 JUNI
v.m.
n.m.
Breskens
3.55
4.07
Terneuzen
4.30
4.42
Hansweert
5.10
5.22
Walsoorden
5.20
5.32
MAANDAG 29 JUNI
v.m.
n.m.
Breskens
4.34
4.45
Terneuzen
5.09
5.20
Hansweert
5.49
6.00
Walsoorden
Noordstraat 102 Terneuzen Telefoon 8128
Volgens nader bericht ontston
den de wanordelijkheden, nadat
betogende negers een plein,
waarop eertijds een slavenmarkt
werd gehouden, wilden betreden.
Op dit plein hielden juist vijf
honderd blanke voorstanders van
rassenscheiding een bijeenkomst,
waarbij de uit Californië afkom-
DRIE HOOFDPUNTEN
In de verklaring, waarom
trent met de Westduitse regering
overleg werd gepleegd, worden
drie hoofdpunten genoemd:
1. Geen enkele overeenkomst
tussen de Sowjet-Unie en Oost-
Duitsland kan de Sowjetrussi-
sche verplichtingen of verant
woordelijkheden volgens over
eenkomsten en regelingen met
4e drie westerse mogendheden
ten aanzien van Duitsland met
inbegrip van Berlijn en de toe
gang daartoe aantasten.
2. West-Berlijn is geen „onaf
hankelijke politieke eenheid".
Met voorbehoud van hun rech
ten betreffende Berlijn hebben
de drie westerse mogendheden
in overeenstemming met de over
eenkomsten van 23 oktober 1954
toestemming gegeven tot het
aanknopen van nauwe banden
tussen Berlijn en West-Duits-
land.
3. De regering van Bonn is
de enige „vrijelijk en wettig"
ingestelde Duitse regering en
daarom gerechtigd in internatio
nale aangelegenheden namens
het Duitse volk op te treden. De
drie westerse regeringen erken
nen het Oostduitse regime niet,
noch het bestaan van een staat
in Oost-Duitsland.
BESCHULDIGINGEN
ONGEGROND
Verder worden in de verkla
ring de beschuldigingen van
revanchisme en militarisme
zoals bij het sluiten van het Rus-
sisch-Oostduitse verdrag geuit
ongegrond genoemd. De rege
ring van Bonn heeft op 3 okto
ber 1954 plechtig verklaard van
het gebruik van geweld voor het
tot stand brengen van hereniging
of wijziging van de huidige gren
zen af te zien en dat blijft haar
politiek.
De drie regeringen zijn het
erover eens dat het verzekeren
van vrede en veiligheid thans
meer dan ooit een probleem van
vitaal belang voor alle landen
is en dat een rechtvaardige en
vreedzame regeling van hangen
de problemen in Europa van
wezenlijk belang is voor het ves
tigen van duurzame vrede en
veiligheid.
Hiertoe is toepassing in ge
heel Duitsland van het beginsel
van zelfbeschikking vereist, zo
als bevestigd in het handvest van
de Ver. Naties, waarnaar ook
in de Russisch-Oostduitse over
eenkomst wordt verwezen, al
dus de westerse verklaring.
Door dit beginsel te negeren
probeert de overeenkomst van
12 juni de willekeurige verde
ling van Duitsland te bestendi
gen, hetgeen een bron van in
ternationale spanning en een be
lemmering voor een vreedzame
regeling van Europese proble
men betekent.
DE WERELDOPINIE
De verklaring, die door de
regering in Bonn als een „be
langrijk politiek document" is
begroet, is gelijktijdig in Wash
ington, Londen, Parijs en Bonn
gepubliceerd-
De suggestie tot het uitgeven
ervan zou door bondskanselier
Erhard zijn gedaan bij zijn be
zoek aan president Johnson.
De verklaring is niet slechts
tot de Sowjet-Unie gericht maar
vooral ook tot de wereldopinie.
Met het oog op de conferentie
van niet-gebonden landen in de
aanstaande herfst en de komen
de verkiezingen in Engeland en
de Ver. Staten zag de bonds
regering graag dat de westerse
mogendheden nog eens duidelijk
hun standpunt uiteenzetten. Het
is dan ook praktisch voor het
eerst sedert de verklaring over
Berlijn in 1957 dat dit weer is
gebeurd. De bondsregering wil
dit document via haar diploma
tieke vertegenwoordigingen doen
toekomen aan alle landen waar
mee zij betrekkingen onder-
Dit is een recente foto van Z. K.
H. Prins Bernhard, die op 29 juni
a.s. zijn 53ste verjaardag hoopt
le vieren.
(Foto Max Koot.)
Verjaardag Prins Bernhard
uit de zuiverste tabakken
Moïse Tsjombe, (le 43-jarige
voormalige president van Katan
ga, dat zich indertijd van de rest
van Kongo had afgescheiden, is
vrijdagochtend voor het aanbre
ken van de dag per vliegtuig in
Leopoldstad aangekomen.
Moise Tsjombe, de voormalige
.president van Katanga, is vrijdag
in Leopoldstad aangekomen.
Vóór zijn vertrek had de Kon
golese leider een onderhoud met
de Be'gische min'strr van bui-
ten'andse zaken, Paul Henri
Spaak.
stige predikant Coniüe Lynch
als voorzitter optrad.
Lynch had er in een toespraak
op aangedrongen dat zijn toe
hoorders zich tegen betogende
negers en blanke voorstanders
van opheffing der rassenschei
ding zouden keren.
Op dat ogenblik drongen de
negers tot het marktplein door,
hetgeen de lont in het kruitvat
bleek te zijn. De blanken wier
pen zich, slaand met hun vuisten
en met stokken, op de negers.
Deze leverden een kort gevecht,
waarna zij zich naar de neger-
wijken van St. Augustine terug
trokken.
De negerpredikant Martin
Luther King verklaarde dat het
feit, dat de negerbetogers met 'n
kort verzet hadden volstaan, „de
stad een bloedige nacht van ter
reur heeft bespaard".
In de hitte van het gevecht
werden de kleren van een aantal
negerinnen verscheurd. Een ver
slaggever, die een dertienjarig
negerinnetje wilde beschermen,
kreeg een trap in de maag en
werd onder de voet gelopen.
ZON MAAN
op
onder
op
onder
Juni
27
4.22
9.04
11.01
6.18
28
4.22
9.04
11.31
7.23
29
4.23
9.04
11.54
8.33
30
4.24
9.03
9.45
Het uur van zijn aankomst was
geheim gehouden, maar verslag
gevers en persfotografen, die er
de lucht van hadden gekregen,
waren aanwezig, evenals een
twintigtal andere personen. Er
ontstond prompt een worsteling
tussen persmannen die de ver
sperringen doorbraken en naar
het gelande vliegtuig snelden, en
leden van de veiligheidspolitie en
militairen, die hen tegen wilden
houden.
MINISTERPRESIDENT
Men meent in Leopoldstad dat
Tsjombe met de centrale Kongo
lese regering zal beraadslagen
over zijn deelneming aan een
nieuwe eveneens door Adoela ge
leide „nationale regering van
verzoening". Volgens gissingen
die te Leopoldstad worden verno
men, zou het ook mogelijk zijn
dat Tsjombe in een dergelijke re
gering de post van minister-pre
sident zou worden aangewezen.
OVERGANGSBEWIND
Adoela c.s. zien zich overeen
komstig de bepalingen van een
nieuwe grondwet waarover bin
nen twee weken in geheel Kongo
een volksstemming zal worden
gehouden, voor dn noodzaak ge
steld een overgangsbewind te
vormen.
Nu zich in de afgelopen twee
maanden in verschillende delen
van Kongo opstandige bewegin
gen hebben voorgedaan, die voor
al vgn uiterst-linkse zijde werden
gesteund, wordt in Kongolese po
litieke kringen meer en meer de
eis gesteld dat vele plaatselijke
leiders zoals Tsjombe in de over
gangsregering worden opgeno
men.
In dit verband wordt ook de
naam genoemd van de linkse lei
der Antoine Gizenga, die deel
heeft uitgemaakt van de rege-
ring-Loemoemba. (De zeer linkse
Loemoemba is zoals bekend na
vele politieke strubbelingen ver
moord). Gizenga wordt sinds be
gin 1962 door de centrale Kongo
lese regering in „administratieve
hechtenis" gehouden.
In diplomatieke kringen in
Leopoldstad wijst men erop dat
de aankomst van Tsjombe, terwijl
Gizenga nog gevangen zit, erop
wijst dat de huidige Kongolese
regering eerst op goede voet wil
komen met Tsjombe, die als een
vertegenwoordiger van de Kon
golese rechtse politici wordt be
schouwd, alvorens zich te ver
staan met de links gerichte Gi
zenga.
Ongeveer 45 mensen zijn don
derdagavond in het door ras
sentegenstellingen verscheurde
St. Augustine (Florida) gewond
toen een menigte van tweehon
derd blanken door een politie-
kordon heenbraken om negers
die voor opheffing der rassen
scheiding demonstreerden, aan
te vallen.
Het was het ernstigste inci
dent in deze stad tot dusver. In
de afgelopen dagen waren vóór-
en tegenstanders der rassen
scheiding al verscheidene malen
slaags geraakt.
De demonstranten weken don
derdagavond uit naar de'neger-
wijk, nadat de politie er niet in
geslaagd was een einde te ma
ken aan de talrijke gevechten.
De politie had eerder op de
dag al een einde gemaakt aan
een gevecht tussen 75 blanken
en honderd negerdemonstranten
die op een voor hen niet toegan
kelijk strand wilden gaan. Een
twintigtal personen werd gear
resteerd.
Veertien der gewonden moes
ten in een ziekenhuis worden
opgenomen.