H.M. de Koningin eredoctor
350 jaar rijksuniversiteit Groningen
Het wetsontwerp
«Installaties continentaal plat»
ZIN IN
CASSIS VAN
BENOEMING GENERAAL TAYLOR
„NOODZAKELIJKE" MAATREGEL
VERPLETTERING" VAN MALEISIE
WEER AAN DE ORDE
HET WEER
WAAROM GEEN MAATREGELEN
TEGEN VERONICA.7
DONDERDAG 25 JUNI 1964
20e Jaargang - No. 6239
Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen
WEER GEVECHTEN
IN BRITS-GUYANA
Na de conferentie van Tokio
De rebellie in Oost-Kongu
Weerbericht
Hoogwater
Het R. E. M.-eiland
SJASTRI BEZORGD
OVER PRIJSSTIJGINGEN
Zoit- en
m
Franksrlng bij abonnement: Terneuzen
Diïacfenr-Hoofredacteur: I. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 5557
Adminlstratie-adres: Smldswal
Telefoon; 01150 2073
Gironummer: 38150
Abonnementsprijs ƒ6,— per kwartaal; per
maand 2,per week 50 ct. Losse nrs 10 ct.
DE VRUE ZEEUW
Advertentieprijs per mm 16 ct; minimum per
advertentie ƒ2,40.
Rubriek „Kleine Advertenties" (géén handels-
advertenties): 5 regels ƒ1,10. Iedere regel méér
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
VermeMng: Brieven onder nummer, of „AdïeC
Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uur.
Voor het gecomb. maandag/dinsdag-nummer
tot 10 uur v.m.
Het hoogtepunt van de feeste
lijkheden rond de viering van het
350-jarig bestaan van de rijksuni
versiteit te Groningen vormde
woensdagmiddag de stijlvolle
openbare senaatszitting in de met
groen en bloemen getooide Mar
tinikerk ter verlening van een
aantal eredoctoraten.
Aan H. M. de Koningin werd
een eredoctoraat verleend in de
faculteit der sociale wetenschap
pen als eerbetoon voor een mo
dern koningschap met een sterk
sociale inslag.
Verder twerd het eredoctoraat
verleend aan twaalf bekende per
sonen in een plechtige ceremo
nie die zich voltrok in het mid
dengedeelte van de kerk voor de
kansel. Vele autoriteiten en voor
aanstaande personen uit de uni-
versitaire wereld alsmede afvaar
digingen van uiteenlopende orga
nisaties en verenigingen hadden
'n plaats gekregen in de Martini
kerk, waar ook 350 jaar geleden
de oprichting van de universiteit
plaatsvond.
De koninklijke bezoekers wa
ren van de ambtswoning van de
commissiaris van de koningin
regelrecht naar de,kerk gegaan.
Daar werden ze begroet door mr.
N. J. Polak, president-curator. Op
het trottoir onder de toren wer
den aan de koninklijke bezoekers
voorgesteld prof. dr. F. H. L. van
Os, de rector-magnificus en prof.
dr. P. J. Bouman, de promotor.
Plechtige senaatszitting.
De rector-magnificus opende
de plechtige zitting met een kor
te herdenkingsrede.
Prof. Van Os wees erop dat de
universiteit geen vakschool mag
worden waar men alleen oog
heeft voor wat op een bepaald
gebied actueel is of praktische
waarde heeft voor het maat
schappelijk leven. Zij moet door
alle tijden heen haar hoofddoel,
de beoefening der wetenschap, in
een zoeken naar waarheid voor
ogen houden.
Prof. Van Os attendeerde op
de snelle ontwikkeling van de
universiteit. Volgens hem was het
niveau van het onderwijs niet ge
daald. Het peil van de weten
schappelijke technische uitrusting
was gaandeweg verbeterd. „De
versnelde ontwikkeling van de
gehele maatschappij rondom
heeft meegebracht dat deze
maatschappij universitair ge
vormde werkkrachten op jeug
dige leeftijd ter beschikking wil
hebben en zij verbaast zich dat
haar eigen tempo niet het onze
kan zijn. Als bij de verwerkelij
king van onze plannen de ware
achtergrond van 't universitaire
onderwijs behouden kan blijven,
kunnen we met vertrouwen de
toekomst tegemoet zien", zo be
sloot prof. Van Os.
De promotie.
Nadat het „Simfonia Festiva"
was uitgevoerd, volgde de plech
tige erepromotie. Promotor prof.
dr. P. J. Bouman richtte zich tot
de koningin. Hjj herinnerde er
aan hoe op 1 juli 1914 bij het 300-
jarig bestaan van de universtiteit
koningin Wilhelmina het docto
raat in de Nederlandse letteren
aanvaardde.
„Het doctoraat in de sociale
wetenschappen dat u heden
wordt verleend brengt onze gro
te waardering tot uitdrukking
voor de manier waarop u het
koningschap in de stroomver
snellingen der moderne geschie
denis nieuwe zin en inhoud wist
te geven", aldus prof. Bouman.
„Geen staatsrechtelijke formu
lering kan ons duidelijk maken
waarin het geheim schuilt van de
plaats die u inneemt in de har
ten van uw onderdanen. Onge
twijfeld mag veel worden toege
schreven aan de kundige breed-
maatschappelijke oriëntering van
vele uwer activiteiten. Daarnaast
schuilt een grote kracht in uw
gave om op rechtstreekse wijze
tot uw volk te spreken. Uw op
treden, uw eenvoudige doeltref
fende woordkeus en de liefde die
daaruit spreekt, uw sociaal ge
voel en uw op kennis en intuïtie
berustende benadering van veel
hededaagse problematiek recht
vaardigen mede de academische
waardeigheid die u thans zal wor
den toegekend."
Nadat de cappa door prof. dr.
O. Elizabeth Visser was omge
hangen en prof. Bouman H. M.
de Koningin als eerste had geluk
gewenst, sprak de president-cu
rator mr. Polak namens cura
toren zijn dank uit dat H. M. het
doctoraat honoris causa in de so
ciale wetenschappen had willen
aanvaarden.
Gedenkboek.
Gelukwensen werden uitge
sproken door de minister van
onderwijs, mr. Th. H. Bot en door
de president-curator, mr. N. J.
Polak.
De pro-rector van de senaat,
prof dr. O. Elizabeth Visser, reik
te tenslotte aan H. M. de Konin
gin het eerste exemplaar uit van
een gedenkboek waarin de lotge
vallen van de universiteit in de
periode 19141964 zijn beschre
ven.
Het gedenkboek is samenge
steld onder leiding van prof. dr.
Visser.
Nadat het orkest een uitvoe
ring had gegeven van Aria van J.
S. Bach, werd de plechtigheid be
sloten door de rector-magnificus
prof. dr. F. H. L. van Os.
In het provinciehuls.
Na afloop van de erepromotie
wandelden de koningin, de prins
en de prinsessen Beatrix en Mar
griet en hun gevolg naar het na.
bijgelegen provinciehuis waar
een ontvangst werd gehouden.
De koninklijke bezoekers wer
den geleid naar de vergaderzaal
van de gedeputeerde staten op de
eerste verdieping van het uit de
veertiende eeuw daterende pro
vinciehuis. Daar maakten de le
den van gedeputeerde staten van
Groningen allereerst hun op
wachting en complimenteerden
de vorstin. Vervolgens werden
verschillende hoge gasten in de
gelegenheid gesteld de konink
lijke bezoekers te begroeten.
De benoeming van generaal
Maxwell Taylor tot Amerikaans
ambasadeur in Saigon is vol
gens de Zuidvietnamese minister
van defensie, generaal Tran
Thien Chiem, een „dringend
noodzakelijke maatregel" van de
Amerikaanse regering tegen de
communistische vietcong.
Generaal Tran Thein Chiem
is in Manilla aangekomen voor
een bezoek van vier dagen aan
de Philippijnen om met de Phi-
lippijnse autoriteiten over defen
sie-aangelegenheden te spreken.
Op een persconferentie zei de
Zuidvietnamese minister op de
vraag of ZuidVietnam de strijd
naar noordvietnamees gebied wil
verplaatsen: „Om Zuid-Vietnam
te beschermen moeten wij een
soort van fnuikingsoorlog in
Noord-Vietnam beginnen".
Buitgemaakte documenten en
wapens hadden duidelijk een
.communistische infiltratie" in
Zuid-Vietnam aangetoond. Wij
hebben ook bewijzen van een be
langrijke steun van communis
tisch China aan Hanoi", aldus
da minister.
Premier Soevanna Fhoema van
Laos en zijn halbröer prins Soe-
phanoevong, leider van de com-
munistischgezinde Pathet Lao,
zijn het eens geworden over de
noodzakelijkheid van een topcon
ferentie tussen de drie groe
peringen in Laos (rechts, neu-
tralistisch en links), maar blij
ven van mening verschillen over
de plaats van de conferentie.
Uit een gisteren gepubliceerde
briefwisseling tussen de premier
en de leider van de Pathet Lao
blijkt, dat prins Soevanna de eis
van Soephanoevong tot algehele
demilitarisatie van de residentie
Loeang Prabang voordat een
conferentie aldaar wordt gehou
den, van de hand heeft gewezen.
(Loeang Prabang ligt in gebied,
dat door de rechtsen is bezet.)
Prins Soevanna heeft ook een
ander voorstel van Soephanoe
vong om in Zieng Choeang (ge
legen in door de Pathet Lao be
zet gebied) bijeen te komen, af
gewezen.
Dinsdag zijn Britse militairen
in actie gekomen om de orde te
herstellen in het gebied van de
Miahaiconij,-rivier, waar Indiërs
en negers opnieuw slaags waren
geraakt. Het aantal doden in de
laatste serie incidenten steeg tot
55. Het Britse contingent zou het
toezicht van de plaatselijke po
litie hebben overgenomen met
het oog op de slechter wordende
toestand in dit gebied. Maandag
werden door geweervuur twee
mensen gedood en twee gewond.
Een aantal huizen brandde af.
Tevoren wareh ^üen Indische
vrouw en haar kind doodgescho
ten. Dinsdagochtend vielen In
diërs met automatische pistolen,
geweren en brandbommen ne
gers aan.
Een negergeestelijke werd door
kogels gedood. Er is geen mel
ding gemaakt van slachtoffers
aan de zijde van de Indische be
woners.
De speciale V. N.-commissie
voor kolonialisme deed een be
roep op Engeland zonder vertra
ging een datum te bepalen waar
op Brits-Guyana onafhankelijk
zal worden. De commissie be
noemde een sub-commissie van
drie leden die een bezoek aan
het gebied moet brengen. De
Britse afgevaardigde in de spe
ciale commissie zei dat zijn land
dit niet zal toestaan. De Ver
enigde Staten en Australië steun
den Groot-Brittannië bij de stem
ming. Voor de resolutie werden
achttien stemmen uitgebracht.
Zij was ingediend met steun van
o.a. Cambodja, Ethiopië, India,
een aantal Amerikaanse staten
en Zuid-Slavië. Denemarken, Ita_
lië en Venezuela onthielden zich
van stemming.
President Soekarno van Indo
nesië heeft woensdag bij de ont
hulling van een in de Sow jet-
Unie vervaardigd heldenstand
beeld gezegd, dat Indonesië in
zijn confrontatie met Maleisië
niet alleen staat. „Wij hebben
honderdduizenden, zelfs miljoe
nen vrienden"
Het resultaat van de bespre
kingen in Tokio tussen Indonesië,
de Philippijnen en Maleisië had
Indonesië weer vrijgelaten tot
het voeren van zijn politiek tot
verplettering van de Maleisische
federatie.
Jn.oi»g sM)d dpi Maleisië te
vermorzelen trachten wij al de
krachten van onze vrienden en
alle vooruitstrevende naties te
mobiliseren. De Sowjet-Unie
heeft steun toegezegd voor onze
confrontatiepolitiek en wij zul
len tegenover de gezamenlijke
macht van de imperialisten die
van de pasopgekomen machten
stellen", aldus Soekarno.
De Russische eerste vice-pre-
mier Mikojan, die een bezoek
brengt aan Indonesië, woonde de
onthulling bij.
Volgens een Australische plan
tage-eigenaar geeft Indonesië
kaarten uit in Zuid OosUAzië,
De Oostkongolese rebellenleider
Pierre Moelele heeft in Albert-
stad een nieuwe regering ge
vormd onder leiding van Chi
nese adviseurs. De Moelelisten
maken zich op Boudewijnstad te
veroveren. Vanuit Albertstad ar
riveren nog steeds vluchtelingen
in Oesoemboera (foto).
waarop delen van Australië als
Indonesisch gebied staan aange
geven.
NIEUWE BESPREKINGEN?
President Macapagal van de
Philippijnen zou aan president
Soekarno en premier Abdoel
Rachman van Maleisië bood
schappen hebben gezonden,
waarin hij voorstelt binnen 15
dagen een nieuwe conferentie
over Maleisië te houden, zo is
woensdag van betrouwbare zijde
vernomen.
DROOG WEER
Een gordel van hoge luchtdruk
strekt zich uit van de Azoren
over de Britse eilanden naar
Duitsland en Polen. Aan de
Noordflank van dit hogedrukge-
bied trekken depressies over IJs
land naar Noord-Soandinavië.
Deze kunnen het weer bij ons
niet beïnvloeden.
Voor de komende 24 uur kun
nen we dan ook opnieuw op
droog weer rekenen met zonnige
perioden. De temperaturen wor
den weer iets hoger, maar in de
kustgebiden zal het verschil niet
groot zijn, omdat daar de wind
van zee blijft waaien.
medegedeeld door het K. N. M. I.,
geldig tot hedenavond.
Zonnige perioden
De Bilt Droog weer met. zon
nige perioden en opnieuw iets
hogere temperaturen. Zwakke
tot matige wind in hoofdzaak
tussen west en noord.
DONDERDAG 25 JUNI
v.m. n.m.
Breskens 2.02 2.17
Tereuzen n 2.37 2.52
Hansweert 3.17 3.32
Walsoorden 3.27 3.42
VRIJD
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
26 JUNI
v.m.
2.40
3.15
3.55
4.05
n.m.
2.53
3.28
4.08
4.18
De bijzondere commissie uit
de Tweede Kamer voor het wets
ontwerp „installaties continen
taal plat" (R.E.M.-wetje) stemt
blijkens het voorlopig verslag in
grote meerderheid in met het
doel, dat de regering voor ogen
staat.
Vooralsnog echter gaat een
groot deel van de commissie niet
akkoord met de gekozen weg om
dit doel te bereiken. Van vele
zijden zou men dan ook aan een
andere opzet en inhoud van het
wetsontwerp de voorkeur heb
ben gegeven.
Een nieuw voorstel- zou even
wel tijdverlies betekenen. Vele
leden zijn teleurgesteld, omdat
het ontwerp pas in mei is inge
diend. Deze vertraging nood
zaakt de Kamer tot een haastige
behandeling vóór het zomerrecès.
De commissie was dan ook al
leen bereid tot medewerking,
omdat de juridische situatie dui
delijk moet komen vast te staan
en omdat televisiekijkers, die
hun toestel op R.E.M.-uitzendin
gen willen laten ombouwen,
moeten weten waar zij aan toe
zijn.
VITALE BELANGEN
Andere leden waren van oor
deel, dat het treffen van voor
zieningen alleen dan noodzake
lijk is, als aangetoond kan wor
den, dat vitale belangen van on
ze staat worden geschaad.
Voor hen was het een - vraag
van gewicht, of het oprichten en
gebruiken van installaties, uit
sluitend bestemd voor vreed
zame doeleinden, geacht kan
worden zodanige vitale belan
gen van een kuststaat te scha
den, dat het optreden door mid
del van een wettelijke regeling
gerechtvaardigd is.
Verschillende leden verwier
pen het argument, dat het voor
stel van de regering in strijd
zou zijn met het grondwettelijk
recht van het vrije woord en de
vrije meningsuiting. Een eiland
buiten elk rechtsregiem zou een
gevaar betekenen voor de vrij
heid van meningsuiting. Men
beoogt juist de grenzen van deze
vrijheid te ontduiken. Dit bete
kent naar de overtuiging van
deze leden geen vrijheid, maar
chaos. Ook zij achten het daar
om onduldbaar, dat kunstmatige
eilandjes als operatiebasis ge
bruikt zouden worden voor al
lerlei handelingen zonder dat
men onder een nationale juris
dictie valt.
NIEMANDSLAND
Verschillende andere leden
wilden niet a priori uitsluiten,
dat de staat somtijds bevoegd
kan zijn het terrein van de toe
passing der wettelijke voor
schriften uit te breiden tot het
meer of minder' volkenrechtelijk
niemandsland. Zij wilden dit
zeker niet doen voor die geval
len, waarin het subject-object,
waarvoor de wettelijke regels
gelden, juist van dit niemands
land, i.e. de volle zee, gebruik
maakt uitsluitend of in hoofd
zaak met het oogmerk zich te
onttrekken aan de territoriale
werking der wetten.
GEEN GEZAG
Enige leden meenden een grote
openheid te mogen verlangen
voor het feit, dat ons televisie-
bestel en het radiobestel, hoe
zeer ook langs normale wette
lijke wegen tot stand gekomen
en gecontinueerd, voor een niet
onbelangrijk aantal personen
niet zodanig gezag heeft, dat af
wijking ervan als uitzonderlijk
en abnormaal wordt beschouwd.
Het R.E.M.-eiland is evenals
„Veronica" een uitvloeisel van
een onbevredigend ether-bestel
in ons land. Zij zouden onmid
dellijk verdwijnen, indien de
regering de moed zou vinden
een eind te maken aan de Hil-
versumse monopolies. De meer
derheid van de volksvertegen
woordiging heeft dit verhinderd.
HET VOLKENRECHT
Vele leden menen daarbij
wijzend op meningsverschillen
van deskundigen op volkenrech
telijk gebied, dat onzeker of on
duidelijk is of het wetsontwerp
in overeenstemming is met het
geldend volkenrecht. Zij kwa
men nog niet tot een gefundeerd
oordeel.
Vele andere leden twijfelden
eraan of een rechtsvacuüm,
waarbij men „straffeloos alles
zou kunnen doen wat onze wet
verbiedt met inbegrip van de
ernstigste misdrijven", voldoen
de rechtsgrond biedt voor de ge
kozen regeling.
Men wilde weten, waarom niet
rechtstreeks de telegraaf- en
telefoonwet op zendinstallaties
en eiland meegaan. Weer andere
leden zagen discriminatie tussen,
piratenzenders op schepen en
het R.E.M.-eiland. Geïnformeerd
werd naar de vlaggestaat van
„Veronica".
op het continentaal plat van toe
passing wordt verklaard.
Deze leden zouden het voor
zichtiger vinden in afwachting
van nieuw internationaal over
leg een rechtsstreekse uitbrei
ding te geven van die Neder
landse wetten, welke op die in
stallaties van toepassing moeten
worden verklaard.
Indien dit geen oplossing
mocht bieden, zal de vraag moe
ten worden beantwoord of het
verbieden van installaties in
volle zee volkenrechtelijk geoor
loofd is.
Tal van leden vonden, dat in
dien een andere staat de R.E.M.-
installatie onder zijn rechts
macht brengt, het argument
„rechtsvacuüm" vervalt en daar
mee ieder volkenrechtelijk ar
gument. Het toepassen van de
Nederlandse wetgeving kan dan
nergens meer op steunen.
Vele andere leden deelden de
opvatting van deskundigen, dat
Nederland volkenrechtelijk geen
moeilijkheden zal ontmoeten, in
dien het optreedt tegen een TV-
eiland op „zijn" continentaal
plat. Het radioreglement van het
verdrag inzake de verrebericht
geving houdt trouwens een ver
bod in van voor het algemene
publiek bestemde radio- en tele
visiestations op schepen of lucht
vaartuigen in volle zee.
KUNSTMATIG EILAND?
Volgens hen had de regering
vroegtijdig, zoals de Amerikaan
se regering heeft gedaan, bekend
moeten maken, dat zij haar juris
dictie op bepaalde terreinen
wenste uit te breiden tot het
bouwen van installaties.
Bij verscheidene leden is twij
fel gerezen of van een kunst
matig eiland kan worden gespro
ken, integraal verbonden met de
zeebodem. Het ontwerp, aldus
deze leden, hinkt op twee ge
dachten, namelijk op een basis
voor nationaal recht tot het
nemen van dwangmaatregelen
en op de jurisdictie over de vrije
zee. Nu de installatie bij een be-
bakend wrak staat en dus geen
belemmering voor de scheep
vaart kan vormen, vroegen deze
leden naar plichten of bevoegd
heden van oeverstaten tot het
plaatsen van dergelijke bakens.
Verscheidene leden informeer
den naar de reden van de af
wachtende houding van de rege
ring inzake „Veronica". Dë rege
ring wenst te wachten op een
verdrag, da, binnen de raad van
Europa groeiende is. Waarom
wordt dit standpunt t.a.v. het
R.E.M.-eiland niet gehuldigd?
Andere leden konden niet met
een gelijkstelling tussen schip
Het televisie-eiland van de R. E.
M., dat op palen op de Noordzee
bodem rust ter hoogte van
Noordwijk, nadert zijn voltooi
ing. De zendmast is reeds gevor
derd tot een hoogte van 54 m.
(Adv.)
HERO
Premier Lal Bahadoer Sjastri
van India heeft bij de opening
van een conferentie van eerste
ministers van Indiase staten ter
bespreking van de scherp ge
stegen prijzen van levensmidde
len gezegd, dat deze stijging de
grondslagen van de Indiase eco
nomie bedreigt. De prijzen van
voedingsmiddelen waren in het
afgelopen jaar met 13 pet en die
van graan met 16 pet gestegen.
Sjastri prees de Verenigde
Staten voor het verstrekken van
aanzienlijke hoeveelheden graan
aan India. Pakistan had ook aan
geboden rijst aan India te ver
kopen om het tekort aan te vul
len. Er zou spoedig een Indiase
delegatie naar Pakistan gaan om
een overeenkomst te sluiten.
Maasistassdften
ZON
MAAN
op
onder
op
onder
'urn
25
4.21
9.04
9.41
4.31
26
4.21
9.04
10.25
5.20
27
4.22
9.04
11.01
6.18
28
4.22
9.04
11.31
7.23
29
4.23
9.04
11.54
8.33
30
4.24
9.03
s—