80 meter oever van
Hartelkanaal afgekalfd
lOO.OOO
Miljoenenschade door
brand in leerfabriek
DE AFSLUITING
VAN DE
GREVEUNGEN
Zaterdag 20 juni 1964
Pagina 3
WIJZIGING FRANS
KIESSTELSEL
- puistjes
PUROL-POEPER
Overijssel krijgt een
industrie-predikant
De mosselsterfte
in de Waddenzee
Zuidafrikaanse
ambassade
weigerde adres
in ontvangst
te nemen
STAKINGEN
IN SPANJE
DE VJUJE ZEEUW
KONINGIN BEZOEKT
GOUDA
Donderdag heeft H. M. de Ko
ningin een bezoek gebracht aan
de gemeente Gouda.
Foto: In gezelschap van bur
gemeester mr. dr. K. F. O. James,
betreedt de Koningin hier de
tuin van het stedelijk museum
van Gouda door het kortgeleden
herbouwde Lazaruspoortje.
De Franse nationale vergade
ring heeft donderdagavond haar
goedkeuring gehecht aan een
wetsontwerp, baarbij van het
stelsel van evenredige vertegen
woordiging voor gemeenteraads
verkiezingen wordt afgestapt. In
steden van meer dan 30.000 in
woners zullen de gemeenteraads
leden voortaan gekozen worden
bij eenvoudige meerderheid. De
regering verwacht, dat sommige
partijen zich nu genoodzaakt zul
len voelen gemeenschappelijke
lijsten op te stellen.
(Adv.)
In Overijssel krijgen de gere
formeerde kerken een speciale
industriepredikant. Dit is beslo
ten door de particuliere synode
van deze provincie.
De industriepredikant krijgt
tot taak de kerkeraden te helpen
en voor te lichten.
Alle gereformeerde kerken van
Overijssel krijgen het verzoek
bij te dragen in de kosten van
het industriepastoraat. Dit wordt
ƒ0,25 per ziel. De Overijsselse
industriepredikant zal, zo is de
bedoeling, in Twente wonen.
Zijn werkgebied is echter de ge
hele provincie.
Reeds hebben (ie gereformeer
de kerken sinds kort in dr. L.
Zielhuis te Baarn een industrie
predikant in algemene dienst. In
Overijssel komt nu het eerste
regionale industrie-pastoraat.
De afsluiting van de Greve-
lingen tussen Schouwen en Flak-
kee is gisteren in een nieuw sta
dium gekomen. De op spanning
gebrachte kabel o-ver het sluitgat
van de in aanbouw zijnde af-
sluitdam werd beproefd door een
volledige oversteek met een mo
torgondel van Bruinisse naar de
Flakkeese oever.
Het was de Franse „gondelier"
(Henri Joubert (44), die als eer
ste deze oversteek maakte. Zijn
tocht over de Grevelingen werd
door een groot aantal belang
stellenden ook
gadegeslagen.
toeristen
Met de eigenlijke dichting van
het nog resterende afsluitgat
(1200 meter) zal volgende maand
een begin worden gemaakt. Men
hoopt in oktober zover met de
werkzaamheden te zijn gevor
derd dat dan reeds de afsluit-
dam zal kunnen worden bereden.
Tenslotte nog enkele cijfers:
de kabelbaan is "92 millimeter
dik, de automoteurs (of gondels)
hebben een gewicht van (onge
laden) 28 ton; het laadnet (of
beugeltas) zelf weegt twee ton
en de uit te storten last weegt
10 ton. In het geheel moet on
geveer 190.000 ton materiaal in
80 meter van de oever van het
Hartelkanaal in het Europoort-
gebied is afgekalfd. Het bewus
te stuk ligt langs een industrie
terrein dat werd opgespoten.
Een raffinaderij (Gulf-oil) is
de enige maatschappij die moei
lijkheden ondervindt van de in
storting van 80 meter wal van
het Hartelkanaal. Binnenvaart-
tankers die normaal de laad-
installatie van Gulf-oil aan het
Brielse meer via dit kanaal kun
ne bereiken, moeten thans een
grote omweg maken om het
Brielse meer te bereiken. De
route via Hellevoetsluis en het
Voornse kanaal betekent voor de
binnenvaarttankers een extra
vaartijd van acht tot tien uur
vergeleken met de oude scheep
vaartweg door het Hartelkanaal.
(Zeeschepen maken geen gebruik
van dit kanaal.)
Hoewel de stremming van het
scheepvaartverkeer op het Har-
het sluitgat worden gestort, te
weten 55.000 ton grof grind,
80.000 ton stortsteen en een re-
servevoorraad van ongeveer
60.000 ton.
telkanaal als „lastig" wordt on
dervonden, gelooft men toch niet
dat deze onoverkomelijke bezwa
ren met zich mee zal brengen.
Omdat de omzet in de zomer
maanden minder groot is dan in
de winter, zal er vermoedelijk
geen stagnatie in de bevoorra
ding ontstaan. Bij Gulf-oil ver
wacht men dat de stremming
over drie a vier dagen zal kun
nen worden opgeheven.
SCHIP KAPSEIST IN
HAVEN VAN HAMBURG
Het 3128 ton metende motorschip
Brunswickis donderdag in de
Hamburgse haven bij de Ho-
waldwerke gekapseisd. Het
schip had net in een droogdok
een grote onderhoudsbeurt ge
had. EenDuitse steward ver
dronk bij het ongeluk. Twee
Russen die aan boord onderhan
delingen voerden om het acht
jaar oude schip te kopen, konden
nog net op tijd overboord sprin
gen en werden door de politie
te water opgepikt.
De foto toont het schip, om
geven door bergingsvaartuigen
in de Hamburgse haven.
(Adv.)
VERENIGING VOOR CREMATIE AVVL
AMSTERDAM. PLANTAGE MIDDENLAAN 58
Voor enige miljoenen guldens
schade is aangericht door een
brand, die de leerfabriek van de
gebroeders Manders in Cuijk vrij
dagmiddag geheel in de as heeft
gelegd. Niet alleen de gebouwen
maar ook de machines en alle
voorraden leer gingen verloren.
De brand brak omstreeks één
uur uit. Het vuur ontstond in de
spuiterij, die was ondergebracht
in de noordwestelijke vleugel van
de fabriek. Binnen een kwartier
had het vuur zich over de gehele
fabriek verbreid, die een opper
vlakte heeft van ongeveer een
halve hectare.
De brandweren van Cuijk en
Mill slaagden er niet niet in nog
iets van de fabriek te redden. Met
verscheidene stralen moesten zij
omliggende gebouwen nat hou
den om te voorkomen, dat ook
deze een prooi van het vuur zou
den worden.
De administratie van het kan
toor kon tijdig in veiligheid wor-
Historie van het jongste verleden van Terneuzen
Het oude station
Hl te Terneuzen.
door JOH. DE VRIES
XI.
Nr. 403. 6-1-1869 Bevolkingsoverzicht per 31-12-1868.
Neuzen telt, op 31-12-1868 3814 zielen. Naar godsdienstige ge
zindten verdeeld in
Ned. Duitsch Hervormd
2901
Fr. Hervormd
1
Engelsch Hervormd
5
Evang. Luthersch
10
Remonstrantsch
2
Chr. Afgescheidenen
196
R. K.
674
Israëlieten
23
Mohammedaans
2
N.B.
Op 31-12-1861 bedroeg de bevolking der provincie Zeeland
179.298 personen,
te weten: 88.774 mannen
90.524 vrouwen
Aantal ingezetenen te Hoek 1433
Aantal ingezetenen te Zaamslag 2849
gezindten niet aange
geven.
Gaan we ons thans eens wijden aan de voor Neuzen zo belang
rijke gebeurtenis: de spoorwegverbindingen met België.
Uit verschillende berichten blijkt, dat de concessievoorwaar
den voor de aanleg van de spoorweg NeuzenAxelHulst en
verder naar St. Niklaas in de Staatscourant van 15-1-1864 zijn
opgenomen en ondertekend dóór minister Thorbecke, in die
dagen een grote politieke figuur, voorman van de liberale partij.
In de courant van 5-8-1864 zijn in het bijvoegsel opgenomen
de concessievoorwaarden voor de aanleg van een spoorweg
GentSelzaeteSasvangentSluiskilTerneuzen, met aanslui
ting te Sluiskil op de lijn St. NiklaasNeuzen en met beweeg
bare brug te Sluiskil.
Langzaam maar zeker nadert de dag, waarop Neuzen uit zijn
isolement zal zijn verlost. Reeds op 1-1-1866 wordt de „ijzeren
weg" geopend tussen Gent en Selzaete, waar driemaal per dag
een spoordienst wordt onderhouden.
Op 3 april 1868, U merkt het duurde nog wel een tijd, rijdt
de eerste locomotief op het gedeelte Sas van Gent—Sluiskil en
zullen de werkzaamheden op het gedeelte SluiskilTerneuzen
met kracht worden voortgezet.
We zijn waarlijk niet achterlijk met onze spoorverbindingen
in Zeeuwsch-Vlaanderen, want inmiddels lees ik, dat op 1 juli
1869 de le (feest)trein te 12.10 uit Bergen op Zoom naar Goes
Het Schuttershof.
zal vertrekken. Pas in 1866 komt een bericht voor, waarin staat
te lezen, dat de onteigening van percelen t.b.v. de spoorweg
GoesMiddelburgVlissingen door de Eerste Kamer wordt
aangenomen.
De woorden, op 26 mei 1862 door Z.M. Willem III uitgespro
ken tijdens zijn verblijf in onze stad: „Neuzen gaat een schoone
toekomst tegemoet!" zullen zeker wel verband hebben gehouden
met de toen reeds bekende plannen betreffende onze spoorweg
verbindingen met België.
Op 8 juli 1868 wordt de eerste steen van het stationsgebouw
Neuzen—Mechelen/Neuzen—Gent gelegd door de heer H. van
Wattijne uit Sas van Gent. En nog is het 1868 en wel vrijdag
27 november te 10 ure, als voor het eerst een locomotief met
enige wagens erachter langs de spoorweg GentTerneuzen ons
stationsemplacement binnenrijdt!
Als eerste stationschef wordt benoemd de heer Van Leul,
voorheen als zodanig aangesteld te Moerbeke (België).
De officiële indienststelling vindt op 1 april 1869 plaats. Voor
lopig worden geen festiviteiten gehouden bij deze opening. Men
zal wachten tot de opening van de lijn MechelenNeuzen een
feit is geworden.
De Neuzenaren kunnen zich dus nu de weelde veroorloven van
een treinreisje naar Gent, tegen de voor die tijd wel schappelijke
prijzen, die ik evenals de vertrektijden graag even memoreer
De prijzen der vervoerbiljetten waren als volgt:
Enkele reis: NeuzenGent
NeuzenSas van Gent
NeuzenSluiskil
Voorlopig wordt 3 x daags gereden en wel vanuit Neuzen te
6.20, 9.50 en 4.40 uur; vanuit Gent 9.15, 4.25 en 7.20 uur.
le klas 1,20
2e klas 0,75
3e klas ƒ0,60
3e klas 0,25
3e klas 0,10
300 Gentenaren, als vanouds tuk op een reisje, komen op dins
dag 18 mei met de eerste pleziertrein te Neuzen aan. Een hon
derdtal van hen reist met „De Telegraaf" naar Vlissingen. Ze
vertrekken om 19 uur 's avonds weer naar Gent. Die 200 anderen
hebben zich te Neuzen vermaakt, misschien wel met krabben
vangen. In ieder geval zal er wel menige „Ollandsen druppele"
zijn genuttigd in Neuzen
Er wordt al dadelijk druk gebruik gemaakt van de lijn Gent
Neuzen, want van 1 april (opening) t/m 30 juni 1869 zijn van
het station te Neuzen vertrokken: 4690 reizigers en vervoerd
aan vrachtgoederen 324.000 kg.
Het duurt nog tot zaterdag 26 augustus 1871, eer de lijn Meche
lenNeuzen volledig in dienst wordt gesteld.
mm
De openstelling van de sectie MechelenHulst vindt iets eer
der plaats, n.l. in de le helft augustus 1871.
De officiële opening gaat nu, zoals ik reeds vermeldde, met
een kleine festiviteit gepaard, maar heel veel drukte is daarvan
niet gemaakt.
Ook op deze lijn wordt 3 x daags gereden en wel vanuit Neu
zen: te 6.30 uur, 10.45 uur en 6 uur n.m.; vanuit Mechelen: te
6.50 uur, 10.40 uur en 5.50 uur n.m.
En schrik niet! Op 1-11-1871 wordt een sneltrein Neuzen
St. Niklaas ingelegd, vertrekkende 2.16 uur uit Neuzen.
Met dat al is voor Oost Zeeuws-Vlaanderen een grote verbe
tering tot stand gekomen. Toch gaan de verlangens van onze
Axelse buren nog verder. In 1871 wordt door het gemeentebe
stuur te Axel nog een commissie benoemd ter bepleiting bij de
minister voor doorgraving van het kanaal vanaf Axel-Sassing
via Axel naar Hulst. Maar dat is op niets uitgelopen; de minister
zal het welletjes hebben gevonden!
Zo te midden van de spoorwegen merk ik dat ik U nog een
kleine geschiedenis verschuldigd ben, n.l. de brutale inbraak
en roof bij de familie Johan Huijssenvan de Ree. De volledige
publicatie hiervan zou bladzijden vullen, want niet alleen de
getroffen familie, maar heel Neuzen en verreweg het gehele land
van Axel was geschokt, naar mijn mening wel een bewijs, dat
dergelijke misdaden niet alledaags waren in die tijd.
Zoals ik U beloofd heb, dus een kort en zakelijk overzichtje
van dit geval:
Neuzen, 1-4-1868. Een brutale inbraak op het hoefje van Joh.
Huijssen (echtg. Joh. van de Ree) nabij Neuzen wonende,
's Nachts drongen 5 personen door de bakoven heen naar bin
nen, bedreigende de oude lieden die te bed lagen met mes en
revolver. Medegenomen 1200,aan papier en 2000,aan goud
stukjes.
8-4-'68. Aangehouden als verdacht van inbraak E. J. Passenier
te Clinge, J. de Kint te Clinge (België) en overgebracht naar
Goes.
(Een week later nog 3 personen: De Moor, Keijzer en De Mul
uit Clinge; De Moor ontsnapt later uit de gevangenis te Middel
burg.)
Na een uitgebreid verslag, opgenomen in een bijvoegsel nr. 411,
d.d. 3-3-1869, wordt ten slotte een zekere E. J. Passenier uit
Clinge tot de doodstraf veroordeeld.
Door Passenier is een verzoek om gratie ingediend, die voor
zover mij bekend ook is verleend.
(Wordt vervolgd.)
den gesteld. In de fabriek die nog
kort geleden geheel was gemo
derniseerd, werken ongeveer der
tig personen.
Het bedrijf is tegen brandscha-
dê verzekerd.
Het is uitgesloten te achten,
dat explosies voor het olie- en
gasonderzoek op de Waddenzee
noemenswaard bijdroegen tot de
overigens beperkte sterfte onder
de mosselen in de eerste helft
van mei. Als er zich geen bui
tengewone omstandigheden
voordoen, mag worden verwacht,
dat de bedrijfsuitkomsten voor
de mosselkwekers in het komen
de seizoen gunstig zullen zijn.
Dit blijkt uit het antwoord,
dat de minister van landbouw en
visserij, mr. B. Biesheuvel, geeft
op vragen van het Tweede Ka
merlid, de heer T. Tolman (c.h.
u.).
De oorzaak van de sterfte
(niet alleen onder de mosselen,
maar ook onder andere zeedie
ren) moet worden gezocht in het
massaal optreden van een plant
aardige planktonsoort. Dit optre
den viel samen met een voor da
maand mei ongewoon weertype.
Het is overigens een normaal
verschijnsel, dat een deel van de
halfwasmosselen en het mossel
zaad niet tot een marktwaardig
produkt opgroeit. De sterfte is
eind mei vrijwel tot stand ge
komen en de mosselen ontwikke
len zich gunstig.
De Zuidafrikaanse ambassade
heeft vrijdagmorgen geweigerd
een adres in ontvangst te nemen
dat werd aangeboden door ver
tegenwoordigers van 28 studen
ten- en jongerenorganisaties van
gllerlei schakering.
In het adres werd verzocht
invloed aan te wenden, „opdat
ter voorkoming van een verdere
heilloze toespitsing van de ver
houdingen in Zuid-Afrika de
vonnissen in het Rivonia-proces
niet ten uitvoer worden gelegd".
50 leden van de organisaties
die het adres hadden onder
tekend, waren voor de aanbie
ding ervan uit Amsterdam naar
Den Haag gekomen. Een flinke
politiemacht die van hun komst
op de hoogte was, had de Alex
ander Gogelweg waaraan de am
bassade is gelegen, afgezet.
Slechts een vijf man sterke
delegatie werd toegelaten het
adres aan te bieden.
De delegatie werd niet in de
ambassade toegelaten en kreeg
te verstaan dat men het adres
niet niocht aannemen. „Een or
der uit Pretoria", zo zei de am
bassade-employé. Ook een toe
lichting of discussie werd van
de hand gewezen. De delegatie
heeft het adres toen maar in de
brievenbus gedeponeerd.
Van een betoging was geen
sprake. Er deden zich geen strub
belingen voor. Alleen moest een
auto met het opschrift in het
Engels „Bevrijd de Zuidafrikaan
se gevangenen" op last van de
politie worden verwijderd.
Vijfhonderd arbeiders van een
fabriek van werktuigmachines
in Villabona bij San Sebastian
zijn donderdag in staking gegaan
ter ondersteuning van looneisen.
De 2000 arbeiders van een fa
briek van rollend spoorwegma
teriaal in Beasian, die 8 juni gin
gen staken, hebben het werk nog
niet hervat. Woensdag hadden de
1000 arbeiders van een papierfa
briek bij Renteria hun staking
die 10 dagen duurde, beëindigd.
4
