Nieuwe ruimte voor 200 leerlingen
aan de Terneuzense U. T. S.
Be?oekavond op woensdag 10 juni
Koekjes en banket
niet duurder
DRIEHONDERD
ARRESTATIES
IN SEOEL
SCHEPEN UIT SCHOTLAND
WORDEN GECONTROLEERD OP
TYFUSGEVALLEN
POLITIERECHTER TE MIDDELBURG
DE VRIJE ZEEUW
Pagina 3
DE PLAATSING
VAN HET
R.E.M.-EILAND
m
Zaterdag 6 junt 1964
Medio juni a.s. kan het bestuur van de U. T. S. voor
Zeeuws-Vlaanderen aan de Industrieweg te Terneuzen
de vergunning tegemoetzien voor een belangrijke uit
breiding van de school. Zodra deze toestemming binnen
is, zal het aannemingsbedrijf M. A. de Bruijne te Ter-
neuzen beginnen met de bouw van drie theorielokalen,
een tekenzaal, een expositieruimte voor bouwmaterialen,
een laboratorium voor bouwmaterialen, een volledige
werkplaats voor machinale houtbewerking en een stel-
lokaal.
De school zal verder worden
omgeven door een tuin met be
perkte sportaccomodatie en een
terrein bestemd voor het uitvoe
ren van terreinmetingen.
Men hoopt een en ander klaar
en ingericht te hebben in het be
gin van 1965. Daarmee ontstaat
een ruimte voor 200 leerlingen.
SNELLE GROEI
Als er ooit iemand is geweest
die er aan twijfelde of een uit
gebreid technische school voor
Zeeuws-Vlaanderen wel levens
vatbaarheid zou hebben en of de
Zeeuws-Vlaamse jongens wel
technische aanleg hadden, dan
behoeft hij nu niet meer aan het
antwoord te twijfelen. De direc
teur, de heer Vermeulen, deelde
ons mede dat de school in 1957
begon met 28 leerlingen. Er wa
ren toen twee afdelingen, werk
tuigbouwkunde en elektrotech
niek. Eind 1959 werd het huidige
gebouw aan de industrieweg be
trokken. In 1962 werd de toe
stemming ontvangen voor het
oprichten van een afdeling bouw
kunde. In 1964 zijn er bijna 150
leerlingen en ruim 25 praktikan
ten. Al twee jaar lang heeft men
gebrek aan ruimte.
VERKEERDE MENING
Bij de opgave voor nieuwe
g In tegenstelling tot aan-
vankelijk verstrekte in- j
lichtingen deelt het minis- a
terie van landbouw mede,
dat de subsidiemaatregel
_die verhoging van de brood,
"prijs ten gevolge van de
nieuwe tarwe-richtprijs on-
nodig maakt, ook geldt voor
de uitsluitend uit tarwe
vervaardigde consumptie
artikelen. Koekjes, banket,
beschuit, biskwies, vermi
celli, macaroni en derge
lijke worden dus door deze
1 tarweprijsverhoging even-
1 min duurder.
wmÊmmmÊÊmmmmmmrnmmÊHmÈmm
„Global Adventurer naar
kust bij Noordwijk
De „Global-Adventurer" is gis
teren vertrokken naar de plaats
even buiten de driemijls-zöne
tegenover Noordwijk, waar het
R.E.M.-eiland zal worden opge
bouwd. Het werkschip heeft de
„poten" en het onderste platform
aan boord. Het bovenste platform
ligt nog op de werf van Verol-
me op Rozenburg, waar het na
de val toen de kraan brak, heen
moest voor reparatie.
Of direct begonnen kon wor
den met het plaatsen van het
draagstuk, was nog dubieus.^ De
windvoorspelling was nl. wind
kracht 3 tot 5 en het weer kan
daarom het werk verhinderen.
Ter plaatse zal overwogen wor
den of met het werk kan wor
den begonnen of dat er te veel
wind staat. In het laatste geval
zal de „Global Adventurer" naar
het Botlekgebied opstomen om
beter weer af te wachten.
COÖP. VRUCHTENVEILING
„ZEEUWSCH-VLAANDEREN"
TERNEUZEN
(Veiling van 5 juni 1964)
GROENTEN:
Per 100 stuks: Sla I ƒ12,20—
ƒ13,50, II 6,10—12,10.
Per stuk: Bloemkool A 3640
ct, A II 21—38 ct, B 16—28 ct,
B H 12—25 ct, C 15—16 ct, C n
12—15 ct, afw. 13—27 ct.
Per bos: Selderij 13 ct; Peen
II 82—92 ct; Uien 11—18 ct.
Per kg: Tuinbonen 42 ct;
Spitskool 1014 ct; Peulen I
1,692,01, H 1,49—1,61
Sav. kool 16—23 ct; Asperges B
ƒ2,50—ƒ2,90, B II ƒ1,60—ƒ2,10,
afw. ƒ1,18—ƒ1,46; Rabarber H
22 ct; Spinazie H 3038 ct; To
maten A H ƒ1,38ƒ1,75, C H
ƒ1,16—ƒ1,20, CC II ƒ1,02.
AARDAPPELEN:
Per kg: Eerstelingen driel.
52 ct, kriel 5363 ct.
37
ZACHT FRUIT:
Per doos: AardbeienTalisman
II 51 ct, IH 28 ct; Red Gauntled
I 73 ct; D. Evern I 74 ct, II 26—
46 ct; Regina I 5987 ct, II 24
—61 ct, III 1737 ct; Sengana
I 73—74 ct, II 31—65 ct; Cam
bridge I 76 ct, H 41—52 ct; M.
Frühurnte I 55—61 ct, II 34
50 ct: Glasa I 73 ct, II 2452 ct.
III 27 ct; Gorella I 66—83 ct, II
45—63 ct, III 41 ct; Vola I 63 ct.
Totale aanvoer natuuraard-
beien 14.000 doosjes.
leerlingen is er duidelijk een
toenemende animo merkbaar
vooar bouwkunde en ook voor
elektrotechniek. De aanmel
ding van leerlingen die van de
lagere technische scholen ko
men, blijft enigszins achter op
vorige jaren.
Opvallend is dat vele ouders
denken dat hun jongen alleen
dan op de U. T. S. kan worden
toegelaten, wanneer hij reeds een
technische studie achter de rug
heeft.
Dit is onjuist. Ook leerlingen
van een muloschool kunnen uit
stekend verder studeren aan een
U. T. S. Steeds meer jongens
gaan daartoe over omdat zij zien
dat er vooral in de techniek
ruime kansen zijn. De belang
stelling van de zijde van de ulo
scholen neemt dan ook toe. Bij
de nieuw-gevestigde bedrijven in
Terneuzen is er duidelijk meer
belangstelling voor werknemers
in technisch administratieve
beroepen.
BEZOEKAVOND
De direkteur van de U. T. S.
heeft voor a.s. woensdagavond
10 juni om half acht een bezoek-
avond georganiseerd voor de
ouders van de toekomstige leer
lingen en verdere belangstellen
den. Men krijgt dan ruimschoots
de gelegenheid inlichtingen in te
winnen over de studiekosten die
erg meevallen, studietoelagen
(die zeer belangrijk kunnen zijn)
de cursusduur, plaatsingsmoge
lijkheden van gediplomeerden
verdere studies.
NATVIMZUIVBR JE OPwejCNHB VSRRWIRKBNft
Historie v
door JOH. DE VRIES
IX
Vrijdagmorgen om kwart over
'ven is de basis van 't R. E. M.-
iland, wat in vaktaal de „jac-
juet" wordt genoemd, op de bo
dem van de Noordzee geplaatst.
Daarna werden de holle buizen
gevuld om de zaak vast te zet
ten. Als deze basis eenmaal goed
staat, is de verdere opbouw van
het eiland niet moeilijk meer.
Naar van betrouwbare zijde
wordt vernomen, zijn in Seoel
300 arrestaties verricht in ver
band met de studentenbetogingen
van de laatste dagen.
Het zijn voornamelijk profes
soren, leraren, journalisten en
politici. De journalisten een
25-tai wordt verweten dat zij
tendentieuze berichten hebben
verspreid.
Kim Tsjong Pil treedt af
Kim Tsjong Pil, voorzitter van
de regeringspartij en voornaam
ste politieke adviseur van presi
dent Park Tsjoeng, heeft zijn
ontslag ingediend. De president
heeft dit aanvaard, kennelijk
met de bedoeling de studenten
wat milder te stemmen. Deze
hebben het speciaal gemunt op
Naar wij van de zijde van het
ministerie van sociale zaken en
volksgezondheid vernemen, wor
den schepen die Schotland heb
ben aangedaan, door de Neder
landse autoriteiten gecontroleerd
op tyfusgevallen, wanneer zij een
Nederlandse haven binnenlopen.
Deze controle bestaat in de
informatie, of er aan boord bij
opvarenden ziekteverschijnselen
zijn geconstateerd, die op verden
king van tyfus zouden kunnen
wijzen. Tot nu toe zijn bij deze
controle geen gevallen aange
troffen, die tot verdere maat
regelen aanleiding gaven.
Op de luchthavens wordt nog
geen controle uitgeoefend. De
ervaring heeft de autoriteiten
geleerd, dat medische controle
op luchthavens voor dit soort
epidemie gewoonlijk niet uitvoer
baar is.
334 ZIEKTEMELDINGEN
Donderdag zijn in Aberdeen
nog eens 33 personen met tyfus
in ziekenhuizen opgenomen,
waardoor het aantal personen in
Kim Tsjong Pil, de man die het
herstel van de diplomatieke be
trekkingen tussen Japan en
Zuid-Korea wil, waartegen de
studenten fel gekant zijn.
Schotland dat aan tyfus lijdt of
van wie dit vermoed wordt, steeg
tot 334. Donderdag kwamen mel
dingen binnen van ziektegeval
len uit Edinburgh (5), Dundee
(7) en Glasgow (4).
R.E.M.-EILAND NAAR
DE PLAATS VAN
BESTEMMING
Donderdag is een sleep met on
derdelen voor het R. E. M.-eilanc
van Rozenburg naar de plaats
op de Noordzee, waar het neer
gezet zal worden, gevaren.
Deze luchtfoto toont de sleep
onderweg ter hoogte van Scheve-
ningen.
A.N.P. luchtfoto.
Een andere Belgische dame-
op-leeftijd had in Sas van Gent
eetwaren weggenomen. Zij was
niet verschenen.
De officier eiste twee weken
voorwaardelijk met twee jaar
proeftijd benevens ƒ50 of tien
dagen. De boete bleef bij de uit
spraak gehandhaafd, maar de
voorwaardelijke straf werd ge
halveerd.
Mevr. E. uit Brussel was ervan
beschuldigd dat zij op de markt
te Hulst een doos met nylonkou
sen uit een kraam had verduis
terd.
Zij ontkende en beweerde dat
ze de kousen betaald had. Boven
dien droeg ze de doos zichtbaar
in haar tas. Opperwachtmeester
G. uit Hulst weersprak dat. Tij
dens de getuigenverklaringen
van de opper en van de koop
man J. L. uit Terneuzen wond
de Belgische zich danig op.
De officier van justitie, mr.
Rosingh, meende dat er tegen
dergelijke diefstallen streng dien
de te worden opgetreden. Hij
eiste een week gevangenis.
Mevr. E. vond dit verschrikke
lijk en smeekte als het ware om
toch niet naar „het prison" ge
stuurd te worden. Zij betuigde
nogmaals haar onschuld.
De politierechter, mr. Koes
ter, vond de schuld niet bewezen
en sprak mevr. E. vrij.
Mishandeling
Wegens mishandeling van zijn
buurman werd de landbouwer
C. L. uit Biervliet veroordeeld
tot ƒ50 boete of 12 dagen hech
tenis. De eis was 60. De buur
man had volgens L. een paar
stenen die deze op de weg had
gelegd, daar verwijderd.
Verdachte ontkende, maar zo
wel de officier als de politierech
ter achtten het tenlastegelegde
op grond van het getuigenver
hoor bewezen.
jongste verleden van Terneuzen
Neuzen, 3-8-1868.
„Het is een feestdagAlom wapperen de vlaggen. De heer
C. van Dijk viert zijn 25-jarige ambtsbediening als hoofdonder
wijzer aan de openbare schoo.l alhier. Burgemeester Van Boven,
enkele leden van de raad, o.a. J. Donze Azn, Jac. de Feijter Pzn
en J. de Smidt, alsmede de schoolcommissie, bestaande uit de
heeren J. van Pienbroek (dokter), J. Th. de Smidt, J. Sturm en
J. Dieleman, waren bij de officiëele huldiging aanwezig."
In datzelfde stuk, hier niet geheel weergegeven, komt een
oude onderwijzersnaam naar voren, de heer Schiphorst. Hem
heb ik als onderwijzer nog even gekend. Een statige lange doch
magere verschijning met grijs baardje, zo doemt hij voor mij
op uit de nevel van mijn herinnering!
De heer Van Dijk en de heer Mulder, hoofd resp. van de open
bare en de bijzondere school, hebben jarenlang naast elkaar ge
woond in de Noordstraat, ongeveer waar nu de sigarenzaak van
de heer Van den Ouden is gevestigd.
Laat ik er bijvertellen, dat deze eerbiedwaardige „bovenmees
ters" in alle vrede met elkaar hebben geleefd en niet waren be
smet met de „rivaliteit" van hun leerlingen!
Wat later, omstreeks 1880, zal er nog gelegenheid zijn meer
onderwijzersnamen te laten opduiken, namen, die bij de oudere
Terneuzenaars in de herinnering bewaard zijn gebleven.
Het ligt n.l. in mijn bedoeling mijn beschrijving geleidelijk
te laten opklimmen, eerst tot 1880, daarna tot 1900, al moet daar
af en toe wel eens van worden afgeweken.
Het is om deze reden, dat ik u weer terugvoer naar 1859 met
de bedoeling enkele uiteenlopende gebeurtenissen en leiten te
memoreren. Tot halverwege de 60-er jaren doet zich behalve
een bezoek van koning Willem III niet zo heel veel bijzonders
voor. Daarna echter verandert het beeld van Neuzen vrij sterk.
Maar daar zijn we nog niet aan toe
Wanneer ik lees, dat op 20 juli 1859 een aanbesteding plaats
vindt tot het maken van'een inlaagdijk ter lengte van 870 ellen
in de Nieuw-Neuzenpolder i.v.m. plaatsgevonden dijkval, dan
denk ik daarbij terug aan de „inlage", waar we ons als kwajon
gens menigmaal kostelijk hebben vermaakt en we ons verrijkten
met de aldaar groeiende „kodden", een lange stevige rietsoort
met aan de top een dikke wollige roodbruine pijl, die in petro
leum gedoopt een prachtfakkel opleverde, die op deze wijze ge
bruikt, echter niet zonder gevaar was. („poesen".)
De Nieuw-Neuzenpolder, die eerst in 1816 werd ingedijkt, had
dus al spoedig met moeilijkheden te kampen. Het werk werd
gegund aan de aannemer D. Tholens te Hoek voor de som van
10.300,—, wat voor die tijd een niet onaanzienlijk bedrag was.
Nu we toch aan het aanbesteden zijn: in de gemeenteraadsver
gadering van 22 juni 1859 werd besloten tot het bouwen van een
nieuwe kerktoren op het raadhuis en tevens om daarin een nieuw
uurwerk te doen stellen. Dit werk werd voor de somma van
3190,— gegund aan S. van Rees, de vader van de latere Simon
van Rees, die na 1900 een kruidenierszaak dreef op de hoek
Noordstraat/Kersstraat, waar nu de fa. De Gruyter is geves
tigd.
Om niet te vergeten dat we in I860 leven, volgt hier een
bericht, dat me vreemd aandeed en dat was overgenomen uit de
Curagaosche Courant van 19-6-1858:
„Uitde hand te koopeen Timmersmansjongen een een
J. A. VAN BOVEN,
burgemeester van Terneuzen 29 nov, 1865 tot
4 riuismeid."
En;dat alles nog maaf 160
Lang zal deze mensonterende handel niet aleer dtifan, tfant
19-6-61 lees ik dat de oorlog tussen Noord en Zuid in de Ver
enigde Staten in volle gang is en U weet, dat deze oorlog zijn
oorsprong vond in de slavenkwestle.
Met de zeescheepvaart op Terneuzen vlot het nog niet erg,
waarbij we er aan moeten denken, dat nog geen spoorverbin
ding met België bestaat. In het jaar 1859 zijn, bestemd voor
Neuzen binnengekomen 10 schepen, te weten: 8 uit Engeland
met steenkolen en uit Noorwegen met hout.
Verblijdend is het bericht, dat een ons destijds welbekende
stoombootdienst (vrachtgoederenvervoer) in 1860 wordt ingesteld
en wel de dienst GooleGent. Op 8-2-1860 is te Neuzen gepas
seerd naar Gent een „grote" stoomboot van de le klasse, de
„DEVA", als lijnboot GooleGent.
Aanvang 11-11-1860 zal een stoombootdienst worden ingesteld
NeuzenGent en wel de stoomboot „Nassau", op zondag, dins
dag en vrijdag, le kajuit NeuzenGent 1,terug frs. 2,
2e kajuit NeuzenGent 0,70; terug frs. 1,50.
Al is er dan nog geen spoorwegverbinding met België, reeds
duiken berichten hierover op in de Belgische couranten, dat het
eerlang tot aanleg van een spoorweg met Neuzen zal komen.
Volgens de „Eeclooënaar" zou concessie zijn aangevraagd voor
het leggen van een spoorweg Mechelen—Hulst—Axel—Terneu
zen—Breskens (6-3-1861). Later is Breskens afgevallen. Een an
der bericht spreekt over aanleg van een spoorweg GentSel-
zaeteSas van GentTerneuzen (20-3-1861).
Dat het niet alleen bij geruchten is gebleven, zal straks wel
blijken.
Het ons Neuzenaren zo beken'de kermistoneelgezelschap van
Gebrs. Bakker geeft reeds in'1861 en wel buiten de kermistijd
om een voorstelling in hun „schouwburg", die is opgesteld in de
Nieuwstraat en de weidse naam draagt van „Salon des Variétés".
Onze nieuwsbron waar we uit putten, heeft een kleine wijzi
ging ondergaan. Aan de titel is toegevoegd „Algemeen", zodat de
juiste naam vanaf 1861 is geworden: „Algemeen Nieuws- en
Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen". Bovendien is de
naam van de nieuwe uitgever nu „Sturm" (J.).
Levi, de joodse slager in de Noordstraat, die heeft gewoond
waar nu de fa. De Buck is gevestigd en waar vóórdien de slager
Van Tatenhove vele jaren zijn bedrijf heeft uitgeoefend, laat ons
weten, dat de prijs van zijn rundvlees 65 cent, van varkensvlees
50 cent en worst 60 cent, alles per pond bedraagt.
Ofschoon de worst van Levi beroemd moet zijn geweest en
hij een tijdlang de leverantie van vlees aan het garnizoen heeft
mogen verzorgen, heeft onze slager het niet tot hofleverancier
kunnen brengen
Wat, gelet op het koninklijk bezoek van Willem III aan Neu
zen op 26 mei 1862 (als onderdeel van diens bezoek aan de pro
vincie Zeeland) heel wel mogelijk had kunnen zijnWant
Willem III hield wel van een hartig hapje
Vergeef me deze kleine ondeugendheid, want ik wil over dit
koninklijk bezoek toch wel wat inlassen, voor zover het dan
onze woonplaats betreft.
Deze gegevens zijn ontleend aan een oude uitgaaf van A. A.
Brendonk te Middelburg en samengesteld door K. van der Gijp.
Vóór in het boekwerkje zijn de namen vermeld van de in
tekenaren, waaronder ik slechts één Neuzenaar heb aangetrof
fen en wel die van de heer J. Sturm, destijds gemeente-ontvan
ger te Neuzen.
Reden temeer, dacht ik, uit dit wel niet zeldzame maar toch
weinig bekende werkje het koninklijk bezoek nog eens voor U
te doen herleven:
„Op 26 Mei 1862 dan verlaat Z. M. de Koning Middelburg om
na een feestelijke ontvangst en doortocht te Vlissingen de tocht
over de Westerschelde naar Terneuzen aan te vangen."
„Nadat", aldus vervolgt de schrijver, „Z. M. van de burger
lijke en militaire autoriteiten afscheid had genomen en op het
jagt was gestapt, werd hetzelve door vijf met vlaggen versierde
roeisloepen, door het Hollandsch en Belgisch loodswezen bemand,
geboegseerd. Vooruit lag, aan de overzijde, de Hollandsche loods-
kotter No. 6, schipper Vleugels, waar in het want de bemanning
en de loodsen paradeerden, terwijl op het dek geschaard stonden
het fanfaremuzijkgezelschap „Eensgezindheid", hetwelke met
geestdrift het „Wilhelmus" uitvoerde, benevens de koninklijke
handboogschutterij „Willem IH" en de afdeeling het „Metalen
Kruis", allen met hunne banieren en vaandels, hetgeen een in
drukwekkende werking deed, toen het geschut de liefelijke
muziek afloste en het gejuich der menigte verstomde om Z. M.
het Koninklijk Salut toe te brengen."
(Wordt ^vervolgd?)
