De crematie van Nehroe Minister Andriessen over de prijsstijgingen De Chinese reactie op Nehroe's dood De Amerikaanse verkenningsvluchten boven Laos DRIE MILJOEN MENSEN BEWEZEN DE LAATSTE EER TWEE LUCHTMACHTOFFICIEREN BIJ VLIEGTUIGONGELUK OMGEKOMEN INDONESISCHE VRIJWILLIGERS NAAR DE MALEISISCHE GRENS Koningin Juliana onthulde beeld van Zadkine in Van Gogh's geboorteplaats Zundert HET WEER VRIJDAG 29 MEI 1964 20e Jaargang - No. 6220 Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen 31 DODEN BIJ OEFENING FRANKRIJK EN TUNESIë Portugal over Nehroe DE SOWJET-PERS STRAALJAGER STORTTE NEER OP VOORNE Ed Hoornik geeft AVRO-opdracht terug MEER K. L. M.-VLUCHTEN OP DJAKARTA Prinses Beatrix opent nieuw gedeelte blindenbibliotheek in Den Haag Weerbericht Hoogwater Zon-en Maanstanden FranKertng bfl abonnement? Terneuzen Directenr-Hoofredacteurt I. van de Sande v Redactie-adres: Noordstraat 55—57" Admlnlstratie-adresSmidswal Telefoon; 01150 2073 Gironummer: 38150 Abonnementsprijs f6,per kwartaal; per maand 2,per week 50 ct. Losse nrs 10 ct. DE VRIJE ZEEUW Advertentieprijs per mm 16 et; minimum per advertentie 2,40. Rubriek „Kleine Advertenties" (géén handels advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel méér 22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling. Vermeldng: Brieven onder nummer, of „AdfeS Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging. Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uur. Voor het gecomb. maandag/dinsdag-nummer tot 19 uur v.m. Jawaharlal Nehroe, de woens dag overleden minister-president van India, heeft gisteren zijn laatste rit door de hoofdstad van zijn land gemaakt. Zijn stoffelijk overschot was geplaatst op het affuit van een kanon, dat door manschappen van de Indische strijdkrachten werd voortgetrok ken. Onder geween van de voor Nehroe's woning verzamelde me nigte trok de stoet door het gro te ijzeren tuinhek, waar nog slechts een uur uur tevoren twee mensen onder de voet waren ge lopen en gedood, toen een op dringende mensenmassa poogde een laatste glimp van de over ledene op te vangen. Een tiental anderen liep daarbij verwondin gen op. Langs de tien km lange route naar de plaats van de crematie, voerend langs het parlementsge bouw waar in 1947 India's onaf hankelijkheid werd afgekondigd en waar Nehroe zovele malen zijn gehoor door zijn welspre kendheid geboeid had gehouden, hadden zich naar schatting drie miljoen mensen opgesteld om de laatste eer aan de dode te bewij zen. Vóór het vertrek uit het met zware bloemegeur bezwangerde sterfhuis waren aan de lijkbaar tal van kransen gehecht, o.m. door de Russische eerste vice- premier Kosygin en de oud-mi nister van buitenlandse zaken van Nepal, dr. Toelsi Giri. In de eerste volgauto bevond zich Nehroe's dochter, mevrouw Indira Ghandhi, naar hindoe- gebruik in witte rouwkleding ge huld, met haar jongste zoon San- jay. Onder de vele buitenlandse autoriteiten werden in de stoet o.m. opgemerkt de Britse pre mier sir Alec Douglas Home; lord Mountbatten als vertegen woordiger van koningin Eliza beth; de Pakistaanse minister van buitenlandse zaken Bhoetto en de Russische vice-premier Ko sygin. GORDEL VAN BLOEMEN EI I KRANSEN Het door zestig leden der strijd krachten voortgetrokken affuit werd voorafgegaan door detache menten van land-, zee en lucht macht, de kolven der wapens naar boven gfekeerd en marche rend op het geroffel der omfloer- stte trommen en de tonen der treurmuziek. Het lichaam van Nehroe, ge huld in de nationale vlag en het hoofd rustend op een wit kussen, was omgeven door een gordel van bloemen en kransen. Het scharlaken, wit en goud hiervan weerspiegelden zich in de bloe sems der langs de wegen staan de bomen, welker takken zich bogen onder het gewicht van de tallozen die daarin een plaatsje hadden opgezocht om het voor bijtrekken van hun dode leider gade te slaan. Zó dicht was de miljoenen menigte langs de route, dat de begrafenisstoet slechts met moei te voort kon komen. AARDSCHOK Een uur vóór het vertrek van het sterfhuis beefde de hoofd stad door een enkele seconden durende lichte aardschok. In Nagpoer in centraal-India werden donderdagmorgen 55 per sonen gewond, toen de politie met wapenstokken en traangas een mensenmenigte belette zon der spoorkaartje met een trein paar Nieuw Delhi te gaan. „ONSTERFELIJK" Toen de stoet de uitgestrekte open terreinen om het parle mentsgebouw passeerde, door brak een deel der enorme me nigte het dubbele kordon van politie en militairen en om stroomde de auto's die de lijk baar volgden. Reeds vroeg in de ochtend wa ren op strategische punten met helmen uitgeruste politiemannen geposteerd om te voorkomen, dat de mensenmassa uit de hand zou lopen, zoals zestien jaar geleden bij de crematie van Ghandi was geschied. Op sommige plaatsen stonden de toeschouwers tot vijftig a zes tig rijen dik opgesteld, wenend uitroepend: „Jawaharlal Nehroe amar ho" (Nehroe is onsterfe lijk). Gemotoriseerde politie baande een weg voor het affuit, dat werd gevolgd door zes slippedragers, t.w. twee hoofdofficieren van land-, zee- en luchtmacht. KLEINZOON STAK BRANDSTAPEL AAN Buiten de oude stadswallen aan de oevet van de Joemna richtte de lijkstoet zich naar da brand stapel van sandelhout, die op een ondergrond van baksteen was opgebouwd. Militairen had den de grootste moeite de op dringende menigte, zich met zon neschermen en kranten tegen de brandende zon beschuttend, op een afstand te houden. Fotografen en cameralieden uit alle delen van de wereld vochten om een goed plaatsje toen de stoet in zicht kwam. „Pandits" (geleerde hindoes) wa ren toen nog bezig de laatste hand te leggen aan de brandsta pel, waarvoor ruim een kwart ton sandelhout was gebruikt. In de nabijheid stond de „rajghat", het gedenkteken dat de crema- tieplek van Gandhi aangeeft. In het wit gehulde hindoes zongen geestelijke liederen terwijl het lijk van Nehroe op het houten bouwsel werd gelegd. Om zeven minuten over half vijf in de middag wierp Nehroe's 18 jaar oude kleinzoon Sanjay de toorts in de brandstapel waar op al spoedig het stoffelijk over schot van de man die sinds 1947 het Indische schip van staat be stuurde, door een zee van vuur werd verteerd. Terwijl de vlam men hun werk deden, bliezen militaire hoornblazers het af scheidssignaal en riepen de om standers: „Lang leve Nehroe". De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken. Dean Rusk, en de Indiase minister van de fensie, Chavan, bereikten de cre matieplaats in een hefschroef- vliegtuig. Hun auto was in de massa blijven steken. Bij de operatie „Desert Strike", een grootscheepse realistische oefening in de V. S. waaraan 100.000 man van leger en lucht macht deelnemen, zijn tot dusver 31 man gesneuveld. Elf vonden de dood tijdens de oefening zelf en 20 tijdens de voorbereiding, meest bij verkeersongelukken. De manoeuvres zijn in hun twee de en laatste week. De Franse regering heeft don derdag besloten dat de contrac ten van de Franse agrarische deskundigen in Tunesië niet zul len worden verlengd. Het be sluit is genomen naar aanleiding van de nationalisatie door de Tunesische regering van bouw land dat in Franse handen was. De Franse regering had twee weken geleden reeds de finan ciële bijstand aan Tunesië ge staakt. De Chinese bladen drukten gisteren de boodschappen van rouwbeklag van premier Tsjoe en Lai aan president Radhakrisj- nan en mevr. Indira Gandhi op de voorpagina, maar gaven geen commentaar op de dood van Nehroe. De enkele regels waarin de dood van de Indische leider wordt gemeld, stonden onder aan op de achterpagina. De boodschap aan president Radhakrisjnan bevat geen hul debetuiging aan de overleden premier. De Chinese leider geeft voornamelijk uiting aan zijn hoop dat er een verbetering zal intreden in de betrekkingen tus sen India en China op grondslag van «de vijf beginselen van vreedzaam samenleven. Nehroe en Tsjoe en Lai hadden deze be ginselen onderschreven op de Bandoengse conferentie van Afrikaans-Aziatische leiders. Premier Tsjoe en Lai en de minister van buitenlandse zaken, maarschalk Tsjen Yi, brachten donderdagochtend een bezoek aan de Indische ambassade in Peking. Zij bleven vijf minuten en tekenden een condoleantie- register. De Portugezen hebben in het verscheiden van Nehroe geen aanleiding gezien de gevoelens van rancune, die sedert de In diase aanval in Goa bestonden, een ogenblik te vergeten. Portugese kranten noemden Nehroe donderdag een „struik- soon" die de stellingen van Gan dhi, die een politiek van geweld loosheid predikte, heeft „ver raden toen hij een groot leger op de been bracht tegen het prak tisch weerloze Portugese India". Hij werd nagenoeg een bondge noot van de vijanden van het westen. Hij was één van de be ruchtste gevallen van huichela rij en valsheid in onze tijd, zo meenden enkele bladen. Het monarchistisch gezinde „Lisbon a Voz" schreef: „Om redenen, die ons begrip te bo ven gaan doch die verklaard worden door de verschillende belangen in de internationale politiek, bleef de wereld onbe wogen bij de agressie tegen Goa. Wij zullen de aanstichter van deze misdadige aanval, premier Nehroe, niet vergeten. Het maakt niet veel uit of hij dood of levend is. Nehroe zal niet door zijn overlijden ophouden voor het Portugese volk een verfoei lijke figuur te zijn". De dagbladen in de Sowjet- Unie hebben veel ruimte gewijd aan het nieuws van de dood van Nehroe. Het orgaan van de com munistische partij, de Prawda, schrijft dat de Russen diep ge troffen zijn door de dood van „deze wijze man, die vele jaren de leider is geweest van een grote Aziatische mogendheid". De Russische schrijver Ilja Ehrenburg zei voor de radio, dat Indië „een eerlijk en moedig De 52-jarige commodore J. C. J. Vermeulen, commandant van het commandodepotmaterieel luchtmacht uit Soesterberg, en de 39-jarige luitenant-kolnel J. Vonk, chef-staf van het com mandodepot materieel lucht macht uit Wageningen, zijn don derdagmiddag omstreeks twaalf uur omgekomen bij een vlieg tuigongeluk. Zij zaten in een Fokker S-14 mach-trainer van de luchtmachtbasis Soesterberg, die op het eiland Voorne-Putten neerstortte. Het straalvliegtuig kwam in de lucht in moeilijkheden. Dit ging gepaard met een rookont wikkeling. Het toestel stortte vervolgens neer in de Olifants polder. Het boorde zich tussen Heenvliet en Geervliet in de buitendijk en explodeerde. Het ongeluk is het eerste dat met dit type, dat reeds twaalf jaar bij de luchtmacht gebruikt wordt, is gebeurd. De dichter Ed Hoornik die van de A.V.R.O. een opdracht had ontvangen tot het schrijven van een t.v.-spel, heeft naar aanlei ding van het verbod een gedicht van Remco Campert in de ru briek literaire ontmoetingen uit te zenden, deze opdracht terug gegeven. rover" en een „verfoeilijk per- man" heeft verloren. De minister van economische zaken, de heer Andriessen, ver klaarde in de Tweede Kamer dat de prijzen van aardappelen, groenten en fruit de prijsstijging in april hoger hebben gemaakt dan oorspronkelijk werd geschat. Toch is, gerekend van januari af, de door het centraal bureau berekende prijsstijging over 1964 van zeven punten (1958 100) nog niet bereikt. Het in april be reikte cijfer van 7,4 is onder hevig geweest aan seizoeninvloe den. De voorziene doorwerking van lonen (5 pet.), verliesposten accijnzen en grondstoffen staat thans op 3 punten, terwijl 4,5 De Britse regering heeft don derdag een Russisch voorstel verworpen om gezamenlijk bij de Verenigde Staten en bij an dere betrokken landen te pro testeren tegen de Amerikaanse verkenningsvluchten boven Laos, aldus een verklaring van het Engelse ministerie van buiten landse zaken. Volgens de Britse regering vormen deze vluchten geen schending van de Geneefse ak koorden. Dit is volgens haar wel het geval met de militaire aanvallen, die de Pathet Lao „op brutale wijze" uitvoert. De premier van Laos, prins Soevanna Phoema, heeft de Sowjet-Unie om munitie en vliegtuigonderdelen verzocht. Dit verzoek is vervat in een brief aan de Sowjet-ambassa- deur in Vientiane welke woens dag is gepubliceerd. de brief dat de munitie voor schietwapens van Russische ma kelij verbruikt is door de ge vechten tussen de strijdkrachten der neutralisten en pro-commu nistische Pathet Lao. Er zijn ook onderdelen nodig voor de transportvliegtuigen van Russi sche makelij. De V. S. hebben de Laotiaanse luchtmacht meer gevechtsbom menwerpers van het type T-28 gegeven. Dergelijke bommen werpers hebben de strijdkrach ten der Pathet Lao gebombar deerd en beschoten. BEZORGDHEID Bij aankomst in Londen heeft de Amerikaanse onder-minister van Buitenlandse Zaken voor het Verre Oosten, Bundy, tegen over journalisten verklaard dat hij het gevaar dat het commu Prins Soevanna verklaarde in nisme de macht in Zuid Oost- Azië volledig zal overnemen, werkelijk aanwezig acht. „Het is een zaak die wij allen met grote bezorgdheid gadeslaan", zo zei bij. Bundy is naar Londen gevlo gen voor dringende besprekin gen over Laos, Cambodja en Vietnam. punt voorzien en aanvaardbaar waren. De minister, die vragen van de heer Roemers (Arb.) beant woordde, verheelde niet dat de prijsontwikkeling in 1964 nog grillig kan zijn. Het seizoenpa troon met fluctuaties zal tot juni hoog zijn. Er komt dan wel een terugval, maar die wordt weer opgevuld door huurverhoging en verder door de doorwerking van de loonstijging, noodzakelijke tariefsverhogingen van P.T.T., vervoer e.d. De minister meende dat de prijsstijging binnen de spelregels is gebleven. Hij verklaarde dat de ontwikkeling slechts kon wor den bereikt door medewerking van het bedrijfsleven. Waar zulks beslist nodig was, werd scherp opgetreden. LOONSTIJGING GEVAAR VOOR INFLATIE Minister Andriesen meent, dat met de thans bestaande moge lijkheden tot het nemen van maatregelen kan worden vol staan. Indien de prijsstijging de loon stijging aantast, ontstaat dat was de minister met de heer Roemers eens gevaar voor in flatie. Tengevolge van een loon- De bevelhebber van de Indo nesische „vrywilligersbrigade", kolonel Mochtar, heeft gezegd dat zijn troepen vrij zijn zich op Maleisisch gebied te begeven om de .vrijheidsstrijders" te helpen Maleisië te vernietigen. Hij zei dit in een vraaggesprek met het Indonesische nationalis tische blad Suluh Indonesia. Vol gens kolonel Mochtar konden de vrijwilligers zelf een dergelijk besluit nemen. Waarnemers maken uit de woorden van Mochtar op, dat diens troepen zich niet gebonden behoeven te achten door even tuele besluiten van een Malei sische topconferentie. Het Indonesische persbureau Antara meldde donderdag dat een nieuwe beweging is georga niseerd om de „bevrijding van noord-Kalmantan" (Borneo) te steunen. Vrijwilligers zullen za terdag naar de grens vertrekken. Zjj zijn voor volledige militaire operaties opgeleid, aldus Antara. In Koetsjing arriveerden dezer dagen twee Australische mijnen vegers die in de wateren van Maleisisch-Borneo zullen pa trouilleren. Zij waren op verzoek van de regering van Maleisië ge zonden en zullen voor onbepaal de tijd blijven. Koningin Juliana heeft don derdagmorgen in de Brabantse gemeente Zundert, de geboorte plaats van Vincent van Gogh, een beeld onthuld, door Ossip Zadkine gemaakt en voorstellen de de twee-eenheid tussen de gebroeders Theo en Vincent van Gogh, die in Zundert zijn ge boren. De koningin kwam naar Zun dert in gezelschap van mevr. W. A. Repelaar van Driel van de Willigen, dame du palals. Voorts waren aanwezig lt.-kolonel G. Tack, adjudant van H. M., en mr. baron E. Speyaert van Woer- den, kamerheer in buitengewone dienst, de ambassadeurs van Frankrijk, Le Conté de Crouy- Chanel, en van België, baron F. X. van der Straten-Waillej^ en de commissaris van de koningin in Noord-Brabant, dr. C. Kort man. Het beeld van Zadkine is in Zundert geplaatst op het plein vóór de Nederlands hervormde kerk. Voor het plein van het ge meentehuis stonden bij aan komst van de koningin opgesteld het Zundertse gilde, de lande lijke ruiters en een deputatie uit Saint Rémy de Provence, de plaats waar Van Gogh gestorven is. Op de ere-tribune was een aparte plaats gereserveerd voor de Zundertse gedecoreerden. NEDERLANDSE ROEM De burgemeester van Zundert, de heer G. J. A. Mandus, memo reerde dat het monument van Zadkine staat op grond die al vijf eeuwen geleden door de Nassau's is verworven. De figuur van Vincent van Gogh belich tend noemde de burgemeester hem Nederlands roem, uitgedra gen over de gehele wereld. Hij bracht dank aan het bankiers huis F. van Lanschot te 's-Her- togenbosch dat het beeld heeft aangeboden ter gelegenheid van het 225-jarig bestaan van de bank. In zijn dankwoord betrok de burgemeester ook de beeldhou wer Zadkine en het gemeente- bestur van Saint Rémy de Pro vence waarmee Zundert een ju- melage tot stand heeft gebracht. EXPOSITIE Nadat de koningin het beeld had onthuld, sprak burgemees ter Vigne van Saint Rémy de Provence een dankwoord. In gezelschap van ds. J. van de Berg heeft de koningin de hervormde kerk bezocht. Daar- stijging van 15 tot 16 percent is aan prijsstijging van 7 percent niet te ontkomen. Het thans gevoerde prijsbeleid wordt door velen te krachtig'be oordeeld. Het zet de ondernemer onder zware druk. De loonoperatie 1964 is voor een goed deel achter de rug. Het accent ligt thans op de prijsont wikkeling, die in het huidige con junctuurbeleid een zwaar ac cent heeft. Als de prijsontwikkeling van nu zou leiden tot nieuwe loon eisen, is de weg naar inflatie open, hetgeen voor iedereen, ook voor de werknemers, schadelijk zou zijn. Nederland moet thans bewijzen, dat het de gevreesde spiraal kan ontwijken. We moe ten bewijzen, dat de inkomens politiek moeilijke situaties aan kan. BELEID WORDT VOORTGEZET Minister Andriessen kondigde een krachtige voortzetting van het beleid aan om open inflatie te voorkomen. Nadien beantwoordde hij nog een reeks detailvragen van ande re afgevaardigden, waarbij hij o.a. nogmaals onderstreepte dat zijn aanvankelijke schatting van de prijsstijging van 6 punten voor dit voorjaar te laag bleek onder invloed van een voor aard appelen, groenten en fruit on gunstig seizoen en een afronding van cijfers, die het beeld nog iets ongunstiger deed zijn dan in werkelijkheid het geval is. De Indonesische regering heeft de K.L.M. toestemming verleend met ingang van 1 juni a.s. haar dienst op Djakarta uit te breiden tot twee vluchten per week. De tweede dienst zal met ingang van 12 juni iedere vrijdag uit Amsterdam en met ingang van 14 juni iedere zondag uit Djakarta worden uitgevoerd. Deze nieuwe verbinding wordt gerealiseerd door de bestaande dienst op Singapore via Frank furt, Rome, Beiroet, Karachi, Bangkok naar Djakarta door te trekken. Dit heef het ministerie van verkeer en waterstaat gisteren meegedeeld. Woensdagmiddag heeft H. K. H. Prinses Beatrix in Den Haag de officiële opening verricht van het nieuwe gedeelte van de blin denbibliotheek. Foto: Door op een knop te drukken stelt de prinses hier in de reproduktie-af deling, waar gesproken boeken en tijdschrif ten op snelle wijze en in groten getale worden vermenigvuldigd, de totale apparatuur in werking. Tegelijk begonnen de apparaten aan de eerste opdracht: het ver menigvuldigen van de zojuist gehouden openingstoespraken. bij werd de geboorte-acte van Vineent van Gogh getoond. De koningin heeft voorts de expositie van werken van Van Gogh bezocht, die in het pa rochiehuis te Zundert is inge richt en die tot 7 juni duurt. De tentoonstelling omvat ongeveer dertig tekeningen en aquarellen die Vincent van Gogh voorna melijk vervaardigde in Etten en Nuenen. De collectie kon wor den geëxposeerd dank zij de be moeienissen van een neef van Vincent van Gogh, ir. Van Gogh uit Laren. ZONNIG Het K.N.M.I. deelt mede: Een rug van hoge luchtdruk strekt zich uit van het zeegebied tussen Groenland en Noorwegen naar de Noordzee, terwijl boven Frankrijk en Duitsland de lucht druk relatief laag blijft. Hierdoor gaat de wind in het gehele land waaien uit richtingen tussen noord en oost. Drogere lucht wordt aangevoerd en de kans op buien neemt af. Ook zal de mist, die donderdag nog in de provin cie Zeeland aanwezig was, ver dreven worden. Op de oceaan ten westen van Ierland ligt een omvangrijka depressie die vrijwel tot stil stand is gekomen. Het bijbe horende regengebied strekt zich uit van Ierland naar Bretagne, maar kan ons land in de komen de 24 uur niet bereiken. Er kan dus droog en zonnig weer ver wacht worden met ongeveer dezelfde temperaturen als don derdag, maar in de provincie Zeeland en de kuststreken van Zuid-Holland worden ze iets hoger. medegedeeld door het K. N. M. I., geldig tot hedenavond. DROOG EN ZONNIG Overwegend zonnig en droog weer. Zwakke tot matige wind tussen oost en noord. Ongeveer dezelfde temperaturn als giste ren, maar in Zeeland en de kust streken van Zuid-Holland iets hogere temepraturen. VRIJDAG 29 MEI v.m. n.m. Breskens 3.33 3.48 Terneuzen 4.08 4.23 Hansweert 4.48 5.03 Walsoorden 4.58 5.13 ZATERDAG 30 MEI v.m. n.m. Breskens 4.10 4.25 Terneuzen 4.45 5.00 Hansweert 5.25 5.40 Walsooden 5.35 5.50 ZON MAAN op onder op onder Mei 29 4.29 20.47 23.43 6.33 30 4.28 20.48 7.23 31 4.27 20.49 0225 8.26

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1964 | | pagina 1