Deze maand de miljoenste personenauto op de weg te! meer comfort met Esso Gas 1 f I il 1970 RIJDEN ER TWEE MILJOEN OP ONZE WEGEN RECHTSZAKEN Vragen over de prijsstijgingen „Bogaers- woningen" uitgewerkt Houddt DIENSTPLICHT IN CYPRUS Plannen voor Zaterdag 23 mei 1964 DE VRIJE ZEEUW Pagina 3 '4 y EEN SPOOK... Tien jaar opgesloten in stal smetteloos zuiver Met Esso bent u beter uit! T v V f T T v i f V Deze maand komt de miljoenste per sonenauto in Nederland op de weg. Dat betekent, dat ons land met een inwonertal van ruim twaalf miljoen een „autodicht heid" van één peronenauto per 12 in woners heeft of één per 3 a 4 gezinnen. Maar dat betekent ook, dat 70 van de Nederlandse gezinnen niet over een auto beschikt en dat ons land met „één op twaalf" nog danig achterligt op de ons omringende landen", zo wordt opgemerkt in een artikel in het jongste R. A. I.-or- gaan. Duitsland, Zwitserland en België heb ben een personenauto-dichtheid van 1 op 8; Engeland van 1 op 7%Frankrijk van 1 op 6%. Uit de toestand in de V. S. blijkt dat de automarkt bij een dichtheid van 1 op 2,5 nog niet verzadigd is. In Amerika werden in het eerste kwartaal van dit jaar alweer recordverkopen geboekt. De conclusie ligt voor de hand: iedereen blijkt een auto te willen hebben en wij gaan dus ook naar een dergelijke situatie. De vraag is alleen hoe snel. BINNEN 10 JAAR: DRIE MILJOEN De halfmiljoenste auto kwam in april 1960 op de weg. Ons autopark is dus in de tijd van vier jaar en één maand ver dubbeld. Tien jaar geleden was men juist de 200.000 gepasseerd, dus een vervijfvou diging in tien jaar tijd. Uit de ontwikkeling in het verleden mag worden afgeleid dat in 1969 de twee- miljoenste op de weg komt en vóór we tien jaar verder zijn, rijden er drie mil joen personenauto's op de Nederlandse wegen. Als daar dan tenminste nog van rijden sprake is. Het feit dat ieder gezin zich door mid del van een auto kan voortbewegen, is een zaak van algemeen belang, zo wordt in het artikel gesteld. Als het Nederland se volk na de nu vrijwel geheel gecom pleteerde sociale wetgeving nog één so ciale voorziening wenst, moet het wel de auto zijn, aldus het R. A. I.-artikel. Dit is ook de laatste sociale wens. In de V. S. immers blijkt na de voltooiing der alge mene voorzieningen en het vrijwel vol ledige autobezit der gezinnen een stadium aangebroken, waarin men zich behalve grootse vakantieplannen ook een groter gezin gaat veroorloven. MASSA-CONSUMPTIE Zover zijn wij nog niet: Wij liggen ge woon een stadium in de geschiedenis ach ter. De Amerikaanse economische histo ricus prof. W. W. Rostov zou van één faseverschil sprekenNederland begint aan de massa-consumptie terwijl de V. S. die fase juist aan het verlaten zijn om volgens zijn wel wat materialistische ge- dachtengang naar de fase van de baby boom over te gaan. NOODTOESTAND Als de minister van verkeer de toe stand, zoals die op onze wegen thans reeds is, alleen nog maar wil handhaven, moet het Nederlandse wegennet in 1970 al het dubbele aantal auto's verwerken en in 1975 het drievoudige van thans. De minister heeft onlangs gezegd dat er weinig middelen voor zijn. We vragen ons af, of dat voldoende reden is om het tot een noodtoestand te laten komen, al vorens werkelijk wordt ingegrepen. Met het oog hierop worden op het ogenblik door het bedrijfsleven reeds stappen on dernomen om een daadwerkelijke, groot scheepse aanpak van het verkeerspro bleem te stimuleren. Ook de R. A. I. is bij deze aktiviteiten betrokken, zo besluit het artikel. GEVANGENISSTRAF VOOR DERTIG INBRAKEN Wegens het plegen van dertig inbraken in twee maanden tijd (in december 1963 en januari 1964) is de 26-jarige Tilburger G. T. door de Bredase rechtbank veroordeeld tot twee jaar en drie maanden gevangenisstraf met af trek. De man was als bouwvak ker werkzaam geweest in Duits land en door de vorst werkloos féworden. Hij kreeg geen vorst- erlet. Uit' nood ging hij stelen. Telkens wanneer hij sterke drank had gedronken, trok hij er op uit. Daarbij had hij een re volver met vier kogels bij zich. Hij gebruikte dit wapen om ruit jes in te staan. Hij verklaarde te bang te zijn geweest om er mee te schieten. „Dood door schuld", zo luidt de aanklacht tegen de 36-jarige Italiaan En- nio Cocco, die verleden jaar december als spook ver kleed de woning van zijn schoonmoeder in Turijn binnendrong. De bejaarde vrouw viel bij het zien van de in een laken gehulde gestalte flauw en overleed later tengevolge van de schok. Cocco had tevens van de gelegenheid gebruik gemaakt het spaargeld van zijn schoonmoeder in zijn zak te steken. Hij werd donderdag gearresteerd, nadat hij zich een half jaar schuil had weten te hou den. (Adv.) now MANY LOOKS CAN YOU MAKE WITH De originele Amerikaanse teenagerkleding In Guarducciu, 'n dorp je in de omgeving van Cag- liari op Sardinië, heeft de politie een ca. 50-jarige vrouw uit een stal bevrijd, waarin zij langer dan tien jaar opgesloten was ge weest. De ongelukkige ver keerde in een verregaan de staat van vervuiling. Haar familie had tot op sluiting besloten omdat zij geestelijk onevenwichtig zou zijn. In de aan de stal gren zende woning woonde één van haar ouders die haar door een trog in de muur te eten gaf. De vrouw, moeder van zeven kinderen, verklaar de in het ziekenhuis dat ■j 's nachts enkele minu- i.en op de binnenplaats van de boerderij werd gelucht. Toch nam de rechtbank hem dit bewapend op roof uitgaan bijzonder kwalijk. Uit een villa had verdachte juwelen en gou den voorwerpen ter waarde van zesduizend gulden gestolen. Hij had ook een jachtgeweer mee genomen. Deze inbraken pleegde hij samen met de 27-jarige Til burger A. van de S., die zes in braken in totaal had gepleegd. Het kostbare jachtgeweer was door verdachte weggegooid in het Wilhelmiankanaal. De officier van justitie meen de, dat in deze ernstige zaken zware straffen moesten vallen. Hij eiste tegen T. vier jaar ge vangenisstraf met aftrek en te gen van de S. die al eerder was veroordeeld, twee jaar met af trek en terbeschikkingstelling van de regering. De heer drs. D." Roemers, die voor de Partij van de Arbeid zit ting heeft in de Tweede Kamer, is voornemens de minister van economische zaken volgende week donderdag tijdens het we kelijkse vragenuurtje vragen te stellen over de recente prijsstij gingen. Hij wil weten wat de re gering hiertegen gaat doen. De heer Roemers vreest dat de laat ste loonsverhogingen bij verder gaande prijsstijgingen minder zullen bedragen dan economisch verantwoord is. Het ministerie van volkshuis vesting: heeft een mapje sa mengesteld, waarin veertig ontwerpen van 14.000-wonin- gen zijn opgenomen. Het map je bevat plattegronden, door sneden en geveltekeningen, ge. gevens over type en grootte, de namen van de ontwerpers en een uiteenzetting van de 14.000-regeiing. Voor deze veertig plannen van 14.000-woningen werd rijks- goedkeuring verleend. De ver zameling is niet volledig. Be oogd is slechts een aantal uitw gewerkte plannen te tonen; die tezamen een indruk geven van de resultaten, waartoe de initiatieven op verschillende plaatsen hebben geleid. Aan de hand van het mapje kun. nen belangstellenden nagaan welk van de verscheidene wo ningtypen in bepaalde indivi duele omstandigheden 't meest geschikt is. De ontwerpen zijn afkomstig uit 33 gemeenten, waarvan 23 gelegen in Noord- Brabant, drie in Friesland, drie in Z.-Holland, één in Utrecht, één in Noord-Holland en twee in Zeeland. (Adv.) Hoe onmisbaar gas In de keuken Is merkt u pas als u het heeft U ktint het hebben, morgen al: Esso Gasl Om vlugger, beter, prettiger te koken. Esso Gasl Voor heet water uit de kraan in de keuken, in de douchecel. Alle voordelen worden u gaarne toegelicht door elka Esso Gas-depothoudsr. Bij hem staat uw eereta ties Esso Gas al klaarl www w vwwww v j Het Cyprische kabinet is het eens geworden over een wets ontwerp tot invoering van de dienstplicht. Het zal volgende week aan de kamer ter bekrach tiging worden voorgelegd. President Makarios heeft toe gegeven, dat het ontwerp in strijd met de grondwet is, die voorschrijft dat in zaken als deze de Turkse gemeenschap op het eiland wordt geraadpleegd. Tegenover de pers verklaarde hij: „Ik bewijs liever een dienst aan mijn land in strijd met de grondwet dan een ondienst door mij eraan te houden". Men zou met het wetsontwerp geen uitbreiding van de veilig heidsstrijdmacht, die 10.000 man sterk is, beogen, maar een ge leidelijke aflossing van de vrij willigers die deze strijdmacht Historie van het jongste verleden van Terneuzen door JOH. DE VRIES. VII. Om 1856 waardig af te sluiten duikt in het blad van 5-11-1856 een bekende naam op van een der eerste fotografen, die zich later blijvend te Neuzen heeft gevestigd, n.l. A. van Overbeke. Uit een advertentie blijkt dat A. van Overbeke uit Breskens te Neuzen enige dagen zitting zal houden voor het vervaardigen van „photographische portretten op verzilverde plaat en papier". Het jaar 1857 biedt generlei nieuws van betekenis, althans voor onze oude veste Neuzen. Ook 1858 levert weinig op. Niette min blijft het boeiend de oude berichten te lezen en al proheer ik mij te beperken tot het plaatselijke nieuws en het nieuws uit de streek, menigmaal kan ik het niet laten ook het overige nieuws door te nemen. Men wordt daarbij getroffen en het doet vreemd aan, te lezen dat voorbereidingen in gang zijn om een kanaal door Zuid-Beveland te graven. Het lijkt nu allemaal zo gewoon, maar het waren toen toch wel „gebeurtenissen" van de eerste orde Op 3 november 1858 wordt de stoombootdienst „Telegraaf" in gesteld, die een dienst hoofdzakelijk vrachtgoederendienst zal onderhouden van Rotterdam via Terneuzen naar Antwerpen en die dus nog geen gebruik kan maken van de vaarroute door het kanaal van Zuid-Beveland. Want het zal nog tot 1866 duren voor dit kanaal zal worden geopend en wel op 17-10-1866. In dit verband mag ik hier wel even neerschrijven, dat het Noordzeekanaal in 1863 werd geopend en dat het doorsteken van de dam bij Hoek van Holland, waarmede een toegang werd verkregen van Rotterdam via de Nieuwe Waterweg, plaats vond op 9 december 1868. Er wordt in 1858 door een bepaalde bevolkingsgroep behoefte gevoeld aan de stichting van een bijzondere school. Als plaats, waar deze moet verrijzen, wordt de Lange Kerkstraat gekozen en wel ter hoogte van de eerste bocht, komende uit de Noord straat, even voorbij de plaats waar een bekend Neuzenaar, de heer N. J. Harte, de vroegere secretaris van de Kamer van Koop handel, heeft gewoond. Aan deze school met twee leslokalen, die op 13-9-1859 werd geopend, werd tot hoofd benoemd de heer J. M. Mulder. Als jongens nog spraken wij altijd over de „Mulderse school", al stond die toen al in de Jozlnastraat, waar de heer Koelmans destijds hoofd was en die, hoewel niet uit eigen streek afkom stig, een bekende figuur is geworden hier ter plaatse. Er bestond nog in het begin van 1900 een grote rivaliteit tus sen de jongens van de „Mulderse school" en die van de open bare scholen. Menig vechtpartijtje is in die dagen en ook nog wel in volgende jaren geleverd. Dat Terneuzen daarbij geen uit zonderlijke positie innam, zullen de ouderen zich zeker herin neren. Toen evenals nu moest de overtollige activiteit bij de jeugd op een of andere wijze worden uitgeleefd. Het doet me denken aan de „nozems" van tegenwoordig, waarbij men zo licht ge neigd is te menen, dat dit alleen maar zou te wijten zijn aan het huidige tijdsgewricht. Och, de „nozems" zijn er altijd geweest; ze hadden alleen an dere benamingen en we mogen ons er van overtuigd houden, dat ondanks een lofwaardig streven, hierin verbetering te bren gen, dit verschijnsel nog lang zal voortduren. Zo in de loop der jaren 18601899 werd ik meerdere malen getroffen door klachten geuit tijdens gemeenteraadszittingen, meermalen ook door ingezonden stukken waarbij inzenders zich meenden te moeten bevrijden van hun ergernis over de bal dadige jeugd. Ik kan, meen ik, niet beter doen dan enkele dezer stukjes overnemen. In het gemeenteraadsvw'slag van 23-11-1877 is te lezen dat door de straatjeugd op sommigen van rijpere leeftijd vele schandalen worden gefilgggj, 'ft ftvonds of nachts, Aangesj(i9«g?n wordt Gezigt van de Stad Neuzen van de Westkant te zien. op vestiging van een brigade marechaussee. Volgens de voor zitter zal tot het laatste spoedig worden' overgegaan. Nog ditzelfde jaar (in de courant van 25 december) kan men lezen, dat wederom straatschandalen hebben plaats gegrepen in de nacht van 24 op 25 december. Een schoollokaal en huizen van gehuwde militairen moesten het ontgelden. Terloops zij opgemerkt, dat dus op le Kerstdag de courant verscheen, voorts dat we die gehuwde militairen op de Blokken moeten zoeken, waar toen een rij kleine huisjes stond, die be woond werden door gehuwde militairen. En wat denkt U van het volgende stukje (nr. 1978 dd. 30 april 1884) Ingezonden stuk. De baldadigheden, tegenwoordig door de lieve straatjeugd gepleegd, grenzen aan het ongelooflijke. Vernielen van eens anders eigendom, het naschreeuwen en niet met rust laten van ouden van jaren, het aanheffen van onzedelijke liede ren, de grootste onbeleefdheid aan den dag leggen, beldeurtje spelen, glazen inwerpen, pas geverfde eigendommen met vuil bekladden, ziedaar eenige artikelen die in hun program voor komen en ook worden ten uitvoer gebracht. Waar is de tijd, dat onze jeugd zich bezig hield met onschuldige spelen, die be hoorden onder de door hen meest geliefkoosde zaken? Nu toch is het met hen, voor een groot deel althans, zeer treurig gesteld. Een zekere waarheid is het, dat vele ouders daarvan de schuld dragen, zoo door opvoeding, als ook voor namelijk door toegevendheid, want hoe menigmaal wordt niet iemand, door een straatjongen beleedigd of zijn eigendom be schadigd en deswege zich beklagende, bij zijne ouders, door deze bij voortrekking van hunnen lieveling!?) op de brutaalste wijze afgewezen. Mocht er zowel door de ouders, alsook door hen wier plicht het medebrengt daartegen te waken een beter toezicht gehouden worden, dan was de wensch van steller dezes vervuld. Terneuzen, April 1884. Een ingezonden stuk uit 1886 spant wel de kroon 13-3-1886 Mijnheer de Redacteur, Baldadigheden der lieve jeugd zijn weer aan de orde. Zonder over het nut van een Zondagsschool te willen spreken, moet ik het betreuren, dat 's Zondags de deur der bijzondere school tot mikpunt der projectielen van opgeschoten lummels dient, 's Zon dagsavonds worden volwassenen in de straten tegen het lijf geloopen en uitgejouwd; bij de aankomst van de Provinciale Stoomboot rukken hetzelfde soort „spes patriae" den reizigers koffers enz. uit de handen; de gemeenste liederen worden voor de ramen van de winkeliers (een geliefkoosde verzamelplaats) uitgegild enz. Zou het geen tijd worden een paar flinke politie-agenten aan te stellen voor een plaats als Terneuzen, die evenals een platte landsgemeente slechts één veldwachter heeft?" Inderdaad, de aankomst van de provinciale boot op zondag avond was tot ver na 1900, ik mag wel zeggen tot 1914, een „evenement" bij uitstek! Door een dichte haag van nieuwsgie rigen omringd en maar al te vaak onder het uiten van de scherp ste kritiek op de drager van een buitenmodel hoed of jasje, viel de gelukkige reiziger bij aankomst op zondagavond in Terneu zen een speciale „verwelkoming" ten deel. Als het ware te ver gelijken met het „spitsroeden" lopen! Je kon daar destijds moei lijk aan ontkomen. Nu kan men twee kanten uit om Terneuzen binnen te gaan, immers de Scheldekade bestond nog niet. Wel iswaar trad de politie nogal eens op, maar meer dan een behoor lijke doorgang verschaffen kon ze ook niet. „Belangstelling" is immers niet strafbaar In 1866 krijgen we te doen met wat we nu „bromnozems" noemen. De fiets heeft haar intrede gedaan (daar horen we straks wel wat meer en wat beters over). Maar „iemand die bijna overreden werd" beklaagt "zich hierover in de courant van 5-11-1896 „Mijnheer de Redacteur! Het heeft langen tijd de aandacht getrokken, dat het drukste gedeelte onzer stad, in de Noordstraat, door wielrijders zoo on besuisd wordt gereden. Op gewone dagen is dit niet zoo hinder lijk, maar des Zondags op het uur dat kerken uitgaan is dit toch wel wat kras in zoo'n nauwe straat. Verleden Zondag werden de kerkgangers opgeschrikt door 't getoeter en getingel en moesten ze maar zien een goed heenkomen te zoeken of zich laten overrijden. Me dunkt ze konden op drukke tijden best achter de kerk of Smidswal rijden voor hun veiligheid en voor de rustige bur gers. De straat is immers ook voor wandelaars! Is hieraan iets te doen? Iemand die bijna overreden werd." Om dan te besluiten met de klachten over de zich misdragende jeugd nog een vermelding van het eerste ongeluk, veroorzaakt door een wielrijder en dat is opgenomen in de courant van 20-5-1897. „Maandagavond (17 Mei 1897) zaten op het klinkerpad in de Grenulaan eenige kinderen te spelen, toen daarover een wiel rijder kwam aansnorren. Deze, in de nabijheid van het groepje komend, week daarvoor uit, toen terzelfder tijd een der kin» deren, een 7-jarig jongetje, zich eensklaps naar dezelfde rich ting begaf, voor het rijwiel kwam en werd overreden, waardoor het viel. Met een gebroken been werd het knaapje opgenomen." (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1964 | | pagina 3