MAKARI0S DOET BEROEP VEILIGHEIDSRAAD OP DE salons robert TURKSE VLOOTSTRUBKRACHTEN GECONCENTREERD OPENHARTIGE FRANS-DUITSE BESPREKINGEN IN PARIJS GEEN HUWELIJK IN NEDERLAND WERELDRAAD VAN KERKEN WIL STEUNFONDS HONGERDOOD BEDREIGT EEN MILJOEN MENSEN IN MIDDEN-JAVA De crisis rond Cyprus Erhard terug naar Bonn Vermiste Britse militairen op Cyprus terecht Britse vrouwen en kinderen weg uit Cyprus Protestants Nederland" TeSegrammen aan Koningin en aan de Premier Afrikaans vluchtelingenprobleem vraagt de aandacht Duits schip op de Noordzee vergaan HET WEER Hoogwater Weerbericht Zon-en Maanstanden aait «le raimn van Vaiont aasisjewesest Prankering btf abonnement: Terneuzen Adminlstratfe-adres: Smldswal Directeur - H oofdreflaeteui l. van de Sanfle Redactie-adres: Noordstraat 55—57 Telefoon 01150—2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs ƒ6,— per Kwartaal: per maand ƒ2,—; per week 48 ct. Losse nrs 10 ct. DE VRIJE ZEEUW Maandag 17 Dinsdag 18 februari 1964 20e Jaargang - No. 6148 Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen Advertenttenrfls per mm 16 et: mlntmura per advertentie 2,40 Rubriek r Kleine Advertenties (géén hnndels- advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer 22 et Kleine Advertenties bfl vooruitbetaling. Vermelding; Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van dit Rlad 20 cent meer. Inzending advertenties te 's namiddags 2 uur. Voor het maandagnummer tot 10 uur v.m. De leden van de Veilig heidsraad staan gereed om direct bijeen te komen, in dien de crisis rond Cyprus zich zodanig zou ontwikke len dat onmiddellijk ingrij pen van de Verenigde Na ties noodzakelijk wordt. De raad besloot hiertoe, nadat Zenon Rossides, vertegenwoor diger van Cyprus bij de Verenig de Naties, om een bijeenkomst op zaterdagavond j.l. had ver zocht naar aanleiding van wat hij noemde een „duidelijke en onmiddellijke" dreiging van een invasie op Cyprus door Turkije. Voordat Rossides dit verzoek had ingediend, had Engeland al om een spoedbijeenkomst van de Veiligheidsraad verzocht voor 't doen van „geschikte stappen" om een einde te maken aan de „ge vaarlijke toestand" op Cyprus. Dit verzoek van Groot-Brittan- nië verbaasde velen, aangezien zowel Londen als Washington zich voorheen op het standpunt hadden gesteld, dat het inroepen van de hulp van de Verenigde Naties de deur zou openen voor Russische bemoeienissen met de kwestie-Cyprus. Secretaris-generaal Oe Thant heeft telegrafisch „een drin gend beroep" gedaan op de re geringen van Griekenland, Turkije en Cyprus, „af te zien van elke daad die zou leiden tot een verslechtering van de toestand en tot meer bloed vergieten". In een brief aan de voorzitter aan de Veiligheidsraad beschul digde de Cyprische afgevaardig de Rossides de Turkse regering van het aanzetten van Turks- Cyprische terroristen tot geweld in een poging, haar eis inzake een „onnatuurlijke en rampza lige" verdeling van het eiland aannemelijk te maken. Rossides beweerde dat de Turken de re cente onlusten in Limassol op zettelijk hebben laten samenval len met het bezoek van de Amerikaanse onderminister van Buitenlandse Zaken Ball aan Cy prus. zaterdagnacht zijn de Cy prische minister van Buitenland se Zaken, Spyros Kyprainou, en de voorzitter van het Cyprische Huis van Afgevaardigden, Glaf- kos Clerides, per vliegtuig uit Nicosia naar New York vertrok ken om daar het debat van de Veiligheidsraad over de kwestie- Cyprus bij te wonen. Volgens Cleridse zijn Groot-Brittannië en Cyprus bij hun verzoeken om een bijeenkomst van de Veilig heidsraad van verschillende Standpunten uitgegaan. De Brit se brief schijnt meer de aandacht te vestigen op de binnenlandse situatie dan op de dreiging van agressie van buitenaf. TURKSE VLOOTSTRIJD- KRACHTEN GECON CENTREERD Volgens Rossides worden aan de Turkse kust „oorlogsvoorbe reidingen" gemaakt „met de uit gesproken bedoeling met geweld op Cyprus in te grijpen". De Turkse minister van Ver bindingen, Ferit Alpiskender, heeft meegedeeld, dat bij Iskan- derun, 160 km van Cyprus ver wijderd, Turkse vlootstrijdkrach- ten zijn samengetrokken. Hij voegde er aan toe, dat de sche pen levensmiddelen naar Turkse Cyprioten zouden brengen. ZAL AMERIKA INGRIJPEN? Volgens inlichtingen uit diplomatieke bron zou het Amerikaanse opperbevel zowel aan Griekenland als aan Turkije hebben laten weten, dat de Amerikaanse zesde vloot tussenbeide zou komen om elk militair ini tiatief van buitenaf op Cy prus te verhinderen. RADIOBOODSCHAP VAN MAKARIOS President Makarios heeft zon- dtgpyond in een radioboodschap verklaard, dat „de Grieken op Cyprus niet zullen wijken voor dreigementen, druk, of chanta ge", maar zich met moed en vastberadenheid tegen agressie zullen verzetten. Hij zei dat er buitenlandse militaire interven tie dreigt, terwijl er op het eiland door anarchisten ondermijnende activiteit wordt bedreven. Hij achtte het niet moeilijk voor Grieken en Turken om tot een akkoord te komen over „ze kere praktische maatregelen, opdat zij zich veilig kunnen voe len en in harmonie leven". Aan Turkse zijde moest echter ook goede wil zijn. POLITIEKE OMMEZWAAI VAN ENGELAND In bevoegde Britse en Amerikaanse kringen wees geeft dit verdrag Turkije en Engeland en Grieken land het recht eenzijdig in te grijpen op Cyprus. Annulering of neutralisering van dit verdrag is onaanvaard baar voor Engeland, omdat dan de Turkse minderheid op het eiland aan de genade van de Griekse meerderheid zou wor den overgeleverd. Dit zou een militair ingrijpen van de Tur ken op korte termijn mogelijk maken, hetgeen de vrede in het Miadellanase-Zeegebied in ge vaar zou brengen. Engeland en de V. S., zo zei men, zijn er ech ter van bewust dat elke positieve oplossing van de kwestie ook aanvaardbaar voor de Griekse Cyprioten moet zijn. Dit was dan de reden waarom Engeland een politieke ommezwaai heeft ge maakt. Het heeft eerst veertien dagen vastgehouden aan een re geling van de kwestie buiten de V. N. om. Nu heeft het zich dan gedeeltelijk geplaatst achter het zo koppig door president Maka rios verdedigde standpunt dat neerkomt op een verzoek om men er zondag op, dat de ^sdenkomst van de Veillgneids- Cyprische regering nog Ook zondag hebben weer bui- steeds wil, dat de Veilig heidsraad het garantiever drag van 1960 annuleert of neutraliseert Zoals bekend tenlandse vliegtuigen die men niet heeft kunnen indentificeren, boven Grieks grondgebied, ge vlogen, zo is in Athene bekend gemaakt. Het waren twee toe stellen die verdwenen voordat De Franse-Westduitse bespre kingen in Parijs zijn geëindigd met een laatste onderhoud onder vier ogen tussen het Franse staatshoofd en de Westduitse re geringsleider. De Gaulle en Erhard kwamen overeen, bij de ontwikkelings politiek voor Latijns-Amerika zo nauw mogelijk samen te wer ken. Deze politiek zou o.m. tot doel moeten hebben: het bevorderen van investerin gen der Duitse en Franse indu- uitrusting en uitwisseling van inlichtingen en een algemene ar- oeidsveraeiing. Op de voltallige bijeenkomst voerden verscheidene Franse en Duitse ministers het woord. Zo legde de Westduitse minister van Defensie, Von Hassel, de nadrux op de goede samenwerking op militair gebied, speciaal wapen rusting en uitwisseling van strijdkrachten. De samenwerking bij grotere projecten, zoals de vervaardiging van een gemeen- schappelijKe tank of van vlieg tuigen, kan worden verbeterd. President De Gaulle interrum peerde hier met de opmerking dat een nauwer samengaan op dit punt nodig is en premier Pompidou zei dat beide legers van hetzelfde materiaal gebruik dienen te maken.. Bij de bespreking van eco nomische kwesties gaf de Franse minister van Financiën de verzekering dat Frankrijk de communistische landen slechts kredieten met een loop tijd tot vijf jaar wil geven. Von Hassel sprak zich met nadruk uit voor het plan voor een groot gemeenschappelijk oefenterrein, waarvan Franse en Duitse troepen gebruik kun nen maken. Na de uiteenzettingen ver klaarde Erhard dat „vrijmoedig" over moeilijke punten was ge sproken. De Gaulle noemde de gesprekken „openhartig, ver strekkend en nuttig". Hij zei dat het Duits-Frans verdrag een praktisch voorbeeld voor Euro pese oplossingen kan zijn en de gehele wereld tot voordeel zou kunnen strekken. Erhard terug naar Bonn Na zijn besprekingen met pre sident De Gaulle is bondskanse lier Erhard zaterdagavond laat uit Parijs vertrokken. Vóór zijn vertrek had hij op een persconferentie gezegd dat de vriendschap tussen Frankrijk en de Westduitse bondsrepubliek echt is. Beide partijen hebben hun in zichten zonder terughouding kunnen uiten, men behoefde geen politieke overwegingen te laten gelden. Ook werd de ver houding niet vertroebeld door 't bespreken van strijdvragen. De bondskanselier zei dat een serie vragen nog open is geble ven. Hij wees een keuze van Bonn tussen Parijs en Washing ton van de hand: Hij vond deze vraag foutief. Ten aanzien van de erkenning van Peking door Frankrijk zt Erhard dat West-Duitsland nit het recht heeft souvereine be sluiten van een andere staat t Decriticeren. Dat betekent nie dat Bonn zich eens verklaart m, het besluit van Parijs inzak China. Frankrijk heeft verzekerd da de erkenning van China niet in houdt dat Frankrijk eenzelfde houding tegenover Oost-Duits- land zal aannemen. zij door Griekse jagers onder schept konden worden. Zaterdag vloog er een toestel over het eiland Euboea en een ander boven Kreta. De Griekse minister van De fensie, Papanikolopouloos, heeft inmiddels laten weten dat er drukker in de lucht gepatrouil leerd wordt nadat men de bui tenlandse vliegtuigen had waar genomen. 700 TURKEN OMSINGELD Een Britse militaire woord voerder heeft vandaag meege deeld dat 700 Turkse Cyprioten in de mijnstad Polis, op noord west Cyprus, door Griekse Cy prioten zijn omsingeld. Zij bevinden zich in een school en zij hebben gebrek aan voed sel. Hun belagers hebben zich op een afstand van 100 meter in gegraven. Een honderdttal Engelse parachuisten is onder weg naar de stad, evenals de waarnemers der Verenigde Na- toies, de Indische luitenant-gene raal Prem Singh Gijani. Een woordvoerder van de ge mengde troepenmacht, die op Cyprus naleving van het bestand moet verzekeren, heeft zondag te Nicosia medegedeeld dat drie leden der Britse militaire politie sinds zaterdag middernacht in 't gebied van Larnaca werden ver mist. De drie vermisten opereerden met politiehonden. Hun auto werd zondagochtend leeg in Lar naca, een haven aan de zuidkust, aangetroffen. Een woordvoerder der Cypri sche regering heeft medegedeeld dat de drie vermiste Britse mi'i- tairen zijn opgespoord. Zij zijn overgegeven aan de Britse mili taire autoriteiten. Het Britse ministerie van Landsverdediging heeft zondag medegedeeld dat in de komende dagen een 1200 vrouwen en kin deren, die deel uitmaken van gezinnen van Britse militairen en burgers op Cyprus, per vlieg tuig naar Engeland zullen wor den overgebracht. Het betreft hier gezinsleden van Britten, die korter dan drie maanden op Cy prus zullen blijven. H (Adv. De vereniging Protestants Ne derland heeft in een tweetal te legrammen aan de Koningin en aan de minister-president erop aangedrongen, dat het huwelijk van Prinses Irene met Don Car los buiten Nederland wordt vol trokken. In het telegram aan de Koningin vraagt de- vereniging ,,al het mogelijke te willen doen om een dreigende verdere ver wijdering tussen het koninklijk huis en brede lagen van het Ne derlandse volk te voorkomen." de kapper mei terneuzen - markt 16 - brouwerijstr. 9 nembre „comité national arub que de la coiffure" parijs De telegrammen ste'len, dat het huis Bourbon-Parma en de carlistische beweging waaraan hei aparte'eachëtf dit huis leiding geeft, religieuze voor mensen opvattingen vertegenwoordigen die in strijd zijn met het geloof en de idealen van geestelijke vrijheid en verdraagzaamheid, in I naam waarvan onze natie onder leiding van Oranje zijn zelfstan dig volksbestaan op Spaanse ty- rannie en Roomse inquisitie be vocht. De vereniging vindt, dat ge noemde religieuze opvattingen door het huis Bourbon-Parma en de carlistische beweging waar aan het leiding geeft, in verband worden gezien met een poMtiek en sociaal reactionair streven, dat in flagrante strijd is met de vrijheidslievende denkbeelden van de overgrote meerderheid van het Nederlandse volk. In het telegram aan de minis ter-president wordt de vrees uit gesproken, dat „geheel in de lijn van de reeds door haar beoefen de propaganda met het voorge nomen huwelijk, ook de huwe lijkssluiting door de carlistische beweging misbruikt zal worden ter bevordering van haar idealen en denkbeelden." De vereniging zegt het te be treuren, dat Prinses Irene niet alleen de reformatorische belij denis heeft verlaten, maar te vens, onder voorgeven in oecu- menisch-christelijke lijn te han delen, (aanvankelijk geheim) zich heeft gevoegd bij een Rooms-katholicisme dat van eni ge toenadering tot het christelijk geloof naar reformatorisch be lijden wel het verst verwijderd is. Een recente foto van H. K. H. Prinses Christine die op 18 februari a.s. haar 17de ver jaardag hoopt te vieren. (Foto Max Koot.) Het Duitse schip „Anna Reh- der" (454 ton) uit Hamburg, heeft vannacht water gemaakt doordat één der luiken was ver nield. De kapitein zag zich ge dwongen de hulp van andere schepen in te roepen, aangezien het schip langzaam begon te zin ken. Het zicht ter plaatse, onge veer 100 mijl ten z.w. van Zuid- Noorwegen, was slecht. Vanoch-' tend om kwart over acht hebben de elf bemanningsleden de „An na Rehder" verlaten. Zij zijn aan boord genomen van de Noorse reddingboot „Ambassador Bay", die hen naar Egersund in West- Noorwegen bracht. Volgens de kapitein zou het schip spoedig zinken. IJZEL LEGT VERKEER STIL In Stadskanaal en wijde om geving heeft de ijzel vanmorgen alle verkeer onmogelijk gemaakt. Om half negen begon het te re genen en in een ommezien wa ren de wegen spekglad en kon den de mensen, die binnen wa ren, slechts vaag en dan nog ver tekend door de ruiten zien, wat ér buiten gebeurde. De autobus diensten Ter Apel-Stadskanaal- Groningen, Ter Apel-Emmen en Stadskanaal-Assen vielen uit. Het zandstrooien kon moeilijk op gang komen, daar de auto's die hiervoor werden ingezet, niet in het goede spoor konden wor den gehouden. Het gebied van de gladheid heeft zich in de loop van de mor gen nog uitgebreid. Het omvatte ook de provincies Noord-Holland en Zuid-Holland tot de lijn Den Haag-Utrecht. Op de afsluitdijk kwam lichte sneeuwval voor. Hier was het echter niet glad. Meer dan 250.000 vluchtelin gen vonden sedert het einde van de laatste wereldoorlog een nieuw vaderland vla het vluchte lingenwerk van de wereldraad van kerken. De Verenigde Sta ten, Canada, Australië en Nieuw- Zeeland waren de landen, die de grootste aantallen vluchtelingen de gelegenheid gaven een nieuw bestaan op te bouwen. Thans blijkt dat de laatste jaren in Afrika een vluchtelingenpro bleem is ontstaan, dat met de dag in grootte toeneemt. Tienduizenden Angolezen zijn naar Kongo gevlucht. Uit Roean- da vluchtten ruim 30.000 Wa- toetsi's naai- Boeroendi. Oeganda herbergt 40.000 vluchtelingen uit Roeanda evenals enige duizen den Soedanezen. In Kongo von den meer dan 10.000 Soedanezen een toevlucht, terwijl Tanganyka asyl verleent aan 14.000 Watoet- si's uit Roeanda en 100.000 vluchtelingen uit Mozambique. Dagelijks groeit de stroom vluchtelingen, die uit Roeanda in de buurlanden Oeganda, Tan ganyika en Kongo aankomen. Bij de vele reeds bestaande pro blemen is thans gekomen de zorg voor het opvangen van de v'uchtelingen, een zorg, die bo ven de kracht van de Afrikaan se kerken dreigt uit te gaan. Duizenden mensen vluchtten naar de zendingsposten waar men probeert het allernoodzake lijkste voor hen te doen. Sedert het optreden van de Mau-Mau in Kenya is de kerken in Afrika in toenemende mate om hulp gevraagd in noodsitua ties. Vele hulpprogramma's zijn reeds en worden nog uitgevoerd. Zo verlenen de kerken nog uit gebreide hulp in de vorm van voedsel, kleding en gereed schappen aan vluchtelingen in Oeganda, Tanganyika en Kongo. De verzorging van hen, die in nood verkeren, is uiteraard een zaak, die zonder onderscheid naar religie of ras geschiedt. Teneinde een antwoord te kunnen geven op de steeds drin gender wordende hulpaanvra- gen uit Afrika, heeft het uitvoe rend comité van de afdeling hulpverlening van de wereld raad van kerken te Genève be sloten een oproep te lanceren tot steun aan de vorming van een fonds van één miljoen dollar, speciaal ten behoeve van het vluchtelingenwerk in Afrika. Dit bedrag zal worden gebruikt voor: voedingsprogramma's, hervestigingsprogramma's, de aanschaf van hulpmiddelen voor de landbouw, de geestelijke ver zorging, onderwijsmogelijkheden en medische verzorging. Via de stichting oecumenische hulp aan kerken en vluchtelin gen in Utrecht is dit plan aan de met deze stichting in verbinding staande Nederlandse Kerken voorgelegd. Tezelfdertijd is het gironummer van de stichting 5261 opengesteld voor parti culiere giften. De waarnemend-gouverneur van Midden-Java, Soejono Atmo, heeft tegenover verslaggevers verklaard, dat als gevolg van lang durige droogte en de ernstigste rattenplaag die deze provincie ooit heeft gehad, ongeveer een miljoen mensen zich voor de hongerdood zien gesteld. In provinciale ziekenhuizen en klinieken worden op het ogen blik 12.000 mensen voor de ge volgen van ondervoeding behan deld. Dit jaar zijn reeds vijftig mensen tijdens hun behandeling voor de gevolgen van de honger overleden. 15.000 landbouwersgezinnen hebben reeds hun verdroogde gronden in veraf gelegen gebie den in Midden-Java verlaten. Thans trachten zij in Semarang, Om het vriespunt Het K.N.M.I. deelt mede: Ons land blijft in het over gangsgebied tussen de winter kou in Noord-, Midden- en Oost- Europa en het zachtere weer bo ven Zuidwest-Europa. Een de pressie, die gisteren boven de Golf van Biscaye was gelegen, trekt nu door het overgangsge bied in de richting van Noord West-Duitsland. Behalve regen veroorzaakte de storing in ons land ook ijzel en sneeuwval. Aan de voorkant van de storing drong zachtere lucht van Frank rijk tot West-Duitsland door maar om de achterkant stroomt nu via de Noordzee en Engeland koudere lucht naar onze streken. De komende nacht zal de tem peratuur in de kuststreken om DINSDAG 18 FEBRUARI Breskens Terneuzen Hansweert v.m. 4.53 5.28 6.08 n.m 5.21 5.56 6.36 het vriespunt schommelen, in het binnenland kan het kwik tot enkele graden onder nul dalen. Voor morgen overdag worden temperaturen om of iets boven het vriespunt verwacht. Ook de komende 24 uur zal de storing nog enige neerslag bren gen, plaatselijk in de vorm van sneeuw. medegedeeld door het K.N.M.I., geldig tot dinsdagavond. OM HET VRIESPUNT Zwaar bewolkt met vooral aanvankelijk nog af en toe regen of sneeuw, later ook enkele ver spreid voorkomende opklaringen. Temperaturen om het vriespunt. Aanvankelijk krachtige en langs de kust harde tot stormachtige, later tot matig afnemende wind in hoofdzaak tussen noord en west. ZON MAAN Walsoorden 6.18 6.46 op onder op ondei Febr WOENSDAG 19 FEBRUARI 17 7.54 17.56 9.54 22.50 v.m. n.m. 18 7.52 17.57 10.15 Breskens 5.32 6.06 19 7.50 17.59 10.37 o'n Terneuzen 6.07 6.41 20 7.48 18.01 11.04 1.32 Hansweert 6.47 7.21 21 7.46 18.03 11.37 2.52 Walsoorden 6.57 7.31 22 7.43 18.05 12.20 4.09 de provinciale hoofdstad, be delend iets te eten te krijgen. Midden-Java heeft van de re gering in Djakatta reeds „voed- selinjecties" gekregen, doch vol gens ambtelijke zegslieden slechts 20.000 ton of een kwart van wat was toegezegd. Vorig jaar werden van de 160 kilogram riist, die per persoon per jaar nodig zijn, slechts 58 kg ontvangen. In Semarang verdringen de be delende mensen zich in de stra ten en 's nachts zoeken zij in groepen op de marktplaatsen da voedselstalletje.s af. Vaak zijn kinderen te zwak om verder te gaan. De meesten van deze men sen zijn halfnaakt en voor het overige in vodden gehuld. In de afgelopen week moest de politie te hulp komen, toen er moeilijkheden dreigden bij uit deling van kleding door het Rode Kruis. In het zuidoostelijk deel van Midden-Java, dat het ergst ge troffen is, zijn slechts twee waterbronnen, waaruit ongeveer 600.000 mensen hun behoeften moeten putten. Vaak moeten mensen meer dan dertig kilo meter lopen voor een paar em mertjes. De officier van justitie van Belluno, in Italië, heeft zeven personen in staat van beschul diging gesteld wegens de ramp met het stuwmeer van Vaiont. Het zijn twee leiders der elek triciteitsmaatschappij, die le dam om het stuwmeer heeft gebouwd en vijf hoge ambtenaren van het Italiaanse ministerie van Ooenbare Werken. De zeven worden beschuldigd van het „ongewild veroorzaken van een ongeluk, door nalatig heid en onvoorzichtigheid het geen tot de dood of het verwon den van een groot aantal per sonen heeft geleid".

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1964 | | pagina 1