Maan raket moet zondagochtend maanoppervlak bereiken. HOME WIL INTERNATIONALE TROEPENMACHT VOOR CYPRUS Weerbericht Hoc?wt!sr Zon en McaasissJsa Russen lanceren weienscba^elijke statics: NACHTELIJKE VERGADERING VAN MINISTERRAAD Leger neemt de macht over in de militaire junta ZIID-V1ETNAM VERBREEKT BETREKKINGEN MET FRANKRIJK Amerikaans schot op de maan Nieuwe leiding in Zuid-Vietnam na bloedloze staatsgreep Tsarapkin betreurt neerschieten van Amerikaans straalvliegtuig Tjjombe beschuldigt Kasavoeboe van komplot tegen wijlen Loemoemba VRIJDAG SI JANUARI 1964 20e Jaargang - No. 6136 Drieduizend foto's in 10 minuten Oo^etuteen ver- teilen ©ver neer storten v?s© Ameri kaans vliegtuig [©cBdeiüt ma^ geen invloed bebbem op Amerikaans- Russische betrekkingen Amerikaanse colonne baalt stoffelüke overschotten MARTIN LUTHER KING VOORGEDRAGEN VOOR NOBEL-VREDERSPRIJS Overval op Cargoes arsenaal in Montreal CHOLERA IN ZUID-VIETNAM Turk«e moet terechtstaan Paoamese besorekiogen mislukt ZANZIBAR ééN-PARTIJSTAAT Frankering bij abonnement: Terneuzen Administratie-adres: Smidswal Directeur-Hoofdredacteur l. van de Sande Redactie-adres: Noordstraat 55—57 Telefoon 0115a -2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs 6,— per kwartaal; per maand ƒ2,—; per week 48 ct. Losse nrs 10 ct. DE VRIJE ZEEUW Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen Advertentieprijs per mm 18 ct; minimum pei advertentie ƒ2,40. Ruhrfpk: Kleine Advertenties (géén handels- advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer 22 et Kleine Advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven ondeT nummer, of: Adres Bureau van dit Blad 20 cent meer. Inzending advertenties te 's namiddags 2 uur. Voor het maandagnummer tot 10 uur v.m. De Verenigde Staten hebben donderdag vanaf de raketbasis te Kaap Kennedy, in Florida, het 365 kilogram wegende ruimtevoer tuig „Banger 6" gelanceerd, dat de 368.296 kilometer lange weg naar de maan moet afleggen. Dit is de twaalfde Amerikaanse poging om waardevolle gegevens over de maan te verkrijgen. 26 minuten na de lancering werden seinen ontvangen, waar uit bleek dat de Ranger 6 de in gewikkelde bewegingen had uit gevoerd, die het voertuig in de juiste positie moesten brengen voor de laatste fase van de n.aanvaart. Vier minuten later, toen „Ranger 6" een snelheid van 38.708 kilometer per uur had bereikt, maakte het voertuig zich van de tweede en laatste trap van de raket los. ZONNEVLEUGELS Een uur na de lancering werd het sein uitgezonden waarop de „Ranger 6" ziin vier meter lange „zonnevleugels" moest ontvou- De premier van Groot-Brit- tan"ië, sir Alec Douglas-Home, heeft donderdag in bet Lager huis verklaard dat zijn regering een internationale troepen macht voor Cyprus gevormd wil zien, maar Griekenland, Turkije en de Cynrische regering daar mee moeten instemmen. De leider van de Labour-par- tij, Harold Wilson, keurde het initiatief tot vorming van een dergelijke eenheid goed, maar drong er op aan, dat deze een heid niet onder de vlag van de NAVO maar die van de Verenig de Naties optreedt. Grieks-Cy prische afgevaardigden op de in een impasse verkerende confe rentie over Cyprus hebben zich reeds uitgesproken tegen de komst van een NAVO-troepen- macht. De Sowjet-Unie heeft donder dag bezwaar gemaakt tegen „iedere buitenlandse inmenging in de binnenlandse aangelegen heden van Cyprus, onder welke WISSELVALLIG Aan de noordflank van een hogedrukgebied tussen de Azo- ren en Soanje voeren overwe gend krachtige westelijke winden lucht van de Oceaan nadr West- Europa. In deze stroming bewegen sto ringen mee, die tijdelijk veel be wolking en regen veroorzaken. Aanvankelijk zoden onklarin- gen voorkomen met slechts en kele verspreid voorkomende bui en, Een nieuwe depressie on het midden van de Oceaan trekt met grote snelheid naar het oosten en op de nadering hiervan zal in de loop van de dag de bewolking vanuit het westen toenemen, waaruit vóóp de avond enige regen kan vallen. De wind krimpt naar het zuid-westen en neemt weer tot krachtig en langs de kust mogelijk tot hard toe. In het temperatuurverloop komt weinig verandering. medegedeeld door het K. N. M. I.. te De Bilt, geldig van heden ochtend tot hedenavond ZuidwesteJük wind Half tot zwaar bewolkt met later mogeliik enige regen. Matige tot krachtige, aan de kust tot hard toenemende zuidwestelijke wind. Weinig verandering in tempera tuur. "te VRIJDAG 31 JANUARI Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden v.m. 3.26 4.01 4.41 4.51 n.m. 3.54 4.29 5.09 5.19 ZATERDAG 1 FEBRUARI Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden v.m. 4.05 4.40 5.20 5.30 n.m. 4.31 5.06 5.46 5.56 voorwendsels deze ook ge schiedt". In een verklaring van het Russische persbureau „Tass" wordt gezegd dat de Veiligheids raad zich met deze kwestie moet bezig houden en „de onafhanke lijkheid van Cynrus moet be schermen". De Cyprische rege ring had de Sowjet-Unie mee gedeeld dat er „ernstig gevaar voor agressie jegens Cyprus be staat. De te vormen troepen macht voor het handhaven van de vrede „wordt voorgesteld als een internationale eenheid, maar behoort in werkelijkheid tot de agressieve, militaristisehe-kolo- nialistische NAVO-groep", aldus de verklaring. In Londen vertrouwen offi ciële kringen er intussen op. dat de Verenigde Staten aan de voorgestelde strijdmacht zullen deelnemen, gevólgd door andere NAVO-landen als Frankrük. West-Duitsland, Italië en Neder land. Verwacht wordt dat ook Griekenland militairen zal leve ren zodra de V. S. met het plan instemmen. Turkije heeft het plan van het begin af aan ge steund. wen. Deze vleugels worden in de richting van de zon gedraaid, waardoor energie wordt verkre gen voor de voeding van de bat terijen van het ruimtevoertuig. Men verwacht dat „Ranger 6" zondagavond vroeg nabij het maanoppervlak zal zijn aange komen. Gedurende de tien minu ten vóór het tijdstip, waarop het ruimtevoertuig met een snelheid van 9.600 kilometer per uur op de maanoppervlakte te pletter zal slaan, zullen de zes televisie camera's aan boord van de „Ran ger 6" drie duizend foto's nemen. De Sowjet-Unie heeft donder dag twee wetenschappelijke sta tions in twee verschillende banen om de aarde gebracht. Zij zijn met één raket gelanceerd. Dit meldt het Russische persbureau Tass, De stations ziin Elektron-1 en Elektron-2 genoemd. Het eerste station maakte zich van de raket 'os terwül de laatste traD no" werkte. Het tweede werd een a'nd verder In de ruimte ge- nlaatst. Nummer één draait volgens d» eerste gegevens in 2 uur en 49 minuten om de aarde. De kleln- -te afstand tot de aewie is 40r km en de grootste 7.100 km. Nummer twee heeft een om wentelingsperiode van 22 uur en 40 minuten. Ziin kleinste afstand tot de aerdp is 460 km en de "rnotste 68.200 km. De lancering maakt deel uit "an het onderzoek van de boven ste lagen van de atmosfeer en van de ruimte. Door de twee kunstmanen is men nu in staat geliiktiidig de binnenste en de buitenste stra lingsgordel van de aarde te be studeren. Het resultaat van het onderzoek zal worden gepubli ceerd. De Ministerraad is gisteravond om half elf nagenoeg voltallig bijeengekomen. De vergadering werd gebonden in de oude zaal van het Kabinet van het ministe rie van Justitie. Over het onderwerp van het Kabinetberaad rijn geen bijzon derheden bekend. De vergadering heeft geduurd tot kwart over twee. Vrijwel alle ministers hebben er aan deelgenomen. Naar de vice-min'ster-president bij het verlaten van het min'ste- rie van Justitie meedeelde is in het bijzonder gesproken over de loon. en prijspolitiek. „We zaten wat in de knoop met onze gewo ne agenda", zei hij. Minister Andri essen merkte on: „We hebben de bonderdurige werkweek volgemaakt." Het Kabinet komt hedenochtend om tien uur opnieuw in vergade ring bijeen. Bewoners van het dorp Vogels- berg, nabij Erfurt in Oost-Duüs- 'and, waar 't Amerikaanse trans portvliegtuig dinsdag is neerge stort, hebben gisteren verklaard, dat zij machinegeweervuur en een ontploffing hoorden, toen het toe stel zich in een heuvel boorde. Door laaghangend» bewolking kon men geen aanvallende vlieg tuigen waarnemen. Zij zagen a' leen het naar beneden tollende brandende Amerikaanse toestel, dat een vleugel miste. Iedereen in bef dorp rende naar de plaats van het wrak waarin de drie Amerikanen, klaarbliike- liik reeds dood. beklemd zaten. Zij waren vreselijk verbrand en gewond. Eén van hen scheen een kogel in een been te hebben. De Oostduitse po'itie en brandweer kwamen enige tijd later over de modderige wegen aan. ZON MAAN op onder op onder 31 8.23 17.24 20.32 9.59 Febr. 1 8.22 17.26 21.45 10.20 02 8.20 17.28 22.56 10.38 03 8.19 17.29 10.55 04 8.17 17.31 0.05 11.13 De Russische afgevaardigde naar de 17-landen ontwapenings conferentie in Genève, Tsarap kin, heeft donderdag het neer schieten van een Amerikaans straalvliegtuig boven Oost- Duitsland „een betreurenswaar dig incident" genoemd. „Het zal echter geen enkele terugslag hebben op het werk van de ontwapeningsconferentie, of op de Russisch-Amerikaanse betrekkingen," zo zei hij, Tsa rapkin verklaarde niet te be schikken over bijzonderheden Een Amerikaanse colonne is donderdag vertrokken naar het gebied van Erfurt in Oost-Duits- land, waar een „Sabre-Liner 39" dinsdag door een Russische jager werd neergeschoten. Deze colonne heeft van de Russische militaire bevelhebber toestem ming om de stoffelijke over schotten van de drie Amerikaan se inzittenden van het neerge schoten toestel op te halen als ook het wrak van het vliegtuig. Acht leden van het Zweedse parlement hebben dr. Martin Luther King, de Amerikaanse negerleider en strijder tegen de rassenscheiding, als kandidaat voorgesteld voor de Nobel-vre- desprijs 1964. In de voordracht staat, dat dr. King, die de Ame rikaanse negers sinds 1955 ge- 'eid heeft in hun strijd voor ge lijkheid, er in geslaagd is zijn aanhangers aan het beginsel van 11.13 geweldloosheid te houden. van het voorval maar hij opper de de mogelijkheid dat de op dracht om het toestel neer te schieten was gegeven door een of andere ondergeschikte instan tie. Ter voorkoming van dergelijke betreurenswaardige incidenten moet men. aldus Tsarapkin, geen vliegtuigen boven grensstreken laten vliegen. Een Amerikaanse woordvoer der zei dat de Amerikaanse af gevaardigde Foster bij het be treden van de vergaderzaal ziin bezorgdheid over het 'uclitinci- dent aan Tsarapkin had meege deeld. Foster had er echter aan toegevoegd dat het incident de vorderingen bij de ontwapenings besprekingen niet zou mogen be lemmeren. PERSCOMMENTAREN De Newyorkse kranten schrp- ven donderdag dat de S. U. de voorschriften voor haar lucht- Tribune. verdediging zal moeten herzien .teneinde herhaling van een der gelijk incident te voorkomen. De New York Times noemde het gevaarlij k onverantwoordelijk indien, zoals Moskou heeft be weerd, Russische jagers in der gelijke omstandigheden overeen komstig de bestaande voorschrif ten tot de aanval moeten over gaan". De New York Herald Tribune schreef dat indien de Russische commandant te velde nog vol gens dezelfde opdrachten harde!*" als ten tijde van de koude oor- 'og, het hoog tijd wordt dat het Kremlin zijn commandanten met de ontwikkeling van de ge schiedenis op de hoogte brengt. „Landen die naar verbetering van de betrekkingen streven schieten elkanders vliegtuigen niet zonder een geldige reden neer. En de Russen hadden geen geldige reden," aldus de Herald Het leger heeft donderdag de macht in de militaire junta, die drie maanden geleden president Diem afzette, overgenomen omdat het ontevreden was met de gang van zaken. Dit werd in een com muniqué van het leger, dat door radio-Saigon werd voorgelezen bekendgemaakt. Luitenant-generaal Ngoejen Khnah heeft het voorzitterschap van de raad op zich genomen. De radio zei da' sommige figuren uit de vorige junta slechts hun eigenbelang be oogden en bereid waren zich met kolonialisten te verhinden ten einde een neutralistische en pro-communistische politiek te volger die het land tot slavernij zou brengen. Bij het krieken van de dag waren valschermtroepen en pantser voertuigen in de straten van Saigon verschenen. De actie verliep zeer kalm en er was geen schot gevollen. De nieuwe leider, gene- zeer kalm en er was geen schot gevallen. De nieuwe leider, gene- gepropageerde gedachte van een geneutraliseerd Vietnam. NIEUWE STAATSGREEP IN ZUID-VIETNAM De linkerfoto van deze combina tie toont generaal-majoor Ngu yen Khanli, die wordt genoemd als leider van de nieuwe staats greep in Zuid-Vietnam. Rechts zien we generaal Duong Van Minh, de nu afgezette leider van de militaire Junta, welke de macht in handen had sinds het omverwerpen van het regiem- Diem, Vijftien gemaskerde en gewa pende mannen, klaarblijkelijk Frans sprekende revolutionairen die onafhankelijkheid voor Que bec eisen, hebben donderdag een Canadees legerarsenaal in Mon treal overva'Ien en zijn er met een vrachtwagen vol wapens en munitie vandoor gegaan. Negen bewakers werden overmeesterd en vastgebonden. Vorig jaar heeft het „comité revolutionaire de Quebec" doen weten, dat de beweging verant woordelijk was voor een reeks bomaanslagen in het gebied van Montreal. In Zuit-Vietnam zijn 339 men sen aan cholera overleden. Het aantal verdachte gevallen be draagt 2919. Dit meldt het offi ciële Zuid-Vietnamese persbu reau. De militaire junta stond tot dusver onder leiding van gene raal Doeong Van Minh. Generaal Khanh is niet meer in het nieuws geweest sedert mei 1962 toen hij bijzonderheden bekendmaakte over een groot scheepse aanval op communisti sche opstandelingen. Hij was voor een groet gedeelte verant woordelijk voor de mislukking van een militaire opstand tegen president Diem in 1960. Toen destijds valschermtroe- ">en het paleis van Diem omsin gelden voerde Khanh in het ge bouw de presidentië'e lijfwacht i.an bij hun verzet tegen de op land) »e militairen. Deze gaven hun plannen op toen Diem via de radio een beroep on hen deed. De nieuwe raad telt zeventien generaals. Generaal Minh maakt er geen deel van uit. Volgens het communiaué heeft het leger besloten „Vietnamese verraders, die het neutralisme zijn toegedaan" af te zetten. De verklaring was ondertekend door generaal Khanh, bevelhebber van het eerste legerkorps, gene raal Tran Hien Khiem, aanvoer der van het derde korps en ge neraal Do Cao Tri, die onder het bewind-Diom de leiding van het eerste legerkorps had. In Saigon zelf was donderdag niet veel te merken van de staatsgreep, die voor dag en dauw was gepleegd. Pas laat op de dag scheen de bevolking te weten, wat er was gebeurd. Vier vooraanstaande leden van de junta ziin gearresteerd en overgebracht naar Danang. ruim «00 kilometer ten noorden van Saigon. Het ziin generaal-ma- ioor L° ven Kim, minister van Buitenlands» Zaken en stafc^'f van de Zuidvietnemese strjid- krachten, generaal-mai»or Tran van Don. oDoerbeve'hebber van de strijdkrachten en minis'er van Defensie, generlei-majoor fori That DiTïh; minister van Bionen'anrim Zaken en de voor naamste leider van de staats greep tegen Diem van november vorig iaar. en generaal-mainor Maj Ho» Xoean, prefect van Sai gon en directeur-generaal van po litie. De vooriooige premier Ngoe- ven Ngoc Tho is afgezet, maar niet gearresteerd. Volgens wel ingelichte kringen is generaal Khanh voornemens, generaal Dinh te laten berechten wegens misdaden onder Diem. In Brussel is donderdag groot opzien gebaard door verklaringen van de voormalige Katangese president, Moise Tsjombe, die presi dent Kasavoeboe en andere Kongolese politieke leiders beschuldigt van een complot, dat tot de dood van de toenmalige Kongolese pre mier Patrice Loemoemba heeft geleid. Tsjombe legde de verklaringen af in een onderhoud met het Brusselse conservatieve blad „Pourquois Pas?". Enkele uren na de verschijning werd het blad in ondracht van de Belgische minister van Justitie, P. Vermey- len, ir, beslag genomen en waren leden van de rijkswacht op weg om bii de wederverkopers alle exemplaren op te halen. De Belgische vice-minister van Buitenlandse Zaken, H. Fayat, ontbood nog donderdagmiddag de Kongolese zaakgelastigde in Brussel om hem namens de re gering ziin spijt te betuigen over de oublikatie. Fayat herinnerde daarbij aan het feit, dat België zoals herhaaldelijk is ver klaard zich nooit met de bin nenlandse zaken van Kongo heeft willen inlaten. Tsjombe's verklaringen komen er op neer, dat Loemoemba en twee andere Kongolese gevan genen tegen zijn weigering in per vliegtuig naar Elisabethstad de hoofdstad van de voorma lige deelstaat Katanga werden gezonden. Bij aankomst waren zij zó mishandeld, dat zij na en kele uren overleden. Volgens Tsjombe had Loe moemba een inwendige bloeding, een maagDerforatie en gebroken ribben. Hij had hem en de twee andere gevangenen niet naar een ziekenhuis durven laten overbrengen. „Ik was in paniek". Volgens artsen hadden zij nog enkele uren te leven. „Maar dat was nog te optimistisch". Tsjombe riep een spoedzitting van zijn kabinet bijeen en slaag de er in de loop van de nacht in telefonisch contact met president Kasavoeboe te krijgen. Hij deel de hem mede, dat de drie ge vangenen zouden overlijden. „In dien zij sterven, begraaf hen dan en praat er vooral niet over", zou het antwoord van Kasavoe boe ziin geweest. „Dood of le vend, ik stuur ze moraen n»ar ie terug," heeft Tsjombe volgens „Pourquois Pas?" daarna woe dend gezegd. Loemoemba stierf die nacht om drie uur. Niemand had met hem kunnen spreken, want hij was bewusteloos. Het terugzen den van de lijken naar Leopold- stad was de volgende dag on mogelijk, omdat de piloot dat weigerde, aldus Tsjombe's lezing. In het in beslag genomen num mer kondigt de redactie van „Pourquois Pas?' aan in het nummer van de volgende week het antwoord te zullen geven oo de reeds drie jaar open staande vraag: „Wat is er met de lijken gebeurd?' De Zu'dvietnamese junta heeft donderdag besloten, de diploma tieke betrekkingen met Frank- riik te verbreken, zo heeft radio- Saigon in een te Bangkok opge vangen uitzending gemeld. De raad besloot voorts, de oorlog tegen de communisten voort te zetten. Enkele uren te voren was over radio-Saigon een communiaué van het leger voor gelezen, waarin stond dat bet leger de macht in de junta, die drie maanden geleden president Dïern afzette, heeft overgeno men. Generaal Khanh zou de Ame rikaanse ambassadeur in Sa'g»n, Henry Cabot Lodge, hew"sshik- ken hebben getoond waaruit bleek dat er een komplot was om d° macht te griinen en het land onder een neutraüstiseh be wind te brengen. Deze samen zwering had volens hem de steun van Frankrük en er waren verscheidene vooraanstaande leden van de iunta bil betrokken. ..Een aantal personen, dat slechts eigenbelang beoogde, aarzelde niet om zich met de ko- Huis van Afgevaardigden en Senaat in Turkije hebben tij dens een gezamenliike zitting met 711 tegen 105 stemmen be sloten de Turkse ambassadeur in West-Duitsland, de gewezen minister van Handel, Baydur, voor het Turkse hooggerechts hof te dagen. Een parlementaire commissie van onderzoek heeft verklaard dat Baydur. toen hij in 1960 mi nister van Handel was, blijk had gegeven van onachtzaamheid bij de uitoefening van zijn ministe riële plichten in een zaak over de invoer van gerst. De commissie stelde op grond hiervan voor hem voor het hoog gerechtshof te doen verschijnen, lonialisten die neutralisme voor- verklaard. staan te verbinden, en zo de weg te banen voor s'avernii onder de communisten," zo verklaarde ge- nenraal Khanh voor radio-Sai gon. De ambassadeur van Panama bij de organisatie van Ameri kaanse staten, Miguël Moreno, heeft woensdagavond tegenover verslaggevers verklaard, dat de besprekingen tussen de Verenig de Staten en Panama ter rege ling van hun geschil over de Pa nama-zóne, zijn mislukt. Er werd geen overeenstemming bereikt, „ondanks het feit dat Panama al het mogelijke voor een oplossing had gedaan". Er staat thans geen andere weg open dan om een spoedbjjeen- komst van de ministers van Bui tenlandse Zaken der O. A. S.- landen te vragen, aldus ambas- aadeur Moreno. Dit. verzoek zou nog woensdagavond (Ameri kaanse tijd) bij het secretiaat- generaal worden ingediend. President Abeid Karoeme van Zanzibar heeft donderdag voor de radio verklaard dat Zanzibar slechts één partij zal kennen, de Afro-Sjirazi partij. Na hem ver klaarde de minister van Buiten landse Zaken, de sjeik Abdoel Rachman Mohamad Baboe, dat hij tot deze partij is toegetreden. Sjeik Baboe drong er bij al zijn volge'ingen van de Oemma-partij op aan hetzelfde te doen. De twee andere politieke par tijen van Zanzibar, de nationa listen en de Pembar volkspartij, zijn begin deze maand na de re volutie in Zanzibar ontwettig

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1964 | | pagina 1