HET WEER
cv
Onderhandelen met een hand
aan het zwaard
De polio-explosie
op Tholen
.EIGEN HAARD'
Koningin en Kroonprinses bij
nationale herdenking in Amsterdam
De Gaulle niet naar Washington
Krachtige aardschokken
deed Wenen
op grondvesten trillen
WEERBERICHT
HOOGWATER
ZON- en M» ,HST*NDW
DINSDAG 3 DECEMBER 1963
20e Jaargang No. 6092
LORD HOME
BRITSE EERSTE-
MINISTER OVER
BETREKKINGEN MET
DE SOWJET-UNIE
China beschikt over vrij
korte tijd over eigen
kernwapens
TURKSE REGERING
DIENT ONTSLAG IN
KONINKLIJKE
BELANGSTELLING
VOOR OECUMENISCHE
HERDENKINGSDIENST
geschenk? iets fiets!
HELANCA
TRICOT-NYLON
Telegram van vierentwintig
vooraanstaande
Nederlanders:
DOODSTRAF VOOR
PRESTON COBB
ONTOELAATBAAR
OPENING HERDENKINGSTENTOONSTELLING
IN RIJKSMUSEUM
WITTE
KRUIS
WITTE KRUIS
Toezegging aan Kennedy geldt niet voor Johnson....
JOHNSON MOET MAAR
NAAR PARIJS KOMEN
Wijziging van
Amerikaanse politiek
noodzakelijk
PRINSES MARGARET
VERWACHT HAAR
TWEEDE KIND
Nederlandse militair
in Duitsland verongelukt
Franlcering bij abonnement: Terne uzen
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 55—57
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 01150—2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs ƒ6,— per kwartaal: per
maand ƒ2,per week 48 ct. Losse nrs 9 et
DE VRIJE ZEEUW
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma F. 3. van de Sande te Temeuren
Advertentieprijs per mm 16 ct; minimum per
advertentie ƒ2,40.
Rubriek: Kleine Advertenties (géén handels
advertenties)': 5 regels 1,10. Iedere regel meer
22 ct. Kleine Advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties te 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
De Britse eerste-minister, Lord
Home, heeft op een lunch met
de parlementaire pers in Londen
gezegd dat hij ervan overtuigd is
dat Groot-Brittannië een pe
riode van „meer opbouwende be
trekkingen" met de Sowjet-Unie
tegemoet gaat. Hij zei verder te
verwachten dat China over vrij
korte tijd over eigen kernwapens
zal beschikken.
Lord Home zei dat er welis
waar met één hand aan het
zwaard moet worden onderhan
deld, maar dat 't mogelijk moet
zijn punten van overeenstem
ming met de Sowjet-Unie te vin
den.
Hij noemde in dit verband in
het bijzonder het voorkomen van
Ismet Inönu, de 80-jarige pre
mier van Turkije heeft maan
dag bij president Cemal Gusrel
het ontslag van zijn regering in
gediend. Hij was hiertoe genood
zaakt doordat vorige week twee
partijen nïeuw-Turkije en de
nationale boerenpartij zich uit
de regeringscoalitie van drie te
rugtrokken. Imönu's partij is de
republikeinse volkspartij.
De twee partners verklaarden
zich terug te trekken wegens de
grote winst die een oppositiepar
tij „de rechtspartij" op 17 nov.
bij gemeenteraadsverkiezingen
in het gehele land behaalde.
De coalitie is 17 maanden aan
het bewind geweest. President
Gursel heeft Inönu verzocht met
zijn kabinet aan te blijven tot er
een nieuwe regering is gevormd.
een verrassingsaanval en een
eerste fase van feitelijke ontwa
pening, met inbegrip van som
mige kernwapens.
De Britse premier zei zijn voor
spelling over meer opbouwende
betrekkingen met de Sowjet-
Unie niet te baseren op de econo
mische moeilijkheden en de be
hoeften van dat land, maar veel
eer op het feit dat de Sowjet-
leiders zich van de verwoesten
de kracht van de kernbom be
wust zijn, evenals van de invloed
van China aan de Russische
grens. Een ideologische oorlog
op twee fronten is al erg, maar
het vooruitzicht van een mate
riële confrontatie op twee fron
ten is bijna ondenkbaar, aldus
lord Home.
„Wij moeten trachten punten
van overeenstemming met de
Sowjet-Unie te vinden in plaats
van te trachten ons defensiestel
sel of het machtsevenwicht bin
nen het bondgenootschap te ver
anderen", aldus de Britse pre
mier, die besloot met de mede
deling dat hij op 21 januari bij
de ontwapeningsbesprekingen in
Genève pogingen in het werk zal
stellen een basis van overeen
stemming te vinden om de feite
lijke ontwapening te doen be
ginnen.
De hoofdinspecteur van de Volksgezondheid, de heer H. 3. Dijk
huis, en de waarnemend inspecteur van de Volksgezondheid in
Zeeland, de heer S. Lelie, zullen heden in Tholen een bespreking
hebben met alle artsen op het eiland om een overzicht te krijgen
van de situatie en overleg te plegen over de te nemen maatregelen
in verband met depolio-explosie op dit eiland.
Er zijn thans zes a zeven gevallen van polio geconstateerd.
Voorts zijn er tientallen verdachte gevallen. Onder de bevolking
heerst grote ongerustheid.
Bij de bespreking zal, naar het zich laat aanzien, ook ter sprake
komen waarom de vaccinatie pas op 21 november is begonnen, ter
wijl het eerste geval van polio al op 14 oktober werd ontdekt, zoals
dokter Looijsen, een van de artsen in het stadje Tholen, gisteren
meedeelde.
H. M. de Koningin en H.K.H.
H. H. de Prinsessen Beatrix en
Margriet hebben in de Domkerk
in Utrecht een oecumenische
kerkdienst bijgewoond, die werd
gehouden in het kader van de
herdenking van 150 jaar onaf-
hankelijkheid.
(Adv.)
Zoals bekend, onthouden de
ouders hun kinderen de vaccina
tie op grond van hun geloofs
overtuiging. Zij verwijzen hier
bij naar Zondag 10 van de Hei-
delbergse catechismus, waarin
staat dat „Hij (God) alzo regeert
dat alle dingen het geval,
maar door Zijn Vaderlijke Hand
ons toekomen.'"
In Tholen is een gezin, waar
van twee kinderen in ernstige
mate polio hebben. Zij zijn in een
ziekenhuis opgenomen. De vader,
die vaart, maar gisteren is te
ruggekeerd, nadat hij via de
radio van de ziekte van zijn kin
deren, op de hoogte was gesteld,
deelde mee, dat de vier overige
kinderen niet zullen worden
ingeënt. De moeder wees huilend
op de reeds genoemde Zondag 10
(Adv.)
OOSTELIJKE WIND
Het K. N. M.I. deelt mede:
De luchtdrukverdeling boven
Europa en het oostelijke deel van
de Oceaan wordt enerzijds be
paald door een gordel van hoge
luchtdruk die zich uitstrekt van
Rusland via Scandinavië naar
IJsland en anderzijds door een
medegedeeld door het K.N.M.Ï. te
De Bilt, geldig tot hedenavond.
Half tot zwaar bewolkt
Half tot zwaar bewolkt en
plaatselijk mist, maar ovejrigens
droog weer. Matige af en toe vrij
krachtige oostelijke wind. Iets
kouder.
DINSDAG 3 DECEMBER
v.m. n.m.
Breskens 2.56 3.24
Temeuzen 3.31 3.59
Hansweert 4.11 4.39
Walsoorden 4.21 4.49
WOENSDAG 4 DECEMBER
v.m. n.m.
Breskens 3.44 4.14
Terneuzen 4.19 4.49
Hansweert 4.59 5.29
Walsoorden 5.09 5.39
ZON MAAN
op
onder
op
onder
Dec.
3
8.27
16.32
19.08
11.07
4
8.28
16.31
20.19
12.00
5
8.30
16.31
21.34
12.40
6
8.31
16.30
22.48
13.10
7
8.32
16.30
13.34
8
f|34
16.29
0.01
13.53
9
8.35
16.29
1.11
14.11
10
8.36
16.29
2.19
14.28
r
i
depressie ten westen van Portu
gal. Randstoringen van deze de
pressie trekken over Spanje naar
de Golf van Biskaje en veroor
zaken regen in West Frankrijk.
Wolkenvelden van deze storingen
dringen in de hogere niveaus
ook tot ons land door maar regen
wordt niet verwacht. De wind
kan af en toe tot vrij krachtig
toenemen uit oostelijke richtin
gen. In de middagtemperaturen
komt weinig veranderin.
van de Heidelbergse catechismus,
volgens welke het naar het in
zicht van de ouders verboden zou
zijn preventieve maatregelen te
nemen.
De verschillende gemeente
secretarissen op het eiland heb
ben een overzicht verstrekt van
het aantal kinderen, dat nog in
geënt zou moeten worden.
In St. Maartensdijk zijn 400 kin
deren vóór de polio-explosie in
geënt en vorige week na een her
haalde oproep nog 88.
De ouders van 120 kinderen
hebben deze nog niet laten in
enten.
In Poortvliet (300 kinderen)
hebben de ouders van 162 jon
gens en meisjes deze nog niet
laten vaccineren.
In St. Annaland, waar voordien
nog vrijwel geen kind was inge
ënt, is na de oproep van vorige
week omstreeks 50 procent van
de kinderen gevaccineerd. Nog
175 kinderen zijn door de ouders
van de vaccinatie afgehouden.
Het gaat hier om kinderen van
vier maanden tot 12 jaar.
In Stavenisse hebben één en
waarschijnlijk zelfs twee kinde
ren polio. Toch zijn er na de op
roep van vorige week slechts 40
kinderen met hun ouders bij de
dokter verschenen. Twee hon
derd kinderen worden door hun
ouders nog niet bij de dokter ge
bracht om te worden ingeënt.
Oud-Vossemeer is een uitzon
dering. Hier ligt het percentage
gevaccineerde kinderen boven het
landelijk gemiddelde.
In Tholen waren van de 815
kinderen, die er wonen, 418 vóór
de explosie ingeënt. In de laat
ste dagen zijn, onder de druk der
gebeurtenissen, nog 229 kinderen
gevaccineerd. Hier zijn 168 kin
deren nog niet ingeënt.
Er rijn nog geen sterfgevallen.
DAMESPANTALONS
Alle kleuren.
OVERHEMDBLOUSES
in wit, groen, rood,
blauw.
NOORDSTRAAT 76
Mej. dr. M. A. M. Klompé, oud
minister van Maatschappelijk
Werk, dr. A. M. de Waal, oud-
staatssecretaris van O., K. en
W. en dr. J. C. H. H. de Vink,
lid van de Tweede Kamer, zijn
mede-ondertekenaars van een
telegrafisch verzoek, dat maan
dag aan de heer Franc Scar
lett, federal district Judge te
Augusta, Georgia, is verzonden
om aan Preston Cobb niet de
doodstraf te laten voltrekken.
De ondertekenaars, 24 in to
taal, waarbij 19 hoogleraren,
zeggen in hun telegram het
volgende:
„Wanneer Preston Cobb schuldig
verklaard moet worden, dan
verzoeken wij een straf op te
leggen, waarbij rekening wordt
gehouden met het feit, dat hij
15 jaar oud was tijdens het
plegen van het delict, hetgeen
impliceert, mede onder verwij
zing naar de verklaring van de
rechten van het kind, aange
nomen door de Verenigde Na
ties in 1959, dat dan de dood
straf ontoelaatbaar zou zijn".
In het Concertgebouw te Amsterdam is gisterochtend in aan
wezigheid van de Koningin en Prinses Beatrix op plechtige wijze
met de Ver. Staten, opbouw van
de minder-ontwikkelde gebieden.
Nederland is voor die taak be
rekend. omdat het altijd een uit
wisselingscentrum van bescha
vingen is geweest. Wanneer wij,
aldus spreker, ons hoeden voor
gemakzucht en arbeidsschuwheid,
herdacht, dat 150 jaar geleden Willem Frederik Prins van Oranje kunnen wij in het komende tijds-
Nassau op 2 december 1813 in de stad Amsterdam de souvereiniteit Sewricht een bescheiden, doch
j waardevolle bijdrage leveren tot
over de Nederlanden aanvaardde. De herdenkingsbijeenkomst werd
bijgewoond door circa duizend genodigden.
Tevens werd in deze bijeenkomst door prof. P. J. Bouman, voor
zitter van het algemeen werkcomité Nationale Herdenking, de in
het Rijksmuseum ingerichte nationale herdenkingstentoonstelling
„Leven en werken in Nederland 18131963" geopend. (Ruimte-ge
brek maakte dit in het museum onmogelijk). Voorts werd in het
prentenkabinet van het museum opengesteld de expositie „Kunste
naars in hun ontboezemingen, drie perioden uit 150 jaar (1813
18881963)", die een beeld wil geven van de Nederlandse teken
kunst omstreeks het begin, midden en einde van deze periode.
(Adv.)
DE echte PIJNSTILLER
Een maand gaat vlug. Met
WITTE KRUIS (poeders, tabletten
of cachets) hoeft u niet meer
op te zien tegen nare dagen.
De „New York Times" wees
maandag naar aanleiding van de
bekendmaking van het Witte
Huis over de komende bezoeken
aan Washington van Segni, sir
Alexander Douglas-Home en
Ludwig Erhard op het ontbre
ken van de naam van de Franse
president.
Het blad merkt in dit verband
op, dat president Lyndon John
son bij zijn onderhoud met het
Franse staatshoofd, vlak na de
begrafenis van president Ken
nedy, de indruk had gekregen
dat De Gaulle bij zijn voornemen
bleef om begin volgend jaar een
bezoek aan de Verenigde Staten
te brengen.
President Johnson had het
nodig gevonden, dit later in het
openbaar te vertellen. Binnen
48 uur had generaal De Gaulle
daarop echter officieel laten
weten, dat zijn aanvaarding
van de uitnodiging gericht was
geweest aan president Ken
nedy en niet aan diens opvol
ger en dat president Johnson
naar Parijs zou moeten komen,
wilde hij besprekingen voeren
met het Franse staatshoofd, al
dus het blad.
President Johnson zou er goed
aan doen, het incident gemoede
lijk op te nemen en naar Parijs
te gaan. Voor de leider van het
machtigste land ter wereld kan
het totaal geen vernedering zijn
om te buigen voor een protocol
laire kwestie ten aanzien van een
zwakkere bondgenoot die bekend
staat om zijn gevoeligheid.
Bovendien gaat het om heel
wat meer dan alleen maar een
protocollaire of prestige kwestie.
De Franse president had al met
tegenzin ingestemd met een be
zoek aan president Kennedy. Hij
achtte een wijziging van de Ame
rikaanse politiek noodzakelijk al
vorens de meningsverschillen
tussen beide landen door bespre
kingen op het hoogste niveau
uit de weg zouden kunnen wor
den geruimd. Daar is dan nu nog
het gevoel bijgekomen, dat de
Verenigde Staten tot de presi
dentsverkiezingen van het vol
gend jaar een periode van tus
senbestuur zullen doormaken.
Dit zou de opvatting van presi
dent De Gaulle, volgens welke
Europa ten opzichte van de Ver
enigde Staten politiek veel on
afhankelijker zou moeten wor
den, duidelijk versterken", aldus
de „New York Times". Het blad
acht het daarom van essentieel
belang, dat een tussenbestuur in
deze vorm zoveel mogelijk ver
meden wordt en dat het komen
de jaar een nauw contact zal
worden onderhouden met de
Westeuropese leiders. Een be
zoek van president Lyndon John
son aan Europa in het komend
voorjaar dient derhalve in over
weging te worden genomen, zo
schrijft het blad.
Na 'n welkomstwoord van bur
gemeester mr. G. van Hall hield
prof. dr. I. J. Brugmans een her
denkingsrede, waarin hij zei, dat
1813 niet een begin is geweest,
maar het einde der revolutionaire
periode 17951813. In die tijd
zijn de fundamenten gelegd, waar-
I op onze samenleving nog altijd
rust: vervanging van de geweste
lijke souvereiniteit door de na
tionale, invoering van verkiezin
gen, gelijke rechten voor alle
godsdiensten, nationale regeling
voor onderwijs en belastingen,
nationale wetboeken, beheer der
Overzeese Gebieden door de
staat, en vrijheid van bedrijfsuit
oefening. Het jaar 1813 is de con
solidatie, aldus spreker, de natio
nalisering van de voorafgaande
revolutiejaren geweest. Men doet
dan ook verkeerd 1813 en 1945 op
één lijn te stellen. Terwijl de
Duitsers niets dan rampspoed en
vernietiging achterlieten, is de
Franse tijd in menig opzicht ze
genrijk geweest. Er was tijdens
de inlijving bij Frankrijk dan ook
geen verzet, geen sabotage; ook
geen collaboratie, want ieder
bleef op zijn post, zo zei prof.
Brugmans. Een winstpunt noem
de hij voorts dat de oranjevlag,
in de 18e eeuw een partij vlag,
sedert 1813 een nationale vlag is
geworden.
In de eerste helft der 19e eeuw
is Nederland op zijn lauweren
blijven rusten, zo vervolgde spre
ker. Slechts enkelen tot hen
behoorde Koning Willem I
vertoonden daadkracht, energie
en ondernemingslust. Herleving
is pas in en na 1848 (de grond
wet) gekomen. Naast staatkundi
ge veranderingen kwamen er in
de tweede helft der 19e eeuw eco.
nomische en ook sociale omwen
telingen de emancipatie der
vrouw en de arbeidende klasse.
Bovendien vertoonde zich ver
nieuwing op het gebied van de
kunst (de „Beweging van Tach
tig", de Haagse school in de schil
derkunst) en van de wetenschap
(de wet op het hoger onderwijs
van 1876) zo voegde prof. Brug
mans er aan toe. Voorts prikkel
de de snelle groei der bevolking
tot ondernemingslust. Met recht,
aldus spreker, kan men de perio
de 18501914 Nederlands tweede
gouden eeuw noemen. De hoop,
dat na de eerste wereldoorlog de
oude tijden zouden terugkeren, zo
vervolgde prof. Brugmans, is niet
verwezenlijkt. De in 1929 begon'
nen wereldcrisis heeft alle ver
houdingen omgebogen en vooral
schade toegebracht aan Neder
land, dat zo zeer afhankelijk is
van de internationale handel. Na
de tweede wereldoorlog maakte,
vooral dank zij de Marshallhupl,
de diepe neergang spoedig plaats
voor economische groei, aldus
spreker.
De stijgende welvaart mag ons
echter de ogen niet doen sluiten
voor de minder gunstige aspecten
in onze samenleving, zo vervolg
de prof. Brugmans. Hij wees op
de sluipende inflatie, de geestelij
ke nood van de ontwortelde mas
sa, en het verlies van normbesef.
Voorts is Nederland door het vei -
lies van zijn gebiedsdelen in
Zuid-Oost-Azië een kleine mo
gendheid geworden, die interna
tionaal minder meetelt dan vroe
ger. Aan het slot van zijn rede
omschreef prof. Brugmans Ne
derlands taak voor de toekomst
aldus: Medewerking aan de Euro
pese integratie, samenwerking
de vooruitgang van de mensheid.
Hierna volgde een voordracht
van gedeelten uit een aantal pro
clamaties, redevoeringen, feestge-
dichten en bekendmakingen, be
trekking hebbende op historische
hoogtepunten uit de jaren lb-3—
1963.
Prinses Margaret, zuster van
Koningin Elizabeth, verwacht
eind april haar tweede kind.
Een woordvoerder van het hof,
die dit bekend maakte, zei dat de
baby waarschijnlijk in het paleis
van Kensington, de Londense
residentie van Prinses Margaret
en Lord Snowdon, het levens
licht zal aanschouwen.
Het eerste kind, lord Kinley,
werd op 3 november 1961 in Cla
rence House, de residentie van de
Koningin-moeder, geboren.
Zoals bekend verwachten drie
andere leden van de koninklijke
familie een baby: Koningin Eli-
zabeth, de hertogin van Kent en
prinses Alexandra.
Betrekkelijk krachtige aard
schokken hebben maandagmor
gen vroeg gebouwen in het cen
trum van Wenen op hun grond
vesten doen trillen. De schokken
waren van de kracht van vijf
graden op de 12-gradenschaal en
Zondagavond omstreeks acht
uur is de 20-jarige ongehuwde
dienstplichtig korporaal G. C.
Peeters uit Zwanenburg (ge
meente Haarlemmermeer) bij
een auto-ongeluk in Duitsland
om het leven gekomen.
Korporaal Peeters is met een
drietonner op de weg tussen Hes-
terberg en Detlienhausen in een
bocht geslipt, tegen een boom
gereden en in de berm terecht
gekomen, waar de wagen om
sloeg. Korporaal Peeters was in
gedeeld bij de 50e lichte trans
port compagnie in kamp Seeclorf.
De verongelukte militair G. C.
Peeters uit Zwanenburg (ge
meente Haarlemmermeer) zat
met nog drie Nederlandse mili
tairen in de auto, die veronge
lukte. Korporaal Peeters zat
naast de bestuurder. De chauf
feur en de overige twee inzitten
den liepen geen letsel op.
hun centrum lag waarschijnlijk
ongeveer 24 km ten zuidwesten
van de Oostenrijkse hoofdstad.
Over schade is tot dusver niets
gemeld.
c
De beving van gistermorgen
was de krachtigste sinds 35 jaar
in het gebied van Wenen. Tot
veertig kilometer in de omtrek
ontstonden er scheuren in de
muren. Van verscheidene gebou
wen, kwamen er lampen van de
plafonds naar beneden en werd
andere lichte schade aangericht.
Van slachtoffers is geen mel
ding gemaakt.
Het Tsjechoslowaakse pers
bureau Ceteka meldde, dat gis
termorgen ook in Bratislava een
aardschok is gevoeld. De beving,
die drie seconden duurde, veroor
zaakte lichte schade aan gebou
wen.
Grant Stockdale, voormalig
Amerikaanse ambassadeur in
Ierland en vriend vn wijlen pre
sident Kennedy, is maandag in
Miami uit een raam op de 13e
verdieping van een gebouw, waar
hij zijn kantoren had, gevallen.
Zijn lichaam viel te pletter op
een uitstekende rand op de vijf
de verdieping. De politie neemt
aan dat Stockdale zelfmoord
heeft gepleegd.