De elf mijnwerkers gered!
Centrales van overheidspersoneel
stellen voor
Regering aanvaardt loonsverhoging
van 10 procent in twee étappes
Antwerpen krijgt tweede tunnel
onder de Schelde
Accoord
over aardgasprijs
VRIJDAG 8 NOVEMBER 1963
19e Jaargang No. 6071
AANDOENLIJKE TAFERELEN BIJ WEERZIEN
VAN VROUWEN EN FAMILIELEDEN
MANNEN IN ZIEKENHUIZEN OPGENOMEN
JAARLÏJKSE
1 UITKERING INEEN
HOOGWATER
ZON- en
To
MHTAÏ
HET WEER
WEEKBERICHT
Frankering bi) abonnement: Terneuzen
Directeur-Hoofdreaacteur L van 0e Sande
Redactie-adres: Noordstraat 55—57
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 01150—2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs 6,— per kwartaal; per
maand ƒ2,—; per week 48 ct. Losse nrs 9 ct
DE VRIJE ZEEUW
Verschijnt dagelijks tJitgeetstei i\. v. v/h Firma p. j. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 16 ct; minimum per
advertentie ƒ2,40.
Rubriek: Kleine Advertenties (géén handels-
advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer
22 ct. Kleine Advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties te 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
Reddingsactie in Lengede met succes bekroond
Gelukwenstelegrammen uit alle delen van de wereld
Aan de martelende onzekerheid, waaraan gedurende
veertien dagen op een diepte van 62 meter de elf inge
sloten mijnwerkers van de ijzerertsmijn „Mathilde" in
Lengede bloot gesteld zijn geweest, is donderdagmiddag
een einde gekomen, toen tegen half drie, na een onmen
selijke en dramatische inspanning van vijf dagen, allen
met een „lift naar de hemel" veilig en wel aan de opper
vlakte waren gebracht.
Toen enkele minuten voordat twee mijnbazen als vrijwilligers via
de reddingsschacht naar beneden zouden afdalen om de onvrijwil
lige gevangenen bij hun tocht naar boven bij te staan, dezen daar
van in kennis werden gesteld, schreeuwde een stem uit de diepte:
.,Hij zal voor ons het Kerstmannetje zijn".
Als een verheugend teken was gistermorgen, na een nacht van
regen en wind, de zon doorgebroken. In geheel West-Duitsland en
ook daarbuiten, werden de laatste minuten van deze reddingsactie,
de kostbaarste en tevens de meest ingewikkelde in de geschiedenis
van de mijnbouw, aan radio en televisie gevolgd, terwijl op het
terrein van de mijn zelf de verwanten van de opgeslotenen en meer
dan duizend andere toeschouwers in de grootste spanning het lang
verbeide moment van de redding afwachten.
Een geredde per
vijf minuten
Dit was aangebroken om 13.22,
toen als eerste de 51-jarige
mijnwerker Heinz Kuil aan de
oppervlakte werd gebracht en
duurde tot 14.19 uur. toen de
28-jarige Bernhard Wolter als
laatste van het elftal met de
reddingskoker arriveerde. Elf
minuten later, om 14.30 uur
waren ook de twee vrijwilli
gers, Hans Joachim Habich en
Lambert Ax, weer behouden op
de begane grond teruggekeerd.
Deze actie, die bijna vijf dagen
lang onafgebroken was voorbe
reid, nam in haar geheel slechts
69 minuten in beslag. Verliepen
er tussen de redding van de eer
ste en de tweede man negen mi
nuten, geleidelijk aan werd deze
tijd tot slechts vijf minuten te
ruggebracht.
Vervuild, soms in half slapen
de toestand, kwamen de mannen
een voor een uit de reddings-
De elf ingesloten mijnwerkers uit
de ijzermijn Mathilde in Lengede,
zjjn donderdagmiddag, na twee
weken onder de grond ingesloten
te hebben gezeten, allen gered.
Foto: Om 13.35 kwam als derde
aan de oppervlakte de 43-jarige
Rudolf Wiese, die onder de grond
een zenuw-toeval had gekregen.
Hij wordt hier door sterke armen
weggedragen.
LOONSVERHOGING J
VAN TENMINSTE
10 PROCENT 1
MINIMUM
MAANDSALARIS
VAN ƒ440,-
De drie samenwerkende cen
trales van overheidspersoneel
hebben hun voorstellen inge
diend. Het overleg daarover met
de minister van Binnenlandse
Zaken begint op 11 november.
Als algemene maatregel stel
len de drie centrales voor een sa
larisverhoging van tenminste 10
procent, verhoging van dit per
centage in verband met de zwar
te loonvorming en optellen bij
het percentage van de nacalcu
latie over 1963.
De centrales verlangen voorts
'n waardevast minimum maand
salaris van 440,voor volwas
senen en een jaarlijkse uitkering
ineens i.v.m. het ontbreken van
winstdelingsregelingen e.d. Aan
het overeen te komen percentage
dient volgens de centrales een
minimum te worden verbonden.
Deze uitkeringen dienen te wor
den verhoogd naar verhouding
van het aantal dienstjaren in
overheidsdienst.
Wat betreft de gemeenteclas
sificatie wensen de drie centrales
afschaffing in twee étappes t.w.
halvering van de standplaats
aftrek op 1 januari 1964 en vol
ledige afschaffing op 1 januari
1965.
Het maximum van de verdien-
stebeloning willen de centrales
verhogen van 12 procent tot 20
procent. Het thans geldende ge
middelde van ongeveer 8 procent
zou tot ongeveer 12 procent
verhoogd moeten worden. Indien
voorkeur bestaat voor afschaf
fing dan willen de centrales van
overheidspersoneel de lonen in
de loongroepen met 12 procent
verhogen met aansluitende maat
regelen voor de maandlonen.
In een vergadering van de cen
trale commissie voor georgani
seerd overleg zijn kortgeleden
reeds enkele hoofdpunten van
overleg genoemd, doch de cen
trales van overheidspersoneel
wachtten met het formuleren
van hun verlangens tot het over
leg in de Stichting van de Ar
beid was beëindigd.
Volgens de heer J. van Rossen,
voorzitter van het algemeen co
mité van overheidspersoneel, zijn
de verlangens van de drie cen
trales afgestemd op hetgeen in
het vrije bedrijfsleven gebeurt of
gaat gebeuren. De heer Van Ros
sen zegt dat op bijna alle pun
ten de centrales dit keer weinig
bewegingsvrijheid hebben. Net
als voor de drie vakcentrales
geldt ook voor de ambtenaren-
organisaties, dat ze in het over
leg slechts kleine concessies kun
nen doen nu de voorstellen een
maal op tafel liggen, aldus de
heer Van Rossen.
koker de ogen met een donkere
bril beschermd tegen het felle
daglicht dat zij 330 uren lang
hadden moeten missen. Onmid
dellijk na bovenkomst ontferm
den klaarstaande artsen zich over
de geredden, van wie sommigen
met gereed gehouden brancards
moesten worden weggedragen.
Slechts een paar van de gered
den slaagden er in een glim
lachje tevoorschijn te brengen.
(Zie verder pagina 3)
(Adv.)
Loonoverleg tussen regering en Stichting van de Arbeid
WAARBORG VAN MINIMUMINKOMEN EN
AANPASSING A.O.W. EN A.W.W.
HUURVERHOGING PER 1 JULI 1964
IN OVERWEGING
De overeenstemming, verkregen in het bestuur van
de Stichting van de Arbeid tot een verhoging van het
rechtsgeldende loonniveau met tien procent in twee
étappes en tot het waarborgen van een bepaald mini
muminkomen en het aanpassen van de sociale uitkerin
gen (A.O.W. en A.W.W.) wordt door de regering aan
vaard.
LONEN IN DE
LANDBOUW MET
5 PROCENT OMHOOG
De hoofdafdeling sociale zaken
van het Landbouwschap heeft
zich donderdag beraden over een
wijziging van de lonen in de
landbouw.
In beginsel werd overeenge
komen, om in het kader van de
algemene aanpassingsverhoging
deze per 1 januari 1964 tussen
tijds met vijf procent te ver
hogen. Besloten werd om op 19
november het beraad voort te
zetten. De C. A. O.'s in de land
bouw lopen op 1 mei 1964 af.
Dr. G. M. J. Veldkamp, minis
ter van Sociale Zaken en Volks
gezondheid, heeft dit meegedeeld
na afloop van de gisteravond ge
houden bespreking tussen de
vprrovirig en de Stichting van de
Arbeid.
De regering zal bevorderen, dat
on korto termün wetsontwerpen
bij de Staten-Generaal worden
ingediend met voorstellen tot
verhoging van de uitkeringen
van de sociale verzekeringswet
ten per 1 januari a.s. Mocht blij
ken, dat de organen, belast met
de uitvoering van deze verzeke
ringswetten, te weten de A.O.W.
en A.W.W., de interimregeling
ïnva'-u^'VswPt, de kinderbijslag
regelingen en de vaste rente en
toeslagen ingevolge de ongeval
lenwetten, niet in staat zijn deze
aanpassing te realiseren, dan zal
de regering een voorschot
systeem invoeren De verhoging
van deze sociale uitkeringen be
draagt ruim tien procent, een
percentage dat mede afhankelijk
zal zijn van het indexcijfer van
de kosten van levensonderhoud.
De „ingrijpende operatie op het
loonfront", zoals minister An-
driessen de in te voeren loons
verhoging kenschetste, zal naar
zijn oordeel belangrijke conse-
auenties voor het economisch
leven hebben. Met nadruk stel
de minister Andriessen, die ook
aan het overieg met de Stichting
thans geldende prijsgedrags-
regels wil handhaven en reali
seren.
Na de invoering van de_ ver
hoogde lonen on 1 januari zal
een prijsaanpassing gerealiseerd
worden, over de modos waarvan
volgende week woensdag overleg
met het bedrijfsleven zal wor
den gevoerd De bewindsman
hoopt te kunnen bewerkstelligen,
dat de tweede loonronde, per 1
april 1964, die hij een contract
verbetering noemde, zo weinig
mogelijk prijsconsequenties zal
hebben.
Minister Veldkamp heeft voorts
meegedeeld, dat de regering de
invoering van een huurverhoging
overweegt per 1 juli 1964. Over
de omvang en modaliteit van
deze huurverhoging zal overleg
met het bedrijfsleven worden ge
voerd.
De aanpassing van de loon-
genzen en de aanpassing van de
premie voor de sociale verzeke
ringswetten zal niet eerder dan
op 1 april gerealiseerd kunnen
worden.
De bewindsman becijferde, dat
de premiestijging niet meer zal
bedragen dan een fractie van een
percent. De te nemen maatrege
len op sociaal gebied zullen een
totaal-bedrag vergen van 400
milioen gulden.
Minister Veldkamp uitte de
wens, dat het akkoord zal leiden
tot een versterking van het ge
zag en de interne discipline in
het bedrijfsleven. Dat de verkre
gen overeenstemming zal bijdra
gen tot een ontspanning op de ar
beidsmarkt en--tot het verdwijnen
van de zwarte lonen was even
eens een verlangen van de be
windsman.
Minister Veldkamp stelde na
drukkelijk, dat aan de loonsver
hoging belangrijke risico's zijn
verbonden.
Met name dient z.i. een infla
toire ontwikkeling te worden
„KONIJNENPIJP" KAN
VERKEER NIÉT MEER
VERWERKEN
MET AANLEG VAN
ZES BANEN TUNNEL
WORDT NOG DEZE
WINTER BEGONNEN
Na jarenlang overleg is donder
dag de beslissing gevallen: Ant
werpen krijgt een tweede tunnel
onder de Schelde. Naar de Belgi
sche minister van Openbare Wer
ken, Bohy, op een nersconferentie
in Brussel mededeelde, worden
de kosten geraamd op ongeveer
2 miljard frank ongeveer 150
miljoen gulden. Met de aanleg
zal nog deze winter worden be-
gonne. De werkzaamheden zullen
ongeveer vier jaar duren.
De afgelopen weken was er in
Antwerpen een ware strijd ont
staan tussen de voorstanders van
een tweede tunnel en de verdedi
gers van een brug.
Minister Bohy verklaarde, dat
weliswaar de bouwkosten voor
een brug dezelfde waren geweest,
doch dat technische overwegin
gen de doorslag hebben gegeven.
Tri - \G 8 NOVEMBER
v.m. n.m.
Breskens 6.42 7.20
Terneuzen 7.17 7.55
Hansweert 7.57 8.35
Walsoorden 8.07 8.45
ZATERDAG 9 NOVEMBER
v.m.
n.m.
Breskens
7.56
8.42
Terneuzen
8.31
9.17
Hansweert
9.11
9.57
Walsoorden
9.21
10.07
ZON
MAAN
op
onder
op
onder
Nov.
8 7.46
17.01
23.53
14.39
9 7.47
17.00
15.06
10 7.49
16.58
1.03
15.27
11 7.51
16.56
2.13
15.46
Een brug zou minstens vijftig
meter boven het hoogwaterpeil
van de Schelde hebben moeten
liggen om geen belemmering te
vormen voor de zeeschepen. Dit
zou tot gevolg hebben gehad, dat
de op- en afrit te steil was gewor
den en te veel bochten zou heb-
benn om een snel verkeer moge
lijk te maken.
Verkeersopstoppingen
De nieuwe tunnel wordt onge
veer een kilometer lang en zal
voor wegvervoer en voor een
nieuwe spoorverbinding tussen de
beide Schelde-oevers dienen.
Minister Boby deelde mede, dat
de militaire autoriteiten uit stra
tegische overwegingen de voor
keur hadden gegeven aan een
tunnel.
WISSELVALLIG
Het K.N.M.I. deelt mede:
Een lagedrukgebied, dat de af
gelopen dagen voor de ingang
van het Engelse Kanaal lag, trok
in de afgelopen 24 uur naar de
Noordzee. Aan de zuidflank van
dit lagedrukgebied ruimde de
wind naar westelijke richting en
wakkerde aan de kust van Hol
land en Zeeland tot hard aan.
Een randstoring bracht donder
dagmiddag en avond op de mees
te plaatsen regen. Ten zuidwes
ten van Ierland ligt een andere
storing. Deze zal het weer een
wisselvallig karakter geven, zo
dat naast enkele opklaringen op
de meeste plaatsen enkele buien
zullen voorkomen. Bij een matige
tot krachtige en langs de kust
tijdelijk harde westelijke tot zuid.
westelijke wind komt er in de
temperatuur weinig verandering.
medegedeeld door het K.N.M.I. te
De Bilt, geldig tot hedenavond.
Tijtleljjk regen
Half tot zwaar bewolkt met tij-
de'ijk regen. Matige tot krachti
ge, aan de kust harde zuidweste
lijke wind. Weinig verandering in
temperatuur.
De af geslopen maanden zijn er
herhaaldelijk enorme verkeers
opstoppingen in Antwerpen ge
weest. omdat de huidige tunnel,
die slechts twee rijbanen heeft,
het groeiend aantal vrachtauto's
en personenwagens niet meer kan
verwerken. Sinds kort wordt de
tunnel beurtelings voor beide rij
richtingen opengesteld. Een tel
ling in oktober heeft uitgewezen,
dat meer dan 700.000 voertuigen
per maand van de „konijnenpijp"
zoals de tunnel in Antwerpen
wordt genoemd gebruik ma
ken.
Engeland erkent nieuw
bewind in Zuid-Vietnam
Groot-Brittannië heeft het
voorlopige bewind in Zuid-Viet
nam erkend.
voorkomen. De minister noem
de ook deze risico's voor de re
gering aanvaardbaar.
Dr I. B. Bölger en drs D. Roe
mers, resp. voorzitter van de
Stichting van de Arbeid en voor
zitter van het N.V.V., de laatste
sprekende mede namens het
K. A. B. en het C. N. V., toonden
zich verheugd over het feit, dat
de regering zich achter het loon-
akkoord heeft gesteld.
Drs Roemers zei, dat de vak
bonden hun standpunt inzake de
huurverhoging onveranderd
handhaven. Wanneer daartoe
toch besloten wordt, zullen de
vakorganisaties een volledige
compensatie, in welke vorm dan
ook, verlangen.
De heer H. J. de Koster, voor
zitter van het Verbond van Ne-
Tenslotte sprak de heer H J. de
Koster, voorzitter van het Ver
bond van Nederlandse Werk
gevers de wens uit dat de komen
de prijsverhogingen een „éénma
lig" karakter zouden hebben. Hij
verheelde niet, dat deze prijsver
hogingen zich zullen voordoen in
een niet gering aantal sectoren.
VOLGENDE WEEK
OVERLEG OVER
DE PRIJZEN
Minister prof. dr. J. E. An
driessen (Economische Zaken)
zal volgende week woensdag met
het georganiseerde bedrijfsleven
overleg plegen over de vaststel
ling van een nieuw prijsbeleid,
n.a.v. de loonontwikkelingen in
1964.
Aan dit overleg zullen deel
nemen vertegenwoordigers van
werknemers- en werkgevers
organisaties, middenstand, de co-
operaties, de landbouw, en de
consumentenbonden.
Het initiatief tot dit overleg,
dat gehouden zal worden in het
S. E. R.-gebouw in Den Haag, is
uitgegaan van het ministerie van
Economische Zaken.
TWEEDE
GEARRESTEERDE
BEKENT MOORD OP
MEVROUW PEENSTRA
Gistermiddag heeft de tweede
gearresteerde, de landarbeider
E. S. bekend mevr. F. Peenstra
Vellinga vermoord te hebben.
Zoals bekend is. maandag de
24-jarige vrijgezel J. K. aange
houden. Twee dagen later werd
zijn oom, de landarbeider S. ge
arresteerd, die nu bekend heeft
de moord te hebben gepleegd.
Nader vernamen wij, dat de
gearresteerde landarbeider S. 27
jaar is. Hij heeft bekend de
vrouw te hebben gedood en de
boerderij in brand te hebben ge
stoken. Vroeger heeft hij als
boerenarbeider bij de familie
Peenstra gewerkt.
De andere arrestant, de 24-
jarige J. K. is niet vrijgelaten.
De justitie onderzoekt nog of hij
weljicht medeplichtig is geweest
aan de moord en/of de brand
stichting.
Verwacht wordt dan 50 tot 70 procent van de bevolking
in toekomst gasverwarming zal toepassen
■De algemene raad van het Gasbedrijf Centraal Nederland (G. C.
N.) is gistermiddag akkoord gegaan met een aanbod van de Gas
unie om de inkoopprijs van het pure aardgas voorlopig vast te stel
len op zeven cent per kubieke meter. Deze prijs geldt tot het tijd
stip waarop definitief overeenstemming is bereikt en wanneer puur
aardgas gedistribueerd kan worden.
De raad ging eveneens akkoord met de voorwaarde die de Gas
unie heeft gesteld, dat het G. C. N. zal proberen een snelle en op
timale penetratie van het aardgas in de ruimteverwarmingssector
te realiseren. Ze zal aan deze voorwaarde kunnen voldoen, door
naast de huidige tarieven voor huishoudelijk gebruik voorlopig een
tarief van 72,vast recht per jaar in te voeren met een prijs
van negen cent per eenheid van vier megacalorieën (deze eenheid
is gelijk aan een halve kubieke meter aardgas ofwel één kubieke
meter „oud" gas). Het bestuur van het G. C.N. adviseert de in het
bedrijf deelnemende gemeenten deze prijs vast te stellen.
De voorzitter, de heer J. H. A, Post, merkte tijdens de vergade
ring van de raad op te verwachten, dat vijftig tot zeventig procent
van de bevolking in de toekomst gasverwarming zal toepassen.