Binnenlandse veiligheidsdienst kan telefoongesprekken afluisteren Conservatieven bang voor algemene verkiezingen Het Marokkaans-Algerijns conflict l"3WnTm. Rusland gaat Cuba op grote schaal helpen geef mij maar Westelijk overleg voorafgaande aan kernstop- verdrag onvoldoende VRIJDAG 25 OKTOBER 1963 19e Jaargang No. 6059 Bij directe bedreiging van de veiligheid van de staat VRAGEN VAN DE HEER VONDELING OVER DE WERKWIJZE VAN DE B, V. D. vruchtenyoghurt HET WEER WFFRRERïCHT HOOGWATER ZON- en MAANSTANDEN Opgewonden debat Vragen van de heer Vondeling ALGERIJNSE AANVAL OP HASSI BEIDA DOOR MAROKKANEN AFGESLAGEN Frankrijk over Home Indonesische strijdkrachten namen deel aan inval op Malesisch grondgebied FranKerlng bij abonnement: Terneuzen Directeur-Hoofdredacteur L van de Sande Redactie-adres: Noordstraat 55—57 Administratie-adres: Smidswal Telefoon 01150—2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs ƒ6,— per kwartaal; per maand 2,per week 48 ct. Losse nrs 9 ct DE VRIJE ZEEUW •i.i Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen Advertentieprijs per mm 16 ct; minimum pei advertentie ƒ2,40. Rubriek: Kleine Advertenties (géén handels advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer 22 ct. Kleine Advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van dit Blad, 20 cent meer. Inzending advertenties te 's namiddags 2 uur. Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur De minister van Binnenlandse Zaken deelde gistermiddag in de openbare commissievergadering van Binnenlandse Zaken uit de Tweede Kamer mede, dat de Binnenlandse Veiligheidsdienst in uitzonderlijke gevallen bij directe bedreiging van de veilig heid van de staat telefoonge sprekken kan afluisteren. Er zijn echter afdoende waarborgen, al dus minister Toxopeus, dat de zeer nauwe grenzen van de in structies dienaangaande niet wor- den overschreden. De gegevens daaromtrent zijn ter beschikking (Adv.) VV 638 Het rustige herfstweer duurt voort Een krachtige gordel van hoge luchtdruk strekt zich van Enge land naar Polen uit en veroor zaakt in een groot deel van het Europese vasteland rustig en droog najaarsweer. Boven het oostelijk deel van ons land kwam daarbij een zwak frontensysteem nagenoeg tot stil stand. hetgeen aanleiding gaf tot mistvelden, die plaatselijk een zicht van minder dan 100 meter toelieten. Ir; het westen kwamen enkele opklaringen voor tijdens welke de temperatuur op enkele plaat sen opliep tot 16 graden. Het laat zich aanzien, dat de misttoestand in de oostèlijke pro vincies geleidelijk beter wordt, maar er wel op vele plaatsen laaghangende bewolking over blijft. Overigens ondergaat het weerbeeld geen belangrijke ver anderingen. medegedeeld door het K. N. M. I., geldig tot hedenavond. Rustig herfstweer Droog en nevelig weer met veel bewolking, maar ook enkele plaatselijke opklaringen, In de ochtend, voornamelijk in de oostelijke helft van ons land, nog hier en daar mist. Weinig wind en middagtempe- raturen van 13 tot 16 graden. VRIJDAG 25 OKTOBER v.m. n.m Breskens 6.18 6.55 Terneuzen 6.53 7.30 Hansweert 7.33 8.10 Walsoorden 7.43 8.20 ZATERDAG 26 OKTOBER v.m. n.m. Breskens 7-18 8.04 Terneuzen 7.53 8.39 Hansweert 8.33 9.19 Walsoorden 8.43 9.29 van de Tweede Kamer-commis sie voor de B. V.D. (de leiders van de vijf grote fracties). Aanleiding tot deze mede deling was een, vooral van com munistische zijde gevoerd opge wonden debat over de gedragin gen of vermeende gedragingen van de B. V. D. De minister deelde mede, dat de heer Vondeling (P. v. d. A.) vragen heeft ingediend over de werkwijze van de B. V. D. Hij ging akkoord met een zeer spoedig bijeen roepen van de vaste commissie voor de B. V. D. uit de Tweede Kamer, teneinde te onderzoeken of er reden is vöor de publieke ongerustheid over het afluisteren van tele foons en andere aspecten die de B. V. D. raken. Deze bijeenkomst van de vaste commissie, die naar de heer Vondeling zeide, dit jaar vier of vijf klachten over de B. V. D. heeft behandeld, werd toegejuicht door de sprekers van de C. H. U. de A. R., de K. V. P. en V. V. D. De heer Bruggeman (P.S.P.) bleek van mening, dat, indien men een binnenlandse veilig heidsdienst aanvaardt, men ook moet aanvaarden dat een derge lijke dienst over gaat tot het af luisteren van telefoongesprek ken en het openen van brieven. De communistische afgevaar digde. de heer Bakker, sprak over een verstikkende invloed, die van de B. V. D. uitgaat in het dagelijks leven door middel van rapportage, intimidatie en, naar hij meende, chantage. Dit woord chantage" werd, omdat het hier een strafbaar feit betreft, door de voorzitster, mevrouw Stoffels van Haaften, geschrapt. De heer Bakker noemde geen namen maar gaf een aantal fei ten, die naar zijn mening er op wijzen, dat mensen worden ge dwongen voor de B. V. D. te gaan spioneren in afdelingen van de communistische partij. Indien ze dit niet zouden doen, dan zouden zij of hun familieleden hierdoor moeilijkheden gaan ondervinden. Hij zei, dat dit politiek wel niet veel te betekenen heeft, maar dat hier wel de vrijheid van spre ken en denken in het geding is. De heer Bakker zeide gevallen te kennen, waarbij aan tiental len mensen grote sommen ziin geboden om gegevens voor de B. V. D. te verzamelen. De partij functionarissen van de C. P. N. TWEE GEWONDEN BIJ GASONTPLOFFING Op een zolderverdieping van een woonhuis aan de Kinkerstraat ter hoogte van de Lootstraat in Amsterdam is woensdagmiddag een butagasfles geëxplodeerd, waarbij twee mensen werden ge wond. Door de ontploffing werd een groot gedeelte van de muren en het dak vernield. Foto boven De gevel helt naar de straatzijde over. De schoor stenen zijn geheel van dak ver dwenen. Foto onder Het puin belandde op een lager gelegen verdieping. hebben last van glurende buren, zo zei hij. Naar aanleiding van de be weringen van de heren Bakker en Bruggeman over invloed van de B.V.D. bij benoemingen in overheidsfuncties, zei minister Toxopeus, dat voor het aanstel len van overheidsfunctionarissen de betrokken ministers of colle ges verantwoordelijk zijn. De fractieleider in de Tweede Kamer van de P. v. d. A., prof. dr. ir. A. Vondeling, zal volgende week dinsdag de navolgende vra gen over de B.V.D. stellen aan de minister-president, en de mi nisters van Binnenlandse Zaken, van Justitie en van Verkeer en Waterstaat: 1. Wat zijn de geldende regelen voor het waarborgen van het brief- en telefoongeheim? 2. Is het mogelijk telefoonge sprekken af te luisteren zon der toestemming of mede werking van de P. T. T.? 3. In welke gevallen kan of moet de P. T. T. medewerking geven (Adv.) om telefoongesprekken af te kunnen luisteren? Wie moet of moeten de toe stemming daartoe geven? Kan de regering mededelen in hoeveel gevallen toestemming is gegeven tot het meeluiste ren in de laatste jaren, bij voorbeeld sinds 1959? Bij hoeveel abonnee's kan op dit moment worden meege luisterd en tot welke groepen van gevallen (criminaliteit, staatsveiligheid)] behoren deze? WILSON OVER HOME Okt 25 26 27 28 29 30 ZON op onder MAAN op onder 7.20 7.22 7.24 7.26 7.27 7.29 31 7.31 17.27 17.25 17.23 17.21 17.19 17.18 17.16 14.38 15.15 15.45 16.10 16.34 16.55 17.18 22.55 ~a05 1.20 2.40 4.02 5.27 Naar de Marokkaanse minister van Voorlichting, Bouteleb, don derdag heeft meegedeeld, is de aanval die Algerijnse infanterie ter sterkte van ongeveer 600 man in de nacht van woensdag op donderdag op Hassi Beida heeft ingezet volledig afgeslagen. De verliezen, van Marokkaanse zij de bedroegen een dode en twee gewonden. Vijfendertig Algerij nen werden gevangen genomen. Bovendien werd ongeveer 40 km ten noorden van Hassi Beida een groepje AlgerijnOse commando's, die vermoedelijk opdracht had den een munitie- en brandstof opslagplaats in Tagounit te ver nietigen, gevangen genomen. Hassi Beida is steviger dan ooit in Marokkaanse handen, aldus de minister. Het Algerijnse persbureau A. P.S. meldde daarentegen, dat de Marokkaanse strijdkrachten zich met zware verliezen en in wan orde over een afstand van 17 km hebben teruggetrokken. De ver liezen onder de Algerijnse strijd krachten bedroegen slechts ze ven licht-gewonden, aldus A.P.S. verder. De Britse oppositieleider Ha rold Wilson heeft donderdag in het Britse Lagerhuis gezegd, dat de conservatieve regering geen algemene verkiezing zou hou den „omdat ze niet durven". „Ze klampen zich vast en wachten op betere tijden" zo zei hij. De Labourleider viel don derdag tijdens de laatste verga dering van het zittingsjaar het regeringsbesluit aan waarbij de opening vah de nieuwe zitting veertien dagen is uitgesteld. Sir Alex Douglas—Home, die zijn titels woensdag heeft opge geven om lid te kunnen worden van het Lagerhuis, nam niet aan de vergadering deel. Hij kan de Lagerhuisvergaderingen niet bijwonen tot hij de verkie zingen, die op 7 november in het kiesdistrict Kinross wordt gehouden, zal hebben gewonnen Wilson zei donderdag: „Voor de eerste maal in de moderne geschiedenis hebben we thans een premier die geen lid is van een der beide huizen." Hij noem de het „pure aanmatiging, ge heel in tegenstelling tot ons de mocratische systeem" om al van te voren- aan te nemen dat de eerste minister de tussentijdse verkiezingen in Kinross auto matisch zou winnen. Terwijl Wilson in het Lager huis sprak vond in het Hoger huis een debat plaats in ver band met Labouroppositie tegen het uitstel van de nieuwe zit ting. Wilson noemde het ontoelaat baar dat de zitting moest wor den uitgesteld „voor het gemak van een enkeling die, hoewel premier, geen lid is van één der beide huizen". Hij noemde het .duidelijk dat de conservatieven al voor de ziekte van MacMillan wisten dat ze hem kwijt moesten om dan te beginnen met „de de-stalini- satie van zijn faam". Selwyn Lloyd, de nieuwe voorzitter van het Lagerhuis, die Wilsons voorstel voor onmiddel lijke algemene verkiezing be- Donderdag is te Algiers van welingelichte zijde vernomen dat president Ben Bella heeft beslo ten een speciale afgevaardigde naar Tunis te zenden, waar deze zich in verbinding moet stellen met president Bourguiba. Ben Bella is hiertoe overgegaan om dat het Marokkaans-Algerijnse grensgeschil donderdag, on danks de bemiddelingspogingen van tenminste zeven staatshoof den, nog steeds in een impasse verkeerde. Van Algerijnse zijde wordt vernomen dat de Algerijnse re gering het voorstel van keizer Haile Selassi van Ethiopië voor een bijeenkomst tussen presi dent Ben Bella en koning Has san de Tweede van Marokko, waarbij de keizer als voorzitter zou optreden, aanvaardbaar ge acht. De Marokkaanse minister van Voorlichtingszaken heeft woens dag te Marrakesj verklaard dat ook zijn land instemt met het voorstel van keizer Haile Selas si. „Koning Hassan is nog steeds bereid tot een samen komst met president Ben Bella, onverschillig waar of wanneer," aldus de minister. De Marokkaanse legerleiding schatte de sterkte van de Alge rijnse strijdkrachten op drie ba taljons, bewapend met machine geweren en zware mortieren. Volgens journalisten hebben vijf- tot zesduizend Marokkaan se militairen zich ingegraven op het hooggelegen gebied dat uit ziet op de twee oasen. Woensdagavond omstreeks 7 uur werden de oasen van Hassi Beida en Tinjoeb met regelma tige tussenpozen bestookt met hevig Algerijns mortiervuur. De bronnen zijn waarschijnlijk on bruikbaar geworden. Het was onmogelijk een schat ting te maken omtrent het aan tal slachtoffers, daar de gehele dag langs het 45 kilometer brede front gevechten zijn geleverd. Aan beide zijden zouden echter doden en gewonden zijn geval len. De Verenigde Arabische Re publiek slaat met verrassing en bezorgdheid de door de Marok kaanse regering tegen haar ge richte „provocerende" campag nes gade, zo meldt het gezag hebbende Egyptische blad „Al Ahram" donderdag. Volgens het blad oefent de Von Brentano: Dr. Von Brentano, voorzitter van de Christendemocratische fractie in de Westduitse Bonds dag, heeft donderdag in een lange rede bij de opening van een parlementair debat over de vorige week afgelegde rege ringsverklaring van kanselier Ludwig Erhard, het overleg tus sen de westelijke geallieerden voorafgaande aan het Moskouse kernstopakkoord „onvoldoende" genoemd. Niettemin was het vertrouwen van West-Duitsland in de Ver enigde Staten ongeschokt geble ven. Dr. Von Brentano drong aan op verbetering van de „po litieke samenwerking" binnen de NAVO en het overleg tussen de bondgenoten. (Adv.) antwoordde zei: „We zijn er klaar voor als het de tijd ervoor is." Hij zei dat de premier het beter achtte lid te zijn van het Lagerhuis als de regering het parlement in de nieuwe zitting zou ontmoeten. Het Gaullistische Franse weekblad „Candide" noemt de nieuwe Britse premier, sir Alec DouglasHome, als „het meest anti-Frans van alle verantwoor delijke Britse politici". Volgens „Candide" leidde Home „persoonlijk verschillende geheime onderhandelingen met de Nederlanders en Belgen die tot doel hadden binnen de E. E. G. een verenigd front tegen Frankrijk in het leven te roe pen." In Parijs beschreef hij Frank rijk eens als „een belemmeren de en onvruchtbare" last „welke woorden zelfs de Nederlandse vertegenwoordiger bij de NAVO schokten aldus het blad. Naar aanleiding van Erhards denkbeeld, dat een commissie van de oorspronkelijke vier be zettende mogendheden de V. S„ de Sowjet-Unie, Engeland en Frankrijk wordt gevormd voor een regeling van de kwes ties Duitsland en Berlijn, zei Von Brentano, dat de vier-mogend- hedencontróle van Duitsland niet moest worden hernieuwd. Een oplossing van de kwestie- Duitsland zou slechts mogelijk zijn als het recht op zelfbeschik king van geheel Duitsland zou worden bevestigd. Von Brenta no waarschuwde tegen „valse il lusies" aangaande de vooruit zichten op vermindering van de internationale spanning. De voorzichtige contacten met de Sowjet-Unie zouden moeten worden voortgezet. Maar alle goedbedoelde verklaringen zou den waardeloos zijn als zij niet door daden vergezeld werden. Hoewel Von Brentano de po gingen van de Westduitse rege ring om de betrekkingen met de oostelijke landen te verbeteren toejuichte, betreurde hij het, dat de overeenkomsten met Polen Poolse politici er niet van weer hielden „belachelijke en kwaad aardige aanvallen" te doen op de Westduitse politiek. (West- Duitsland heeft onlangs een handelsvertegenwoordiging in Warschau geopend.) Dr. Von Brentano noemde het Frans-Duits vriendschapsverdrag „een oneindig waardevol instru ment". Wat de landbouw aangaat zei Von Brentano, dat de Westduit se regering niet moet instemmen met een E. E. G.-overeenkomst die een aanzienlijke besnoeiing van de inkomsten van de Duitse landbouw tot gevolg zou kunnen hebben. In het bijzonder zou op dit ogenblik nog niet gesproken dienen te worden over een ver laging van de Duitse graanprij zen. Wanneer men er niet in zou slagen te komen tot een ge meenschappelijke landbouwpoli tiek zou zulks ernstige gevolgen Egyptische regering geduld maar is zij in staat de provoca ties te beantwoorden. Marokko had sedert het begin van het Algerijns-Marokkaanse grensconflict een „verrassende geestdrift tot vervreemding" aan de dag gelegd, die niet was te rijmen met de hechte betrekkin gen die het land in het verleden met Egypte had onderhouden. Caïro steunt Algerië in het grensconflict, aldus het blad, omdat dergelijke geschillen niet moeten worden besproken ten tijde van binnenlandse moeilijk heden. Al Ahram doelde hier mede waarschijnlijk op de bin nenlandse moeilijkheden in het Algerijnse berggebied van Ka- bylië. DE NIEUWE STAATSSECRETARIS VAN O. K. EN W. Een portret van drs. L. J. M. van de Laar (K.V.P.), van wie bin nenkort de benoeming tot staats- secrtaris van Onderwijs. Kun sten en Wetenschappen is te ver wachten. (Adv.) A V r- Voorkom %'»v t>V; -«••••••• Rillerig.? Onptfëttig"? Vlug: kunnen hebben voor de verdere integratie van Europa. Maar de landbouwvraagstukken overscha duwen ook de onderhandelingen van de Kennedy-ronde, die vol gens Von Brentano de eerste fa se zullen zijn van de verwerke lijking van het Atlantische bond genootschap. Later in het debat pleitte een socialistische opositieleider, Erler voor nauwere betrekkingen tus sen West-Duitsland en Enge land. Volgens hem zou Europa zijn banden met de Verenigde Staten moeten verstevigen en uitbreiden. „Zonder Franrijk -is er geen Europa zonder de Ver enigde Staten kan er geen Euro pese veiligheid zijn", aldus Er ler. Kanselier Erhard, die het de bat sloot, pleitte voor toenade ring van de standpunten van de meerderheid en die van de op positie. Na te hebben gezegd, dat hij zichzelf niet als een overgangs kanselier beschouwde, zei Er hard het te betreuren, dat in het verleden „het egoïsme van de groepen" zo vaak tot uiting kwam. Alle partijen zouden voortaan meer moeten denken aan het algemeen belang. Zijn politiek van „welvaart voor al len" was erop gericht, de men sen ertoe te brengen meer ver antwoordelijkheidsgevoel aan de dag te leggen. De regering van Maleisië heeft donderdag medegedeeld, dat thans voor de eerste maal posi tief is vastgesteld, dat Indone sische strijdkrachten hebben deelgenomen aan een inval in grondgebied van Maleisië. Eén van twee mannen, die vorige week in een vuurgevecht met veiligheidstroepen op het Ma leisië deel van het eiland Seba- tik werden neergeschoten, is ge ïdentificeerd als een marinier ivan de Indonesische marine. Rusland zal Cuba op ruime schaal voorzien van materiaal voor huizenbouw, kleding, schoei sel en geneesmiddelen als hulp bij het herstel van de schade die werd aangericht door de orkaan „Flora". Ook zullen Russische deskundigen worden gezonden. Chroesjtsjov heeft dit aan Fidel Castro, die hij betitelt als „waarde kameraad Fidel" mee gedeeld in een brief. De verzending van de hulp goederen zal volgend jaar ge schieden, maar de slachtoffers in de verwoeste gebieden worden reeds dadelijk voorzien van het nodige voorzover het kan worden betrokken uit de Russische voor raden, die reeds op Cuba aan wezig zijn.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1963 | | pagina 1