HET WEER
Staking in de Amsterdamse haven
Minister Luns vermoeid maar
voldaan terug in Nederland
President Tito zegt
700 gasten af
partij voor
Brits vliegtuig
neergestort
EXTRA PRIJS
ZONDAG
DUBBELE POT
Eerste vliegtuig punctueel op tijd
Frankfort
in
WOENSDAG 23 OKTOBER 1963
19e Jaargang No. 6057
HOOGWATER
ZON- en MAANSTANDEN
WEERBERICHT
§adio De Koek
PROTEST TEGEN
„SHIP AMERICAN"
PLAN VOOR
T ARWÈLEVERINGEN
Voorwaardelijk arbeidsverbod
voor jongens van 14 jaar
Frankering by abonnement: Temeuzen
drecteur-HooMrefeeteur I. van fle Sande
Redaeüe-adres: Noordstraat 55—57
Administratie-adres: Smldswal
Telefoon 01150—2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs ƒ6,per kwartaal; per
maand 12,—; per week 48 ct. Losse nrs 9 ct.
DE VRIJE ZEEUW
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. j. van de Sande te Temeuzen
Advertentieprijs per mm 16 et; minimum per
advertentie ƒ2,40.
Rubriek: Kleine Advertenties (géén handels
advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer
22 ct. Kleine Advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties te 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
Bij verscheidene van de ca. 25
bedrijven in de Amsterdamse
haven zijn grote aantallen arbei
ders dinsdagochtend niet aan het
werk gegaan. Slechts in enkele
bedrijven vond hel werk normaal
voortgang.
Van de zijde der Scheepvaart-
vereniging Noord wordt medege
deeld dat het bericht dat de di
rectie van de N.V. Stoomvaart
maatschappij Nederland aan een
aantal harer kraandrijvers een
extra bedrag van 50 gulden heeft
gegeven, de indruk kan wekken
alsof dit een illegale uitkering is.
Dit is niet het geval. In mei van
dit jaar is aan deze kraandrijvers
in overeenstemming met de
Scheepvaartvereniging Noord en
met de contracterende vakorga
nisaties een vergoeding ver
strekt van 50 gulden in verband
met de omstandigheid dat zij ge
durende drie maanden onder
houdswerkzaamheden aan een
kraan hebben moeten verrichten.
Deze werkzaamheden waren bij
zonder vuil en de vergoeding
KONINGIN ZIET
OLIFANTEN DANSEN
Zondag maakten de Nederlandse
Koninklijke bezoekers aan Thai
land een autotocht naar de plaats
in de omgeving van Chiengmai
in het noorden, waar olifanten
aan het werk zijn. De logge,
schrandere dieren vertoonden er
hun mooiste kunsten zeer tot ver
maak van Koningin Julianadie
hartelijk lachte en van Prins
Bernhard en Prinses Beatrix, die
ijverig de filmcamera's gebruik
ten.
moet dan ook worden gezien als
een equivalent van de in de c.a.o.
voor de haven voorkomende ver
goedingen voor vuil werk, aldus
de Scheepvaartvereniging Noord.
Deze uitkering zou de oorzaak
zijn van de ontevredenheid die
tot de stakingen aanleiding heeft
gegeven.
In de loop van dinsdagochtend
heeft de staking zich tot de ge
hele haven uitgebreid. In alle
met de kleinere mee zijn dat om
streeks veertig bedrijven heb
ben de in totaal 5000 arbeiders
het werk neergelegd.
In de gehele haven werden
pamfletten verspreid ondertekend
door het „Actie-comité". Daarin
wordt tot staking opgeroepen om
kracht bij te zetten aan de eisen:
„Een uitkering ineens van 100
gulden" en een niet nader gepre
ciseerde „vaste loonsverhoging".
De demonstratie verliep rustig,
het verkeer werd niet gehinderd.
Enkele 5x8 auto's patrouilleer
den in de omgeving.
In de eerder genoemde circa
5000 Amsterdamse havenarbei
ders zijn de avond- en nachtploe
gen, die totaal omstreeks 1700
man tellen, begrepen. Van de ca.
3300 arbeiders in de dagploegen
hebben zich, volgens het bestuur,
dinsdagochtend ongeveer 2500
aangesloten bij collega's die
maandagavond in staking zijn ge
gaan. De overige ongeveer 800
werken, verspreid over alle be
drijven, thans nog normaal door.
De meesten van de stakende
havenarbeiders zijn dinsdagmid
dag bijeengekomen in een pro
testvergadering op het terrein
voor de markthallen. De aanvan
kelijk gehuurde zaal van „Belle-
vue" bleek veel te klein voor de
ongeveer 3000 stakers die de ver
gadering bijwoonden. Op voorstel
van een actiecomité werd beslo
ten de staking voorlopig tot
hedenavond half zes voort te zet-
MEER BEWOLKING
Het K.N.M.I. deelt mede:
Achter een depressie, die van
het noorden van de Noordzee
naar Zweden trok, ontwikkelde
WOENSDAG 23 OKTOBER
v.m. n.m.
Breskens 4.50 5.11
Temeuzen 5.25 5.46
Hansweert 6,05 6.26
Walsoorden 6.15 6.36
DONDERDAG 24 OKTOBER
Breskens
Temeuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
5.27
6.02
6.42
6.52
n.m.
5.58
6.33
7.13
7.23
ZON
MAAN
op
onder
op
onder
rM:t
23
7.17
17.31
13.04
21.01
24
7.18
17.29
13.55
21.53
25
7.20
17.27
14.38
22.55
zich een gebied van hoge luch'
druk. Dit hogedrukgebied be
weegt langzaam naar het oosten
Aan de westflank trekt een klei
ne depressie, afkomstig van de
Azoren, over Ierland in de rich
ting van Schotland. In ons land
gaat de wind daarbij weer toe
nemen uit zuidelijke richting en
zal er opnieuw zachte en vochti
ge lucht binnenstromen. De be
wolking neemt toe, maar de
regenkansen blijven gering. De
middagtemperaturen zullen on
geveer dezelfde zijn als dinsdag
of iets hogere.
medegedeeld door het K. N. M. I.,
geldig tot hedenavond.
Zuidelijke wind
Aanvankelijk enkele zonnige
perioden, later toenemende be
wolking. Op de meeste plaatsen
droog weer. Tot matig of vrij
krachtig toenemende wind uit
zuidelijke richting. Dezelfde mid
dagtemperaturen als gisteren of
iets hogere.
ten en voortaan geen werk meer
te verriohten in de weekeinden.
In de loop van heden zal het ac
tiecomité de stakers nieuwe or
ders geven.
De duizenden stakers zetten
zich na de bijeenkomst in bewe
ging om een protestmars te hou
den naar het hart van Amster
dam, de Dam.
Voor deze opptocht was geen
toestemming van de politie ge
vraagd, maar de stakers kregen
de opdracht zich door de politie
niet te laten provoceren. De eer
ste maatregel van de politie was:
de mannen van het bureau Mar-
nixstraat, waarlangs de stoet zich
bewoog, tijdelijk te consigneren.
De tocht naar de Dam verliep
ordelijk. Politie te paard hield
hier een oogje in het zeil, terwijl
een extra politie-detachement ge
reed stond om in actie te komen.
Tegen vier uur stond het hele
terrein voor het koninklijk paleis
vol stakers. Stakingsleider Nelis
Heyt deelde toen mede dat de
demonstratie beëindigd was,
waarop de stakers zonder inci
denten de Dam ontruimden.
De eis van een uitkering van
honderd gulden ineens en een
doorbreking van de c.a.o.-Ionen
werd gehandhaafd, „want wij ko
men per week 40 tot 50 gulden
tekort. De enige kans voor de
vakbonden om nog een goede
beurt te maken is het steunen
van onze actie", aldus de sta
kingsleider. De stakers kregen
opdracht terug te gaan naar de
bedrijven om te voorkomen dat
andere ploegen arbeiders het
werk hervatten. Heden zal het
(Adv.)
rutraat 102 - Telefoon 8190
Tèrneuzen
Bouwvakarbeiders
gaan demonstreren
Een overkoepelend comité van
Amsterdamse bouwvakarbeiders
belegt donderdagmiddag in „Bel-
levue" in Amsterdam een demon
stratieve bijeenkomst. Aan deze
vergadering gaat een demonstra
tie door de stad vooraf. De stoet
wordt bij het Vondelpark aan de
Amstelveense weg geformeerd.
De politie heeft toestemming
voor deze mars verleend.
actie-comité een manifest uit
geven.
AVONDPLOEGEN
KWAMEN NIET OP
Elf honderd van de circa 1200
arbeiders van de avondploegen in
de Amsterdamse haven zijn om
half zes niet aan het werk ge
gaan. Slechts hier en daar zijn,
over een twintigtal bedrijven
verdeeld, totaal 100 havenarbei
ders aan de arbeid gegaan.
REIS VAN ONS
KONINKLIJK PAAR
EEN ENORM SUCCES
GEWEEST
Grote belangstelling voor
de E. E. G. in Perzië
en Thailand
Na een lange vermoeiende reia
via Tokio is de minister van Bui
tenlandse Zaken, mr, M. A. H.
RUST IN
ROTTERDAMSE HAVEN
WEERGEKEERD
Nadat het de laatste dagen
nogal rommelig is geweest in de
haven van Rotterdam, waarbij
zich verschillende arbeidsinter-
rupties voordeden, zij het dan
ook van geringe omvang, is gis
teren de rust weergekeerd. Alle
dagploegen op alle bedrijven zijn
gistermorgen normaal aan het
werk gegaan.
Maandagavond is bij een be
drijf (Kortevaart) niet gewerkt
omdat de vroege avondploeg aan
kondigde uit solidariteit met de
dagploeg eerst enkele uren te
willen, staken. Dit was voor de
directie van het bedrijf aanlei
ding de werknemers naar huis
te sturen.
Tito in New York
President Tito van Zuid-Slavië
heeft dinsdag een partij voor 700
gasten afgelast uit protest tegen
de mishandeling van twee leden
van zijn gevolg maandagavond.
Het stadsbestuur van New York
wordt door de Zuidslaven ver
weten onvoldoende veiligheids
maatregelen te hebben genomen
voor de receptie, die donderdag
avond gehouden zou worden.
Zoals gemeld, werden maan
dagavond bij het Waldorf-Asto
ria hotel, waar Tito logeert, twee
Zuidslavische emigranten gear
resteerd en werden twee leden
van het gevolg van de president
door demonstranten aangevallen.
Volgens diplomatieke kringen
heeft de Amerikaanse afgevaar
digde bij de Verenigde Naties,
Adlai Stevenson, uit naam van de
Amerikaanse regering zijn spijt
over het gebeurde betuigd.
Tito keert vrijdag naar Europa
terug.
In de algemene vergadering van
de Verenigde Naties hield presi
dent Tito een rede, waarin hij zei
dat de politiek van niet gebonden
zijn vervangen is door een meer
positieve ontwikkeling in de in
ternationale betrekkingen.
Tito zei dat het kernstopver-
drag en andere onlangs genomen
maatregelen duidelijke tekenen
zijn van een neiging tot het op
heffen van de verdeeldheid, die
de wereld in militaire en politie
ke groeperingen heeft gespleten.
De landen nemen nu steeds meer
een standpunt in van vreedzaam
naast elkaar bestaan, aldus Tito.
De 71-jarige Zuidslavische pre
sident sprak voor de tweede maal
voor de V. N. In 1962 was hij
gastheer van 25 staatshoofden en
regeringsleiders op de conferentie
van niet gebonden landen in Bel
grado.
„Het atoomtijdperk eist een
radicale verandering van ons in
zicht in de internationale betrek
kingen en de oplossing van de
huidige wereldproblemen", aldus
Tito. Hij vond het essentieel, on
derscheid te maken tussen ideolo-
gische tegenstrijdigheden en de
Zeven inzittenden - allen
deskundigen van de BAC -
omgekomen
Het enige luchtwaardige Proto
type van het nieuwe 111-straal-
verkeersvliegtuig van de „British
Aircraft Corporation, waarvoor
zeer goede verkoopmogelijkheden
in het buitenland aanwezig wor
den geacht, is dinsdag in de buurt
van Tisbury in Zutdwest-Enge-
Tien vooraanstaande zeevaren
de landen zijn voornemens bij de
Amerikaanse regering een geza
menlijk protest in te dienen tegen
haar „Ship American"-plan voor
tarweleverlngen naar Oost-EUro-
pese landen, zo heeft een woord
voerder van het Noorse ministe
rie van Buitenlandse Zaken gis
teren medegedeeld.
Volgens hem zal het protest
vermoedelijk in overeenstemming
zijn met het standpunt dat Noor
wegen vorige week bij het Ame
rikaanse ministerie van Buiten
landse Zaken naar voren heeft
gebracht, nl. dat als het vervoer
van Amerikaanse tarwe met Ame
rikaanse schepen zou worden
voorbehouden hiermee een nieuw
en ingrijpend beginsel in de in
ternationale scheepvaartpraktijk
zou worden ingevoerd.
land neergestort. Alle zeven test
vliegers en deskundigen aan boord
verloren het leven.
Het toestel kwam in het open
veld terecht, vloog in brand en
werd volledig verwoest. Dit pro
totype maakte zijn eerste vlucht
op 20 augustus.
De B.A.C.-lll kan 74 passagiers
vervoeren en is bestemd voor
korte vluchten (van 800 tot 1600
kilometer). Zes landen hebben bij
elkaar reeds zestig van deze
vliegtuigen besteld; Amerikaanse
luchtvaartmaatschappijen alleen
al 31. Vier vliegtuigfabrieken met
ongeveer 8000 man personeel zijn
betrokken bij de bouw van het
toestel.
Het prototype maakte zijn 54ste
proefvlucht. Het was opgestegen
van Wisley, ten zuidwesten van
Londen. Een woordvoerder van
de B.A.C. heeft meegedeeld, dat
een tweede prototype waarschijn-
betrekkingen tussen de landen, en
achtte het belangrijk elke inmen
ging in de binnenlandse aange
legenheden van andere landen te
vermijden. Tito zei het voorstel,
dat president Adolfo Lopez Ma-
teos van Mexico onlangs gedaan
heeft, namelijk de Ver. Naties het
sluiten van een internationale
non-interventie en niet-inmen-
gingsverdrag te doen bevorderen,
te steunen.
Hij zei het niet eens te kunnen
zijn met hen „die denken dat de
koude oorlog in hun bëlang is",
waarmee hij blijkbaar communis
tisch China bedoelde.
Nadat president Tito zijn rede
had beëindigd, trachtten tegen
standers van hem, merendeels
jongelui, de politie-afzetting
buiten het V. N.-gebouw te door
breken, gepaard met uitroepen:
Tito-moordenaar" en „weg met
Tito."
De demonstranten werden door
bereden politie verspreid en ver
volgens onder politiegeleide uuit
de omgeving van het gebouw
weggevoerd.
De Zuid-Slavische minister van
Buitenlandse Zaken, Popovic,
heeft zich bij zijn Amerikaanse
ambtgenoot Dean Rusk beklaagd
over onvoldoende bescherming
van de president door de politie
van New York.
Luns, gisterochtend vroeg op
Schiphol teruggekeerd uit Bang
kok. De minister had zondag in
Chieng Mai afscheid genomen
van het Koninklijk paar en Prin
ses Beatrix, met wie hij heeft
meegereisd tijdens de staatsiebe-
zoeken aan Perzië en Thailand.
Werk wacht
Minister Luns wilde iets eer
der naar Nederland terugkeren
dan aanvankelijk in de bedoeling
lag, omdat drukke werkzaamhe
den in Den Haag op hem wach
ten. Vrijdag'begint in Den Haag
de conferentie van ministers van
de Westeuropese Unie, waar
voor de minister nog enige voor
bereidingen moet treffen en te
vens wil hij deze week de kamer
commissie voor buitenlandse
zaken nog inlichten over zijn be
zoek aan de V. N.-vergadering.
„De reis van ons Koninklijk
paar is een enorm succes ge
weest," zo zei minister Luns op
Schiphol. „Zowel in Perzië als
Thailand was de bevolking zeef
enthousiast. Touchant was, dal
zelfs in de kleinste dorpen por
tretten van ons Koninklijk paar
met Nederlandse teksten als
„Oranje boven" waren opgehan
gen," aldus minister Luns.
Belangstelling voor
de E. E. G.
In gesprekken met regerings
autoriteiten in de twee landen
was minister Luns getroffen
door de grote belangstelling, die
men in Perzië en Thailand heeft
voor de E. E. G. Met name in
(Adv.)
lijk de volgende maand zijn eer- den toe.
ste vlucht zal maken.
Levenslang voor
aanrander van 16-jarig
Engels meisje
De moordenaar van het 16-
jarige Engelse meisje Barbara
Herron uit Liverpool, Edward
Webb, is tot levenslange gevan
genisstraf veroordeeld. Zijn hel
per, de 27 jaar oude Douglas
Blunt, kreeg vier jaar. Webb
kreeg bovendien nog veertien
jaar gevangenisstraf voor poging
tot doodslag op de 17-jarige
vriendin van het slachtoffer. De
23 jaar oude vrachtautochauffeur
en zijn vriend hadden de twee
meisjes, die stonden te liften,
meegenomen. Op een eenzame
plaats trachtten zij de meisjes
aan te randen. Bij een worstéling
doodde Webb een van de meis
jes met een bijl en verwondde
de ander. Beide verdachten ont
kenden schuld doch op de zitting
van dinsdag gaf Webb zijn da-
Thailand vreest men, dat de zes
Europese landen een protectio
nistisch blok zullen vormen,
maar de Nederlandse minister
heeft in dit verband enkele ge
ruststellende mededelingen kun
nen doen.
Mr. Luns heeft o.a. gesproken
met de minister-president van
Perzië en met de minister van
Buitenlandse Zaken van Thai
land. Voor zijn vertrek uit Bang
kok had hij ook nog een toeval
lig onderhoud met de vice-mi
nister van Buitenlandse Zaken
van de Philippijnen, die hem het
Philippijnse standpunt ten aan
zien van de vorming; van de Ma-
leise Federatie heeft verklaard.
Ook de Philippijnse minister
bracht evenwel de ontwikkeling
van de E. E. G. ter sprake, waar
uit volgens minister Luns wel
duidelijk blijkt met welke belang
stelling men de Europese econo
mische eenwording in de ver
schillende Aziatische landen
volgt. „Steeds weer bemerkte ik,
hoe groot de vrees is voor hoge
buitentarieven. Wanneer ik dan
het gematigde Nederlandse
standpunt met betrekking tot de
hoogte van de E. E. G.-buiten-
tarieven uitlegde, was men heel
wat meer gerustgesteld," aldus
minister Luns.
Vriendschapsbanden
versterkt
Over de staatsiebezoeken aan
Perzië en Thailand zei mr. Luns,
dat de vriendschappelijke rela
ties tussen deze landen en Ne
derland zeer versterkt zijn. Het is
volgens hem moeilijk te analyse
ren hoe bijvoorbeeld ook het
zakenleven hiervan direct profi
teert. „U moet het beschouwen
als een kwestie van public rela
tions," zo zei hij. „Dat ook het
zakenleven hiervan een gunstige
weerklank zal ondervinden is wel
duidelijk."
De minister had zondagavond
uit Bangkok moeten vertrekken
met het K. L. M.-toestel van
Djakarta naar Amsterdam. Deze
vlucht moest echter geannuleerd
worden, omdat het toestel in
Djakarta met pech stond. De ge
hele nacht heeft minister Luns
moeten wachten of het vliegtuig
wellicht nog zou komen. Pas
maandagochtend kreeg hij defi
nitief te horen, dat de vlucht niei
doorging. Hij nam toen de
K. L. M.-machine van Manilla
naar Tokio en vloog van daar
over de pool naar Nederland te
rug. De minister werd op Schip
hol o.a. verwelkomd door zijn
echtgenote.
stellen, sneuvelde op de bezwaren
van de ministers Veldkamp (Soc.
Zaken) en Bot (Onderwijs), om
dat daartoe ruimte noch leer
krachten voorhanden zouden zijn.
Alleen zijn eigen fractie stemde
voor dit amendement.
Ben voorstel-Van Buel (K.V.P.)
om de verplichte cursusduur op
twee jaar te stellen werd door de
ministers niet aanvaard, omdat
de werkgevers dan wellicht met
aanstellingen tot het vijftiende
jaar zullen wachten. Dan zou
enerzijds een wachttijd, een va
cuum, voor de 14-jarigen ont
staan en anderzijds zou het voor
schrift van beroeps- en vormings
cursussen zijn doel missen. Het
wetsontwerp kwam, behoudens
kleine technische amendementen,
verder ongeschonden door de be
handeling.
Namens K.V.P., P.v.d.A. en
V.V.D. verklaarden de heren En-
gelbertink en Kleywegt alsmede
mevrouw Van SomerenDowner
niet geheel voldaan te zijn over
de tegelijk met het wetsontwerp
behandelde „Nota leerplichtwet".
Men zou gaarne bij dergelijke
stukken meer cijfermateriaal zien
en een langere tijd van voorbe
reiding willen hebben. Aange
kondigd werd, dat over deze ma
terie bij de behandeling van de
begroting van O., K. en W. ver
der zal worden gesproken.
ARBEIDSWET EN
NOTA LEERPLICHT
VERLENGING IN DE
TWEEDE KAMER
De Tweede Kamer aanvaardde
dinsdagmiddag zonder hoofdelij
ke stemming een wijziging van
de arbeidswet, waarbij arbeid
van 14-jarige jongens voorwaar
delijk wordt verboden.
Deze arbeid zal alleen dan zijn
toegestaan, wanneer de 14-jarige
niet langer dan 32 uur per week
werkt en bovendien een jaar lang
een voorgeschreven vak- en vor
mingscursus volgt gedurende acht
uur per week. In het voorstel tot
wijziging van de arbeidswet was
36 uur werktijd voorgesteld, dfcch
deze tijd werd bij een aanvaard
amendement-Engelsman (P.v.d.A.)
tot 32 uur teruggebracht. Minis
ter Veldkamp stond genuanceerd
tegenover de 32 uur, omdat in tal
van (dienstverlenende) bedrijven
op zaterdagen wordt gewerkt. De
V.V.D.-fractie kon, omdat men 32
uur niet in overeenstemming
achtte met de realiteit, niet met
dit amendement mee gaan. Een
tweede amendement-Engelsman
om de verplichte cursusduur op
drie halve dagen van vier uur te
Operatie Big Lift"
Het eerste vliegtuig van de
operatie „Big Lift" de grootste
en langste luchtbrug in vredes
tijd, is gisteren om 17.26 uur,
punctueel op tijd, op het bij
Frankfort gelegen Rijn-Main-
vliegveld geland. Het toestel, de
eerste van 234 Amerikaanse
transportvliegtuigen die in onge
veer zeventig uur een bijna vijf
tienduizend man tellende pantser
divisie van de Verenigde Staten
naar Europa zullen brengen, had
de negenduizend kilometer lange
oversteek zonder tussenlanding
in tien en een half uur gemaakt.
Tankvliegtuigen voorzien de
transporttoestellen in de lucht
van brandstof. In het vliegtuig
dat de luchtbrug opende bevond
zich de commandant van de
pantserdivisie, generaal-majoor
E. Burba.
Driehonderd Amerikaanse ver
slaggevers maken de oefening
mee, die ten doel heeft na te
gaan hoe snel een divisie, waar
van de uitrusting in Europa ge
reed ligt, uit de V. S. ter plaatse
kan zjjn.
Russen zijn als radijsjes
volgens de Chinezen
„In de ogen van de Chinezen
zij de Russen als radijsjes rood
van buiten maar wit van bin
nen", aldus mr. D. U. Stikker,
de secretaris-generaal van de
N.A.V.O. in een toespraak die hij
gisteren op een persconferentie
in Berlijn van de Friedrich Ebert-
stichting voor internationaal be
grip heeft gehouden.
Mr. Stikker waarschuwde te
gen pogingen om Europa de rol
van „een derde macht of een
scheidsrechter" op te dringen en
pleitte voor een ruimere integra
tie van de N.A.V.O.-strijdkrach-
ten.