Provinciaal nieuws DE OPGRAVINGEN IN AXEL TFouw aan de beste Amerikaan LEXINGTON Kort verslag van de Gemeenteraad van Terneuzen TERNEUZEN AXEL GOES ZAAMSLAG NIEUW POLITIEBUREAU HAD GISTERAVOND DE VOLLE AANDACHT Nederlandse gemeentelijke deskundigen naar Perzië en Thailand Geslaagd. Aan de Rijksuniversiteit te Groningen slaagde voor het doc toraalexamen notariële studie richting onze stadgenoot, de heer B. K. J. Hoving. Jaarverslag U. T. S. Zeeuws- Viaanderen. Uit het jaarverslag van de U. T. S. alhier blijkt, dat de huisvesting nog steeds één der zorgen van het bestuur is. In het verslag over het jaar 1961 werd reeds de verwachting uitgespro ken, dat de behuizing in de loop van 1962 ontoereikend zou blij ken te zijn in verband met de uitbreiding van de opleidings mogelijkheden met een afdeling bouwkunde. De toestand is mo menteel inderdaad zo, dat ge durende enkele dagen per week één of meerdere lokalen buiten de school moeten worden ge bruikt om de lessen zo normaal mogelijk te doen plaatsvinden. De werkplaatsoefeningen voor de leerlingen van de afdeling bouwkunde kunnen slechts ten dele worden gegeven. De lessen in machinale houtbewerking zul len naar het tweede leerjaar moeten worden opgeschoven, waarbij men er dan van uitgaat, dat de geplande uitbreiding van de bestaande gebouwen op kor te termijn kan worden verwezen lijkt. De lessen in lichamelijke oefe ningen ondervinden stagnatie, doordat hiervoor wèl een lokaal ter beschikking is, maar geen bevoegde .kracht om deze lessen te verzorgen. Het leerlingenaantal beweegt zich nog steeds in opgaande lijn. Deze toename komt uit Oost Zeeuws-Vlaanderen en buiten Zeeuws-Vlaanderen. Op 31 december 1962 bedroeg het totaal aantal leerlingen 164, waarvan 133 uit Oost-, 24 uit West Zeeuws-Vlaanderen en 7 van buiten Zeeuws-Vlaanderen. Het Westen bleef gelijk aan 1961 en het bestuur wijt dit mo gelijk aan de invloed van de U. T. S. te Vlissingen, welke 23 leerlingen uit West Zeeuws- Vlaanderen telt. Het aantal bui ten Zeeuws-Vlaanderen vermin derde met 4 en het bestuur ver wacht, dat in de toekomst nog slechts in incidentele gevallen leerlingen van buiten het gewest zullen worden geplaatst. In het verslagjaar gingen 7 leerlingen over naar het Hogere Technisch Onderwijs en 1 naar een andere richting. Uit het verslag blijkt verder, dat de leraren van de U. T. S. met hun collega's van de L. T. S. van gedachten hebben gewisseld over de bijdrage die beide on derwijsinstellingen kunnen leve ren aan r.de opleiding van jon gens voor technische beroepen. 1 Eén—belangrijk onderdeel van deze bespreking was het ant woord te vinden op de vraag hoe de beide opleidingen elkaar kunnen aanvullen. Bij deze be spreking kwam duidelijk naar voren, dat de beide scholen zeer nauw contact dienen te onder houden. Als resultaat van bovenge noemde bespreking werd het afgelopen jaar bij wijze van proef het resultaat van de toe latingsexamens voor de scha kelklas besproken met directeur en leraren van de verschillende L. T. S.'en. Bij deze bespreking bleek al dadelijk, dat een selec tie mogelijk zal zijn op grond van de resultaten van het toe latingsexamen, in overleg met de betreffende L. T. S. In 1962 konden de eerste leer lingen van de school, na de mi litaire dienstplicht te hebben vervuld, worden geplaatst in Zeeuws-Vlaamse bedrijven. Nederlandse Vereniging van Huisvrouwen. Woensdagavond sprak mej. Bos, hoofd van het bureau van de vereniging „Pro Juventute" te Middelburg, voor de afdeling Terneuzen van de Nederlandse Vereniging van Huisvrouwen in café „De Vriendschap". De vereniging „Pro Juventute" stelt zich ten doel gedragsmoei lijkheden bij kinderen op te los sen, ernstige conflicten in het gezin vóór te zijn, terwijl zij via haar medewerkers toezicht uit oefent op kinderen, op verzoek van de kinderrechter, gezinsvoog dij of op verzoek van de ouders, „vrij patronaat". Mej. Bos, een bij uitstek des kundige op het gebied van kin- der- en ouderproblemen, vertelde onder meer van verschillende gevallen uit de praktijk, waarbij haar om raad en hulp voor doch ter of zoon werd gevraagd en op welke wijze zij die gevallen aan pakte en hoe dan hulp werd ver leend. De vereniging „Pro Juventute moet evenwel voor een groot deel zelf de middelen bijeenbrengen voor dit werk. Dit was dan ook één van de redenen om deze avond te organiseren, om zodoen de de verkoop van de bekende „Pro-Juventute"-kalenders te sti muleren. Mevr. Vermeulen dankte aan het slot van de avond mej. Bos namens allen voor de leerzame en boeiende lezing. Bedrijfsongeval. Donderdagmiddag 3 uur was de monteur van P. Z.E. M. P. van L. in de Evertsenstraat in een werkput aan het werk voor de straatverlichting. Toen hij bij deze werkzaam heden een gasbrander aanstak raakte, door onbekende oorzaak, net gasflesje in brand, waardoor hij grote brandwonden aan ge laat en beide handen opliep. Doordat Van R. een bril droeg werden zijn ogen gespaard. Door tegenwoordigheid van geest kon fcjj _bet brandende flesje en brander uit de werkput werpen, waardoor hij erger kon voorko men. Na door dokter Boor te zijn behandeld, kon hij naar huis wor den gebracht. Opening nieuw bedrijfspand in de Kerkdreef. De bromfiets- en rijwielzaak van de firma Klaassen, welke na enkele verbouwingen, alweer uit haar kleren was gegroeid, heeft een zeer grote verbouwing on dergaan, waardoor een fraai ge bouw is verrezen, dat aan de ver fraaiing van de Kerkdreef op magnifieke wijze bijdraagt. Daarnaast is een riante win kelruimte ontstaan, waarin de glimmende brommers en fietsen als het ware uitnodigen tot een bezoek en tot aankoop van brom mer of rijwiel De reparatie-afdeling is ge heel aangepast aan deze tijd en van de nieuwste machines en werktuigen voorzien, zodat de cliëntèle van de firma Klaassen op een tot voldoening schenken de service. 200,000ste lid Nederlands Bijbelgenootschap. Op de provinciale vergadering van het Nederlands Bijbelge nootschap in Zeeland is gister ochtend medegedeeld dat het 200.000ste lid van het N. B. G. dezer dagen werd ingeschreven. Het is de heer N. G. Eversdijk uit Kapelle, .die uit handen van de algemeen secretaris van het Nederlands Bijbelgenootschap, mr. F. L. S. F. Baron van Tuyll van Serooskerken, een oorkonde ontving en voorts een aantal moderne tegels met bijbelse voorstellingen, die in opdracht van het N. B. G. zijn ontworpen. Het N. B. G. streeft naar 225.000 leden bij het 150-jarig ju bileum in juli 1964. Roode Kruis-collecte boven de 1000,— Op een samenkomst van het bestuur van de afdeling Zaamslag van het Nederlandsehe Roode Kruis met de collectrices en col lectanten kon de voorzitter, bur gemeester J. van Wijk, de ver heugende mededeling doen, dat het eindresultaat van de inzame ling dit jaar de reeds enkele jaren gestelde verwachting van 1000,heeft overtroffen. Dank zij de onvermoeide ijver van de collectanten-bejaarden en de gul heid van de Zaamslagse bevol king werd 1016,90 bijeenge bracht. Daarover was niet alleen de voorzitter verheugd, maar ook de oud-voorzitter de heer H. D. Trimpe, die het bestuur en de collectanten van harte daarmee feliciteerde en er nog eens met nadruk op wees, dat het wel zel den zal voorkomen dat juist de bejaarden een dergelijke inzame ling geheel voor hun rekening nemen. In het geheel van de Roode Kruis-collecten slaat deze afdeling een goed figuur. De raad was gister avond voltallig bijeen om ruim twintig punten van de agenda af te werken. Een belangrijk deel van de avond werd besteed aan het stem men voor de benoeming in vaste dienst van elf leraren aan de gymna siale afdeling van het Petrus Hondius Lyceum en van vijf leraren in tijdelijke dienst -tot 1 september 1964. Daarna had ook de behandeling plaats van het voorstel tot herbe noeming van de leden ven de commissie van advies, als bedoeld in artikel 8 van de Woon- ruimtewet 1947. In kamer I (kom) werden herbenoemd de heren A. D. van Driel, J. Feckelaar, J. Fraanie, D. M. Ollebek en J. H. Rijnberg. In kamer II (Sluiskil) de heren H. A. Brak man. C. J. Comoie*. M. A. Duine, D. M. Olle bek en J. H. Rijnberg. Nadat de raad gedurende on geveer 10 minuten in besloten zitting bijeen was geweest, werd de heer ir. W. C. Dees te Hooge- In ,de conferentiekamer van het Axelse gemeentehuis waren de vertegenwoordigers van de pers de gast van het college van B. en W. om, bijgestaan door de gemeente-archivaris de heer J. R. de Jonge en ir. Trimpe Burger van de Rijksdienst van archeolo gisch bodemonderzoek, een uit eenzetting te krijgen van de vondsten welke in Axel zijn ge daan. Inleidend woord van burge meester Van Dijk®. Burgemeester M. K. van Dijke zeide in zijn inleidend woord, dat de opgravingen thans in zulk een stadium zijn, dat over een en ander, met meer zekerheid dan tot nu toe het geval was, Iets naders kan worden medegedeeld. Het gemeentebestuur heeft goedgevonden, dat hier opgra vingen worden gedaan, maar het is nadrukkelijk niet de bedoeling, dat de fundamenten van het kas teel geconserveerd zullen worden. Dit zou niet alleen een zeer dure geschiedenis worden, maar de kwaliteit van het merendeel der stenen laten dit ook niet toe. Het college van B. en W. heeft besloten, dat de nog bruikbare stenen aan de nabuurgemeente Hulst worden afgestaan om daar gebruikt te worden bij de opbouw van de Keldermanspoort. Resultaten van het archeo logisch bodemonderzoek. Ir. Trimpe Burger zette uiteen, dat de oudheidkundige vorsers er zeker van waren, dat hier in Axel resten zouden moeten zit ten van gebouwen uit de 9e en 10e eeuw. En omdat dit gedeelte van AXel, waarvan men ver moedde, dat hier wat te vinden was. gesaneerd wordt, zijn er enkele proefsleuven gemaakt in de Oude Wijk. Dit leverde niet veel op waar na een onderzoek is ingesteld in de buurt, waar volgens een kaart van Jacob van Deventer uit 1555 drie gebouwen moeten hebben gestaan, n.I. een kasteel, een huis en een kapel. Het bleek echter al gauw, dat de kaart van Van Deventer de situatie niet precies weergaf en op aanwijzingen van de melkhan delaar Sander Wijna, die hier een stuk weiland in pacht heeft voor het grazen van zijn koeien, die als enige in Axel bij vroegere werkzaamheden de fundamenten precies wist te liggen, werd ter stond op de poede plaats met de opgravingen begonnen. Bij deze werkzaamheden is veel medewerking ondervonden van het gemeentebestuur. Wat gevonden werd is een ge bouw, dat toebehoord moet heb ben aan de familie Van de Gis- telle. Het is wel een unicum' bij deze' opgpyjpgeib dat de ydoe» ren nog zo gaaf zijn als hier het geval is. Om dit kasteel moet een grote gracht hebben gelegen, zodat het bij de verdediging, toen Prins Maurits in 1586 de dijken bij de Braakman doorstak, een rol heeft kunnen spelen. Het hoofdvertrek moet bestaan hebben uit een langwerpige ka mer waar men aan de bakstenen richels kan zien, dat men hier houten balken in heeft gelegd en waarboven de eigenlijke vloer heeft gelegen. Aan weerzijden van het vertrek is een open haard geweest. Als bijzonderheid deelde ir. Trimpe Burger mede het vinden van het skelet, waarvan de an- tro-biologischedienst te Utrecht nauwkeurig heeft kunnen vast stellen, dat dit een skelet van een vrouw is. Hier moet men beslist aan een misdaad denken omdat het be graven in een uitbraak van een muur en afgedekt •met puin. af wijkt van de toen ook al gebrui kelijke manier van teraardebe stelling op een kerkhof. Ir. Trimpe Burger had veel waardering voor zijn medewer kers en noemde in dit opzicht ook nog zijn technische mede werker R. E. Lutter uit Utrecht. Uit Axels historie. De stadsarchivaris, de heer J. R. de Jonge, gaf nog een beschrij ving van het geslacht der Heren van Axel. Dit waren Godebert boo-in 9o eeuw, Films ven Axel 1201, Maria van Axel 1201, Hen drik van Axel 1236, Filips van Axel 1318, Door huwelijk van een erfdochter verdwenen de Heren van Axel van het toneel In de 15e eeuw verscheen hier het geslacht Gistelle (dit ge slacht is afgeleid en genoemd naar het stadje Gistelle dat in de Vlaanderens lag op het kruis punt BruggeVeurne en Osten- de en Tielt). Gerard van de Gistelle was ge trouwd met Isebeau de Wilde (vrouwe van Maelstede), ge noemd naar een kasteel dat even buiten Hulst heeft gestaan. Joost van de Gistelle met Ma ria van Raveschoot hebben hier gewoond van 1446—1516. ■fr De heren J. R. de Jonge en C. Smies, resp. gemeente-archi varis en waarnemend gemeente-secretaris (beiden v.l.n.r. op de achtergrond staande) luisteren met grote aandacht naar de uiteenzettingen van de rijks-archioloog ir. Trimpe Burger, die m®n hier links op de voorgrond gehurkt ziet zitten bij het ge heim van een skelet. Tegenover hem de heer R. E. Lutter, rijkstechnisch ambte naar, die bij de op gravingen te Axel een een zeer gewaardeer de mede-vorser is. De verwoestingen, die dit kas teel heeft ondergaan, schrijft men toe, daar de van de Gistelles Spaansgezind waren, aan de Gentenaars en de Geuzen. Het staat vast dat de Geuzen in 1574 de St. Pieterskerk en het kloos ter Ter Hagen hebben verwoest, en denkelijk ook het kasteel. Tussen 1583 en 1586 werpt Parma verdedigingswerken op om de aanvallen vanuit Terneu zen te weerstaan. Na 16-17 juli 1586 verbeterde Prins Maurits de wallen. Het wa ter stroomde door het gat van Buuxgate en zo ontstond het eiland Axel. Hierna werd ter plaatse van de opgravingen nog enige nadere toelichtingen gegeven. De burgemeester deelde mede, dat op het terrein der opgravin gen een Christelijke lagere school gebouwd zal worden. Naar ge- h~opt Wordt zal'volgend jaar met de bouw hiervan kunnen worden begonnen. veen benoemd tot directeur van Gemeentewerken. Daar de gemeente Terneuzen na overleg heeft besloten tot 1 april 1965 lid van de centrale dienst te blijven, zal de heer Dees tot diezelfde datum tot technisch adviseur worden be noemd. De heer F. R. Kest te Middel burg werd benoemd tot onder wijzer aan de openbare Schip- persschool en aan mevr. J. H. MulderSchutte en de heer J. M. Hamelink werd op hun ver zoek eervol ontslag verleend als leerkrachten aan het Petrus Hon dius Lyceum met ingang van respectievelijk 1 januari 1964, en 1 september 1963. Bij de behandeling van het voorstel tot het verlenen van een opdracht aan het architecten bureau Gouwetor en Mulder te Rotterdam tot het bestedingsge- reedmaken van het plan voor een nieuw gemeentelijk politie bureau werd vooraf door de in specteur-korpschef der gemeen- te-ipolitie. de heer D. van Ooijen, aan de hand van een maquette en tekeningen een uitvoerige uit eenzetting gegeven. De heer v'-,.. Ooüpp dit ongetwijfeld fraaie gebouw, dat aan de Rosegracht -zal ver rijzen. dat het er op is berekend, dat Terneuzen over 20 jaar vol gens het Centraal Planbureau 26 k 27.000 inwoners zal hebben. De ruimte beneden zal ge bruikt worden voor de executieve diensten; de eerste verdieping is voor de administratieve diensten en de tweede verdieping voor de vreemdelingendienst, de techni sche dienst van de recherche en theorielokaal, annex kantine. Op de zolderverdieping ko men wapenkamer, rustkamer en een ruimte voor het opbergen van uniformen, enz. Het gebouw is berekend op een bezetting van 45 a 50 personen. Er werden naar aanleiding van deze uiteenzetting enige vragen gesteld. Omdat het gebouw kan wor den geconstrueerd met of zonder puntdak, wilde de heer Compiet, die vóór een .puntdak was, weten of er op dit dak wellicht een koperen bedekking kan worden aangebracht omdat dit later, wanneer het geoxydeerd is, een mooie groene kleur zal hebben. Hij had daarbij de volledige in stemming van de. voorzitter. Sport-accomodatie. Mevr. Doorns en de heer Wete- rings spraken hun tevredenheid uit over het feit, dat het college van B. W. het voorstel indien de tot onderhandse aanbesteding van de bouw van het hoofdsport gebouw met tribune in het Zui dersportpark. Het voorstel werd dan ook aangenomen, waarbij de heer Dieleman tegen stemde. Bij de behandeling van het voorstel tot de bouw van een noodlokaal ten behoeve van de Zuidlandschool en tot onderhand se aanbesteding daarvan, vroeg de heer Fijn van Draaf of dit ge bouw later nog voor andere doel einden kan dienen, hetgeen be vestigend werd beantwoord. Een tweede lokaal van de „Zon- neschool" zal beschikbaar worden gesteld ten behoeve van de Ame rikaanse leerlingen. Medewerking zal worden ver leend, ex artikel 72 van de Lage re Onderwijswet 1920 aan de la gere school op Gereformeerde grondslag, aan de St. Antonius- school te Sluiskil en aan de Chr. lagere school te Sluiskil. Bij de behandeling van de 18e wijziging op de begroting in komsten en uitgaven voor het dienstjaar 1963, vestigde de heer Van Langevelde de aandacht op de subsidie aan de watersport vereniging „Neusen" in dfi te ma ken kosten van een aanleginrieh- ting voor pleziervaartuigen in de Vluchthaven en in de Oostelijke Buitenhaven, voor een bedrag van 4.750. Hierbij werd opgemerkt dat met Rijkswaterstaat besprekingen ge voerd worden om de gehele jacht- haven-accomodatie te bekijken en eventueel te reorganiseren. Wethouder De Vos was van oordeel dat het gemeentebestuur hieraan alle medewerking moet verlenen omdat dan ook mensen met smallere beurzen de zeilsport kunnen gaan beoefenen. Rondvraag. Bij de rondvraag werd door de heer Van Langevelde de vraag gesteld over de vooruitzichten betreffende de aankoop van grond en voor de woningbouw van het volgende jaar. Wethouder De Vos beloofde voor de volgende raadsvergade ring een voorstel tot belangrijke aankopen. De heer Van Langevelde had alle waardering over het boekje dat enkele dagen geleden door het gemeentebestuur van Ter neuzen is uitgegeven „De 8e in dustrialisatienota en de Ontwik keling van de Gemeente Terneu zen". Op de vraag wie hiervan ken nis zal krijgen, noemde de voor zitter de leden van de Eerste en Tweede Kamer, die daar belang in stellen, Gedeputeerde Staten en Provinciale Staten en andere instanties, die er belang bij kun nen hebben. Bij de rondvraag vroeg de heer Bleijenberg of de gemeente inge volge een schrijven van de mi nister (februari 1961) Woning wetwoningen aan particulieren heeft verkocht. Hij meende dat dit zou bijdra gen tot de bezitsvorming en dat een eigenaar een woning beter onderhoudt dan wanneer hij deze in huur heeft. Hierover werd hij scherp aan gevallen door de heer Huijbrecht die vroeg of de Woningbouwver eniging dan de. woningen niet goed onderhield? Wethouder De Vos merkte op dat de Woningwetwoningen niet van de gemeente, maar van de Woningbouwvereniging zijn. Ook al heeft de minister gead viseerd om deze woningen te verkopen, zijn er nogal wat moei lijkheden aan verbonden, zo merkte hij verder op. Uit de discussies bleek boven dien, dat de Woningbouwvereni ging destijds heeft besloten deze woningen in eigendom te hou» den. Over het algemeen was de fractie van de P.v.d.A. ook de heer Van Langevelde was het daarmee eens van oordeel dat een Woningbouwvereniging die woningen niet moet verkopen. Op de opmerking van de heer Bleijenberg dat dit in omliggen de gemeenten wèl wordt gedaan, antwoordde de heer De Vos, dat ieder daarin vrij is. De heer Bleijenberg stelde bo vendien de vraag of er in ver band met de nieuwe C.A.O. die ongetwijfeld werkkrachten van elders zal aantrekken ook gedacht wordt aan huisvestings mogelijkheden. Hij kreeg, althans voor de naas te toekomst, maar een somber antwoord. De woningschaarste is momen teel groter dan de laatste jaren het geval was in verband met de komst van vreemden. „Wij heb ben wel veel volume '300 wonin gen) en daaraan zal binnen niet al te lange tijd worden begonnen, maar daarmede hebben wij ze momenteel niet", aldus de heer De Vos. De gemeentesecretaris van Axel, de heer P. G. van den Bos- se, zal als eerste gemeentelijk deskundige, uitgezonden onder een nieuw technisch hulppro gramma, binnenkort voor zes maanden naar de Perzische hoofdstad Teheran vertrekken om als adviseur van de Perzische vereniging van gemeenten nieu we begrotingstechnieken bij de Perzische gemeentebesturen te helpen invoeren. Op een kleine plechtigheid in het stadhuis van Axel zal de hoofd-directeur van de Vereni ging van Nederlandse Gemeen ten, de heer J. M. P. J. Verste gen, aan de heer Van den Bosse een geschenk voor de directeur van de Perzische vereniging van Gemeenten, E. Rahimi Laridjani, overhandigen. Ook de tweede deskundige, die onder dit nieuwe hulpprogram ma zal worden uitgezonden, is een Nederlander: binnenkort vertrekt het Tweede-Kamerlid H. M. Franssen (P.v.d.A.) naar Bangkok om het stadsbestuur te adviseren op het gebied der ge- meentefinanciën, Over enige tijd zal ook een deskundige op het gebied van stadssanering en krotopruiming naar Bangkok vertrekken. Deze uitzending van gemeen telijke deskundigen naar Perzië en Thailand maakt deel uit van een nieuw programma voor tech nische hulp van gemeente aan gemeente, dat, met financiële steun van de Fold Foundation, door de Verenigde Naties en de in Den Haag gevestigde Inter nationale Vereniging van Steden en Gemeenten (I.U.L.A. In ternational union of local autho rities) wordt georganiseerd. Het programma omvat ook studie reizen voor gemeentelijke func tionarissen, die kennis willen nemen van moderne bestuurs- methoden. De I.U.L.A.die leden heeft in 54 landen, neemt actief deel aan de werkzaamheden van de Verenigde Naties op het ge bied van de verbetering Van de bestuursstelsels in de ontwikke lingslanden; op haar programma staan ook studieconferenties voor gemeentelijke functionaris sen in de jonge Afrikaanse sta ten en in de landen van Zuid- Oost Azië.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1963 | | pagina 3