Moet revaluatie worden overwogen? Gevechten in Kabylië Edith Piaf gestorven Binnenlands nieuws Eric de Noorman - De eerloze krijg Zaterdag 12 oktober 1963.- - - DE VRÏJE ZEEUW Paginal- QUlNlNE 1 do~^% enige DE NADELEN ZIJN GROTER DAN DE VOORDELEN. MINDER EXPORT, MINDER WERK T"bel6°-95ct Ha mea-Gelei Voor mensen me kwaliteit verlangen I CHROESJTSJOF WIL NOG VERDER GAAN JEAN COCTEAU OVERLEDEN Dichter, toneelschrijver beeldende kunstenaar India*Tonic iechte BOTTLED UNDER APPOINTMENT BY TIMS ROTTERDAM In het krijgsrumoer rond 't bestaande loonsysteem wordt zo nu en dan het lied van de revaluatie aangeheven. Past deze stem wel in het loonkoor, op welke wijze is ze er mee verbonden en welk effect op de arbeidsmarkt kan ermee worden be reikt Revaluatie is de tegenkracht van devaluatie. Bij deze laatste haat. regel, die betrekking heeft op de waarde van de binnenlandse munt, gaat de regering ertoe over een nieuwe goudprijs vast te stellen, die hoger ligt dan de voorafgaande. De pariteit met andere munten wordt echter met dezelfde middelen als voorheen gehandhaafd. Bij revaluatie gebeurt het tegenovergestelde en het komt er dus op neer dat de eigen munt t.o.v. andere munten een hogere waarde krijgt met alle gevolgen daaraan verbonden. Die gevolgen liggen er in de eerste plaats in onze commerciële relaties met het buitenland. Gaan wij revalueren, dan moeten bui tenlanders voor een gulden een hoger bedrag aan vreemde munt neertellen dan voorheen. De gulden wordt dus duurder en andere munten voor ons goedkoper. Het gevolg van deze verschuiving in geldswaarde is dat de buitenlander voor Nederlandse produkten meer geld moet betalen dan voorheen, waarop hij geneigd is min der in ons land te besteden. De orders uit het buitenland voor onze handel, industrie en dienstverlening worden daardoor minder. Min der orders betekent minder werkgelegenheid en langs deze weg kan er dus een ontspanning op de arbeidsmarkt tot stand worden gebracht. Import voordeliger DIT ontspannende effect op het aanbod van arbeid wordt aan de andere kant nog vergroot, want als de buitenlander de Ne derlandse produki-.n duurder moet betalen, kunnen wij dus de buitenlandse produkten goed koper betrekken. De invoer wordt hierdoor aangemoedigd. Het is echter mogelijk dat de invoerstijging en de exportver mindering zo groot zijn dat onze betalingsbalans per saldo een ne gatief saldo gaat vertonen. Een dergelijke toestand kan niet lang voortduren. Nu valt het niet te berekenen een zodanige revaluatie van een munt tot stand te brengen dat liet effect pre-' - een verwachte uitwerking heeft. Het risico van onvoldoende of te rigoureus te zijn moet op de koop toe wor den genomen. Daarom is het zo moeilijk deze stap te nemen, want muntherzieningen zijn zo ingrijpend, dat men die niet zó maar toelaat. Bovendien worden alle takken van industrie hier in gelijke mate getroffen en dat is niet wenselijk. Reeds bij de laatste revaluatie is gebleken, hoezeer de scheep vaart, de luchtvaart en andere vormen van dienstverlening door deze stap een klap krijgen. Zou de regering dus werkelijk reva lueren, dan treft zij met name die bedrijfstakken, die nu reeds een moeilijke tüd doormaken. Waar blijft prijsverschil VELEN zijn van mening, dat door de goedkope invoer van grondstoffen onze produkten zo veel in prijs zullen dalen dat het nadelig exporteffect erdoor zou worden opgeheven. Het is theo retisch misschien juist, maar in de praktijk gaat deze lezing niet op. Een prijsdalingseïfect werkt in deze situatie eerst vertraagd wanneer de ondernemers tegen de geldende prijzen geen markt meer kunnen vinden. De erva ring van de vorige revaluatie bleek in dit opzicht niet gunstig. Een deel van de revaluatievoor delen zou dus aanvankelijk naar de ondernemers gaan. Als tegenhanger moet worden gezegd dat ook door een ferme loonsverhoging bepaalde bedrijfs takken meer worden getroffen dan andere, omdat in het ene bedrijf het loon een veel groter deel van de kostprijs uitmaakt dan in het andere. Bij het af wegen van het voor en tegen van de bestrijdingsmiddelen voor een overspannen arbeids markt moeten we echter beden ken dat in een dergelijke situatie de werknemers een krachtige positie innemen. Aan hen is een revaluatie moeilijk te verkopen, omdat de economisch gunstige gevolgen daarvan voor hen pas later zichtbaar kunnen worden en zij op korte termijn de vruch ten van deze situatie willen plukken. En de „pendelaars" BIJ het overzien van de moei lijkheden van de arbeidsschaar- ste moet de omstandigheid dat er een slordige 60.000 Neder landse vakarbeiders in het bui tenland werken, in de beschou wing worden betrokken. Het streven moet erop gericht zijn deze mensen weer ginnen de landsgrenzen te trekken. Bij een revaluatie en teruglopende be drijvigheid in de Nederlandse in dustrie zullen zij temeer volhar den in hun trek naar het buiten land. Met name voor de opvoe ding van de bouwproduktie is dit beslist geen aantrekkelijk vooruitzicht. Is de revaluatie politiek moei lijk te verkopen, in onze verhou ding tot het buitenland kan zij evenmin zonder vooroverleg ge schieden. De internationale mo netaire politiek van de na de oorlog is er juist op gericht de waardeverhoudingen van de wisselkoersen zoveel mogelijk te stabiliseren. Slechts in hoogste nood en met onderlinge overeen stemming van alle westelijke sta ten zou in deze ,-erhouding wij ziging kunnen worden gebracht en een enkel land mag daar niet op eigen gezag wijken. Zijn wij het eerste schaap GAAN W" -N eerste klein land die weg op, dan mogen wij ook grote landen het hemen van dergelijke stappen niet meer kwalijk nemen, wanneer zij daar mee hun nationale economische vraagstukken willen oplossen. Kiezen vele staten deze weg, dan is het hek van de internationale gelddam en treedt er een perio de in van monetaire onrust, die de wereldhandel ten zeerste kan schaden. Toch geloven wij dat er door onderling overleg Wel gedokterd zal moeten worden aan de be staande wisselkoersverhoudin gen. Deze blijken door de ont wikkeling van de economische toestand in de verschillende lan den te zijn gewijzigd. Voor deze verandering is veel overleg en wijsheid nodig. Die wijsheid kunnen wij in Den Haag alleen niet vinden. Het zal ech ter moeilijk genoeg zijn om daar voldoende wijsheid te vinden voor oplossing van spanningen, die nu onze sociale rust bedrei gen. drs. A. G. H. (Nadruk verboden) (Adv.) KONINKLIJKE REIS LANGS DE KASPISCHE ZEE Toegejuicht door duizenden mensen die bloemen gooiden zijn Koningin Juliana, Prins Bern- hard en Prinses Beatrix vrijdag in gezelschap van de Sjah en Keizerin Farah van het Babol- paleis langs de kust van de Kas pische Zee naar Babolsar gere den. In Babolsar bezocht het vor stelijk gezelschap een kaviaar- fabriek waar de beroemde Perzi sche steur wordt verwerkt. Ko ningin Juliana kreeg een pakje met blikjes kaviaar aangeboden. Vandaag zal het gezelschap zijn reis langs de Kaspische Zee vervolgen om zondag naar Tehe ran terug te keren. (Adv.) Preaehl hemden en nimmer ruw of schraal De Franse zangeres Edith Piaf is gisteren in haar woning te Parijs gestorven. Edith Piaf is gistermorgen om 7 uur overleden, nadat zij een beroerte had gehad. Zij was don derdag per ambulance uit Pla- cassien, bij Grasse, met haar echtgenoot Theo Sarapo in Pa rijs teruggekeerd. Zij was al enige dagen ziek. De overleden zangeres, die 47 jaar oud is, is de dochter van een acrobaat en gewezen straat zanger. Zij heeft de laatste jaren vijf grote operaties doorstaan. In augustus moest zij een tournee van twee maanden door de Ver enigde Staten afzeggen in ver band met haar gezondheidstoe stand. Edith Piaf trouw.de in oktober van het vorige jaar met haar (Adv.); MEISJE OVERREDEN In de Julianatunnel in Geleen is vrijdagmiddag het 14-jarige meisje G. de Vries uit Geleen bij het inhalen van twee wiel rijders met haar fiets in botsing gekomen met een passerende Duitse vrachtauto. Het kind ver loor de macht over het stuur, en viel met haar hoofd onder de achterwielen van de aanhangwa gen. Het meisje was op slag dood. BEJAARDE MAN ONDER TRAM GEKOMEN EN OVERLEDEN Op de lijnbaan in Den Haag is vrijdagmiddag de 67-jarige J. A. van Es uit Den Haag, na de voetgangersoversteekplaats te zijn overgestoken, onder de tram van Hjn tien gekomen. Hij werd met ernstig hoofdletsel naar het ziekenhuis Zuidwal vervoerd, waar hij is overleden. DODE EN GEWONDE BIJ VERKEERSONGEVAL De 48-jarige H. ter Braak uit Haaksbergen en zijn 45-jarige echtgenote G. ter Braak—Kleins man, zijn gistermorgen met hun bromfietsen frontaal tegen een tegemoetkomend r vrachtauto gebotst. De slachtoffers werden zeer ernstig gewond naar het ziekenhuis te Enschede overge bracht, waar de heer Ter Braak na aankomst overleed. Zijn vrouw verkeert momenteel in le vensgevaarlijke toestand. Het ongeluk gebeurde in een bocht op een stille buitenweg, fimtrent de juiste toedracht is op dit mo ment nog niets bekend. Het echt paar heeft vijf kinderen in de leeftijd van zeven tot zeventien jaar. MAN IN SLUIS VERDRONKEN Gistermorgen om kwart voor elf is tijdens werkzaamheden in de Stevinsluizen bij Den Oever de heer C. Schrier te water ge raakt en verdronken. De heer Schrier was bezig met het controleren van de schuiven van de uitwateringssluizen. De ladder waarop hij stond gleed plotseling onderuit. Na een val van enkele meters kwam hij op het raamwerk te recht waarop hij met de ladder in het water verdween. Een col lega van het slachtoffer, de heer D. Engel, die bovenop de sluis- toren stond, zag de heer Schrier nog even drijven, waarbij hij op merkte dat hij aan het hoofd ge wond was. Hij waarschuwde onmiddellijk de heer De Boer, een visser die dichtbij met zijn fuiken bezig was, maar deze kon op zijn beurt niet meer doen dan de sluis- meester waarschuwen. De slui zen (er werd later gespuid) wer den direct gesloten. De ladder werd een uur later teruggevonden. Voor het zoeken naar het slachtoffer werd in het begin van de middag de hulp ingeroe pen van de waterpolitie uit Har- lingen en een aantal kikvors mannen van de koninklijke ma rine, GESCHENK VAN ARME PERZEN VOOR KONINGIN In Boin Zahra, het grootste van vijftien door de aardbeving van september 1962 vernielde dorpen in Perzië, heeft H. M. Koningin Juliana woensdag het protocol doorbroken en zich onder de be volking begeven, die hier nood gedwongen nog in erbarmelijke omstandigheden leeft en werkt. Foto: Een meisje biedt de Ko ningin hier het traditionele ge schenk van brood en zout aan. Premier Chroesjtsjov heeft ter gelegenheid van de inwerking treding van het kernstopakkoord boodschappen gezonden aan pre sident Kennedy en premier Mac- Millan. Daarin zegt de Russi sche leider dan zijn regering be reid is verdere pogingen te doen om de wending ten goede in de internationale toestand te ver snellen. Het is thans gewenst om dit succes verder te ontwik kelen om de oplossing te zoeken voor andere vraagstukken, aldus Chroesjtsjov. In Kabylië is het vrijdagoch tend tot gevechten gekomen tus sen regeringsgertouwe troepen en militairen van het „Front van Socialistische Krachten (FFS)". Militairen van het Algerijnse leger die vanuit Tizi Ouzou, de hoofdplaats van Kabylië, opruk ten raakten bij Tirourda, een top van het gebergte van Djoerdjoe- ra die de Vlakte van Soummam beheerst, slaags met aanhangers van de verzetsbeweging tegen president Ben Bella. Pantser troepen van het leger trokken op naar Fort National. De bevolking van deze plaats, sloot de twee poorten en zocht haar toevlucht in de huizen. Over slachtoffers van de strijd was in de mdidag te Algiers nog niets bekend. Te Michelet riep de leider van het FFS, Ait Ahmed, de bevol king op tot de strijd. Hij zei: „Onze strategie is gebaseerd op een verdediging in de diepte, Wij staan niet alleen. Onze troe pen hebben Medea op een 50- tai kilometer ten zuiden van Al giers aangevallen. Wat be langrijk is, is niet het verdedigen van onze huizen, maar er voor te zorgen dat de troepen van het ministerie van Defensie geen enkel respijt hebben." Een woordvoerder van het district Medea heeft later het be richt tegengesproken, dat troe pen van het FFS Medea zouden hebben aangevallen. Hij zei dat het volkomen rustig was in de stad. De regeringstroepen hebben op twee fronten een aanval in gezet op de militairen van het FFS, en wel ten noorden en ten zuiden van de enige weg naar Michelet waar Ait Ahmed en kolonel Mohand Oe el Hadj, de door Ben Bella afgezette bevel hebber van Kabylië, hun hoofd kwartier hebben. Aan de ene kant kwam het tot schietpartijen bij Fort Nations, terwijl aan de andere zijde bij de top van Ti rourda werd gevochten. Nadere bijzonderheden over de strijd wa ren als gevolg van het feit, dat de telefoonverbindingen met Ka bylië waren verbroken, moeilijk te krijgen. Fort National is een dorp dat, omgeven door hoge muren, op een bergkam ligt en alleen via een zeer bochtige steile weg te bereiken is. Volgens berichten uit Tizi Ouzou zijn Fort National, Azaz- ga en Ouadhias door de rege ringstroepen ingenomen. Bij Azazga zouden twee militairen van deze troepen zijn gesneuveld en één gewond. Volgens nadere berichten zijn bij Azazga drie militairen van 't Algerijnse leger gedood. Er zou den ook gewonden zijn. Intussen is telefonisch uit Mi chelet vernomen, dat de leiders van het FFS en de hen steu nende militairen vrijdag in het begin van de middag de plaats hebben verlaten en zich in de „maquis" hebben teruggetrok ken. In Michelet bevonden zich toen geen militairen meer. De bevolking was rustig. „ontdekking", de jonge voorma lige kapper Theo Sarapo. Piaf, wier naam „mus" be- tekent in het Parijse dialect, heeft nooit zangles gehad. Zij is vooral wereldbekend geworden door liedjes als „Milord", „La vie en rose" en „Je ne regrette rien". In heel de wereld zijn miljoenen van haar grammo foonplaten verkocht en Edith Piaf zou één van de rijkste vrou wen in Frankrijk zijn. Vóórdat zij op 15-jarige leef tijd naar Parijs ging, zong Edith in café's, op pleinen en op ker missen. In Parijs zong zij op straat en leefde van het uit ra men geworpen geld. Haar grote kans kwam in 1933 toen een ca baret-eigenaar, Louis Leplee, haar toevallig hoorde zingen, omringd door een menigte op straat. Hij nodigde Edith uit nog dezelfde avond in zijn cabaret te zingen. Hoewel zij sjofel gekleed was, was haar optreden een groot succes bij het chiaue pu bliek. De eigenlijke naam van Edith Piaf is Giovanni Gassion. Edith Piaf was behalve een zangeres van naam ook een bui tengewone ontdekster van „ta lenten". Zij „lanceerde" succes sievelijk Yves Montand, met wie z" in 1945 de film „Etoiles sans Lumière" maakte, Eddie Con- statine, Robert Lamourex, Char les Aznavour en in 1957 Felix Marten. Edith Piaf is van 1952 tot 1956 gehuwd geweest met Jacques pilles, die haar partner was -in de film ,,Le Bel Indifferent" van Jean Cocteau. gemeld vrijdagmorgen vroeg na een beroerte is overleden, was donderdagavond met een ambu lancewagen uit het in de buurt van Cannes gelegen Grasse ver trokken nadat haar toestand de laatste dagen aanmerkelijk ver slechterd was. De eerste uren van de rit was zij nog volledig bij .kennis maar toen Lyon in zicht kwam ging. zij snel achteruit. Voordat zij het bewustzijn ver loor kon zij nog enkele woorden uitbrengen, die getuigden van de plannen die zij nog had voor een terugkeer op de planken. „Ik zou nog zo graag willen zingen" zo waren de laatste woorden. Zij zou niet meer bij kennis komen. Toen zij haar woning in Parijs was binnengebracht achtte haar arts overbrenging naar een zie kenhuis in verband met haar toestand niet meer verantwoord. Een uur later stierf Edith Piaf. Haar man, Theo Sarapo, die in haar laatste uren aan haar zijde vertoefde, maakt thans een ern stige zenuwcrisis door. „Ikaanvoerder van Artors mannen?" zegt de Noorman ver wonderd. Het idee komt hem zo belachelijk voor, dat hij op het punt staat het zonder meer af te wijzen. MaarIs er iets beters te bedenken? Zijn zoon en Ingrid zijn nog ergens hier in dit land. Kan hij hoe verkeerd Erwin ook heeft gehandeld hem in de steek laten? En zelfs al zou hij dat doen en terug willen keren naar Noor- Wégen. waar vindt hü dan een schip met bemanning? „Hoe kun je mij dit voorstel doen, zonder je aanvoerder Cuned er in te kennen?" antwoordt hij dan kalm. „Ach, Cuned is een braaf krijgs man", zegt de Brit, „maar hij mist de kwaliteiten om onze troep bij een te houden en aan te voeren. Hij zal het toejuichen wanneer een ander die taak van hem wil over nemen!" „Het zij zo,'' zegt Eric, „tenslot te strijden wij voor één zaak, en ik weet dat ik in Artors' geest handel als ik toestem." De Britten staken hun vreugde over Eric's besluit niet onder stoe len of banken en zo volgt Eric hen even later over de vlakte om met Artors' getrouwen zijn eenzame strijd verder te strijden. Maar de Noorse vloot is niet, zoals Eric meende, teruggekeerd naar Noorwegen... Op hetzelfde ogenblik staat Piaf, die nu het be vel voert, met fonkelende ogen naar de wrakken die hij daar voor zich op de Britse kust ontwaart. „Landen mannen", gromt hij „dat daar zijn Noren-schepen of ik moet me wel heel erg vergissen. En als het schepen van die halfgare schoonzoon van me zijn, dan zullen die Pictenkerels eens aangenaam kennis maken met Olaf de Beren jager!" De bekende Franse dichter, to neelschrijver en beeldende kun stenaar Jean Cocteau is over leden. Hij was 74 jaar oud. Hij overleed op zijn landgoed te Milly-la-Foret, op 5o km ten zuiden van Parijs. Hij was lid van de Académie Frangaise. Om 13.00 uur vrijdagmiddag, kort nadat hij had vernomen dat Edith Piaf was overleden, stierf Jean Cocteau op zijn buitengoed in de buurt van Fontainebleau, waar hij sinds april j.l. verbleef om te herstellen van 'n hartaan val die hem op het randje van de dood had gebracht. Vrijdagmor gen was de wereldvermaarde kunstenaar nog geïnterviewd door een aantal journalisten naar aan leiding van de dood van Edith Piaf. „Ik heb al de hele ochtend koorts en ik moet zeggen dat de dood van Edith Piaf mij nieuwe pijnen bij de ademhaling be zorgt", zo had Cocteau gezegd. Kort daarna begaf het hart het. Zijn tuinman en een keukenmeid waren bij hem toen hij plotseling bewusteloos in elkaar zakte. Een haastig ontboden dokter en pries ter kwamen te laat om nog hulp te bieden: Jean Cocteau was niet meer. Cocteau was onbetwist één van de grootste „all-round" kunste naars die er ooit geweest zijn. Hij is eens „de man met de twintig hoofden" genoemd. Hij beschouw, de zichzelf als dichter maar hij was ook schrijver van blijspelen en drama's, maker van films, recensent, romanschrijver, scena rioschrijver, acteur, decorontwer per, illustrator, balletontwerper, tekenaar en vervaardiger van muurschilderingen voor kerken. Hij was de jongste „avant-garde"- dichter toen hij op zestienjarige leeftijd op het literaire toneel verscheen. Lange tijd gold hij als het „enfant terrible" in de kun stenaarswereld maar in 1955 werd hij een geacht lid van de „Aca démie Frangaise" en het jaar daarop verleende de universiteit van Oxford hem het eredoctoraat in de letteren. Cocteau was de zoon van een advooaat. Hij is Rooit getrouwd.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1963 | | pagina 3