Moet revaluatie worden
overwogen?
Gevechten in Kabylië
Edith Piaf gestorven
Binnenlands nieuws
Eric de Noorman - De eerloze krijg
Zaterdag 12 oktober 1963.- - - DE VRÏJE ZEEUW Paginal-
QUlNlNE
1 do~^%
enige
DE NADELEN ZIJN GROTER DAN
DE VOORDELEN.
MINDER EXPORT, MINDER WERK
T"bel6°-95ct Ha mea-Gelei
Voor mensen me kwaliteit verlangen I
CHROESJTSJOF WIL
NOG VERDER GAAN
JEAN COCTEAU
OVERLEDEN
Dichter, toneelschrijver
beeldende kunstenaar
India*Tonic
iechte
BOTTLED UNDER APPOINTMENT BY TIMS ROTTERDAM
In het krijgsrumoer rond
't bestaande loonsysteem
wordt zo nu en dan het
lied van de revaluatie
aangeheven. Past deze
stem wel in het loonkoor,
op welke wijze is ze er
mee verbonden en welk
effect op de arbeidsmarkt
kan ermee worden be
reikt
Revaluatie is de tegenkracht van devaluatie. Bij deze laatste haat.
regel, die betrekking heeft op de waarde van de binnenlandse munt,
gaat de regering ertoe over een nieuwe goudprijs vast te stellen, die
hoger ligt dan de voorafgaande. De pariteit met andere munten
wordt echter met dezelfde middelen als voorheen gehandhaafd. Bij
revaluatie gebeurt het tegenovergestelde en het komt er dus op
neer dat de eigen munt t.o.v. andere munten een hogere waarde
krijgt met alle gevolgen daaraan verbonden.
Die gevolgen liggen er in de eerste plaats in onze commerciële
relaties met het buitenland. Gaan wij revalueren, dan moeten bui
tenlanders voor een gulden een hoger bedrag aan vreemde munt
neertellen dan voorheen. De gulden wordt dus duurder en andere
munten voor ons goedkoper. Het gevolg van deze verschuiving in
geldswaarde is dat de buitenlander voor Nederlandse produkten
meer geld moet betalen dan voorheen, waarop hij geneigd is min
der in ons land te besteden. De orders uit het buitenland voor onze
handel, industrie en dienstverlening worden daardoor minder. Min
der orders betekent minder werkgelegenheid en langs deze weg
kan er dus een ontspanning op de arbeidsmarkt tot stand worden
gebracht.
Import voordeliger
DIT ontspannende effect op
het aanbod van arbeid wordt aan
de andere kant nog vergroot,
want als de buitenlander de Ne
derlandse produki-.n duurder
moet betalen, kunnen wij dus
de buitenlandse produkten goed
koper betrekken. De invoer
wordt hierdoor aangemoedigd.
Het is echter mogelijk dat de
invoerstijging en de exportver
mindering zo groot zijn dat onze
betalingsbalans per saldo een ne
gatief saldo gaat vertonen. Een
dergelijke toestand kan niet lang
voortduren.
Nu valt het niet te berekenen
een zodanige revaluatie van een
munt tot stand te brengen dat
liet effect pre-' - een verwachte
uitwerking heeft. Het risico van
onvoldoende of te rigoureus te
zijn moet op de koop toe wor
den genomen. Daarom is het zo
moeilijk deze stap te nemen,
want muntherzieningen zijn zo
ingrijpend, dat men die niet zó
maar toelaat. Bovendien worden
alle takken van industrie hier in
gelijke mate getroffen en dat is
niet wenselijk.
Reeds bij de laatste revaluatie
is gebleken, hoezeer de scheep
vaart, de luchtvaart en andere
vormen van dienstverlening door
deze stap een klap krijgen. Zou
de regering dus werkelijk reva
lueren, dan treft zij met name
die bedrijfstakken, die nu reeds
een moeilijke tüd doormaken.
Waar blijft prijsverschil
VELEN zijn van mening, dat
door de goedkope invoer van
grondstoffen onze produkten zo
veel in prijs zullen dalen dat het
nadelig exporteffect erdoor zou
worden opgeheven. Het is theo
retisch misschien juist, maar in
de praktijk gaat deze lezing niet
op. Een prijsdalingseïfect werkt
in deze situatie eerst vertraagd
wanneer de ondernemers tegen
de geldende prijzen geen markt
meer kunnen vinden. De erva
ring van de vorige revaluatie
bleek in dit opzicht niet gunstig.
Een deel van de revaluatievoor
delen zou dus aanvankelijk naar
de ondernemers gaan.
Als tegenhanger moet worden
gezegd dat ook door een ferme
loonsverhoging bepaalde bedrijfs
takken meer worden getroffen
dan andere, omdat in het ene
bedrijf het loon een veel groter
deel van de kostprijs uitmaakt
dan in het andere. Bij het af
wegen van het voor en tegen
van de bestrijdingsmiddelen
voor een overspannen arbeids
markt moeten we echter beden
ken dat in een dergelijke situatie
de werknemers een krachtige
positie innemen. Aan hen is een
revaluatie moeilijk te verkopen,
omdat de economisch gunstige
gevolgen daarvan voor hen pas
later zichtbaar kunnen worden
en zij op korte termijn de vruch
ten van deze situatie willen
plukken.
En de „pendelaars"
BIJ het overzien van de moei
lijkheden van de arbeidsschaar-
ste moet de omstandigheid dat
er een slordige 60.000 Neder
landse vakarbeiders in het bui
tenland werken, in de beschou
wing worden betrokken. Het
streven moet erop gericht zijn
deze mensen weer ginnen de
landsgrenzen te trekken. Bij een
revaluatie en teruglopende be
drijvigheid in de Nederlandse in
dustrie zullen zij temeer volhar
den in hun trek naar het buiten
land. Met name voor de opvoe
ding van de bouwproduktie is
dit beslist geen aantrekkelijk
vooruitzicht.
Is de revaluatie politiek moei
lijk te verkopen, in onze verhou
ding tot het buitenland kan zij
evenmin zonder vooroverleg ge
schieden. De internationale mo
netaire politiek van de na de
oorlog is er juist op gericht de
waardeverhoudingen van de
wisselkoersen zoveel mogelijk te
stabiliseren. Slechts in hoogste
nood en met onderlinge overeen
stemming van alle westelijke sta
ten zou in deze ,-erhouding wij
ziging kunnen worden gebracht
en een enkel land mag daar niet
op eigen gezag wijken.
Zijn wij het eerste schaap
GAAN W" -N eerste klein
land die weg op, dan mogen wij
ook grote landen het hemen van
dergelijke stappen niet meer
kwalijk nemen, wanneer zij daar
mee hun nationale economische
vraagstukken willen oplossen.
Kiezen vele staten deze weg, dan
is het hek van de internationale
gelddam en treedt er een perio
de in van monetaire onrust, die
de wereldhandel ten zeerste kan
schaden.
Toch geloven wij dat er door
onderling overleg Wel gedokterd
zal moeten worden aan de be
staande wisselkoersverhoudin
gen. Deze blijken door de ont
wikkeling van de economische
toestand in de verschillende lan
den te zijn gewijzigd.
Voor deze verandering is veel
overleg en wijsheid nodig. Die
wijsheid kunnen wij in Den Haag
alleen niet vinden. Het zal ech
ter moeilijk genoeg zijn om daar
voldoende wijsheid te vinden
voor oplossing van spanningen,
die nu onze sociale rust bedrei
gen.
drs. A. G. H.
(Nadruk verboden)
(Adv.)
KONINKLIJKE REIS
LANGS DE
KASPISCHE ZEE
Toegejuicht door duizenden
mensen die bloemen gooiden zijn
Koningin Juliana, Prins Bern-
hard en Prinses Beatrix vrijdag
in gezelschap van de Sjah en
Keizerin Farah van het Babol-
paleis langs de kust van de Kas
pische Zee naar Babolsar gere
den.
In Babolsar bezocht het vor
stelijk gezelschap een kaviaar-
fabriek waar de beroemde Perzi
sche steur wordt verwerkt. Ko
ningin Juliana kreeg een pakje
met blikjes kaviaar aangeboden.
Vandaag zal het gezelschap
zijn reis langs de Kaspische Zee
vervolgen om zondag naar Tehe
ran terug te keren.
(Adv.)
Preaehl hemden
en nimmer ruw of schraal
De Franse zangeres Edith Piaf
is gisteren in haar woning te
Parijs gestorven.
Edith Piaf is gistermorgen om
7 uur overleden, nadat zij een
beroerte had gehad. Zij was don
derdag per ambulance uit Pla-
cassien, bij Grasse, met haar
echtgenoot Theo Sarapo in Pa
rijs teruggekeerd. Zij was al
enige dagen ziek.
De overleden zangeres, die 47
jaar oud is, is de dochter van
een acrobaat en gewezen straat
zanger. Zij heeft de laatste jaren
vijf grote operaties doorstaan. In
augustus moest zij een tournee
van twee maanden door de Ver
enigde Staten afzeggen in ver
band met haar gezondheidstoe
stand.
Edith Piaf trouw.de in oktober
van het vorige jaar met haar
(Adv.);
MEISJE OVERREDEN
In de Julianatunnel in Geleen
is vrijdagmiddag het 14-jarige
meisje G. de Vries uit Geleen
bij het inhalen van twee wiel
rijders met haar fiets in botsing
gekomen met een passerende
Duitse vrachtauto. Het kind ver
loor de macht over het stuur, en
viel met haar hoofd onder de
achterwielen van de aanhangwa
gen. Het meisje was op slag
dood.
BEJAARDE MAN
ONDER TRAM GEKOMEN
EN OVERLEDEN
Op de lijnbaan in Den Haag is
vrijdagmiddag de 67-jarige J. A.
van Es uit Den Haag, na de
voetgangersoversteekplaats te
zijn overgestoken, onder de tram
van Hjn tien gekomen. Hij werd
met ernstig hoofdletsel naar het
ziekenhuis Zuidwal vervoerd,
waar hij is overleden.
DODE EN GEWONDE
BIJ VERKEERSONGEVAL
De 48-jarige H. ter Braak uit
Haaksbergen en zijn 45-jarige
echtgenote G. ter Braak—Kleins
man, zijn gistermorgen met hun
bromfietsen frontaal tegen een
tegemoetkomend r vrachtauto
gebotst. De slachtoffers werden
zeer ernstig gewond naar het
ziekenhuis te Enschede overge
bracht, waar de heer Ter Braak
na aankomst overleed. Zijn
vrouw verkeert momenteel in le
vensgevaarlijke toestand. Het
ongeluk gebeurde in een bocht
op een stille buitenweg, fimtrent
de juiste toedracht is op dit mo
ment nog niets bekend. Het echt
paar heeft vijf kinderen in de
leeftijd van zeven tot zeventien
jaar.
MAN IN SLUIS
VERDRONKEN
Gistermorgen om kwart voor
elf is tijdens werkzaamheden in
de Stevinsluizen bij Den Oever
de heer C. Schrier te water ge
raakt en verdronken.
De heer Schrier was bezig met
het controleren van de schuiven
van de uitwateringssluizen. De
ladder waarop hij stond gleed
plotseling onderuit.
Na een val van enkele meters
kwam hij op het raamwerk te
recht waarop hij met de ladder
in het water verdween. Een col
lega van het slachtoffer, de heer
D. Engel, die bovenop de sluis-
toren stond, zag de heer Schrier
nog even drijven, waarbij hij op
merkte dat hij aan het hoofd ge
wond was.
Hij waarschuwde onmiddellijk
de heer De Boer, een visser die
dichtbij met zijn fuiken bezig
was, maar deze kon op zijn beurt
niet meer doen dan de sluis-
meester waarschuwen. De slui
zen (er werd later gespuid) wer
den direct gesloten.
De ladder werd een uur later
teruggevonden.
Voor het zoeken naar het
slachtoffer werd in het begin
van de middag de hulp ingeroe
pen van de waterpolitie uit Har-
lingen en een aantal kikvors
mannen van de koninklijke ma
rine,
GESCHENK VAN
ARME PERZEN
VOOR KONINGIN
In Boin Zahra, het grootste van
vijftien door de aardbeving van
september 1962 vernielde dorpen
in Perzië, heeft H. M. Koningin
Juliana woensdag het protocol
doorbroken en zich onder de be
volking begeven, die hier nood
gedwongen nog in erbarmelijke
omstandigheden leeft en werkt.
Foto: Een meisje biedt de Ko
ningin hier het traditionele ge
schenk van brood en zout aan.
Premier Chroesjtsjov heeft ter
gelegenheid van de inwerking
treding van het kernstopakkoord
boodschappen gezonden aan pre
sident Kennedy en premier Mac-
Millan. Daarin zegt de Russi
sche leider dan zijn regering be
reid is verdere pogingen te doen
om de wending ten goede in de
internationale toestand te ver
snellen. Het is thans gewenst
om dit succes verder te ontwik
kelen om de oplossing te zoeken
voor andere vraagstukken, aldus
Chroesjtsjov.
In Kabylië is het vrijdagoch
tend tot gevechten gekomen tus
sen regeringsgertouwe troepen
en militairen van het „Front van
Socialistische Krachten (FFS)".
Militairen van het Algerijnse
leger die vanuit Tizi Ouzou, de
hoofdplaats van Kabylië, opruk
ten raakten bij Tirourda, een top
van het gebergte van Djoerdjoe-
ra die de Vlakte van Soummam
beheerst, slaags met aanhangers
van de verzetsbeweging tegen
president Ben Bella. Pantser
troepen van het leger trokken op
naar Fort National. De bevolking
van deze plaats, sloot de twee
poorten en zocht haar toevlucht
in de huizen. Over slachtoffers
van de strijd was in de mdidag
te Algiers nog niets bekend.
Te Michelet riep de leider van
het FFS, Ait Ahmed, de bevol
king op tot de strijd. Hij zei:
„Onze strategie is gebaseerd op
een verdediging in de diepte,
Wij staan niet alleen. Onze troe
pen hebben Medea op een 50-
tai kilometer ten zuiden van Al
giers aangevallen. Wat be
langrijk is, is niet het verdedigen
van onze huizen, maar er voor
te zorgen dat de troepen van het
ministerie van Defensie geen
enkel respijt hebben."
Een woordvoerder van het
district Medea heeft later het be
richt tegengesproken, dat troe
pen van het FFS Medea zouden
hebben aangevallen. Hij zei dat
het volkomen rustig was in de
stad.
De regeringstroepen hebben
op twee fronten een aanval in
gezet op de militairen van het
FFS, en wel ten noorden en ten
zuiden van de enige weg naar
Michelet waar Ait Ahmed en
kolonel Mohand Oe el Hadj, de
door Ben Bella afgezette bevel
hebber van Kabylië, hun hoofd
kwartier hebben. Aan de ene
kant kwam het tot schietpartijen
bij Fort Nations, terwijl aan de
andere zijde bij de top van Ti
rourda werd gevochten. Nadere
bijzonderheden over de strijd wa
ren als gevolg van het feit, dat
de telefoonverbindingen met Ka
bylië waren verbroken, moeilijk
te krijgen. Fort National is een
dorp dat, omgeven door hoge
muren, op een bergkam ligt en
alleen via een zeer bochtige
steile weg te bereiken is.
Volgens berichten uit Tizi
Ouzou zijn Fort National, Azaz-
ga en Ouadhias door de rege
ringstroepen ingenomen. Bij
Azazga zouden twee militairen
van deze troepen zijn gesneuveld
en één gewond.
Volgens nadere berichten zijn
bij Azazga drie militairen van 't
Algerijnse leger gedood. Er zou
den ook gewonden zijn.
Intussen is telefonisch uit Mi
chelet vernomen, dat de leiders
van het FFS en de hen steu
nende militairen vrijdag in het
begin van de middag de plaats
hebben verlaten en zich in de
„maquis" hebben teruggetrok
ken. In Michelet bevonden zich
toen geen militairen meer. De
bevolking was rustig.
„ontdekking", de jonge voorma
lige kapper Theo Sarapo.
Piaf, wier naam „mus" be-
tekent in het Parijse dialect,
heeft nooit zangles gehad. Zij is
vooral wereldbekend geworden
door liedjes als „Milord", „La
vie en rose" en „Je ne regrette
rien". In heel de wereld zijn
miljoenen van haar grammo
foonplaten verkocht en Edith
Piaf zou één van de rijkste vrou
wen in Frankrijk zijn.
Vóórdat zij op 15-jarige leef
tijd naar Parijs ging, zong Edith
in café's, op pleinen en op ker
missen. In Parijs zong zij op
straat en leefde van het uit ra
men geworpen geld. Haar grote
kans kwam in 1933 toen een ca
baret-eigenaar, Louis Leplee,
haar toevallig hoorde zingen,
omringd door een menigte op
straat. Hij nodigde Edith uit nog
dezelfde avond in zijn cabaret te
zingen. Hoewel zij sjofel gekleed
was, was haar optreden een
groot succes bij het chiaue pu
bliek.
De eigenlijke naam van Edith
Piaf is Giovanni Gassion.
Edith Piaf was behalve een
zangeres van naam ook een bui
tengewone ontdekster van „ta
lenten". Zij „lanceerde" succes
sievelijk Yves Montand, met wie
z" in 1945 de film „Etoiles sans
Lumière" maakte, Eddie Con-
statine, Robert Lamourex, Char
les Aznavour en in 1957 Felix
Marten.
Edith Piaf is van 1952 tot 1956
gehuwd geweest met Jacques
pilles, die haar partner was -in
de film ,,Le Bel Indifferent" van
Jean Cocteau.
gemeld vrijdagmorgen vroeg na
een beroerte is overleden, was
donderdagavond met een ambu
lancewagen uit het in de buurt
van Cannes gelegen Grasse ver
trokken nadat haar toestand de
laatste dagen aanmerkelijk ver
slechterd was. De eerste uren van
de rit was zij nog volledig bij
.kennis maar toen Lyon in zicht
kwam ging. zij snel achteruit.
Voordat zij het bewustzijn ver
loor kon zij nog enkele woorden
uitbrengen, die getuigden van de
plannen die zij nog had voor een
terugkeer op de planken. „Ik
zou nog zo graag willen zingen"
zo waren de laatste woorden. Zij
zou niet meer bij kennis komen.
Toen zij haar woning in Parijs
was binnengebracht achtte haar
arts overbrenging naar een zie
kenhuis in verband met haar
toestand niet meer verantwoord.
Een uur later stierf Edith Piaf.
Haar man, Theo Sarapo, die in
haar laatste uren aan haar zijde
vertoefde, maakt thans een ern
stige zenuwcrisis door.
„Ikaanvoerder van Artors
mannen?" zegt de Noorman ver
wonderd. Het idee komt hem zo
belachelijk voor, dat hij op het
punt staat het zonder meer af te
wijzen. MaarIs er iets beters
te bedenken? Zijn zoon en Ingrid
zijn nog ergens hier in dit land.
Kan hij hoe verkeerd Erwin ook
heeft gehandeld hem in de steek
laten? En zelfs al zou hij dat doen
en terug willen keren naar Noor-
Wégen. waar vindt hü dan een
schip met bemanning?
„Hoe kun je mij dit voorstel
doen, zonder je aanvoerder Cuned
er in te kennen?" antwoordt hij
dan kalm.
„Ach, Cuned is een braaf krijgs
man", zegt de Brit, „maar hij mist
de kwaliteiten om onze troep bij
een te houden en aan te voeren.
Hij zal het toejuichen wanneer een
ander die taak van hem wil over
nemen!"
„Het zij zo,'' zegt Eric, „tenslot
te strijden wij voor één zaak, en
ik weet dat ik in Artors' geest
handel als ik toestem."
De Britten staken hun vreugde
over Eric's besluit niet onder stoe
len of banken en zo volgt Eric hen
even later over de vlakte om met
Artors' getrouwen zijn eenzame
strijd verder te strijden.
Maar de Noorse vloot is niet,
zoals Eric meende, teruggekeerd
naar Noorwegen... Op hetzelfde
ogenblik staat Piaf, die nu het be
vel voert, met fonkelende ogen
naar de wrakken die hij daar voor
zich op de Britse kust ontwaart.
„Landen mannen", gromt hij „dat
daar zijn Noren-schepen of ik
moet me wel heel erg vergissen. En
als het schepen van die halfgare
schoonzoon van me zijn, dan zullen
die Pictenkerels eens aangenaam
kennis maken met Olaf de Beren
jager!"
De bekende Franse dichter, to
neelschrijver en beeldende kun
stenaar Jean Cocteau is over
leden. Hij was 74 jaar oud.
Hij overleed op zijn landgoed
te Milly-la-Foret, op 5o km ten
zuiden van Parijs. Hij was lid van
de Académie Frangaise.
Om 13.00 uur vrijdagmiddag,
kort nadat hij had vernomen dat
Edith Piaf was overleden, stierf
Jean Cocteau op zijn buitengoed
in de buurt van Fontainebleau,
waar hij sinds april j.l. verbleef
om te herstellen van 'n hartaan
val die hem op het randje van de
dood had gebracht. Vrijdagmor
gen was de wereldvermaarde
kunstenaar nog geïnterviewd door
een aantal journalisten naar aan
leiding van de dood van Edith
Piaf. „Ik heb al de hele ochtend
koorts en ik moet zeggen dat de
dood van Edith Piaf mij nieuwe
pijnen bij de ademhaling be
zorgt", zo had Cocteau gezegd.
Kort daarna begaf het hart het.
Zijn tuinman en een keukenmeid
waren bij hem toen hij plotseling
bewusteloos in elkaar zakte. Een
haastig ontboden dokter en pries
ter kwamen te laat om nog hulp
te bieden: Jean Cocteau was niet
meer.
Cocteau was onbetwist één van
de grootste „all-round" kunste
naars die er ooit geweest zijn. Hij
is eens „de man met de twintig
hoofden" genoemd. Hij beschouw,
de zichzelf als dichter maar hij
was ook schrijver van blijspelen
en drama's, maker van films,
recensent, romanschrijver, scena
rioschrijver, acteur, decorontwer
per, illustrator, balletontwerper,
tekenaar en vervaardiger van
muurschilderingen voor kerken.
Hij was de jongste „avant-garde"-
dichter toen hij op zestienjarige
leeftijd op het literaire toneel
verscheen. Lange tijd gold hij als
het „enfant terrible" in de kun
stenaarswereld maar in 1955 werd
hij een geacht lid van de „Aca
démie Frangaise" en het jaar
daarop verleende de universiteit
van Oxford hem het eredoctoraat
in de letteren. Cocteau was de
zoon van een advooaat. Hij is
Rooit getrouwd.