V
Aardverschuiving veroorzaakte
vloedgolf in Noord-Oost Itali
Duizenden doden en vele gewonden
Broodprijs één cent
hoger
Nobel-vredesprijzen
voor 1962 en 1963 toegekend
MacMillan zal nog vóór de
verkiezingen aftreden
Vroegere rampen met stuwdammen
HET WEER
WEERBERICHT
HOOGWATER
ZON- en MAANSTANDEN
Miljoenen kubieke meters water uit meer storten zich uit
over nabijgelegen dorpen
Frankering bij abonnement: Terneuzen
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 55—57
Administratie-adres: Smldswal
Telefoon 01150—2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs 6,— per Kwartaeuj per
maand f2,—; per week 48 ct. Losse nrs 9 ct
DE VRIJE ZEEUW
VRIJDAG 11 OKTOBER 1963
19e Jaargang No 6047
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 16 ct? minimum per
advertentie 2,40.
Rubriek: Kleine Advertenties (géén handels-
advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer
22 ct. Kleine Advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties te 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
o<*
rik
Verondersteld wordt, dat slechts weinigen van de 5.000 bewoners van het gebied
van Longarone in Noord-Oost Italië het leven hebben behouden, toen daar in de
nacht van woensdag op donderdag een vloedgolf ontstond nadat zich een aardver
schuiving van de berg Toe in het Meer van Vaiont had gestort.
Reeds zijn 800 lijken geborgen en officieel is bekendgemaakt dat er ten minste
2000 doden zijn.
N
Bij tientallen drijven de stoffelijke resten van
mannen, vrouwen en kinderen overdekt met mod
der in de rivier de Piave. De slachtoffers zijn ken
nelijk in hun slaap verrast, daar zij nagenoeg on
gekleed zijn.
Degenen die zich niet direct in veiligheid hebben
kunnen stellen zijn vermoedelijk verdronken, want
er zijn slechts weinig gewonden. 150 gewonden
zijn tot nog toe opgenomen in ziekenhuizen.
Hoewel er in het dal van de Piave mist hangt,
speuren vliegtuigen en helicopters onafgebroken
naar mogelijke overlevenden.
Amerikaanse hefschroefvliegtuigen van een
NAVO-basis zijn er in geslaagd 60 mensen te
redden.
4.000 soldaten van het Italiaanse leger nemen
'aan de reddingsacties deel. Kolonnes met levens
middelen, medicamenten en dekens zijn naar het
rampgebied onderweg.
De dorpen Casso en San Martino aan de noorde
lijke en zuidelijke oever van het meer zijn wegge
vaagd. Andere plaatsen als Villanova, Pirago on
Rivaita zijn ook totaal verwoest.
Reddingsploegen die zich met grote inspanning
een weg door het dal banen, dat er uit ziet als een
maanlandschap, hebben weinig hoop nog over
levenden in Longarone aan te treffen. De plaats
telde 4.000 inwoners.
Aanvankelijk werd gedacht dat de in 1960 ge
reedgekomen stuwdam was doorgebroken, doch
later bleek dat de ramp was veroorzaakt doordat
een aardverschuiving van de berg Toe zich in het
meer stortte.
Inmiddels vrezen deskundigen voor een nieuwe
Op deze archieffoto
is te zien hoe hoog
de stuwdam boven
het dal uit torende.
aardverschuiving daar
scheuren vertonen.
zich in de rotsmassa's
KONINKLIJKE FAMILIE
GENIET VAN RUST
AAN KASPISCHE ZEE
Zondag per auto terug
naar Teheran
Tot besluit van het staatsbe
zoek aan Iran, dat de afgelopen
week een druk en vermoeiend
programma meebracht, zijn Ko
ningin, Prins en Prinses Bea
trix met het grootste deel van
het gevolg en vergezeld door de
Sjah en zijn gemalin, gisteroch
tend in de keizerlijke trein van
Teheran naar de Kaspische Zee
vertrokken.
Daar zal het gezelschap geheel
privé van drie dagen volstrekte
rust kunnen genieten. De eerste
dag werd doorgebracht in het
plaatsje Babol, vandaag gaat de
reis per auto naar een nog klei
ne»- drnmie venaamd Ramsar.
Zondag rijdt men per auto van
de Kaspische Zee terug naar Te
heran en stopt onderweg bij de
grote Karaj dam. waar de lunch
wordt geserveerd. De laatste
nacht in Iran brengt de konink-
liike famfie dan door in het Go-
lestan paleis in Teheran, tenein
de maandagochtend om 8 uur in
de K. L. M.-Electra naar Thai
land te kunnen vertrekken.
Dit toestel kan de sprong naar
Bangkok niet in één dag maken,
zodat onderweg 'n nachtstop op
het programma staat. Dinsdag
15 oktober om 15 uur plaatselijke
tijd wordt de Electra op het mi
litaire vliegveld Don Muang bij
Rangkok verwacht en dan begint
dus het staatsbezoek van een
week aan Thailand.
MET INGANG VAN MAANDAG 14 OKTOBER
Na overleg tussen de Nederlandse Bakkerij Stichting en het minis
terie van Economische Zaken heeft de minister van Economi
sche Zaken zich ermee akkoord verklaard dat met ingang van
maandag 14 oktober 1963 de prijs van brood met één cent per
800 gram wordt verhoogd. Aanleiding hiertoe zijn de verder
gestegen prijzen van bloem en meel.
Bakkers die reeds vóór 14 oktober hogere broodprijzen berekenden
dan in overeenstemming was met de afspraken met de Neder
landse Bakkerij Stichting, dienen de prijsverhoging achterwege
te laten, resp. hun prijzen te verlagen. Indien bij onderzoek
zou blijken dat voor brood hogere prijzen worden berekend dan
met het voorgaande in overeenstemming is, zal epn prijsmaat
regel niet kunnen uitblijven.
CUBA VRAAGT HULP
VAN HET
NED. ROODE KRUIS
De Cubaanse ambassadeur in
Nederland, de heer Carlos Mari-
stany Sanchez, heeft gisteren
verklaard dat de toestand in
Cuba door de schade die de or
kaan „Flora" heeft aangericht,
„wanhopig" is.
De ambassadeur heeft zich tot
,het Nederlandsche Roode Kruis
gewend voor hulp in de vorm. van
voedsel en medicijnen.
In de vier dagen dat „Flora"
woedde boven Cuba zijn volgens
de ambassadeur „slechts weinig
mensen gedood, maar de materi
ele schade is nog niet volledig
vastgesteld hoewel verwacht
wordt dat de helft van de mais-,
rijst-, koffie-, cacao- en industrie-
katoenoogsten verloren gaat.
Omvangrijke schade werd oan-
gericht in de suikeraanplantin-
gen en onder het vee".
(Adv.)
Wpasfa
Behoud van Uw tanden. 75ct-f Ir
Voor 1962: aan Amerikaan dr Linus Carl Pauling
Voor 1963: aan Internationale Comité van Rode Kruis
en de Rode-Kruisliga
De Nobelprijs voor de vrede
voor 1962 is toegekend aan de
Amerikaan dr. Linus Carl Pau
ling, zo is gisteren bekendge
maakt. De vredesprijs voor 1963
is voor het Internationale comié
van het Rode Kruis en de Rode-
Kruisliga, waarbij deze organen
elk de helft van het aan de prijs
verbonden bedrag krijgen.
Dr. Pauling kreeg in 1954
reeds een Nobelprijs, die voor
scheikunde. De vredesprijs voor
1962 is door de Commissie voor
de Nobelprijs voor de vrede uit
het Noorse parlement vastgesteld
Driekwart van meer
over rand geslagen
Bij zijn terugkeer in Rome na
een bezoek aan het rampgebied
heeft de Italiaanse minister van
Openbare Werken Fiorentino
Sullo gezegd dat de materiële
schade wordt geschat op ver
scheidene tientallen miljarden
lires.
Hij zei dat behalve van justi
tiële zijde door een commissie van
onderzoek pogingen zullen wor
den gedaan om de oorzaken van
de ramp vast te stellen.
Minister Sullo vergeleek de
toestand in het gebied van Lon
garone met die in Pompei.
Driekwart van het meer, dat
een inhoud heeft van 150 mil
joen kubieke meter is over de
rand geslagen, aldus de minister.
Woensdagavond zo omstreeks
kwart voor elf, ten tijde van de
ramp, hebben seismografische
stations van Pavia, Bazel en
Chur 'n aardschok geregistreerd,
waarvan het epicentrum onge
veer 2220 km was verwijderd.
Paus geeft opdracht
te helpen
Paus Paulus de zesde heeft on
middellijk na het bekend wor
den van de ramp de pauselijke
hulpcommissie opdracht gegeven
te helpen. De voorzitter van de
ze commissie, mgr. Abramo
Freschi, begaf zich per vliegtuig
naar het getroffen gebied. Nog
in de nacht vertrokken vracht
wagens met dekens, lakens, over
jassen en medicamenten uit Va
ticaanstad naar Bulluno.
Nederlandsche
Roode Kruis biedt
hulp aan
Het Nederlandsche Roode Kruis
heeft het Italiaanse Rode Kruis
telegrafisch zijn hulp aangeboden
in verband met de damdoor-
braak. Het heeft gevraagd, in
welke vorm hulp nodig is.
Van een gezin van negen per
sonen in Spessa is slechts een
jongen overgebleven. Hij dankt
zijn leven aan het feit, dat hij in
een dorp werkte dat niet door de
ramp werd getroffen. Van de 80
inwoners van het gehucht zijn er
tot nog toe slechts twee terug
gevonden.
De genie van het Italiaanse
leger heeft noodaggregaten in
werking gesteld om 't reddings
werk te kunnen voortzetten bij
schijnwerpers. Andere eenheden
zijn begonnen de wegen vrij te
maken van modder en andere
obstakels om snel Langarone te
kunnen bereiken.
Inmiddels stroomt uit alle de
len van de wereld hulp toe voor
ide slachtoffers van de ramp.
Een deel van het kerkhof, de
klok van een kapel en een huis
is alles wat is overgebleven van
Pirago, dat 40 meter lager ligt
dan de Piave.
Bij het huis viel een meisje
snikkend in de armen van haar
oom. Hij en zijn vrouw zijn de
enige overlevenden van Pirago,
aldus het meisje.
Andere redders, die bij het ge
hucht Fae aankwamen, vonden
daar een man, die steeds riep:
„daar woonde ikFae is ver
dwenener is niets meer
er is niets meer
Slechts de fundamenten van
één huis zijn nog te onderschei
den in dit gehucht.
Ook in Villanova troffen red
ders een man aan, die hun een
indruk wilde geven hoe het dorp
eruit zag. „Daar, aan die kant
waren de huizen van Villanova,
de brug
„Een brug?"
„Ia, er was een kleine brug
over een zijtak van de Piave."
Er is geen weg meer, geen brug,
geen huizen. Er is slechts puin
en modder.
T
Brief van premier aan conservatieve partij
Premier MacMillan heeft donderdag het jaarlijkse congres van
zijn. conservatieve partij in Blackpool laten weten, dat het hem niet
mogelijk zal zijn, de partij bij de volgende algemene verkiezingen
te leiden.
Om gezondheidsredenen
In een brief aan het congres,
die door de minister van Buiten
landse Zaken lord Home een
naaste vriend van de eerste-
minister werd voorgelezen,
zegt MacMillan, dat, als de ope
ratie welke hij moest ondergaan
een succes blijkt te zijn, het dui
delijk is dat hij een aanzienlijke
tijd nodig zal hebben voor her
stel. „Ik zal niet in staat zijn al.
les op mij te nemen wat met een
langdurige verkiezingscampagne
samenhangt. Ook kan ik er niet
op hopen, de taak van eerste-
minister voor enige langere pe
riode nog te vervullen. Hiervan
heb ik de koningin op de hoogte
gesteld", aldus MacMillan.
„Onder deze omstandigheden
hoop ik, dat het spoedig mogelijk
zal zijn, de gebruikelijke proce
dure van overleg binnen de par
tij over haar toekomstige leiding
te volgen", aldus het schrijven
van de minister-president.
Lord Home die met bewogen
stem de brief voorlas, had als in
leiding verklaard, dat hij woens
dag een gesprek met MacMillan
had gehad. Deze had hem later
een brief gezonden, met het ver
zoek deze zo spoedig mogelijk op
het partijcongres in Blackpool
voor te lezen.
De leden van het Britse kabinet
die plaats hadden genomen op
het podium, hoorden staande de
inhoud van de brief san. Zij wa
ren allen zichtbaar ontroerd.
In de zaal reageerden velen
onder de 4200 afgevaardigden
echter met applaus. Dit gold zo
wel hun zieke leider als de
Sedert 1895 hebben zich in de
wereld zeven rampen voorge
daan met stuwdammen. De dam
van Vaisnt is, als gevolg van de
zware rotsfundering, de enige
die niet is doorgebroken.
Op 27 april 1895 brak in de
Franse Vogezen de dam van
Bousey door als gevolg waar
van 86 mensen het leven verlo
ren.
9 januari 1959 brak de dam bij
Vega de Tera in Spanje, waarbij
144 mensen omkwamen.
Bij de ramp van Malpasset
(Frankrijk op 2 december 1959)
vonden 443 mensen de dood en
op 28 maart 1960 bezweek in de
Braziliaanse plaats Ors een dam,
waarbij meer dan duizend doden
waren.
145 mensen stierven toen op
28 maart 1961 in Kiev een dam
doorbrak. En op 9 oktober brak
jongstleden in Koeala Loempoer
(Maleisië) een dam, waarbij
voorzover thans bekend 10 men
sen omkwamen.
staatsman die tenslotte besloten
had een einde te maken aan de
onzekerheid waarin het congres
verkeerde.
Intussen werd in Londen be
kendgemaakt, dat MacMillan het
goed maakt, nadat hem in de
ochtend de prostaatklier opera
tief was verwijderd. De chirurg
die de operatie verrichtte, dr.
Alec Badenoch, deelde mee dat
de patiënt nog onder pijnstillende
middelen wordt gehouden.
Lord Home gaf in Blackpool
nog als zijn mening te kennen,
dat de premier door zijn besluit
„opnieuw heeft aangetoond, dat
hij geheel bedacht is op het wel
zijn van het land en de partij".
De minister die belast is met
de voorlichting, Walter Deedes,
verklaarde later tegenover de
pers, dat MacMillan pas zijn ont
slag zal indienen als hij voldoen
de hersteld zal zijn om persoon
lijk koningin Elizabeth te bezoe
ken. Als alles naar wens ver
loopt, zal de premier nog twee of
drie weken in het ziekenhuis
moeten blijven.
op 257.219 Zweedse kronen (ruim
177.000 gulden) en die voor 1963
op 265.000 kronen (bijna 183.000
gulden). De toekenning van de
prijs werd verleden jaar uitge
steld, omdat- men geen geschikte
kandidaat kon vinden.
Het is voor de derde maal, dat
de Nobelprijs voor de vrede aan
het Internationale Rode Kruis
is toegewezen. De eerste maal
gebeurde dat in 1917, de tweede
maal in 1945 (de prijs voor 1944).
Het Internationale comité van
het Rode Kruis is de organisatie
door Henri Dunant in het leven
is geroepen en is een orgaan van
het Zwitserse Rode Kruis. De
Liga is 't internationale lichaam
dat na de eerste wereldoorlog
werd gevormd. De vredesprijs
was haar nog nooit ten deel ge
vallen.
Zoals gebruikelijk worden in
de officiële bekendmaking niet
de gronden waarop de prijs is
toegekend vermeld. Dit gebeurt
pas bij de uitreiking van de prij
zen op de traditionele plechtig
heid in het universiteitsgebouw
van Oslo op 10 december, de
sterfdag van dr. Alfred Nobel.
De 62-jarige dr. Pauling is één
van de felste tegenstanders van
kernproeven. In 1958 organiseer
de hij een actie waarbij 11.000
handtekeningen van geleerden
van over de gehele wereld wer
den verzameld voor een petitie
aan de Verenigde Naties waarin
op het beëindigen van kernproe
ven werd aangedrongen. Hij
waarschuwde bij die gelegen
heid, dat al minstens anderhalf
miljoen mensen zouden sterven
200 DODEN OP CUBA
NA DOORTOCHT VAN
ORKAAN „FLORA"
Volgens radioboodschappen die
in Miami zijn gehoord heeft de
storm Flora op Cuba minstens
aan 200 mensen het leven gekost.
De officiële Cubaanse radio
heeft tot dusver slechts van 32
doden melding gemaakt.
In een radioboodschap van het
militaire hoofdkwartier in San
tiago aan premier Castro werd
voorts bezorgdheid uitgesproken
over het lot van meer dan 4000
koffieplukkers in het gebied van
Sierra Cristal.
aan de gevolgen van kernproe
ven die tot dan waren genomen,
en dat honderdduizenden kinde
ren zouden worden geboren met
geestelijke en lichamelijke afwij
kingen.
Mevr. Curie, die de Nobelprijs
voor natuurkunde in 1903 met
haar man, Pierre, en een andere
Franse geleerde deelde en in
1911 de prijs voor scheikunde
kreeg, was tot dusver de enige
die met twee Nobelprijzen is on
derscheiden. Voor wie de Nobel
prijs voor geneeskunde bestemd
is, zal volgende week donderdag
in Stockholm worden bekendge
maakt. Een week later volgt er
dan de literatuurprijs en in no
vember worden de prijswinnaars
voor natuur- en scheikunde be
kendgemaakt.
Mevr. Lindaa Kamb, de doch
ter van dr. Linus Pauling, ver
telde donderdag, dat haar vader
op zijn buitengoed in Californië
verblijft en waarschijnlijk nog
van niets weet. Het buitengoed
ligt in de buurt van de hoofdver
keersweg langs de kust, een der
tigtal kilometers ten noorden van
San Simeon, en er bevindt zich
geen telefoon. Mevr. Kamb had,
zodra zij had vernomen dat haar
vader de Nobelprijs voor de vre
de had gekregen, een brandweer
post in de nabijheid van het bui
tenverblijf opgebeld, die het
nieuws aan haar vader zou door
geven.
Ontploffing in een fabriek
van spe igoed
Donderdagavond heeft zich
in een speelgoedfabriek in In-
s'->r.v,ui een hevige ontploffing
voorgedaan. Men vreest dat vijf
tien arbeiders zijn omgekomen.
De fabriek maakt kurken voor
speelgoedpistolen.
IETS ZACHTER.
Rond een hogedrukgebied waar
van het centrum bij zuidwest
Engeland ligt, stroomt met ma
tige tot krachtige westelijke
winden tamelijk zachte en voch
tige lucht via de Britse eilanden
naar ons land. In deze lucht
komt veel bewolking voor, maar
de regenkansen blijven klein.
Aan de noordflank van het
hogedrukgebied trekt 'n nieuwe
Oceaandepressie met grote snel
heid naar het zeegebied tussen
IJsland en Schotland. Hierdoor
zal in de komende 24 uur bij
ons de wind krimpen naar west
tot zuidwest en later opnieuw
toenemen. De aanvoer van tame-
medegedeeld door het K. N. M. I.,
geldig tot hedenavond.
Overwegend droog weer
Op de meeste plaatsen droog
weer met wolkenvelden, maar
ook enkele opklaringen. Matige,
in het noorden van het land vrij
krachtige westelijke wind.
Iets zachter.
lijk zachte lucht met vrij veel
bewolking houdt aan, zodat de
temperaturen in het algemeen
op een iets hoger niveau komen.
VRIJDAG 11 OKTOBER
Breskens
Terneuzen
Hanswee rt
Walsoorden
ZATERDAG 12
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
8.18
8.53
9.33
9.43
n.m.
9.04
9.39
10.19
10.29
OKTOBER
v.m. n.m.
9.44
10.19
10.59
11.09
10.30
11.05
11.45
11.55
ZON
MAAN
op
onder
op
onder
Okt.
12
6.58
17.55
0.51
16.34
13
6.59
17.53
2.02
16.59
14
7.01
17.51
3.13
17.19
15
7.03
17.48
4.23
17.38
16
7.04
17.46
5.31
17.55
17
7.06
17.44
6.39
18.12
