KORTER DIENEN
Weer aardschokken
in Skoplje
Verf met voldoening
Nederland krijgt televisie uit zee
De situatie in Maleisië
De koninklijke reis naar Perzië
Verenigde Naties
over Zuid-Airika
geef mij maar
WOENSDAG 9 OKTOBER 1963
19e Jaargang No 6045
In verband met spanning op de arbeidsmarkt:
HET WEER
WEERBERICHT
HOOGWATER
ZON- en MAANSTANDEN
Radio De Koek
vruchtenyoghurt
Ftanlsering bij abonnement: Temeuzen
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 55—57
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 01150—2073 -,
Gironummer 38150
Abonnementsprijs ƒ6,— per 'kwartaal; per
.maand ƒ2,per week 48 ct. Losse nrs 9 ct.
DE VRIJE ZEEUW
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Temeuzen
Advertentieprijs per mm 16 ct; minimum pei
advertentie ƒ2,40.
Rubriek: Kleine Advertenties (géén handels
advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer
22 ct. Kleine Advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties te 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
In verband met de spanning
op de arbeidsmarkt zal reeds
met ingang van 21 november
een verkorte militaire diensttijd
worden ingevoerd.
Het Ministerie van Defensie
verstrekt hierover het volgende
communiqué:
„De minister van Defensie
heeft op vc.zoek van en in
nauw overleg met zijn ambtge
noot van Sociale Zaken en Volks
gezondheid beslaten de dienst
tijd van het dienstplichtig per
soneel van de parate onderdelen
van de Koninklijke Landmacht
met ingang van 21 november
1963 te verkorten met één, res
pectievelijk twee maanden. Dit
betekent dat alle soldaten-niet-
specialist 18 inplaats van 20
maanden in werkelijke dienst
zullen zijn en alle soldaten-spe
cialist en de dienstplichtige offi
cieren en onderoffi ieren 21 in
plaats van 22 maanden.
De Minister van efensie nam
zijn beslssing om een bijdrage te
leveren tot het verminderen van
de spanning op de arbeidsmarkt.
Reeds eerder had de minister be
sloten, dat ter stimulering van
de woningbouw begin 1964 vrij
stelling van militaire dienstplicht
zal worden verleend aan 1800
bouwvakarbeiders, die in de
loop van 1964 voo reerste oefe
ning in werkelijke dienst zouden
worden geroepen.
Door de verkorting van de
diensttijd bij de landmacht zul
len ruim 4000 dienstplichtigen
eerder voor het arbeidsproces
beschikbaar komen, dan onder
de thans geldende diensttijdbe
palingen.
Behalve de soldaten-niet-spe-
(Adv.)
Maandagnacht omstreeks half
twee hebben zich in de Zuidsla-
vische plaats Skoplje verscheide
ne tamelijk sterke aardschokken
voorgedaan, waardoor aan ver
scheidene huizen die na de ramp
van dit jaar waren hersteld, op
nieuw werden beschadigd. Tal
rijke mensen renden de straten
op.
Sinds de verwoesting van de
stad bij de aardbeving van 26
juli, waarbij meer dan duizend
mensen om het leven kwamen,
zijn in Skoplje meer dan 300
aardschokken waargenomen.
Vóór de ramp was de stad een
bloeiend industriecentrum met
200.000 inwoners. Nog steeds
kamperen nu ongeveer 120.000
mensen in parken en op open
plekken, met als enige schuil
plaats een tent of een primitieve
(Adv.)
Een produkt van de Sikkens Groep
OPKLARINGEN
De afgelopen nacht trok een
frontensysteem van een depres
sie bij IJsland over ons land. Het
bracht plaatselijk enige regen.
Het wordt gevolgd door een in
betekenis toenemend gebied van
hogedruk, dat ten zuiden van Ier
land naar het oosten trekt. Aan
de noordflank van dit hogedruk-
gebied stroomt met een matige
tot krachtige wind tussen west
en noordwest drogere en enigszins
onstabiele lucht ons land binnen.
Er zullen dan ook opklaringen
voorkomen en slechts hier en daar
zal een bui vallen. De tempera
turen zullen tot omstreeks 14
graden oplopen.
medegedeeld door het K. N. M.I.,
geldig tot hedenavond.
Overwegend droog
Opklaringen en op de meeste
plaatsen droog weer. Matige tot
krachtige wind tussen west en
noordwest. Ongeveer dezelfde
temperaturen als gisteren.
WOENSDAG 9 OKTOBER
v.m. n.m.
Breskens 5.51 6.19
Temeuzen 6.26 6.54
Hansweert 7.06 7.34
Walsoorden 7.16 7.44
DONDERDAG 10 OKTOBER
v.m. n.m.
Breskens 6.57 7.35
Temeuzen 7.32 8.10
Hansweert 8.12 8.50
Walsoorden 8.22 9.00
keet. Vorige week vrijdag wer
den de meesten door hevige re
genval gedwongen hun onder
komen te zoeken in de bouwval
len.
Het ministerie van Voorlich
ting van Macedonië heeft later
het persbureau Reuter telefo
nisch meegedeeld dat er „geen
gebouwen zijn ingestort en dat
er niet één is beschadigd. Nie
mand werd gewond. De eerste
berichten waren lichtelijk over
dreven."
Castro stelt bezoek
aan Algerië uit
Premier Fidel Castro van Cuba
zal voorlopig geen bezoek aan
Algerië brengen wegens de moei
lijkheden die de orkaan „Flora"
heeft geschapen. Dit is door ra
dio Havanna meegedeeld. De
storm heeft volgens de radio
aan zeker elf mensen op Cuba
het leven gekost. 50.000 perso
nen moesten worden geëvacu
eerd. De schade aan gewassen is
groot.
cialist van de lichtingsgroep
1962-11 zullen thans ook de rond
3000 soldaten-niet-specialist van
de lichtingsploeg 1962-III op 21
november 1963 met klein verlof
in afwachting van groot verljf
naar huis keren. Op die datum
gaan ook ruim 1000 soldaten- 1
specialist en dienstplichtige ka
derleden van de lichtingsploeg
1962-1 met het klein verlof, dat
hen anders pas op 6 december
zou zijn verleend. Voor de sol
daten specialist en de kaderleden
van de lichtingsploeg 1962-11
wordt de datum van klein ver
lof 4 januari 1964 inplaats van 4
februari 1964.
De werkelijke diensttijd van
de dienstplichtigen bij de parate
onderdelen bedraagt thans voor
de soldaten-niet-specialist 20
maanden met twee maanden
klein verlof en voor de soldaten-
specialisten en het dienstplichtig
kader 22 maanden en 1 maand
klein verlof.
Het was aanvankelijk het
voornemen van de Minister
van Defensie de diensttijdver
korting in te voeren, zodra de
daarvoor in aanmerking ko
mende onderdelen van de land
macht zouden hebben over
geschakeld op het nieuwe on-
derdeelsaanvullingssysteem.
Bij dit systeem (ONDAS) be
hoort een werkelijke dienst
tijd van 18 maanden voor sol
daten niet-specialist en van 20
maanden voor soldaten-specia
list en dienstplichtig kader, ge
volgd door zes maanden klein
verlof.
De spanning op de arbeids
markt heeft de Minister van De
fensie er evenwel toe gebracht,
de diensttijdverkorting die an
ders pas in het voorjaar van 1964
tot stand zou zijn gekomen, nu
reeds door te voeren.
In antwoord op vragen heeft
het ministerie van Defensie nog
meegedeeld dat de diensttijd
verkorting niet geldt voor mili
tairen die dienen bij niet-pa-
rate onderdelen van de Konink
lijke Landmacht. Deze militairen
dienden overigens al korter dan
zij die bij de parate troepen wa
ren ingedeeld, namelijk 18 (niet
specialisten) en 21 (specialisten)
maanden. Voorts zullen dus mi
litairen bij parate onderdelen
dezelfde tijd dienen als die bij
niet parate troepen.
Koordfrtraat 102 - Telefoon 8120
Temeuzen
Regering beperkt haar
investeringen gedurende
een half jaar met vijf
procent
De regering heeft besloten
haar investeringen gedurende
een half jaar met vijf procent
te beperken.
Dit staat in een brief, die de
minister van Financiën, prof. dr
H. J. Witteveen, aan alle minis
teries heeft doen uitgaan en
waarin hij verzoekt hem nog de
ze week een opgave te verstrek,
ken van het totale bedrag, waar
mee de overheidsinvesteringen
op deze wijze kunnen worden be
perkt.
Naar het A.N.P. verneemt zal
tegen het volgend voorjaar een
televisiezender vanuit zee pro.
gramma's met reclamebood
schappen gaan zenden. Deze nog
naamloze zender zal in volle zee
gebouwd worden buiten de vaar
routes. Het bereik zal een groot
deel van Nederland bestrijken,
althans de dichtstbevolkte ge
deelten. De beeldzender zal een
daartoe voldoende vermogen
hebben. Kanaal en golfbereik
zullen zodanig worden gekozen,
dat de bestaande verbindingen in
het land-, lucht- en zeeverkeer
volstrekt geen hinder zullen on
dervinden.
De programma's en de reclame
worden verzorgd door de dezer
dagen geregistreerde naamloze
vennootschap „Reclame Exploi
tatie-Maatschappij R. E. M." te
Den Haag, De diréctie van de
R.E.M. zal worden gevoerd door
de heer W. J. Hordijk uit Den
Haag.
Op het ogenblik worden voor
bereidingen getroffen om voor de
nieuwe zender een veilig vast
punt in de Noordzee te zoeken
buiten de Nederlandse territoria
le wateren. Op dit punt zal een
basisconstructie worden gebouwd
naar voorbeeld van de construc
ties van oliewinningsplaatsen in
volle zee, zoals men die in de
Perzische Golf en de Golf van
Mexico aantreft. Deze permanen
te constructies hebben reeds tal
van jaren hun betrouwbaarheid
bewezen. Het zendeiland krijgt
naast de noodzakelijke ruimten
voor de zendinStallaties woonge
legenheid voor de bemanning,
een aanlegplaats voor kleine
schepen en een landingsplaats
voor helicopters.
Onderzoekingen voor de meest
gunstige plaats in zee en de
laatste finessen voor de con
structie zijn thans in een beslis
send stadium getreden. Gister
avond kon met stelligheid wor
den gezegd, dat platform en zen
der binnen afzienbare tijd door
maatschappijen buiten Nederland
zullen worden geleverd en ge
plaatst.
Van de R. E. M. wordt verno
men, dat het project volkomen
rond is. De R.E.M. deelde met
nadruk mede-, dat in de uit te
zenden programma-onderdelen
geen reclame zal voorkomen. Het
uitzenden van reclame zal enige
minuten per uur duren, 's Avonds
zal gedurende een half uur ge
legenheid bestaan voor het ver
tonen van gesponsorde program
ma's.
Met gebruikmaking van de er
varingen die in de ons omrin
gende landen, Engeland en de
Ver. Staten werd opgedaan, is
besloten om onafhankelijke, niet-
De Britse minister van marine,
lord Carringtoin, die van een
inspectiereis naar de Britse
vlootbasis in Singapore gebruik
heeft gemaakt in Koeala Loem-
poer besprekingen te voeren
met premier Raobman van Ma
leisië over de gespannen toe
stand in dit gebied, heeft gis
teren tijdens een persconferentie
verklaard, dat de Britse regering
bereid is op te treden tegen elke
bedreiging van de veiligheid van
Maleisië, als dit land daarom
vraagt.
Voorts deelde -o minister mee,
dat de Britse vloot aan Maleisië
de nodige hulp zal verlenen om
een einde te maken aan het op
treden van zeerovers in de wa
teren rondom Malakka.
Intussen heeft in Djakarta een
woordvoerder van de Indone
sische marine, kolonel Ambardy,
door Maleisië geuite beschuldi-
digingen als zouden Indonesiërs
zich aan zeeroverij schuldig ma-
ZON
MAAN
op
onder
op
onder
Ukt.
14.32
9
6.52
18.02
22.37
10
6.54
18.00
23.42
15.23
11
6.56
17.57
16.03
12
6X8
17.55
0.51
16.34
In een moordende, nietsont-
iende hitte van zegge en schrij
ve 45 graden Celsius heeft de
koninklijke karavaan dinsdagmid
dag een uitputtende, uren duren
de rondrit van 225 km gemaakt
door de barre, schaduwloze woes
tijnvlakte van Zuid-West Iran.
Voor de koninklijke gasten en
voor vele leden van het grote ge
volg was het één van de zwaar
ste, zo niet de zwaarste autotocht
van hun leven. Het baatte niet
meer om de raampjes van de
auto open te zetten, want men
kreeg er slechts een meedogen
loze hete luchtstroom door naar
binnen. Haast zou men medelij
den krijgen met de aasgieren die
hier rondvliegen en met de jak
halzen, waarvan er zich zowaar
een vertoonde.
Bijna levend geroosterd kwa
men sommige leden van het ge
volg tenslotte in Dezful bij de
aan, die in deze troosteloze, kale
hoogvlakte in de afgelopen 5 jaar
een proefterrein van 22.000 hec
taren heeft weten te bevloeien.
Met snelle vaart over de deels
geasfalteerde, deels stoffige grint,
wegen rijdend zagen de konink
lijke gasten dan ook na een af
stand van 80 km te hebben afge
legd de eerste groene vlakte, een
verbazingwekkend gezicht. Veel
stond er echter nog niet op, maar
een begin van landbouw is er
toch.
„Ik ken een baasje dat nu in
de schaduw gaat staan" grapjas
te minister Luns, toen hij plichts
getrouw de Koningin volgde, die
het bestond onderweg toch nog
de 25 meter hoge ruïne van de
3000 jaar oude tempel „Tchoga
Zambil" te beklimmen.
Zonder schroom de waarlijk
eng-hoge trappen beklimmend,
bereikte zij in enkele ogenblik
ken met Prins Bernhard en Prin-
ses Beatrix de top. De shah en
keizerin Fara lieten haar het
laatste deel alleen omdat op deze
Nederlandse Heidemaatschappij verwoeste top geen plaats, yoor
iedereen was.
Ook minister Luns bereikte die
top, maar terwijl de Koningin
schijnbaar nog fris zich in de ver
zengende hitte het panorama liet
uitleggen, daalde de minister
maar gauw weer af, zeggende:
„Hare Majesteit heeft meer aan
een levende dan aan een dode
minister".
Het was de derde en laatste dag
van de rondreis door de provin
cie. Reeds was de avond geval
len toen de shah zijn hoge gasten
in zijn particuliere kleine, doch
met 4 straalmotoren uitgeruste
Jet Star over de flonkerende
lichtjes van de miljoenenstad Te
heran weer op het uitgangspunt
terug bracht.
Heden zal Koningin Juliana een
bezoek brengen aan het hoofd
kantoor van de Iraanse petro-
leummaatschappij, in Boiz Zahra,
waar zij tevens de lunch zal ge
bruiken. Prins Bernhard zal dan
deelnemen aan een jachtpartij in
Farahabad, terwijl Prinses Bea
trix een bezoek zal brengen aan
het nabij Teheran gelegen .Oozaj.
DE ORKAAN „FLORA"
Volgens de jongste berichten zou
de orkaan „Flora" alleen al op
het eiland Hatti vierduizend
slachtoffers hebben gemaakt.
Foto: Overlevenden trachten de
aandacht van een vliegtuigbe-
nrxiiiing te trekken. Tevens
krijgt men een beeld van de aan
gerichte vernielingen.
DE TOESTAND OP
HAÏTI
De Haïtiaanse minister van
Volksgezondheid, Philippeaux,
heeft dinsdag gezegd dat thans
vaststaat dat 2500 mensen zijn
omgekomen als gevolg van de or
kaan „Flora" en dat verwacht
wordt dat het totale aantal doden
tussen de 3.000 en 4.000 zal liggen.
Het aantal daklozen wordt ge
schat op omstreeks 100.000.
Volgens minister Philippeaux
heeft de vernietiging van de
voedsel- en exportoogst het land
een geweldige economische klap
gegeven,
ken, tegengesproken. Volgens
deze woordvoerder hebben de
Indonesische oorlogsschepen die
zich in de buurt van de Riouw-
archipel bevind tot taak de
Indonesische vissers tegen agres
sie te beschermen. De comman
dant van dit vlootonderdeel, be
vindt zich, aldus de woordvoer
der verder, op het ogenblik in
Djakarta om instructies te krij
gen voor het verzekeren van de
veiligheid in bedoelde wateren,
na de verbreking van de eco
nomische betrekkingen tussen
Indonesië en Maleisië.
Uit Koeala Loempoer wordt
nog gemeld, dat de verenigde
Arabische republiek zich op ver
zoek van Indonesië bereid heeft
verklaard de Indonesische be
langen in Koeala Loempoer te
behartigingen nu de diplomatieke
betrekkingen tussen Indonesië
en Maleisië zijn verbroken.
Militaire Unie
tussen Irak en Syrië
Naar in Damascus en Bagdad
is bekendgemaakt is tussen Irak
en Syrië een militaire unie ge
sloten.
Tot opperbevelhebber van de
gezamenlijke strijdkrachten is
benoemd de Iraaltse minister van
Defensie, generaal Mahdie Saleh
Ammache. Het hoofdkwartier
zal in Damascus worden geves
tigd.
De unie zou ook openstaan
voor Egypte en alle andere
vrije" Arabische landen.
politieke en niet-religieuze pro
gramma's te maken en uit te
zenden. Een in vorming zijnde
programmaraad van zo breed
mogelijke samenstelling zal het
beslissende woord krijgen bij de
vormgeving van de programma's
waarop onder geen enkel beding
invloed door adverteerders zal
mogen worden uitgeoefend.
(Adv.)
YV 638
VOEDSELTEKORT
OP CUBA
De vlees- en groenterantsoe
nen op Cuba zullen met de helft
worden verminderd wegens de
schade die de orkaan Flora in de
provincies Oriente en Camaguey
heeft aangebracht, zo heeft ra
dio Havanna dinsdag officieel
bekendgemaakt. Beide landbouw-
provincies zijn volledig verwoest.
Gezegd werd voorts dat de Cu
banen tijdelijk geen koffie zullen
kunnen kopen omdat aan de
plantages ernstige schade is toe
gebracht. Met de Sowjet-Unie is
overeengekomen met Sowjetrus-
sische vaartuigen 5000 ton Brazi
liaanse koffie naar Cuba te laten
vervoeren, aldus radio-Havanna.
Staat van beleg in
Dom. republiek
In de Dominicaanse republiek
is de staat van beleg afgekondigd
na betogingen door studenten
aanhangers van de afgezette
president Juan Bosch. De politie
trachtte maandag eerst de bijna
2000 studenten door middel van
traangas uiteen te drijven, en,
toen dat niet hielp, met schiet
wapens. Het is niet bekend of er
slachtoffers zijn gevallen.
Zwitsers in Oost-Berlijn
veroordeeld
Twee Zwitsers zijn dinsdag
door een Oostberlijns gerechts
hof tot respectievelijk twee jaar
en vijftien maanden veroordeeld,
zo is van gerechtelijke zijde ver
nomen.
De Zwitsers waren beschul
digd van een poging om een
Oostduitser naar West-Berlijn -te
helpen vluchten.
De Noorse minister van Bui
tenlandse Zaken, Lange, heeft
dinsdag in de algemene verga
dering van de Vere ïigde Naties
gezegd dat van de Zuid-Afrikaan
se regering geen uitnodigingen
voor een bezoek werden verlangd
maar „een verandering van po
litiek".
Als er aanwijzingen waren van
een verandering in de politiek
van „apartheid, gedwongen in
stelling van Bantoestans en mo
gelijke scheiding, zouden uitno
digingen worden toegejuicht en
aanvaard", zo zei hij.
Noorwegen had, evenals de
andere Noorse landen, een uit
nodiging van Zuid-Afrika afge
wezen.
In de speciale politieke com
missie van de V. N. heeft Guinea
dinsdag om een directe bijeen
komst gevraagd van de com
missie voor de geloofsbrieven,
teneinde de geloofsbrieven van
Zuid-Afrika ongeldig te verkla
ren.
De Guinese afgevaardigde,
Diallo Telli, zei dat de afwijzing
door de Zuid-Afrikaanse regering
van pogingen van de Verenig
de Naties om een einde aan de
apartheid te maken slechts tot
de „gevolgtrekking konden lei
den dat de Zuid-Afrikaanse rege
ring onbevoegd is lid te zijn van
de Verenigde Naties". Volgens
hem moest de commissie voor de
geloofsbrieven onmiddellijk bij
eenkomen zodat de algemene
vergadering de geloofsbrieven
ongeldig kon verklaren, „die
zijn ondertekend door een rege
ring die officieel verklaart vij
and van de Verenigde Naties te
zijn".
„Zij die hun wenkbrauwen
fronsen bij de gedachten aan uit
stoting uit de Verenigde Naties
schenden in werkelijkheid de be
treffende bepalingen van het
handvest", aldus Telli.
GEVECHTEN
IN ALGERIË
President Ben Bella van Alge
rië heeft dinsdag op een pers
conferentie bekend gemaakt, dat
die dag bij de Marokkaanse grens
gevechten waren uitgebroken tus
sen het Algerijnse leger en „on
geregelde «lementen."
Volgens lien Bella waren tien
mensen gedood.
De Algerijnse leider begon zijn
persconferentie met te zeggen,
dat hij meende dat de problemen
bij de Algerijns—Marokkaanse
besprekingen van vorige week
waren opgelost en ging toen over
tot het bekendmaken van de ge
vechten.
Dinsdagavond trok een convooi
Algerijnse artillerie de bergen
van Kabilië in, waar tegenstan
ders van Ben Bella hun schuil
plaatsen hebben. Eerder op de
dag verklaarde de Algerijnse
president in een vraaggesprek,
dat hij bereid was alle middelen
aan te wenden om zijn tegenstan
ders in Kabilië te verslaan.