de olie mei 24-urige werkdag! HET WEER Overleg Kabinet-Stichting van de Arbeid Minister Luns terug uit New-York ZON- en MAANSTANDEN WEERBERICHT HOOGWATER Arrestaties in verband bomaanslag in negerkerk DINSDAG 1 OKTOBER 1963 19e Jaargang No. WITTE KRUIS £c/ite WITTE KRUIS SUIKERPRIJS MET EEN CENT 'PER KG VERHOOGD Filmjournaals en kleurenfilms van de koninklijke reis naar Iran en Thailand AANVAL OP VENEZOLAANSE TREIN Nieuwe orkaan in Caribische gebiecl RAMPZALIGE AARDVERSCHUIVING IN INDIA Frankering bij abonnement: Temeuzen Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande Redactie-adres: Noordstraat 55—57 Administratie-adres: Smidswal Telefoon 01150—2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs ƒ6,— per kwartaal; per maand 2,per week 48 ct. Losse nrs 9 ct. DE VRIJE ZEEUW L J Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Temeuzen Advertentieprijs per mm 16 ct; minimum per advertentie ƒ2,40. Rubriek; Kleine Advertenties (géén handels- advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer 22 ct. Kleine Advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van dit Blad, 20 cent meer. Inzending advertenties te 's namiddags 2 uur. Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur. Maandagmiddag is in het ge bouw van de Sociaal-Economi sche Raad in Den Haag het over leg begonnen tussen een delega tie van het kabinet en het be stuur van de „Stichting van de Arbeid" over het vraagstuk van de loonvorming en alles wat daarmede samenhangt. Van de zijde van het kabinet werd gisteren aan dit overleg deelgenomen door de ministers Biesheuvel, Andriessen, Bogaers, Toxopeus, Veldkamp en Witte- veen. Van de zijde van werkgevers namen onder andere deel de voorzitters van de werkgevers verbonden, de heren Bölger, De Koster Terwindt (voor de heer Van Boven van de Nederlandse Katholieke Werkgevers) en Wemmers. Voor de werknemers waren onder meer aanwezig de voor zitters van de vakcentrales, de heren Roemers, Middelhuis en Van Mastrigt. Voor de middenstand onder an deren de heer Van der Weele; de heer De Mooy van de Christelij ke Middenstandsbond had zich wel naar het gebouw van de S.E.R. begeven, maar werd zo geplaagd door spit, dat hij niet ter vergadering ging en om goed drie uur het gebouw verliet. Ook de directeur van het Cen traal Planbureau, prof. P. de Wolff, woonde de besprekingen bij. Als secondanten bevonden zich in de grote vergaderzaal van de S.E.R... waar dit eerste officiële overleg werd gehouden; advi seurs van minister Veldkamp, onder anderen de secretaris-ge neraal van zijn ministerie, secre tarissen van vrijwel alle organi saties die in het overleg verte genwoordigd zijn. Het beraad werd om half zes geschorst op verzoek van de werkgevers. Tegen kwart voor zes was hun onderling overleg beëindigd. Nadat na afloop van het over leg tussen kabinetsdelegatie en stichtingsbestuur, om vijf over zes, nog drie persconferenties werden gehouden, waarvan de laatste om kwart voor acht ein digde, valt op te maken: 0 dat werkgevers en werkne mers het oneens zijn; A dat de kabinetsdelegatie de meningsverschillen heeft aan gehoord, maar ze een zaak van het overleg tussen werk gevers en werknemers vindt; dat dit overleg niet vóór 12 oktober zal kunnen worden gehouden in de Stichting van de Arbeid; 0 dat de werknemers en werk gevers door het publiceren van een verklaring tot grotere spoed willen aanmanen; 0 dat minister Veldkamp hoop heeft op een tot elkander ko men van werkgevers en werk nemers. Verder is uit hetgeen op die persconferenties is verteld ge bleken, dat van de zijde van het kabinet verscheidene maatrege len in overweging zijn om tot een oplossing van de moeilijk heden te komen. zo. b.v.: Met de directie van de Neder landse Bank is overleg ge opend om opnieuw zekere kredietrestricties in te voe ren; Met temporisering van de representatieve overheids- bouw; Een overleg op loontechnisch niveau van de uitwerking van loonmaatregelen Bezien van maatregelen om b.v. het werk door gehuwde vrouwen en gepensioneerden aantrekkelijker te maken. Direct na afloop van het over leg kabinet-Stichting hield de werknemersdelegatie, onder voorzitterschap van drs. D. Roe mers, een persconferentie. Bij de aanvang daarvan las de heer Roemers namens die delegatie de volgende verklaring voor: „Reeds geruime tijd leeft bij de besturen van de vakcentrales de overtuiging, dat de loonpolitiek in onvoldoende mate ïs aange past aan de economische ontwik keling. Dit wordt mede veroorzaakt door het ontbreken van de mo gelijkheid om per bedrijfstak en/of onderneming de spanning op de arbeidsmarkt door verho ging van de lonen op te vangen. Mede hierom is zowel in het gezamenlijk actieprogramma van N. V. V. en K. A. B. alsook in het sociaal-politiek program van het C. N. V. gewezen op de wenselijk heid van een grotere vrijheid in de loonpolitiek. Het is thans dui delijk, dat deze grotere vrijheid voorwaarde is voor het voortbe staan van het huidige loonpoli tieke systeem. De toenemende spanning die zich uit in het blijvend tekort op de arbeidsmarkt en in moeilijk heden met koppelbazen, zwarte lonen etc. is voor de besturen van de vakcentrales aanleiding om thans hun verlangens ken baar te maken". „Zij achten het niet verant woord te blijven toezien hoe de spanning tot een chaos leidt. Het is naar hun oordeel onmogelijk onder de huidige omstandig heden met het bekendmaken van deze verlangens te wachten tot dat de Sociaal-Economische Raad zijn „halfjaarlijks rapport" heeft vastgesteld. De besturen van de vakcen trales leggen daarom het vol gende program van de door hen noodzakelijk geachte maatrege len voor aan de regering en centrale werkgeversorganisaties: 1. Per 1 januari 1964 dient de mogelijkheid te worden geopend voor een loonsverhoging van 8 a 10 alsmede voor twee va kantiedagen meer voor de con tracten die per 1 januari 1964 aflopen. 2. Met betrekking tot de con tracten en regelingen, die in 1964 doorlopen, dient de moge lijkheid te worden geopend om vóór het verstrijken van de looptijd tot herziening over te gaan. 3. Op zeer korte termijn dient voor de vakbonden de mo gelijkheid open te staan om on derhandelingen te voeren over de wijze en het tijdstip waarop per onderneming van de gelden de C.A.O.'en naar boven kan worden afgeweken. 4. In verband met het feit, dat de loonsverhoging van 2,7 voor 1963, gezien de conjunctu rele ontwikkeling zoals die zich in werkelijkheid heeft gemani festeerd, aan de voorzichtige kant is geweest, menen de be sturen van de vakcentrales, dat de mogelijkheid moet worden geopend voor een uitkering ineens over 1963 ter grootte van een weekloon c.q. salaris. 5. Op korte termijn dient een minimumloon te worden gerea liseerd door: a. vaststelling van een bindende regeling voor diegenen die niet onder een C.A.O. vallen; b. het niet verlenen van goed keuring voor C.A.O.'en en regelingen, waarin geen ga- DEZELFDE TEMPERATUREN. Het weer in West-Europa wordt beheerst door een depressie die bij midden-Scandinavië is gele gen. Deze veroorzaakte maandag boven de Noordzee en omgeving een noordwestelijke luchtstro ming die koele lucht aanvoerde. De temperaturen kwamen dan ook niet veel hoger dan 13 a 14 graden. Vooral ten noorden van de grote rivieren vielen er vrij veel buien, die op sommige plaat sen meer dan 10 millimeter neer- ZON MAAN op onder op onder Okt. 1 6.39 18.20 18.10 3.48 2 6.40 18.18 18.33 5.11 3 6.42 18.15 - 1855 6.35 slag brachten. In de zuidelijke provincies was de neerslagacti viteit veel geringer. Ten westen van de Britse eilanden bevindt zich een nieuw frontensysteem dat naar het oosten beweegt. Dinsdag tegen de avond zal dit het weer bij ons gaan beïnvloe den, zodat de kans op neerslag vrij groot blijft. De wind zal in het algemeen iets minder sterk zijn en krimpen naar west tot zuidwest. In de temperaturen is niet veel verandering te verwachten. medegedeeld dor het K.N.M.I., geldig tot hedenavond. Dezelfde temperaturen Half tot zwaar bewolkt met plaatselijk enkele buien. Krachti ge tot matige wind krimpend naar west tot zuidwest. Weinig verandering in temperatuur. BELGISCH PRINSESJE JARIG Gisteren, 30 september, vierde prinses Maria-Esmeralda, jong ste dochter van koning Leopold en prinses Liliane, haar zevende verjaardag. Op de joto het prinsesje met haar ouders en oudste zusje, prinses Maria-Christina, tijdens vakantie in Oostenrijk. DINSDAG 1 OKTOBER v.m. n.m. Breskens 0.14 12.32 Terneuzen 0.49 1.07 Hansweert 1.29 1.47 Walsoorden 1.39 1.57 WOENSD.' Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden OKTOBER v.m. n.m. 1.03 1.38 2.18 2.28 1.13 1.48 2.28 2.38 rantie aanwezig is voor een inkomen van f 2,25 per uur dan wel 100,per week. 6. Voor de regeling van de arbeidsvoorwaarden van over heidspersoneel en daarmede ge lijk te stellen groeperingen moe ten overeenkomstige maatrege len worden getroffen. 7. Optrekking per 1 januari 1964 van de uitkeringen krach tens de Algemene Ouderdoms wet, Algemene Weduwen- en Wezenwet, de kinderbijslagrege lingen, en de interimwet inva liditeit met 10 In het raam van een voorgestelde loonsver hoging zou het niet juist zijn met een aanpassing van deze sociale verzekeringsuitkeringen te wachten, totdat het indexcij fer van de lonen de betreffende beweging weerspiegelt. De wet laat een dergelijke incidentele aanpassing toe. Bovendien zal spoed moeten worden betracht met een optrekking van de uit keringen krachtens de Alge mene Ouderdomswet en de Al gemene Weduwen- en Wezen wet tot een sociaal minimum. De besturen van de vakcen trales menen, dat bij de toetsing door de Stichting van de Arbeid een grote mate van soepelheid en terughoudendheid geboden is. Op bovenstaande basis zijn de besturen van de vakcentrales bereid om hun medewerking aan het huidige loonpolitieke systeem voort te zetten". Na de persconferentie door de werknemers (die een half uur duurde) kwamen de werkgevers de stoelen van dezen bezetten om eveneens een verklaring af te leggen. Namens deze werkgevers, de landbouw- en middenstandsor ganisaties, zeide de heer H. J. de Koster, voorzitter van het Ver bond van Nederlandse Werk gevers (welk verbond volgende week 10 en 11 oktober zijn jaar vergadering houdt in Gronin gen), dat de moeilijkheden waar voor men in ons land nu staat, het gevolg zijn van een te lang durende krapte op de arbeids markt. Werkgevers, landbouw en mid denstand hebben volledig begrip voor de moeilijkheden waarover de vakbewegins: zich gesteld ziet. Werkgevers, "landbouw en middenstand willen graag op positieve wijze bijdragen aan een oplossing van die moeilijk heden. Werkgevers, landbouw en mid denstand menen echter dat de eisen van werknemers ge e n op lossing zijn van het probleem. Die eisen houden grote gevaren in, ze lossen de krapte op de ar beidsmarkt niet op, zullen aan leiding zijn tot een sterke prijs stijging (begin van inflatiespi raal), zullen van ernstige beteke nis zijn voor onze export (in vele sectoren van het bedrijfsleven marginaal) en zullen een terug slag hebben op de inkomens van vele groeperingen in ons volk. De Verbonden menen dat een deel van de aanpasingsmaatrege- len moet worden gebruikt voor een adequate huurverhoging per 1 januari 1964. Voor die collec tieve arbeidsovereenkomsten die verder in 1964 zullen expireren zal wellicht een speciale huur- compensatie moeten worden ge geven. In de derde persconferentie, die omstreeks zeven uur begon, namen de ministers Veldkamp, Witteveen en Bogaers de plaat sen in van de werkgevers, land bouwers en middenstanders. Minister Veldkamp had in het overleg tussen de delegatie uit het kabinet en het bestuur van de Stichting van den Arbeid (dat maandagmiddag aangevuld was met een vertegenwoordiging van het Verbond van Nederlandse Werkgevers naar minister Veld kamp mededeelde) overeenstem ming en geschilpunten geconsta teerd. Overeenstemming over het feit, dat wat men ook doet, dit moet passen .in het sociaal-economisch beleid zoals de Sociaal-Economi sche Raad dit enige jaren geleden heeft uitgestippeld; dat het stre ven naar handhaving van het loonpolitieke systeem de achter grond van de discussies vormde; dat men algemeen van oordeel is dat de gezagscrisis in het be drijfsleven die is ontstaan door het verschil tussen nominaal loon en rechtens geldende loon, moet worden overwonnen. De delegatie uit het kabinet was daarbij getuige van verschil van mening tussen de partners aan de kant van het bedrijfsleven. De kabinetsdelegatie heeft zich van een oordeel daarover ont houden. Dat overleg hoort thuis in het bestuur van de Stichting van den Arbeid. De zorgen die de regering heeft zijn o.m.: Welke gevolgen zal een loonstijging reëel hebben voor verschillende groepen van de bevolking zoals gepensioneer den, weduwen, wezen, enz. Naar mate die loonstijging meer reëel is zal zij beter aan haar doel be antwoorden. Loonstijgingen zul len derhalve, naar het inzicht van het kabinet, zoveel mogelijk reële loonstijgingen moeten zijn. Zij 'zullen bovendien geen essen tiële schade mogen toebrengen aan onze economie. (Zie verder pagina 2.) Gouverneur Wallace van de staat Alabama heeft medege deeld, dat in de nacht van zon dag op maandag twee blanken zijn gearresteerd in verband met de bomaanslag, op 15 september j.l., op een kerk in Birmingham, waardoor vier negermeisjes om het leven waren gekomen. Hun identiteit wordt, in het belang van het verdere onder zoek, nog niet bekend gemaakt, aldus de mededeling van de gouverneur. In de mededeling van gouver neur Wallace werd de bomaan slag in de negerkerk niet als zodanig genoemd. Er werd in gezegd dat de arrestaties wer den verricht in veband met de „bomaanslagen" in Birmingham. Enkele uren tevoren had de gouverneur aangekondigd dat den verricht in verband met de aanslag op de kerk op handen waren. (Adv.) DE PIJNSTILLER Verkoudheid... weg ermee! Be scherm u ertegen, bevrijd u er van met WITTE KRUIS, (poeders, tabletten of cachets). Salicyl-vrij en daardoor geen maagklachten. Met ingang van lieden is de suikerprijs met een cent per kg verhoogd. Naar het ministerie van Land bouw en Visserij mededeelt, is deze prijsverhoging het gevolg van de noodzakelijke invoer van buitenlandse suiker ter aanvul ling van de Nederlandse suiker- produktie uit de komende oogst van suikerbieten, die niet vol doende zal zijn om de binnen landse consumptie in 1963'64 geheel te kunnen dekken. De inmiddels aangekochte sui ker zal moeten worden geïmpor teerd tegen een hogere prijs dan de in ons land voortgebrachte suiker kost. Hoewel aanvankelijk met een aanzienlijk grotere prijs verhoging rekening gehouden moest worden, kan deze verho ging na tijdige aankoop van bui tenlandse suiker tegen naar ver houding redelijke prijzen, tot één cent beperkt blijven. Zoals uit de Staatscourant van heden zal blijken, is de af-fa- brieksprijs met ingang van die dag verhoogd met ƒ1,per 100 kg. De af-fabrieksprijs voor sui ker, inclusief accijns en omzetbe lasting, is hiermede gebracht van 91,op 92,per 100 kg. De consumentenprijs voor suiker kan dienovereenkomstig stijgen van 1.01 tot 1,02 per kg. De filmequipe van Polygoon Profihi zal onder leiding van de cineast Piet Buis en met mede werking van de cameraman C. Kerkhof kleurenfilms en film journaals vervaardigen van de komende staatsbezoeken van H. M. de Koningin, Z. K. H. de Prins der Nederland-en en H. K. H. Prinses Beatrix. In Iran zal vooral het bezoek van H.K. H. Prinses Beatrix aan Dousadj worden gefilmd. In Thailand staat het bezoek aan de Nederlandse oorlogsgra ven als een van de belangrijkste punten op het programma van de filmers. De heer Buis heeft reeds ver scheidene kleurenfilms in deze llanden opgenomen, waaronder de reis van de Kroonprinses naar Azië in 1962. Een groep verzetsstrijders heeft zondagmiddag op 60 km van Caracas bij een tunnel een aanval op een (rein gedaan, die op weg was naar Ei Encanto. Vier politiemannen kwamen om liet leven en tien burgers werden gewond. De overvallers, onder wie vrou- wens, hadden zich vermomd als nicknickers. Hun machinegewe ren hadden zijn in hun brood manden verborgen. Bij deze aanslag werden niet alleen de vier meisjes gedood, doch werden ook nog ongeveer twintig mensen gewond. Bij daarna uitgebroken opstootjes werden nog twee negerjongens gedood. Eén van hen, van 13 jaar, werd door twee blanke jon gens die op een scooter reden, doodgeschoten. De tweede, van 16 jaar, die stenen naar een po- iitie-auto zou hebben gegooid, werd door een revolverschot van de politie gedood. Volgens de politie was het de bedoeling ge weest over het hoofd van de jongen te schieten. In verband met de vele bom aanslagen. die zich de laatste tijd in Birmingham hebben voor gedaan, heeft de negerbevolking de stad omgedoopt in „Bom- bingham". Kolonel Al Lingo, de commis saris voor de openbare veilig heid, deelde mede, dat twee blanken in de gevangenis van Birmingham worden vastgehou den in verband met gepleegde bomaanslagen. Er was nog geen formele beschuldiging uitge bracht. Ook een aantal andere personen was voor ondervraging aangehouden maar later weer vrijgelaten. De politie noemde later de twee vastgehouden blanken als R. Cham bliss en Charles Gale, beiden uit Birmingham, en klaar blijkelijk achter in de dertig. (Adv.) beschermt permanent, ook'n stilstaande motor- Dus géén corrosie! Bij zijn terugkomst uit New York heeft minister Luns gister ochtend met beslistheid tegen gesproken, dat Nederland zijn standpunt met betrekking tot de vorming van een multilaterale kernmacht zou hebben gewijzigd. Volgens Britse persberichten zou Nederland het besluit hebben genomen deel te nemen aan het voorhereidend overleg voor een gemengde Westerse kernvloot, bestaande uit 25 bovenwater schepen met Polaris-raketten, bemand met zeelieden uit ver schillende Westelijke landen. Dit nu sprak minister Luns gister ochtend tegen. Hij liet echter de mogelijkheid open, dat Nederland naar deze besprekingen een waarnemer zou afvaardigen. Hierover had hij alleen geen beslissing willen nemen. Dit zal de Nederlandse regering in haar geheel moeten doen. Volgens andere berichten zou België wel deelneming aan de besprekingen hebben toegezegd. Ook dit ontkende minister Luns. Wel is het zeer goed mogelijk, dat ook België een waarnemer zal sturen. Dat minister Luns zoals in een enkel ochtendblad vermeld werd ontstemd zou zijn over het feit, dat België zon der overleg met haar Benelux- partner Nederiand aan de be sprekingen wilde gaan deelne men, werkte op de lachspieren van onze minister van Buiten landse Zaken. ..Ik ben heel zelden boos op België" zei hij, „en dat is ook nu niet het geval." Duidelijkheidshalve zette hij uiteen dat men ten aanzien van de gemengde kernvloot drie din gen kan doen: Er aan deelne men, deelnemen aan de bespre kingen of een waarnemer sturen Het laatste impliceert zeker niet, dat men zijn politiek ten aanzien van deze multilaterale kern macht wijzigt. „Het zenden van een waarnemer kan bijvoorbeeld geschieden voor de zuiver tech nische besprekingen. Het is nut tig daarvan op de hoogte te zijn Nederiand en Engeland blijven in dit onzicht echter geheel vrij." Een ander druk besproken on derwerp was in New York de federatie van Maleisië geweest. Zaterdag 21 september kwam dr. Soebandrio in New York aan en voerde kort nadien een lang ge sprek met minister Rusk. Dit leidde er toe, dat hij besloot vrij wel onmiddellijk naar Djakarta terug te keren. „Nog juist had ik dinsdag gelegenheid hem tij dens een lunch te spreken," zo deelde minister Luns mee. „Dat gebeurde vlak voor hij zeer plot seling vertrok." Het gesprek ge schiedde in goede sfeer en „tête a tête". Het was nuttig geweest, dat de ministers van Buitenland se Zaken van Indonesië en Ne derland na zoveel jaren elkaar weer eens spraken, „Over een aantal problemen zijn wij tot een voorlopig akkoord gekomen, die de heer Soebandrio thans eerst met zjjn president zal moeten ibespreken. Wij zijn tenslotte ln principe overeengekomen, dat wij elkaar weer zullen ontmoe ten, maar wanneer en waar we ten we nog niet. Het is niet on mogelijk dat het in Den Haag zal zijn." „Kunt u ons zeggen welk stand punt Nederland huldigt ten aan zien van Maleisië?", vroeg ver volgens een der journalisten aan de minister. „Het betreft hier een geschil tussen Indonesië en Maleisië en tussen Indonesië en Engeland en misschien in wat mindere mate is Amerika er ook bij betrokken." antwoordde mr. Luns, „Met andere woorden: U zegt, dat wij geen standpunt hebben?" „Ik geloof dat die conclusie niet juist is," repliceerde de mi nister. „Neemt Amerika thans een andere houding in tegenover In donesië dan in 1957?" „Amerika treedt ditmaal wel krachtiger op," aldus de minister. „Tegen Indonesië?" „In ieder geval niet tegen Ne derland." „Heeft minister Rusk er bij u nog op aangedrongen, dat Neder land in de moeilijkheden rondom Maleisië begrip zal tonen voor het Amerikaanse standpunt?" „Bij mijn gesprek met hem heeft de heer Rusk het volste begrip getoond voor het Neder landse standpunt." „Dus Nederland heeft toch wel een standpunt inzake Maleisië?" „Dat heb ik u immers reeds gezegd," besloot de minister dit steekspel. Morgenochtend vertrekt minis ter Luns met het kohinklijk paar en met onze Kroonprinses van Soesterberg in een van de drie Friendship-toestellen naar Tehe ran voor het staatsbezoek aan Iran. Nauwelijks behoort de orkaan Edith" tot het verleden of een nieuwe, „F'ora" genaamd, heeft zich gemeld. Volgens het weerbureau in Miami ontstond de orkaan uit een tropische depressie die 150 mijl oost-noord-oost van Trini dad ontstond. De orkaan zal wel in hevigheid maar niet in omvang toenemen, aldus het weerbureau, dat soreekt van een kleine, maar ge vaarlijke orkaan met winden tot 380 km per uur, die zich naar west-noord-west beweegt. De bevolking van Trinidad Tobago ien Grenada is gewaarschuwd. Volgens in Nieuw Delhi ont vangen berichten zijn 150 mensen omgekomen en meer dan duizend gewond als gevolg van een aard verschuiving, waardoor het Meer van Neva, nabij de grens tussen Tibet en Nepal, buiten zijn oevers is getreden. Tien hangbruggen zijn weggeslagen. Als gevolg van het verbreken der verbindingen, kan de juiste omvang van de ramp nog niet worden vastgesteld. De eerste berichten werden in Gangtok, de hoofdstad van de staat Eikkim, overgebracht door Nepalese ar beiders, die uit het oosten van Nepal kwamen.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1963 | | pagina 1