Welke verwarming is voordeliger l/aoc di \jtow Waarom dierendag Gezondheid behouden in herfst en winter VOOR WIE GEZELLIG WIL FRITUREN Nieuwste snufje op huishoudelijk gebied {Zaterdag 25 september '63 DE VRIJE ZEEUW Pagina II OLIEKACHEL, CQNVECTOR. GASHAARD, ELEKTRISCHE RADIATEUR OF AARDGASPLINT? Stijgende kolenprijs leidt tot nieuwe berekening Plintverwarming op aardgas I Nootjes 4 of nootjes 5 Is de oliehaard wel zo voordelig Elektrische verwarming KUNT NIET ALLES WETEN VOOR UW STOOKSEIZOEN iW-W-VV-W ZWARTE BEERTJES Boekhandel VAN DE SANDE UITVINDING UIT OOSTERBEEK DIENT „SCHOONHEID" VAN NEDERLAND DE komende winter werpt niet alleen zijn- schadu wen, maar ook zijn kille avonden vooruit en in menig gezin worclt alweer overlegd hoe het verwarmings probleem ditmaal moet worden opgelost. Het is nog te vroeg om de centrale verwarming aan te maken, maar in vele woonkamers brandden de laatste dagen van augustus en de eerste week van september 's avonds al de gashaard of een elektrisch straal kacheltje. Welke verwarming past nu het beste in ons klimaat de soms zo strenge winters, maar met het vaak zo wisselvallige weer dat ons dagenlang milde tempe raturen schenkt, doch ons ook op kille en gure ge tijden vergast die ons onverwacht naar de kachel doen verlangen En wat is voordeliger: kolen, olie, gas, convector of het allernieuwste: de plintverwarming op aardgas WIJ moeten voorop stellen, dat de ideale verwarmingsbron nog niet is uitgevonden. Er is geen enkel verwarmingstoestel, dat ons huis heel geleidelijk op de juiste temperatuur kan hou den, juist omdat wij zo'n grillig klimaat hebben met vaak veel te koude zomers, met veel regen die ons ook doet huiveren op dagen met anders toch draag lijke temperatuur, en met grote temperatuurverschillen tussen achtereenvolgende dagen. Daar is zelfs geen automatische olie- stook tegen opgewassen, omdat die alleen in de winter wordt gestookt. Wie de huiskamer ook in slechte zomers en kille herfst avonden behaaglijk warm wil maken, moet naast de centrale verwarming, de ouderwetse ko lenhaard of de moderne stede lijke heetwaterverwarming (zo als Utrecht kent) nog altijd scharrelen met losse elektrische straalkacheltjes of radiotoren, petroleumvergassers en derge lijke, met alle gevaren vandien vooral in kinderrijke gezinnen. Wie een suite bezit met twee schoorstenen, kan het probleem oplossen door in de ene kamer een kolenhaard te houden voor de winter en in de andere een gashaard te plaatsen voor tijde lijke (HfjJverwarming. De .gas haard haeft immers het vooraéeï zeer gemakkelijk te zijn voor tijdelijk gebruik. Nu de kolen- prijzen weer gestegen zijn, gaan veie gezinnen al rekenen of zij de oude haard maar niet door één of meer gashaarden zullen vervangen. De gasprijs kan om laag gaan dank zij het aardgas; in de komende jaren zal de gas- verwarming het ongetwijfeld winnen. DE moderne techniek heeft evenwel meer mogelijkheden ge opend. Behalve de zeer zuinig af te stellen convectors, waarin men voordelig kolen kan stoken op kille en op zeer koude da gen, is nu een centrale plintver warming voor flats en kleine huizen in ons land geïntrodu ceerd, die kan worden gestookt op aardgas, op lichtgas en op een mengsel van beide. Als de prijs van het aardgas daalt, kan dit een zeer aantrek kelijk systeem zijn, maar als wij eens even uitrekenen hoe nu de verhoudingen liggen, komen we bij een warmteproduktie van 96.000 kcal. met gas twee keer zo duur uit als met olie. Wie nu met oliestook 300 per seizoen kwijt is, zal met centrale gas- verwarming 600 moeten be talen. Het aardgas moet dus (met omrekening van de calori sche waarde) op een kwart van de huidige gasprijs worden ge leverd, willen, wij op de helft van de stookkosten komen. En dat laatste is toch de bedoeling, nu het aardgas zo voordelig uit eigen bodem komt. Voor centrale verwarming komt de automatische oliestook nog altijd het voordeligst uit. Als wij het verbruik hiervan op 1 stellen, komen de kosten van kolenverwarming op 1,22 en die van gas bij grote installaties op 1,67. Bij kleinere panden wordt gas onvoordeliger en kan deze factor oplopen tot 2. Bij de installatiekosten kan men echter bij deze, ook weinig ruimte innemende, plintverwar ming tot 1500 besparen. VEEL lastiger te berekenen is het verschil in stookkosten tus sen de moderne kolenconvector, de oliekaehel en de gashaard. Hier spelen veel meer factoren een rol, zoals b.v. de manier van stoken, de vorm van de kamers en het aantal ramen, de tocht door deurkieren in oude huizen en de trek van de schoorsteen. De convector of „nootjes- haard" is er in gekomen, toen de kleine anthraciet maat 4 nog veel voordeliger was dan maat 3, omdat er weinig afzet voor was. Nu de prijzen ongeveer gelijk liggen, is het grote economische voordeel vrijwel tenietgegaan. Daarom trachten velé convec- torbezitters tot een nog kleinere maat over te gaan en stookten zij afgelopen winter met nootjes 5. Maar menigeen klaagt, dat deze kooltjes door het rooster vallen en dat de convector slecht trekt. Die slechte trek wordt veroorzaakt omdat de kleinere kooltjes dichter tegen elkaar liggen en minder lucht per tijds eenheid doorlaten. Men gaat dan poren en de kooltjes vallen in de asla. Een oneconomisch sto ken Wie goedkoper uit wil zijn, moet het reservoir in dat geval niet geheel volgooien met vijf jes, maar geregeld kleine beetjes opgooien. Het stoken met noot jes 5 gaat alleen goed, als er veel trek in de schoorsteen is en de viertjes zó fel branden, dat we steeds moeten temperen. Boven dien moeten het dan goed ge zeefde vijfjes zijn, anders bevin den zich er teveel nog kleinere kooltjes in, waarmee helemaal niet te stoken valt. DE moderne oliehaard zou thans het voordeligste moeten zijn, maar in de strenge winter die wij achter de rug hebben, zijn verscheidene bezitters van oliehaarden zo'n 20 duurder uitgekomen dan eigenaars van kolenconvectors. Dit komt om dat de oliehaarden toen dag en nacht brandden, terwijl de cal culatie uitgaat van 's avonds af zetten en 's morgens aanmaken, VEEL MENSEN GOOIEN TEGENOVER HET DIER HUN MASKER AF EEN onbekend gebleven Tsje chische dierenvriend heeft in 1927 voor het eerst de wenselijkheid van een wereld-.dierendag uitge sproken. Door willige oren opgenomen, woei de suggestie over naar En geland, waar ze werd opgevan gen door miss Margeret Ford, die als het ware nog onder de indruk leefde van een in 1926 over een groot deel van de wereld gehouden herinnerings lag aan Franciscus van Assisi, op 4 oktober. En zo lag het voor de hand, dat de Werelddieren dag aan de datum 4 oktober werd verbonden. Wie kent Franciscus niet, de zonnige figuur, trekkend door zijn schoon geboorteland, in het kleed der armoede, predikend en goeddoende mens èn dier, ziende in dat dier het schepsel Gods, dat hij in zijn liefde op- VELE VOORDELEN HET is een goede instelling, deze Werelddierendag, want het is nog verbijsterend wat men sen dieren kunnen aandoen. Vele feiten spreken een eigen, harde taal en hun aantal is zó groot, dat we er geen ogenblik naar hoeven te zoeken. Zijn er nog niet altijd ontstel lend veel kettinghonden te vin den Heerst er op«de veemark ten niet vaak onkunde en on verschilligheid Het gebeurt maar al te vaak, dat zes of zeven kippen in één hand, aali poten of vleugels worden weggedra gen. Na zo'n behandeling kan men duidelijk de bloeduitstor tingen in de huid zien. Met knuppels en gummistokken lo pen de handelaren en boeren achter de koeien aan en die werktuigen worden gebruikt ook, terwijl er af en toe nog een schop toe gegeven wordt. Om wille van een modegril wordt de paarden de staart af gehakt en men beseft niet, dat men letterlijk hun roer en vlie- eenmepper afkapt. resp. afzetten bij tijdelijke af wezigheid. Zo zullen gebruikers van gas haarden in kwakkelwinters ook veel voordeliger uit zijn dan de genen die nog dag en nacht op kolen stoken, want men draait de gashaard uit als men de ka mer verlaat, maar laat de kolen- kachel branden als men een hele dag naar het werk is, omdat het aanmaken zoveel moeite en zo veel vuil in de kamer veroor zaakt. De gashaard heeft daarbij het voordeel, dat hij ook in de zomer gereed staat voor gebruik en al heel wat kille avonden heeft veraangenaamd. Door de plaatselijke verschil len in gas- en elektriciteitsprij zen kunnen wij hier geen verge lijking geven tussen de stookprij- zen van gashaard, elektrische straalkachel, convector enz., maar een plaatselijke installateur rekent u het graag even voor als u de inhoud van uw kamer op geeft. Over het algemeen komt elektrische verwarming het duurste uit, tenzij er (zoals in en kele steden) een speciaal tarief hiervoor bestaat. Voor gasver- warming en voor elektriciteit kan men in vele plaatsen ook een vast recht tarief verkrijgen, dat aanmerkelijke besparing biedt. ELEKTRISCHE straalkachels verbruiken 500 Watt per element een tweestaafs straalkachel kost u dus precies de prijs van 1 kilo wattuur per uur. Daarom zal een gashaard voordeliger zijn, indien u een verwarming zoekt die ge schikt is voor hoofd- en bijver warming. Er zijn elektrische radiatoren met ventilatortje, die de warme lucht in een bepaalde richting blazen, zodat u van directe warmtestraling kunt genieten en desgewenst ook van koeling. Voor kleine ruimten en zeer geschikt voor keukens, badka mers, douchecellen, schuren en werkpaatsjes voor knutselaars zijn de zg. droogstralers. Ver bruik b.v. 250 W, dus de prijs van 1 kWh voor 4 uur bfanden. Welk toestel u echter ook kiest, zuinig stoken blijft een kunst en u kunt op elke soort brandstof besparen als u begint uw kamer tochtvrij te maken. Bij strenge koude kunnen tij delijk de spouwgaten worden af gesloten. Gok kunnen bepaalde ramen worden verdubbeld, of dikkere gordijnen opgehangen. Er zijn vele mogelijkheden! (Nadruk verboden.) (Adv.) ZONDER SPATTEN - ZONDER WALM D. 100.06.65 TIPS HET IS NU DE TIJD om uw schoorsteen te laten vegen. U weet, dat het verplicht is elk rookkanaal te doen rei nigen ter voorkoming van brand en kolendampvergifti ging. Ook de afvoer van oliekachels en gashaarden moet worden geveegd STOF ELEKTRISCHE STRAALKACHELS goed uit. vóór ze de eerste maal aan te steken. Druk de pennen van de afzonderlijke spiralen goed in de contactbussen. En als u niet meer zo tevreden bent over de afgegeven warmte, laat er dan eens nieuwe elementen in zetten, die zijn los te koop LAAT UW GASHAARD door een vakman doorblazen vóór het stookseizoen begint, dan branden de branders beter door een juiste verhouding van gas en lucht. BIJ GEBRUIK VAN DE OUDERWETSE PETROLEUM KACHELTJES zonder afvoerpijp dient u te zorgen voor een ruime ventilatie van het vertrek, omdat deze bran ders veel waterdamp afscheiden, die anders overal in de kamer condensatie veroorzaakt. GEBRUIK DE VOORGESCHREVEN BRANDSTOF voor uw haard of convector. Als u wilt experimenteren met goedkopere kolen, kan het vaak gebeuren dat u duur der uitkomt door verlies door het rooster, noodzakelijk feller stoken, resp. reparaties EEN GASPOOK kunt u alleen toepassen bij het aan maken van haarden en convectors als deze niet te vol kolen liggen; bij goed gevulde reservoirs doet de ges pook teveel gassen ontstaan. EEN OLIEHAARD mag niet te snel aan en uit worden gedraaid, maar moet eerst enige tijd half of laag bran-' den vóór u deze kunt afzetten. VOOR DOUCHECELLEN. KEUKENS, kleine slaapka mers, werkplaatsen en knutselhoekjes enz., zijn handige stralingslampen verkrijgbaar, die geconcentreerde warmte geven op één plaats onder de lamp. WIE GEEN GAS AANSLUITING HEEFT, kan toch één of meer kamers met gas verwarmen indien een flessen- haard wordt gekozen. Deze zijn gemakkelijk verplaats baar en de fles bevindt zich onzichtbaar in het haard- lichaam. De „Gulden 1-2-3" is speciaal ontworpen voor het serveren van gevogelte, vlees, groente, frites, spaghetti, kaas, flensjes, sneetjes gebakken brood enz., enz. Bovendien bewijst de „Gulden 1-2-3" grote diensten bij gebruik in de keuken. Bijvoorbeeld bij het uit de pan nemen van witlof, croquetten enz. Het gebruiksdoej van de „Gulden Snack" is tweeledig. Op de eerste plaats beschikt de gast vrouw met de „Gulden Snack" eindelijk over een instrumentje waarmee ze stijlvol en zonder „vingerwerk" talloze moeilijke dingen kan serve ren zoals petit-fours, ijsblokjes, borrelhapjes, toastjes, schijfjes citroen, hors d'oeuvre, schij ven ananas enz. Bovendien is dé „Gulden Snack" uitermate geschikt om er asperges mee te eten; de reden waarom de „Gulden'Snack" in talrijke grote Franse hotels en restaurants tot de vaste bestek-inventaris behoort. De constructie en hygiëne van de „Gulden 1-2-3" en de „Gulden Snack" is zó uitgekiend dat slij tage of defect raken onmogelijk is en in de af was is het instrument even eenvoudig schoon te maken Vis bijvoorbeeld een lepel of een vork. Het is totaal uitgesloten dat er ergens etensres ten verborgen blijven zitten want er zijn geen moeilijke hoekjes. Bovendien zijn de twee delen De grootste op de onderste foto, met de lepel- vormige schep heet: „Gulden 1-2-3" De kleinste met de getande schep heet: „Gulden Snack". van het instrument uit elkaar te nemen in de tijd die men nodig heeft om een lucifer aan te strijken. Door de uiterst simpele constructie, die in 15 landen gepatenteerd is, heeft de vormgever de kans gekregen deze tafelaccessoires helemaal aan te passen aan het moderne tafelbestek zodat zij, hetzij in roestvrij stalen uitvoering, hetzij in verzilverde uitvoering één geheel kunnen vor men met het overige bestek op de gedekte tafel. HET BLANKE KALFS VLEES ALS u mooi, blank kalfsvlees op tafel brengt, realiseert u zich dan wel, dat dit komt van kist kalveren, die om geldelijk ge win, van de geboorte af in een donker hok gezet worden, een zijdig gevoed worden, dan ziek worden en zó het mooie, blanke kalfsvlees leveren En wat zegt u van de pasge boren kalveren, die zo snel mo gelijk na de geboorte wegge haald worden om geslacht te worden En dan praat ik niet eens over de manier waarop on gewenste katten en honden soms worden afgemaakt, b.v. door ze tegen een boom te slingeren. door ze levend te begraven Men hoeft niet sentimenteel te zijn om deze dingen kwetsend te vinden. Gelukkig komt er hoe langer hoe meer verzet tegen deze misstanden. De Nederlandse politie kent reeds een eigen dierenbescher mingsorganisatie. In de kerken van alle gezindten wordt er steeds meer op het dierenleed gewezen. Onderwijsmensen en afdelingen van de Bond van Plattelandsvrouwen doen daad werkelijk mee aan dierenbe scherming. WE WETEN NU WEL BETER ZIJN we als mens ook niet verplicht het weerloze dier te beschermen Niet in de vorm van een sentimenteel gedoe met het lieve hondje of katje thuis, maar verder strekkend en altijd en overal. Men kan zo lang zamerhand de dooddoener: „De mens weet niet beter", niet meer gebruiken. Er gaat zo'n ontred derde wereld '-uil achter het dierenleed. Onbegrijpelijk, dat zoveel mensen juist tegenover dieren hun masker zo gemakke lijk afgooien en op die manier hun vertrouwenspositie tegen over dat dier negeren. Maar gelukkig groeit het leger der actieve dierenbeschermers nog steeds, en komen er steeds meer asyls en poliklinieken voor dieren. BETTY TEELING. (Nadruk verboden.) V.VAB«VAVi! Houthandelaar A. van de Ree in Oosterbeek, die reeds naam maakte door diverse handige uitvindingen, demonstreert hier het nieuwe model afvalbak voor picknickplaatsen langs de grote rijkswegen, welke hij in op dracht van Rijkswaterstaat heeft ontworpen. De bak is een kleur echte gemailleerde bus, welke bewegelijk is opgehangen in een roestvrij gemaakte, rondlopende ijzeren boog. Het dèks'el van de bak gaat open als men de bak met de hand of met de voet naar voren doet komen. In de bus wordt een grote plastic zak op gehangen, welke met een grote gummiring om de bovenrand wordt vastgemaakt. Dit laatste maakt het verwijderen van het vuil erg gemakkelijk. IN HET BEGIN van de herfst is de gezondheid van dfe meeste volwassenen én de'meeste kinderen optimaal. School jongens en -meisjes, die in juni nerveus en Bleek waren, zo dat men ze liefst allemaal drie maanden naar buiten zou sturen, worden in de loop van juli en augustus levenslustig en fris, zelfs als ze in de stad moeten blijven. Immers, als er zon is en die schijnt in onze zomers toch ook wel af en toe komt die ook in de meest dorre stra ten, zodat iedereen die buiten komt er de gunstige inuloed van ondergaat. Bovendien trekt menigeen er op uit naar strand, bos en park, gaat zwemmen en stelt in luchtige kleding zijn huid bloot aan de inwerking van lucht en dag licht. NU ZIJN WE IN TOP VORM DE zielige, onevenwichtige, prikkelbare jeugd is over het algemeen aan het eind van de zomervakantie fors geworden en gebruind, de eetlust is te ruggekeerd en goed gehumeurd wordt een nieuw schooljaar tegemoet getreden. En de man, die zich na een paar weken buiten zijn, weer naar zijn kantoor begeeft en de vrouw, die met ambitie het dagelijkse huishoudelijke werk hervat, zijn er eveneens in gezondheid aanmerkelijk op vooruit ge gaan. Laten we nu allemaal eens proberen dat zo te houden Laten we er nu eens voor zor gen dat we niet dadelijk weer ten prooi vallen aan vermoeid heid en slechte stemmingen, aan griep en andere infectie ziekten, die ons ongetwijfeld zullen overvallen als de licha melijke en geestelijke weer stand afneemt. Toegegeven, het is in herfst en winter veel moeih'ker om in goede conditie te verkeren dan 's zomers, maar onmoge lijk is dat niet IN BUITENLUCHT BLIJVEN ALLEREERST doen we er goed aan de buitenlucht te blijven zoeken, ook bij slecht weer. Als we onszelf en onze kinderen maar beschermen tegen natte voeten en gure kou, kunnen we altijd ons voordeel doen met een wande ling in een stofvrije, frisse om geving, waar te allen tijde, zelfs op zogenaamd donkere dagen, meer licht te vinden is dan binnenshuis. Wat is er eigenlijk op tegen om te voet of per fiets naar en van ons werk te gaan? Al leen al de lichaamsbeweging, die we daarmee krijgen, be tekent een groot voordeel bo ven het landerige zitten of hangen in een gesloten ver voermiddel. Vooral de mensen met neiging tot obstipatie en corpulentie moesten hier eens aan denken. Op een bromfiets is men na tuurlijk wèl buiten, maar lichaamsbeweging heeft men dan praktisch niet; bovendien zit men op zo'n ding maar af te koelen en kou te lijden. C "VARIEERDE VOEDING VERDER vraagt vooral in het koude jaargetijde de sa menstelling van de voeding in bijzonderë mate de aandacht. Laten we vooropstellen, dat voor een ieder die geen kwa len heeft waarvoor een spe ciaal diëet is voorgeschreven, een gevarieerde voeding van de allergrootste betekenis is. Het innemen van allerlei vita mine-preparaten kan daarvoor nooit in de plaats treden. Voor kinderen echter, het allermeest voor zuigelingen en kleuters, is toch behalve ge varieerde voeding nog extra toevoer van vitamines in de winter wel nodig: vers vruch tensap (sinaasappel) en lever traan of daarmee overeenko mende stoffen dienen ervoor om hen voldoende vitamine C, resp. vit. A en vit. D te bezor gen, benevens een aantal mi nerale bestanddelen in kleine hoeveelheid, die de gezondheid ten goede komen. VOLDOEIs NACHT RUST EN tot slot: zowel de grote mensen als de kleine kinderen plegen veel te laat naar bed te gaan. Nodig of niet, ze blijven praten, spelen, T.V.-kijken, werken of knutselen en heb ben daarvoor de verontschul diging dat het 's avonds thuis zo gezellig is. Het pleit onge twijfeld voor ons aller huise lijke degelijkheid, dat we lie ver onder de kamerlamp zitten dan in een café, vooral des winters, maar dat hoeft toch niet op deze manier te wor den overdreven Wie zijn dag goed indeelt, zodat het meeste werk bij de avondmaaltijd achter de rug is, moet toch genoeg hebben aan een paar avonduren om de krant te lezen, wat aan radio- luisteren of televisie-kijken te doen, of bezig te zijn met lief hebberijen. Uit landerigheid niet aan de nachtrust toeko men is één van de oorzaken voor de slechte conditie waar in velen in herfst en winter verkeren dr. H. W. SCALONGNE. (Nadruk verboden.)

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1963 | | pagina 11