Van der Sloot
Economische wolken aan Franse
horizon
Wedren met naderende
strenge Macedonische
winter in Skoplje
van
Relletjes bij aankomst
V. N.-waarnemers in Miri
Federatie Maleisië nu 16 september
feit
een
Taalgrens in België
treedt zondag in werking
WEERBERICHT
HOOGWATER
ZON- en MAANSTANDEN
HET WEER
VRIJDAG 30 AUGUSTUS 1963
19e Jaargang No. 6011
80.000 MENSEN DIE NOG IN TENTEN EN
BARAKKEN WONEN MOETEN VOOR WINTER
ONDERDAK GEBRACHT WORDEN
POGINGEN OM
INGESLOTEN
MIJNWERKERS NAAR
BOVEN TE HALEN
GAAN VOORT
arisiennes
Modeschoenen
V. N.-LIEDEN GETUIGE
VAN STRIID TUSSEN
TONGE CHINEZEN
EN POLITIE
Soebandrio: „Wij zijn niet
gek om nu nog
waarnemers te zenden
TWEE VROUWEN
VERMOORD IN
NEW YORK
AMERIKAANSE
TOERIST IN RUSLAND
GEARRESTEERD
Anti-federatie
demonstratie in Serawak
CHINA PROTESTEERT
TEGEN NIEUWE
GRENSSCHENDING
DOOR INDIA
RUMOER OP
V.N.-CONFERENTIE
OVER TOERISME
LAND DEFINITIEF
VERDEELD IN EEN
NEDERLANDS- EN
FRANSTALIG GEBIED
Frankering bij abonnement: Terneuzen
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 5557
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 01150—2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs 6,per kwartaal; per
maand ƒ2,—; per week 48 ct. Losse nrs 9 ct.
DE VRIJE ZEEUW
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 16 et; minimum pei
advertentie ƒ2,40.
Rubriek: Kleine Advertenties (géén handels-
advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer
22 ct. Kleine Advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties te 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
President D® Gaulle schroomt niet, toe te geven dat hij
van economie niet veel begrijpt en hij voegde daar zelfs aan
toe dat dit onderwerp hem niet zo bijster interesseert. Hij is
de gedachte toegedaan dat het de taak van de staatsman is
de politieke koers te bepalen en de vakmensen moeten de
economische mogelijkheden daarvoor maar scheppen. En min
of meer als bewijs voor het succes van zijn standpunt ver
meldt hij dan graag met trots hoe goed het land er wel voor
kwam te staan onder zijn regime.
De cijfers die hij kan debiteren mogen bepaald gezien
worden. Zo bijvoorbeeld een groei van het nationale inkomen
met zes procent wanneer men 1962 met het jaar daarvoor
vergelijkt. Dat de anti-economische president met dit soort
cijfers geurt, getuigt er wel van dat hij beseft dat de econo
mische sterkte van het land zijn beleid mogelijk heeft ge
maakt.
Maar de vraag is of de toekomst er net zo rooskleurig
voorstaat als bij het verleden kan afschilderen. Het is waar
zoals De Gaulle in zijn laatste televisie-optreden met
trots verklaarde dat Frankrijk niet meer aangewezen is
op de leningen, vooral van dollars, zoals in de jaren vijftig,
maar die terugbetaalt.
DE KEERZIJDE
Dat klinkt goed, maar het be
tekent ook dat Frankrijk momen
teel een overschot op de beta
lingsbalans heeft, dat naast ver
heugende ook minder aangename
kanten heeft. Het betekent dat
vergeleken met beschikbare aan
bod aan goederen vrij wat geld
aanwezig is en dat heeft de in
flatoire werking van voortduren
de prijsstijgingen. Die betreffen
voornamelijk het levensonder
houd, dat in juli 5,7°/o duurder
was dan in dezelfde maand een
jaar eerder.
Dat cijfer waar De Gaulle niet
met trots gewag van maakt, be
tekent voor de gewone Fransman
dat de stijging van het nationaal
inkomen waar hij niet nood
zakelijkerwijs van hoeft te heb
ben meegeprofiteerd al voor
het grootste deel is opgeconsu-
meerd, waaraan hij wel heeft
moeten meebetalen.
Op nog 'n punt blijkt dat de eco
nomie toch wel in De Gaulles
gedachten leeft. Hij heeft immers
in min of meer bedekte termen
aangekondigd dat de E.E.G. voor
het eind van dit jaar zijn land
bouw geïntegreerd moet hebben,
anders zou ze geen reden van be.
staan meer hebben.
DE MISREKENING
Hij zei met nadruk niet dat hij
dan maar liever het hele insti
tuut zou iaten vervallen, maar de
bedekte dreiging zat er wel in en
de tijd moet leren hoe serieus hij
dit gemeend kan hebben. Dat
agrarische probleem knelt voor
Frankrijk temeer omdat in dit
sterke industrieland toch altijd
Liga van Rode-Kruisverenigingen doet beroep op wereld
In Skoplje, de Zuidslavische stad die op 26 juli door een aardbeving
werd getroffen, houdt men een race met de tijd om de 80.000
bewoners die nog in tenten en barakken wonen vóór het in
vallen van de strenge Macedonische winter onderdak te
krijgen. Honderden Russische militairen zijn de puinhopen
aan het opruimen, terwijl onder leiding van Britse militairen
1.500 noodwoningen met stalen geraamten worden opgetrok
ken. Het hoofdkwartier van het Rode Kruis in Genève heeft
de hulp van Rode-Kruis-korpsen van 46 landen gecoördineerd,
waaronder dat van Zuidslavië's vijandige nabuur Albanië.
De Liga van Rode-Kruisverenigingen heeft de hele wereld om
steun, gelijk aan 300.000 gulden per maand, verzocht voor de
duur van ten minste negen maanden. Dit bedrag is nodig om
te zorgen voor 30.000 kinderen die óf wees zijn geworden, óf
in verpleegtehuizen vertoeven, terwijl hun ouders zich aan de
herbouw van Skoplje wijden.
In de tentenkampen beschikken de bewoners over stromend water,
elektrisch licht en soms zelfs over een televisietoestel. In de
stad geven rode merktekens op de huizen aan dat deze kun
nen worden gesloopt. Huizen met een groen teken kunnen
binnenkort weer worden bewoond en een geel merk wil zeg
gen dat het bewuste huis kan worden hersteld.
„Wij hebben de eerste ronde gewonnen", aldus burgemeester Popov,
„nu moeten we de tweede nog zien te winnen, de wedren met
de naderende winter. Daarna moeten we Skoplje herbouwen,
Maar dat zal vijf jaren duren", zo voegde hij eraan toe.
nog een kwart van de bevolking
zijn bestaan vindt in de land
bouw.
Toen De Gaulle met opzet de
Britten buiten de E. E. G. hield,
handelde hij zuiver op politieke
gronden en bepaald tegen de ad
viezen van zijn economen, die
hem zeker hebben voorgerekend
dat Engeland een grote impor
teur van landbouwprodukten is
en dat Frankrijk daar meer dan
welk ander E. E. G.-iand van zou
kunnen profiteren. Wellicht
heeft De Gaulle erop gerekend
dat hij zijn partners in de ge
meenschap ertoe zou kunnen
brengen de agrarische eenma
king van de E. E. G. te versnel
len. Hij heeft daarbij belang om
dat door het schema van heffin
gen en uitkeringen dat hiervoor
is bedacht de gemeenschap
grof gesteld eigenlijk de
Franse agrarische export op de
wereldmarkt subsidiëren zou.
Dat zou waarschijnlijk ook wel
gebeurd zijn als juist Frankrijks
uitsluiting van de Britten niet 'n
groot wantrouwen teweeg had
gebracht, waardoor de verdere
uitvoering van de Europese plan
nen op landbouwgebied juist op
de punten waar de Fransen er
zo'n belang bij hebben vrijwel is
geblokkeerd.
BEDREIGDE TOEKOMST
Wij mogen ook rustig aanne
men dat De Gaulles dreigement
vooral bedoeld is om te probe
ren erdoor te drukken dat de
last van de Franse landbouw
niet langer alleen op de Franse
schatkist komt te drukken, maar
dat de anderen hem enerzijds fi
nancieel helpen, en anderzijds
door meer van zijn boeren te be
trekken, ook al moeten daarvoor
contracten met goedkoper pro
ducerende buitenstaanders bij
voorbeeld de kippenfokkers en
vooral graanverbouwers in de
V. S. ervoor worden opgezegd.
De Gaulle weet ook dat hier
een bedreiging van zijn politieke
toekomstplannen schuilt. Als de
kosten van levensonderhoud in
Frankrijk relatief te sterk gaan
stijgen (wat door agrarische in
tegratie voorkomen, althans ge
remd kan worden) gaat de vi
cieuze cirkel weer draaien: loon
eisen, hogere prijzen en zo tot
het oneindige. Een cirkelgang
*ie in Frankrijk volgens traditie
altijd wat sneller verloopt dan in
andere landen omdat tussen de
boei- en de winkel zoveel strijk
stokken zijn waaraan zovelen
mogelijk willen laten hangen.
Een dergelijke onrust in de in
dustrie betekent onontkoombaar
hogere prijzen, verzwakte con
currentie en er is niet veei nodig
om de groei van het nationaal
inkomen aanzienlijk te verlang
zamen. En dat is nu juist wat hij
niet hebben kan, omdat hij juist
zeer dure plannen op stapel heeft
staan, als de ontwikkeling van
de eigen kernmacht.
(Nadruk verboden.)
TAPTOE DELFT
BEGONNEN
Een beeld uit de Taptoe Delft,
welke gisteravond js gehouden.
■De souvereine vorst Prins Wil
lem, de latere Koning Willem,
verschijnt ten tonele en groet
vanaf zijn vurig ros het vaandel.
Reddingsploegen zetten don
derdag hun pogingen om nog
overlevenden uit twee door een
ramp getroffen Amerikaanse
mijnen naar boven te halen on
verminderd voort.
Te Moab, in de staat Utah,
waar 25 mensen dinsdag door
een ontploffing op een diepte
van 825 meter werden ingeslo
ten. trachtte men vijf arbeiders
te bereiken van wie men weet
dat ze nog in leven zijn.
Woensdag zijn twee mensen
gered en werden acht lijken ge
borgen. Over het lot van de tien
anderen d'e zich nog beneden
moeten bevinden is niets be
kend.
Bij de mijn te Hazleton, in
Pennsylvania, leef de hoop om
de ingesloten mijnwerker "Rova
na zestien dagen nog levend
boven te brengen even op toen
via een neergelaten microfoon
een zwak geluid werd gehoord.
Deze hoop werd echter spoe
dig weer de bodem ingeslagen.
Bova's broer Daniël dacht, een
zwakke stem te hebben opge
vangen die „Hallo", „Hallo"
riep, maar toen men later dit
geluid opnieuw via een band-
opnuame-apparaat beluisterde,
bleek het slechts het glijden
van zand langs een onder
grondse helling te zijn.
(Adv.)
WAUTi COUTUSE ÉWAUSiUBt*
Zojuist ontvangen
de nieuwe collecties
TERNEUZEN
Met vuurwapens, traangasgra
naten, stokken en stenen heeft
de politie van de plaats Miri in
Serawak donderdag een einde
gemaakt aan ongeregeldheden,
welke jonge Chinezen op touw
hadden gezet ter gelegenheid van
de komst van een groep waarne
mers van de V. N.
Twee jonge vrouwen zijn in
hun flat in Manhatten (New
York) door inbrekers op gruwe
lijke wijze vermoord. De vrou
wen waren aan polsen en en
kels gebonden en daarna met
messteken om het leven ge
bracht. Eén van hen was de 21-
jarige nicht van de Amerikaan
se schrijver Philip Wyli.
medegedeeld door het K. N. M. I.,
geldig tot hedenavond.
Iets hogere middagtemperaturen
Enkele zonnige perioden en
slechts hier en daar een bui.
Zwakke tot matige wind uit oos
telijke richtingen. Iets hogere
middagtemperaturen.
VRIJDAG 30 AUGUSTUS
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
10.05
10.40
11.20
11.30
n.m.
10.37
11.12
11.52
12.02
ZATERDAG 31 AUGUSTUS
v.m. n.m.
Breskens 11.16 11.25
Terneuzen 11-51
Hansweert 0.31 12.40
Walsoorden 0.41 12.50
ZONNIGE PERIODEN
De luchtdrukverschillen boven
het vasteland van Europa zijn
klein geworden zodat er weinig
wind was. Boven de Noordzee
bevond zich een zwak hogedruk-
gebied onder invloed waarvan
de buien-activiteit beperkt bleef
tot slechts enkele plaatsen. Bij
de Azoren bevond zich een uit
gestrekt hogedrukgebied langs
de flank waarvan een frontale
storing naar Zuid-Frankrijk trok
over Ierland langzaam naar het
Oosten. De invloed hiervan zal
bij ons beperkt blijven tot enige
toeneming van de wind uit oos
telijke richtingen.
De nieuwe datum waarop de
federatie Maleisië zal worden ge
vormd is vastgesteld op 16 sep
tember, zo is donderdag in Koea-
la Loempoer bekend gemaakt.
De oorspronkelijke datum was
31 augustus, doqh deze werd ver
schoven onder druk van Indone
sië en de Fhilippijnen.
Malakka, Singapore, Brits
Noord-Borneo en Serawak zullen
deel uitmaken van de federatie.
De proclamatie van de nieuwe
datum werd gedaan door Yang-
di-Pertoean Agong (koning) van
Malakka.
In een verklaring' van de mi
nister van Buitenlandse Zaken
van Malakka wordt gezegd, dat
de V.N.-teams, die in Noord-Bor
neo en Serawak onderzoeken of
de bevolking tot de federatie wil
toetreden, hun werk 14 septem
ber zullen hebben voltooid.
De ambassadeurs van Indone
sië en de Philippijnen in Koeala
Loempoer zijn ingelicht omtrent
de nieuwe datum.
Een woordvoerder van het
ministerie van Buitenlandse Za
ken van Malakka, die een toe-
ZON
op ondei
Aug
30 5.46 19.34
31 5.48 19.32
MAAN
op onde:
17.19
18.06
0.30
1.24
Twee Zwitserse aspirant-
officieren zijn bij Bellerive in het
Meer van Genève verdronken, zo
bericht „La Tribune de Genève".
Het drama speelde zich af tijdens
een oefening, die eruit bestond,
naar de oever te zwemmen met
volledige gevechtsbepakking.
Vijf aspirant-officieren die ook
in moeilijkheden kwamen wer
den door een badmeester uit Bel
lerive en een onderofficier gered.
lichting op de ver'-' ring gaf,
zei dat het onderzoek dat op het
ogenblik door een commissie
van de Verenigde Naties in
Serawak en op Noord-Borneo
wordt gehouden, geen invloed
zal kunnen hebben op de vor
ming van de nieuwe staat. Dit
onderzoek is slechts aanvaard,
zo vervolgde de woordvoerder,
op verzoek van Indonesië en de
Philippijnen opdat deze landen
de nieuwe staat een goede ont
vangst kunnen bereiden. Hij on
derstreepte echter dat de toen-
koe Abdoel Rachman duidelijk
heeft doen weten dat de federa
tie zal worden uitgeroepen, of
Indonesië en de Philippijnen de
bevindingen van de V. N.-com
missie aanvaarden of niet.
Malakka heeft het V. N.-onder-
De Russische politie heeft in
Kiev een Amerikaanse toerist
gearresteerd, zo heeft een em
ployé van het Russische reisbu
reau Intoerist donderdag meege
deeld. De arrestatie, die dinsdag
avond werd verricht, zou verband
houden met een zedenmisdrijf,
waarbij ook een Rus betrokken
zou zijn geweest. De Amerikaan
(Bernard Koten) was met een
groep kenners van het Russisch
naar de Sowjet-Unie gekomen.
zoek uitsluitend toegestaan om
de federatie Maleisië te zien
ontstaan met de steun van In
donesië en de Philippijnen, zo
verklaarde de woordvoerder.
Malakka heeft het gebaar ge
maakt. „Het wordt tijd dat deze
landen, op hun beurt, een ge
baar maken in de geest van het
akkoord van Manilla", zo zei hij.
De Indonesische minister van
Buitenlandse Zaken, Soeban
drio, zei donderdag in Djakarta
dat de mogelijkheid, dat Indo
nesië nu nog waarnemers zou
sturen om het V. N.-onderzoek
bij te wonen, „zeer klein" is. Hij
zei dit na een onderhoud met
Inehe Ghazali, permanent secre
taris van het Malakkaanse mi
nisterie van Buitenlandse Zaken
die woensdag in Djakarta arri
veerde met een boodschap van
zijn regering over het
Deze groep moet onderzoeken
of de bevolking van Serawak en
Noord-Borneo al dan niet gekant
is tegen opneming van deze ge
bieden in een Federatie-Maleisië,
die verder de Maleise Federatie
en Singapore zal omvatten. De
districtsraad van Miri is tegen
opneming in de federatie gekant.
Twee betogers kregen schot
wonden en minstens acht an
deren werden anderszins ge
wond. Aan de zijde van de po
litie vielen zeven gewonden. De
toestand van één hunner was
ernstig.
Na twee uur kon de orde in de
plaats worden hersteld. De toe
stand bleef echter gespannen.
De waarnemers van de V. N.
sloegen de strijd tussen de Chi
nezen en de politie gade. Zij wa
ren per vliegtuig uit Siboe ge
komen, waar dinsdag tegen
standers van de voorgestelde fe
deratie een school met stenen
bekogelden, waar de waarnemers
het oordeel van vertegenwoor
digers van de bevolking aan
hoorden.
In Miri sprak een vertegen
woordiger van de bevolking van
Maleise afkomst zich tegenover
de waarnemers uit voor een
samengaan van Serawak, Noord-
Borneo en Broenei in een onaf
hankelijke staat onder de sultan
van Broenei. Zoals gemeld wil
Broenei voorshands niet tot de
Federatie-Maleisië toetreden.
In Djakarta heeft donderdag
de minister van Buitenlandse
Zaken, dr Soebandrio, de moge
lijkheid dat Indonesië waar
nemers naar Serawak en Noord-
inzake de federat' Maleisië en
de V. N.-waarnemers.
Kort na de aankomst van de
V. N.-missie in Miri Serawak,
om zich daar op de hoogte te
stellen van de wensen der be
volking met betrekking tot de
vorming van de federatie Ma
leisië, is het tot een botsing ge
komen tussen de politie en on
geveer 3.000 tegenstanders van
deze federatie. Terwijl de V. N.-
vertegenwoordigers vanu;t bun
hotel het relletje gadesloegen,
bekogelden politie en demon
stranten elkaar m°t stenen,
waardoor niet alleen verschei
dene personen werd gewond,
doch 'ook voorruiten van over-
geschil I heidsauto's sneuvelden.
Er werden enkele arrestaties
verricht.
Borneo zal sturen om getuige
van het werk van de V. N. te
zijn, „zeer gering" genoemd. „U
denkt toch niet dat wij zo gek
zijn om nog op het laatst waar
nemers te sturen", zo vroeg de
minister aan persvertegenwoor
digers.
China heeft bij India geprotes
teerd tegen een nieuwe grens-
schending door Indische troepen
in de oostelijke sector van het
Chinees-Indische grensgebied, zo
meldde het persbureau Nieuw-
China donderdag. In de protest
nota die maandag jl. door het
Chinese ministerie van Buiten
landse Zaken op de Indische
ambassade werd overhandigd
wordt India met klem verzocht,
deze grensoverschrijdingen on
verwijld te staken. Het persbu
reau beweerde donderdag voorts,
dat een Indisch vliegtuig op 27
augustus het Chinese luchtruim
boven Tibet heeft geschonden.
Zuid-Afrika en Portugal
negeren „verzoek"
Zuidafrikaanse en Portugese
afgevaardigden hebben donder
dag, niettegenstaande een „ver
zoek" van de V. N.-conferentie
over toerisme in Rome om de
bijeenkomsten niet meer bij te
wonen, toch deelgenomen aan
twee commissievergaderingen.
Gedurende een rede van de
Zuidafrikaanse afgevaardigde in
een werkgroep inzake douane
kwesties sloegen de Afrikaanse
vertegenwoordigers voortdurend
met hun lessenaars. De Tunesi
sche afgevaardigde bood zijn
verontschuldigingen aan voor
het rumoer, maar hij zei dat dit
de enige manier was om aan de
desbetreffende motie kracht bij
te zetten. Woensdag had de ple
naire vergadering een Afrikaans
voorstel, gemandeerd door Zuid-
Slavië, aangenomen waarin
Zuid-Afrika en Portugal werden
uitgenodigd de conferentie te
verlaten, omdat hun aanwezig
heid „ongeschikt en ongewenst"
werd geacht.
De uitvoering van de wet voor
de afbakening van de „taal
grens" in België, waarbij het
land definitief wordt verdeeld in
een Nederlands- en een Frans
talig' gebied, dreigt niet zonder
moeilijkheden te gaan verlopen.
De wet, die in oktober van het
vorig jaar na langdurige debatten
door het Belgische parlement
werd goedgekeurd, wordt zondag
1 september van kracht.
Het gevolg zal zijn, dat een
aantal gemeenten van Vlaamse
provincies naar Waalse wordt
overgeheveld en omgekeerd. Be
rekend is, dat ongeveer 80.000
inwoners van Vlaamse provin
cies tot Waalse provincies zul
len gaan behoren en dat omge
keerd 20.000 Belgen, die tot dus
verre in Waalse provincies heb
ben gewoond, aan de Nederlandse
zijde van de „taalgrens" zullen
wonen. Dit laatste geldt onder
meer voor de ongeveer 4300 in
woners van zes dorpen van de
voerstreek, die van de Waalse
provincie Luik zullen worden
overgeheveld naar de Vlaamse
provincie Limburg.
Tegen deze laatste maatregel,
waartegen trouwens ook in het
parlement het verzet van Waalse
zijde groot was, hebben enkele
Waalse organisaties voor aan
staande zondag een betoging aan
gekondigd. Het initiatief hiertoe
is vooral uitgegaan van de Waal
se volksbeweging van wijlen An-
dré Renard, de Luikse socialisti
sche vakbondleider.
Aangezien anderzijds ook van
Vlaamse zijde is aangekondigd,
dat de vereniging van de voer
streek met de provincie Limburg
niet ongemerkt zal blijven, wor
den nieuwe incidenten gevreesd.
In Brussel zijn de afgelopen da
gen op regeringsniveau maat
regelen besproken om de orde te
handhaven en een legertje van de
Belgische rijkswacht zal aanwe
zig zijn om zo nodig te kunnen
ingrijpen.
Intussen is het deze week in de
voerstreek opnieuw tot inciden
ten tussen Walen en Vlamingen
gekomen. Een Vlaamse school
werd met stenen bekogeld en vol
gens „De Nieuwe Gids" heerst er
in de streek een ware „angstpsy
chose". Ramen worden met lui
ken gebarricadeerd en deuren
worden extra afgegrendeld.
Slechts één van de burgemees
ters van de zes voerdorpen heeft
de Waalse betoging voor zondag
op zijn grondgebied verboden. De
manifestatie wordt uiteraard una
niem door de Vlaamse pers ver
oordeeld. Maar ook de Libre
Belgique" wijst er op, dat het
een „dwaasheid zou zijn de taal
wet te zien als een symbool van
de onderdrukking van Wallonië
door de Vlaamse meerderheid",
daarbij herinnerend aan de over
heveling van gemeenten uit
Vlaamse naar Waalse gemeenten.