't is weer tijd voor Kernenergie uit de fieluwe Geharrewar om een handtekening Donderdag 22 augustus '63 DË VRIJË ZEEUW pagina 5 Dodewaard krijgt een KERNCENTRALE van 50 miljoen watt zo zacht zo geurig DAT Bonn pas als nummer 58 zijn handtekening heeft gezet onder het Moskouse kern- stopakkoord, kwam omdat eerst een politieke ruzie in het kabi net en ook binnen de regerende' coalitie moest worden uitge vochten. Voor een deel was dit een conflict over een punt, dat de Bondsrepubliek altijd al dwars zit, namelijk dat dit ook door de regering van Oost- Duitsland onderschreven ver drag min of meer een erken ning van Ulbrichts Sowjetstaat zou inhouden, een erkenning die zou inhouden dat het ideaal van de Duitse hereniging was opgegeven. De angst hiervoor was te gro ter, omdat van stonde aan dui delijk was dat het in feite niet om een kernstopakkoord ging de meeste ondertekenaars hebben de middelen noch de plannen om kernwapens tot ontploffing te brengen maar veeleer om een eerste stap om wat spanningen tussen Oost en West uit de weg te ruimen. En de Duitse kwestie plus Berlijn is nog altijd één van die punten van spanning. Het is dus niet onbegrijpelijk dat Bonn er graag bij is als over dit soort zaken wordt gepraat en dat er een ge voel van onbehagen ontstaat als het ziet hoe Russen, Britten en Amerikanen onder elkaar de zaken regelen, waarna de rest van de wereld mag betuigen. WEIGERING WAS FUNEST! Als Bonn niet getekend had, zou dat (meer dan in het geval De Gaulle, van wie men, gezien zijn principes over de force de frappe, moeilijk anders kon ver wachten) juist voor de wijdere strekking van het kernstopak koord funest zijn geweest. Het zou betekend hebben, dat één van de sterkste partners in de NAVO en één van de krachtig ste staten van West-Europa had geweigerd mee te gaan in het streven naar internationale ont spanning. En Bonns medewer king is meer nog dan die van Frankrijk onontbeerlijk omdat het zelf een van de voorwerpen van spanning aan zijn grens heeft. Het lijkt wel duidelijk dat Bonn met opzet zo lang gewacht heeft met tekenen, ook om de V. S. en Engeland erop attent te maken dat het niet zonder meer vanzelf spreekt dat een Duits ja als een echo klinkt na hun yes. En er is zeker bedongen dat de Bondsrepubliek een woordje mee te praten moet hebben als na de eerste Moskouse stap vol gende overwogen worden. Ongetwijfeld is er bij een deel van het kabinet en de coalitie van C.D.U., C.S.U. en F.P.D. als geheel een verleiding geweest om het Franse voorbeeld te vol gen en als grote zwijgende nee- schudder te wachten tot Mos kou eieren voor zijn geld kiest, een steriele politiek, waardoor naar men nog maar hopen moet, niets ten kwade maar zeker niets ten goede verandert STRAUSS KREEG TRAP(JE) NA. die doorgezet heeft dat het zover niet kwam. Waardoor nu voor de zoveelste maal het Frans-Duitse verdrag er weer eens niet aan te pas kwam, al zou dat wel zo heb ben behoord. Maar daarnaast is er ook een binnenlandse politieke strijd verweven met dit kern- stopgeharrewar. Adenauer staat nu toch wel zo langzamerhand voor aftreden en als opvolger Erhard met een nieuwe ploeg moet beginnen, dan willen voor al de Adenauergezinden graag zoveel mogelijk invloed houden. Voor een deel was de Bonnse ruzie daaraan toe te schrijven en vooral de vrij grote openbaarheid ervan. De om zijn liegen en machtsmisbruik uitgerangeerde Franz-Josef Strauss probeert er een politieke come-back mee te maken. In dat licht moet men het ook zien dat zijn opvolger Von Hassel publiek liet maken dat de Bundeswehr niet opgewas sen is tegen haar taken in een moderne oorlog. Dat is niet al leen iets waarvoor men Strauss verantwoordelijk kan stellen, om dat het onder zijn ministerschap dus kennelijk niet gegaan is zo als het had moeten gaan, maar het is bovendien een erkenning dat het artikel in „Der Spiegel", (waarover Strauss zoveel dei ning maakte), juist was. Dat een minister er behoefte aan had Straus nog eens te eta- leren als een leugenaar, die bovendien in zijn werk faalde, wijst er overigens op dat de Beier op zijn weg terug naar de macht al een positie had bereikt, waarop een dergelijke voor het aanzien van het leger toch niet bevorderlijke aanval nuttig en nodig werd geoordeeld. (Nadruk verboden.) i Het is waarschijnlijk Schroder PRIJS GEMIST DOOR VAKANTIE. Een Venrayse middenstander is van een koude kermis thuis gekomen toen hem tijdens zijn vakantie in het buitenland de hoofdprijs van de „Bijstand krant" een T.V.-toestel aan zijn neus voorbij is gegaan. De man ontdekte maandagavond bij het sorteren van de post, dat zijn „Bijstandkrant" (een van de ruim drie miljoen, die in' het kader van de nationale bijstandsloterij in Nederland werden verspreid) wegens een afwijking in een ad vertentie in aanmerking was ge komen voor de hoofdprijs, een televisietoestel ter waarde van bijna 1000, Op het kantoor van de actie in Rotterdam vernam de Venrayer dinsdagmorgen dat hij te laat was: het geheim van de krant was reeds op 4 augustus via radio-Luxemburg (bekend ge maakt en de eventuele winnaars hadden zich vóór woensdagavond 7 augustus om zes uur moeten melden. Op dat moment zat de Venrayse winkelier onbekoml merd te genieten op een strand je in het zonnige zuiden.... De man heeft dinsdagavond nog geprobeerd via het bedrijf dat het TV-toestel zou leveren, iets te bereiken, maar ook dat bleef zonder resultaat. SCHIPPERSZOON VERDRONKEN De 4-jarige schipperszoon D. Verburg uit Jaarsveld, die in zijn vakantie bij zijn vader aan boord was van het binnenmotorschip „Woelwater II", is woensdagmor gen verdronken in de Nieuwe Maas bij Rotterdam. Hij viel over boord toen het schip de rivier overstak. Dat gebeurde omstreeks 1 uur. De rivierpolitie heeft het stoffelijk overschot nog niet ge vonden. (van onze verslaggever) Dodewaard (P P) - Langs de Waal rijdend van Tiel naar Nij megen over de slingerende dijkweg die ons voert door de zomerse Betuwe, komen we in Dodewaard. Het is een echt Betuws dorp, liggend aan de voet van de dijk, zich koesterend in de zon. Even staan we stil en overzien het landschap. Dus hier zal, als het door gaat, een machtige kerncentrale worden gebouwd, die het land schap met zijn prachtige uiterwaarden een geheel ander aanzien zal geven. Hoe komt dit stukje Nederland aan de naam „Dode waard" Een waard is een laag gelegen stuk land en dat klopt, want dit land is een laag land tussen de rivieren Waal en Linge. En ook het voorvoegsel „Dode" kunnen we wel thuisbrengen, want vroeger was dit een hoek zonder enig belang, een dode hoek in het smalste deel van de Betuwe, tussen afgesneden bochten van Waal en Linge, die dus „dood water" vormden. Maar zoals wij Dodewaard nu zien liggen, biedt het beslist geen dode indruk. Door de vele overstromingen van vroeger ontstond hier een zeer vrucht baar stuk grond, waar landbouw en fruittelers dankbaar gebruik van maken. Ook bood de rivierklei de gelegenheid tot de vestiging van vele steenbakkerijen. Dodewaard is niet „dood", maar spring levend met industriële vestigingen, zoals onder andere een con- servenbedrijf en een sigarenfabriek en in de toekomst zal de le vendigheid nog toenemen, wanneer Dodewaard een belangrijk punt zal worden in verband met de kerncentrale. Bescheiden verwachtingen Wanneer we bij het gemeente huis aankomen en een praatje maken met de heer H. J. Dolle- kamp, gemeentesecretaris van Dodewaard, die ons ontvangt in verband met de afwezigheid van de burgemeester, horen we dat Dodewaard op alles is voorbereid. Men staat hier in dit Betuws dorp met twee benen op de grond en maakt zich geen overdreven fantastische voorstellingen van het project. Voorlopig ziet het gemeentebestuur nog geen be langrijke economische verbete ring in de eventuele bouw van een kerncentrale op haar territor, want wat betekent een toene ming van de bevolking met enke le tientallen inwoners. Goed, het dorp is niet groot, ongeveer zo'n 2500 inwoners, maar men ver wacht, dat de werklieden die bij de bouw van de centrale zullen worden betrokken, gedeeltelijk uit de naaste omgeving zullen ko men en voor zover dat niet het geval is, zullen ze wei gaan „pen delen". Is de centrale klaar, dam zullen er de eerste jaren slechts enkele mensen werken, dus ook dat telt niet erg aan. Gedurende de experimentele pe riode van de centrale heeft men nog bescheiden verwachtingen. Toch op alles voorbereid Toch ziet de toekomst er wel hoopvol uit, al zal dat enige ja ren op zich laten wachten. Wan neer het experimentele stadium voorbij is, zullen er ongetwijfeld meer arbeidskrachten bij de cen trale te werk worden gesteld, maar het is ook te verwachten, dat vele bedrijven in de toekomst graag een plekje zullen zoeken in de nabijheid van de energiebron. Men heeft, zoals de heer Dolle- kamp ons mededeelt, met alles dustrie, ■waarvan 60 procent in de plaatselijk/3 nijverheid. Hierdoor behoefden geen weerstanden van de bevolking overwonnen te wor den. In de polder Wie een kijkje wil nemen op de plaats iwaar de centrale zal wor den gebouwd, moet de dijk in de richting Nijmegen volgen. Even na het café-restaurant „De Engel" stoppen we bij een polderwegge tje, dsit rechtsaf de uiterwaarden inloopt. Het stuk uiterwaard dat we nu in de richting Nijmegen voor /ons zien en waar de koeien lopen, te grazen, is het terrein waan op eventueel de kerncentrale zal worden gebouwd. Op de ach tergrond zien we de schoorstenen van, de elektriciteitscentrale te Nijmegen. Hier spreken we een landbouwer- fru/Lttelar, wiens grond geofferd moet worden voor de bouw. Hij laciht voor zich uit. Zijn grond is, evenals die van zijn collega's in dei polder, van uitstekende kwa liteit. Maar bezwaren heeft hij nipt, als hij maar ergens anders opnieuw kan beginnen. Hij hoopt „Maar", vervolgt hij vaag glim lachend, „ik moet eerst nog zien dat het doorgaat!" Ook deze man is weer zo'n type dat zich bij de realiteit houdt. Hij windt zich niet op en wacht rustig af. Dat is trouwens de totaal indruk die wij van bestuur en bevolking in Do dewaard kregen. Kerncentrales zijn noodzakelijk Toch zal Dodewaard in de toe komst een belangrijk centrum worden, want mr. E. M. J. H. Sassen, Nederlands lid van de Euratom-Commissie, heeft met betrekking tot de kernenergie medegedeeld, dat naar men ver wacht in 1980 dus over slechts zeventien jaar tien procent van de wereldbehoefte aan energie door kerncentralas zal moeten worden gedekt. Een en ander vindt zijn oorzaak Overzicht van de polder^ uiterwaard van de Waal, waarin de nieuwe kerncentrale zal worden gebouwd. Waar nu de koeien rustig grazen zal dan een gigantisch complex verrazen. rekening gehouden en is op alles voorbereid. De gemeente heeft, namelijk nog een terrein in re serve van 10 tot 15 ha, waarop zo'n 400 tot 500 woningen zouden kunnen worden gebouwd, om de bevolkingsaanwas onder te bren gen. De bevolking zelf staat; positief tegenover de vestiging van een kerncentrale in de gemeente, het geen waarschijnlijk zijn oorzaak vindt in het feit, dat de bevol king van Dodewaard in hoofdzaak niet agrarisch is. He*} grootste deel vindit zijn werk /in de in- dait hem die kans geboden zal worden en dat de prijs die men hem zal betalen voor zij n grond, goed zal zijn. Br is echter één ding, waarover hij zich zorgen maakt en dat is, hoe men hier in deze laag gele gen uiterwaarden zo'n machtig bouwwerk als een kerncentrale wil bouwen, omdat men prompt last zal krijgen van het water. „Ze zullen het land flink moeten ophogen, zeker wel tot op de helft van de dijfchoogte, willen ze geen last krijgen van het wa ter", meent hij. in het feit, dat men er rekening mee houdt dat in 1980 de vraag naar energie zal zijn verviervou digd. Tegen die tijd zullen de „klassieke" oentrales die dus hun energie opwekken via kolen of olie, in staait zijn het dubbele van nu te produceren, maar wanneer die vraag is verviervoudigd, zal de rest opgeleverd moeten wor den door de kerncentrales, aan gezien men anders met een ern stig tekort aan energie te kampen zal krijgen. De kerncentrales zijn belangrijk en noodzakelijk. (Nadruk verboden) MEISJE IN ZWEMBAD VERDRONKEN Het 14-jarige Utrechtse meisje Hedy Marlenne van der Lee is dinsdagavond in de overdekte zweminrichting „Ozebi" verdron ken. Bij de sluiting zag men het meisje op de bodem liggen. On middellijk werd het kind naar het Beademingcentrum van het Academisch Ziekenhuis vervoerd. Pogingen om de levensgeesten op te wekken hadden evenwel geen resultaat meer. LICHTERSCHIP GEZONKEN Woensdagmorgen is het Neder landse lichterschip „Seam I" van bijna 1800 brt., tijdens het laden van ijzererts uit het Duitse s.s. „Anita Thyssen" plotseling ge zonken. Men vermoedt dat het schip tussen ruim 6 en 7 is ge broken. De 35-jarige schipper K. Melsen uit Rotterdam, zijn echt genote en hun anderhalf jaar oude zoontje konden tijdig over stappen op de in de nabijheid liggende binnenmotortanker „Alyeone". Zij hebben echter niets van hun bezittingen kunnen redden. DIENSTPLICHTIG SOLDAAT OMGEKOMEN. Bij het oefenterrein bij Havel- te (in de omgeving van Steen- wijkerwold) is dinsdagavond een dienstplichtige soldaat ont het leven gekomen, toen het gepant serde voertuig, waarin hij zat, van de weg afraakte en kantel de. Het is de ongehuwde soldaat A. J. Thijs uit Klundert. In het gepantserde voertuig een YP 408, het door D.A.F. ver vaardigde legervoertuig, waar mee een deel van de parate troe pen in de toekomst wordt uitge rust zaten acht soldaten van de demonstratiecompagnie van de infanterieschool in Harderwijk. De YP 408 raakte van de weg af en kantelde via de berm in een zandafgraving. Soldaat Thijs kwam onder de wagen terecht en was vrijwel onmiddellijk dood. Niet ernstig gewond werd de 19-jarige dienstplichtig soldaat D. Ploeg uit Overveen. Hij liep verscheidene beenwonden op. Hij is opgenomen in het Diaconessen- ziekenhuis in Meppel. Twee an dere inzittenden kregen wat water binnen. In de zandafgra ving stond namelijk een halve meter water ten gevolge van de overvloedige regenval van de laatste dagen. (Deze militairen zijn opgenomen in het zieken zaaltje van de legerplaats Steen- wijkerwold. De Kon. marechaussee stelt naar het gebeurde een onderzoek in. DUITSE JONGEN IN ZEE VERDRONKEN. Dinsdagmiddag is de 16-jarige Erhard Hans Ziegler uit Wupper- tal-Elberfeld, die met zijn vriend je uit dezelfde stad op het vrije strand in Bergen aan Zee aan het baden was, verdronken. Beide jongens verkeerden in moeilijk heden. Het vriendje wist een lijn te grijpen die vanaf het strand naar de jongens werd toegewor pen en kwam zodoende behou den op het strand. Uit een ge baar van Erhard Ziegler maakte men op, dat hij zichzelf wel kon redden, doch plotseling verdween hij in de diepte. Een boot van de reddingbrigade heeft de omge ving nog afgezocht, maar tot dus ver is het stoffelijk overschot nog niet gevonden. De vader van het slachtoffer is gisteren naar Bergen gekomen. De jongens logeerden in Bergen- Binnen in een pension.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1963 | | pagina 5