't is weer tijd voor
Ondernemende spaarders nog
zeldzaam
Dementie
van Cubaans blad
TELEVISIE
Boterhandelaar Buisman
in zenuwinrichting?
RADIO EN
pagina 5
zo zacht
zo geurig
Dinsdag 20 augustus 1963
I)F, VRIJE ZEEUW
Nederland spaart overvloedig. Elke maand of elk kwartaal maken
de spaarbanken record-cijfers bekend en deze getallen zullen nog
groter worden wanneer de welvaart blijft aanhouden.
Het sparen geschiedt voor vele doeleinden. Sommigen geven hun
geld voor korte tijd op de spaarbank af. Zij willen duurzame ge
bruiksgoederen kopen of leggen iets opzij voor een royale vakantie.
Dat wordt anders wanneer men gaat sparen voor de oude dag of
wanneer men van plan is op de duur uit de gekweekte rente een
klein neven-inkomen te vormen. Beide laatste vormen kan men
rekenen tot het sparen voor de lange duur. In dat laatste geval zal
het geld op de een of andere manier weer uitgeleend moeten wor-
Het lijkt ons nauwelijks nodig
op de noodzaak te wijzen van
verdere popularisering van de
risico-dragende financiering. Al
was het alleen maar omdat de
volkskracht erdoor versterkt
wordt. Bovendien kan de wel
vaart van ons volk van morgen
dit soort financiering niet ont
beren. En wanneer wij in grote
getale aandeelhouders zijn ge
worden van onze geen industrie,
misschien verdiepen wij ons dan
ook nog eens in de ontwikkeling
van ons economisch leven. Om
dat wij er bij betrokken zijn.
(Nadruk verboden.)
Frans Hals uit museum in
Stockholm gestolen
De „Dages Nyheter" meldt dat
donderdag j.l. een schilderij van
de bekende Nederlandse schilder
Frans Hals uit het nationale mu
seum van Stockholm is gestolen.
Men vermoedt dat een bezoe
ker het schilderij, dat „Portret
van een jonge man" heet en
waarvan de waarde op ruim
70.000 waarde wordt geschat,
onder zijn colbertjas het museum
uit heeft gesmokkeld.
De Zweedse politie heeft de in
ternationale politie-organisatie
„Interpol" verzocht haar te hel
pen bij het achterhalen van het
schilderij en het arresteren van
de dief.
Het in Havanna verschijnende
communistische blad „Hoy" heeft
het bericht tegengesproken, dat
eenheden van de Cubaanse ma
rine op dinsdag een groep Cu
baanse vluchtelingen van het on
der Brits protectoraat staande
eiland' Cayo Sal zouden hebben
gehaald.
Volgens het blad zouden de
vluchtelingen in volle zee zijn
aangehouden.
Het Amerikaanse ministerie
van buitenlandse Zaken had eer
der gemeld, dat twee Amerikaan
se vliegtuigen hadden gezien hoe
de vluchtelingen van het eiland
waren gehaald.
De Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken, Dean Rusk,
heeft op zijn persconferentie ver
klaard, dat de Ver. Staten en
Engeland van gedachten wisselen
over de vraag hoe kan worden
voorkomen dat Cubaanse vluch
telingen van Britse eilanden in
de Bahama's worden ontvoerd.
Volgens het State Department
zouden dinsdag 19 vluchtelingen
door Cubaanse marine-eenheden
van het eiland Cayo Sal zijn ge
haald.
Rusk zei dat de vliegtuigen,
die getuige waren van de ontvoe
ring, niet hadden ingegrepen om
dat het geval zich in de territo
riale wateren afspeelde waarover
alleen Engeland zeggenschap
heeft. Een eventuele beschieting
van de Cubaanse schepen dooi
de vliegtuigen had bovendien ge
vaar opgeleverd voor de ontvoer
de vluchtelingen, aldus de mi
nister.
den voor een produktief doel. Het kan nu worden geïnvesteerd,
d.w.z. omgezet in produktiemiddelen, want men weet dat men het
op korte termijn niet nodig zal hebben.
In het geval van duurzaam sparen staat de spaarder voor de
vraag of hij de spaarinstelling voor de investering zal laten zorgen
of dat hij erzelf toe over zal gaan. Besluit hij tot het eerste, dan
laat hij zijn geld op de spaarbank die hem een vaste rente blijft
vergoeden, die iets hoger kan zijn dan de rente, die vergoed wordt
voor saldi die dagelijks kunnen worden opgevraagd.
WAT GAAT DE BANK
DOEN?
Nu rijst de vraag wat de bank
met de toevertrouwde middelen
zal gaan doen. Een echte spaar
bank zal deze op een solide en
veilige manier gaan beleggen,
waarbij het risico tot het uiterste
wordt beperkt. Dat is zo'n echte
spaarbank niet kwalijk te nemen,
want die heeft een sociaal doel,
n.l. het sparen te bevorderen en
verder wordt geen risico gelo
pen. Het geld van de spaarder
zal vermoedelijk belegd worden
in Staatsobligaties, leningen van
de Bank van Ned. Gemeenten ot
andere dergelijke fondsen, waar
bij de spaarinstellingen altijd nog
wel een rente van ca. 1 '°/o meer
weten te vormen dan zij zeil
geven. Dit overschot is alleszins
te verdedigen wanneer wij den
ken aan de administratiekosten
e.d.
Een spaarder zou echter ook
zelf tot een langdurige belegging
of investering kunnen overgaan.
Hij kan dat doen door een huis
te kopen, zelf obligaties aan te
schaffen of door bijvoorbeeld
aandelen te gaan kopen. Het is
duidelijk, dat een aldus denkende
spaarder de kans heeft een hoge
re rente van zijn geld te maken,
maar dat hij ook veel meer risi
co's loopt. Een huis kan stijgen
en dalen in waarde en de koersen
van aandelen plegen eveneens een
wisselend waardebeeld te verto
nen.
Bij een door de Stichting tot
verbreiding van het Effectenbe
zit ingesteld onderzoek is geble
ken dat de in het buitenland in
doorsnee zo als koopman gedood
verfde Nederlander helemaal
niet zo effecten-minded is. Hij
blijft in sparen en geldzaken over
't algemeen aan de veilige kant
en laat dat maar over aan ban
ken en financiers. Tien procent
van onze bevolking tussen 21 en
65 jaar kan zich aandeelhouder
noemen. Samen met de obligatie-
houders komen wij tot 15 l0/o.
Het ellendige is dat er nog zo
weinig kennis is over effecten bij
de bevolking. Men weet nauwe
lijks dat een obligatie steeds een
schuldbekentenis is en dat een
aandeel geen recht geeft op een
vaste rente. De kwestie van cou
pons, van de veelal verstrekte
dividenden in aandelen enz.,
maakt het een eenvoudige spaar
der al spoedig tot een doolhof,
waaruit hij zich met de meeste
spoed terugtrekt. Dit is niet zo
erg, zal menigeen zeggen, dar
kunnen de beroepsmensen het op
dit terrein alleen verdienen
Niets is onjuister dan deze op
merking.
TOEKOMST IN DE
INDUSTRIE
De popularisering van het ef
fect en het aandeel in het bij
zonder moet tooh van groot be
lang worden geacht. Reeds is op
duizend en een wijze ons volk
verteld dat het zijn toekomst
grotendeels in de industrie moet
zoeken. Dat is uitstekend, maar
voor de opbouw van die indus
trie is zoveel geld nodig dat dit
niet alleen door de ondernemers
bijeen kan worden gebracht. In
een tijd waarin er door werkne
mers dagelijks meer over winst-
BOERDERIJBRANDEN
IN JUNI 1963
22 boerderijbranden in juni 1963
hebben naar raming 853.050,—
directe schade aangericht.
Een van deze branden kwam
voor in Groningen, vier in Fries
land, vier in Overijssel, vijf in
Gelderland, een in Noord-Hol
land, twee in Zuid-Holland, vier
in Noord-Brabant en een in Lim
burg.
Zes van deze branden werden
veroorzaakt door het spelen met
vuur, een door het verbranden
van afval, drie door vonken uit
een trekker, een door lasvonken,
een door oververhitting van een
schoorsteen, een door een gas
kachel, een door een verwar
mingslamp, twee door bliksemin
slag, een door zelfontbranding
van chemicaliën, een door kort
sluiting terwijl in vier gevallen
de oorzaak onbekend bleef.
Bij deze branden kwamen om:
3 koeien, 64 kalveren, 4 mestvar-
kens, 2 fokvarkens, 21 biggen,
462 kippen, 7683 kuikens en 60
slachtkuikens.
deling wordt gesproken, kan het
niet uitblijven dat ook diezelfde
werknemers worden uitgenodigd
aan de financiering van de in
dustrie deel te nemen. Dat zal
aanvankelijk wel alleen op kleine
schaal kunnen, maar zo ergens
dan geldt hier dat vele kleintjes
een grote maken. Het zal dus in
de toekomst niet meer mogelijk
zijn dat alle besparingen van de
kleine man alleen in de risico
mijdende sector kunnen geschie
den.
Niet alleen de Vereniging voor
de Effectenhandel, maar ook de
vakbonden, de banken en de on
dernemingen zullen meer aan
dacht moeten besteden aan de
voorlichting voor met name de
aandelen. De vakbonden hebben
hun pers en zij bereiden zelfs het
stichten van beleggingsmaat
schappijen voor. De banken heb
ben gelukkig thans meer open
en inviterende kantoren en hun
folders worden ook minder zwaar
op de hand, maar aan deskundig
effecten-personeel ontbreekt het
op menig plaatselijk kantoor of
agentschap. De ondernemingen
hebben hun jaarverslagen, waar
in de cijfers langzamerhand wel
iets meer doorzichtig worden ge
publiceerd, maar die verder ge
speend zijn van elke voorlichting.
Bij het dichtslaan van menig
jaaroverzicht weet men soms
nauwelijks iets meer over het
produktie-programma van zo'n
bedrijf dan bij het open slaan.
Wie zal ooit waardepapieren
kepen van een bedrijf waarvan
men niet eens de voorgebrachte
produkten kent, zelfs niet bij
naam Aan de public-relations
van vele N.V.'s ontbreekt alles.
Hoorspel; 21.45 Operette en
filmmelodieën (gr.); 22.20 Sport
halverwege; 22.30 Nws; 22.40
Jazzmagazine; 23.25 Klass. muz.,
23.55—24.00 Nws.
BRUSSEL (VI.): 12.00 Nws;
12.03 Lichte muz.; 12.30 Weer
bericht; 12.35 Lichte muziek;
12.50 Beursber.; 13.00 Nws en
weerber.; 13.15 Kamermuziek;
14.00 Nws; 14.03 Lichte muziek;
14.30 Jeugdkoren; 15.00 Symfo
nische muziek; 16.00 Nws; 16.03
Beursber.; 16.09 Lichte muziek;
17.00 Nws en weerber.; 17.15
Vioolspel; 17.40 Klass. kamer
muziek; 18.00 Nws; 18.03 Rus
sische volksmuz.; 18.10 Leken-
moraal en filosofie; 18.30 Voor
de soldaten; 19.00 Nws en weer
bericht; 19.40 Gevar. muz.; 20.15
Operamuziek; 22.00 Nws en be
richten; 22.15 Lichte muziek;
22.35 Instrumentale muz.; 23.00
Bondig nieuwsoverzicht; 23.05
Dansmuziek; 23.5524.00 Nws;
24.000.45 Voor de zeelieden.
Televisieprogramma's.
NED. T.V.: 17.00 De Verrekij
ker, internationaal jeugdjour
naal; 17.1017.45 Voor de kin
deren; 19.30 Toeristica, derde en
laatste uitzending van deze
reeks vakantieprogr.20.00 Jour
naal en weeroverz.; 20.20 Dixie-
landmuziek; 20.35 In AVRO's
Televizier; 20.50 Mike kan alles,
T.V.-show; 21.40 Rondo Sinfoni-
co; 22.4522.50 Journaal.
BELGIë (VI.): 19.00 Voor de
jeugd; 19.55 De Weerman; 20.00
Nws; 20.20 Televisierechtbank;
21.45 Voor de vrouw; 22.20 Nws.
Britse bouwvakarbeiders
staken
De Britse vouwvakarbeiders
zijn maandag begonnen met een
stakingsactie waarbij tot nader
order het werk aan een vijfhon
derdtal belangrijke projecten op
ongezette tijden voor een week
zal worden neergelegd. Daarbij
zijn 150.000 arbeiders recht
streeks betrokken maar de ande
re 850.000 leden van het vakver
bond zijn tot een langzaam-aan-
actie tvergegaaii. Dit is de eer
ste officiële staking in het
bouwbedrijf sinds bijna veertig
jaar. De vakbonden besloten
hiertoe, nadat de overheid hun
eisen voor salarisverhoging en
een veertigurige werkweek had
verworpen.
Z ONVERWARMD
ZWEMBAD
Een hoteleigenaar in East Grin
stead, in het Engelse graafschap
Sussex, heeft een openlucht
zwembad ontworpen, dat ver
warmd wordt door de 'zonne
stralen. Het waller van het bad
wordt door een groot koperen
paneel (op de achtergrond van
de foto zichtbaar) geleid; dit
paneel heeft de omgekeerde wer
king als een radiateur: het water
.stroomt er doorheen en wordt
door de opvallende zonnestralen
verwarmd. Het wader in het bad
is nu regelmatig acht graden
hoger dan in welk bad in de om
geving ook. Geen wonder, dat
hotelier Gatward er een glaasje
champagne en een stuk cake
voor zijn eersfle badgast voor
over had toen zijn idee op char
mante wijze in gebruik werd
genomen.
Oostcluitsers arresteren
Britten
Vier Britten, die zich in de
trein bevonden die van Hoek
van Holland naar Berlijn gaat,
zijn zondagmorgen door de
Oostduitse autoriteiten gearres
teerd. Reizigers, die ook in deze
trein zaten, hebben dit zondag
avond aan de Westberlijnse po
litie meegedeeld. De identiteit
van de Britten is niet bekend.
In tegenstelling tot de eerste
berichten zou Nederlands meest-
besproken boterhandelaar H. H.
Buisman uit Leeuwarden geen
hartaanval hebben gehad, doch
veeleer een zenuwaanval. Na za
terdag uit Parijs in Dublin te zijn
opgedoken, waar hij de pers on
der andere meedeelde 2000 a 3000
ton ongezouten boter te willen
kopen, verklaarde hij in alle
ernst van plan te zijn het in het
hart van Dublin staande stand
beeld van Nelson te vervangen
door een standbeeld van presi
dent De Valera. De journalisten
trokken verbaasd hun wenkbrau
wen op.
Zondagmiddag kwam op Schip
hol een bericht binnen met de
waarschuwing dat zich een over
spannen passagier zou bevinden
aan boord van het K.L.M.-vlieg
tuig dat om vijf uur op Schiphol
zou aankomen. Verzocht werd
maatregelen te nemen deze pas
sagier op te vangen. Toen het
toestel aankwam, bleek het de
heer Buisman te zijn. Hij stond
onder de hoede van een Engelse
psychiater, die met hem meege
reisd had. Op Schiphol werd de
heer Buisman aan een hem op
wachtende Amsterdamse arts en
aan enkele broeders van de G.G.
en G.D. toevertrouwd. Op om
standers maakte hij een over
spannen indruk.
Per ambulance werd de boter
handelaar korte tijd later van
Schiphol overgebracht naar de
Valeriuskliniek, een psychia
trisch neurologische inrichting te
Amsterdam. De directie van deze
zenuwinrichting weigerde gister
ochtend ook maar enige inlich
ting te verstrekken of te beves
tigen, dat de heer Buisman daar
is opgenomen.
De compagnon van de heer
Buisman, de heer L. Borkhuis in
Leeuwarden, houdt staande, dat
de heer Buisman een hartaanval
heeft gehad. Hij was opgenomen
in een ziekenhuis in Amsterdam.
Welk wilde de heer Borkhuis niet
zeggen. Dat was volgens hem
niet ter zake doende en onbe
langrijk.
VAN
ZWARTE
BEERTJES
Boekhandel
DE SANDE
-5
ARRESTATIES
IN TURKIJE
De minister van Binnenlandse
Zaken ad interim, Orhan Oztrak,
heeft medegedeeld, dat in de af
gelopen twee dagen in Turkije
172 personen werden aangehou
den. Na verhoor werden er' in
Instanboel 16 in arrest gesteld,
19 in Ankara en in de rest van
het land drie.
Volgens de ministers behoren
tot de arrestanten extremisten
van zowel rechts als links. Eerst-
genoemden zouden betrokken zijn
geweest bij de staatsgreep van
20 en 21 mei, waarvoor ex-kolo
nel Talat Aydemir, de organisa
tor ervan, op het ogenblik terecht
staat.
De gearresteerden zullen voor
een bijzondere militaire recht
bank moeten verschijnen. Hun
namen zijn nog niet bekend ge
maakt.
DE ZAAK VAN DE
TREINROOF
Rechercheurs van Scotland
Yard hebben maandag een zwar
te sportwagen en vijftien stel
vingerafdrukken onderzocht in
verband met de overval op de
posttrein, waarbij ruim 26 mil
joen gulden werd buitgemaakt.
Scotland Yard zou verder na
speuringen verrichten in een huis
in West-Londen, dat het hoofd
kwartier van de bende zou zijn
geweest die de trein heeft be
roofd.
De sportwagen werd zondag
avond gevonden in een garage bij
Londen Airport. Een man en een
vrouw hadden hem 36 uur na de
treinroof gekocht en contant be
taald. De man had volgens pers
berichten in de garage verzocht
de wagen schoon te maken. Ook
had hij gezegd dat hij op 7 sep
tember terug zou komen. Hij zou
daarna naar het vliegveld gegaan
zijn. De vingerafdrukken werden
gevonden in de boerderij waar
de bende na de overval heenging.
Indonesië verbreekt
handelsbetrekkingen
met Zuid-Afrika
Indonesië heeft zijn handels
betrekkingen met Zuid-Afrika
verbroken en zijn havens voor
Zuidafrikaanse schepen gesloten
uit protest tegen de apartheids
politiek, zo heeft het Indonesi
sche ministerie van Buitenlandse
Zaken maandag meegedeeld. De
uitvoer van thee, specerijen en
olie naar Zuid-Afrika is de afge
lopen jaren overigens reeds
sterk teruggelopen en volgens
Indonesische functionarissen
momenteel vrijwel nihil.
Woensdag 21 augustus
HILVERSUM I: 7.00 Nieuws;
7.10 Dagopening; 7.20 Oude ka-
mermuz. (gr.); 7.45 Radiokrant;
8.00 Nws; 8.15 Zuid-Afrikaanse
liedjes (gr.); 8.30 Lichte gram.;
9.00 Voor de zieken; 9.35 Wa
terstanden; 9.40 Voor de huis
vrouw; 10.10 Gram.; 10.15 Mor
gendienst; 10.45 Radiokoor met
orgel; 11.10 Klassieke muziek;
12.05 Lichte gram.; 12.30 Meded.
t.b.v. land- en tuinbouw; 12.33
Meisjeskoor en instrumentaal
kwintet; 12.53 Gram. of actuali
teiten; 13.00 Nws; 13.15 Licht
instrumentaal ensemble; 13.35
Moderne Tsjechische kamermu
ziek (gr.); 14.45 Gram.; 14.55
Oude Weense dansen (gr.); 15.10
Moderne muziek; 15.50 Bijbel
vertelling voor de jeugd; 16.00
Voor de jeugd; 17.00 Oude lied
jes (gr.); 17.25 Pianospel; 17.40
Beursber.; 17.45 Instrumentaal
kwartet; 18.05 Meisjeskoren met
orgel en fluit; 18.30 Lezingen;
18.45 Lichte orkestmuz. (gr.);
19.00 Nieuws en weerber.; 19.10
Muziek van het Leger des Heils,
19.30 Radiokrant; 19.50 Weense
melodieën; 20.00 Klass. muz.;
20.50 Nabeschouwing over de
Geref. Oecumenische Synode te
Grand Rapids; 21.05 Negro-spi
rituals; 21.20 Kapel van de Ko
ninklijke luchtmacht; 21.50
Kanttekeningen; 22.00 Liedjes
van de Britse eilanden; 22.30
Nws; 22.40 Avondoverdenking;
23.10 Lichte gram.; 23.40 Bij de
gratie Gods, klankb.; 23.55-24.00
Nws.
HILVERSUM II: 7.00 Nieuws;
7.10 Ochtendgymn.; 7.20 Social,
strijdl.; 7.23 Lichte gram. en
reportages; 8.00 Nws en social,
strijdlied; 8.18 Lichte gram.;
8.55 Kookpraatje; 9.00 Gymn.
voor de vrouw; 9.10 Oude ka
mermuziek (gr.); 9.40 Geluids
jagers; 10.00 Lezing; 10.05 Mor
genwijding; 10.20 Lichte orkest
muz. (gr.); 10.35 Cabaret; 11.00
Lichte Weense muziek (gr.);
11.30 Moderne muziek; 12.00
Roemeens orkest; 12.30 Meded.
t.b.v. land- en tuinbouw; 12.33
Voor het platteland; 12.38 Or
gelspel; 13.00 Nws; 13.15 Klass.
en moderne kamermuz.; 13.40
Lichte gram.; 14.00 Oratorium;
15.00 Vraaggesprek; 15.10 Voor
de jeugd; 16.30 Lichte gram.;
17.00 Wegwijzer, tips voor va
kantie en snipperdagen; 17.50
Regeringsuitz.; 18.00 Nieuws en
commentaar; 18.20 Actualiteiten,
18.30 Licht instrumentaal sex
tet; 19.00 Paulus, de boskabou
ter; 19.10 Licht instrumentaal
trio; 19.30 Voor de jeugd; 20.00
Nws; 20.05 Amus. muz.; 20.35
