Provinciaal nieuws
DE
VERMETELE
DOKTER
Rechtszaken
Stijgende prijzen voor
energie
HANDBOOGSPORT
Pagina 2
EXAMENS
Lijm hout met CETAFLEX
Ceta-Bever
MILLJ
9
GANZ
9
DE VRIJE ZEEUW
Dinsdag 20 augustus 1963
TERNEUZEN
Auto-akrobatiek met „Simca"
er later weer (eveneens op twee
wielen rijdend)
nemen.
er weer uit te
Driemaal heeft het stuntteam
José Canga en Paul Martin gis
teren op een „afgezet" gedeelte
van de Invalsweg voor vele hon
derden ademloos toekijkende
toeschouwers een aantal stunts
uitgevoerd met twee Simca's, de
Simca 1000 en de Simca 1300.
Dit team, dat thans een toerné
door Nederland maakt, bezocht
Terneuzen op verzoek van de
Simca-dealer, de heer A. Dees
(Verl. Van Steenbergenlaan, Ter-
neuzen).
Vooral toen gisteravond de
laatste demonstratie werd ge
geven, waren er vele honderden
belangstellende toeschouwers. Zij
zagen hoe de auto's met gieren
de (Vredestein)banden in minder
dan geen tijd om hun as draaiden
en stilstonden na een snelheid
van ongeveer 70 a 80 km. Zij
zagen ook hoe José Canga hon
derden meters aan één stuk op
twee wielen reed en daarbij kans
zag met de linkerhand 'n flesje
Coca Cola van de weg te nemen
of een handdoek in een Erres-
wasmachine deponeerde om deze
MACHINESCHRIJVEN EN
STENOGRAFIE
Aan het Instituut voor Kantoor
opleiding te Hulst slaagden voor
het diploma machineschrjjven de
cursisten
R. Asselman, E. de felaeij, A.
Lansman, A, Nacssens en A. van
Sweeden, allen te Axel; J. Ransijn
te Goes; II. Verhaegen te Graauw;
A, van Acker, M. de Boy, M. de
Coninek, M. Ivens, T. Maas, J.
Ornek en C. van Vooren, allen te
Hulst; R. de Cock te Middelburg,
M. de Brouwer en A. Roelofs, bei
den te St. Jansteen; M. de Feijtel
le Stoppeldijk; C. de Feijter te
Vogelwaarde en L. Florussen te
Zaamslag.
Van de V. G. I,. O.-school te St.
Jansteen slaagden de leerlingen:
M. Pauwels te Clinge; Gr. Thuy
ie Heikant; C. Naessens, A. Fer-
ket en M Morcus, allen te Hulst;
H. van Dórsselaer te Kapellebrug;
A. de Backer te Kemseke-Paar; E.
Heymans te Koewacht; L. van
Leuven. M, Verschueren, T. Mor
tier en M. Rottier, allen te St. Jan
steen.
Van de Chr. Ulo-school tc Axel
slaagden de leerlingen:
C. Beeldens, M. v. d. Berg, J. de
Blaeij, J. Dieleman, I. Fraanje, B.
Goossen, N. Goossen, R. de Gron-
ckel, W. Haak, S. van Hoeve, M.
de Kunder, L. de Regt, A. v. d.
Velde en J. Verberkmoes, allen te
Axel; I. Bakker, B. Hamelink, K.
Herrebout, M. Mechielsen en S,
Wisse, allen te Zaamslag.
Van de R. K. Ulo-school tc Terneu
zen slaagden de leerlingen;
Th. van Hecke, E. Langerak en
R. Serrarens, allen te Axel; M.
Ccelaert en D. Steijacrt, beiden te
Hoofdplaat; E. de Bock, P.. v, d.
Bossche en' P. de Vries, allen tc
Philippine; A. de Caluwé, F. Dil-
laert, A, Pauwels, A. Roelandt en
Fr. Voerman, allen te Sas van
Gent; G. v. d. Bosch, A. Bouchaut,
G, Brutjns, I de Coninek, D. Cop-
pejan, G. Martens, A. van Megen,
H. van Megen en J. v. d. Rilt, al
len te Sluiskil; Fr. Bakker, R. Bo-
gaert, R. Bootsgezel, M. v. d. Bran-
de, R, de Buck, G. de Graaf, C. Ja-
coby, J. Kegels, E. Verschueren,
J. Verschueren en J. Vonk, allen te
Terneuzen; W. Gijsel, F. Haak en
A, Spuessens, allen te Westdorpc.
Van de R. K. Ulo-school tc Hulst
slaagden de leerlingen:
H. v. d. Berg, A. de Dijckere en B.
rle Letter, allen te Axel; R. de
Waal te Clinge; F de Koster en
E. MatthUssen, beiden te Graauw;
C. Inghels, G. Vonck en P.. Wee-
maes, allen te Heikant; J. de Bak
ker te Hengstdijk; N. Beck, J. de
Block, J. Burm, E, Fassaert, J.
Hoefijzers, F. Neefs.F. Strooband,
P. de Winter, J. van Zon en Jae.
van Zon, allen te Hulst; H. v. d.
Boogaert te Kapellebrug: J. Baart,
R. de Bois, A. Cauwaerl, W. van
Kerckhove, A. Verver en G. de
Vijlder, allen te Kloosterzande: L.
Pusfin, R. Steenaert en E. Ver-
schraegen, allen te Koewacht; J.
Kouijzer te Kruispolder; F.de
Bruijne to Lamswaarde T. Boon. G.
Ferket. en J. van Wesemael, allen
te Nieuw-Namen; G, Serrarens te
Ossenisse; J. Smeets te Overslag;
F. Dobbelaer, E. van Hoye, C. Pee-
ters. R de Smedt, A. v. cl. Veecken
en M. Verschueren, allen 1e Sint
Jansteen; G. Muller en P. Scheer
ders, beiden te Stoppeldijk, en R.
Baart en M, Bogaert, beiden te
Walsoorden.
Voor het diploma stenografie
Nederlands slaagden: C. Verberk
moes te Axel; E. Waelpoel te
Graauw; L. Tbuij te Heikant; L.
de Maat te Hulst; M. IJsebaert te
3t. Jansteen en A. Spronselee te
Vogelwaarde.
Voor het diploma stenografie
Engels slaagde K. Goossen te Axel.
Voor het diploma Nederlandse
handelscorrespondentie slaagden
M. Sturm te Heikant en M. IJse
baert te St. Jansteen.
Alle wagens worden in strikte
serie-uitvoering gereden en dit
is de reden waarom met deze
wagens deze stunts worden ge
toond; dus uitsluitend om te
laten zien welke eisen men er
aan kan stellen.
José Canga heeft, alvorens hij
wél altijd in spanning maar nooit
zenuwachtig, heel wat oude wa
gens versleten vóór hij dergelijke
stunts kon vertonen. Hij zit nu,
wanneer hij in snelle vaart op
twee wielen over de weg rijdt,
rustig met één hand aan het
stuur en laat de andere heel ge
moedelijk op het raampje rusten.
Tijdens de drie demonstraties,
welke gister werden gehouden,
nodigde de heer Canga een twee
tal personen uit een ritje op twee
wielen mede te maken, waarvoor
volop liefhebberij was.
Een dergelijke adembenemende
demonstratie heeft op het talrijke
publiek zeer zeker een diepe in
druk gemaakt, maar de (toekom
stige) Simca-bezitters zijn er
toch ook wel van overtuigd dat
zij met zeer deugdelijk materiaal
rijden, al zal dan niet ieder op
een goeie dag het in z'n hoofd
halen op twee (auto)wielen over
de weg te gaan rijden.
Kraan verdween in de
Westerselielde.
Een stoomkraan met een ge
wicht van 150 ton en twee loa
ders, eigendommen van de N. V.
Aug. de Meyer Zn's Expeditie-
en Agentuurbedrijf alhier, zijn
maandagmorgen vroeg in het
water van de Westerselielde ver
dwenen. Vijf personeelsleden
konden juist op tijd op de sleep
boot „Jean Claude Gerling"
overspringen.
Een ponton met het materieel
werd naar een vrachtschip ge
sleept, dat op de rede van Ter
neuzen ligt, om kunstmest in
lichters over te slaan. Door de
stormachtige wind kwam er
steeds meer water aan boord
van de ponton. Op een gegeven
ogenblik helde deze zó sterk
naar de voorzijde over, dat los
kraan en loaders van het dek
gleden en in de diepte verdwe
nen. Op de plaats van het on
geval is de Westerschelde 20 a 30
meter diep.
In de loop van de dag heeft
men de plaats, waar het gezon
ken materieel zich bevindt, kun
nen vaststelllen. Het is nog niet
zeker, dat men zal trachten de
kraan en de loaders te lichten;
dit zal namelijk veel geld kos
ten en de verzekeringsmaat
schappij zal moeten beslissen of
berging de kosten loont.
Daar het gezonken materieel
buiten de scheepvaartroute ligt,
levert het voor de scheepvaart
geen gevaar op, zo meent men
in scheepvaartkringen in Ter
neuzen.
Voetbalvereniging „Terneti-
- zen" krijgt nieuwe voorzit
ter.
Blijkens dc agenda van de op
vrijdag a.s. in het clubgebouw
„La Belle Vue" te houden jaar
vergadering van de voetbalver
eniging „Terneuzen" heeft de
huidige voorzitter, de heer ir. J.
F. Denie, zich niet als bestuurs
lid herkiesbaar gesteld.
Hiermee komt een eind aan
een ruim twaalfjarige voorzit
tersperiode van de heer Denie,
die in 1950 de heer L. Dobbeleir
sr. in die functie opvolgde.
Ook de heer P. 't Gilde die een
lange reeks van jaren deel heeft
uitgemaakt van het bestuur der
plaatselijke voetbalvereniging,
stelt zich niet herkiesbaar.
Als nieuwe bestuursleden wor
den voorgedragen de heren K.
Groenhof, F. Buijze en P. van
der Hooft.
Diefstal electromotor
De korpschef van de gemeente
politie alhier maakt bekend, dat
op zondag 18 augustus, vermoe
delijk tussen 11.30 en 20 uur, op
een terrein aan de Industrieweg
een electromotor is ontvreemd.
Dit motortje, lichtgrijs van
kleur, was gemonteerd op een
z.g. oogstdroger. De dader van
deze diefstal heeft het motortje
van de oogstdroger gesloopt, ter
wijl de kachel brandde. De dro
ger stond buiten achter een pak
huis. De olieleiding van de kachel
had men afgesloten.
Degene, die hierover inlichtin-
kan verstrekken, wordt verzocht
zich in verbinding te stellen met
de korpschef van de gemeente
politie, voornoemd.
Een aanrijding
In de nacht van zondag op
maandag, even vóór het midder
nachtelijk uur, reed onze stadge
noot de heer K. op zijn fiets, met
achterop zijn moeder, op het rij
wielpad bij de garage Voet In de.
richting van Driewegen, toen zijn
rijwiel werd geraakt door een
bromfiets, die werd bereden door
de heer M. van L. uit Axel, die
in dezelfde richting rijdend, K.
wilde voorbijrijden.
Door de botsing kwamen allen
te vallen. De heer Van L. bleek
een hersenschudding te hebben
opgelopen, terwijl mevr. K. in
wendige kneuzingen had.
Dokter Hoving, die dc eerste
hulp verleende, liet de heer Van
L. naar het Juliana-ziekenhuis
overbrengen.
BRESKENS
Visserijdagen 1963 ten einde
De visserijdagen 1963 behoren
weer tot het verleden. Onder ta
melijke weersomstandigheden
had gisteren een groots opgezet
te jaarmarkt plaats, die veel
mensen, waaronder talrijke toe
risten, op de been bracht.
De leestelijkhcden werden be
sloten met een schitterend vuur
werk aan de oude veerhaven, dat
door een duizendkoppige menigte
werd bijgewoond. Het slotstuk
riep allen een „Tot ziens in 1964"
toe.
Na alloop van het vuurwerk is
het bestuur van de Stichting
Visserijdagen bijeengekomen
voor een slotbeschouwing.
Voorzitter E. Seus zei dat het
weer niet 'lad meegewerkt, maai
dank zij het optimisme van de
organisatoren was toch de moed
ei in gehouden en zijn de visse
rijdagen toch wel geslaagd. Ook
financieel zal het geen grote
tegenvaller zijn, hoewel men dc
reservepot wel zal moeten aan
spreken, Hij bracht dank aan al
len die hebben medegewerkt en
in het bijzonder aan de visserij
koningin met haai' hofdames, die
hun eervolle functie op keurige
wijze hebben vervuld.
Als geschenk en herinnering
aan deze feestdagen werd hen
een byouterie-specldoos aangebo
den.
NOORS SCHIP
IN MOEILIJKHEDEN
Gisterochtend heeft het Noor
se s.s. „Basel" assistentie ge
vraagd in verband met zware
slagzij. Het schip bevond zich op
ongeveer tien mijl ten westen
van Texel.
De reddingboot „Prins Hen
drik" uit Den Helder voer on
middellijk uit. Ook een Neptune
van dc Marineluchtvaartdienst
steeg op om nauwkeurig de po
sitie van het schip te bepalen,
waarna zonodig helikopterhulp
zou worden geboden.
Via Scheveningenradio is aan
de kapitein van de „Basel" ge
vraagd of een helikopter ge
wenst is voor het verlaten van
het schip. „Nog niet", was het
antwoord van de kapitein.
Het in moeilijkheden ver
kerende schip is er later zelf in
geslaagd de zware slagzij te
verminderen. Het schip helt nu
nog ongeveer vijf graden.
De sleepboot „Holland" is in
de loop van de middag langszij
de „Basel" gekomen, terwijl de
reddingboot „Prins Hendrik" bij
het in moeilijkheden verkerende
schip blijft. Het weer ter plaat
se is thans wat verbeterd, ter
wijl de zee wat minder ruw
wordt.
Inbrekers hebben kans ge
zien uit de kluis van een
postkantoor van de Oost-
noorse plaats Horton 400.000
kronen (ruim 200.000 gulden)
te halen.
In het weekeinde zjjn twee
Oostduitse militairen, twee
jongelui en een loodgieter
uit Oost-Duitsland, naar de
Duitse Bondsrepubliek uitge
weken. Het Beierse minis
terie van Binnenlandse Za
ken dat dit maandag bekend
maakte, voegde hieraan toe,
dat omgekeerd twee West
duitsers naar Oost-Duitsland
zijn gegaan. Een vrouw die
gezocht werd wegens diefstal,
werd bij de grens door de
Westduitse politie aangehou
den, toen zij naar het Oosten
wilde vluchten.
EUROPEES LANDENTOURNOOI
TE OVEZANRE
GUSTAAF JANSSENS
UIT PUURS (B.)
EUROPEES KAMPIOEN
Bij de zaterdag te Ovezande ge
houden 14e Europese kampioens-
schieting op de staande wip,
waaraan werd deelgenomen door
60 Franse, 60 Belgische en 60
Nederlandse handboogschutters,
slaagde de 39-jarige Gustaaf
Janssens van het gilde St. Dona-
tus van Eikevliet, in drie beurten
ook driemaal de kampioensvogel
naar beneden te doen tuimelen,
een prestatie welke nog nimmer
in de geschiedenis van het boog
schieten is voorgekomen.
Door deze meesterschoten werd
K. Vermoe van zijn Europees
kampioenschap onttroond.
De totale uitslag van de deel
nemende équipes was als volgt:
1. België 43 punten; 2. Nederland
35 punten en 3. Frankrijk 31
punten.
KORT GEDING
Welke informaties moet een
V.V.V.-bureau geven omtrent een
pension, waarover het vele
klachten ontvangt? Deze vraag
speelde gisteren een rol bij de
behandeling van een kort geding,
aanhangig gemaakt door de
eigenares van een pension uit
Noordwijk tegen de stichting
V.V.V. aldaar. Deze stichting gaf
en geeft op vragen om inlichtin
gen over dit pension ten ant
woord, dat daarover vele klach
ten ontvangen worden.
In het kort geding werd ge-
eist, dat genoemd bureau zich zal
onthouden van het geven van in
lichtingen, hetzij in woord of ge
schrift of in gebaar.
In het geding voor de vice-
president van dc rechtbank in
Den Haag, mr J. H. C. Slotema-
ker, trad namens eiseres op mr
W. H. Heemskerk ujt Leiden en
voor de V.V.V. mr C. R. C. Wijc-
kerheld Bisdom.
Als gevolg van de vele klach-
den die worden ontvangen achtte
de V.V.V. zich in het belang van
het Vreemdelingenverkeer en de
aam van Noordwijk verplicht om,
wanneer informaties worden ge
vraagd, mededeling te doen van
de klachten, aldus mr Wijcker-
held Bisdom. Hij las uit het in
het Duits gestelde prospectus
over het pension enkele passages
voor, die een gunstiger beeld
omtrent ligging, uitzicht enz. van
het pension geven dan z.i. met de
werkelijkheid overeenstemt.
Voorts legde hij een aantal
brieven over met klachten om
trent voeding, beperkte ruimte
van de kamers enz. Hoewel het
pension over slechts 15 bedden
beschikt, worden wel vijftig gas
ten aangenomen, die dan worden
ondergebracht bij particulieren,
hetgeen ook vaak aanleiding tot
ontstemming geefl, zo zeide hij.
Mr Heemskerk stelde, dat door
het optreden van de V.V.V. dc
pensionhoudster ernstig in haar
bestaan wordt benadeeld. Tegen
over de klachten staan honder
den tevredenheidsbetuigingen en
permanent is het pension bezet.
Het zou alles slechts een gevolg
zijn van concurrentiehaat, ook
omdat in het pension lagere prij
zen worden berekend.
Eiseres verzocht op straffe van
5.000 boete per overtreding het
geven van inlichtingen door de
V.V.V. omtrent het pension te
verbieden. De president bepaalde
zijn uitspraak op maandag 26
augustus.
DRIE LEDEN VAN
„DE BENDE VAN ZORRO"
VEROORDEELD
De politierechter in Almelo heeft
gistermorgen conform de eis de
17-jarige soldaat J. M. K. ver
oordeeld tot acht weken gevan-
gennisstraf, waarvan drie weken
voorwaardelijk met drie jaar
proeftijd en aftrek van voorar
rest, de 19-jarige fabrieksarbei
der J. IJ. tot zes weken, waarvan
drie weken voorwaardelijk met
drie jaar proeftijd en aftrek van
voorarrest, en de 17-jarige M. H.
M. tot vier weken, waarvan twee
weken voorwaardelijk met aftrek
van voorarrest en onder toezicht-
stelling.
Het trio had deel uitgemaakt
van „de bende van Zorro" die op
3 en 4 augustus in Losser een
groep daar wonende Spanjaar
den had lastig gevallen en 1ot
een gevecht had uitgedaagd. Tot
een ernstig treffen was het niet
gekomen. Zowel de officier van
Justitie als de politierechter kon
digden aan dat van nu af aan
tegen ordeverstoorders uiterst
streng zal worden opgetreden. De
officier sprak van „een nieuw
regime". Andere leden van de
bromnozem-bende zullen zich nog
te verantwoorden hebben.
ao>.
53)
Zo liepen dokter, en politicman
een hele tijd zwijgend naast el
kander voort. Zij hadden al een
uur gelopen; de weg begon in
eens zo te stijgen, dat het gehijg
van de twee mannen in de stilts
goed hoorbaar was. Toen zagen
zij lichten van lantarens en even
later waren zij op de plek van
het misdrijf.
Van koude ch ontsteltenis
bevende mannen stonden rond
een zwart hoopje, dat een beetje
terzijde van de weg in de
sneeuw lag. Christen ging er
naar toe. Een boer lichtte hem
bij en liet het schijnsel van een
lantaarn op het gezicht van de
dode vallen het was een
vrouw!
Het scheelde een haar of de
districtsarts had een schreeuw
gegeven, een ijskoude rilling liep
hem over de rug! Onmogelijk!
Dat kon immers niet...! Dit ver
trokken, gele gezicht onder de
verwarde, neerhangende haren!
De halfopen, uitgedoofde ogen!
Onmogelijk!
Hij keerde zich haastig om en
nam de mensen op die er ston
den. Nee niemand van hen
behoorde bij de jonge waardin,
die vandaag nog opgewekt en
gezond op zijn spreekuur was
verschenen. En toch men be
vond zich nauwelijks honderd
schreden van haar landelijke
herberg verwijderd!
Een gesteun deed hem naar de
berm van de weg kijken. Daar
zat, in elkaar gedoken, een beeld
van ellende en vertwijfeling, dc
jonge waard van de „Zonnehof".
Dus toch!
Automatisch deed Christen wat
hij moest doen, noteerde met
steenkoude vingers zijn bevin
ding. Daarbij klonk het als ba
zuingeschal door zijn hoofd; Jij
hebt haar op het idee gebracht,
bij nacht en ontij het veilige dak
van haar huis te verlaten jij!
Had je haar die kaarten niet ge
geven, dan leefde zij nog! Waar
om kun je ook niets zelf houden,
waarom moet je eeuwig en al
tijd met cadeautjes om je heen
werpen, idioot die je bent!
De politieman verwijderde zich,
daar hij het zich tot een plicht
rekende de omgeving af te zoe
ken. Stampend met zijn voeten
om deze warm te krijgen en met
de handen diep in de broekzak
ken verdween nu de een na de
ander. Tenslotte bleef Christen
alleen achter met de huivering
wekkende donkere vlek in de
sneeuw en de halfwaanzinnige
waard van de „Zonnehof". Hij
dankte God, toen de vlokken hoe
langer hoe dichter begonnen te
vallen en geruisloos een wit lijk
kleed over de dode legden.
Beneden in het dorp sloeg het
'middernacht. Ook uit dc dorpjes
aan dc andere zijde van het meer
hoorde men spookachtig dof dc
twaalf slagen. Teen viel weer een
doodse stilte alleen kraste er
nu en dan een hongere raaf op
een boom in de buurt. Het was
een duivels accompagnement bij
de pijnlijke zelfverwijten, die
Christen door het hoofd spook
ten. Dat hij de vrouw twee kaar
ten had gegeven en daarvoor
niet verantwoordelijk was voor
haar besluit om alleen te gaan
kwam aanvankelijk niet bij hem
op.
In het halfduister van de
sneeuwnacht flikkerde een enkel
lichtje. Dat had een troostvolle
uitwerking kunnen hebben
maar het straalde uit een ven
ster van de herberg, waarin een
meisje van drie jaar nog onwe
tend was van de afschuwelijke
dood van haar moeder.
Tegen één uur klopte Chris
ten, reeds half stijf van de kou,
op de „Zonnehof" een knecht uit
zijn bed. Met behulp van deze
sterke jongeman bracht hij de
waard, die aan de rand van de
weg dreigde te bevriezen on
danks zijn hevig verzet naar de
herberg terug. Hij hielp de man
uitkleden en gaf hem een zo
sterke injectie dat de ongeluk
kige in een loodzware slaap viel.
Naast zijn bed nam met een dom
lachje op het gerimpelde gezicht,
zijn half kindse moeder plaats.
Christen begaf zich, zoals zijn
plicht hem voorschreef, weer
naar het lijk. Om zich te verwar
men, liep hij in de dichte sneeuw
jacht snel op en neer, luisterde
met groeiend onbehagen naar het
gekras van de zwarte ongeluks
vogel en lelde iedere slag van de
dorpsklok.
Eindelijk, toen deze het vier
de uur van de ochtend had aan
gekondigd, verschenen in enkele
sleden, tot aan de kin in bont
jassen begraven, de heren van
het parket.
Kort daarop kon de gerechts
dokter gaan.
Met een gevoel van opluchting
sprong hij als een jongen de hel
ling af. Nog lang zag hij, ais hij
zich omdraaide, op de plaats van
het misdrijf lantaarns heen en
weer dwalen. Men zocht plicht
matig naar sporen; maar de
verse sneeuw was de medeplich
tige van de moordenaar gewor
den.
Toen dokter Christen langs het
huis „In de oude Preekstoel"
kwam, verbaasde hij er zich over
dat er bij de smid Heinzelmann
nog licht brandde. Een vlijtig
man! dacht hij, die zorgt goed
voor zijn moederloze kinderen.
Verdiept in deze gedachten cn
verlangend naar warmte en rust
botste hij bij de huisdeur bijna
tegen een vrouwelijke gestalte
op.
Hij herkende het oudste meis
je van Aardappelensepp.
„Dokter!" smeekte het meisje
met bevende stem an greep hem
opgewonden bij de arm. „Zou u
direkt bij mijn moeder willen
komen? De vroedvrouw meent
dat, het niet goed is!"
..Verdraaid! Waarom hebben
jullie zo lang gewacht en niet de
ander erbij gehaald?"
„Zijn huishoudster zei, dat hij
voor een zeer. ernstig geval was
uitgereden!"
„Mogelijk! Is vader thuis?"
„Nee, die zit in het wijnhuis
in de achterkamer, zoals iedere
nacht na een zondag."
,Wel allemachtig! Hebben jul
lie hem dan niet laten waar
schuwen?"
.Jawel. Maar hij is toch niet
gekomen. Hij heeft weer teveel
gedronken.."
„Ga dan gauw naar huis, meis
je. Ik kom zo!"
GRONDSTOFFEN IN 'T GEDING
(Van onze economische medewerker)
Tegen de achtergrond van de in Nederland gevonden
aardgas-hoeveelheid worden er thans tal van publika-
ties gewijd aan onze toekomst in het energie-verbruik.
Er zijn goede en bepaald foutieve schattingen bij de
pogingen om het Nederlandse aandeel in het wereld-
energieverbruik te bepalen.
Naar onze mening is elke begroting hier een slag in
de lucht omdat hierbij toch in aanmerking moet worden
genomen in hoeverre onze industrialisatie-verwachtin
gen in werkelijkheid zullen kunnen worden omgezet.
En zelfs wanneer wij iets weten over de toekomst van
de Nederlandse industrie, dan nog is er geen schijn van
kans om te zeggen welke energie-consumptie zij zal
opeisen. Welke industrie komt er en in hoeverre zal de
verhouding tussen man- en machinekracht in de toe
komst nog verder gewijzigd worden?
TS NEDERLAND WERKELIJK
UIT DE ZORGEN?
Verhalen over de belangrijker
plaats van Nederland als ener
gie-leverancier na de aardgas
ontdekkingen missen elke grond
wanneer wij ons even bezinnen
op het wereld-energieverbruik.
Hierbij kan ons aardgas prak
tisch worden verwaarloosd, zo
gering is de hoeveelheid ervan in
het totaalbeeld.
Wij mogen dan nog de opti
mistische verwachtingen van de
Belgische senator Leemans in
onze beschouwing betrekken.
Deze excellentie meende te weten
dat Nederland wel 750 miljard
kubieke meter gas onder zijn
grond verborg en zelfs schattin
gen van 1000 miljard kubieke
meter zouden niet overdreven
zijn.
De senator trok de conclusie
dat Nederland uit zijn industria-
lisatiezorgen is en dat onze noor
delijke provincies een goede toe
komst tegemoet gaan.
PESSIMISTISCHE VER
WACHTINGEN
Hoe zit het nu met de wereld
energie-voorziening in de toe
komst? Deze vraag is veel be
langrijker en interessanter. Wan
neer wij de commentaren van
deskundigen op deze vraag na
lezen, komen we over 't algemeen
tot een pessimistische conclusie.
Zo heeft een Britse deskundige
uit de Steenkolenraad de moeite
genomen de wereld-energievoor-
raad te meten in ton steenkool
equivalent.Van deze eenheid
zullen wij er dit jaar volgens
hem 4800 miljoen consumeren.
Hij is in de geschiedenis gedo
ken en vond toen dat cr in 1926
nog maar 1570 miljoen ton
steenkoolequivalent werd ge
bruikt. Vervolgens gaat deze
JACHT VOOR SJEIK
TE WATER GELATEN
Maandagmiddag om tien mi
nuten voor één zakte het jacht
„Gazal" van sjeik Khalifan bin
Sulman al Khalifa van Bahrein
in het water van de Grevelingen
te Lisse. Daarmee was een ze
nuwslopende operatie tot een
goed einde gebracht, want het
31,38 meter lange en 6,29 meter
brede jacht met een waterver
plaatsing van 125 ton, moest
door twee drijvende bokken van
de helling worden getild en in
het water gezet. De helling was
namelijk door een aanvaring be
schadigd en kon geen jacht van
dit gewicht dragen.
De heer J. Akerboom, direc
teur van Akerbooms Scheeps
en Jachtwerf, sprak de wens uit,
dat dit nooit meer zou behoeven
te gebeuren. 'Hij noemde het
jacht de droom van iedere bo
tenbouwer.
De vertegenwoordiger van
sjeik Khalifah, de Nederlander
J. Hoekman, vertelde dat het
jacht niet uitzonderlijk luxueus
is. Dit is speciaal gebeurd op
verzoek van de sjeik. Bij Aker
boom zijn wel jachten gebouwd,
waarin de duurste metalen zijn
verwerkt, maar op dit jacht zijn
slechts het wapen op de boeg
en de gazelle op de schoorsteen
van goud.
Mevrouw E. M. Hoekman—
Bergefurt verrichtte om twaalf
uur do doopplechtigheid met
rozenwater uit Bahrein, omdat
het geloof van de sjeik het ge
bruik van alcoholische dranken
verbiedt. Daarna begon het
moeizame manoeuvreren om dit
jacht, waarvan de bouwkosten
meer dan een miljoen gulden
bedragen, zonder beschadiging
in zijn element te tillen. Er
stond windkracht zeven, maar
alles verliep volgens de bereke
ningen.
Het jacht zal ongeveer half
september de 6.500 mijl lange
trip naar Bahrein op eigen
kracht afleggen. De reis naar
Bahrein wordt uitgevoerd door
Smit en Dirkzwager Internatio
naal Schepentransport N. V. uit
Maassluis. De directeur, de heer
J. G. Bijker, vertelde, dat zes
Hollandse bemanningsleden on
der leiding van kapitein S. Kris
uit Voorschoten het jacht naar
Bahrein zullen brengen.
expert aan het extrapoleren. Hi,i
neemt aan dat de stijging van
het energie-verbruik op dit on
dermaanse in hetzelfde tempo
als tot op heden door zal gaan.
Hij rekende door tot het jaar 2000
en constateerde dat er dan een
slordige 15 miljard ton steenkool.
equivalent nodig zullen zijn
en die kunnen er nooit zijn. An
dere schattingen zouden in
dezelfde richting gaan.
MEER RODE KOOL
Uit publikaties meenden wij
te kunnen opmaken dat steenkool
nog steeds onze belangrijkste
energie-leverancier is. Deze'
grondstof neemt 44 «/o van het
wereld verbruik voor haar reke
ning samen met de minder be
langrijke bruinkool. China is nu
de belangrijkste steenkoolprodu
cent. In 1962 produceerde dit land'
515 miljoen ton. Op een afstand'
volgden de Verenigde Staten met
396 miljoen ton en Rusland met
378 miljoen ton.
Het communistische blok heeft
een grotere steenkoolproduktie
dan de westelijke wereld. Het is
niet bekend hoeveel (rode) kool
er nog verborgen ligt in de on
metelijke Russische en Chinese
provincies en dit kan een gerust
stellende factor zijn bij de pes
simistische toekomstverwachtin
gen over aanwezige voorraden. In
1962 steeg de wereldkolenproduk-
tie met 3 "/o.
Een- derde van de wereldener
gie wordt door de olieproduk-
tie geleverd. De grootste produ
cent op de olievelden is de Ver.
Staten, terwijl Rusland pogingen
doet om de Ver. Staten voorbij
te streven. Tot veler verrassing
bleek nog onlangs op het wereld-
oliecongres te Frankfort de Rus
sische efficiency bij de oliepro-
duktie sterk verbeterd. De Rus
sen willen, evenals de Ver. Sta
ten, 70 "/o van hun energiever
bruik met olie dekken.
HOEVEEL OLIE IS ER NOG?
Deskundigen schatten dat de
olieproduktie kan worden opge
voerd tot 4 miljard ton steen
koolequivalent. In het licht van
de toekomstige behoefte zou
daarmee de bijdrage van olie in
de energievoorziening procen
tueel afnemen, zelfs wanneer
men de winning in de toekomst
nog met de helft zou vergroten.
Intussen is niet bekend welke
oliegeheimen de aardkost en de
archieven van de oliemaatschap
pijen nog verborgen houden en
dit ondermijnt elke nauwkeurige
berekening van de toekomstige
produktie.
De grootste verwachtingen
koestert men nog altijd van de
kernenergie, die in het vlak van
de vernietiging alle berekenin
gen reeds van de tafel heeft ge
veegd. Om tot massale produk
tie te komen, wordt op dit ter
rein gevreesd voor een tekort
aan splijtbaar uranium. Er zijn
echter nu al reactoren in gebruik
die hun eigen splijtstof produ
ceren. Hun vermenigvuldiging
wordt nu nog geremd door eco
nomische factoren, maar het is
duidelijk dat de vooruitgang in
economisch denken en nog meer
die in de techniek hier de oplos
sing zullen brengen.
ZUINIGHEID GEBODEN.
De kernenergie zou de wereld
moeten redden van een energie
tekort. Niettemin schatten de nu
aan bod zijnde deskundigen dat
op zijn gunstigst binnen 40 jaar
op een produktie van 4 mil
jard ton steenkoolequivalent
kernenergie kan worden gere
kend en daarmee zou dan het
wereldenergie-tekort een feit
zijn. Aardgas cn hydro-electrici-
teit zouden samen over de hele
wereld maar 6 tot het energie
verbruik kunnen bijdragen.
De balans opmakend consta
teert menig energie-deskundige
dat wij zuinig moeten zijn met
elke energie-grondstof. De com
merciële gevolgtrekking van deze
stelling is echter dat'men voor
elke vorm van energie een prijs
stijging verwacht, die zich in een
nabije of verdere toekomst zal
openbaren. Gezien de vele onbe
rekenbare factoren kan men
voorlopig die voorspellingen nog
wel met een korreltje zout
nemen.
Drs. A. G. H.
