De besprekingen in Moskou Het bezoek van dr. Sharif aan Suriname De komende Amerikaanse vergelding tegen de E.E. G. Het weer De Gaulle antwoordde Kennedy Verf met voldoening West-Duitsland waarschuwt Verenigde Staten voor economische oorlog HOOGWATER WEERBERICHT ZON- en MAANSTANDEN WOENSDAG 7 AUGUSTUS 1963 19e Jaargang No. 57*- PERS OVER KERNSTOPVERDRAG De deelneming aan het kernstopverdrag KERNSTOPVERDRAG ONDERTEKEND INVASIE OP HAITI BLOEDBAD IN COLUMBIA DE SOWJET- STRIJDKRACHTEN EN CHINA Radio De Koek Hongaars gezin op Schiphol herenigd Frankering bti abonnement: Terneuzen Directeur-Hoofdredacteur 1 van 'de Sande Redactie, adres; Noordstraat 5557 Administratie-adres: Smldswal Telefoon 01150 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: ƒ6,per kwartaal: per maand 12,per wepk 48 et. T.ossp nrs 9 et. DE VRIJE ZEEUW Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. 3. van de Sande te Terneuren AdverfentleprHs per mm 16 et; minimum per 'advertentie ƒ2,40. Rubriek: Kleine Advertenties Ygdén handels, advertenties)5 regels 1,10. Tedere regel meer 22 ct. Kleine Advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van dit Blad. 20 cent meer. Inzending advertenties te 's namiddags 2 uur. Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur. De drie ministers van Buiten landse Zaken Gromiko, Rusk en Home hebben dinsdag in Moskou diverse internationale vraagstuk ken besproken. De Russische mi nister, Gromiko, bracht opnieuw een niet-aanvalsverdrag tussen NAVO en Pact van Warschau ter sprake. De Amerikaan Rusk verklaarde, dat Amerika bezig is zijn bondgenoten hierover te raadplegen, zodat het geen zin heeft er nu al over te onderhan delen. De ministers zijn dinsdag vier en een half uur'bijeen geweest. Rusk heeft een uitnodiging van premierChroesjtsjov aangeno men hem te vergezellen naar Gagra aan de Zwarte Zee. Gro miko gaat ook mee. Verwacht wordt dat Rusk zaterdag naar zijn land terugkeert. De Amerikaanse onderminister van Buitenlandse Zaken Harri- raan, die aan de onderhandelin gen over het kernstopverdrag heeft deelgenomen, heeft tijdens een persgesprek in Washington gezegd, het hoogst onwaarschijn lijk te achten, dat er een niet- aanvalsverdrag tussen NAVO en Pact van Warschau gesloten wordt, zoals de Russen wensen. Over de weigering van Frank rijk en China het beperkte kern stopverdrag mede te onderteke nen, zei Harriman, dat geen der drie eerste ondertekenaars de houding van Frankrijk een ge vaar vindt. Frankrijk zou nooit een grote kernmogendheid wor den. De kans dat China er een wordt, is volgens Harriman veel groter en China schijnt ook be reid een atoomoorlog onder de ogen te zien. In een commentaar op het maandag getekende gedeeltelijke kernstopverdrag schrijft de „New York Times", dat de betekenis hiervan niet zozeer ligt in wat het verdrag is, als wel in wat het betekent en in de hoop die het opwekt. De toekomst houdt zo wel dreigingen als beloften in en veel onzekerheid. Toch kan wor den gezegd, dat maandag in Mos kou iets goeds en hoopgevends is geschied. De „New York Herald Tribune" schrijft, dat er natuurlijk nog wel wat radioactieve neerslag zal blijven bestaan van de verdere proeven door Frankrijk en van toekomstige mogelijke ontploffin gen door rood China, doch de hoeveelheid zal vrij onbeteke nend zijn. Bovendien zullen Pa rijs en Peking een veroordeling door de gehele wereld te hebben ondergaan, als zij de atmosfeer mochten besmetten. Vreedzame co-existentie en het kernstopverdrag willen niet zeg gen, dat wij onze pogingen om een vrije wereld te scheppen, kunnen laten verslappen. Het is te betreuren dat, bij de stroom van champagnetoosten en mooie woorden, noch Dean Rusk, noch lord Home"' dit in hun antwobrd aan de heer Chroesjtsjov onder de aandacht hebben gebracht. De Britse „Guardian" vraagt zich af wat de werkelijke bete kenis van het verdrag is. Het blad wijst er op, dat het streven van premier Chroesjtsjov uitgaat naar het sluiten van een non- agressieverdrag tussen de NAVO en de landen van het Pact van Warschau. Zolang het kernstop verdrag niet getekend was, vorm de de kwestie van het staken dei- kernproeven een hinderpaal voor het bereiken van overeenstem ming over ontwapening, de kwes- tie Berlijn en ontspanning tus sen de twee in Centraal-Europa tegenover elkaar staande legers. De „Daily Mail" verklaarde, dat wij ons op de drempel van een nieuw tijdperk zouden kun nen bevinden, doch dat het tijd en geduld zal kosten om het zover te brengen. Laat ons hopen, dat wij in augustus 1984 op augustus 1963 zullen kunnen terugzien als een grote, historiche datum in de menselijke vooruitgang. Ongeveer 90 landen hebben reeds laten wgeten dat zij het maandag te Moskou onderteken de kernstopverdrag willen on derschrijven, zo is in kringen die in nauw contact staan met de Westelijke delegaties, ver nomen. Dinsdag kondigden Gha na, Mexico en Turkije nog aan, dat zij het akkoord zullen on dertekenen. Ook Italië, Zweden, Canada, Finland en Syrië besloten dins dag, het kernstopverdrag te on dertekenen. Gezaghebbende kringen in Parijs hebben medegedeeld, dat president De Gaulle eind vorige week president Kennedy heeft geantwoord op de boodschap, die deze hem op 25 juli, de dag waarop het kernstopverdrag in Moskou werd geparafeerd, had doen toekomen. Tijdens zijn persconferentie van 1 augustus had de Ameri kaanse president gewaagd van „bepaalde voorstellen, die hij kortgeleden aan Frankrijk had gedaan over de wijze waarop de samenwerking op kern-gebied tussen de Verenigde Staten en Frankrijk zich op meer bevredi gende manier zou kunnen ont wikkelen". Kennedy voegde daar echter aan toe van de zijde der Franse regering daarop geen antwoord te hebben ontvangen, uitgezonderd de opmerking die president De Gaulle in zijn persconferentie van 29 juli had gemaakt. Genoemde kringen willen zich niet uitlaten over de in houd van het antwoord, dat eind vorige week in Washing ton werd overhandigd. Ook van Amerikaanse zijde, waar werd gezegd dat het ant woord twee a drie dagen ge leden naar Washington werd overgemaakt, wilde men gener lei aanduiding over de inhoud geven omdat, zo zei men, de al gemene besprekingen over dit onderwerp nog voortduren. Volgens een gezaghebbende bron in Londen heeft de Franse president thans ook geantwoord op een brief, die hij kortgeleden van premier MacMillan over kern-aangelegenheden heeft ontvangen. Dit antwoord werd via de Britse ambassade in Pa rijs ontvangen. De zegsman wil de geen mededelingen doen over de inhoud van het antwoord. De ministers van Buitenlandse Zaken van de V, S., Engeland en de Sowjet-XJnie hebben maan dagmiddag in Moskou het be perkte kernstopverdrag onder tekend. Foto boven: v.l.n.r. Dean Rusk (V.S.), Gromyko (Sowjet-Unie) en Lord Home (Engeland) tij dens de ondertekening. Achter Gromyko de secrearis-generaal der V. N., Oe Thant, en een lachende premier Chroesjtsjov. Foto onder: v.r.n.l. premier Chroesjtsjov toost na de onder tekening met Oe Thant en de senatoren Humphrey en Ful- bright. Naar de Amerikaanse omroep- maatschappij „National Broad casting Company" (NBC) in be trouwbare kringen van Hai- tiaanse ballingen heeft verno men, zijn 300 goed gewapende ballingen op Haiti geland. De Haitiaanse regering heeft (Je organisatie van Amerikaanse staten (OAS) in een boodschap laten weten, dat maandag inder daad ongeveer 300 bannelingen van Dominicaans gebied het noorden van Haiti zijn binnenge trokken. Het was de eerste offi ciële bevestiging van de invasie. In Santo Domingo is inmid dels vernomen dat de invasie groep onder leiding van de Hai tiaanse oud-stafchef generaal Cantave haar opmars naar Cap Haitien, de tweede stad van Haiti, voortzet. Zij zou veel steun van de bevolking ondervinden. Intussen zou een andere groep ballingen zich opmaken om elders in Haiti te landen. In de Zuidamerikaanse staat Columbia heeft een bende van ongeveer 40 bandieten een auto bus en drie vrachtauto's met ar beiders aangehouden en 42 in zittenden gedood. De moord partij deed zich voor tussen de plaatsen Victoria en Marque- talia. De bandieten, die onder lei ding stonden van een zekere Williman Angel Aranguren, alias de „wraakzuchtige", schoten zes van de slachtoffers dood en sneden de andere de keel af. Zestien mensen wisten aan het bloedbad te ontkomen. De vrouwen die in de autobus zaten werden ongemoeid ge laten. Volgens de Columbiaanse pers hebben de bandieten laten weten, dat de regering voor het gebeurde verantwoordelijk is, omdat zij niets zou doen om de economische toestand van het land te verbeteren. De leider van de bende zou hebben ge zegd, dat men met dergelijke moordpartijen zou doorgaan, totdat de regering maatregelen treft om het levenspeil van de plattelandsbevolking te verho gen. De Indonesische zaakgelastig de in Den Haag, dr. Moh. Sharif, is dinsdagmiddag met het KLM- iijntoestel via Curacao en New York teruggereisd naar Neder land na een vijfdaags bezoek aan Suriname. Hier wonen, zo als bekend, 20.000 Indonesische staatsburgers. Vóór zijn vertrek verklaarde dr. Sharif zeer getroffen te zijn door de grote hartelijkheid we\- ke hij zowel van de overheid als van de particulieren had onder vonden. Hij had het een groot genoegen gevonden zijn landge noten te ontmoeten om met hen de verschillende problemen, grie ven en wensen te bespreken. Suriname, aldus dr. Sharif, is een typisch land in ontwikke ling dat te kampen heeft met dezelfde vraagstukken die men bij alle landen in dit stadium aantreft, namelijk de natie-vor ming en de economische ont wikkeling. Hij hoopte dat de in het land wonende Indonesiërs zouden kunnen meewerken aan de oplossing van deze proble men. Dr. Sharif had overigens naar hij zei van vrijwel alle 20.000 Indonesiërs de wens te horen gekregen dat zij „erug naar huis" willen. Deze mensen zijn, aldus dr. Sharif, als alle Indonesische burgers natuurlijk welkom, doch eerst zal moeten worden beke ken hoe deze aangelegenheid kan worden aangepakt. Hij schatte het aantal Indonesiërs, dat op eigen kosten de overtocht zal kunnen maken, op ongeveer 500. Hij kon niet zeggen of, en wan neer, het Indonesische consulaat in Suriname zal worden her opend. Dit zal afhangen van de verdere ontwikkeling op diplo matiek gebied tussen Nederland en Indonesië. Maar hij ver wachtte wel dat „al heel gauw" beide landen er toe zouden over gaan over en weer ambassa deurs te benoemen. Hij zag de taak van een Indonesische con sul hoofdzakelijk in het geven van geestelijke leiding aan de 45.000 in Suriname vertoevende Indonesiërs en Surinamers van Indonesische afkomst. Daar naast zou dit consulaat de ver zorging van paspoorten, het eventueel verlenen van studie beurzen en nog andere financiële en culturele aangelegenheden kunnen behartigen. Dr. Sharif verklaarde dat het gebouw van de vroegere Indo nesische vertegenwoordiging in Suriname steeds ter beschikking van de Indonesische regering is gebleven. Glimlachend merkte dr. Sha rif op dat Suriname nu ook zijn spijtoptanten kent. Een aantal Nederlandse Indonesiërs heeft n.l. te kennen gegeven de Indo nesische nationaliteit terug te willen hebben, terwijl ook som mige personen maar dat was slechts een zeer klein aantal de Indonesische nationaliteit wil ruilen voor de Nederlandse. Dr. Sharif hoopte da beide groepe ringen eikaars meningen zouden respecteren en vreedzaam naast elkaar zouden leven de ene groep als gastheer en de andere als gast. Vóór zijn reis naar Paramari bo heeft dr. Sharif nog een kort bezoek gebracht aan de Indone sische ambassade in Rio de Ja neiro, die, in het tijdvak dat de diplomatieke betrekkingen met Nederland verbroken waren, de zaken van de Indonesiërs in Suriname behartigde. Na het vertrek van de Indone sische zaakgelastigde werd de Indonesische vlag, die voor het eerst sinds lange tijd in Para maribo officieel wapperde, bin nengehaald van het Palace Hotel aan het eeuwenoude Oranjeplein, waar dr. Sharif zijn intrek had genomen. Volgens de „Washington Star" is in de Sowj et-Unie een inten sieve campagne gaande om de strijdkrachten anti-Chinese denkbeelden bij te brengen. Deze actie zou in het bijzonder betrekking hebben op garnizoe nen aan de grens met commu nistisch China. Tot de jongste verscherping van het Russisch-Chinese ideolo gische geschil kregen de Sow- jet-militairen in Centraal-Azië en het Verre Oosten steeds te horen, dat het hun taak was de Chinezen te helpen, als deze zouden worden aangevallen door de „imperialisten". Nu zou hun worden verteld, dat Peking de Russische hulp versmaadt, de communistische beweging ondergraaft en oproept tot om verwerping van het gezag van Chroesjtsjov. De laatste tijd zou een toenemend aantal hoge mi litaire functionarissen de grens- garnizoenen bezoeken, aldus de „Washington Star". Christian Herter, de vertegen woordiger van president Ken nedy in bijzondere handelskwes- ties, heeft dinsdag officieel Ame rikaanse vergeldingsmaatregelen aangekondigd tegenover de in voerbeperkingen op Amerikaans gevogelte van de Europese Eco- nomiche Gemeenschap (E. E. G.). Hij deelde mede, dat de Verenig de Staten tariefconcessies zullen intrekken voor een aantal goe deren dat de E. E. G. naar de Ver. Staten uitvoert. De intrek king van concessies betreft goe deren ter waarde van 46 miljoen dollars. Welke goederen het pre cies zullen zijr., zal worden be paald na behandeling door de Amerikaanse tariefcommissie. Herter verklaarde: „De regering der Ver. Staten betreurt het dat de Europese Economische Ge meenschap tot nu toe niet de mogelijkheid heeft gevonden de huidige zeer hoge beschermings rechten op de invoer van gevo gelte door de Gemeenschap te verminderen. Dienovereenkomstig kondigen wij plannen aan voor het houden van openbare verho ren met het doel tot een besluit te komen over de goederen waar op tariefconcessies zullen worden ingetrokken". Onder de behandeling als meest-begunstigde natie worden de tariefconcessies die voor de E. E. G. worden ingetrokken, ook voor andere landen ingetrokken. Herter zei dat de lijst van pro- dukten met zorg is samengesteld om er zeker van te zijn, dat elke verhoging van invoerrechten, waartoe uiteindelijk zou worden besloten, een uiterst geringe in vloed zal hebben op de handel tussen de Ver. Staten en derde landen. De Amerikaanse tarief commissie zal op 4 september beginnen met de openbare zittin gen om te bepalen op welke goe deren de tariefconcessies moeten worden ingetrokken, zo verklaar de Herter. Een hooggeplaatste Amerikaan se regeringsfunctionaris deelde mede dat de verhoren vóór eind september voltooid zullen zijn en dat daarna een officiële aanzeg ging van Herter zal worden ge daan voor de op handen zijnde intrekking van de uitgekozen produkten. Hij legde er de na druk op dat de procedure te allen tijde kan worden beëindigd als de E. E. G. het aanbod tot onder handelingen doet. Later zouden de besluiten kunnen worden her roepen als de E. E. G. besluit tot verlaging van de invoerrechten op Amerikaans gevogelte. De Verenigde Staten handelen krachtens artikel 28 van de al gemene overeenkomst inzake tarieven en handel (Gatt), dat bepaalt dat, wanneer een land of tfoorOrtraat 102 - Telefoon SIM Tornooien douane-unie een tariefconcessie intrekt, het getroffen land be voegd is concessies van gelijke omvang in te trekken. Een regeringswoordvoerder in Den Haag heeft in antwoord op vragen medegedeeld, dat Neder land nog steeds de hoop heeft dat de Verenigde Staten hun be slissing om vergeldingsmaatrege len te nemen tegen de invoerbe perkingen op Amerikaans gevo gelte door de Europese Economi sche Gemeenschap, niet zullen behoeven uit te voeren. Over de Amerikaanse aankondiging van dinsdag inzake de intrekking van tariefconcessies voor een aantal goederen uit de E. E. G. zei de woordvoerder: „Wij merken op dat de Verenigde Staten de er kende Gatt-procedure volgen: Deze voorziet in de mogelijkheid dat een partij bepaalde concessies intrekt als een andere partij be sluit die niet langer te doen." De woordvoerder verklaarde dat Nederland nog steeds hoopt op de mogelijkheid van overeen stemming tussen de gemeen schappelijke markt en de Ver enigde Staten over deze kwestie. Een produkt van de Stkkens Groef» De Westduitse regering heeft op het ministerie van Buiten landse Zaken in Washington een aide mémoire doen overhandi gen waarin zij de Amerikaanse autoriteiten waarschuwt voor een economische oorlog tussen de Verenigde Staten en de Bondsrepubliek, veroorzaakt door de kwestie van de West duitse invoer van Amerikaans gevogelte. Aanleiding tot deze stap zijn de talrijke verklaringen van Amerikaanse functionarissen, meer in het bijzonder van de voorzitter van de commissie voor buitenlandse zaken van de Senaat, James W. Fullbright, waarin „vergeldingsmaatrege len" worden geëist voor de wei gering van de Europese Econo mische Gemeenschap (E. E. G.) de invoerrechten op Amerikaans gevogelte te verlagen. Maat regelen van deze aard zouden in hoofdzaak West-Duitsland tref fen. De Bondsrepubliek heeft in 1962 voor ongeveer 50 miljoen dollar aan Amerikaans gevogel te afgenomen, 87 procent van de totale invoer der E. E. G. op dit gebied. In Westduitse economische kringen wordt gevreesd dat de vergeldingsmaatregelen die Wa shington op het oog heeft in feite zouden neerkomen op een verhoging van de invoerrechten op Westduitse auto's. Een der gelijk besluit zou in de eerste plaats de Volkswagenfabriek treffen die verleden jaar 300.000 auto's naar de Verenigde Sta ten heeft uitgevoerd. Deze vrees komt tot uitdrukking in een koersdaling van aandelen Volks wagen. Hoe het ook zij, in JWestduitse regeringskringen is men hoogst verbaasd dat Washington maat regelen overweegt die tegen de Westduitse uitvoer zijn gericht, in aanmerking genomen de on belangrijkheid van de kwestie waar het om gaat. De Westduit se invoer van gevogelte ver tegenwoordigt nauwelijks 1 pro eent van de totale Amerikaanse leveranties aan de Bondsrepu bliek. Bovendien wordt de Duits-Amerikaanse handel steeds gekenmerkt door een Westduits invoeroverschot; er wordt ver- PLAATSELIJK KOELER Het K.N.M.I. deelt mede: De luchtdruk bleef dinsdag laag boven het Alpengebied, maar steeg boven de Golf van Biscaje. Daardoor werd de wind in onze omgeving noordweste lijk, waarbij minder warme lucht ons land binnenkwam. Gisteravond begon een oceaan storing zijn invloed naar Schot land uit te breiden. In ons land verwachten we vandaag ver- WOENSDAG 7 AUGUSTUS v.m. n.m. Breskens 3.11 3.21 Terneuzen 3.46 3.56 Hansweert 4.26 4.36 Walsoorden 4.36 4.46 DONDERDAG 8 AUGUSTUS v.m. n.m. Breskens 3.51 4.00 Terneuzen 4.26 4.35 Hansweert 5.06 5.15 Walsoorden 5.16 5.25 anderlijke bewolking met op enkele plaatsen een regen- of onweersbui. Vooral in de ooste lijke helft van het land zal het koeler weer zijn. De wind wordt zwak tot matig, deze zal aan vankelijk noordwestelijk later veranderlijk zijn. medegedeeld door het K.N.M.I., geldig tot hedenavond. Rustig weer Veranderlijke bewolking met op enkele plaatsen een regen- of onweersbui. Zwakke tot ma tige wind, in hoofdzaak tussen noord en west. Vooral in de oos telijke helft van het land koe ler dan gisteren. ZON MAAN op onder op onder Aug. 7 5.09 20.21 21.44 7.19 8 5.11 20.20 22.07 8.39 9 5.12 20.18 22.28 9.59 wacht dat West-Duitsland dit jaar voor 4 miljard dollar meer in de Verenigde Staten zal ko pen dan de waarde van de Amerikaanse invoer uit de Bondsrepubliek zal bedragen. Het tekort op de Westduitse handelsbalans is voor een be langrijk deel te wijten, zo wordt in bevoegde kringen verklaard, aan de toenemende aankopen van Amerikaanse landbouwpro- dukten die sneller zijn gestegen dan soortgelijke inkopen in de andere E. E. G.-landen. In een commentaar op de si tuatie wordt in het bulletin van het pers- en inlichtingenbureau van de Westduitse regering ge zegd: „Het is mogelijk dat de Amerikaanse pluimveehouders het erg jammer vinden dat hun uitvoer naar West.Europa is verminderd. Dit feit rechtvaar digt echter niet dat gesproken wordt over protectionisme van de E. E. G.-landen en dat men hiervan een voorbeeld maakt voor de landbouwpolitiek van de E. E. G. als geheel. Men kan hiervoor slechts een oordeel hebben als men rekening houdt met alle sectoren van de econo mie en dit oordeel is duidelijk gunstig voor de deelgenoten in de E. E. G. en West-Duitsland. Bovendien zou men er rekening mee behoren te houden dat de concurrentiepositie van 't Ame rikaanse gevogelte op de Euro pese markt niet uitsluitend te lijden heeft van de verhoging der invoerrechten in de E. E. G. maar ook van de prijsverhogin. gen in de Verenigde Staten". In Brussel is inmiddels in in gelichte kringen bevestigd dat Amerikaanse tegenmaatregelen op handen zijn. De Amerikaanse delegatie in Brussel heeft de E. E. G.-commissie laten weten dat de regering in Washington genoodzaakt was vergeldings maatregelen te nemen tegen de zes als vergoeding voor de scha de die naar Amerikaanse mening aan de uitvoer van gevogelte naar Europa is toegebracht sedert de invoering van de landbouwpolitiek der E. E. G.. De Verenigde Staten zulien de zes echter nog een laatste uitstel verlenen. De tariefverho gingen zouden in beginsel niet vóór oktober van kracht wor den. De komende vergadering van de ministerraad van de E. E. G., op 23 september, zou dus nog kunnen trachten over eenstemming te bereiken over een „wapenstilstand" in de ge- vogelteoorlog. Na 6 jaar is gisteravond op Schiphol voor de landingstrap van het K. L. M.-lijntoestel uit Boedapest het uit Hongarije af komstige gezin Szakaly her enigd. De vader, dr. ir. M. Sza kaly, en zijn vrouw Szende wachtten met zichtbaar onge duld tot hun zoon, de 14-jarige Andras, de vliegtuigtrap was afgedaald en zij hem in hun ar men konden sluiten. Met achterlating van hun zoon, vluchtte het echtpaar, dat thans in Oss (N.-Br.) woont tijdens de Hongaarse opstand in 1956 naar Nederland. „Toen wij hier eenmaal waren", zei de heer Szakaly, die inmiddels de Nederlandse nationaliteit heeft verkregen, „hebben wij alle mo gelijke moeite gedaan onze zoon over te krijgen. De Neder landse regering heeft ons daar bij geen strobreed in de weg gelegd; de emigratietoestemming van de Hongaarse regering liet echter lang op zich wachten. Maar nu is het dan gelukkig zover",

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1963 | | pagina 1