Provinciaal nieuws Verkeerslichten deden ongevallen stijgen Nederlandse gewonde terug uit Skoplje Onderscheidingen voor ministers en staats secretarissen AGENDA Pagina 2 DE VRIJE ZEEUW MaandfJJ 5 augustus 1963 ATHEISME IN DE V. S. DE SCHEEPVAART OP CUBA NEDERLANDSE IN ENGELAND OVERVALLEN AXEL OOSTBURG VOGELWAARDE ZAAMSLAG NOODWEER IN FRANKRIJK Iraakse in de strijd tegen de Koerden ERNSTIGE AUTOBOTSING IN BELGIE DE RASSEN DISCRIMINATIE IN DE VER. STATEN Zuid-Vietnamese monnik steeks zichzelf in brand SPOORWEGONGELUK IN URUGUAY Vechtpartij op fascistisch congres in Italië Geschenk Carnegie- heldenfonds Nederlandse jongen in Zuid-Afrika TUBERCULOSE IS NOG LANG NIET UITGEROEID De statistische research van het Centraal Bureau voor de Statis tiek op het gebied van de ver keersongevallen heeft zich op een merkwaardig geval gericht, na melijk dat het van het verkeers plein Oudenrijn, misschien wel het drukste plein van Nederland, waar geconstateerd moest wor den, dat na de plaatsing van ver keerslichten het aantal ongeval len bijna verdubbelde. Terwijl de verkeersintensiteit op dit plein in 1960 (op 11 januari 1960 werden de verkeerslichten in gebruik genomen) met nauwe- jlijk drie procent toenam, steeg jhet aantal ongevallen in verge lijking met het vorige jaar even wel van 144 tot 259. Naar aanleiding van dit ver schijnsel is de situatie onder zocht en heeft het C. B. S. ge tracht de omstandigheden op te sporen, welke tot deze toeneming aanleiding hebben kunnen geven. Uit dit onderzoek, dat is geschied aan de hand van de door de politie ingevulde verkeersonge vallen-formulieren voor het C. B. S., is gebleken, dat ten eerste het aantal verkeersongevallen op 't plein verminderde en ten twee de. dat er een sterke toeneming viel te constateren op de direct aansluitende weggedeelten, waar dn aanvoer van het verkeer naar het plein plaats vond en wel voor namelijk door kettingbotsingen. Ten derde bleek, dat de ver keerslichten óp het aantal onge vallen op de afvoergedeelten geen invloed hebben gehad en in de derde plaats, dat de ernst der on gevallen niet is gewijzigd. Een opmerkelijk verschijnsel is, aldus het C. B. S., dat het percen tage der ongevallen in de och tenduren groter is dan dat in de middag. Nagegaan wordt in dit I verband nu of de zonnestand wel licht invloed heeft op de zicht baarheid der lichten. Wat de aard der ongevallen be treft. bleek in de eerste plaats, dat de kop-staart botsingen voor al voorkomen bij het springen ,van het licht op geel resp. rcoo. Daarentegen blijkt, dat dit genre botsingen op het plein is afge nomen. terwijl c'e flankbotsingen daarentegen niet afnamen, het geen waarschijnlijk moet worden toegeschreven aan liet voorsor teren, dat nog steeds op het plein plaats vind1". Do eenzijdige ongevallen na men daarentegen door de ver mindering der snelheid af. Hoe sterk de kettingbotsingen zijn toegenomen, blijkt uit het fch, dat van 1957 tot 1959 gemiddeld nul tot vijf -van dit genre botsin gen voorkwamen, terwijl in 1980 22 botsingen van dit type werden geregistreerd. Daarbij warëri dan meestal 3' voertuigen betrok ken. Opvallend is ook, dat hel slippen een grotere rol is gaan spelen: van 1957 tot 1959 kwa men gemiddeld 4 tot 5 slipgeval- len voor. In 1960 echter 27. Ook hier speelt 't afremmen voor de lich ten waarschijnlijk een bclangrij- Mevr. Madalvn Murray, een 44-jarige Amerikaanse die vori ge maand een hard gevecht om godsdienst van. openbare scholen te weren won heeft thans plan nen voor een nationaal centrum voor atheïsten. Zii zal hierdoor nog wel meer moeilijkheden krij gen want sinds het Amerikaanse hooggerechtshof haar gelijk gaf en bepaalde dat het bidden van het Onze Vader en het lezen uit de bijbel op openbare scholen on- grondwetten was, zijn er stenen door de ruiten van haar huis in Baltimore gegooid, heeft men haar bloembedden vertrapt, de handen van haar auto doorgesne den en haar onophoudelijk des nachts opgebeld. Mevrouw Mur ray, die een 17-jarige zoon heeft die scholier is, begon het proces om uitgemaakt te krijgen of op openbare scholen gebeden en uit de bijbel gelezen mocht worden. De uitspraak van bet hoogge rechtshof is van kerkelijke zijde sehei'p aangevallen. Mevrouw Murray, gestevk' door haar succes, si van oordeel dat de Amerikaanse atheïsten zieh dienen te verenigen.. Het atheïsten centrum, waarvoor haar reeds een bedrag van hon derdduizend dollar zou zijn toe gezegd, zal een eigen studie-in richting, bibliotheek, drukkerij, radiozender en woongelegenheid krijgen. Mevrouw Murray kan zich vol ledig aan haar taak wijden om dat zij haar betrekking als so ciaal werkster kwijt is. Zij werd ontslagen toen zij het proefpro ces aanhangig had gemaakt. Amerikaanse vakbonden van land- en watertransportarbeiders hebben op een vrijdag in New York gehouden bijeenkomst voorgesteld een internationale conferentie van vakbonden te houden ter bespreking van een wereldomvattende actie tegen rederijen die hun schepen op Cuba laten varen. Het voorstel zal worden voorgelegd aan de internationale transportarbei ders federatie. Men wil voorts een volledige lijst bijhouden van schepen die Cuba aandoen en dan uitzoeken wie de werkelijke eigenaars zijn. Op basis van deze documentatie wil men het Ame rikaanse ministerie van Buiten landse Zaken aanvullingen voor de „zwarte lijst" verstrekken. ke rol. Een effect van de lichten is ook geweest, dat het aantal daglicht-ongevallen op het plein is afgenomen. 'In de avonduren branden de lichten als regel niet. Wat de toeneming van het aan tal ongevallen als gevolg van het ingrijpen in de verkeerssituatie (door het plaatsen van verkeers lichten betreft, dient volgens het C. B. S. te worden bedacht, dat het om een afweging van belan gen gaat. De lichten op het plein waren nodig om een betere af wikkeling van de verkeersstroom te verkrijgen. Als prijs daarvoor heeft men nu in de eerste plaats een aantal kettingbotsingen vóór de lichten moeten aanvaarden. Hopelijk zal dit dooi- betere vóór waarschuwing kunnen worden voorkomen, zo zegt het C. B. S. Het negentienjarige Neder landse meisje Beatrix Rietdijk, dat bij een gezin in de Britse plaats Stanmore (Middlesex) in betrekking is, heeft een onaan genaam avontuur achter de rug. Zij was vrijdag alleen in het huis van haar werkgeefster die met vakantie is, toen er op de deur werd geklopt. Toen het meisje de deur opende drongen vier mannen naar binnen, één van hen had een kous over zijn hoofd getrokken. Een vijfde man klom door het keukenraam. Terwijl één van hen de wacht hield doorzochten de overigen het huis. Vóór hun vertrek bon den de mannen hot meisje en sloten haar op. Zij slaagde er enige tijd later in zich te be vrijden, klom uit een raam en waarschuwde de buren. Het is niet bekend of en wat er is ont vreemd. Aanrijdingen. Zaterdagmiddag om 3 uur kwam de heer R. F. E. C. uit Sluiskil met zijn personenauto vanaf de rijksweg AxelSluiskil de Zuidsingel opgereden. Bij het voorsorteren om de Prins Hendrikstraat in te rijden werd hij van achteren aangere den door de hem achteropkomen de personenauto, bestuurd dooi de heer F. L W. uit Machelen Leie (België). Beide voertuigen liepen mate riële schade op. Een uur later had op dertig meter afstand van bovenstaande plaats w:.ir eerstgenoemde aan rijding plaats had, een gelijk ver keersongeval plaats. Nu was het de heer R. G. v. L. uit Beveren- Waes (België), die door een hem achtcroprijdende bestelauto, be stuurd door de heer T. I". uit Middelburg, werd aangereden. Ook hier bleef het bij materië le schade aan beide auto's. Gevonden voorwerpen. Gedurende de maand iuli zijn op het bureau van de Rijksooli- tie alhier als gevonden aangege ven de vozende voorwerpen, welke terug te bekomen zijn aan de daarachter staande adressen: Paar regenoijpen, Coegorspol- der P 13; Belgisch bankbiljet, Kanaalkade 16; zonnebril. Sas sing P 57; paar rolschaatsen, Wcststr. 21; bruin lederen porte- monnaie met inhoud. Jeugdher berg; bruine meisjestrui, Evert- senstr. 6; bruine kinderporte- monnaie met inhoud, Wilhelmi- nastr. 51; autoped (rood en crè me), Wilhelmirtastr. 62; gummie broek met ritssluiting, Katspol- derdijk 1, Terneuzen; een zilver bon, Marijkestr. 32; motorhand schoenen, Schapenbout O 57.; een klompschoen, Pr. Hendrikstr. 12; rode kinderportemonnaie met inhoud, Julianastr. 31; bruine portemonnaie met inhoud. Wal- str, 9 b; damestasje, mevr. Haak, Emmastr.; volwassen herders hond, Gemeentewerkplaats; bruin léderen portemonnaie met inhoud, Beatrixstr. 5; zwart ge lakt damesrijwiel, Noordstr. 54; jonge herdershond, asiel te Ter- neuzen. Verder werden aan het bureau der Rijkspolitie de volgende ge vonden voorwerpen gedeponeerd, welke aldaar zijn terug te beko men: Bosje van 6 sleutels in étui, DINSDAG 6 AUGUSTUS Terneuzen: Luxor-Theater, 8 uur: „Apachen op het oor logspad. „Hotel Centraal", 3 uur: Aanbesteding van het onder houd en vernieuwen van een! gedeelte steenglooiing in de'- Nieuw-Neuzenpolder. sigarenaansteker, hondsdolheids penning nr 222748 en plastic san daaltje. Geslaagd. Voor het te Amsterdam gehou den examen Frans M.O.-B. is ge slaagd de heer J. J. Comman deur, alhier. Benoeming. Bij Koninklijk Besluit is tot lid van het bestuur van het water schap Stoppeldijk c-.a. benoemd, de heer J. de Feijter, alhier. Centrum voor Maatschappe lijk Werk. Nauwelijks twee maanden na de oprichtingsvergadering heeft het Interparochieel Centrum voor Maatschappelijk Werk te Vogelwaarde c-sn ontwerp-win- terprogramma gereed, waarmee liet werk van dit jonge en ac tieve Centrum meteen midden in de publiciteit en de belangstel ling zal worden geplaatst. Het programma is gevat in een soort cursus-vorm, waarin elf onder werpen zullen behandeld wor den. Het bestuur van het Cen trum zal deze cursus doen geven voor een aantal geselecteerde vrijwilligers, waarbij de gedach ten uitgaan naar ongeveer tien personen per parochie uit het werkgebied van het Centrum. Met dit experiment hoopt het bestuur onder meer te bereiken, dat een kern kan worden ge vormd van vrijwilligers, die in het kader van de sociale hulp verlening een vaak onmisbare bijdrage kunnen leveren als aan vulling op het door beroeps krachten verrichte maatschap pelijk werk. Een aantal van de te behandelen onderwerpen zal wel in een zo'n brede laag aan slaan, dat verschillende avonden wellicht voor een breder publiek zullen worden opengesteld. Toen in het voorjaar van 1963 de directeur van de Katholieke Raad voor Maatschappelijk Werk in Zeeland, drs, W. Dusarduijn, in Vogelwaarde oriënterende ge- spreksavonden hield, werd het duidelijk dat een Centrum voor Maatschappelijk Werk in een grote behoefte zou voorzien. De eerste resultaten en de zich in snel tempo ontwikkelende acti viteiten van het opgerichte Cen trum leveren het duidelijkste be wijs daarvoor. Ernstig verkeeirsongeval. De op de buurtschap Griete wo nende 20-jarige militair M. Ze- gers, rijdende op zijn bromfiets, is in de nacht van zaterdag op zondag te Kemseke bij een bot sing'met een andere bromfietser zó-'zwaar gewond, dat hij per zie kenauto naar het het Stadszie kenhuis te St. Niklaas is ver voerd, waarhij zondagmorgen .aan' debekomemverwondingenhs 'overleden. Om half vier is in de nacht van vrijdag op zaterdag de 20- jarige Leidse student Auke Boe- rema uit Dordrecht in naar ver houding goede welstand met een speciaal voor ziekenvervoer inge richt ,,Dove"-vliegtuig van Mar tin's Air Charter op Schiphol aangekomen. Hij is voor zover tot nu toe bekend de enige Ne derlander, die bij de aardbeving op vrijdag 26 juli j.l. in gevaar heeft verkeerd, doch naar thans is gebleken heeft hij daarbij geen enkel extra letsel opgelopen. Dat hij uiterst vermoeid, wat zwak en met zijn arm in het gips op Schiphol arriveerde kon hij niet de aardbeving verwijten, doch slechts een auto-ongeluk op woensdag 17 juli. Met drie andere Leidse stu denten had hij zijn vakantie in Griekenland doorgebracht en was per autoop de terugreis naar Nederland. Ongeveer 5u km voor Skoplje brak Auke zijn rechterarm bij een botsing. Hij werd naar een ziekenhuis in Skoplje overgebracht. Daar bevond hij zich nog toen ruim een week later de vloer 's ochtends vroeg heen en weer begon te schudden en hij een vreemd gerommel hoorde. Zijn drie vrienden, die hem in goede handen hadden achter ge laten, hadden inmiddels de reis naar Nederland voortgezet. Het ziekenhuis zwaaide letter lijk op zijn grondvesten, waarbij Auke tegen het raam werd ge smeten. Met vele andere patiën ten zocht hij een goed heenkomen in de tuin van het ziekenhuis. In de chaos die op de aardbe ving volgde werd hij op een truck met veie anderen naar het 80 km ten zuidoosen van Skoplje gelegen plaatsje Stip vervoerd en daar in een provisorisch zie kenhuis opgenomen. Intussen maakten zijn ouders zich hevig ongerust. Van de an dere studenten hadden zij inmid dels vernomen, dat hun zoon zich met een gebroken arm in Skoplje bevond. Dankzij informaties, die het ministerie van Buitenlandse Za ken inwon, bleek, dat hij het ziekenhuis had verlaten maar waarheen wist niemand. De A.N. W.B.-équipe, die in Skoplje naar Bij een noodwper iq Zuid-Oost- Frankrijk zijn zaterdag vier mensen om het leven gekomen, tni een dorpje'in het Forèzgê- bei'gte, ten westen van Lyon, verdronken twee vrouwen en een vijfjarig jongetje toen het huis waarin zij zich bevonden door een als gevolg van zware regen val sterk gezwollen rivier werd meegesleurd. Ook ten zuiden van Lyon traden enkele rivieren buiten hun oevers. In het dal van de rivier de Doux bij Bour- non moesten vijf kampeerterrei nen jn allerijl worden ontruimd. Een jonge Engelse toerist, die een auto in veiligheid hielp bren gen, kwam in het kolkende wa ter terecht en verdronk. In Dauphine hebben hagel buien grote schade aangericht onder de te velde staande gewas sen. Als gevolg van een hevige storm raakten telefoonverbindin gen onklaar. In dit gebied deden zich voorts tal van verkeersonge lukken voor. In de buurt van Grenoble en Chambery werden verscheidene branden veroor zaakt door blikseminslag. In.de Spaanse streek Catalonië is even ten zuiden van de Pyre neeën is de rivier de Ribagorza- na buiten haar oevers getreden na een zware wolkbreuk. Volgens het persbureau Cifra zijn een (Frans echtpaar en een Spaanse vrouw.verdronken. Grote schade werd aangericht in de dorpen Pont de Suert.' Villaler, Bono, Arties en Senet. Vijf grote elek- (trische-centrales zijn vernield. eventuele Nederlanders zocht, ging toen op speurtocht uit en slaagde erin Auke in Stip op te sporen. Hoewel zijn toestand dit niet direct noodzakelijk maakte be sloot de A. N. W. B. toch hem per speciaal vliegtuig naar Ne derland terug te brengen. Bij de gebroken arm was n.l. een in fectie gekomen, die Auke koorts bezorgde en die een goede be handeling wel noodzakelijk maak te. In het plaatsje Stip, dat eivol was met vluchtelingen uit het getroffen Skolplje en waar de schaarse medici de handen vol hadden aan de verzorging van talloze zieken, kon men uiter aard niet verwachten, dat aan onze landgenoot in dit opzicht voldoende aandacht zou worden besteed. „Overigens is het ziekenhuis in Skoplje, waar Auke zich be vond, niet ingestort" vertelde de 35-jarige broer van Auke, die hem in het vliegtuig uit Skoplje heeft afgehaald. „Het lag 500 me ter buiten het rampgebied." Op Schiphol was het Auke's moeder, die haar zoon bij zijn terugkomst hartelijk omhelsde. De student werd uit het vlieg tuig in een Wegenwachtauto van de A.N.W.B. geladen en daarin naar huis vervoerd. Volgens een communiqué van de militaire gouverneur van Noord-Irak, dat door radio-Bag dad werd uitgezonden, is de stad Barazan, ongeveer twintig kilo meter van de Turkse grens, door Iraakse troepen veroverd. Een groot aantal opstandelingen, die deelnemen aan de Koerdenop- stand van Moestafa al Barazani, werd gedood. Ook het gebied van Mazna, een steunpunt van de rebellen, werd na een strijd van twee dagen door regeringstroepen bezet. Zaterdagavond zijn bij een bot sing tussen een personenauto en een bestelauto zes personen om het leven gekomen en drie zwaar gewond. Het ongeluk gebeurde op de weg van Dinant naar Ciney, dicht bij de Franse grens, toen de bestelauto twee andere wa gens wilde inhalen. Vier der slachtoffers waren onmiddellijk dood, terwijl de twee anderen kort na opname in een zieken huis overleden. Politiemannen, gewapend met geweren en elektrische „prik stokken. hebben zaterdag te Gadsden, in de Amerikaanse staat Alabama, een 300-tal ne gers gearresteerd die deelnamen aan een betoging tegen de ras senscheiding. Dc negers wilden zich via dc hoofdstraat naar het stadhuis begeven. De politie schijnt gebruik te hebben ge maakt van de „prik"-stokken, die normaal dienen voor het op drijven van vee. De plaatselijke gevangenis kon alle arrestanten niet herbergen, zodat 75 negers tijdelijk in een ander gebouw moesten worden ondergebracht. De oud-burgemeester van Bir mingham. Art. Hanes heeft in tussen een oproep gedaan voor het opwerpen van een „mense lijke barricade van blanke bur gers" rond de scholen voor blan ken, wanneer deze in september weer opengaan. Een federale rechtbank heeft enige tijd gele den de opheffing van de rassen scheiding op de scholen in die stad met ingang van het nieuwe schooljaar gelast. In Sacramente heeft de gou verneur van Californië, Edmund Brown, zaterdag een verordening uitgevaardigd, krachtens welke iedere vorm van discriminatie naar ras of geloof bij de over heidslichamen en bij bedrijven die vestigingsvergunningen heb ben of rechtstreeks voor de staat werken is verboden. Deze veror dening is vooral gericht tegen de uitvoerders van openbare wer ken die bij het indienstnemen van personeel rassendiscrimina tie toepassen en tegen de kap pers en caféhouders die negers weigeren te bedienen. Zondag heeft een Boeddhisti sche monnik in Pan Thiet, in Zuid-Vietnam, zelfmoord ge pleegd door zich met benzine te overgieten en zichzelf daarna in brand te steken. Het was de tweede openbare zelfmoord van een monnik, die werd gepleegd om de aandacht te vestigen op een Boeddhistische campagne tegen de Katholieke regering van president Ngo Diem. De monnik, die zichzelf in brand stak, behoorde waarschijn lijk tot een groep monniken en nonnen, die sinds afgelopen dins dag opeenvolgende hongersta kingen van 48 uur houden. Op het tijdstip van de zelfmoord werd in Pan Thiet, evenals in andere steden in Zuid-Vietnam, een herdenking gehouden voor de monnik, die zieh op 11 juni» in Saigon op dezelfde .wijze van' het? leven beroofde. Verwacht wordt, dat door deze gebeurtenis de spanningen tus sen de Boeddhistische leiders en de Zuidvietnamese regering zul len toenemen. Door sabotage is in de nacht van vrijdag op zaterdag in Uru guay, 11 km van Montevideo, een trein verongelukt. Er zijn 24 doden en 78 gewonden. Doordat men een wissel met stenen had geblokkeerd kwam de trein, bestaande uit een loko- motief en drie rijtuigen met 175 passagiers, op een zijspoor, waar goederenwagons ter- belading stonden. Het werd een enorme ravage. De trein was uit Montevideo vertrokken en was juist op volle snelheid gekomen. Het ongeluk heeft grote verontwaardiging in het land gewekt Er wordt koortsachtig gezocht naar een zwakzinnige, die in de omgeving van de plaats, waar het ongeluk zich heeft voorgedaan, heeft ge woond doch nu verdwenen is. Het nationale congres van de Italiaanse neo-fascistische MSI- partij is zaterdag korte tijd on derbroken omdat zwarthemden die het niet met elkaar eens wa ren, op de vuist gingen. Een groep die voorstander is van terugkeer naar vóóroorlogse fascistische methoden verliet later de vergaderzaal. De partij beschikt over zeven en twintig zetels in de Kamer van Afge vaardigden. In het gebouw van het Neder landse consulaat-generaal in Kaapstad zal de Nederlandse jongen Theo Arends vandaag tijdens een receptie te zijner ere een horloge worden overhandigd, hem geschonken door het Carne- gie-heldenfonds. Theo Arends, die zeven jaar geleden met zijn ouders naar Zuid-Afrika emi greerde, heeft verleden jaar een jongetje uit de zee bij Scheve- ningen gered. In hotel De Wittebrug te Den Haag zijn vrijdagavond dc minis ters en» staatssecretarissen van dc afgetreden regering-De Quay voor het laatst bijeen geweest Tijdens deze bijeenkomst heeft de nieuwe minister-president mr, V. G. M. Marijnen medegedeeld, dat H.M. de Koningin aan de niet terugkerende ministers en staatssecretarissen de volgende onderscheidingen heeft verleend. Tot commandeur in de Orde van de Nederlandse Leeuw wer den benoemd de oud-minister president en oud-minister van Algemene Zaken dr. J. E. de Quay en de oud-minister van Financiën dr. J. Zijlstra. door MILT# GANZ 39) Nadat hij afscheid genomen had, slenterde hij een ogenblik later door de straten van de stad en kon zich maar niet meer herinneren, welke boodschappen Mila hem had opgedragen voor dat zij wegging. Ook in zijn hoofd begon de vurige Hon gaarse wijn te spoken. Een half uur lang bleef hij voor allerei etalages waar hij langs kwam staan en brak zich het hoofd. Een levensgrote Venus was het beslist niet! Ook geen theatergordijn! Even dacht hij aan punaises toen aan een stofblik en tenslotte zelfs aan een potje voor de kleine Mi- chaël. Eindelijk verwierp hij dat allemaal werd inwendig kwaad en haastte zich naar de aanlegplaats van het bootje, om een paar uur vroeger thuis te •kunnen komen. Trots de nevel in zijn hoofd was hij er zich in eens van bewust, dat het toch eigenlijk niet erg menslievend was, al de zorgen van de ver huizing op het hoofd van de ar me Ürsula te laten neerkomen. Toen de schipper juist de loopplank wilde intrekken, kwam er nog iemand, zwaaiend met armen en stok, en met wap perende jaspanden aangerend en betrad als laatste passagier de kleine „Zwaluw", 'die door iedereen de „Eend" genoemd werd. Intussen stond in de Stille Hoek in Sonnwil alles het on derste boven. Hoewel Ursula sinds het eerste hanengekraai in de weer was, kwam er geen einde aan het inpakken. De goede ziel liet haar tempera ment de vrije loop en wierp al les naar hartelst door elkaar er was immers toch niemand, die daar last van had. Zwetend van ijver liep zij al uren heen en weer, trap op en trap af, van de kelder naar de achterplaats van de achter plaats naar de kelder; van het huis naar de tuin van de tuin Het huis.,in. Tussendoor ging de {bel,en,'moest zij patiëntenop vangen, die vaak ongelooflijk 'spraakzaam waren. Eindelijk'.was zij (klaar.. Alleen jaUes-watJtot het beroepvantde (dokter ^behoorde was nog 4 on- jingepakt;* want* hijv had immers gezegd,'dat dit tot'het laatste moest wachten. Zorgvuldig, 'bijna plechtig, legde Ursula de kostbaarheden van haar meester in de laatste' kisten en dozen die zij nog tot haar beschikking had, goed oppassend, dat er niets beschadigd werd. Twee dingen waren er die vooral erg voorzichtig overgebracht moes ten worden: de microscoop van de dokter en de hersens van de vroegere schoenmaker Lussi, die in een glazen pot met spiritus lagen en volgens haar meester een anatomische merkwaardig heid uitmaakten. Deze twee hei ligdommen van de dokter zette Ursula op een theeblad apart in een hoek van de kamer, vast besloten, ze gedurende het transport niet uit het oog te verliezen. Juist toen de onvermoeibare niets meer vond om in te pak ken en even ging zitten om een beetje uit te rusten, naderden zware stappen door de gang. In de deur verscheen boer Hane- man. dezelfde, die Christen be geleid had op zijn eerste nach telijke tocht. Hij was getrouwd met de weduwe van zijn broer en was nu heer en meester op de Leenhof. „Dag juffrouw Ursula! Bent u klaar?", zei hij om een hoek van de deur. Ursula stond op van de kist, waar zij gezeten had temidden van oude couranten en proppen houtwol. „Dag Haneman! Prach tig dat u er bent! Staat de wa gen beneden?" „Ja, die is er. Maar hij is al leen met de ossen bespannen de paarden waren dringend op het veld nodig". Ursula sperde van verbazing haar mond en ogen open. „Een ossewagen? Bent u sta pelgek, Haneman? Het huisraad van mijn dokter op een osse wagen?" „Nou ja, juffrouw Ursula, dat is toch helemaal niet zo erg! Het gaat een beetje langzaam; maar dat kan geen kwaad en kosten doet het ook niets ik doe de vracht gratis". Gratis» Dat klonk niet gek. De dokter hield van goedkoop; dus zou men tenslotte die ossen nog op de koop toe kunnen nemen, 't Mocht dan een beetje raar uitzien, maar mijnheer was toch weg en wat niet weet, wat niet deert! Ursula was gerustgesteld. „Laten we dan maar begin nen, Haneman! Vooruit met de rommel, op uw staatsiewagen! Als de dokter thuiskomt moet alles in de nieuwe woning en u met uw olifanten verdwenen zijn!" (Wordt vervolgd.) Tot grootkruis in de Orde van Oranje-Nassau mr. J. M. L. Th. Cals, oud-minister van Onder wijs, Kunsten en Wetenschap pen. Tot grootofficiér in de Orde van Oranje-Nassau werden be noemd mej. dr. M. A. M. Klom- pé. oud-minister van Maatschap pelijk Werk, drs. W. K. N. Schmelzer, oud-staatssecretaris van Algemene Zaken, en de heer M. R. H. Calmeyer, oud-staats secretaris van Defensie. Tot commandeur in de Orde van Oranje-Nassau werden be noemd de oud-vice-minister-pre sident en oud-minister van Ver. keer en Waterstaat, drs. H. A. Kortjials, de oud-staatssecretaris van Buitenlandse Zaken, dr. H. •R. van Houten, en de oud-staats- secretarig van Onderwijs, Kun sten en Wetenschappen, dr. H. H. Jansen. Tot ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw werden be noemd de oud-ministers Beer man, Visser en De Pous. resp. oud-minister van Justitie, van Defensie en van Economische Zaken, en de heren Stijkel, Gij zeis en Roolvink, oud-staats secretarissen van Verkeer en Waterstaat, van Economische Zaken en van Sociale Zaken en Volksgezondheid. Nadat de minister-president het Koninklijk Besluit had voor gelezen, reikte hij de versierse len, die bij deze onderscheidin gen horen, uit. Niet aanwezig waren de oud-staatssecretarissen Calmeyer, Van Houten, Janssen en Stijkel. Verschillende van de aanwezi ge oud-ministers en staatssecre tarissen staan aan de vooravond van hun vakantie. Zo gaat mej. Klompé naar Italië, terwijl de heer Cals naar Frankrijk gaat. Aan de niet aanwezigen werd een gelukwenstelegram gezon den. De oude en de nieuwe minis ter-president hielden in de bij eenkomst in hotel De Wittebrug over en weer hartelijke toespra ken. Oud-minister-president De Quay sprak in zijn rede zijn gro te vertrouwen uit in de nieuwe regeringsploeg. Behalve de genoemde oud staatssecretarissen was ook oud minister De Pous niet aanwezig. De directeur-generaal voor de volksgezondheid pro^, dr. P. Muntendam wil pas., over tuber- eulose-eradicatie spreken, indien mondiaal het einddoel van de uit roeiing is bereikt. Tijdens een klinische les aan de Rijksuniversiteit in Leiden, waarvan dé tekst thans is gepu bliceerd in het „Nederlands tijd schrift voor Geneeskunde", heeft prof. Muntendam ervoor gewaar schuwd, dat hoe intensiever het verkeer tussen de staten der wereld wordt, des te voorzichti ger men ook moet zijn met het gebruik van het begrip uitroeiing. Dat heeft volgens prof. Munten dam de tyfus-bestemming in Zermatt nog eens duidelijk ge maakt. Bijdragen van de overheid tot de tuberculosebestrijding mogen volgens prof. Muntendam niet aan beperking worden onder worpen op grond van de over weging dat de afnemende fre quentie van t.b.c. een mindere intensiteit van liet speurwerk mogelijk zou rechtvaardigen. In het stadium van bestrijding tot uitroeiing is zelfs verhoogde we tenschappelijke paraatheid voor waarde, zo meent prof. Munten dam, hetgeen z.i. dan ook in het rijkssubsidiebeleid tot uitdruk king komt. In 1950 gaf de rijks overheid voor de t.b.c.-bestrijding ƒ2,9 miljoen uit, in 1963 ƒ8,8 miljoen. Geïntensiveerde opsporing on der de jeugd door regelmatig herhaald tuberculine-onderzoek acht prof. Muntendam wel ge wenst, maar hij wil daarbij geen wettelijke dwang. De geschiede nis van de laatste kwart eeuw leert naar zijn oordeel, dat de waarde van de t.b.c.-bestrijding gegrond op vrijwilligheid niet mag worden ondermijnd door wettelijke dwang in incidentele gevallen. Wel ligt er volgens prof. Muntendam voor de over heid een „terrein van ernstig-be raad" t.a.v. de in ons land wer kende buitenlandse arbeiders. Hoe meer arbeiders in Nederland te werk worden gesteld uit lan den met een belangrijk hogere t.b.c.-morbiditeit, des te meer ge vaar dreigt er voor het binnen komen van besmettingsbronnen en des te sluitender zullen de maatregelen moeten zijn om dit gevaar te beperken. De vraag of aan een werkver gunning voor buitenlandse arbei ders ook voorwaarden op het gebied van de gezondheidstoe stand verbonden mogen worden, beantwoordt prof. Muntendam onder de vigerende wetgeving ontkennend. Indien deze moge lijkheid ook in de toekomst niet verwezenlijkt kan worden en ook aan verblijfsvergunning geen geneeskundig onderzoek zou kunnen worden verbonden, zal volgens prof. Muntendam met medewerking van de bedrijfsge neeskundige diensten regelmatig onderzoek van deze arbeiders noodzakelijk zijn in het belang van henzelf en ter voorkoming van besmetting van mede-arbei ders.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1963 | | pagina 2