Wat kun je doen met f 100,-?
Rechtszaken
RADIO EN TELEVISIE
jonqleuRS met óe blaaspijp
DINSDAG 23 JULI 1963
pagina 5.
Het geheim
van een goedkope vakantie
De „Indonesische Oceaan
.WOENSDAG 24 JULI
DE VRIJE ZEEUW
Velen worstelen nog met het
probleem hoe zij hun vakantie
moeten bekostigen. En bij het
^bespreken van de plannen klinkt
dan dikwijls ook nog de verzuch
ting: wat doe je nu nog met hon
derd gulden?
Toen valt er, voor wie een gro
te dosis enthousiasme en een
goed humeur mee van huis
neemt, nog veel wetenswaardigs
te beleven. Met een bescheiden
bedrag aan contanten in onze
zak valt het mee wat je in eigen
land nog allemaal kunt doen.
Buiten ae „geijkte" mogelijkhe
den voor de vakantieganger,
waar de verschillende vouwoia-
den vol van staan, kun je immers
ook eens buiten de atgesieten pa
den rijden en zelfstandig op
avontuur uitgaan. Dan kun je
tot de ontdekking komen, dat
ons kleine landje toch nog groter
is dan menigeen denkt.
Maak eens een heerlijke wan
deling (.met wandelkaart) in een
natuurreservaat. Mocht het ge
luk met u zijn dan treft u op
een wandeling in het bos wel een
jachtopziener .aan. Zolang u zelf
binnen de paden blijft zijn jacht
opzieners u gewoonlijk goed ge
zind. Een gesprek over net weer
is gauw aangeknoopt en allicht
loopt dat op een boeiend verhaal
over avonturen met stropers uit.
En wie zal zeggen of hij u al pra
tend meevoert, diep het bos in,
naar de vaste voederplaatsen van
zwijn of hert? Zo'n toevallige
ontmoetting leidt so% tot bele
venissen, waar de „doorsnee-toe-
rist" geen weet van heeft. U
moet de kans durven wagen, als
het u „meezit" geeft de ontmoe
ting met een koppel wilde zwij
nen meer voldoening dan een
kermis of buitenlandse reis u zou
kunnen bieden.
Voor een dubbeltje op de
eerste rang
Natuurlijk behoeft u de geijk
te bezienswaardigheden niet over
te slaan. De iolders van de
V.V.V.'s sommen in geuren en
kleuren alle mogelijkheden op
en bieden volop gelegenheid om
allerlei interessante ervaringen
op te doen a raison van enkele
dubbeltjes entreeprijs en een
paar kwartjes voor de bus. Wie
met een lunchpakket op stap
gaat, heeft verder nog maar wei
nig beslist onvermijdelijke kos
ten. Het zijn dan eigenlijk hoofd-
i zakelijk nog de verteringen en de
prentbriefkaarten die het 'm
doen.
Er zijn nog meer prettige din
gen die men kan doen. Rustig
thuisblijven bijvoorbeeld, een hele
dag lang met een spannend boek
in een gemakkelijke stoel, waar
het natje en droogje door char
mante, dienstvaardige geesten
steeds onder handbereik worden
opgeschept. Geleidelijk groeit u
dan naar een staat van behaag
lijke gemoedsrust, die het grote
NEGEN MAANDEN GEËIST
VOOR BEROVING ONDER
GEWELDPLEGIN G.
De officier van Justitie bij de
rechtbank te Amsterdam heeft
maandagochtend tegen de 34-
jarige monteur J. F. van E. uit
Amsterdam en tegen de 20-jarige
geen vaste woon- of verblijf
plaats hebbende zeeman L. D.,
beiden gedetineerd, wegens be
roving met geweldpleging negen
maanden gevangenisstraf met af
trek geëist. Bovendien vorderde
de officier ten opzichte van D.
de tenuitvoerlegging van een op
gelegde voorwaardelijke .gevan
genisstraf van drie maanden.
De twee mannen hadden op 28
maart van dit jaar 's avonds om
11 uur op het Spui in Amster
dam een Engelsman beroofd van
dertig gulden. Zij stonden voor
een bar in de Voetboogstraat
toen de Engelsman hen passeer
de. Volgens de verklaring van de
Engelsman had D. deze "om een
biertje gevraagd, hetgeen hij had
geweigerd. ÏDs mannen, waren
hem gevolgd en op het Spui was
hij van achter gegrepen en met
zijn rug tegen een muur gedrukt.
De mannen hadden hem geslagen
en gestompt en zijn geld geëist.
De Engelsman had zijn porte
feuille aan D. gegeven, waaruit
deze de dertig gulden haalde.
Daarna hadden de mannen zich
luid lachend verwijderd. Latei-
werden zij door de politie gear-
resteerd.
Van E. zeide de Engelsman niet
te hebben geslagen. Hij was D.
gevolgd uit sensatiezucht. Van
de buit had hij volgens zijn zeg
gen tien gulden ontvangen. De
mannen verklaarden zich van het
gebeurde niet veel meer te kun
nen herinneren. Beiden hadden
die dag veel gedronken en
's avonds waren zij al „ver heen".
D. gaf toe dat hij de beroving
had gepleegd. Of Van E. hem had
geholpen wist hij niet meer. Om
het geld kon hij het niet hebben
gedaan, want hij had genoeg geld
bij zich, evenals Van E.
De officier van Justitie vond
het, ondanks dat het gestolen be
drag niet groot was, een heel
kwalijke zaak wanneer een
vreemdeling om 11 uur 's avonds
op het Spui, dus niet eens in een
lugubere buurt, op een dergelijke
manier wordt overvallen, gesla
gen en gestompt en beroofd van
een portefeuille.
De verdediger van Van E. vroeg
vrijspraak of ontslag van rechts
vervolging ten opzichte van de
ten laste gelegde beroving en een
zo licht mogelijke straf ten op
zichte van de ten laste gelegde
heling.
De advocaat van D. verzocht
de rechtbank te willen overwe-
wegen zijn cliënt een voorwaar
delijke straf op te leggen.
De rechtbank zal 31 juli uit
spraak doen.
ANDERHALFJAAR GEËIST
TEGEN ALGERIJNS
VINGERVLUG PAAR
De officier van Justitie bij; de
rechtbank te Amsterdam, mr. G.
R. Nube, heeft maandagochtend
tegen twee Algerijnse jongelieden
een jaar en zes maanden gevan
genisstraf geëist wegens diefstal
van een tweetal kostbare ringen
ten nadele van een Amsterdamse
juwelier en voor vele gevallen
van de met succes toegepaste
wisseltruc in tal van steden van
ons land. De verdachten zijn de
20-jarige Mustafa M. en een
jonge vrouw, Silvana M„ beiden
laatst woonachtig te Amiens, die
aanvankelijk bij de politie had
opgegeven dat zij achttien jaar
is maar ter zitting van de recht
bank verklaarde pas zestien te
zijn. Dit is niet het enige raadsel
rond dit tweetal. Want terwijl
door de rechtbank werd aange
nomen, dat zij; broer en zuster
zijn verklaarde de verdediger van
de jongeman, mr. J. de Jong, dat
ziji tartstochtelijk verliefd op el
kaar zijn en er verder in het ge
heel geen familieband bestaat.
Het tweetal is op 23 april in
Rotterdam aangehouden toen het
zonder succes had getracht de
wisseltruc toe te passen. Maar de
man en de jonge vrouw werden
al gezocht door de politie in Am
sterdam, Utrecht, 's-Hertogen-
bosch, Alkmaar en Eindhoven.
Zij opereerden steeds tezamen
en pasten ook voortdurend de
zelfde methode toe: zij stapten
een winkel binnen om een biljet
van honderd gulden te wisselen
en omdat zij zich niet voldoende
verstaanbaar konden maken
hielp de man letterlijk een hand
je om zijn bedoelingen te verdui
delijken. Hij pakte bankpapier uit
de cassa of geldkist en maakte
tellende bewegingen. Als het
bankje was gewisseld en het paar
was verdwenen werd steeds geld
vermist.
Voor de rechtbank nam de
jonge vrouw echter alle schuld
op zich. Zij had de ringen bij de
Amsterdamse juwelier gestolen,
zij ook had steeds het geld bij de
wisseltrucs weggenomen. Musta
fa had van niets geweten, had
achteraf ook geen geld aange
pakt: „We aten samen en dan
betaalde zij alles", zo zei hij.
Maar de getuigen, slachtoffers
van de wisseltruc, verklaarden
anders: Mustafa had steeds het
woord gevoerd en had ook altijd
de greep in de kassa of de geld
kist gedaan.
Mr. Nube achtte de diefstal
van de ringen alleen ten aanzien
van de jonge vrouw bewezen.
Mustafa werd door hem heling
toegeschreven. De overige drie
gevallen met de wisseltruc achtte
de officier bewezen voor beiden.
Hij noemde het paar „grenzen
loze gauwdieven met de snelheid
van eksters. Zij zijn veel te lui
om te werken. Stelen zit hun in
het bloed." Mr. Nube vond de
houding van de mannelijke ver
dachte „onsmakelijk onridder
lijk" en eiste tegen elk een jaar
en zes maanden „om ze duidelijk
te maken, dat zij het uit hun
hoofd moeten stellen om nog
eens naar Nederland te komen".
De verdediger van Silvana M.,
mr. H. P. van Duiken, zei dat de
grote schuldige niet terecht
staat. Dit zou volgens hem een
zekere Ali Abdallah zijn, een
man, die bij Interpol als een in
ternationaal misdadiger bekend
zou staan. Mr. Van Duiken zei de
indruk te hebben, dat de twee
jonge mensen onder druk van
Abdallah hebben gewerkt. Omdat
hij het niet eens was met de ten
lastelegging vroeg de verdediger
ten aanzien van de diefstal van
de ringen voor zijn cliënte vrij
spraak en voor de andere punten
een aanzienlijk lagere straf.
Mr. J. de Jong, sprekend voor
Mustafa M., vertelde, dat de fa
milie van hét tweetal het meisje
geheel heeft laten vallen. „Men
heeft mij uit Frankrijk gevraagd
of invrijheidstelling van de jon
geman tegen borgtocht mogelijk
is. Er is daar blijkbaar dus geld.
Misschien kan hij veroordeeld
worden tot een gecombineerde
straf met een forse geldboete".
De rechtbank zal in deze zaken
op 31 juli uitspraak doen.
geheim van de ervaren pension
gast schijnt te zijn. En dat is dan
ontbetwist de allergoedkoopste
mogelijkheid...
Luisteren kost niets!
Maar wilt u er, in een royale
bui, een paar kwartjes meer
tegenaan gooien, dan kunt u uw
geluk eens wagen achter een kop
koffie in het dorpscafé. Als de
kastelein zijn vak verstaat, dan
zal hij u de weg kunnen wijzen
naar de vertellers van de streek;
naar de mensen, die de sagen en
legenden uit de mouw schudden
en u uren lang aangenaam bezig
kunnen houden met gruwelijke
verhalen over heksen, die hun
sabat vierden op de Hunnen
schans of over het klooster dat
met al zijn verdorven inwoners
verzonk in het Sonnese Gat..Rijk
is de schat aan verhalen, maar
het gilde der ware vertellers
sterft uit.
Zo kan aan het eind van de
vakantie zelfs nog zoveel over
blijken te zijn, dat een avondje
gezellig uitgaan nog wel kan lij
den. Of men moet bijvoorbeeld in
één of ander museum zó door de
cultuur gegrepen zijn, dat het
saldo al' eerder aan een paar re-
produkties is gespendeerd.
Maar hoe het ook zij, voor wie
het avontuur mint en de mensen
om zich heen met ongeveinsde
belangstelling tegemoet treedt is
er overal avontuur te vinden.
Zelfs in kleine, liefelijke dorpjes
waar men in de eerste p'aats kan
genieten van wat de natuur er
nog aan schoons te bieden heeft.
(Nadruk verboden)
Het officiële Indonesische
persbureau „Antara" meldt dat
bij de Indonesische marine, zulks
in opdracht van president Soe-
kamo, in het vervolg over de
„Indonesische Oceaan", inplaats
van over de Indische Oceaan zal
worden gesproken.
DE EERSTE MINISTER
EN DE STUDENT
De Franse premier Pompidou is
voor een officieel bezoek naar
Turkije vertrokken. De wiskun-
destudent Yves Rehbi schreef de
eerste minister of hg mee mocht
in het vliegtuig voor een studie
reis. De heer Pompidou stemde
toe. Op de foto Yves Rehbi naast
de premier in het vliegtuig.
HILVERSUM I: 7.00 Nieuws;
7.10 Dagopening; 7.20 Populaire
klassieke muziek (gr.); 7.45 Ra
diokrant; 8.00 Nws; 8.15 Koor
zang (gr.); 8.30 Lichte gram.;
8.45 Muziek uit Tirol (gr.); 9.00
Voor de zieken; 9.35 Waterstan
den; 9.40 Voor de huisvrouw;
10.10 Gram.; 10.15 Morgendienst,
10.45 Geestelijke liederen; 11.10
Klass. muz.; 12.05 Lichte gram.;
12.30 Med. t.b.v. land- en tuin
bouw; 12.33 Lichte orkestmuziek
en zangsoliste; 12.53 Gram. en
actualiteiten; 13.00 Nws; 13.15
Licht instrumentaal ensemble;
13.35 Klass. muz.; 14.30 Populai
re klass. muz. (gr.); 14.50 Klass.
en moderne kamermuz.; 15.20
Moderne muziek; 15.50 Bijbel
vertelling voor de jeugd; 16.00
Vakantieprogramma v. d. jeugd;
17.00 Lichte orkestmuziek (gr.);
17.20 Jazzmuziek; 17.40 Beurs
berichten; 17.45 Musette-ensem-
be en zangsolisten; 18.10 Koor
zang, sopraan en orgel; 18.30
Lezingen; 18.45 Filmmelodieën
(gr.); 19.00 Nws en weerber.;
19.10 Muziek van het Leger des
Heils; 19.30 Radiokrant; 19.50
Dansmuziek (gr.); 20.00 Wiener
Festwochen 1963; 22.00 Liedjes
van de Britse eilanden; 22.30
Nws; 22.40 Avondoverdenking;
23.00 Koorzang; 23.10 Klank
beeld"; 23.55—24.00 Nws.
HILVERSUM II: 7.00 Nieuws;
7.10 Ochtendgymn.7.20 Social,
strijdlied; 7.23 Lichte gram. en
reportages; 8.00 Nws en social,
strijdlied; 8.18 VARA's boot
tocht 1963; 8.25 Lichte gram.;
8.55 Kookpraatje; 9.00 Ochtend
gymn. voor de vrouw; 9.10 Can
tate (gr.); 9.40 Geluidsjagers;
10.00 Kijken naar kunst; 10.05
Morgenwijding; 10.20 Lichte
gr.; 10.35 Cabaret; 11.00 Weense
melodieën (gr.); 11.30 Klassieke
en moderne muziek; 12.00 Lich
te gram.; 12.30 Med. t.b.v. land
en tuinbouw; 12.33 Voor het
platteland; 12.38 Lichte muziek;
13.00 Nws; 13.15 Italiaans en
semble met zangsolist; 13.50
Lichte gram.; 14.00 Klassieke
muziek; 15.00 Politiek vraagge
sprek; 15.10 Voor de jeugd;
16.30 Tango-Rumba-orkest en
zangsolisten; 17.00 Tips voor
vakantie en snipperdagen; 17.50
Regeringsuitz.; 18.00 Nieuws en
comment.; 18.20 Actualiteiten;
18.30 Melodieën-Expres; 19.00
Voor de kinderen; 19.10 Licht
instrumentaal trio; 19.30 Voor
de jeugd; 20.00 Nws; 20.05 VA
RA's boottocht 1963; 20.45 Kaf
en koren: wekelijkse notities;
20.55 De Fuif, hoorspel (herha
ling van 15 nov. 1962); 22.10
Lichte gram.; 22.20 Sport hal
verwege; 22.30 Nws; 22.40 Jazz-
magazine; 23.25 Danzi-kwintet;
23.55—24.00 Nws.
BRUSSEL (VI.): 12.00 Nws;
12.03 Noordzeefestival; 12.30
Weerber.; 12.35 Lichte muziek;
12.50 Beursber.; 13.00 Nws; 13.15
Kamermuziek; 14.00 Nws; 14.03
Gevar. muz.; 14.30 Jeugdkoor
zang; 15.00 Symfonische muz.;
16.00 Nws; 16.03 Beursber.; 16.09
Gevar. muz.; 17.00 Nws; 17.15
Kamermuziek; 17.55 Pianomuz.;
18.00 Nws; 18.03 Gitaarmuziek;
18.10 Lekenmoraal en filosofie;
18.30 Voor de soldaten; 19.00
Nws; 19.40 Gram.; 19.50 Noord-
zee-Festival; 20.00 Populaire
muziek; 21.00 Lichte muziek;
21.20 Populaire muziek; 22.00
Nws; 22.15 Dansmuziek; 23.00
Nws; 23.05 Jazzmuz.; 23.55 Nws;
24.000.45 Voor de zeelieden.
Televisieprogramma's.
NED. T.V.: 17.00 De Verrekij
ker, jeugdjournaal; 17.1017.45
Voor de kinderen; 19.30 Arche
ologische vondsten (III); 20.00
Journaal en weeroverz.; 20.20
Een mannenhuishouding, feuil
leton; 21.05 Ziek zijn beter
worden, medische rubriek; 21.30
De aardappeleters, cabaretpro
gramma; 22.00 Sport met een
kleine s, documentair program
ma; 22.30 Journaal en weer-
overzicht; 22.40-23.45 Openings
kerkdienst t.g.v. de 11e Deut-
scher Evangelische Kirchentag
in Dortmund.
BELGIë (VI.): 19.00 Voor de
jeugd; 19.30 Ripcord: Losgeld
voor Laurie, T.V.-feuilleton;
19.55 De weerman; 20.00 Nws;
20.20 De man met de revolver,
psychologische western; 21.45
Reportage van de Royal Inter
national Horse Show te Londen;
22.25 Nws.
Leerdam (P P) - De glinstering van het Lingewater is als een
feestelijk voorspel. Zoals dat water stroomt en er de kleuren van
het landschap en de blauwe lucht met de witte wolken laat ver
vloeien, zoals daar overheen de zon de vonken spettert van een
alles verwarmend vuur, zo is dat ook in de werkruimten van de
fabriek. De zon is er een batterij van ovens geworden. Vele ovens.
Daarin rust, doorgloeid van hitte, het vloeibare kristal en glas.
Zand, soda en kalk of zilverzand, menie en potas, wanneer het
gaat om het mengsel waaruit kristal ontstaat - vormen er de pro
zaïsche grondstoffen waaruit met een elegant instrument als een
blaaspijp en verder nog wat hulpgereedscliappen een doorschij
nend stuk poëzie ontstaat. Zilverig als het helderste water. De be-
proces van een glazen voorwerp
zich voltrekt.
Voor Copier werd daarmee het
glasblazen een bijzonder avon
tuur. Dat avontuur bepaalde mee
zijn verdere leven. Want zoals de
schilder zijn verven, de beeldhou
wer zijn steensoorten beheerst,
zo vond hij in de groeiende in
dustrie zijn instrument. En daar
mee vormden zich de series, de
drinkglazen en de kandelaars,
de asbakken en de karaffen, de
serviezen en de vazen waarmee
hij in tienduizenden exemplaren
in tal van landen de naam Leer
dam tot een begrip maakt. En
aldus doende ook die van ons
boeiend schouwspel vormen als
het spel met de voetbal in een
tot de nok toe gevuld stadion.
En dat alles om zo'n simpel
glaasje
Vier man in een team Zij vor
men samen een industriële esta
fette, die onophoudelijk van start
gaat wanneer de glasblazer zijn
ijzeren blaaspijp in de gloeiende
massa steekt om daaraan een
klompje glas te vangen.
Precisie-acrobaat
DAT KLOMPJE is een begin
en de voorvorm - de paraison
zoals dat in de vaktaal heet -
moet daaruit rollen en enig bla-
Avontuur m Glas
weging ervan verstilt in zijn doorschijnende begrenzing. Zo is het
glas dat behalve serieprodukt met een uitermate nuttig doel in
de handen van de vakman-kunstenaar vanuit die simpele be
standdelen zand, soda en kalk kan groeien tot een artistiek pro-
dukt, zo helder en tegelijk zo broos dat het in geen ander mate
riaal zijn gelijke vindt. Reeds de oude Egyptenaren kenden het
recept, dat vijftig eeuwen heeft overleefd. Eeuwen van chemische
en technische vooruitgang, waarin de wereldrijken van Rome en
Venetië en Bohemen, het oude Perzië en het moderne Frankrijk
Byzantium de erfenis van de pyramidenbouwers verder droegen,
en de laatste tientallen jaren ook Nederland schreven in deze erfe
nis hun eigen karakteristieke paragraaf. Voor Nederland gebeur
de dat door Andries Dirk Copier.
Wie is Copier
COPIERS NAAM was ons al be
kend van allerlei tentoonstellingen
en musea jarenlang voor wij hem
voor de eerste maal ontmoetten.
We zaten toen te midden van de
ontelbare probeersels en afgewerk
te stukken die overal in zijn werk
kamer verspreid staan, maar wij
spraken over ons beider liefde
voor de Hoge Vel".we.
Zo'n gesprek, zo'n keus voor zijn
onderwerp, schijnt ons kenmer
kend voor Copier.
Met zijn tweeënzestig jaren -
hij werd op 11 jam ari 1901 in
de glasstad Leerdam geboren -
al een half mensenleven lang een
der zeer groten onder de gro
ten, blijft hij de gevoelige mens
die aan de eigen heldendaden bij
voorkeur met een speels gebaar
voorbij glipt.
Samen met 't Hollandse landschap
heeft 't glas Copiers ontwikkeling
als kunstenaar bepaald. In Leer
dam (vijfduizend inwoners bij
de eeuwwisseling thans met 12.500
inwoners meer dan verdubbeld)
speelt de glasfabriek van die naam
met zijn ongeveer vijftienhonderd
werknemers een alles overheer
sende rol
In die wereld is Andries Dirk
Copier groot geworden, zijn va
der was er al ontwerper aan de
glasfabriek. Wat zou het anders
zijn, dan dat hij al jong in het
door familietraditie getekende
voetspoor stapte? Op zijn dertiende
had hij de mulo al achter de
rug, in Utrecht ging hij op zijn
zestiende jaar naar de grafische
school. Ook nu nog spreekt hij
daarvan als over een plezierige
ondergrond voor zijn verdere
ontwikkeling, al leerde hij daar
meer versieren dan vormen.
Dat laatste kwam pas daarna,
toen hij in Rotterdam de avond
lessen ging volgen aan de acade
mie en er overdag zijn vrije uren
volmaakte met dwalen in het oude
museum van Boymans.
Perzisch voorbeeld
WAT HIJ ER ZOCHT - en vond -
was vooral de sprookjesachtige
schoonheid van 't oude Perzische
glas dat daar verzameld was.
Veertig jaar later, toen hij er zelf
zijn eigen tentoonstelling kreeg,
was zijn naam voor de minnaars
van de glaskunst niet minder een
begrip geworden dan die van
land, dat in het produkt van zijn
glasindustrie al vroeg het bewijs
leverde dat ook 'n schepping
van de industrie in de eenvoud
van zijn vorm werkelijk' mooi kan
zijn.
Artiesten in de fabriek
Achter het simpelste drink
glas, achter elke bescheiden asbak
staat het werk van eèn hele stoet
mensen. De ontwerper, de man
nen van de in- en vérkoop, de af
werking en het vervoer de ver
tegenwoordigers en de admini
stratie.
Maar in hun midden - voor de
terloopse fabrieksbezoeker het
meest opvallend - beweegt zich
een bijzonder spectaculair kwar
tet.
Vier vakmensen, die ieder voor
zich een steentje aandragen om
het produkt dot zij samen maken
zijn uiteindelijke vorm te geven.
Bij unica zijn het er zelfs vijf
zen, zodat er een rood ver
hit "glaszakje" ontstaat, pasklaar
worden gemaakt, om in de eigen
lijke vorm te worden gebracht.
Zo'n vorm is tegenwoordig van
ijzer en daarin wordt nog steeds
door rollen en blazen, het wijn
glas gevormd, dat wij als voor
beeld hebben gekozen om duide
lijk te maken wat zich in zo'n
glasblazersteam allemaal afspeelt.
De glasmaker is daarin de twee
de man, en naar ons lekebegrip
zouden wij hem het liefst willen
omschrijven als een precisie-
acrobaat.
Wij hebben die term in de glas
fabriek Leerdam nooit horen ge
bruiken, maar de keus ervan zal
ieder duidelijk zijn als wij ver
tellen dat hij het is, die de pijp
met daaraan de kelk van het glas
van de blazer overneemt.. Zijn
eerste wachten is daarbij op de
keier (een vernederlanding van
het Franse werkwoord ceuillir,
Unicum van Copier
het oude Perzië. Om die te leren
beheersen verdiepte hij zich niet
alleen in de geest, maar even
zeer in de materie.
's Nachts wanneer alles stil was
in de fabriek, ging hij er binnen.
Meesterblazers van de oude stem
pel leerden hem daar de knepen
van het vak, dat hij gaandeweg
ging beheersen als iedere andere
goedgeschoolde arbeider. Niet
uitsluitend aan de tekentafel,
maar rechtstreeks op het platform
bij de oven, waar het wordings
of zes, al naar gelang de eisen
die het ontwerp ervan stelt
Teamwerk dus, nog afgezien van
wat er daarvoor (bij het mengen
van de grondstoffen bij een hit
te van vijftienhonderd graden
celcius vloeibaar worden gemaakt)
en daarna (bij het koelen en de
nabewerking) door anderen ge
beurt.
Teamwerk, waarbij de aan ruim
een meter lange blaaspijpen als
enorme vuurvliegen door de lucht
zwevende glasklompjes 'n even
dat "plukken" betekent), die op
zijn beurt een dunne staaf met
materiaal voor de steel en de voet
uit de oven heeft "geplukt."
Precies als een jongleur, in een
voortdurend draaiende beweging -
om uitzakken van het nog weke
glas te voorkomen - vormt hij
met een tang en houten schijf
de steel en de voet, die van nu
af aan een geheel vormen met
de kelk. Pas daarna wordt het
glas met een soort mes van de
blaaspijp verwijderd om tenslot-
De glasblazer aan het werk.
te door de indrager (nummer
vier van de werkgroep) naar de
koeloven te worden gebracht.
Gering verschil
ALS WE het opschrijven, staat
het er allemaal zo simpel. En ei
genlijk moet men vele keren tel
kens opnieuw in bewondering
hebben gestaan om het tot op de
milimeter nauwkeurig afknippen
van de overtollige glasmassa of
het precies plaatsen van een ranke
steel, om duidelijk aan te voelen'
hoeveel vakmanschap er in zo'n
werkgroep gebundeld is om al de
ze handelingen zo nru -keurig te
laten verlopen dat de leek de ui
terst geringe verschillen niet
opmerkt, die er tussen elk van die
duizenden glazen bestaan.
Wat er verder gebeurt is meer
belangrijk dan schilderachtig.
De langzame gang door de enorme
tunnel waarin alle voorwerpen
zo geleidelijk worden gekoeld,
dat alle temperatuursónderscheid
in de verschillende glaslagen
wordt weggenomen.
Pas' daarna volgt de nabewer
king De glazen worden gesorteerd
en vervolgens komen zij in de
springkamer om met behulp van
een diamant en een reeks felle
steekvlammetjes van de kop ont
daan te worden.
Handwerk blijft
SLIJPSTERS maken de randen
glad, die daarna door verhitting
worden rondgesmolten. Wil men
zich beperken tot de zuivere vorm
zonder versiering, dan is hiermee
het glas gereed. Voor het versie
ren bestaan verschillende metho
den.
Slijpen, graveren, etsen, beschil
deren en bewerking met een zand
straal, spelen daarbij een rol. Al
lemaal handwkerk, dat wel in le
vensgrote tegenstelling staat tot de
machines voor het goedkope glas,
die in de laatste veertig jaren zo'n
grote verandering in de glastech
niek hebben gebracht, in de fles-
senindustrie bijvoorbeeld is men
daardoor zover gevorderd, dat het
mogelijk is om het glas geheel
automatisch, zoryier één hand
bewerking te fabriceren. Nog
nauwkeuriger dan de glasblazers
het kunnen doen.
Toch zal de kunst vrn het blazen
met de mond en het verwerken
met de hand steeds een belangrij.
ke plaats innemen tegen alie
overmacht van de machine in.
(Nadruk verboden)
