Treedt Belgische regering af? Spaak naar Moskou Verenigde Staten vast vrijheid van Europa te besloten de verdedigen Dr. Beel gaat met vierspan K.V.P.-A.R.P-C.H.U.-V.V.D. praten Prins Bernhard reikt vier zilveren Anjers uit China verzet grenzen op Russisch gebied Britse pers over verdwenen journalist HET WEER WEERBERICHT HOOGWATER ZON- en MAANSTANDEN Koning Boudewijn houdt ontslag regering in beraad Radio De Koek Awnktrins Ml abonnement! Ternenzen WwdSHP-HeMSf^aefear I. van 9e Sande Redactie, adres? Noordstraat 55—57 Administratie-adresSmidswal Telefoon 01150 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: 6,— per Kwartaal* per maand f 2,—; per week 48 ct. Losse nrs 9 ct. DE VRIJE ZEEUW WOENSDAG 3 JULI 1963 19e Jaargang No. 5952 Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen Advertentieprijs per mtn 18 et? mmimeri9«* advertentie 'ƒ2,40. Rubriek: Kleine Advertenties Tgddn hanBÉto. advertenties) 5 regels ƒ1,10. Tedere regel meer 22 ct. Kleine Advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adrë» Bureau van dit Blad, 20 cent meer. Inzending advertenties te 's namiddags 2 nar. Voor het maandagnummer: zaterdags 10 imr. In een communiqué, dat dinsdagmiddag door het koninklijk paleis te Laken werd verstrekt, wordt verklaard, dat de Koning het ont slag van de regering, dat hem door eerste minister Lefèvre werd aangeboden, in beraad houdt. Zowel de Kamervoorzitter, Vande- acker, als de voorzitter van de Senaat, Struye, werden kort daarop in audiëntie ontvangen. Na een onderhoud met de eerste minister ontving Koning Boudewijn ook de voorzitter van de Christelijke Volksparty. Vandenboynants. De Katholiek-socialistische re gering Lefèvre-Spaak kwam eind april 1961 aan het bewind. Ze diende haar ontslag in wegens onenigheid tussen de regerings partijen over de door haar inge diende voorstellen ter regeling van taalproblemen. De uitbrei ding van bet tweetalig gebied van Brussel met zes tot nu toe ééntalige (Nederlands) randge meenten was voor vele Vlaamse leden van de C. V. P. onaan vaardbaar. Een tussenvoorstel, dat door de Vlaamse en Waalse vleugels van de C. V. P. in begin sel werd aanvaard, inhoudende een stelsel van faciliteiten voor Franstaligen in die zes gemeen ten voor de duur van drie jaar, waarna definitief over het lot van die gemeenten zou worden beslist, werd dinsdagochtend door het bureau van de socialis tische partij van de hand ge wezen. „'De regering heeft nu wel moeten vaststellen, dat de twee vleugels van haar meerder heid het niet meer met haar eens zijn", verklaarde de eerste minister voordat hij zich naar het paleis te Laken begaf. Toen een journalist hem er bij zijn terugkomst aan herinnerde, dat hij vorige week nog had ver klaard dat de regering niet ach ter de coulissen maar op het po dium namelijk voor het parle ment zou vallen, zei de heer Le fèvre: „Inderdaad, maar na het antwoord dat ik eerst van de C. V. P. óp het regeringsvoorstel en nu zoeven van de socialisten op het bemiddelingsvoorstel ont vangen heb, was het werkelijk niet meer nodig dat ik voor de Kamer kwam. De toestand was duidelijk". „Onderweg naar de Koning las ik Pascal", zei de eerste mi nister. „En speciaal de volgen de zinsnede: Het geduld van vliegen wint veldslagen". Regeringssrisis een dwaasheid „Een regeringscrisis acht ik bij de huidige stand van zaken een dwaasheid", zo zei de voor zitter van de Belgische Senaat, Struys, nadat hij dinsdagmiddag door Koning Boudewijn in audiëntie was ontvangen op het paleis te Laken. Zijn verklaring kwam drie uur nadat de eerste minister, Lefèvre, het ontslag van zijn Katholiek-socialistische regering had aangeboden „om dat de twee vleugels van de VRIJ WARM Ons land bevindt zich momen tcel in vrij warme en vochtige lucht, waarin de luchtdrukver- schillen, dus de windkracht ge ring zijn. Er komen perioden met zonneschijn voor, maar in loop van de dag ontwikkelen zich I laatselijk bu:" die soms van onweer vergezeld gaan. medegedeeld door het K. N. M. I. te De Bilt, geldig van heden ochtend tot hedenavond Perioden met zonneschynt. Perioden met zonneschijn, maar ook enige plaatselijke buien met een kans op onweer. Meesten tijds zwakke wind. Vrij warm. WOENSDAG 3 JULI vm. n.m. Breskens 11.25 11.43 Terneuzen 12.18 Hansweert 0.40 12.58 Walsoorden 0.50 1.08 DONDERDAG 4 JULI v.m. n.m. Breskens 12.26 Terneuzen 0.35 1.01 Hansweert 1.15 1.41 Walsoorden 1-25 1.51 ZON MAAN or onder op onder 3 4.25 21.03 17.43 2.18 4 4.25 21.02 18.49 2.45 5 <L26 21.02 19.51 t 3.18 meerderheid het niet eens meer met elkaar eens waren" over de oplossing van de moeilijkheden rond een deel van de ingediende taalontwerpen. „Probeer de si tuatie maar eens uit te leggen aan het buitenland, dat de ogen op ons gericht houdt", zei de heer Struye. „Het gaat om zes gemeenten. Sommigen stemmen ermee in aan die gemeenten een zekere tweetaligheid te geven, anderen gaan akkoord met een andere formule voor de twee taligheid in diezelfde gemeen ten. Hoe kan het tot een crisis komen als de standpunten el kaar zo dicht zijn genaderd?" Senaatsvoorzitter Struye doel de op 't taairegiem in zes Brus selse randgemeenten, die tot nu toe ééntalig Nederlands zijn. Vol gens het regeringsvoorstel zou den bij de Brusselse agglomera tie moeten worden gevoegd en derhalve tweetalig worden. Dit voorstel was voor vele leden van de Vlaamse vleugel van de CVP onaanvaardbaar. Een voorstel om de zes gemeenten buiten de Brusselse agglomeratie te hou den maar er ten behoeve van de Franstalige inwoners een stelsel van faciliteiten in het leven lo roepen, werd ('.oor de CVP, zij het zonder geestdrift, aanvaard, maar door de socialisten verwor pen. Geen gapende afgrond ,Men moet een nieuwe inspan ning doen voor toenadering", zei de heer Struye. „Er is geen be ginselkwestie in het geding. Ik zou een zeker optimisme willen bewaren. Er gaapt geen afgrond tussen het oorspronkelijke re geringsvoorstel en het tussen voorstel. Het gaat slechts om enkele stappen, die men gemak kelijk zou kunnen zetten". Toen hem erop gewezen werd dat het parlement eind deze maand op recès zou moeten gaan, zei hij„Laat ons daar niet over spreken. Wij zullen zo lang vergaderen dis nodig is". Intussen heeft de socialisti sche Kamerfractie bij monde van haar voorzitter, Collard, haar verwondering uitgesproken over de door de regering gevolgde werkwijze. Zij heeft nu om een uitstel van het taaidebat voor onbepaalde tijd verzocht, hoewel zij tevoren had verklaard, dat zij Voorihtraat 102 - Telefoon 8128 Terneuzen een openbaar debat verlangde tijdens hetwelk gelegenheid zou worden gegeven tot een con frontatie en eventueel ook tot toenadering van de in deze te genover elkaar staande partijen, aldus de heer Collard. Ontslag aangeboden De Belgische minister van Buitenlandse Zaken Spaak, heeft gistermiddag- in het parlement om verdaging van liet debat over de taalkwesties verzocht. De Kamer van volksvertegenwoor digers heeft Spaaks verzoek met 141 tegen 25 stemmen goedge keurd en is daarna to nader or der uiteengegaan. Kort daarna heeft Levèvre de pers meegedeeld, dat hij de Koning het ontslag van zijn ka binet had aangeboden. Konbig Boudewijn. had geantwoord, tijd voor „beraad en overleg" nodig te hebben. DE TAALSTRIJD IN BELGIE In de Belgische plaats Wezem- beek Oppem, hebben zaterdag er.'„z honderden Vlamingen een demonstratie gehouden tegen de plannen voor nieuwe Belgische taalwetten. Een demonstratietoclit met bor den en spandoeken o.m. ge richt aan Theodoor (Lefèvre) eindigde bij het dorpshuis. Paul-Henri Spaak, de Belgi sche minister van Buitenlandse Zaken, zal op 7, 8 en 9 juli in Moskou besprekingen voeren met de Russische partyleider en pre mier van de Sowjet-Unie, N. Chroesjtsjov. Dit is dinsdag in Brussel bekendgemaakt. In een communiqué van het Belgische ministerie van Buiten landse Zaken heet het, dat de bij eenkomst beschouwd kan worden als een voortzetting van de sa menkomsten van Chroesjtsjov en Spaak van september 1961 in Moskou. De vaste vertegenwoordiger van België bij de NAVO, André de Staercke, zal Spaak naar Moskou vergezellen. Een week of zes geleden heeft Spaak, oud-secretaris-generaal van de NAVO, in een onderhoud met een correspondent van het Russische blad Izvestia zich voor stander verklaard van het sluiten van een niet-aanvalsverdrag tus- ToespraaJc van Kennedy Enkele uren voor zijn terug keer naar de Verenigde Staten, heeft president Kennedy dinsdag in een toespraak tot het NAVO- commando in Napels nog eens herhaald, dat de Verenigde Sta ten vastbesloten zijn de vrijheid van Europa te verdedigen. In het kader van de gemeenschap pelijke NAVO-defensie zullen de Verenigde Staten een agnval op één der NAVO-landen als een aanval op henzelf beschouwen en daarop met alle noodzakeiyke krachten antwoorden. De Amerikaanse president zei naar Europa te zijn gekomen om op zo overtuigend mogelijke wijze nogmaals te bevestigen, dat de Verenigde Staten hun verplichtingen voor de verdedi ging van de vrijheid in Europa zullen nakomen. Deze verplich tingen zijn gegrondvest op de harde noodzaak van een welbe grepen belang. De Verenigde Staten hebben, aldus de president verder, al achttien jaar lang getoond zich aan hun verplichtingen te hou den. In een overzicht van de resul taten van zijn Europese reis, verklaarde president Kennedy verder, dat het meer en meer duidelijk is, dat de Europese bondgenoten vastbesloten zijn hun militaire strijdkrachten in samenwerknig met de Verenig de Staten te handhaven en te coördineren. Deze bondgenoten zijn ook be reid zich open te stellen voor de gehele wereld en beogen niet slechts eigen behoeften in ogen schouw te nemen. De West- Europese economische instellin gen zijn gebaseerd op het begin sel van samenwerking en niet op dat van isolement, op uitbrei ding en niet op begrenzing. De president wees er verder op, dat meer en meer duidelijk is, dat de Verenigde Staten en West-Europa nauw verbonden zijn door gemeenschappelijke doelstellingen wederzijds res pect. Er zullen tussen vrienden altijd eerlijke meningsverschillen bestaan, doch deze dienen vrije- lijk en openhartig te worden besproken. Zij betreffen echter niet het doel dat moet worden bereikt, doch slechts de wijze waarop. President Kennedy ken schetste verder het Atlantisch bondgenootschap als een steeds krachtiger wordende realiteit. „New York „Herald Tribune" over Kennedy's reis De „New York Herald Tribu ne" schrijft, dat president Ken nedy \'an plan zou zijn de be langrijkste aanvoerlijnen van de NAVO uit Frankrijk weg te ha len. De Amerikaanse journaliste Marguerite Higgins meent, dat Kenndy op zijn Europese reis de mogelijkheid heeft besproken om de nieuwe olieleiding, die door de NAVO is ontworpen, niet door Frankrijk te leiden maar door andere landen, die trouwer zijn aan het NAVO-bondgenootschap. Zijn plan zou weinig instemming hebben gekregen. DESNOODS GEHELE DAG OM DE TAFEL ZITTEN OM OVER MEMORANDUM TE PRATEN De informateur dr. Beel gaat donderdagmorgen om tien uur met het vierspan- fractieleiders van de KVP- ARP-CHU-VVD om de tafel zitten, desnoods de gehele dag lang, om te pra ten over een memorandum, dat deze heren gisteravond nog hebben ontvangen. Nadat hij maandag en dinsdag de heren De Kort (KVP), Van Eijsden (ARP), Beernink (CHU), Vondeling (PvdA) en Toxopeus (VVD) voor afzonderlijke bespre kingen te zijnen huize in Wasse naar had ontvangen, werd gis teravond zijn besluit om eerst met het genoemde vierspan te praten, bekend. Tijdens de afzonderlijke, oriën terende besprekingen heeft dr. Beel de fractieleiders op de hoog te gebracht van de opzet van zijn onderzoek, zijn uitgangspunten en van de te volgen procedure. Hij heeft, volgens welinge lichte kringen, bij zijn uitgangs punten allereerst de uitslag van de verkiezingen betrokken. Dr. Beel schijnt niet in eerste instantie te hebben teruggegre pen op de documenten, die hij van de mislukte formatiepoging- De Kort erfde, doch naar men meent te weten, veeleer op de Prins Bernhard heeft dinsdag ochtend als regent van het zijn naam dragende fonds tijdens een bijeenkomst in het gebouw van de Nederlandse Handel Mij te Amsterdam aan vier personen de zilveren anjers uitgereikt. Deze onderscheiding is in maart 1950 ingesteld. Jaarlijks wordt zij als blijk van waardering verleend aan (maximaal vijf) „personen van onbesproken vaderlands ge drag, die in velerlei vorm van onverplichte arbeid bijzondere verdiensten hebben verworven voor de Nederlandse cultuur, of voor die van de volken der an dere rijksdelen". Voor dit jaar waren de zilve ren anjers verleend aan de heren: J. B. C. M. van de Mortel (60) uit Vught, directeur van de 's-Her- togenbosche Brandwaarborg Mij van 1841, mr. W. van Elden (64) uit Den Haag, directeur van de Bank voor Handel en Scheep vaart te Rotterdam, H. G. P. Kleijn (70) uit Amsterdam, ge pensioneerd procuratiehouder van de Rotterdamse Bank in de hoofdstad, en G. D. Swanenburg de Veye (65) arts te Alkmaar. ervaringen van de informatie- periode-Romme. Daarbij acht men duidelijk, dat dr. Beel een andere interpretatie van de ver kiezingsuitslag heeft dan dr. Romme. Uit het gesprek van aanstaan de donderdag kan volgens'*'poli tieke kringen worden afgeleid, dat bij welslagen, dr. Beel vrij zeker tevens de zetelverdeling van een nieuw kabinet ter spra ke zal brengen. In Haagse politieke kringen rekent men dan op een verdeling zes, twee, twee, twee met daar naast eeri vakminister voor De fensie. Niet wordt verwacht, dat hij zich met de bezetting dier zetels zal bezighouden, doch hoogstens wel met het aanwijzen van een formateur-premier of wel alleen met het aanwijzer van een formateur. Mocht de bespreking van don derdag over dr. Beel's (zeer ge heime) memorandum niet tot de gewenste overeenstemming lei den, dan zal het de informateur nog altijd vrij staan te pogen overeenstemming tussen KVP, CHU, ARP en de PvdA of wel licht tussen drie partijen tot stand te brengen. Naar verluidt bevat het me morandum van prof. Beel een aantal controversele punten, die eerst moeten worden opgelost voordat een regeringsprogram kan worden opgesteld. Het regeringsprogram dient, naar werd vernomen, volgens dr. Beel aan een latere forma teur en diens te vormen kabinet te worden overgelaten. Gezien de mogelijkheden van een gunstige uitslag van het vierspanoverleg op aanstaande donderdag wordt over het alge meen in politieke kringen een snel eindrapport van dr. Beel verwacht. GRENSGESCHIL SPITST ZICH TOE CHINESE KARTOGRAFISCHE AGRESSIE TEGEN RUSLAND Sowjetrussische diplomaten in Nieuw Delhi maken er geen ge heim van dat tussen de Sowjet- Unie en communistisch-China een grenskwestie bestaat, zo meldt DPA uit de Indiase hoofd stad. In politieke kringen vraagt men zich af of het tussen beide landen in aller ernst tot een sen de NAVO en de landen van het verdrag van Warschau en ook van de vorming van een kernvrije zóne in Europa. Sedert dien heeft hij herhaaldelijk ge pleit voor onderhandelingen tus sen Oost en West, waarbij hij aanvoerde, dat geprofiteerd moest worden van de „ommekeer" in de buitenlandse politiek van de Sowjet-Unie door toedoen van Chroesjtsjov. DOODVONNISSEN EN ZWARE STRAFFEN voor TEGENSTANDERS VAN REGIEM OP CUBA Volgens een maandag met een vliegtuig van het internationale Rode Kruis uit Cuba gearriveer de vluchteling, hebben de vorige week in Camaguey, Cuba, anti communisten terecht gestaan. Negen van hen werden tot de doodstraf veroordeeld en onmid dellijk gerechtgesteld. De ove rigen kregen gevangenisstraffen, variërend van negen tot dertig jaar. Volgens andere vluchtelingen wordt tegen de tegenstanders van het regiem op Cuba steeds meedogenlozer opgetreden. Met het genoemde vliegtuig kwamen maandag omstreeks 100 vluchtelingen uit Cuba in Miami aan. Woensdag worden er nog ongeveer 100 verwacht met het laatste schip dat levenmiddelen en medicijnen naar Cuba heeft gebracht, als onderdeel van de losprijs voor de anti-Castristen die destijds aan de mislukte in vasie in Cuba hebben deelgeno men. grensconflict zal komen nu Pe king juist aan de vooravond van het gesprek over de communis tische geloofsbelijdenis in bij kans alle Aziatische hoofdsteden landkaarten in omloop heeft ge bracht die onverbloemd van Chi nese herkomst zijn en waarop China een aantal niet onbelang rijke grenscorrecties heeft laten aanbrengen. Grote stukken Azia tisch gebied van de Sowjet- Unie zijn op de nieuwe kaarten bij China gevoegd. Zij beslaan praktisch het gehele gebied dat bij het verdrag van St. Peters burg in 1881 door de Russen werd geannexeerd. In Centraal-Azië zijn het lan ge grensstroken die aan de Chi nese provincie Singkiang gren zen en in het Pamirgebergte een gebied van driehonderd kilo meter lengte dat volgens Peking zonder meer Chinees grondge bied is. Andere Chinese aanspra ken in Centraal-Azië betreffen het Wakhandal en het Illidal. Hier hebben de Sowjets in de laatste jaren grote krachtinstal laties gebouwd. Aan de grens van Mandsjoerije gaat het om een ruim vijfduizend vierkante kilometer groot cilandengebiedi bij de samenloop van de Amoer en de Oessoeri-rivieren. Verder hebben de Chinezen nagenoeg het gehele industriegebied om de Russische stad Chabarowsk op hun kaarten geannexeerd. De nieuwe kaarten laten voorts zien dat Peking het vraagstuk van de soevereiniteit over de hoogvlakte van Pamir niet wil laten rusten. Het plateau is zo wel voor China als voor de Sow jet-Unie van het allergrootste belang. Peking heeft na lang touwtrekken pas in 1953 het ge bied aan Rusland gelaten, doch thans staat het weer als Chi nees aangegeven. In Russische kringen spreekt men van een „openlijke karto- grafische agressie van China". 1 Is er een vierde man in het spel Het conservatieve Britse dag blad Daily Mail schreef dinsdag over de nieuwe spionage-affaire in Engeland, het een jammerlijk feit te achten dat men gefaald had op het spoor te komen van Philby, „een communist en een collega van Burgess" (een in '51 achter het ijzeren gordijn ge vluchte ambtenaar van het Brit se ministerie van Buitenlandse Zaken). De Daily Sketch meent dat pre mier MacMillan de persoonlijke verantwoording voor deze nieu we spionage op zijn schouders dient te nemen. De Guardian (liberaal) vraagt zich af of hetgeen minister Heath verklaard heeft, namelijk dat Philby sedert 1951 geen officiële inlichtingen meer kreeg, wel waar is. Want, zo zegt het blad, Philby had in Beiroet waar hij als journalist werkte contact met de Britse ambassadeur en met het centrum voor Arabische stu dies in 't Midden-Oosten, dat vol gens het blad meer dan een lou ter academische functie schijnt te vervullen. De Daily Herald (Labour) vraagt of er wellicht nog een vierde man op het ministerie van Buitenland se Zaken is, die ook aan Philby het sein zou hebben gegeven te verdwijnen. De Times betreurt het dat mi nister Heath niet gezegd heeft hoe, wanneer of waar Philby de bekentenis deed dat hij Burgess en MacLean had gewaarschuwd dat zij op het punt stonden ge arresteerd te worden. Ook dit blad vraagt zich af of er wellicht een vierde man in het spel is. FRANSE BOEREN EISEN STOPZETTING OP STAANDE VOET VAN INVOER VAN GROENTE EN FRUIT Zuidfranse boerenorganisaties hebben de regering in Parjjs een ultimatum gesteld. Zq eisen dat de regering op staande voet alle invoer van groente en fruit uit het buitenland verbiedt. Gaat de regering hier niet op in, dan zul len de boerenorganisaties tot een „geconcentreerde actie" overgaan en wel eerst in de departementen rond Marseille en Avignon en la ter in beel Frankryk.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1963 | | pagina 1