Toespraak van president Kennedy
in Frankfort
Amerika en het
Profumo-schandaal
Formateur ontving antwoorden
fractie-voorzitters
Het
weer
WOENSDAG 26 JUNI 1963
19e Jaargang No. 5946
zijn.
CHROESTTSTOV NAAR
OOST-DUITSLAND
uw moderne
wasmachine vraagt
om een speciaal sop
OVERSTROMINGEN
IN OOSTENRIJK
Berlijnse persstemmen over bezoek van Kennedy
PROF. VONDELING
ANTWOORDT
DR. DE KORT
WOORDVOERDER
VAN FORMATEUR
VERREKENDE ZICH
VONNISSEN
DEELNEMERS
AANSLAG OP
GENERAAL DE GAULLE
Radio De Koek
HOOGWATER
ZON- en MAANSTANDEN
muikering bij abonnement: Terneuzen
Mrertdur-Höofdredaeteitr I. van 3e Sande
Redactie, adres; Noordstraat 55—67
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 01150 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ6,per Kwartaal: per
maand f 2,—; per week 48 et. Losw» nrs 9 et.
DE VRIJE ZEEUW
verschijnt dagelijks
Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 16 et; minimum-per
advertentie 'ƒ2,40.
Rubriek: Kleine Advertenties Tgddn handels,
advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer
22 ct. Kleine Advertenties bij vooruitbetaling.'
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties te 's namiddags 2 unr.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
President Kennedy heeft dins
dagmiddag voor afgevaardigden
van de Westduitse Bondsdag die
zich hadden verzameld in de Sint
Pauluskerk te Frankfort, 'n toe
spraak gehouden, waarin hij vu
rig voor de eenheid in het Wes
telijke kamp pleitte. De Atlan
tische gemeenschap dient vol
gens hem gegrondvest te zijn op
samenwerkingen onderlinge af
hankelijkheid, waarbij de verde
diging „ondeelbaar" behoort to
Het doel van dit bondgenoot
schap zo zei Kennedy, is de mo
gelijkheden te onderzoeken om
een einde te maken aan de kou
de oorlog en om een wereldvrede
te vestigen die is gebaseerd op
wederzijds respect. Wij leven nu
in een tijdperk van zowel we
derzijdse afhankelijkheid als on
afhankelijkheid. Vandaag be
staan er geen zuiver Duitse,
Amerikaanse of zelfs Europese
problemen meer. Thans zijn er
nog slechts wereldvraagstukker»
en onze twee landen, onze twee
contingenten zijn onverbrekelijk
verbonden in hun vredes- of hun
oorlogstaken. Wij zijn bondgeno
ten voor de vrede, niet in een
eng tweezijdig opzicht, doch in
het raam van het Atlantisch
bondgenootschap, aldus de Ame
rikaanse president. De toekomst
van het Westen, zo ging hij
voort, ligt in de Atlantische ge
meenschap. Sommigen menen,
dat de Ver. Staten hun doelstel
lingen niet zullen blijven na
streven of hun beloften niet zul
len blijven respecteren en zij ke
ren zich in de richting van het
nationalisme, aldus Kennedy, die
de rol van de Ver. Staten sedert
de'tweede wereldoorlog in her
innering bracht. Dit is het ant
woord op deze twijfel en wij zijn
daar trots op, zo zei hij.
De Amerikaanse president
merkte voorts op dat als zijn
land Europa zijn wil zou opleg
gen, het dan geen verenigd doch
juist een verdeeld Europa zou
wensen. Hij was van mening, dat-
echter alleen met een eensgezind
Europa een behandeling op voet
van gelijkheid mogelijk is. De
Verenigde Staten verlangen vol
gens Kennedy naar een verenigd
en sterk Europa, dat een krach
tig en verenigd geluid kan laten
horen en dat men een verenigde
wil kan optreden, een wereld
macht, bekwaam om wereldpro
blemen tegemoet te treden. De
genen, aldus Kennedy, die onze
toegewijdheid in twijfel trekken,
die Europa van Amerika zouden
Willen scheiden of de ene bond
genoot van de andere, verlenen
slechts hulp en aanmoediging
aan onze tegenstanders.
Over de defensie sprekend zei
Kennedy dat volgens hem de
conventionele strijdkrachten be
langrijk zijn maar dan niet ver
deeld doch in verenigd verband.
Hij achtte een multilaterale
kernmacht, die aan alle leden
van de Atlantische strijdmacht
toebehoort, de juiste oplossing.
Eenheid in economisch opzicht
acht de president evenzeer van
het grootste belang. Hij ziet deze
eenheid niet alleen in Europees,
doch ook in Atlantisch verband.
Een grote menigte verwel
komde dinsdagmiddag president
Kennedy toen hij in Frankfort
aankwam om afgevaardigden
van de Westduitse Bondsdag toe
te spreken. De president was
vergezeld van de Westduitse
minister van Economische Zaken
en vice-kanselier Ludwig Erhard
en de premier Zinn, van de staat
Hessen
De rede die Kennedy in de St.
Pauluskerk in Franfort hield,
was vol met verklaringen die
worden gezien als weerlegging
■van de Europese politiek van
president De Gaulle van Frank
rijk. Het was zeer duidelijk een
tegenoffensief tegen de nationa
listische gedachten van de Fran
se president.
Zo reageerde, president Kenne
dy op de Franse twijfel aan het
Amerikaanse besluit zonodig
kernwapens te gebruiken om
Europa te 'verdedigen met te
zeggen, „onze band met Europa
is onmisbaar in ons belang
zowel als in dat van U. De Ver.
Staten zullen hun steden in de
waagschaal stellen om de uwe
te verdedigen, omdat wij uw vrij
heid nodig hebben om de onze
te beschermen",
Kennedy leverde kritiek op
generaal De Gaulle toen hij zei,
dat zy die twijfelen aan Ameri-
ka's belofte om Europa te ver
dedigen of die Europa van Ame
rika willen losmaken slechts het
belang van de tegenstander die
nen.
Duidelijk doelde Kennedy op
de Franse afschrikwekkende
kernmacht, toen hij zei dat pro
blemen omtrent een dergelijke
geallieerde macht niet kunnen
worden opgelost, door ,de klok
terug te zetten, maar door de
ontwikkeling van een nauw ver
enigde Atlantische afschrikwek
kende kernmacht met Europese
deelname.
Na zijn bezoek aan Frankfort
is de Amerikaanse president
doorgereisd naar Wiesbaden,
waar hij later op de middag aan
kwam. Direct na zijn aankomst-
heeft Kennedy daar een onder
houd van een uur gehad met
vice-kanselier Erhard.
Tass meldt dat Chroesjtsjov
zondag naar Oost-Duitsland
gaat. De Russische premier gaat
aan het hoofd van een belang
rijke delegatie naar Oost-Berlijn
in verband met de viering van
de zeventigste verjaardag van de
Oostduitse communistenleider
Walter Ulbricht.
Westduits vissersvaartuig
vergaan
De Westduitse treiler „Mün-
chen" is dinsdag ter hoogte van
Faeringehavn aan de westkust
van Groenland op een rif ge
lopen en vergaan. Van de 42 op
varenden zijn er 26 gered. Der
tien bemanningsleden zijn om
gekomen en drie worden nog
vermist. Andere treilers zoeken
het gebied af naar de vermisten.
De „München" meet 941 ton
en is eigendom van de Duitse
verre-visserijmaatschappij ,Nord-
see".
Drie leden van de Amerikaanse
luchtmacht worden in Washing
ton verhoord in verband rnet de
geruchten dat zij relaties zouden
hebben onderhouden met het
Britse fotomodel Christine Kee-
ler, zo heeft de Amerikaanse
onderminister van Defensie, Ar
thur Sylvester maandag meege
deeld.
Hij zei tegen verslaggevers, dat
uit het onderzoek al was geble
ken, dat er geen Amerikaanse
militairen, tenminste wat 'het as
pect van de nationale veiligheid
betreft betrokken zijn geweest bij
het Profumo-schandaal. De drie
militairen waren vrijdag van En
geland naar Washington ge
bracht.
Drie militairen van de Ameri
kaanse luchtmacht in Engeland,
die vorige week vrijdag voor on-
EREGASTEN OP HET
VROUWENCONGRES
De twee laatste ruimtevaarders
van de Sowjet-Unie waren eer
gisteren eregasten op het inter
nationale vrouwencongres, dat
in Moskou is geopend. We zien
Valentina Tereshkova, Valery
Bykofsky en mevr. Bykofsky
hier van rechts naar links op de
eerste rij. Op de tweede rij, in
het middenmevr. Chroesjtsjov.
dervra.ging naar Washington
waren overgebracht, zijn niet be
trokken bij het Profumo-schan
daal.
Een woordvoerder van het
Amerikaanse ministerie van
Defensie heeft dinsdag gezegd,
dat er geen aanwijzingen zijn dat
de veiligheid door hen in gevaar
is gebracht. Er waren nooit mili
taire inlichtingen aan hen ge
vraagd, noch door hen verstrekt.
Zij zijn inmiddels teruggezon
den naar Engeland.
Tenminste drie mensen zijn
omgekomen als gevolg van over
stromingen in Oostenrijk, aldus
een mededeling van de politie.
Twee van hen werden door
een grondverschuiving in de bui
ten haar oevers getreden rivier
de Styrling in Opper-Oostenrijk
meegesleurd en de derde viel in
de rivier de Mühl toen een brug
het begaf.
Bij het dorp Ratten in Neder-
Oostenrijk kon een bus met der
tig inzittenden niet verder om
dat de weg versperd was, deels
door een ingestorte brug deels
door een grondverschuiving.
Boeren In Opper- en Ncder-
astenrijk en in de provincie
Burgenland klagen over grote
schade aan gewassen door wa
tersnood en hagel.
De Berlijnse kranten hebben
maandag en dinsdag grote aan
dacht gewijd aan het bezoek van
president Kennedy aan West-
Duitsland.
De Kurier wees erop dat „Ken
nedy om Parijs heen is gereisd".
Zijn bezoek aan de bondsrepu
bliek wordt, aldus het blad, door
veel waarnemers niet ten on
rechte in verband gebracht met
het Amerikaanse verlangen een
tegenwicht te vormen tegen de
nauwe betrekkingen die uit het
DuitsFranse verdrag voort
vloeien.
De „Berliner Zeitung" schreef'.
„Op de schouders van deze man
rust het verlangen van de vrije
wereld.-t Deze man is door en
door geloofwaardig. Men moet
hem eenvoudig vertrouwen."
Volgens de „Nacht-Depesche"
kunnen miljoenen Oostduitsers
„in woord en beeld", via radio
en televisie op de hoogte blijven.
„De mensen in Oost-Duitsland
weten weliswaar dat de Ameri
kaanse president een verandering
van de mensonwaardige toestan
den aldaar en de oplossing van
de kwesties-Duitsland en -Berlijn
niet kan en wil bereiken met die
gewetenloze methode die de ge
hele mensheid bedreigt. Maar zij
weten ook dat John Kennedy
deze kwesties als de meest drin
gende beschouwt en alles in het
werk stelt om ze in de zin van
de vrijheid op te lossen", aldus
het blad.
De „Telegraf" schreef dat Ken
nedy duidelijk had laten weten,
dat bondgenootchap' niet met
mooie daden en gevoelens alleen
uitgedrukt kan worden, maar
met daden, en in geval van
nood met offers van twee kan
ten.
Het „Spandauer Volksblatt"
merkte tenslotte op „dat het
pijnlijk is dat het bezoek van
president Kennedy aan Berlijn
op woensdag tot het westelijk
stadsdeel beperkt moet blijven.
„Maar zo er ooit een weg gevon
den zal worden wa'ardoor op
zekere dag ieder staatshoofd, en
niet te vergeten de Berlijners
zelf, zich vrij door de gehele
stad kunnen bewegen, dan is dat
de politieke weg van John Ken
nedy", aldus dit Berlijnse blad.
De kabinetsformateur dr. De
Kort heeft gistermiddag tussen
kwart over vier en kwart over
zes de antwoorden op zijn aan
vullende vragen voor het basis
program van de fractieleiders
van de A. R. P., C. H. U„ K. V.
P. en V. V. D. ontvangen.
Om kwart over vier kwam de
heer Van Eijsden van de A. R.
P. Een half uur later verscheen
de C. H. U.-fractieleider mr.
Beernink. De heer Andriessen,
waarnemend fractieleider van
de K. V. P., had drie kwartier
nodig om verslag uit te bren
gen; de heer Toxopeus (V. V.
D.i, die om zes uur de werk
kamer van de formateur betrad,
verliet reeds een kwartier latei-
het gebouw van het kabinet van
de minister-president.
De antwoorden der fractielei
ders werden, naar werd verno
men, ten dele mondeling, ten
dele schriftelijk gegeven. De
mondelinge antwoorden zullen
schrifteijk worden bevestigd.
De formateur liet mededelen,
dat hij een en ander rustig wilde
bestuderen alvorens een volgen
de stap te zetten. Geen der frac
tieleiders was bereid enig teken
van optimisme te geven. De
heer Andriessen ontkende op
een desbetreffende vraag, dat er
thans nog van tweespalt in de
K. V. P.-fractie sprake zou zijn.
Het overleg inzake het basis
program zou, naar verluidt,
thans voornamelijk zakelijke
kwesties betreffen. Als een vol
gende stap ligt in de lijn der
mogelijkheden, dat de forma
teur binnenkort, wellicht na
nog enig afzonderlijk overleg, de
vier fractieleiders voor geza
menlijk beraad bijeen zal roe
pen.
zijn officiële schrifteijke
aan de kabinetsforma
teur dr. W. L. P. M. de Kort
schrijft de fractievoorzitter van
de P.v.d.A. prof. dr. A. Vondeling
verbaasd te zijn over diens be
langrijke beslissing zonder op
gaaf van redenen. Daarnaar moet
maar geraden worden.
„Gezien uw werkwijze, waarbij
het program voorop werd ge
steld, de uitvoerige briefwisse
ling en de openhartige gesprek
ken tussen ons, had ik een an
dere beslissing en houding van
u verwacht. Meningsverschillen
over het program kunnen niet
de reden van uw voorkeur zijn",
zo schrijft prof. Vondeling.
■Hij voegt hieraan toe, dat noch
uit zijn brief van 18 juni aan de
formateur, noch in het laatste
gesprek, daarvan gebleken is.
Prof. Vondeling verwijst voorts
naar zijn schriftelijke antwoord
van 20 juni aan dr. De Kort,
waarin hij zegt „dat ik mij kan
verenigen met uw gedragslijn,
vast te houden aan de inmiddels
bereikte resultaten met het ba
sisprogram, al moge enige aan
passing (met onderling goedvin
den van elk der vier) wellicht
wenselijk zijn"
In een post scriptum zegt
prof. Vondeling de verontschul
diging over de gang van zaken
met het bezorgen van de afwij
zende brief in Hilversum en de
voortijdige publikatie van deze
brief, moeilijk kan aanvaarden.
Hem was reeds (in Leeuwarden!
rond het middaguur bekend, dat
de heer Toxopeus zich voor een
bezoek aan de formateur gereed
moest houden en dat hii. prof.
Vondeling, een brief zou krijgen
De heer Vondeling had het
aangenamer gevonden een colle
giaal telefoontje van de forma
teur te krijgen „als de voor de
hand liggende werkwijze".
„Overigens is hierna voor mij
dit vervelende '„incident" geslo
ten", aldus beëindigt nrof. Vonde
ling ziin brief aan dr. De Kort.
De fungerend woordvoerder
van de kabinetsformateur, de di
recteur van de Rijksvoorlich
tingsdienst, dr G. J. Lammers,
verklaarde maandagavond schrif
telijk een verkeerde berekening
te hebben gemaakt voor de tijd,
die een militaire motorkoerier
nodig zou hebben om van Den
Haag naar Hilversum te rijden
teneinde prof. Vondeling te be
reiken.
Zoals men weet bereikte 't be
richt meldend dat de keuze van
dr. De Kort op de V.V.D. gevallen
was, prof. Vondeling telefonisch
en via de radio eerder dan de
brief waarin dr De Kort zulks
meedeelde.
Dat wordt, aldus dr Lammers,
door dr De Kort zeer betreurd.
De formateur was er bepaald
ontsteld door. Dr Lammers ver
klaart in zijn brief aan de parle
mentaire pers zich verrekend te
hebben in de rijtijd van de koe
rier. Vandaar, dat hij de medede
ling over de keuze van dr De
Kort om 16.15 uur bekend maak
te. De koerier, die om 15.30 uur
uit Den Haag vertrok zou vol
gens dr Lammers drie kwartier
nodig hebben gehad. In zijn brief
aan prof. Vondeling zegt de fun
gerend woordvoerder o.m.mede
onder de druk van de publiciteits
media te hebben gehandeld.
Opgemerkt zij. dat dr Lam
mers omstreeks 14.00 uur aan de
parlementaire pers mededeelde,
dat hij omstreeks 16.00 uur nade
re mededeling over de beslissing
zou mogen doen. Prof. Vondeling
merkte maandagavond naar aan-i
leiding van deze brieven op, dat
maandagmorgen aan dr De Kort
werd medegedeeld, dat hij, prof.
Vondeling, om 16.00 uur met de
trein in Hilversum zou aankomen
en dat nadien aan de secretaresse
van dr De Kort werd gemeld dat
prof. Vondeling om 16.30 uur in
de VARA-studio aanwezig zou.
zijn. De mededeling werd om
16.15 uur gegeven. Prof, Vonde
ling kreeg de brief omstreeks 10
minuten voor vijf in handen.
Het Franse militaire gerechts
hof heeft dinsdag twee deelne
mers aan de mislukte moordaan
slag op president De Gaulle in
augustus van vorig jaar tot
levenslang en 20 jaar gevange
nisstraf veroordeeld.
De 29-jarige Serge Bernier, een
gewezen lid van de O.A.S., werd
veroordeeld tot levenslange ge
vangenisstraf. In maart j.l. werd
hij bij verstek ter dood veroor
deeld en vorige maand is hij ge
arresteerd. Guyla Sari, een 32-
jarige vroegere Hongaarse
legionnair, werd tot 20 jaar ver
oordeeld.
Bernier zou de leiding hebben
gehad over een groepje mannen,
dat met machinegeweren het
vuur opende op de wagen van
de president. Beide verdachten
verklaardèn ter zitting dat zij
opdracht hadden te schieten om
de wagen1 van De Gaulle te dóen
stoppen, doch niet om de presi
dent te doden. Hij zou door an
dere leden van de groep ont
voerd worden. Volgens het O. M.
bestond er echter geen twijfel
over dat de aanval bedoeld war
om het staatshoofd te doden.
De leider van de aanslag, lui
tenant-kolonel Jean-Marie Bas-
tien Thiry, stierf op 11 maart
voor het vuurpeloton.
Tsjechisch diplomaat
ongewenst in Engeland
Dit is de 33-jarige Premsyl Ho-
lan, derde secretaris van de
Tsjechische ambassade in Lon
den, die door de Engelse re
gering wordt verdacht van po
gingen tot spionage. De Britse
regering heeft aan de Tsjechi
sche verzocht, Holan op staande
voet terug te roepen en gepro
testeerd tegen het misbruik dat
Holan van zijn diplomatieke po
sitie heeft gemaakt. Holan is
volgens een mededeling van het
ministerie van Buitenlandse Za
ken, op heterdaad betrapt toen
hij trachtte een burger te be
wegen tot het verstrekken van
geheime inlichtingen.
Voord strap» 102 - Telefoon 8128
Terneuzen
Een depressie boven de Britse
eilanden beweegt langzaam naar
het noorden van de Noorzee.
Maandag trok een randstoring
van deze depressie over Zuiid-
Engeland naar het.noordoosten.
Het koufront van deze randsto
ring trok in de avond over ons
.land, hetwelk gepaard ging met
regen en onweersbuien.
Achter het front stroomt met
WOENSDAG 26 JUNI
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
DONDERDAG 27 JUNI
v.m. n.m.
v.m.
n.m.
5.09
5.27
5.44
6.02
6.24
6.42
6.34
6.52
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
matige tot krachtige westelijke
winden koele en onstabiele lucht
ons land binnen, waarin naast
opklaringen ook plaatselijk en
kele buien zullen voorkomen. De
temperaturen, die dinsdag op
vele plaatsen de 20 graden 'over
schreden, zullen enkele graden
lager worden.
medegedeeld door het K.N.M.I.,
geldig tot hedenavond.
Enkele buien
Bewolkt met plaatselijk enkele
buien, later opklaringen. Matige
tijdelijk krachtige zuidwestelijke
wind. Iets lagere temperaturen.
ZON
op onder
26 4.21 21.04
27 4.21 21.04 11.05
28 4.22 21.04 12.13
30 4.23 21.04 14.25
29 4.22 21.04 13.19
MAAN
op onder
9.55
0.22
0.42
1.17
IJW