Axel 750 jaar stad
VEI
DE
IETELE
DOKTER
Pagina 2
DE VRIJE ZEEUW
Maandag 24 juni 1963.\
Geslaagde start van Feestweek
•1
door
MILLY
GANZ
Met klokgelui van 8.45 uur tot 9 uur begon Axel zaterdag
morgen liaar feestelijkheden ter gelegenheid van het feit dat zij
750 jaar geleden stadsrechten verkreeg.
Tussen 9 en 10 uur kondigden
herauten te paard in oude
klederdracht met de volgende
proklamatie het feest aan:
„Burgers en burgeressen van
Axel,
In het jaar 1213 heeft Johanna
van Konstantinopel, gravin van
Vlaanderen aan Axel stadsrech
ten verleend. Wij nodigen u uit
dit feit feestelijk te herdenken.
Moge een ieder zich verheugen in
de groei en bloei van onze goede
«stede.
HET GEMEENTEBESTUUR"
Terwijl de plaatselijke muziek
verenigingen een muzikale rond.
wandeling maakten en de leerlin
gen van de scholen ophaalden
voor het oplaten van ballonnen,
had op het stadhuis een feestelij.
ke bijeenkomst van de gemeente
raad plaats, in 't bijzijn van vele
genodigden.
Burgemeester M. K. van Dijke
opende de feestweek met de vol
gende rede:
Openingsrede burgemeester
Dames en Heren,
Het is voor"een jarige altijd een
heugelijk gebeuren als vele vrien
den en kennissen het verjaardags
feest komen meevieren Zo is het
voor ons gemeentebestuur even
eens vreugdevol, dat U allen ge
volg hebt willen geven aan onze
uitnodiging dit officiële begin van
onze feestweek „Axel 750 jaar
stad" bij te wonen.
De grondlegger van ons huidig
gemeentelijk bestel, de grote
staatsman Thorbecke, heeft eens
verklaard, dat naar zijn oordeel
goed staatsburgerschap begint bij
een goed plaatselijk burgerschap.
In dit licht bezien is het van meer
dan plaatselijke betekenis, dat wij
het feit van het 750-jarig bestaan
van onze stadsrechten hebben aan
gegrepen om een zodanig herden
kingsfeest te vieren, dat door mid
del van vele manifestaties de bur
gerzin wordt gevoed en verleven
digd.
Uiteraard kan ik slechts hier en
daar een greep doen uit Axels
rijk verleden. Bij gebrek aan een
historisch verantwoord boekwerk
over de geschiedenis van onze ge
meente heb ik een keus moeten
maken uit het feitenmateriaal het
welk mij welwillend beschikbaar
werd gesteld door de samenstel
lers van het hopelijk binnen enke
jaren verschijnende boek over de
geschiedenis van Axel, de heren
dr. J. Wesseling, J, G. Kerkhoven
en J R. de Jonge.
Gaarne wil ik U voorlezing doen
van stuk A 1 van ons oud archief,
hetwelk een copie is van een ver
klaring op 23 januari 1532 gegeven
door Karei de Vijfde, die op ver
zoek van de magistraat van Axel
liet nazoeken wanneer aan Axel
stadsrechten werden verleend:
„Karei door de Godlijke goeder
tierenheid. keizer der Romeinen,
altoos vermeerderaar, koning van
Lemburg, van Luxemburg etc.
Grave van Vlaanderen, van Antois,
van Bourgonje, Palatijn en van
Haynn(aut), van Holland, van Zee
land, van Firette, van Hagenaut,
van Namen etc.
Prins van Swave, markies van
TH rijk (Heilige),
Heere van Vriesland, van Salms,
van Mechelen. van de plaatsen,
steden en landen van Utregt en
Overijssel en dominateur van Asien
en Afriquen, aen allen dengenen
die deze jegenwoordige letteren
zullen sien, salut. Vanwegens on
sen seer beminde, de burgemeester
en schepenen van onze stad Axel,
gelegen en gestrekt in de vier am
bachten in ons land en graafschap
van Vlaanderen, is ons voorgestelt
hoedat de voorszeide supplianten
hebben verscheidene schone en no
tabele privilegiën, rechten, wetten,
vrjjheeden, keuren, exemtïën, ge
bruiken en goede costumen aan
haar vergund door wijlen onse
voorsaten, graven en gravinnen
van Vlaanderen en onder andere,
dat wijlen Fernand, grave van
Vlaanderen en van Haynn(aut) en
vrouw Johanna sijn huisvrouw, die
God wil absolveren, haar zouden
hebben toegestaan voor altoos, zo
danige vrijheden en franchises als
onze steeden van Hulst en van
Gent hadden, gelijk blijkt bij haer
opene brieven gegeven in 't jaer
1213".
Ten tijde van het verlenen der
stadsrechten was Axel een belang
rijke handelsplaats, waar o.a. wol,
huiden, vee, wijn, bier, tarwe en
hout werden verhandeld. Axel be
zat een eigen stadszegel met keper
en drie sleutels en het had even
eens eigen munt. Vooral dit laatste
vermag thans onze jalouzie te wek
ken!
Rampen werden Axel echter niet
bespaard. De le verwoesting van
Axel geschiedde in 1248 door Jan
van Avennes in de strijd met zijn
moeder Margaretha, terwijl reeds
kort daarna op 24 juni 1295 de ge
hele stad, welke bestond uit hou
ten gebouwen, door blikseminslag
in de as werd gelegd. Tengevolge
van de algehele klimaatsverslech
tering in geheel West-Europa was
in de 14e en 15e eeuw ook in Axel
een achteruitgang merkbaar.
Deze achteruitgang werd nog
geaccentueerd door vele overstro
mingen, o.a. in de Kerstnacht van
1357 en de St Elisabethsvloed van
19 november 1405.
Menigmaal was Axel het toneel
van hevige strijd. In 1343 werd on
ze stad door de Gentenaren ge
plunderd, hetgeen werd herhaald
in 1380.
Op 6 juli 1452 werd Axel ver
brand door de Bourgondiërs op
grond van de onware beschuldi
ging van heulen met Gent. Alle
huizen en openbare gebouwen
brandden af, alleen de molens en
enkele buiten de stad staande
huisjes bleven gespaard. De weder
opbouw werd echter spoedig ter
hand genomen en i-eeds in 1464
werd een nieuwe toren op 't deels
herstelde stadhuis geplaatst.
Op 27 oktober 1471 stak een
pyromaan, die twee maanden eer
der Beoostenblije had laten af
branden. een grote brand aan: de
gehele Noordstraat, Rechtstraat en
Nieuwstraat werden verwoest.
U ziet, onze stad werd in de
loop der tijden veelvuldig het
slachtoffer van de Rode Haan.
Vermeldenswaard is voorts, dat in
1522 een nieuwe grote stadsklok
werd opgehangen in de toren van
het stadhuis. Tien jaar later werd
er een uurwerk, ter vervanging
van de oude uurklokjes rond de
grote klok, aangebracht.
Het ligt derhalve geheel in de
lijn der historie om een doorlopen
de ijver aan de dag te leggen voor
het klokkewerk van de stadhuis
toren!
Reeds zeer vroeg, 1100, was
Axel een zelfstandige parochie, na
eerst afhanklijk te zijn geweest
van de kerken van Boekhoute en
Zaamslag. De Kerk van Axel had
12 altaren met in de stad een
zevental kapellen. Zq ressorteerde
onder het Bisdom Utrecht, terwyi
het kapittel van St Pieter het pa-
tronaatsrecht over haar uitoefen
de.
De beroering rond de Hervor
ming is ook aan Axel niet voorbij
gegaan.
In augustus 1566 kwam de Beel
denstorm over Vlaanderen, óók
over Axel. Op bevel van de stad
houder, de Graaf van Egmont, trad
de Gentse justitie handelend op en
zette in Axel een aantal mede
plichtigen gevangen. Toen in 1576
de Pacificatie van Gent tot stand
kwam, keerde de rust ook in onze
stad weer.
Spoedig daarna, n.l in 1583 wer
den Axel en Hulst door Parma on
der Spaanse heerschappij gebracht,
doch reeds 3 jaar later, in 1586
werd Axel door Maurits en Sidney
heroverd. Dat het probleem van de
gemeentelyke indeling reeds
eeuwen oud is. moge blijken uit
het feit, dat bü de Unie van Neu
zen in 1590 Terneuzen en Axel tot
één gemeente werden samenge
voegd, zq het voor de meest nood-
zakelyke aangelegenheden, als
justitie, politie en het dijkwezen.
Tot 1795. dus 2 eeuwen lang, vorm
den Axel en Terneuzen één ge
meente, al verwierven beide plaat
sen op verschillende onderdelen
zelfstandigheid.
Vanaf 1648 behoorden geduren
de geruime tüd ook Zuiddorpe en
Overslag, benevens een gedeelte
van Koewacht tot het grondgebied
van Axel. De rekeningen van die
tüd geven aan. dat het met de ge-
meentefinaneiën niet rooskleurig
was: er werd meer uitgegeven dan
werd ontvangen, zodat voortdurend
met tekorten moest worden ge
werkt.
In de 17e eeuw verplaatste het
centrum van Axel zich naar de
tegenwoordige Noordstraat en
Markt; de rest heette en heet tot
op de huidige dag de Oude Stad.
Na de verovering door Prins
Maurits bleef Axel een kleine ves
tingstad met staatsgamizoen en
een eigen burgerwacht, vlak aan
de grens van de vrije Nederlanden.
Het leven was er rustig, zonder
grote gebeurtenissen, wat moge
bhjken uit een tweetal voorvallen,
?eput uit oude stadsrekeningen:
602. Betaald wat door de soldaten
verdronken is by 't planten „van
de meye" meiboom)) De oude
Vlaamse volksgebruiken werden in
ere gehouden en de volksfeesten
werden gevierd, alsof er geen
Tachtigjarige oorlog bestond.
1645. Pektonnen gebrand bp de
verovering van „de stercke en de
seer vermaerde stadt Hulst".
In deze rustige tijd hadden de
Axelaars nog de meeste last van
wat Ds. Jan Scharp de mosseloor
log noemt, toen Tholenaars en
Antwerpenaars de beroemde Axel-
se mosselen van de mosselbahken
in de Axelse wateren kwamen
roven.
In de volgende decennia werden
Verschillende oorlogen gevoerd,
maar nooit slaagde een vpand erin
Axel binnen te dringen. De strate
gisch gunstige ligging op een
eiland was mede oorzaak daarvan.
Dit werd anders in 1747, toen Axel
zich moest overgeven aan de Fran
sen.
Na de Franse overheersing werd
in 1824 een voor Axel belangrijk
besluit genomen, n.l. om een ka
naal te graven van Gent naar Ter
neuzen. Axel vroeg om een zpka-
naal naar Sluiskil door de schorren
tot aan de Oude Sassing en van
daar door „de vlakte" naar Axel.
Tengevolge van de Belgische op
stand is dit werk in 1830 blpven
steken Het lykt my billijk, dat
thans 'na ruim 130 jaren aan dit
redelijk verlangen van Axel
enigermate tegemoet wordt ge
komen.
De jaren na de afscheiding van
België waren weer jaren van ge
zapige rust.
Ik noem u twee jaartallen:
1849. Onder het malen zün twee
wieken uit de stadskorenmolen (de
huidige molen van de heer Misse-
ghers) gevallen en dat nog wel,
nadat de molenmaker en de stads
timmerman kort te voren hadden
verklaard, Jat ze in goede staat
waren. Ze biyken „geheel verrot".
Als bedrag der kosten wordt op
gegeven 571,80. BU afrekening
blpken zij echter te bedragen,
642,76%.
1853. De nieuwe burgemeester
H. J. van Eek mag gelyktydig de
betrekking van brievengaarder be
kleden.
Van groot belang voor Axel was
de spoorwegverbinding met België.
De lün van Terneuzen naar Gent
was in 1869 gereed met een station
te Sluiskil en in 1871 reed de trein
ook op de iyn Terneuzen, Sluiskil,
Axel, Hulst naar Mechelen.
Het reizigersvervoer eindigde in
1951.
In de eerste wereldoorlog kreeg
Axel een stroom van Belgische
vluchtelingen te herbergen.
De burgery deed haar uiterste
best om hulp te bieden, soms zelfs
voor het leven'. Immers menig
Axelse huwde meit een sindsdien
tot rasechte Axelaar getransfor
meerde zuiderbuur.
De tjjden na de eerste wereld
oorlog waren ook voor Axel crisis
jaren in de meest letterlijke zin
van het woord: toenemende werk
loosheid en armoede.
Belangrijk was dan ook in 1929
de stichting van.de huidige Neder
landse Stikstof Fabriek op Axels
grondgebied. Deze grote industrië
le vestiging kwam de werkgelegen
heid zeer ten goede. Een lichtpunt
in de moeiiyke crisisjaren!
De tyd van de Duitse overheer
sing en de onvergetelijke bevry-
ding door onze heldhaftige Poolse
vrienden ligt nog vers in het ge
heugen. De jaren na de bevrijding
van 1944 kunnen worden gekarak
teriseerd als jaren van krachtig
herstel en toenemende welvaart.
Uit de hierboven slechts hier en
daar aangestipte historie van onze
gemeente moge u gebleken zün,
dat Axel in de middeleeuwen een
niet onbelangrüke handelsplaats
voor Vlaanderen was. In de daarop
volgende eeuwen heeft de stad
zich meer en meër ontwikkeld tot
agrarisch centrum, terwül in de
laatste decennia weer opnieuw
haar handelsfunctie een beteke
nende rol is gaan spelen.
Het is verleidelijk ons op 'n dag
als vandaag af te vragen hoe Axel
er over 750 jaar uit zal zien. Ik
aal trachten u in science fielion-
trant enige voorspellingen te doen.
In gedachten neem ik u mee naar
het jaar 2713.
Axel is gelegen aan een snelle
auto- en mono-rail-haan, welke
enerzijds via Gent de verbinding
vormt met het door tunnels en
machtige bruggen bereikbare En
geland en anderzyds met de volle
dig tot één stad volgegroeide me
tropool Holland. Een Seheldebar-
rière bestaat niet meer, daar
Vlaanderen aan Beveland en Bra
bant grenst, terwijl 'n indrukwek
kend aquaduct de Scheldesteden
Antwerpen en Terneuzen met do
open zee verbindt.
Het is Axel steeds gelukt een
groene zóne te handhaven tussen
haar stedelijke bebouwing en de
machtige fabriekscomplexen langs
de vele malen verbrede en gemo
derniseerde vaarroute van Gent
naar Terneuzen.
In deze groene zóne zijn echter
enorme afzuigfilters gebouwd, om
Axel te vrijwaren van de fabrieks-
rook. die ook in 2713 nog steeds
wordt geproduceerd.
In het Axelse recreatie-bos, dat
zich uitstrekt tot de bebouwing van
Gent zqn recreatieve voorzienin
gen getroffen bij de landingsplaat
sen voor stratosfeerreizigers.
Zoals reeds in 1963 voorspeld
door de Amerikaanse expert op
het gebied van de automatisering
John Diebold, zün boeren en arbei
ders in het Axel van 2713 niet
meer aanwezig, daar ongelooflpk
gecompliceerde nieuwe machines
niet alleen het werk van de onge
schoolde arbeider, maar ook dat
van halfgeschoolden en vakbekwa
me arbeiders overnamen.
De boerenmarkt is echter uit een
oogpunt van traditie gehandhaafd,
zü het dat deze zich met de ex
positie van landbouwwerktuigen
heeft verplaatst naar de huidige
Zuidsingel.
Het gemeentebestuur met zyn
full-time raadsleden beschikt over
een formidabele personeelsstaf die
de recreatieve voorzieningen voor
alle slechts één dag per week wer
kende burgers in stand moet hou
den.
Gelukkig heeft de stad zeer rui
me financiële middelen, haai' ver
strekt door het Provinciaal Be
stuur, dat in het jaar 2700 inplaats
van het toewijzen van woningen
adequate geldüitkeringen invoerde.
Na u deze enkele blik in het
jaar 2713 te hebben gegund, keren
wii thans terug tot de werkelyk-
heid van vandaag.
U ziet dan voor u een gemeente,
die gesterkt door de strijd in de
voorbüe eeuwen, zich opmaakt om
de haar van nature toekomende
functies te vervullen ook in de
voorliggende lijd, welke voor onze
gehele streek rijke beloften in
houdt.
De hiermede samenhangende
problemen laat ik voor het ogen
blik rusten.
Dat willen wjj ook doen in de
komende week, waarin wü vol
vreuerde ons 750-jarig bestaan als
stad herdenken.
Mij past een woord van oprechte
dank aan alien, die op welke ma
nier ook het mogelyk hebben ge
maakt. deze herdenking op de
voorgenomen grandiose wijze te
vieren.
Het vervult het gemeentebestuur
met trots, dat de burgerij op zulk
een eclatante wijze gehoor heeft
willen geven aan zijn oproep deze
herdenkingsweek tot eert waariyke
feestweek te maken.
Met de wens, dat ieder uwer in
onze feestvreugde mag delen, ver
klaar ik de feestweek ..Axel 750
jaar stad" officieel te zün aange
vangen.
Na afloop van deze bijeenkomst
wandelden gemeentebestuur, ge
meenteraad en genodigden aan
het hoofd van de stoet van mu
ziekkorpsen en schoolkinderen
naar het sportterrein aan de
Buitenweg.
Na aankomst op het sportter
rein gingen de ballonnetjes de
lucht in voor een zo ver mogelij
ke reis. Het wachten is nu op
de ontvangst van de aangehech
te kaart van de vinder.
Hierna zou een gymnastiekde-
monstratie vo'gen, maar nadat
de kleinste gymnasiasten hun
kunnen hadden getoond moest
wegens de overvloedig vallende
regen de verdere demonstratie
worden afgelast.
Tentoonstelling
Om 2 uur opende burgemeester
Van Dijke in het pand Zeestraat
27 een tentoonstelling van schil
derijen, grafiek, tekeningen en
Kransleg'ging aan de voet van het monument
Burgemeester Van YVaes overhandigt dc jaarlijkse schatting.
beeldhouwwerk van kunstenaars
uit deze streek.
De burgemeester zei verheugd
te zyn dat deze expositie tijdens
de feestweek hier kon worden
gehouden en hoopte dat later in
de raadzaal eens een expositie
van grotere opzet zal kunnen
worden gehouden. Hij wenste de
inzenders een drukbezochte ten-
toonstelling toe en dat er door
hen ook goede zaken zouden
wor.den gedaan.
Braderij en standwerkers-
concours
Gelijktijdig hiermede opende
wethouder L. M. L. Usebaert de
braderij in de Weststraat.
Wethouder C. van Bendegem
was naar de Noordstraat getogen
om daar met passende woorden
de feestmarkt en het standwer
kersconcours te openen.
Deze had als uitslag: 1. Jong
kind (fruitpersen)2. J. Exter
(ballpoints)3. W. van Vliet (ca
mera's); 4. P. Vroegop ischuur-
sponzen); 5. J. van der Poel
(goudvissen).
Roodc-Kruis-wandeltocht
Om 14.30 uur ging de Roode-
Kruis-wandeltocht aan de Jeugd
herberg van start.
Op deze geslaagde wandel
tocht komen wij in ons volgend
nummer terug.
Wereldveteranendag
Rond 15.30 uur begroette de
burgemeester de deelnemers aan
de wereldveteranendag, waarna
men met de Inmiddels gearri
veerde Commissaris der Konin
gin, jhr. mr. A. F. C. de Casem-
broot aan het hoofd naar 't mo
nument in de Zeestraat wandel
de.
Hier werd het eerst het woord
gevoerd door de afdelings-voor-
zitter van de Oorlogsinvaliden,
de heer Parré, die 'n boodschap
tot de bevolking richtte.
Na deze spreker nam de Com
missaris van de Koningin het
woord. Hij sprak de hoop uit dat
er een tijd zou mogen komen dat
oorlogen tot het verleden zouden
behoren en dat de strijd die thans
de Wereld Veteranen Organisatie
voert, succes aal hebben.
Verder zeide hij verheugd .te
zijn hier 'n het openbaar allen
met het 750 jaar stad zijn geluk
te kunnen wensen in een bevrijd
Axel.
Burgemeester Van Dijke dank
te de Commissaris voor zijn
woorden en zei ook blij te zijn
dit te kunnen doen in een bevrij
de stad. Zijn gedachten gingen
uit naar de gevallen Poolse vrien-
den die hun leven hebben moeten
geven om ons de vrijheid tc bren
gen. Daarom paste deze plechtig
heid dan ook zeker in deze fees
telijkheden. Hij verheugde zich
erover dat enkele .onze Poolse
vrienden aanwezig waren.
De heer D. Spuy, voorzitter
van de Ned. Bond van Oud-Strij
ders in Zeeland, las een procla
matie voor van de Wereldvetera
nen Federatie, die overal in de
wereld op deze dag tot het volk
werd gebracht.
Hierna plaatsten 2 oud-strij
ders een krans tegen het monu
ment waarna kransen werden
neergelegd door de Commissaris
der Koningin burgemeester Van
Dijke en 2 Poolse oud-strijders.
Hosanna speelde het Wilhel
mus, gevolgd door een tweetal
koraalliederen.
Door een trompetblazer van
't trompetterkorps van de Artil
lerie werd „The last Post", ge-
blazen.
Axels elftalZ. Vlaamse elftal
Om 17 uur werd op het terrein
van de v.v. Axel de voetbalwed
strijd Axel-AZVV-Spui-combina-
tie tegen het Zeeuws-Vlaams
elftal gespeeld, die in een gelijk
spel (33) eindigde.
Westdorpe betaalt liaar schuld
aan Axel.
Om ,zes uur verscheen in oude
klederdracht, gezeten op een!
paard en begeleid door een page
en een viertal schildknapen,
burgemeester G. H. E. H. van
Waes van Westdorpe, welke
door het gemeentebestuur werd
verwelkomd vóór het stadhuis.
In de raadzaal, waar inmiddels
velen aanwezig waren om hun
gelukwensen aan het gemeente
bestuur aan te bieden, richtte
burgemeester Van Waes zich tot
zijn Axelse collega. „Wij als ar
me gemeenten moeten telken ja
ren 'n bedrag van 150 florijnen
aan u betalen omdat aan de bat-
terij 'n zwarte dame op uw schat
zit, die daar is verborgen. Maar
het valt mij niet zo erg zwaar dit
te doen, omdat ik in uw gemeen
te ook 'n blonde dame heb ge
vonden. Gaarne zou ik u willen
voorstellen om, wanneer ik deze
betaling heb voldaan, mij 'n ver
frissing aan te bieden om mijn
droge keel van het rijden over
de stoffige wegen, te kunnen
3)
Wat moest die juffrouw ScKnei-
ter beginnen met haar dieet-
briefje en de goede raad, natte
compressen op haar buik te leg
gen, als haar opstandige maag
zich daar geen zier van aan
trok? Kon hij daar geen reke
ning mee houden of haar zelfs
het geld terug betalen? Neen
dat kon hij niet! De juffrouw zou
hem voor gek verklaard hebben!
En als zij aan al het vergift, dat
met het spek en de bonen, de
most en de kaas haar oesofagus
gepasseerd was, stierf, moest
hem volgens wettelijk voorschrift
ook de schriftelijke verklaring
betaald wórden, dat de medische
kunst gefaald had en het vergan
kelijk lichaam van mejuffrouw
Barbara .Schneiter klaar lag om
in ontbinding over te gaan. Dat
was nu eenmaal de komieke
om niet te zeggen immorele
zijde van het doktersberoep. Daar
moest men zich bij neerleggen!
Maar hij zou er tenminste zorg
voor dragen, dat hij de dood geen
handlangersdiensten bewees met
zoutzuur, opium, broom, kwik
zilver en andere godheden van
de medische wetenschap der
achttiende eeuw. Hij zou de
strijd tegen de uitgevonden mode.
vergiften voeren met behulp van
de geweldige krachten die, on
vervalst en in nimmer slinkende
overvloed, kosteloos ter beschik
king stonden in Gods heerlijke
schepping. Daardoor zouden zijn
prestaties ook beter in overeen
stemming zijn met zijn ontvang
sten. Hij was niet van plan apo
thekers en chemische fabrieken
te helpen rijk worden, want hij
geloofde op zijn hoogst aan vier
of vijf van de veelgeprezen mid
deltjes. En al mocht hij zich met
zijn opvatting de spot op de hals
halen van de heren collega's, on
begrip ontmoeten bij de patiën
ten en veel minder daardoor ver
dienen hij was taai: hij zou
zich ondanks alles weten te
handhaven! Hij was bereid het
hoogste te vergen van zijn geest
om mensen, die vol vertrouwen
naar hem toekwamen, hun leven
en gezondheid terug te geven.
En als dan resultaat uitbleef, kon
hij tenminste de zekerheid heb
ben: ik heb gedaan wat ik kon
alleen heeft God het anders
gewild! En geen ogenblik zou hij
er aan denken omwille van de
verdienste iets te doen dat tegen
de stem van zijn geweten in
druiste. Nooit! Op het ogenblik
dat hij dit zichzelf bezwoer, nam
zijn gezicht een uitdrukking van
harde vastbeslotenheid aan.
Midden in zulke bespiegelingen
klonk plotseling de fijne kinder
stem van zijn jonge vrouw. Klein,
elegant cn meisjesachtig stond zij
in de opening van de deur:
„Zo in gedachten verdiept,
liefste? En daarnet is nog wel de
eerste patiënte weggegaan dat
lijkt me een aardig succes met
zo'n afschuwelijk weer!"
Dr. Christen draaide zich vlug
om en keek zijn vrouw onder
zoekend aan om te zien of zij
grappen maakte of ernstig was.
Maar hij zag alleen een paar
grote, vertrouwvolle kinderogen
op zich gericht. Een beetje iro
nisch antwoordde hij:
„Ja zeker, een resultaat dat
niet te onderschatten valt! Tenzij
deze zondvloed juffrouw Schnei-
ter onderweg naar huis naar zee
heeft meegesleurd en mij op die
manier van mijn enige hoopvolle
patiënt beroofd mocht hebben!"
„Wat een raar grapje, Joost!
Dé stakkerd zag er echt zielig
uit!"
„Wat een wonder. Zou je niet
uit je vel springen over kerels,
die zieke mensen jarenlang met
kostbare vergiften 'behandelen
zonder er maar even aan te den
ken hen van de koemest te ont
doen en hen te ontrukken aan
een ongezonde manier van leven?
Zich niets ervan aantrekken of
een maaglijder wel goed eet?
Hem niet eens spek en bonen
verbieden? Mijn collega Glatt,
die overigens een vreselijk voor
name mijnheer moet zijn, schijnt
alleen te hebben gestudeerd om
de kunst van het 'gifmengen te
leren. Die man werkt me al op
de zenuwen, nog vóór ik 'hem
van aangezicht tot aangezicht ge
zien heb!"
„Maar Joost toch! Je spreekt
over een collega!"
„Je hebt gelijk kind. Ik zal
moeten leren zulke gedachten
onuitgesproken weer in te slik
ken. Ik heb toch een uitstekende
maag, die ook wel te sterk ge
kruide dingen verdraagt. Maar
aan mijn opvattingen zal het toch
niets veranderen. Ik zal er altijd
bij blijven dat de natuur genees
kundige krachten bezit, die wij
mensen als een royaal godsge
schenk behoorden tc gebruiken.
't Is nu eenmaal zoals het is:
ik ben bang voor al de rommel,
die de mensen in elkaar klunge
len. Mensen die zich knapper
vinden dan de Schepper zelf en
van hun produkten ontzaglijk
rijk worden. Een al te grote
winst heeft altijd iets verdachts,1
zei de jood, toen hij mijn vader
bij de onderhandeling over een
koe oplichtte. Trouwens! Zou ik
zo krankzinnig veel van de na
tuur kunnen houden als ik haar
niet eens genoeg geneeskracht
toeschreef om 'n klein, ziek kind
te redden? Nee als dokter zou
ik de schepping dan zelfs haten
en in haar vooral een element
van verwoesting zien. Maar nu
hou ik zoveel van haar, dat voor
mij de begrippen God en natuur
tot één enkel begrip samen
vloeien. Om die reden ook zal
ook wat goed is voor m'n zieken
vol vertrouwen putten uit haar
eeuwig levende krachten. Ik weet
zeker, dat zij mij niet zal teleur
stellen. Maar genoeg hierover!
Je kent mijn revolutionaire
ideeën een idee fixe noemden
■mijn professoren het en ter
ere daarvan hadden zij me bijna
laten stralen voor mijn examen!"
Hij leunde tegen de instrumen-
tenkast, zijn fijn gevormd hoofd
uitdagend opgericht. Minuten
lang stond hij zo zonder iets te
zeggen, toen voegde hij er plot
seling aan toe:
„Misschien had ik geen dokter
moeten worden met mijn on
gewone ideeën is het een hard
beroep, waarbij er uit- en inwen
dig gevochten moet worden!
Maar misschien bergt het ook
wel mooie dingen en voldoenin
gen, die ik nog niet heb ontdekt?
Ik hou van mijn beroep en van
de mensen daar kan immers
alleen iets goeds uit voortkomen!"
Door de nat geregende ruiten
dwaalde Christens blik peinzend
de tuin in toen hij besloot: „Maar,
kijk onze arme rozen eens. kind!
Die plensregen slaat ze helemaal
plat, nadat ze zo mooi en geu
rend zijn geschapen. Zo zie je:
het mooie staat altijd vlak naast
het lelijke en zo zal het ook wel
in ons leven en in mijn beroep
zijn: plezier naast verdriet
overwinning' naast nederlaag
Daar moet men nu eenmaal aan
wennen!"
(Wordt vervolgd.)
laven. Toen ik in een herberg
binnen ging was daar twist maarl
nooit eerder had ik een derge-J
lijke twist gezien, er was daar
niets strijdlustigs te bespeuren.
Ik hoop over 100 jaar nog eens
te komen kijken wat u burge
meester Van Dijke er van hebt
gemaakt".
Hierna werd een linnen geld
zakje met 150 zilveren florijnen
de 150 florijnen werden aangebo
den.
De receptie.
Burgemeester Van Dijke dank
te voor de vriendelijke Woorden
en voor de orginele wijze waarop
de 150 gulden werden aangebo
den.
De receptie die hierna volgde
werd zeer druk bezocht, o.a. door
de burgemeesters van Terneu
zen. Hoek, Koewacht, Zuiddorpe
en Vogelwaarde.
Verder de directie van de
N.S.M., Z.-Vl. Waterleiding Mij,
mr. W. Dijckmeester, burge
meester van Zierikzee, namens
de Vereniging van Ned. Gemeen
ten. Verder nog vele militaire en
burgerlijke autoriteiten, vereni
gingsbesturen, particulieren en
zakenlieden.
In de stroom van gelukwen-j
sers zagen wij op zeker moment
Fransje en Ina Lensen in Axel
se klederdracht gestoken, namens
vader en opa Lensen na hun fe
licitatie, de burgemeester een!
enveloppe overhandigen. Na de
opening hiervan las de burge
meester het schrijven voor, waar
uit bleek dat de firma Lensen i
het werkloon van de bouw van!
de muur voor de bank van ouden
van dagen de gemeente werd ge
schonken.
De burgemeester dankte de
firma Lensen hartelijk voor deze
zeer sympathieke geste.
Het Wagenspel
Na afloop van de receptie werd
te 20.30 uur een wagenspel op'
de Markt opgevoerd zoals dit in
de tijd dat Axel zijn stadsrech-!
ten verkreeg gebruikelijk was.!
Hieruit bleek dat ook in die tijd'
srijd om het bestaan moest wor
den gevoerd.
Het spel werd goed gebracht,'
al was het wel jammer dat de
damesstemmen voor de open- j
lucht tegen een stevige wind- in
niet luid genoeg waren. Een bij-
zondere vermelding verdiept'
zeer zeker de heer Toire van
Bergen, die de regie van dit spel
verzorgde.
De taptoe.
Na dit wagenspel werd de eer-!
ste feestdag bésloten met een
taptoe, gebracht door het trom-
petterskorps van de artillerie uit
Breda, o.l.v. adj. onderofficier
Kleinepier.
Deze schitterende taptoe, wel
ke werd gebracht in ceremonieel
tenue op het ruime Szydlowski-
piein, trok duizenden belangstel
lenden.
Al was de dag met"regefi"én
triestig weer begonnen, toch kan
worden gezegd, dat Axel groots
en waardig zijn feest heeft in
gezet.
WONINGLOOS ECHTPAAR
KAMPEERDE OP STRAAT
Bekijks van vele honderden
Amsterdammers heeft vrijdag
avond een echtpaar getrokken
dat met een beladen bakfiets op
het Raamplein gearriveerd zich
daar in de openlucht installeerde
met een bed, een kast met wek
ker en nog enkele meubelstuk
ken. De hulpmonteur-koeltech-
nieus J. Kloes, die naar zijn zeg
gen in de afgelopen drie jaar
met zijn vi'ouw op negen ver
schillende adressen in Amster
dam heeft gewoond, waarvan de
laatste veertien dagen bij een
vriendin van zijn vrouw in do
Charlotte de Bourbonstraat,
kwam die avond op straat te
staan toen de ouders van de
vriendin, van wie het echtpaar
de woonruimte had betrokken,
van vakantie terugkeerde en hun
woning opeisten. Ten einde raad
is het echtpaar toen naar het
Raamplein getrokken, waar het
zich domicilie koos. Hij had deze
plaats gekozen omdat hij had ge
zien dat in de nabijheid: enkele
huizen leeg stonden. Na onge
veer anderhalf uur heeft de
dienst van de gemeente reiniging,
die door de politie was gewaar
schuwd het meubilair opgehaald
en in een daarvoor bestemd pak
huis opgeslagen. Op raad van de
politie is de man toen met zijn
vrouw de binnenstad ingegaan
om een onderkomen voor de
nacht te zoeken.
De heer Kloes is reeds gerui
me tijd in het bezit van een ur
gentieverklaring en staat ook op
de wachtlijst van het C. B. H.,
maar is er nog steeds niet in
geslaagd een geschikte woning
te vinden.
BABY HUILDE 2 Vt UUR IN
AFGESLOTEN AUTO
Twee en een half uur heeft een
drie maanden oude baby liggen
huilen in een auto, die de ouders
Zwitsers vrijdagmiddag op
de Sint Jacobsplaats in Rotter-
am hadden geparkeerd en afge
sloten. De buurtbewoners waar
schuwden tenslotte de politie.
Een zijraampe werd geforceerd
en 't kind uit de wagen gehaal®
Twee uur later meldden de
ouders zich op het hoofdbureau.
SIERADEN VAN ƒ6.600
GESTOLEN
Terug van vakantie ontdekten
bewoners van een huis aan de
Hart Nibbrigkade in Den Haag
vrijdag, dat tijdens hun afwe
zigheid sieraden ter waarde van
6.600 zijn gestolen. Hoe de die
ven de woning zijn binnengeko
men is vooralsnog een raadsel.
Vermist worden: platina oorbel
len met briljanten en parels,
platina clipssen een platina ket
ting.