Kabinetsformateur
in briefwisseling met fractieleiders
Aandacht van Veiligheidsraad
gevraagd voor
gevaarlijke toestand' in Z.-Rhodesië
Nog vele raadsels tijdens vlucht
door de ruimte
Landing van Cubaanse ballingen
op Cuba
Frankrijk zal de terugtrekking van zijn
Atlantische vloot uit de NAVO eisen
Broodoorlog in Den Bosch
WEERBERICHT
HOOGWATER
ZON- en
MAANSTANDEN
HET WEER
VRIJDAG 21 JUNI 196S
19e Jaargang No. 5942
Mr TOXOPEUS IN
SPECIALE BRIEF
VERZOCHT ZIJN
ANTWOORD TE
ZENDEN
Speciale brief
Mr TOXOPEUS
VOLDOET AAN HET
VERZOEK VAN DE
KABINETSFORMATEUR
Dr DE KORT ONTVING
MINISTER ZIJLSTRA
Gedachten wisseling over
financiën en belastingen
Prinses Beatrix krijgt in
Delft oude klqjk voor
kasteel Drakesteyn
ONGEREGELDHEDEN
IN SAVANNAH
REGERINGSCRISIS
IN IRAK?
MIDDELGROTE
BANKETBAKKER
VERLAAGT BROOD
PRIJS MET VIJF CENT;
ANDERE BAKKERS
DOEN HETZELFDE
„Rebel" niet tot andere
gedachten te brengen
Wervelstorm teistert
Zuid-Korea
Geen T V-reportage
van Kennedy's rede
in Keulen
Fransen willen volledige
beschikking over' vloot
Frankertag bij abonnement: Terneuzen
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie, adres: Noordstraat 5557
Administratie-adres: Smidswa'
Telefoon 01150 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ6,— per kwartaal? per
maand f2,—; oer week 48 et m o ct.
DE VRIJE ZEEUW
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs pep mm 16 et: minimum per
advertentie f2,40.
Rubriek: Kleine Advertenties Tgéén handels,
advertenties) 5 regels ƒ1,10. Iedere regel meer
22 ct. Kleine Advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties te 's namiddags 2 nur,
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
De kabinetsformateur, dr De
Kort heeft gistermiddag vijf
gelijkluidende brieven verzonden
aan de fractieleiders van de vijf
grote en middelgrote partijen,
alsmede een bijzondere brief aan
de fractieleider van de Volks
partij voor Vrijheid en Democra
tie, mr Toxopeus.
In de gelijkluidende brieven
merkt dr De Kort op, dat gezien
de antwoorden van de fractie
leiders op zijn vraag of con
structie van een vijfpartijen-
kabinet mogelijk is, deze vraag
ontkennend moet worden beant
woord. Andérs, dan op program
matische gronden, blijkt geen
kabinet, rustend op vijf partijen,
mogelijk te zijn, dat verzekerd is
van aller steun. Dr De Kort zegt
voorts in deze brief, dat hij zich
thans zal richten op een kabinet,
dat moet berusten op samen
werking van vier partijen. Het
lijkt hem daarbij redelijk en
consequent voort te bouwen op
de inmiddels bereikte resultaten
met' het basisprogramma al zal
als praktische gedragslijn aan
gehouden kunnen worden dat
met goedvinden van elk der vier
betrokkén partijen wijzigingen
in thans vaststaande punten
worden gebracht. Hij merkt
daarbij op, dat zulks voor vele
der fractieleiders en wellicht
voor allen een vanzelfsprekend
heid is. Dr De Kort verzoekt de
fractieleiders zo spoedig moge
lijk schriftelijk mee te delen of
zij het met deze gedragslijn eens
zijn. Deze brieven zijn per koe
rier verzonden. De koeriers heb
ben opdracht zo mogelijk te
wachten op de antwoorden.
Aan mr Toxopeus is nog een
speciale brief gezonden, waarin
dr De Kort opmerkt, dat de li
berale fractieleider niet geant
woord heeft op vragen over be
staande geschilpunten. Wel, zo
schrijft dr De Kort, heeft mr
Toxopeus hem mondeling de
overtuiging gegeven, dat deze
geschilpunten op basis van een
formatie met vier partijen een
redelijke oplossing zouden kun
nen krijgen.
Dr De Kort is echter, in tegen
stelling met mr Toxopeus, van
mening, dat hij de antwoorden
op de vragen inzake de geschil
punten over het basisprogram
ma op schrift zal moeten krij
gen.
Van de andere vier fractielei
ders kreeg dr De Kort deze reeds
concreet omlijnd. Teneinde zich
een objectief oordeel te kunnen
vormen verzoekt dr De Kort de
'heer Toxopeus alsnog schrifte
lijk een concreet oordeel te ge
ven, waarna hij tot vergelijking
van de gegeven antwoorden over
'kan gaan. Naar mening van dr
De Kort belet de heer Toxopeus
niets daarbij uit te gaan van een
samenwerking op basis van een
vierpartijenkabinet.
Ter verduidelijking zegt hij
nogmaals zijn vastgestelde re
soluties te handhaven. Aange
zien dr De Kort begrip heeft
voor de tijd, die de beantwoor
ding zal vergen verzoekt hij mr
Toxopeus diens antwoord voor
hedenmiddag 17.00 uur te wil
len zenden.
De fractie-leider van de V.V.D.
in de Tweede Kamer, mr E. H.
Toxopeus, verklaarde gistermid
dag zo spoedig mogelijk in elk
geval binnen de gevraagde ter
mijn, de brieven van de forma
teur dr De Kort, die gisteren
aan hem werden verzonden, te
zullen beantwoorden.
De kabinetsformateur ontving
donderdag de minister van Fi
nanciën dr J. Zijlstra. Dr De
Kort en minister Zijlstra hebben
van gedachten gewisseld over
zogenaamdhe kwantitatieve as
pecten, vraagstukken op hetj ge
bied van financiën en belastin
gen, welke samenvallen met de
antwoorden, die dr De Kort op
zijn vragen over het basispro
gram van de fractieleiders ont
ving.
De commissie voor dekoloni
satie van de Verenigde Naties
heeft donderdag met 19 tegen 4
(de Verenigde Staten, Australië,
Denemarken en Italië) stemmen
een Afrikaans-Aziatische ont
werpresolutie over Zuid-lïtho-
desië aanvaard, waarin de aan
dacht van de Veiligheidsraad
wordt gevestigd op de „gevaar
lijke toestand" in dit gebied,
In de resolutie wordt aanbe
volen het Rhodesische vraag
stuk op te nemen op de agenda
van de in september a.s. weer
bijeenkomende algemene ver
gadering der Verenigde Naties.
De ondertekenaars van de reso
lutie willen verder dat de mo
gelijkheid wordt overwogen van
het houden van een buitenge
wone bijeenkomst der algemene
vergadering over Zuid-Rhode-
sië, „indien de omstandigheden
dit noodzakelijk maken".
Groot-Brittannië heeft niet
aan de stemming deel genomen.
In de resolutie wordt een be
roep op Engeland gedaan om de
in 1961 voor Zuid-Rhodesië af
gekondigde grondwet in te trek
ken. Daarna zou onverwijld een
conferentie moe ten worden uit
geschreven, waarop besluiten
zouden moeten worden geno
men, welke voorzien in onaf
hankelijkheid voor Zuid-Rho-
I desië. Deze zou moeten worden
verwezenlijkt op basis van een
aan alle inwoners van het land
te verlenen stemrecht.
In de resolutie wordt de Britse
regering verzocht ondubbelzin
nig te verklaren dat zij de soe
vereiniteit over Zuid-Rhodesië
niet zal overdragen aan de re-
gering-Winston Field of aan
enige andere regering, die haar
bevoegdheid ontleent aan de
grondwet van 1961.
Na de stemming verklaarde
de Britse vertegenwoordiger C.
King de aanvaarding van de
ontwerpresolutie te betreuren,
„daar hierin geen rekening
wordt gehouden met de maat
regelen, welke de Britse re
gering heeft genomen om een
oplossing van het vraagstuk-
Zuid-Rhodesië te bereiken".
„Voorts vindt men in de reso
lutie niets terug van de geest,
waardoor de onderhandelingen
werden gekenmerkt, welke te
Londen door een afvaardiging
van de commissie voor dekolo
nisatie en Britse leiders zijn ge
voerd", aldus King.
De Britse afgevaardigde ver
klaarde verder dat de „aanvaar
ding van de ontwerpresolutie op
geen enkele wijze bijdraagt tot
het bereiken van een opbou
wende oplossing van het vraag-
stuk-Zuid-Rhodesië" en dat
„eerder het tegendeel kan wor
den gezegd".
Na er op te hebben gewezen
dat de toestand in Zuid-Rhode
sië „geenszins, zoals in de reso
lutie wordt verklaard, gevaar
lijk is", besloot King met te
wijzen op de stappen, die de
Britse regering heeft gedaan om
een conferentie uit te schrijven,
waarop, met deelneming van
alle betrokkenen, zal worden
gesproken over een ontbinding
van de statenbond, die Noord
en Zuid-Rhodesië en Nyassa-
land hebben gevormd.
De landing van Russische ruimtevaarders
Woensdagavond heeft H. K. H.
Prinses Beatrix in het stedelijk
museum ,,Het Prinsenhof" in
Delft de officiële opening ver
richt van de vijftiende oude
kunst- en antiekbeurs.
Foto: Na een rondgang over
de tentoonstelling bood de
voorzitter van de Stichting Oud-
Kunst- en Antiekbeurs, de heer
J. Schulman, de Prinses namens
de Stichting een 18de eeuwse
klok aan bestemd voor het kas
teel Drakesteyn.
medegedeeld door het K.'N.M.I. te
De Bilt, geldig tot hedenavond.
Iets hogere temperaturen
Enkele opklaringen en iets ho
gere temperaturen, maar ook
plaatselijk wat regen of mot
regen. Matige nu en dan krachti-
ge zuidwestelijke wind.
VRIJDAG 21 JUNI
Het Russische blad „Troed"
meldt, dat de eerste ruimtevaar
ster, Valentina Teresjkova, na
haar ruimtevlucht het eerst werd
gezien toen zij aan een rood-wit-
te parachute woensdag op een
weide in Kazachstan landde.
Arbeiders die met de bouw van
een brug over een rivier bezig
waren, renden naar een glim
lachende „Valja" toe, die zien in
middels van haar ruimtepak had
ontdaan en gekleed was in een
blauw trainingspak. (Valja heeft
nu haar 127ste parachute-sprong
gemaakt.)
„Valja" kreeg een maaltijd
voorgezet van Siberische aard
appelen, uien en radijs, die door
de dorpelingen was klaarge
maakt, in ruil voor haar „ruim-
tevoedsei".
De „Prawda", het orgaan van
de communistische partij heeft
laten doorschemeren, dat ook
■Valja's metgezel in de ruimte,
overste Bykovski, met een val
scherm is geland en wel in de
buurt van zijn ruimtevaartuig,
dat anderhalve kilometer van
een dorp terechtkwam. Volgens
de „Prawda" waren de eersten
die Bykovsky verwelkomden en
kele Kazachen te paard, die naar
hem toe galoppeerden.
„Rode Ster", het blad van het
Russische ministerie van Defen
sie schrijft, dat duizenden Valja
begroetten toen zij in Karangan-
da, ten zuiden van de plaats van
haar landing, aankwam. De eer
ste geschenken die zij kreeg wa-
v.m.
n.m.
Breskens
1.20
1.45
Terneuzen
1.55
2.20
Hansweert
2.35
3.00
Walsoorden
2.45
3.10
ZATERDAG 22 JUNI
v.m.
n.m.
Breskens
2.05
2.30
Terneuzen
2.40
3.05
Hansweert
3.20
3.45
Walsoorden
3.30
3.55
ZON
MAAN
op
onder
op
onder
21
4.19
21.04
4.25
21.05
0,
4.19
21.04
5.18
22.05
3
4.20
21.04
6.21
22.53
24
4.20
21.04
7.31
23.30
25
4.20
21.04
8.43
23.58
De Cubaanse revolutionaire
raad in ballingschap heeft don
derde-; bekendgemaakt, dat zijn
commandotroepen „ergens op
Cuba" zijn geland.
Volgens Cubaanse kringen in
Miami zouden ongeveer 500 man
bij de landingen zijn betrokken.
Een woordvoerder van de Cu
baanse ballingen wilde geen ver
dere bijzonderheden geven. Mo
gelijk zijn op twee plaatsen lan
dingen uitgevoerd.
De Cubaanse revolutionaire
raad overkoepelt een aantal re
volutionaire organisaties. Hoofd
van de revolutionaire raad is An
tonio Maheo, de kleinzoon van
een held uit de Cubaanse onaf-
TIJDELIJK
OPKLARINGEN
Het K.N.M.I. deelt mede:
Een gebied van hoge luchtdruk
strekt zich uit van de Azoren
naar de Golf van Biscaj'e en ver
oorzaakt in Zuid-Europa zonnig
en warm weer. Aan de noord
flank van het hogedrukgebied
bevindt zich een frontale zóne
die de zuidelijke begrenzing
vormt van koudere lucht die
Noordwest-Europa bedekt. Sto
ringen in de frontale zóne trek
ken over onze omgeving, wat ge
paard gaat met regen of mot
regen. Deze storingen worden af
gewisseld door gebieden met op
klaringen waarvan er een ons
land nadert.
Er zijn evenwel aanwijzingen
dat deze weer gevolgd wordt
door een nieuwe storing zodat
het weer een onbestendig karak-
ter houdt
hankeiijkheidsstrijd van dezelfde
naam.
Een woordvoerder van het mi
nisterie van Buitenlandse Zaken
in Washington heeft verklaard,
dat op het ministerie over de
landing niets bekend is.
Volgens sommige waarnemers
kunnen de landingen niet als een
invasie worden beschouwd, doch
werden zij uitgevoerd om men
sen en wapens aan de onder
grondse strijdkrachten op Cuba
te leveren.
De Cubaanse revolutionaire
raad zei later, dat de commando's
door boeren werden verwelkomd
nadat zij op verscheidene plaat
sen op Cuba waren geland.
Het „oorlogscommuniqué num
mer één" zegt verder: De eerste
berichten van onze strijdkrach
ten maken duidelijk dat de lan
dingen zonder moeilijkheden zijn
In de stad Savannah in de Ame
rikaanse staat Georgia zijn
woensdagavond en woensdag
nacht ongeregeldheden geweest,
waarbij een poliieman en nog
drie blanken verwondingen heb
ben opgeiopen.
De ongeregeldheden braken uit
na de arrestatie van meer dan
250 mensen terwijl de politie met
traangas een menigte van dui
zend tegen rassenscheiding beto
gende negers met traangas uit-
eenjoeg. De politie werd gehol
pen door ongeveer 50 man van
de nationale garde.
Groepen negers, die door de
stad zwierven gooiden- winkelrui
ten in en richtten vernielingen
aan op straat, gooiden met voor
werpen naar auto's en vielen
blanken aan, aldus de berichten.
uitgevoerd en de volledige steun
genieten van de boeren in het
omliggende gebied".
De Cubaanse revolutionaire
raad is dezelfde, die verantwoor
delijk was voor de mislukte lan
ding in april 1961.
Ministers afgetreden uit
protest tegen de actie
tegen de Koerden
Dagbladen in Beiroet hebben
donderdag gemeld, dat vier
Iraakse ministers zijn afgetre
den uit protest tegen de actie
tegen de Koerden in Noord-Irak.
Het 'dagblad „Al Hayat" en
het in de Engelse taal verschij
nende blad „The Daily Star"
melden uit Bagdad dat president
Abdoel Salam Arif probeert hen
te bewegen hun ontslagaanvrage
in te trekken.
Het zouden de volgende mi
nisters zijnbrigade-generaal
Foead Arif Godsdienstzaken! en
Baba Ali (Landbouw), die bei
den Koerden zijn, generaal-ma-
joor Naji Taleb (Industrie) en
generaal-majoor Sheet Chattab
die minister voor gemeente
zaken is.
Het persbureau voor het Mid
den-Oosten in Cairo meldt, dat
Turkije zijn zuidoostelijke grens
met irak heeft gesloten om de
Koerden te verhinderen Turkije
binnen te komen.
In Oost-Berlijn is donderdag
levenslange gevangenisstraf
met dwangarbeid geëist tegen
Herbert Richter, die verbon
den was aan de staatsspoor
wegen en die beschuldigd is
van spionage.
mijnwerkershelm en
ren een
-lamp.
De „Prawda" meldde, dat
overste Bykosvki zijn „kosmische
baard" afschoor nadat hij na zijn
landing naar de dichtstbijzijnde
stad was gevlogen.
Valentina Teresjkova heeft in
het telefoongesprek dat Chroesjt.
sjov woensdag met haar voerde
de premier verteld, dat zij bij de
landing haar neusje had gestoten,
waarop Chroesjtsjov haar vader
lijk zei naar een dokter te gaan.
Een grote menigte heeft de
eerste Russische ruimtevaartster
Valentina Teresjkowa toege
juicht toen zij woensdag in
triomf door de straten van Ka
raganda werd gereden. Het Rus
sische persbureau Tass, dat van
de verwelkoming verslag deed,
verklaarde dat aile zeshonderd
duizend inwoners van de mijn-
stad zich op straat schenen te
bevinden om de kosmonaute op
haar tocht van het vliegveld toe
te juichen. Tegenover verslag
gevers zei Valentina, die er op
gewekt uitzag en grapjes maak
te: „Alles ging goed. Het pro
gramma werd volledig uitge
voerd en, zoals u kunt zien, ik
gevoel mij uitstekend".
Tijdens haar gesprek met de
persvertegenwoordigers werd zij
aan de telefoon geroepen door,
zoals zij later zelf verduidelijkte,
de hoofdontwerper van haar
ruimteschip. De astronaute deed
hem een kort verslag over de
vlucht en zei „Ik dank u voor
alles. Wanneer wij elkaar ont
moeten zal ik u aile bijzonder
heden vertellen", aldus het Rus
sische persbureau.
Tass meldde voorts, dat dezelf-
In Den Bosch is een „brood
oorlog" uitgebroken. Een plaat
selijke middelgrote banket
bakker (J. Bruurmijn) wil van
daag de prijs van afgehaald bus
brood en blankbrood met vijf
cent verlagen. Het merendeel
van de overige bakkers heeft
zich nu genoodza'- gevoeld öök
hun broodprijs met vijf cent te
verlagen.
Het voor de „overige" bakkers
nadelige verschil is echter, dat
ze uit overwegingen van dienst
verlening voor bezorgd en afge
haald boord altijid de zelfde prijs
berekenen. Ze hebben dus nu
de piloot die vorig jaar astronaut
Pavel Popowitsj na diens landing
vanuit zijn vliegtuig ontdekte nu
ook Valentina had opgespoord.
Toen Bykovski werd gevraagd
wat tijdens zijn ruimtevlucht van
miljoenen kilometers de diepste
indruk op hem had gemaakt,
antwoordde hij: „Mijn gesprek
ken met kameraad Chroesjtsjov
en de mededeling dat het Cen
traal Comité besloten had mij ift
de rijen van de Partij van Lenin
op te nemen.''
De Russische geleerde dr. Vla
dimir Danikeiko heeft in een ar
tikel geschreven, dat er nog al
tijd vele raadsels van de ruimte
vlucht moeten worden opgelost.
„Wij hebben bijvoorbeeld de zeer
belangrijke kwestie, hoe indivi
duele menselijke organismen
reageren op de toestand van ge
wichtloosheid, nog niet opgelost.
De artsen maken zich zorgen
over het feit, dat sommige men
sen een onaangename gewaar
wording hebben wanneer zij hun
ogen en hun hoofd onder deze
omstandigheden bewegen."
ook hun prijs voor brood dat aan
huis bezorgd wordt moeten ver
lagen, dit in tegenstelling tot de
„rebellerende" bakker, die hier
voor de oude prijs blijft vragen.
De bakkers in Den Bosch zijn
over de prijsverlaging van hun
collega zeer verontwaardigd en
spreken over een „onrecht
matige daad". Ze menen dat het
een stoot onder de gordel is,
daar de bezorging van het brood
aan huis toeh al veel moeilijk
heden oplevert en extra kosten
met zich brengt.
Woensdagavond heeft de
plaatselijke afdeling van de bak-
kerspatroonsvereniging ,,St. Ho-
noratus" tijdens een bewogen
vergadering getracht de „rebel"
tot andere gedachten te bren
gen. Dit is ondanks bemidde
ling van de Bakkerijstichting -
niet gelukt. Daarop besloot men
ook de prijs te verlagen.
Het veredelde busbrood en het
veredelde blankbrood werden tot
dusver verkocht voor 47 cent.
Dit was tevens de maximumprijs
die de overheid toestaat. Deze
broodsoorten zullen nu voor 42
cent worden verkocht.
Lachende derde is hier na
tuurlijk de consument, die de
onenigheid in de bakkersgelede
ren een aardig voordeeltje op
levert.
Een wervelstorm heeft woens
dagavond Zuid-Korea getroffen.
Volgens de eerste gegevens van
de politie zijn er 23 doden en
meer dan 10.000 daklozen.
De voor zondag 23 juni aange-1
kondigde rechtstreekse Eurovi
sie-reportage van de toespraak,
die president Kennedy voor het
stadhuis te Keulen zal houden ter
gelegenheid van zijn bezoek aan
de Duitse bondsrepubliek, komt
te vervallen.
Frankrijk zal de terugtrek
king van zijn Atlantische vloot
uit de NAVO eisen, zo werd
donderdagavond door goedinge-
lichte kringen, die in nauwe
betrekking met de Franse rege
ring staan, gezegd.
Verwacht wordt dat de Navo-
'raad hierover op de eerstvolgen
de vergadering, woensdag a.s.,
zal worden ingelicht.
Volgens genoemde kringen wil
Frankrijk bij eventuele vijande
lijkheden wel met de geallieerde
vloot samenwerken, doch het
wenst onder bepaalde omstan
digheden de volledige beschik
king over de vloot. Deze om
standigheden zouden zich voor
doen bij een geografisch beperkt
conflict of'als Frankrijks bond
genoten bij vijandelijkheden niet
hun volledige arsenaal aan wa
pens in de strijd zouden werpen.
In 1959 had Frankrijk al laten
weten dat het zelfs ingeval van
een oorlog de zeggenschap over
zijn Middellandse-Zeevloot niet
'uit handen wilde geven. Begin
'van dit jaar werd bekendge
maakt dat eenheden van deze
vloot zouden worden overge
plaatst naar de basis van de At
lantische vloot in Brest.
Het Parijse blad „Le Monde"
meent dat het aan twijfel onder
hevig is of Frankrijk zal blijven
deelnemen aan de zeestrij'dkraeh-
ten van de NAVO. De perma
nente NAVO-raad zal zich vol
gens het blad op Frans initiatief
wel spoedig moeten bezighou
den met de positie van de
NAVO-zeestrijdkrachten in het
oostelijk deel van de Atlantische
Oceaan.
In maart 1959 liet Frankrijk
;de NAVO weten, dat het bevel
over zijn hele Middellandse-Zee
vloot zelfs bij een oorlog niet zal
overdragen. Begin 1963 werd be
kendgemaakt, dat eenheden van
de Franse Middellandse-Zeevloot
van Toulon naar Brest overge
bracht zou worden. Frankrijk
eist sinds .1959 ook een groter
aandeel op in het NAVO-com-
mando in het Atlantisch gebied.
In december drong de Franse
minister van Defensie, Pierre
Messmère, erop aan, dat het
nieuwe NAVO-commando voor
de westelijke toegangswegen tot
de Straat van Gibraltar in han
den van een Franse admiraal
zou komen. De permanente
NAVO-raad heeft deze eis van
Fr%.nkrijk echter afgewezen. De
raad was wel bereid om over
deze eis te praten als Frankrijk
eerst terug zou komen van haar
besluit om zijn Middellandse-
Zeevloot onder eigen bevel te
houden.
4