Toxopeus en Beernink weigeren vijl partijenformatie voor nieuw kabinet Kennedy vraagt congres om grotere waarborgen voor uitbreiding van burgerrechten door negers Russisch ruimtepaar geland HET WEER WEERBERICHT HOOGWATER Ontbreken van sterke oppositie een bezwaar Dr DE KORT BRENGT ZATERDAG VOORLOPIG VERSLAG UIT AAN H. M. DE KONINGIN ZON- en MAANSTANDEN BOURGUIBA WIJST RUSSISCH VOORSTEL VAN DE HAND ISRAËLIËRS WORDEN IN WEST-DUITSLAND OPGELEID KOMPLOT TEGEN REGERINGEN VAN GUATEMALA EN NICARAGUA ONTDEKT LUTHER KING DREIGT MET MARS NAAR WASHINGTON uw moderne wasmachine vraagt om een speciaal sop Mars naar Washington Betogende negers en toeschouwers met gummistokken en elektrisch geladen staven tiiteengejaagd BLANKE SOLDAAT IN WASHINGTON DOOR NEGERS GEDOOD bij abonnement; Temeuzen DireeteunHoofdredaeteur I. van de Sande Redactie, adres? Noordstraat 55—57 Administratie-adres: Smidswal Telefoon 01150 2073 Gironummer 38150 !^1e?!ntsprI*s: f6>~ "er Kwartaal: per maand T 2,—; per weel? 48 et Lossr nrs 0 rt. DE VRIJE ZEEUW DONDERDAG 20 JUNI 1963 19e Jaargang No. 5941 Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Temeuzen Advertentieprijs per mm 16 et; minimum per advertentie ƒ2,40. Rubriek: Kleine Advertenties '(gêên handels- advertenties): 5 regels 1,10. Iedere regel meer 22 ct. Kleine Advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van dit Blad, 20 cent meer. Inzending advertenties te 's namiddags 2 «ar. Voor het maandagnummer: zaterdags 10 neer. Mr Toxopeus, fractieleider van de V. V. D. heeft, niede namens mr Beernink, fractieleider van de C. H. U.( woensdagmiddag- medegedeeld, dat beide partijen afwijzend staan tegenover een vijf-partijenformatie voor een nieuw kabinet. Mr Toxopeus vertelde dit na een bezoek aan de formateur dr De Kort, aan wie hij een brief overhandigde waarin zijn bezwa ren als liberaal fractieleider te gen een vijf-partijenkabinet staan opgesomd. In deze brief zegt mr Toxo peus o.m. dat bij het ontbreken ener noodsituatie het hem op het ogenblik als uitgangspunt onjuist voorkomt om een vijf- partijencombinatie te maken. Hij heeft er overwegend bezwaar tegen, vooreerst omdat de vier partijen die het huidige demis sionaire kabinet vormen van mening zijn, dat het gevoerde beleid moet worden voortgezet. Bij dit beleid was de Partij van de Arbeid niet betrokken. Deze partij, zo schrijft mr Toxopeus heeft immers dit beleid steeds fel gekritiseerd en in haar ver kiezingsmanifest heeft zij een gans ander beleid daartegenover gesteld. Samenwerking met de P. v. d. A- kan tot conflicten leiden Mr Toxopeus schrijft verder: „Afgezien van het feit, dat deel name van de Partij van de Ar beid onjuist zou zijn, is het ook onwaarschijnlijk, dat, hoe ook een program komt te luiden, van een combinatie met de Partij van de Arbeid een waarlijk voortzet ting van het beieid-De Quay mag worden verwacht. Met alle waardering vooj- de arbeid van dr Romme en uzelf, aldus mr Toxopeus, moet het mij van het hart, dat de formulering van een program altijd ruimte laat voor een verschil van interpretatie en uitwerking, zodat het er vooral op aan zal komen, vanuit welke opvattingen het zal worden uit gevoerd. Veranderlijk De depressie ten noorden van Schotland vulde in de afgelopen 24 uur verder op. Een randsto- ring, die hier te lande buien, die plaatselijk van onweer ver gezeld gingen, veroorzaakte, trekt over Zweden weg. Van een nieuwe Oceaandepressie maakte zich een kerntje los, dat gister avond over het Kanaal lag. Het koerst in de richting van noord Frankrijk en brengt voorname lijk in het zuiden en midden van ons land enige regen. Ook 't ko mende etmaal blijven we ons in de buurt van de scheidingslijn tussen vrij warme vochtige en wat koelere droge lucht bevin den. Dientengevolge moeten we rekenen op veel bewolking en plaatselijk wat regen. Het tem- peratuurniveau zal een weinig hoger liggen. meegedeeld doo rhet K. N. M. I. te De Bilt, geldig van heden ochtend tot hedenavond ONBESTENDIG. Veel bewolking met tijdelijk regen of motregen. Dezelfde temperaturen of iets hogere. Aanvankelijk zwakke verander lijke, later overwegend matig zuidwestelijke wind. DONDERDAG 20 JUNI Gezien het eerder gestelde omtrent het standpunt van de Partij van de Arbeid kan ik mij niet wel voorstellen, dat een samenwerking met die partij niet tot ernstige conflic ten aanleiding zou geven. Naar mijn gevoelen wijst de verkie zingsuitslag stellig niet naar e-en meer socialistisch gericht beleid, zodat het formeren van een kabinet met de Partij van de Arbeid een miskenning van die uitspraak zou betekenen. Mr. Toxopeus noemt voorts een zeer zwaarwegend bezwaar tegen een vijfpartijenkabinet het ontbreken van een „redelijk sterke oppositie in het parle ment". De politieke discussie dreigt zonder oppositie te wor den verlegd naar de raad van ministers, aldus mr. Toxopeus. De openbaarheid van de dis cussie en de besluitvorming, es sentialia van ons parlement be stel, zouden daardoor ernstig in gevaar komen, zo meent mr. Toxopeus. Hij zegt voorts geen enkele verwachting te hebben over eni ge homogeniteit in een vijfpar tijenkabinet. Zijn conclusie uit een en ander is dat hij aan het tot stand komen van een vijf partijenkabinet thans niet zal kunnen meewerken. Onder die omstandigheden zo schrijft mr. Toxopeus, acht hij zich ontheven van beantwoording van de vra gen op het gebied van het pro gram. Tijdens een persconferentie, waarin mr. Toxopeus deze brief na overleg met de formateur be kendmaakte, zeide hij, dat zijn visie op de grote lijnen van het program aan de formateur wel bekend is. „Dit program staat mij in gro te lijn, in zijn teneur, best aan. Er is natuurlijk wel een aantal punten, zo meende hij, waarte gen hij ernstige en minder ern stige bezwaren heeft. Hij heeft er echter vertrouwen in, dat men tijdens een gesprek met vier par tijen tot „voor ons allen rede lijke oplossingen" zal geraken. Mr. Toxopeus zeide tenslotte dat het niet zijn bedoeling was zich te distanticiëren van hetgeen hij voorheen heeft gezegd. Het is evenmin zijn bedoeling om middels deze brief in een oppo sitiepositie te geraken. De formateur, zo herhaalde hij kent mijn zienswijze. De liberale fractieleider hoopt thans op versnelling van de pro cedure. Hij verklaarde voorts de A. R.-fractieleider, de heer Van Eijsden, van de inhoud van zijn brief en zijn verdere opvattin gen op de hoogte te hebben ge steld. Antwoorden binnen Gistermorgen ontving de ka binetsformateur dr De Kort de laatste antwoorden op zijn basis program van de heren Van Eijs den en Toxopeus. In leidende politieke kringen wordt er geen geheim van ge maakt, dat op het ogenblik een tamelijk complexe situatie is ontstaan. De formateur immers poogde een zo ruim mogelijke basis voor een kabinet met vijf partijen te vinden. Zijn basispro gram moest daarom al tamelijk „elastisch" zijn. Bovendien heeft hij geïnformeerd naar de staats rechtelijke en staatkundige visie van de fractieleiders op een vijf partijenkabinet alsmede naar de al dan niet uniforme gedachten daaromrent in de fracties. Nu algemeen wordt aangenomen, dat althans drie der antwoorden niet ten faveure van een zo breed mogelijke constructie zijn uitgevallen, blijft de vraag in theorie nog open wie door de formateur als „vierde man" zal worden uitgekozen. Daarna, komen dan nog de zetelverde ling en het uitkiezen van be windslieden aan de orde. CONCLAAF BEGONNEN Woensdagmiddag om vijf uur is in Rome het conclaaf ter verkie zing van een nieuwe Paus be gonnen. Foto: In één van de kamers van het Vaticaan, binnen de afgeslo ten ruimte van 't conclaaf wach ten honderden koppen en scho tels, schalen, borden en glazen e.d. om dienst te gaan doen bij de maaltijden van kardinalen en andere kerkelijke functionarissen. .1 De formateur dr De Kort, is thans in het bezit van het ant woord van de vijf fractievoor zitters. Ter bestudering hiervan is de heer De Kort naar zijn woonplaats Ulvenhout gegaan. Het ligt in de bedoeling van de formateur om zaterdag aan staande des morgens om elf uur voorlopig verslag aan H. M. de Koningin uit te brengen. v.m. n.m. Breskens 0.33 1.01 Temeuzen 1.08 1.36 Hansweert 1.48 2.16 Walsoorden 1.58 1.26 VRIJDAG 21 JUNI v.m. n.m. Breskens 1.20 1.45 Temeuzen 1.55 2.20 Hansweert 2.35 3.00 Walsoorden 2.45 3.10 ZON MAAN op onder op onder 20 4.19 21.03 3.43 19.53 21 4.19 21.04 4.25 21.05 22 4.19 21.04 5.18 22.05 23 4.20 21.04 6.21 22.53 24 4.20 21.04 7.31 23.30 25 4.20 21.04 8.43 23.58 PROFUMO TERUG IN LONDEN -e voormalige Britse minister van Defensie, John Profumo, die met zijn vrouw, de vroegere bekende actrice Valerie Hobson, een va kantie buitenlands heeft doorge bracht na het aan het licht ko men van zijn gevaarlijke verhou ding met het fotomodel Christine Keeler, is dinsdag met zijn echt genote in Londen teruggekeerd. Foto: Begeleid door politie be geeft Profumo zich hier van zijn auto naar zijn huis aan Chester Terrace in Londen. President Bourguiba van Tu nesië, die op het ogenblik in Noorwegen is, heeft woensdag het Russische voorstel om van het Middellandse-Zeegebied een kernwapenvrije zóne te maken van de hand gewezen. Hij zei op persconferentie in Oslo, dat aan neming van dit voorstel „geen enkel vraagstuk' oplost en ook de oorlog niet zal afschaffen". Twaalf officieren en manschap pen van het Israëlische leger be vinden zich op het ogenblik in Rendsburg (Sleeswijk-Holstein), waar zij bij een Westduits leger onderdeel een opleiding volgen voor een 40 mnwntitankwapen, zo wordt uit bevoegde bron ver nomen. Op het Westduitse ministerie van Defensie werd nader verno men, dat het aanbod aan het Is raëlische leger om stagiaires naar Duitsland te zenden is uitgegaan van het opperbevel van het West duitse leger. De opleiding valt niet binnen het kader van de mi litaire hulp die door de regering in Bonn aan bepaalde Afrikaan se staten wordt verleend. Men weigerde echter op het ministe rie van Defensie te zeggen of er ijog andere groepen Israëliërs bij de „Bundeswehr" een oplei ding volgen. Communisten wilden regeringen omverwerpen De Minister van Binnenlandse Zaken van Guatemala heeft meegedeeld dat een communis tisch komplot is ontdekt dat de omverwerping van de regeringen van Guatemala en Nicaragua be oogde. Drie mannen en drie vrouwen zijn gearresteerd en er zijn wapens en munitie in be slag genomen. De samenzweerders, aldus de minister, werd gesteund door organisaties in Mexico en andere landen. Een „vereniging van vrienden van Nicaragua", die haar zetel in Mexico heeft, had haar steun aan de communis tische samenzwering in Guate mala toegezegd in ruil voor steun aan 'n poging om de regering van Nicaragua omver te werpen. President Kennedy heeft gis teren aan het congres gevraagd om de rassenscheiding in hotels, restaurants en plaatsen van ver maak of winkels bij de wet te verbieden. Het voorstel werd door de president gedaan in een speciale boodschap aan het congres, Nationaal monument ter nagedachtenis aan Koningin Wilhelmina komt in Den Haag Het comité van Advies, inzake de oprichting van een nationaal monument ter nagedachtenis aan Koningin Wilhelmina heeft kort geleden advies aan de minister raad uitgebracht. Gelezen het advies van het comité, heeft de ministerraad besloten de ge meente Den Haag aan te wijzen als plaats, waar het nationale monument voor de overleden vorstin zal worden opgericht. waarin hij vroeg waarborgen voor de uitoefening van de burgerrechten door ne gers. Het Russische persbureau Tass meldde gisteren dat de ruimte vaarders Bykovsky en Teresh- kova met hun ruimtevaartuigen Wostok 5 en Wostok 6 naar de aarde zijn teruggekeerd in het vooraf vastgestelde gebied. Het ruimteschip Kostok 6 is zoals was berekend tijdens zijn 49ste omwenteling geland om twintig minuten over negen Ned. tijd, 620 kilometer ten noordoos ten van Karaganda. Ook de Wostok 5 landde vol gens plan en wel tijdens de 82ste ormyenteling om zes minuten over twaalf, 540 kilometer ten noordwesten van Karaganda. Beide ruimteschepen landden op 53 graden n. b. De ruimte vaarders voelen zich goed. Bijna vijf dagen in de ruimte Bykovsky is met zijn vier da gen, 23 uur en 54 minuten iets meer dan een dag langer dan Nikolajev vorig jaar augustus in de ruimte gebleven. Valentina bleef zeven minuten onder de tijd van Popovitsj, die toen twee dagen, 22 uur en 57 minuten boekte. Bykovsky heeft ongeveer drie- en-een-half miljoen kilometer afgelegd, Valentina Teresjkova ongeveer twee miljoen. De Amerikaan die het Russi sche ruimtepaar het meest nabij kwam is majoor Leroy Gordon Cooper, die in mei 22 banen om de aarde maakte en toen 34 uur en 20 minuten in de ruimte ver bleef. Poging voor „rendez-vous" mislukt Waarnemers zeiden woensdag middag dat op de vraag of bij de jongste Russische dubbele ruim- tevlucht een poging om een „rendez-vous" te bewerkstel ligen mislukt is, nog geen ant woord gegeven kon worden. Men achtte het wel mogelijk dat Bykovsky tot een voortijdige landing werd gedwongen door- daat de snelheid van zijn Wos tok 5 geleidelijk aan te veel was afgenomen terwijl de grootste afstand tot de. aarde was terug gevallen van 235 km bij de start tot 193 km, en de kleinste van 191 tot 159 km. Van de Wostok 6 verminderde de grootste af stand van 233 tot 218 en de kleinste van 183 tot 174 km. Van Sowjetrussische zijde is overigens nimmer een aandui- In zijn boodschap vraagt Ken nedy ook of het congres aan de minister van Justitie de be voegdheid wil verlenen om pro cessen bij de federale districts rechtbanken aanhangig te ma ken tegen besturen van open bare instellingen van hoger on derwijs, waar de rassenscheiding nog niet is opgéheven. De president zei, dat de fede rale regering de macht en de plicht heeft om discrimineren de praktijken in openbare ge legenheden te doen eindigen. Er zijn in toenemende mate openbare demonstraties tegen deze vorm van discriminatie ge houden demonstraties, die maar al te vaak spanning en ge weld hebben veroorzaakt. Om deze redenen stel ik van daag een wettelijke maatregel voor om alle burgers zonder on derscheid toegang te garandéren tot hotels, restaurants, gelegen heden tot vermaak en de klein handel. De andere voorstellen van president Kennedy behelzen: 1. Verlichting van de werk loosheid onder de negers door verbreding van het opleidings programma en meer geld voor uitvoering van diverse wetten waaronder die betreffende de beroepsopleiding. 2. Opheffing van rassenschei ding bij tewerkstelling. President Kennedy zei, dat hij van plan was bij decreet een on afhankelijke dienst voor de be trekkingen tussen de diverse ge meenschappen zou instellen, die voor een plaatselijke ontspan ning tussen de rassen zou moe ten zorgen voordat een kritiek stadium zou zijn bereikt. President Kennedy zei, dat de rassenproblemen niet in de straat kunnen worden opgelost, maar hij voegde hieraan toe, dat 5e kortgeleden gehouden demon straties waren voorgekomen „omdat het onrecht uit hoofde ding van plannen voor een ren dez-vous gegeven. Een stem alsof zojuist terug van feestje.... „Uw stem klinkt alsof u zo juist van een feestje komt", al dus complimenteerde Chroesjt- sjov de ruimteva'arster Teresj kova telefonisch na haar lan ding, „een rustige stem zonder teken van vermoeidheid". Dit vertelde de Sowjet-premier zelf op de bijeenkomst van het cen trale partijcomité in Moskou, al dus meldt Tass. Radio-Moskou heeft aan de moeder van Teresjkova ge vraagd om haar een boodschap te zenden, zij was echter te zeer bewogen om samenhangende taal te spreken. Een broer van Teresjkova heeft toen de geluk wensen van de familie overge bracht. Na de bekendmaking van de landing heeft de Moskouse tele visie een film laten zien, die kort tevoren van de twee ruimtevaar ders was gemaakt. Teresjkova keek hierop streng vooruit, al leen haar ogen bewogen enigs zins. Bykovsky leek ook tame lijk inactief. grotere van rassenonderscheid reëel is en er geen andere oplossing in zicht was". Kennedy waarschuwde tegen demonstraties die tot geweld daden kunnen leiden, doordat „het probleem nu aan het con gres was voorgelegd". Wanneer deze voorstellen wor den bekrachtigd, aldus Kennedy, zullen er wettelijke oplossingen van het probleem voorhanden zijn en daarom doe ik een be roep op alle leiders van de ge meenschap, zowel zwart als blank, om het uiterste te doen ter vermindering van de span ning en zelfbeheersing aan de dag te leggen. De negerleider en predikant Martin Luther Kirig he'ft in New York gezegd, dat er een protest mars naar Washington zal wor den gehouden als de zuideliikc democraten m het congres ob structie plegen bt.i de behande ling van bet nieuwe wetsont- werp op de burgerrechten. Ver tegenwoordigers van verschei dene organisaties zouden deze week in New York biieenkonrm om plannen te maken voor een eventuele protestmars. Ongeveer honderd soldaten van de nationale garde van Ala bama hebben woensdag in Gads den met gummistokken.en elek trisch geladen staven meer dan 300 betogende negers eif 200 toeschouwers uiteengejaagd. De negers hielden een nachte lijke gebedsbijeenkomst op het grasveld voor het gerechtshof uit protest tegen de gevangenhou ding van 396 negers, die waren gearresteerd wegens verstoring van de orde. In Washington is woensdag een blanke soldaat door negers doodgeslagen. De soldaat zat, met twee an dere militairen, in een auto, die hij bestuurde. Hij wachtte bij een verkeerslicht op het groene sein. Naast hem ging een andere auto staan, waarin zich vijf ne gers en twee negerinnen bevon den. De negers vonden dat de auto radio van de militairen te hard aanstond en maakten daar op merkingen over, waaruit zich een twistgesprek ontwikkelde. Toen het licht op groen sprong, reden de militairen weg, doch de negers manoeuvreerden hun auto zodanig, dat zij aan de kant van de weg moesten stoppen. Twee negers sprongen uit hun auto, sleurden de bestuurder van de andere wagen hieruit en sloe gen hem met een nog niet nader geïndentificeerd hard voorwerp, hetgeen de dood van het slacht offer veroorzaakte. De twee andere militairen kregen enkele vuistslagen in hel gevecht dat zich had ontwikkeld

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1963 | | pagina 1