<1
Conservatieve meerderheid na debat
over Profumo-zaak in het Lagerhuis
Fracties beramen zich
over het
basisprogram De Kort
Nieuwe ruimtedag
Karamanlis
verlaat Griekenland
Officiële uitvaartdienst van
Paus Johannes
DINSDAG 18 JUNI 1963
19e Jaargang No. 5939
Natie geschokt
door Profumo- schandaal
ANTWOORD
VAN MACMILLAN
7ON- en MAANSTANDEN
DRIEHONDERD
IRAAKSE KOERDEN
EN COMMUNISTEN
GEDOOD
HET WEER
uw moderne
wasmachine vraagt
om een speciaal sop
MEERDERHEID VOOR
MACMILLAN
ONTWAPENINGS
CONFERENTIE-
OP RECES
TWEE BLANKEN EN
NEGEN NEGERS
OMGEKOMEN BIJ
INSTORTING IN
ZUIDAFRIKAANSE MIJN
TSJOMBE IN PARIJSE
KLINIEK OPGENOMEN
MET NIERKLACHTEN
Griekse
kabinetsformateur
benoemd
PREVENTIEVE
HECHTENIS VAN
Dr WARD VERLENGD
frankertng WJ abonnement: Ternenzen
Dlrerteur-Hoofdredaetenr I. van 0e Sanfle
Redactie, adresNoordstraat 55—51
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 01150 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ6,— per kwartaal: per
maand f 2,për week 48 et. Losse nrs 0 et.
DE VRIJE ZEEUW
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 16 et; minimum per
advertentie ƒ2,40.
Rubriek: Kleine Advertenties Tgêèn handels-
advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer
22 et. Kleine Advertenties MJ vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties te 's namiddags 2 unr.
Voor *het maandagnummer: zaterdags 10 nor,
Wilson, de leider van de op
positie in het Engelse Lagerhuis,
heeft maandag het debat over
het Profumo-schandaal geopend.
Hij zei, dat deze zaak het mo
rele geweten van de natie had
geschokt.
Het gaat er vooral om, aldus
Wilson, dat Profumo welover
wogen in het parlement heeft
gelogen. Hij vroeg zich ook a'f
of niet een van de andere mi
nisters met Profumo in geheime
verstandhouding stond. Er was
volgens Wilson duidelijk sprake
van een netwerk van de onder
wereld, waarvan de omvang nog
niet is te overzien.
Er is geen formele motie over
de kwestie ingediend.
GOKSPEL MET DE
VEILIGHEID VAN
HET LAND
Dr Stephen Ward, die thans
zijn berechting afwacht, heeft
indertijd een onderhoud gehad
met Wigg, het Lagerhuislid, die
voor het eerst de kwestie van
het Profumo-schandaal aan de
orde heeft gesteld. Het volledige
memorandum over wat Ward bij
die gelegenheid over zijn vriend
schap met Profumo, mejuffrouw
Keeler en kapitein Iwanow heeft
gezegd, is door Wilson aan Mac-
Millan ter hand gesteld zonder
dat de përs erin werd gemengd.
Het document onthult veel over
een ggdeelte van de Londense
onderwereld.
Wilson zei, dat dr. Ward geen
spion was maar hij was onge
twijfeld wel een instrument, zijn met kapitein Iwanow.
unieke relaties met hoogge
plaatste personen maakten hem
hiervoor bruikbaar. Volgens Wil
son zou MacMillan bij het ont
vangen van het memorandum
gezegd hebben: „Ik zal de be
treffende instantie vragen om
deze informatie te onderzoeken
en ik zal contact met u opnemen
als mij dat noodzakelijk lijkt".
In antwoord op een latere
brief zei MacMillan, dat het be
zwarende materiaal niet verder
onderzocht zou worden. Wilson
achtte de antwoorden van Mac
Millan symptomatisch voor een
„indolente, nonchalante hou
ding".
Wilson zei, dat MacMillan op
zijn verzoek aan de voorzitter
van het Hogerhuis, lord Dilhor-
ne, had gevraagd om een per
soonlijk onderzoek naar het vei
ligheidsaspect. MacMillan hield
deze beslissing echter tien dagen
lang geheim in de hoop, dat het
onderzoek toch geen resultaat
zou opleveren. Wilson beschul
digde de eerste minister er van
een gokspel te hebben gespeeld
met de veiligheid van het land.
Tenslotte vroeg Wilson zich af
of de regering nog meer onthul
lingen kan doen.
In zijn antwoord verklaarde
MacMillan ernstig, dat het ge
beurde een diepe wond heeft ge
slagen. MacMillan zei, dat Pro
fumo op 9 augustus 1961 werd
gewaarschuwd door sir Norman
Brooke, de toenmalige secreta
ris van het kabinet, voor een
mogelijk gevaar door zijn om
gang met dr Ward, die op
vriendschappelijke voet stond
Gistermiddag hebben de frac
ties van V. V. D., A. R. P., C. H. U.
en K. V. P. zich langdurig bera
den over het basis-program van
dr. De Kort. De fractie van de
K. V. P. besprak dit program tot
diep in de avond.
Na afloop van de besprekin
gen verklaarde de Christelijk
Historische fractieleider, mr.
Beernink, die hij dinsdagochtend
contact met formateur dr. De
Kort wilde zoeken om ophelde
ring te vragen over enige pun
ten, die hem nog niet geheel en
al duidelijk zijn. Daarna zal ook
hij zijn antwoord aan de forma
teur formuleren.
Uit gesprekken met figuren
van verschillende richtingen
bleek het voorzichtige oordeel,
medegedeeld door het K.N.M.I. te
De Bilt, geldig tot hedenavond.
Veranderlijk
Vee; bewolking met tijdelijk
enige regen of motregen. Over
wegend matige wind tussen zuid
west en zuid. Dezelfde tempera
turen als gisteren of iets hogere.
ïWWATFH
DINSDAG 18 JUNI
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
11.15
11.50
0.30
0.40
n.m.
11.25
12.40
182.50
WOENSDAG 19 JUNI
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
11.40
0.15
0.55
1.05
n.m.
12.13
12.48
1.28
1.38
ZON
op onder
18
19
20
21
4.19
4.19
4.19
4.19
21.02
21.03
21.03
21.04
MAAN
op onder
17.09
2.41
3.09
3.43
4.25
18.33
19.53
21.05 lijk
dat, gezien het basisprogram,
„een vijfpartijen-kabinet nog
steeds tot de theoretische moge
lijkheden blijft behoren, maar
dat de werkelijkheid er wel eens
anders zou kunnen uitzien". Men
wenste deze uitspraak niet ver
der te verduidelijken.
In Anti-Revolutionaire kring
bleek men nogal voldaan over
het basisprogram te zijn. In Li
berale kring was enig voorzich
tig optimisme te constateren.
De fractie van de Partij van de
Arbeid zal hedenochtend beraad
slagen over het basisprogram.
Volgens radio-Bagdad zijn
meer dan driehonderd „Koerdi
sche opstandelingen en commu
nisten" zaterdag j.l. door ïraak-
se militairen bij operaties in
Noord-Irak gedood.
„Vele Koerdische deserteurs
hebben zich overgegeven" aldus
dit radiostation, dat voor zijn be
richt een verklaring van de lei
der der militaire actie tegen de
Noordiraakse Koerden aanhaal
de.
VERANDERLIJK
Het K.N.M.I. deelt mede:
Een gebied, waarin wat regen
en motregen viel, passeerde gis
teren ons land. Een storing ten
noordwesten van Ierland, die
naar het noordoosten koerst was
er de oorzaak van dat daarna
slechts korte tijd enige opklarin
gen voorkwamen. Genoemde de
pressie stuurt opnieuw een portie
zeer vochtige lucht naar onze om
geving. Hierin komt veel bewol
king voor en wederom is enige
lichte regen of motregen te ver
wachten. Het koufront van de
depressie zal later op de dag onze
kust bereiken. Aangezien voor
dien de wind naar zuidelijke rich
tingen krimpt, zullen de tempe
raturen wat op een hoger niveau
komen en zijn vooral in het oos
ten des lands opklaringen moge-
MacMillan zei, dat hij ervan
overtuigd was, dat Profumo de
waarheid had gesproken, hij kon
zich geen geval herinneren
„waarin een minister welover
wogen had gelogen tegen zijn
vrouw, zijn rechtskundige advi
seurs en zijn collega's, niet één
maal maar telkens weer op
nieuw".
MacMillan zei, dat hij voor zijn
terugkeer van zijn bezoek aan
Rome in februari van dit jaar
nooit van dr. Ward had gehoord.
Op één februari kwam de direc
teur van een dagblad naar zijn
ambtswoning om hem het be
staan van bepaalde geruchten
mee te delen, die verband leg
den tussen mejuffrouw Keeler,
Profumo en Iwanow. Zijn privé-
secretaris gaf de inlichtingen
door aan de veiligheidsdienst en
bracht ook een bezoek aan Pro
fumo.
De minister van Oorlog echter
hield vol, dat ziin verhouding
met mejuffrouw Keeler van on
schuldige aard was. Hij zei, dat
hij de relatie twee jaar tevoren
had afgebroken na de waar
schuwing van sir Norman Broo
ke, dat dr. Ward mogelijk een
risico voor de veiligheid zou kun
nen vormen wegens zijn vriend
schap met Iwanow. MacMillan
hield vol, dat op het moment dat
Profumo werd gewaarschuwd,
noch sir Norman Brooke, noch
de veiligheidsdienst hadden ge
hoord van mejuffrouw Keeler.
MacMillan zei ook, dat de vei
ligheidsdienst niet over de mid
delen beschikt om de huizen
van alle burgers die Russische
kennissen hebben, in de gaten
te houden. Bovendien zou, wan
neer het privéleven van minis
ters voortdurend gecontroleerd
zou moeten worden, de kans op
misbruik en dwingelandij te
groot zijn.
MacMillan zei, dat hij niet zelf
Profumo had ondervraagd om
dat hij dacht, dat deze vrijer
tegenover de Chief Whip en de
juridische autoriteiten zóu spre
ken dan tegenover hem. Bij het
opstellen van de gewraakte ver
klaring van Profumo in het La
gerhuis waren ook de advocaat
van Profumo, de voorzitter van
het Lagerhuis en de Chief Whip
aanwezig. Zij wisten allen van
het bestaan van een brief van
Profumo aan Christine Keeler,
die met „darling" begon, maar
zij aanvaardden de verklaring
van Profumo, dat in de kringen
waarin hij en zijn vrouw zich be
wogen aan dit woord geen grote
dixari en uw wasmachine
horen bij elkaar
betekenis kon worden toegekend.
In januari en in maart zijn
door de autoriteiten van de vei
ligheidsdienst rapporten ontvan
gen volgens welke dr Ward aan
mejuffrouw Keeler om bepaalde
inlichtingen zou hebben ge
vraagd. Deze zou de vraag ech
ter nooit aan de betreffende per
sonen hebben gesteld. Het hoofd
van de veiligheidsdienst vond de
betreffende rapporten niet be
langrijk genoeg om ze aan de
eerste minister voor te leggen,
hetgeen MacMillan zeer onge
lukkig noemde en de oppositie in
verbazing bracht.
MacMillan zei, dat dr Ward
tijdens de Cubaanse crisis op 24
oktober het ministerie van Bui
tenlandse Zaken had opgebeld.
Volgens MacMillan was het dui
delijk, dat Iwanow alle hem ter
beschikking staande middelen
gebruikte om de Britse regering
te bewegen een initiatief in deze
'crisis te nemen,
MacMillan beëindigde zijn toe
spraak, die een uur heeft ge
duurd op gedempte toon door te
'zeggen: „Mijn collega's zijn be-
'drogen, ik ben bedrogen ern
stig bedrogen bet Huis is be
drogen, maar we hebben niet
aan het bedrog deelgenomen".
Op de gereserveerde tribune
zaten tijdens het debat onder
meer mevrouw MacMillan, de
Australische premier Menzies
en een dozijn ambassadeurs.
Na Wilson en MacMillan werd
het woord gevoerd door de leider
der liberale partij, Jo Grimond,
die onverwijld het aftreden van
de regering-MacMillan eiste.
„Hier is sprake van een ver
trouwenscrisis. Eb is van bepaal
de zijde gesuggereerd dat de pre
mier nog enige tijd aan het be
wind zou kunnen blijven, om dan
op een gegeven ogenblik met stil-
le trom te verdwijnen. Dit zou
wel het toppunt van cynisme zijn.
Indien de conservatieve partij
meent, dat MacMillan moet gaan,
dan dient dit nu meteen te ge
schieden", aldus de liberaal Gri
mond.
Na Grimond sprak de conser
vatieve afgevaardigde Nigel
Birch, Birch, een invloedrijk en
zeer gerespecteerd afgevaardigde,
die echter bekend staat als een
groot tegenstander van MacMil
lan, eiste het onverwijlde aftre
den van de minister-president en
zijn vervanging door een jongere
politicus.
Lord Lambton, een minder be
kende conservatieve afgevaardig.
de, sprak zich in gelijke geest uit
als Nigel Birch.
Premier MacMillan en zijn
conservatieve regering' hebben
een meerderheid van 70 stem
men gekregen na het debat in
het Lagerhuis over hun behan
deling van de zaak-Profumo.
Als alle conservatieven de re
gering steunen, heeft zij een
meerderheid van 97 stemmen,
zodat dus 27 conservatieven te
gen de regering hebben ge
stemd.
Toen de uitslag werd bekend
gemaakt werd van de kant van
de oppositie „Treed af" geroepen.
Harold Wilson, de leider van de
oppositie, vroeg de voorzitter van
het Huis toestemming om Mac
Millan naar zijn plannen te vra
gen. Hij kreeg deze niet.
Toen premier MacMillan de
Kamer verliet, schreeuwden aan
hangers van Labour opnieuw
„Treed af". Regeringsaanhangers
brachten de premier staande een
ovatie.
De Russische ruimtevaarder
Valentina Teresjkova en Valery
Bykovsky zijn gistermorgen resp.
04.10 uur (Ned. tijd) en 05.30
uur hun nieuwe ruimtedag be
gonnen nadat zij een goede
nachtrust hadden genoten. Zij
meldden beiden dat zij zich uit
stekend gevoelden.
Bykovsky had om zes uur in
zijn Wostok-5 meer dan 45 rond
jes om de aarde gemaakt en
Valentina Teresjkova in de Wos-
tok-6 meer dan veertien.
Alles aan boord van beide
ruimtevaartuigen werkt soepel,
zei Tass. Valentina heeft kalm
geslapen. Haar polsslag was 52
tot 54 slagen per minuut, die van
kolonel Bykovsky van 46 tot 50.
Na de ochtendgymnastiek zijn
beide ruimtevaarders aan hun
vluchtprogramma begonnen.
Valentina Teresjkova heeft 126
parachutesprongen verricht. Op
een persconferentie aan de voor
avond van haar ruimtevlucht
droeg zij een elegante blauwe
linnen jurk en naaldhakken.
Haar ruimtepak is iets anders
dan van haar mannelijke colle
ga's. Op de linker borst is een
sneeuwwitte duif tussen zonne
stralen geborduurd.
De directeur van de speur
werkplaats in Ohio, dr. A. L.
Jones, die de vlucht van de Rus
sische ruimtevaartuigen nagaat,
heeft maandag gezegd dat de
Wostok-5 met luitenant-kolonel
Bykovsky een 300 km naar het
westen is opgeschoven. „Het
blijkt duidelijk dat er iets is ge
daan, een of andere handeling
waardoor de koers van de Wos
tok-5 is veranderd. Hij kwam
een volle minuut later over dan
onze berekening voor de laatste
twee omlopen aangaf". De Wos-
tok-6 met de eerste vrouw hand
haaft zijn baan. De banen van
de ruimteschepen kruisen elkaar
op twee punten.
De roepnaam van Teresjkova
is zeemeeuw. Na het ontbijt had
den Bykovsky en Teresjkova een
lang gesprek met de grondcon-
tróle. Zij kregen de raad de tem
peratuur in hun ruimteschepen
wat omlaag te brengen. In By-
kovski's cabine is deze nu 15 gra
den Celsius, in die van Valentina
18 graden.
In de morgenuren gaven bei
den gegevens door die zij van
op zij een serie technische richt
lijnen van grondcontröle kregen.
Tass meldt dat beiden hun
vluchtprogramma's nauwkeurig
uitvoeren.
Ook maandagmiddag heeft de
Russische televisie beelden ge
toond van de twee Russische
ruimtevaarders in hun cabine.
Op de bovenlip van Bykovsky
is een bij elke uitzending don
kerder streep te zien van de aan
groeiende snor. Teresjkova
scheen op het moment van de
T. V.-uitzending rechtstreeks
contact met de aarde te hebben.
Tass meldde maandagmiddag
dat het ruimteschip van Bykovs
ky een omloop van 88 minuten
had op hoogten tussen 165 en 202
kilometer, en dat van Valentina
een omlooptijd van 88,2 minu
ten óp hoogten-tussen'177 en 225
kilometer.
De polsslag van Valentina was
68, ademhaling 18, die van By
kovsky respectievelijk 60 en 15.
Alles werkte normaal.
ENTHOUSIASME
IN MOSKOU
De Moscovieten zijn opgewonden
van vreugde om de geslaagde
lanceringen van de laatste twee
dagen. Hier zijn we een en
thousiaste menigte op het Rode
Plein. Portretten van het „Rus
sische ruimtepaar" steken hoog
boven de hoofden van de mensen
uit.
De 17-landen-conferentie over
de ontwapening heeft gisteren
besloten om na de zitting van 21
juni op recès te gaan. Het recès
zal tot 30 juli duren. Tot hejs hou
den van het recès werd -tijdens
een informatele zitting van de
conferentie besloten.
Volgens politieke waarnemers
zal dit recès de gedelegeerden in
staat stellen om de eerste resul
taten van de kernstop-bgspre-
kingen tussen l}°ge Amerikaanse
Russische en Engelse functiona
rissen. midden juli in Moskou, af
te wachten.
De afgetreden Griekse Eerste
minister, Karamanlis, heeft be
sloten naar het buitenland te
gaan en niet eerder terug te ke
ren dan wanneer tot nieuwe ver
kiezingen zal zijn besloten. Dit
staat in een communiyué, dat gis
termorgen is gepubliceerd door
Na krachtige aardschokken
In de goudmijn Grootvliet na
bij Springs in Transvaal, onge
veer vijftig km ten oosten van
Gistermorgen is de officiële
uitvaartdienst voor Paus Johan
nes gehouden, de voornaamste
plechtigheid van de officiële
rouwtijd van negen dagen. Van
Nederlandse zijde waren in de
Sint Pieter aanwezig de minister
van Buitenlandse Zaken, mr.
J. M. A. H. Luns, de ambassadeur
bij het Vaticaan, graaf F. R. W.
H. M. J. de Marchant et d'An-
sembourg en de kamerheer in
buitengewone dienst van H. M.
de Koningin, mr. R. P. M. baron
van Voorst tot Voorst.
De mis werd opgedragen door
de deken van het college van
kardinalen, kardinaal Tisserant,
geassisteerd door de ceremonie
meesters 'en geestelijken van de
basiliek. De gezangen werden
uitgevoerd door het koor van de
Sixtijnse kapel.
Namens de Wereldraad van
Kerken was ds. L. Visser bij de
rouwplechtigheid aanwezig. De
delegatie van de Russisch-Ortho-
doxe kerk bestond uit drie man:
bisschop Vladimir Kotliarov, ge
delegeerde van de Moskouse
patriarch bij de Wereldraad van
Kerken, aartspriester Vitali Bo-
rovoi van Leningrad en de heer
Afinoghenov van het patriar
chaat van Moskou.
Vertegenwoordigd waren 83
regeringen en internationale or
ganisaties, namelijk alle West-
europese landen, waaronder
Zuid-Slavië, de landen van het
Amerikaanse continent met in
begrip van Cuba, talrijke Afri
kaanse en Aziatische landen, de
V. N., de Unesco, de raad van
Europa, de wereldvoedselorgani
satie en anderen.
Aanwezig waren voorts de fa
milieleden van de overleden
Paus en leden van het Romeinse
patriciaat, allen in rouwkleding.
In het midden van de Absis
stond een grote katafalk, waarop
een gouden tiara op een rood
kleed. De leden van het college
van kardinalen werden vooraf
gegaan door de edelgarde in
scharlaken tuniek en begeleid
door de Zwitsers in hun geel- diende te worden opgenomen.
hun instrumenten aflazen, waar-t Johannesburg heeft zich zon
dag op een diepte van 1300 me
ter een instorting voorgedaan na
een der krachtigste aardschok
ken in dit gebied sinds jaren.
Aan de mijn werd meegedeeld
dat er elf mensen zijn omge
komen, twee blanken en negen
negers. Tien negers zijn nog in
gesloten.
blauwe uniformen met helle
baard. Zij droegen de violette
manelletta en soutane, alleen
hun kruinkapje was scharlaken.
De lijkrede werd uitgesproken
door de secretaris van de Latijn
se brieven, mgr Del Ton. De ab-
soüte werd verricht door de kar
dinalen Spellman (New York),
Giobbe (Curie), Wyszynski
(Warschau) en Lienart (Rijssel),
in de absis van de Sint Pieter.
De Katangaanse leider Moise
Tsjombe is zondag in een Pa-
rijse kliniek opgenomen, nadat
hij bijna 36 uur op het vliegveld
van Orly had moeten wachten,
omdat hij geen vergunning be
zat om Frankrijk binnen te
komen. Het Franse ministerie
van Binnenlandse Zaken gaf
Tsjombe de vereiste vergunning,
nadat een dokter, die hem had
onderzocht, had verklaard dat
hij daarvoor in een ziekenhuis
Reddingsploegen hebben jam
merklachten van ingesloten ar
beiders gehoord.
De instorting gebeurde voor de
aflossing van de ploeg.
KONINGIN ELIZABETH
WENST RUSSISCHE
RUIMTEVROUW GELUK
Koningin Elizabeth van Groot-
Brittannië heeft in een bood
schap aan de president der
Sowjet-Unie de eerste ruimte
vrouw, Valentina Teresjkova,
geluk gewenst met haar presta
tie en de hoop uitgesproken dat
de vlucht tot een goed einde zal
worden gebracht.
In een der grootste schoon
heidssalons in Moskou waar tal
rijke vrouwen op haar beurt
wachtten, werden zondag allen
die de voornaam Valentina dra
gen het eerst behandeld, zo werd
gemeld door het Sowjet-pers-
bureau Tass.
Karamanlis, na afloop van een
onderhoud met koning Paül met
wie Karamanlis van mening ver
schilt. De koning staat op de
vorming van een politieke rege
ring en Karamanlis wil de vor
ming van een regering, die
slechts belast is met de voorbe
reiding van nieuwe verkiezin
gen. Deze schijnen nu dus ver
schoven te zullen worden naar
een vrij ver verwijderd tijdstip.
Men meent te weten, dat Ka
ramanlis spoedig naar Zwitser
land zal vertrekken. Hijiheeft de
leiding van zijn partij dvergela-
ten aan een comité van drie le
den. (Karamanlis is Voorzitter
van' de „Nationale Radicale
Unie").
Koning Paul van Griekenland
heeft Panayotis Pipiiielis, de 64-
jarige minister van Handel in
het aftredende kabinet, belast
met de vorming van een inte
rim-regering.
Pipinelis is lid van de natio
nale radicale unie van Karaman
lis.
De rechter voor wie dr Ward
gistermorgen is verschenen, heeft
geweigerd deze in de Profumo-
zaak verwikkelde arts, die van
souteneurspraktijken wordt be
schuldigd, op b.orgtocht vrij te
laten. Zijn voorlopige hechtenis
zal met een week worden ver
lengd.
Verklaard is, dat wanneer dr.
Ward voorlopig op vrije voeten
gesteld wordt, hij wellicht zou
kunnen proberen naar het bui
tenland te vluchten of tenminste
druk te oefenen op belangrijke
getuigen.
Waarschijnlijk zullen meer be
schuldigingen tegen dr. Ward
worden ingebracht