<1 Conservatieve meerderheid na debat over Profumo-zaak in het Lagerhuis Fracties beramen zich over het basisprogram De Kort Nieuwe ruimtedag Karamanlis verlaat Griekenland Officiële uitvaartdienst van Paus Johannes DINSDAG 18 JUNI 1963 19e Jaargang No. 5939 Natie geschokt door Profumo- schandaal ANTWOORD VAN MACMILLAN 7ON- en MAANSTANDEN DRIEHONDERD IRAAKSE KOERDEN EN COMMUNISTEN GEDOOD HET WEER uw moderne wasmachine vraagt om een speciaal sop MEERDERHEID VOOR MACMILLAN ONTWAPENINGS CONFERENTIE- OP RECES TWEE BLANKEN EN NEGEN NEGERS OMGEKOMEN BIJ INSTORTING IN ZUIDAFRIKAANSE MIJN TSJOMBE IN PARIJSE KLINIEK OPGENOMEN MET NIERKLACHTEN Griekse kabinetsformateur benoemd PREVENTIEVE HECHTENIS VAN Dr WARD VERLENGD frankertng WJ abonnement: Ternenzen Dlrerteur-Hoofdredaetenr I. van 0e Sanfle Redactie, adresNoordstraat 55—51 Administratie-adres: Smidswal Telefoon 01150 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: ƒ6,— per kwartaal: per maand f 2,për week 48 et. Losse nrs 0 et. DE VRIJE ZEEUW Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen Advertentieprijs per mm 16 et; minimum per advertentie ƒ2,40. Rubriek: Kleine Advertenties Tgêèn handels- advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer 22 et. Kleine Advertenties MJ vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van dit Blad, 20 cent meer. Inzending advertenties te 's namiddags 2 unr. Voor *het maandagnummer: zaterdags 10 nor, Wilson, de leider van de op positie in het Engelse Lagerhuis, heeft maandag het debat over het Profumo-schandaal geopend. Hij zei, dat deze zaak het mo rele geweten van de natie had geschokt. Het gaat er vooral om, aldus Wilson, dat Profumo welover wogen in het parlement heeft gelogen. Hij vroeg zich ook a'f of niet een van de andere mi nisters met Profumo in geheime verstandhouding stond. Er was volgens Wilson duidelijk sprake van een netwerk van de onder wereld, waarvan de omvang nog niet is te overzien. Er is geen formele motie over de kwestie ingediend. GOKSPEL MET DE VEILIGHEID VAN HET LAND Dr Stephen Ward, die thans zijn berechting afwacht, heeft indertijd een onderhoud gehad met Wigg, het Lagerhuislid, die voor het eerst de kwestie van het Profumo-schandaal aan de orde heeft gesteld. Het volledige memorandum over wat Ward bij die gelegenheid over zijn vriend schap met Profumo, mejuffrouw Keeler en kapitein Iwanow heeft gezegd, is door Wilson aan Mac- Millan ter hand gesteld zonder dat de përs erin werd gemengd. Het document onthult veel over een ggdeelte van de Londense onderwereld. Wilson zei, dat dr. Ward geen spion was maar hij was onge twijfeld wel een instrument, zijn met kapitein Iwanow. unieke relaties met hoogge plaatste personen maakten hem hiervoor bruikbaar. Volgens Wil son zou MacMillan bij het ont vangen van het memorandum gezegd hebben: „Ik zal de be treffende instantie vragen om deze informatie te onderzoeken en ik zal contact met u opnemen als mij dat noodzakelijk lijkt". In antwoord op een latere brief zei MacMillan, dat het be zwarende materiaal niet verder onderzocht zou worden. Wilson achtte de antwoorden van Mac Millan symptomatisch voor een „indolente, nonchalante hou ding". Wilson zei, dat MacMillan op zijn verzoek aan de voorzitter van het Hogerhuis, lord Dilhor- ne, had gevraagd om een per soonlijk onderzoek naar het vei ligheidsaspect. MacMillan hield deze beslissing echter tien dagen lang geheim in de hoop, dat het onderzoek toch geen resultaat zou opleveren. Wilson beschul digde de eerste minister er van een gokspel te hebben gespeeld met de veiligheid van het land. Tenslotte vroeg Wilson zich af of de regering nog meer onthul lingen kan doen. In zijn antwoord verklaarde MacMillan ernstig, dat het ge beurde een diepe wond heeft ge slagen. MacMillan zei, dat Pro fumo op 9 augustus 1961 werd gewaarschuwd door sir Norman Brooke, de toenmalige secreta ris van het kabinet, voor een mogelijk gevaar door zijn om gang met dr Ward, die op vriendschappelijke voet stond Gistermiddag hebben de frac ties van V. V. D., A. R. P., C. H. U. en K. V. P. zich langdurig bera den over het basis-program van dr. De Kort. De fractie van de K. V. P. besprak dit program tot diep in de avond. Na afloop van de besprekin gen verklaarde de Christelijk Historische fractieleider, mr. Beernink, die hij dinsdagochtend contact met formateur dr. De Kort wilde zoeken om ophelde ring te vragen over enige pun ten, die hem nog niet geheel en al duidelijk zijn. Daarna zal ook hij zijn antwoord aan de forma teur formuleren. Uit gesprekken met figuren van verschillende richtingen bleek het voorzichtige oordeel, medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig tot hedenavond. Veranderlijk Vee; bewolking met tijdelijk enige regen of motregen. Over wegend matige wind tussen zuid west en zuid. Dezelfde tempera turen als gisteren of iets hogere. ïWWATFH DINSDAG 18 JUNI Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden v.m. 11.15 11.50 0.30 0.40 n.m. 11.25 12.40 182.50 WOENSDAG 19 JUNI Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden v.m. 11.40 0.15 0.55 1.05 n.m. 12.13 12.48 1.28 1.38 ZON op onder 18 19 20 21 4.19 4.19 4.19 4.19 21.02 21.03 21.03 21.04 MAAN op onder 17.09 2.41 3.09 3.43 4.25 18.33 19.53 21.05 lijk dat, gezien het basisprogram, „een vijfpartijen-kabinet nog steeds tot de theoretische moge lijkheden blijft behoren, maar dat de werkelijkheid er wel eens anders zou kunnen uitzien". Men wenste deze uitspraak niet ver der te verduidelijken. In Anti-Revolutionaire kring bleek men nogal voldaan over het basisprogram te zijn. In Li berale kring was enig voorzich tig optimisme te constateren. De fractie van de Partij van de Arbeid zal hedenochtend beraad slagen over het basisprogram. Volgens radio-Bagdad zijn meer dan driehonderd „Koerdi sche opstandelingen en commu nisten" zaterdag j.l. door ïraak- se militairen bij operaties in Noord-Irak gedood. „Vele Koerdische deserteurs hebben zich overgegeven" aldus dit radiostation, dat voor zijn be richt een verklaring van de lei der der militaire actie tegen de Noordiraakse Koerden aanhaal de. VERANDERLIJK Het K.N.M.I. deelt mede: Een gebied, waarin wat regen en motregen viel, passeerde gis teren ons land. Een storing ten noordwesten van Ierland, die naar het noordoosten koerst was er de oorzaak van dat daarna slechts korte tijd enige opklarin gen voorkwamen. Genoemde de pressie stuurt opnieuw een portie zeer vochtige lucht naar onze om geving. Hierin komt veel bewol king voor en wederom is enige lichte regen of motregen te ver wachten. Het koufront van de depressie zal later op de dag onze kust bereiken. Aangezien voor dien de wind naar zuidelijke rich tingen krimpt, zullen de tempe raturen wat op een hoger niveau komen en zijn vooral in het oos ten des lands opklaringen moge- MacMillan zei, dat hij ervan overtuigd was, dat Profumo de waarheid had gesproken, hij kon zich geen geval herinneren „waarin een minister welover wogen had gelogen tegen zijn vrouw, zijn rechtskundige advi seurs en zijn collega's, niet één maal maar telkens weer op nieuw". MacMillan zei, dat hij voor zijn terugkeer van zijn bezoek aan Rome in februari van dit jaar nooit van dr. Ward had gehoord. Op één februari kwam de direc teur van een dagblad naar zijn ambtswoning om hem het be staan van bepaalde geruchten mee te delen, die verband leg den tussen mejuffrouw Keeler, Profumo en Iwanow. Zijn privé- secretaris gaf de inlichtingen door aan de veiligheidsdienst en bracht ook een bezoek aan Pro fumo. De minister van Oorlog echter hield vol, dat ziin verhouding met mejuffrouw Keeler van on schuldige aard was. Hij zei, dat hij de relatie twee jaar tevoren had afgebroken na de waar schuwing van sir Norman Broo ke, dat dr. Ward mogelijk een risico voor de veiligheid zou kun nen vormen wegens zijn vriend schap met Iwanow. MacMillan hield vol, dat op het moment dat Profumo werd gewaarschuwd, noch sir Norman Brooke, noch de veiligheidsdienst hadden ge hoord van mejuffrouw Keeler. MacMillan zei ook, dat de vei ligheidsdienst niet over de mid delen beschikt om de huizen van alle burgers die Russische kennissen hebben, in de gaten te houden. Bovendien zou, wan neer het privéleven van minis ters voortdurend gecontroleerd zou moeten worden, de kans op misbruik en dwingelandij te groot zijn. MacMillan zei, dat hij niet zelf Profumo had ondervraagd om dat hij dacht, dat deze vrijer tegenover de Chief Whip en de juridische autoriteiten zóu spre ken dan tegenover hem. Bij het opstellen van de gewraakte ver klaring van Profumo in het La gerhuis waren ook de advocaat van Profumo, de voorzitter van het Lagerhuis en de Chief Whip aanwezig. Zij wisten allen van het bestaan van een brief van Profumo aan Christine Keeler, die met „darling" begon, maar zij aanvaardden de verklaring van Profumo, dat in de kringen waarin hij en zijn vrouw zich be wogen aan dit woord geen grote dixari en uw wasmachine horen bij elkaar betekenis kon worden toegekend. In januari en in maart zijn door de autoriteiten van de vei ligheidsdienst rapporten ontvan gen volgens welke dr Ward aan mejuffrouw Keeler om bepaalde inlichtingen zou hebben ge vraagd. Deze zou de vraag ech ter nooit aan de betreffende per sonen hebben gesteld. Het hoofd van de veiligheidsdienst vond de betreffende rapporten niet be langrijk genoeg om ze aan de eerste minister voor te leggen, hetgeen MacMillan zeer onge lukkig noemde en de oppositie in verbazing bracht. MacMillan zei, dat dr Ward tijdens de Cubaanse crisis op 24 oktober het ministerie van Bui tenlandse Zaken had opgebeld. Volgens MacMillan was het dui delijk, dat Iwanow alle hem ter beschikking staande middelen gebruikte om de Britse regering te bewegen een initiatief in deze 'crisis te nemen, MacMillan beëindigde zijn toe spraak, die een uur heeft ge duurd op gedempte toon door te 'zeggen: „Mijn collega's zijn be- 'drogen, ik ben bedrogen ern stig bedrogen bet Huis is be drogen, maar we hebben niet aan het bedrog deelgenomen". Op de gereserveerde tribune zaten tijdens het debat onder meer mevrouw MacMillan, de Australische premier Menzies en een dozijn ambassadeurs. Na Wilson en MacMillan werd het woord gevoerd door de leider der liberale partij, Jo Grimond, die onverwijld het aftreden van de regering-MacMillan eiste. „Hier is sprake van een ver trouwenscrisis. Eb is van bepaal de zijde gesuggereerd dat de pre mier nog enige tijd aan het be wind zou kunnen blijven, om dan op een gegeven ogenblik met stil- le trom te verdwijnen. Dit zou wel het toppunt van cynisme zijn. Indien de conservatieve partij meent, dat MacMillan moet gaan, dan dient dit nu meteen te ge schieden", aldus de liberaal Gri mond. Na Grimond sprak de conser vatieve afgevaardigde Nigel Birch, Birch, een invloedrijk en zeer gerespecteerd afgevaardigde, die echter bekend staat als een groot tegenstander van MacMil lan, eiste het onverwijlde aftre den van de minister-president en zijn vervanging door een jongere politicus. Lord Lambton, een minder be kende conservatieve afgevaardig. de, sprak zich in gelijke geest uit als Nigel Birch. Premier MacMillan en zijn conservatieve regering' hebben een meerderheid van 70 stem men gekregen na het debat in het Lagerhuis over hun behan deling van de zaak-Profumo. Als alle conservatieven de re gering steunen, heeft zij een meerderheid van 97 stemmen, zodat dus 27 conservatieven te gen de regering hebben ge stemd. Toen de uitslag werd bekend gemaakt werd van de kant van de oppositie „Treed af" geroepen. Harold Wilson, de leider van de oppositie, vroeg de voorzitter van het Huis toestemming om Mac Millan naar zijn plannen te vra gen. Hij kreeg deze niet. Toen premier MacMillan de Kamer verliet, schreeuwden aan hangers van Labour opnieuw „Treed af". Regeringsaanhangers brachten de premier staande een ovatie. De Russische ruimtevaarder Valentina Teresjkova en Valery Bykovsky zijn gistermorgen resp. 04.10 uur (Ned. tijd) en 05.30 uur hun nieuwe ruimtedag be gonnen nadat zij een goede nachtrust hadden genoten. Zij meldden beiden dat zij zich uit stekend gevoelden. Bykovsky had om zes uur in zijn Wostok-5 meer dan 45 rond jes om de aarde gemaakt en Valentina Teresjkova in de Wos- tok-6 meer dan veertien. Alles aan boord van beide ruimtevaartuigen werkt soepel, zei Tass. Valentina heeft kalm geslapen. Haar polsslag was 52 tot 54 slagen per minuut, die van kolonel Bykovsky van 46 tot 50. Na de ochtendgymnastiek zijn beide ruimtevaarders aan hun vluchtprogramma begonnen. Valentina Teresjkova heeft 126 parachutesprongen verricht. Op een persconferentie aan de voor avond van haar ruimtevlucht droeg zij een elegante blauwe linnen jurk en naaldhakken. Haar ruimtepak is iets anders dan van haar mannelijke colle ga's. Op de linker borst is een sneeuwwitte duif tussen zonne stralen geborduurd. De directeur van de speur werkplaats in Ohio, dr. A. L. Jones, die de vlucht van de Rus sische ruimtevaartuigen nagaat, heeft maandag gezegd dat de Wostok-5 met luitenant-kolonel Bykovsky een 300 km naar het westen is opgeschoven. „Het blijkt duidelijk dat er iets is ge daan, een of andere handeling waardoor de koers van de Wos tok-5 is veranderd. Hij kwam een volle minuut later over dan onze berekening voor de laatste twee omlopen aangaf". De Wos- tok-6 met de eerste vrouw hand haaft zijn baan. De banen van de ruimteschepen kruisen elkaar op twee punten. De roepnaam van Teresjkova is zeemeeuw. Na het ontbijt had den Bykovsky en Teresjkova een lang gesprek met de grondcon- tróle. Zij kregen de raad de tem peratuur in hun ruimteschepen wat omlaag te brengen. In By- kovski's cabine is deze nu 15 gra den Celsius, in die van Valentina 18 graden. In de morgenuren gaven bei den gegevens door die zij van op zij een serie technische richt lijnen van grondcontröle kregen. Tass meldt dat beiden hun vluchtprogramma's nauwkeurig uitvoeren. Ook maandagmiddag heeft de Russische televisie beelden ge toond van de twee Russische ruimtevaarders in hun cabine. Op de bovenlip van Bykovsky is een bij elke uitzending don kerder streep te zien van de aan groeiende snor. Teresjkova scheen op het moment van de T. V.-uitzending rechtstreeks contact met de aarde te hebben. Tass meldde maandagmiddag dat het ruimteschip van Bykovs ky een omloop van 88 minuten had op hoogten tussen 165 en 202 kilometer, en dat van Valentina een omlooptijd van 88,2 minu ten óp hoogten-tussen'177 en 225 kilometer. De polsslag van Valentina was 68, ademhaling 18, die van By kovsky respectievelijk 60 en 15. Alles werkte normaal. ENTHOUSIASME IN MOSKOU De Moscovieten zijn opgewonden van vreugde om de geslaagde lanceringen van de laatste twee dagen. Hier zijn we een en thousiaste menigte op het Rode Plein. Portretten van het „Rus sische ruimtepaar" steken hoog boven de hoofden van de mensen uit. De 17-landen-conferentie over de ontwapening heeft gisteren besloten om na de zitting van 21 juni op recès te gaan. Het recès zal tot 30 juli duren. Tot hejs hou den van het recès werd -tijdens een informatele zitting van de conferentie besloten. Volgens politieke waarnemers zal dit recès de gedelegeerden in staat stellen om de eerste resul taten van de kernstop-bgspre- kingen tussen l}°ge Amerikaanse Russische en Engelse functiona rissen. midden juli in Moskou, af te wachten. De afgetreden Griekse Eerste minister, Karamanlis, heeft be sloten naar het buitenland te gaan en niet eerder terug te ke ren dan wanneer tot nieuwe ver kiezingen zal zijn besloten. Dit staat in een communiyué, dat gis termorgen is gepubliceerd door Na krachtige aardschokken In de goudmijn Grootvliet na bij Springs in Transvaal, onge veer vijftig km ten oosten van Gistermorgen is de officiële uitvaartdienst voor Paus Johan nes gehouden, de voornaamste plechtigheid van de officiële rouwtijd van negen dagen. Van Nederlandse zijde waren in de Sint Pieter aanwezig de minister van Buitenlandse Zaken, mr. J. M. A. H. Luns, de ambassadeur bij het Vaticaan, graaf F. R. W. H. M. J. de Marchant et d'An- sembourg en de kamerheer in buitengewone dienst van H. M. de Koningin, mr. R. P. M. baron van Voorst tot Voorst. De mis werd opgedragen door de deken van het college van kardinalen, kardinaal Tisserant, geassisteerd door de ceremonie meesters 'en geestelijken van de basiliek. De gezangen werden uitgevoerd door het koor van de Sixtijnse kapel. Namens de Wereldraad van Kerken was ds. L. Visser bij de rouwplechtigheid aanwezig. De delegatie van de Russisch-Ortho- doxe kerk bestond uit drie man: bisschop Vladimir Kotliarov, ge delegeerde van de Moskouse patriarch bij de Wereldraad van Kerken, aartspriester Vitali Bo- rovoi van Leningrad en de heer Afinoghenov van het patriar chaat van Moskou. Vertegenwoordigd waren 83 regeringen en internationale or ganisaties, namelijk alle West- europese landen, waaronder Zuid-Slavië, de landen van het Amerikaanse continent met in begrip van Cuba, talrijke Afri kaanse en Aziatische landen, de V. N., de Unesco, de raad van Europa, de wereldvoedselorgani satie en anderen. Aanwezig waren voorts de fa milieleden van de overleden Paus en leden van het Romeinse patriciaat, allen in rouwkleding. In het midden van de Absis stond een grote katafalk, waarop een gouden tiara op een rood kleed. De leden van het college van kardinalen werden vooraf gegaan door de edelgarde in scharlaken tuniek en begeleid door de Zwitsers in hun geel- diende te worden opgenomen. hun instrumenten aflazen, waar-t Johannesburg heeft zich zon dag op een diepte van 1300 me ter een instorting voorgedaan na een der krachtigste aardschok ken in dit gebied sinds jaren. Aan de mijn werd meegedeeld dat er elf mensen zijn omge komen, twee blanken en negen negers. Tien negers zijn nog in gesloten. blauwe uniformen met helle baard. Zij droegen de violette manelletta en soutane, alleen hun kruinkapje was scharlaken. De lijkrede werd uitgesproken door de secretaris van de Latijn se brieven, mgr Del Ton. De ab- soüte werd verricht door de kar dinalen Spellman (New York), Giobbe (Curie), Wyszynski (Warschau) en Lienart (Rijssel), in de absis van de Sint Pieter. De Katangaanse leider Moise Tsjombe is zondag in een Pa- rijse kliniek opgenomen, nadat hij bijna 36 uur op het vliegveld van Orly had moeten wachten, omdat hij geen vergunning be zat om Frankrijk binnen te komen. Het Franse ministerie van Binnenlandse Zaken gaf Tsjombe de vereiste vergunning, nadat een dokter, die hem had onderzocht, had verklaard dat hij daarvoor in een ziekenhuis Reddingsploegen hebben jam merklachten van ingesloten ar beiders gehoord. De instorting gebeurde voor de aflossing van de ploeg. KONINGIN ELIZABETH WENST RUSSISCHE RUIMTEVROUW GELUK Koningin Elizabeth van Groot- Brittannië heeft in een bood schap aan de president der Sowjet-Unie de eerste ruimte vrouw, Valentina Teresjkova, geluk gewenst met haar presta tie en de hoop uitgesproken dat de vlucht tot een goed einde zal worden gebracht. In een der grootste schoon heidssalons in Moskou waar tal rijke vrouwen op haar beurt wachtten, werden zondag allen die de voornaam Valentina dra gen het eerst behandeld, zo werd gemeld door het Sowjet-pers- bureau Tass. Karamanlis, na afloop van een onderhoud met koning Paül met wie Karamanlis van mening ver schilt. De koning staat op de vorming van een politieke rege ring en Karamanlis wil de vor ming van een regering, die slechts belast is met de voorbe reiding van nieuwe verkiezin gen. Deze schijnen nu dus ver schoven te zullen worden naar een vrij ver verwijderd tijdstip. Men meent te weten, dat Ka ramanlis spoedig naar Zwitser land zal vertrekken. Hijiheeft de leiding van zijn partij dvergela- ten aan een comité van drie le den. (Karamanlis is Voorzitter van' de „Nationale Radicale Unie"). Koning Paul van Griekenland heeft Panayotis Pipiiielis, de 64- jarige minister van Handel in het aftredende kabinet, belast met de vorming van een inte rim-regering. Pipinelis is lid van de natio nale radicale unie van Karaman lis. De rechter voor wie dr Ward gistermorgen is verschenen, heeft geweigerd deze in de Profumo- zaak verwikkelde arts, die van souteneurspraktijken wordt be schuldigd, op b.orgtocht vrij te laten. Zijn voorlopige hechtenis zal met een week worden ver lengd. Verklaard is, dat wanneer dr. Ward voorlopig op vrije voeten gesteld wordt, hij wellicht zou kunnen proberen naar het bui tenland te vluchten of tenminste druk te oefenen op belangrijke getuigen. Waarschijnlijk zullen meer be schuldigingen tegen dr. Ward worden ingebracht

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1963 | | pagina 1