De crisis in Engeland Springstoffenmagazijn in de lucht gevlogen Het Midden-Oosten Dr. De Kort streeft naar vijfpartijen-kabinet Koerden vechten verder Neger zonder moeilijkheden ingeschreven HET WEER WEERBERICHT HOOGWATER VRIJDAG 14 JUNI 1963 19e Jaargang No. 5936 BOM GEWORPEN NAAR AUTO VAN PREMIER JAGAN AANSLAG OP PRES. BETANCOURT VERIJDELD BRITSE PERS OVER DE CRISIS. Recordopbrengst juwelenveiling Shotheby DE GAULLE Frankrijk en de versnelde E. E. G.-verlaging van invoerrechten ZON- en MAANSTANDEN Fïankering bö abomsemeatï Terneuzen Dfrerteup-Hoöfdreaaeteiir I. van de Sande Redactie, adres; Noordstraat 5557 Administratie-adres: SmidswaJ Telefoon 01150—2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs! ƒ6,per Kwartaal* per maand f 2,per week 48 et. Losse nrs 9 et. DE VRIJE ZEEUW Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. 3. van de Sande te Terneuzen Advertentieprijs per mm 16 ctf mmömnmper advertentie 'f2,40. Rubriek: Kleine Advertenties Tgdên handeJs- advertenties)5 regels ƒ1,10. Iedere regel meer 22 et Kleine Advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van dit Blad, 20 cent meer. Inzending advertenties te 's namiddags 8 nnr. Voor het maandagnummer: zaterdags 10 war. Het Britse kabinet is gisteren opnieuw bijeengeweest temid den van geruchten over een „revolte" van enkele ministers naar aanleiding van het Profu- mo-schandaal. In tegenstelling tot de bijeen komst van woensdag is deze vergadering officieel uitgeschre ven ter bespreking van andere dingen dan de zaak-Profumo. De minister van Volksgezond heid Enoch Powell, zag er bij het verlaten van de vergader zaal volgens wachtende journa listen bleek, gespannen en onte vreden uit. Hij wilde niets mee delen, evenmin als minister van Staat Butler, die zonder zijn ge bruikelijke glimlach snel in zijn auto stapte, de menigte groe tend met een vluchtig handge baar. „Ik ben van mening, dat Mac Millan moet heengaan. Dat is, geloof ik, de laatste dienst die hij het land kan bewijzen", zo heeft de „minister van buiten landse zaken" van het socialis tische schaduwkabinet, Patrick Gordon Walker, donderdag na zijn terugkeer in Londen van een bezoek aan de Sowjet-Unie verklaard. Walker heeft zijn ver blijf in de Sowjet-Unie waar hij de leider van de Britse La- bour-partij, Harold Wilson, ver gezelde met het oog op het Profumosehandaai bekort. Hij zei voorts, dat de huidige situatie een „algemeen schaamtegevoel" heeft doen ontstaan, dat niet al leen tot de politieke partijen be perkt blijft. Over zijn bezoek aan Mos kou deelde Walker mee, dat de kansen op het bereiken van een akkoord over het stopzet ten van kernproeven op basis van inspecties naar zijn me ning nog zeer gering zijn. Premier MacMillan heeft don derdagavond de politieke toe stand met een aantal invloed rijke leiders der conservatieve partij besproken. Na afloop ver klaarden twee dezer leiders: „De partij heeft nooit groter eenheid aan de dag gelegd dan nu. Wij staan allen geheel ach ter de regering". Van parlementaire zijde wordt vernomen dat enkele conserva tieve Lagerhuisleiden, onder wie één of twee gewezen ministers Gisternacht is het springstof fenmagazijn ,,De eendebooi" van de munitiefabriek bij Muiden in de lucht gevlogen. De ontplof fing heeft in wijde omtrek rui ten doen sneuvelen. Er hebben zich geen ernstige persoonlijke ongevallen voorge daan. Het magazijn ligt tegen de lijk van het IJsselmeer ,op één kilometer afstand van de fa briek. Door de geweldige ontplof fing sneuvelden ook ruiten in een zeer wijde omtrek. De vuur gloed en de knal werden o.a. waargenomen in Amsterdam, Hilversum, Marken en zelfs uit Urk. De politie en brandweren in deze plaatsen werden over stelpt door telefoontjes van ver schrikte mensen die wilden weten wat er aan de hand was. Een vrouw en een kind die in de buurt van het magazijn wo nen zijn door glasscherven licht gewond. Naar .het zich laat aan zien zijn zij de enige slacht offers van de ontploffing. Vreemd genoeg heeft het bijna een uur geduurd vóórdat de politieposten in de buurt met zekerheid wisten waar de ont ploffing zich had voorgedaan. Iedereen dacht onmiddellijk: daar gaat de kruitfabriek weer (zoals in 1947). De burgemeester van Diemen liet de brandweer vast uitruk ken en de Rode-Kruisposten stonden in gereedheid om, in dien nodig, hulp te verlenen. Maar een telefoontje naar de fabriek leerde dat er daar niets aan de hand was. Men is toen op zoek gegaan in het afgelegen terrein in de omgeving van de Merwedebrug, waar een aantal munitiebunkers zijn gelegen. Daardoor duurde het geruime tijd vóór men ontdekte waar de explosie zich precies had voor gedaan. De rijkspolitie van Weesp is de gehele ochtend bezig geweest met het vaststellen van de scha de welke vooral in Weesp is veroorzaakt door de ontploffing in Muiden. Er waren op het middaguur in dit kleine stadje niet minder dan 400 gesprongen ruiten geteld, waarvan alleen al 180 bii de chocoladefabriek van Van Houten te Weesp. Naar van de zijde van de Kon. Kruitfabriek krijgsman is medegedeeld, bevond zich in de opslagplaats van deze fabriek, die gisternacht in de lucht is ge vlogen, dertig ton t.n.t. en bus kruit. De schade, veroorzaakt door de explosie, blijkt op sommige plaatsen in de nabijheid van de ontploffing nogal ernstig te zijn. Vooral enige boerderijen aan de overzijde van de rijksweg 1 heb ben zeer ernstige schade opge lopen. Zelfs zijn hier «n daar grote gaten in de daken gesla gen en binnenmuren ontzet. In bet zogenaamde Stopdorp, een dorpje bestaande uit oude huis jes, die alle bewoond worden door leden van de familie Stop, 'zijn verscheidene huisjes van binnen zeer ernstig beschadigd. Ook hier zijn geen ernstige per soonlijke ongevallen voorgeko men. De glasschade is vrij groot. In de binnenstad sneuvelden vele grote winkelruiten. De bewooners van de boerderij „Kooilustf' van J. Beukenboom aan de Muiderstraatweg te Mui denop korte afstand van de plaats, waar woensdagnacht het kruithuis „De Eendekooi" in de lucht is gevlogen, wisten donder dagochtend wel wat te doen; op het dak was geen pan op zijn lagen in diggelen. spreken over de mogelijkheid van politieke zetten, die Mac Millan tot heengaan zouden kunnen nopen. Volgens politieke waarnemers maken vele Britse conservatie ven zich veel ongeruster over het uiteindelijke lot van hun partij, dan over de vooruitzich ten voor MacMillans politieke loopbaan. Van MacMillan zelf is bekend dat hij vastbesloten is het roer van staat in handen te blijven houden en dat hij erop ver trouwt aan de politieke storm het hoofd te kunnen bieden. De hiervoor genoemde politie ke waarnemers menen echter dat verscheidene ministers ge loven dat het vertrouwen der geschokte conservatieve kiezers slechts kan worden hersteld door een onverwijld aftreden van MacMillan. En zij zouden tevens menen dat de premier slechts tot heengaan kan wor den gedwongen, indien zij zelf hun portefeuilles ter beschikking stellen. Als één dergenen, die in dat geval de nieuwe minister-presi dent zou kunnen worden, wordt de minister van Staat Bu\ler genoemd. Deze heeft MacMillan reeds, wanneer dit zo te pas kwam, vervangen en hij heeft het voordeel dat hij op geen en kele wijze verantwoordelijk kan worden gesteld voor het schan daal, dat zich rondom de afge treden minister van Oorlog, Profumo, heeft ontwikkeld. Premier MacMillan heeft don derdagavond glimlachend het ge bouw van de admiraliteit verla ten op weg naar een receptie van de Indische president, die mo menteel een bezoek brengt aan Engeland. Op een vraag van een verslaggever of men hem had gevraagd af te treden, gaf de Britse premier geen antwoord. De Britse minister van Woning bouw sir Keith Joseph heeft don derdagavond in Leeds gezegd, dat hij niet van plan is af te treden en dat hij dat ook niet van plan is geweest. Brits Guyana Woensdag is een bom gewor pen naar de auto, waarin pre mier Jagan van Brits Guyana van 't parlementsgebouw in Ge orgetown vertrok. Een lid van de lijfwacht van Jagan schoot op een grote groep mensen, die de auto met stenen wilde bekoge len. Van officieële zijde is meege deeld, dat er bij de vechtpartijen in de afgelopen dagen tussen politie en betogers die de rege ring vijandig gezind zijn, 14 mensen door kogels zijn ge wond. President Bétancourt van Ve nezuela heeft voor de televisie verklaard, dat er woensdag een aanslag op hem is gepleegd. Terroristen hadden drie sta ven dynamiet gelegd in het pa leis van ,de aartsbisschop in Ciu- 'dad Bolivar, dat hij woensdag zou bezoeken. Hij had nu de arrestatie bevo len van communisten en leden van de linkse republikeinse be weging die bij de aanslag be trokken zijn geweest. De staven werden gevonden vlak voor de president in het paleis zou aankomen. Volgens een donderdag in Da mascus uitgegeven communiqué zijn Syrië en Irak overeengeko men, steun te verlenen aan de strijd van de Britse kroonkolo nie Aden voor bevrijding van „het Britse imperialisme" en haar verlangen naar vereniging met Jemen. President Sallal van Jemen heeft drie dagen besprekingen met hoge Syrische functionaris sen gevoerd. Volgens het com muniqué zullen beide 1 anden ook Irak steunen in zijn strijd tegen de Koerden. Zij zijn het eens over de noodzaak, „de Ara bische atmosfeer te zuiveren" en manieren te vinden om het verdrag van Cairo met betrek king tot het verbond tussen Egypte, Irak en Syrië, uit De voeren. Jemen heeft, aldus het com muniqué, verzocht als vierde lid te worden toegelaten „op het ogenblik, dat is vastgesteld voor de geboorte van de, federatie". Deze kwestie moet echter eerst muniqué zullen beide landen nader bezien worden om nood zakelijke voorbereidingen te kun nen treffen. Verscheidene Engelse kran ten, zoals de Times, de Daily Telegraph, de Daily Herald en de Daily Mirror eisten gister ochtend het aftreden van de re gering wegens het schandaalM Profumo. „Alles wat de ministers zullen doen of nalaten zal van invloed !zijn op de conservatieve partij. Men kan zeggen dat de ministers niet persoonlijk schuldig zijn, zij maken deel uit van een ka binet dat Profumo een hoge post gaf. Er moet een offer worden gebracht om het vertrouwen van het publiek te herstellen", schrijft de Times. Donderdagavond verklaarde de woordvoerder van de kabi netsformateur dr. De Kort, dat deze in de eerste plaats streeft naar een vijf-partijen-kabinet. Gelukt dit streven niet, dan zal hjj een vier-partijen-kabinet po gen te formeren. Het concept-basisprogram van de formateur zal, in tegenstel ling tot eerdere mededelingen, a.s. maandag gereed zijn. Op die dag zullen tussen half tien 's morgens en half drie 's mid dags achtereenvolgens de heren. Vondeling (P. v, d. A.l, Van Eijsden (A.R.P.), Beernink (C. H.U.), Toxopeus (V.V.D.) en Andriessen (waarnemend frac tieleider van de K.V.P.), wor den ontvangen. De formateur zal hen dan het basisprogram overhandigen, waarna een gedachtenwisseling kan volgen, echter niet over een zetelverdeling. De woordvoerder van de formateur geloofde niet, dat aan de volgorde van ont vangst der fractieleiders enige politieke betekenis kan worden gehecht. Het lijkt er op, dat het ontvangstschema geregeld is naar de mogelijkheden, die de heren zelf hebben. Voorts is bekendgemaakt, dat in de loop van maandagmiddag en van dinsdagmorgen de vijf fracties zullen vergaderen. De formateur hoopt dinsdagavond of uiterlijk woensdagmorgen de besluiten van de vijf fractievoor zitters in ontvangst te kunnen nemen. Voordien, zo werd uitdrukke- De regering in Bagdad heeft de Koerden in het noorden van het land opnieuw de oorlog aange zegd. Zo is een eind gekomen aan een tijdelijke onderbreking in een strijd die al bijna zo lang ge duurd heeft als Irak een zelfstan dige staat is. En bovendien een waarin de regeringstroepen nog maar zelden een overwinning van betekenis hebben behaald. De regering van nu schijnt bo vendien te vertrouwen dat de ge. schiedenis zich niet herhaalt: de val van Kassems bewind was voor een niet gering deel toe te schrijven aan het falen van diens leger tegen wat nu de „benden van Barzani" worden genoemd. Barzani mocht zich niet ten onrechte beschouwen als een der genen aan wie de Baath-heersers van nu te danken hebben gehad dat zg Kassem aan de kant kon den Jatten. Er werden onderhan delingen gevoerd en daarin werd in principe Barzani's voornaam ste wens ingewilligd: de Koerden zouden zelfbestuur krijgen. Dat was een maatregel waarmee de buren van Irak niet geheel en al ingenomen waren. NAAR EEN EIGEN STAAT Ook de Turken en Perzen heb ben in deze streek last van de Koerdische stammen die op zijn minst zelfbestuur hebben en het liefst «en eigen staat Koerdistan zouden stichten, die grondgebied zou besla an van deze drie landen. En alg Barzani erin zou slagen zelfbesuiur in het Iraakse gebied der Kierden te werden, zou een dergelijke eis in Perzië en Tur kije eveneens weer krachtiger worden geuit. De eisen die Barzani stelde, waren niet mis. Hij wenste dat zelfbestuur beslist niet. alleen maar in naam. De politie, het ambtenarenkorps en bepaalde on. derdelen van de krijgsmacht die hier gevestigd zouden zijn, zou den van onder tot boven met Koerden bezet moeten worden. Bovendien verlangde hij dat van de olie-inkomsten van Irak een deel aan de specifiek Koerdische belangen besteed zou worden. Waarschijnlijk zijn die eisen de regering in Bagdad iets te krap geworden om er een voortduren de onrust en een voortdurende strijd mee af te kopen. IN 10 DAGEN OF IN 10 JAAR? De legerleiding in Bagdad meent dat een dag of tien vol doende zal zijn om de opstand der Koerden eens en voor al te bedwingen, wat rijkelijk optimis tisch lijkt, omdat Barzani's strijd krachten sinds lang kans zien hun hele gebied te beheersen, waarbij alleen de grote steden door hun sterke garnizoenen uit. gezonderd zijn, Kassems vliegtuigen, artillerie en divisies hebben de Koerden niet klein kunnen krijgen. Atas- si's leger zal dat in tien dagen niet klaar spelen, temeer omdat de Sowjet-Unie zijn houding tegenover de Koerden heeft ge wijzigd. Het streven der Koerden wordt aangemoedigd ais tegenhanger tot de anti-communistische hou ding van Bagdad. En die aanmoe diging behoeft niet tot woorden beperkt te blijven. .(Nadruk verboden) lijk verklaard, zal dus niet over zetelverdeling gesproken wor den. Indien dr. De Kort van alle vijf de fractievoorzitters een be vestigend antwoord ontvangt, zal spoedig nadien de zetel verdeling ter sprake komen. Indien echter blijkt, dat een vijf-partijenkabinet niet te ver wezenlijken is, dan zal dr. De Kort in de tweede helft van de komende week zich beraden over een vier-partijenkabinet. Hoewel de „technische fase" van de formatie-De Kort als af gesloten werd beschouwd zal dr. De Kort hedenmorgen om half tien de minister van Maatschap pelijk Werk, mej. dr. M. A. M. Klompé, ontvangen ter bespre king van enige desiderata haar departement betreffende. HOOG BEZOEK IN KINDERDORP Een beeld van het bezoek, dat H. M. de Koningin woensdag heeft gebracht aan het kinder dorp Neerbosch bij het 100-jarig bestaan van de van 't Linden- houtstichtingen „Neerbosch" bij Nijmegen. De hoge bezoekster toont veel aandacht aan de kinderen, die hier met handenarbeid bezig Sr zijn. Op de kunstveiling Sotheby in Londen heeft een verzameling juwelen donderdag bijna vier en een half miljoen gulden opge bracht, wat als een wereldrecord wordt beschouwd. Een diamanten ring ging voor ruim 220.000 gulden van de hand. Een schitterend smarag den garnituur werd voor ruim 175.000 gulden gekocht. De Amerikaanse neger Dave McGlathery is donderdag zonder moeilijkheden ingeschreven bij de afdeling van de universiteit van Alabama in Huntsville. Er waren slechts enige soldaten in de nabijheid. Gouverneur Wallace van Ala bama, die dinsdag twee negers de toegang tot de hoofdafdeling van de universiteit in Tusca loosa wilde ontzeggen, had al aangekondigd dat hij niet zou trachten de inschrijving van McGlathery te verhinderen. 'De 27-jarige McGlathery reed zonder begeleiding de parkeer- Generaal De Gaulle heeft gis teren tijdens zijn bezoek aan West-Frankrijk gezegd dat voor komen moet wor.den dat Enge land en Amerika „al het bedde- goed" van het bed van de ge meenschappelijke markt pak ken," aldus leden van zijn gezel schap. De president zei dit tijdens jen offiiceel diner in Angou- lème tot oud-premier Gaillard. De gemeenschappelijke markt zal volgens De Gaulle in ieder geval haar doel geleidelijk be reiken. „Het is nu iets onher roepelijks". De Franse regering heeft een decreet goedgekeurd inzake de versnelde afbraak der douane tarieven binnen de E. E. G., t.w. 10 procent per 1 juli. Op die da tum zullen de tarieven in het on derlinge verkeer der E. E. G.- landen voor 50 procent verdwe nen zijn, vergeleken met het uit gangspunt van 1 januari 1958. Het decreet heeft voorts be trekking op een versnelde aan passing van het nationale tarief aan het gemeenschappelijke bui tentarief van de zes partners. plaats op en liep het gebouw binnen. McGlathery is als wis kundige werkzaam bij het na tionale bureau voor ruimtevaart en wil zich verder verdiepen in de atoomfysica. ZON MAAN op onder op onder 14 4.20 21.00 1.10 11.45 15 4.19 21.01 1.33 13.03 16 4,19 21.02 1.55 14.24 LAGERE TEMPERATUREN. Een storing in de hogere lucht lagen trok de afgelopen 24 uur van de Britse eilanden naar hel Kanaal. Aan de grond ontwikkelde 2ich een kleine depressie, waarvar, het koufront in de middag ons land binnendrong. Op vele plaatsen kwamen on weersbuien tot ontwikkeling, waarbij op het station IJmuiden 23 mm regen werd afgetapt. Na het- voorbijtrekken van het front daalde in het midden van het land de temperatuur van 24 tot 16 graden. Ten westen van Ierland be vindt zich een zwakke rug van hoge luchtdruk, die langzaam naar het oosten trekt. Hierdoor zal de wind geleidelijk naar noor delijke richtingen draaien, waar mede koelere lucht van de Noord zee zal binnenstromen. Aanvan kelijk blijft er nog veel bewol king, waaruit plaatselijk een regen- of onweersbui zai vallen, maar in de loop van de dag zijn opnieuw enkele opklaringen te verwachten. medegedeeld dor het. K. N. M. I., geldig tot hedenavond. Enkele opklaringen Aanvankelijk veel bewolking met plaatselijk een regen- of on weersbui, later enkele opklarin gen. Zwakke tot matige wind, draaiend naar noordelijke rich tingen. Lagere temperaturen. VRIJDAG 14 JUNI v.m. n.m. Breskens 6.3S 6.53 Terneuzen 7.13 7.28 Hansweert 7.53 8.08 Walsoorden 8.03 8.18 ZATERDAG 15 JUNI v.m. n.m. Breskens 7.41 8.00 Terneuzen 8.16 8.35 Hansweert 8.56 9.15 Walsoorden 9.06 9.25

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1963 | | pagina 1