Het gemak dient de vrouw Provinciaal nieuws Jubilerende Boerenleenbank te Terneuzen Pagma 2 DE VRIJE ZEEUWDONDERDAG 30 MEI 1963 Instelling met een gouden hart EXAMEN-PERIKELEN Minimumprijsregeling aardbeien TERNEUZEN OOSTRURG ECUADOR HOUDT AMERIKAANSE TREILERS AAN Hout lijmen?.., CETAFLEX Ceta-Bever uw moderne wasmachine vraagt om een speciaal sop EEN TAAR NA EICHMANNS TERECHTSTELLING f Ter gelegenheid van het gouden feest van de Coöperatieve Boe renleenbank Terneuzen Raiffeisenbank, dat met veel luister dins dag 4 juni a.s. gevierd zal worden, heeft de huidige voorzitter de heer F. de Koeijer, gisteravond aan de besturen van de elf Rode-, Groene- en Wit-Gele Kruisverenigingen in Terneuzen, Sluiskil, Axel, Hoek en Zaamslag, ieder een gift van 500 geschonken, een geste, die warme dankwoorden ontlokte 'oij de respectievelijke voorzitters, de heren H. Ribbens (Terneuzen, Groene Kruis), dok ter A. Kats (.Axel, Rode Kruis) en F. Hagenaar (Terneuzen, Wit- Gele Kruis). NIEUW LUCHTKUSSEN-SCHIP Op de rivier Clyde in Schotland is een proeftocht gemaakt met een nieuw luchtkussen-schip, de Denny D 2", welke volgen de maand voor het eerst dienst zal doen voor trips op de Theems in Londen. De Voorzitter van de Coöperatieve Boerenleenbank, de heer F. de Koeijer, reikt de jubileunigift aan de lieer F. Hagenaar uit SOCIALE BEWOGENHEID Na het hartelijke welkomst woord van de voorzitter, gaf de huidige kassier van de Boeren leenbank te Terneuzen, gevestigd aan de Walstraat en daarom wordt deze straat niet helemaal ten onrechte de Wallstreet ge noemd, mr. C. C. Wabeke, een historisch overzicht hetgeen hij toelichtte aan de hand van een zeer fraai in woord en beeld uitgevoerd gedenkboek. Mr. Wabeke greep terug op de toestanden vgn vóór de oorlog van 1870. In een plaats in West- falen was een zekere Friedrich Wilhelm Raiffeisen burgemees ter. De boeren in zijn gemeente en in de verdere omtrek hadden het toen vaak niet zo best. Bur gemeester Raiffeissen was een man bezield met een grote so ciale bewogenheid, maar paarde daaraan de zeldzame eigenschap van een uitstekend economisch inzicht. Volgens deze principes trachtte hij de noodlijdende boe ten te helpen. Hij had goed ge- Zien, door een gezonde, eerlijke samenwerking kon er veel nood gelenigd worden. OOK IN NEDERLAND De toestanden in Nederland onder de landbouwers in 1886 waren voor de Nederlandse re gering aanleiding een staatscom missie te benoemen, die een on derzoek hiernaar moesten instel len. In 1890 werd een rapport uitgebracht waarin gewezen werd op het Duitse systeem. In 1895 werd begonnen met op de zelfde manier als in Duitsland te werken. In 1913 werd ook een Coöperatieve Boerenleenbank in Terneuzen opgericht, op initiatief van de heren Johannes de Feij- ter, burgemeester van Zaamslag, Meeuwis de Jonge, landbouwer te Hoek, Cornelis le Nobel, no taris te Terneuzen, en Leendert Christiaan Wabeke, gemeente secretaris te Terneuzen. Hun streven om via het Raif- feisen-systeem de grondslag te leggen voor een gezond geldver keer in hun omgeving slaagde volkomen. Zij achtten voor een gezonde basis een groot werkge bied noodzakelijk en aldus kwam de Coöperatieve Boerenleenbank voor Terneuzen, Axel, Hoek en Zaamslag tot stand. ENORME GROEI In een lokaal van café Wie- meersch in de Nieuwstraat ving op 16 juni 1913 de thans jubile rende Bank. haar werkzaamhe den aan. Daar werd iedere woensdag tijdens de markturen zitting gehouden. Niettegenstaandede moeilijk heden veroorzaakt door de eer ste wereldoorlog, werd op 10 juli 1918 besloten een eigen kantoor gebouw te Terneuzen te stichten. Terstond na het gereedkomen op 26 februari 1919 werd het dage lijks voor het publiek openge steld. Het balanstotaal steeg in de loop der jaren enorm. Het eerste boekjaar vermeldt 21.145,27%. Op 31 december 1962 bedroegen de toevertrouwde middelezj bijna dertig miljoen gulden. Deze ontwikkeling ging gepaard met een versteviging der eigen financiële positie door een versterkte opbouw van haar reserves, welke na bijboeking van de winst over 1962 1.267.428,88 zullen bedragen. NIET ALLEEN LANDBOUWERS Doordat uit alle lagen der be volking middelen aan de Bank werden toevertrouwd, konden naast de financieringen ten be hoeve van de landbouw en coö peraties ook die ten behoeve van de middenstand, scheepvaart en woningbouw ter hand worden genomen, waardoor de Bank is uitgegroeid tot een financiële in stelling ten diensté van de ge hele gemeenschap in haar werk gebied. De Bank maakt als lid van de Coöperatieve Centrale Raiffei senbank te Utrecht deel uit van een organisatie van 720 Boeren leenbanken - Raiffeisenbanken met 980 kantoren en bijkantoren, terwijl bovendien nog in 230 plaatsen vaste zittingen worden gehouden. „American Banker" kwam na een onderzoek tot de conclusie dat de Raiffeisenorganisatie de 75ste plaats onder de 500 grote instellingen in de vrije wereld inneemt. Als eerste met een to taal van ruim 4 miljard gulden der Nederlandse bankinstellin gen. DANKWOORDEN Mr. Wabeke uitte zijn grote dank aan allen, die tot deze groei hebben bijgedragen. Hij mocht daarbij zeker niet de namen van de heren D. J. Dees en L. Ch. Wabeke, de eerste voorzitter en de eerste kassier, niet vergeten. Aan hun stuwkracht is het te danken, aldus de heer Wabeke, dat de thans jubilerende Bank zich reeds spoedig heeft ontwik keld tot één der grootste Raif feisenbanken in Nederland. Juist om te tonen dat ondanks het economische element, dat bij een bankinstelling toch wel heel sterk spreekt, de sociale bewo genheid van de burgemeester uit Westfalen niet verloochend werd, schenkt de Boerenleenbank te Terneuzen aan elf Kruisver enigingen, die uitsluitend bestaan door deze sociale bewogenheid, deze in grote dankbaarheid ont vangen gift. Ook de spaarders zullen in de feestvreugde delen. Bij inlagen gedurende de maanden juni en juli krijgt ieder, die reeds spaar der 1*, een verrassing. Zij die voor oö eerste maal zullen inleg gen, ontvangen een jubileum premie van vijf gulden. Aandeelhouders en commissa rissen kent de Boerenleenbank niet en daarom gaan alle wins ten in feite terug naar de spaar ders, voegde de heer De Koeijer er aan toe. DANKBAARHEID Namens alle Groene Kruis verenigingen, dankte de heer H. Ribbens, voorzitter der Terneu- zense afdeling, het bestuur. Dok ter A. Kats uit Axel was de tolk van de Rode Kruisverenigingen en tenslotte de heer F. Hagenaar uit Terneuzen, namens de drie Wit-Gele Kruisverenigingen. De viering van het jubileum heeft plaats op dinsdag 4 juni a.s. in hotel Rotterdam, met een recep tie, waarvan ongetwijfeld tallo zen een dankbaar gebruik zullen 1 maken, en een diner voor leden en genodigden na de algemene °rgadering. die op diezelfde g zal worden gehouden. u DONDERDAG 30 MEI. TERNEUZEN Hotel „Des Pays-Bas", 25 uur en 710 uur: De Buck-show van was machines enz. Zuidersportpark, 18.45 uur: MistrappersP.T.T. ZAAMSLAG Gemeentehuis, 11 uur: Verkoop wrak Duits sleepschip „Willy Cornelia". Het Deense ministerie van Onderwijs heeft dezer dagen, zij het schoorvoetend, toegegeven dat in de wiskunde-opgaven voor de middelbare eindexamens een „onoplosbaar" trigonometrie- vraagstuk was voorgekomen ten gevolge van een drukfout in de tekst. Om de verontwaardiging bij de gedupeerde jongelui weg te nemen kondigde het ministerie eerst aan, dat er een nieuw examen zou worden afgenomen waarvan het waarderingspunt in combinatie met het reeds gege- vene in aanmerking zou worden genomen. Hiertegen rees nieuw protest: een nieuw examen zou immers de periode tussen het wiskunde-examen en dat voor de andere onderdelen verkorten. Het ministerie besloot daarop het examen maar te laten varen en voor de beoordeling alleen af te gaan op het gemiddelde rapportcijfer van het afgelopen jaar. Maar daartegen kwamen de alfa-studenten van de ta lenrichting in opstand omdat hierdoor volgens hen de „beta's" een voordeel zouden genieten waartegenóver ook een vrijstel ling van een examen-onderdeel voor de „alfa's" zou moeten staan Ook dit jaar zal er weer een minimum prijsregeling gelden voor aardbeien op de Neder landse veilingen. Deze gaat uit van het Centraal Bureau van de Tuinbouwveilingen in Neder land. Beneden 50 cent per kg zullen geen aardbeien worden verkocht. Kan deze prijs niet gemaakt worden dan worden de aardbeien uit de markfgenomen en verwerkt De teler krijgt dan voor aardbeien zonder dop, klasse extra, I en II een vergoe ding van 50 cent per kg en voor aardbeien met dop 40 cent per kg. Voor afwijkende aardbeien wordt resp. 20 cent en 15 cent per kg betaald. Er zal geen hef fing op de aardbeien worden in gehouden dit jaar. Kunststoffen zijn wonderlijke creaties. De moderne vrouw kan de wetenschap dankbaar zijn voor deze vondsten, want deze heden daagse stoffen betekenen voor haar een geweldig gemak, vooral wanneer in het gezin jonge kinde ren zijn, die nogal eens knoeien en morsen. Heerlijk gemakkelijk en prak tisch zijn bijvoorbeeld de draion meubelbekledingsstoffen. Met een, in een sopje vochtig gemaakte spons kunnen de fauteuils afgeno men worden, 't Is in een wip ge beurd, 't droogt snel en de stoel ziet er weer als nieuw uit. Ja, zo'n bekleding hangt mis schien wat meer aan, maar het is dan ook zó schoon en van het schoonmaken gaat de bekleding niets achteruit, omdat de stof veel minder snel slijt. Losse kussenovertrekken kun nen gemakkelijk even gewassen, gespoeld en gedroogd worden. Morst zoonlief met inkt of papa met wijn OP' de nieuwe beklede stoel of op het nieuwe tafelkleed, geen ramp. Met water en zeep gaat de vlek er helemaal uit. Het be spaart in het gezin ook veel ge mopper en ruzie. De gordijnstoffen zijn werke lijk hartveroverend. Er zijn ge weven stoffen en dichtere weef sels, die absoluut kleurecht zijn, gemakkelijk wasbaar en we hoeven niet meer te strijken. Moet u uw linnenkast aanvul len Tafellakens en ontbijtlakens in dit genre zijn zo mooi, dat u zich geen moment zult bedenken. Bui ten de grote kleurechtheid hebben ze het voordeel veel langer een nieuw, „mooi", uiterlijk te behou den, dan het andere' tafelgoed. Vlekken van fruit, vet, bietjes en wat al niet meer, kunnen in een handomdraai met lauw water en zeep plaatselijk worden wegge wassen. Wordt door uw kleuter een be-i ker melk omgegooid, dan kan hel laken toch, na even spoelen er» drogen, bij de volgende maaltijd weer worden gebruikt. Misschien in aanschaf wat duurder, maar ze« i ker niet duurder dan een linnen kleed. Er staat tegenover dat n er geen stapels meer van behoeft aan te schaffen. De linnenuitzet, vroeger <44 trots van alle huisvrouwen, word< hierdoor aanmerkelijk minder om< vangrijk. We leven in een snelle tijtii waarin ook onze gebruiksvoorwer* pen snel veranderen en verbete ren. Waarom zouden we er niet zo goed mogelijk van profiterend ELLY MART-INS (Nadruk venboden). - f Streekdag Ned. Ver. van Huisvrouwen. Dinsdagmorgen kwart vóór zes vertrok een bus met 26 leden van de Ned. Vereniging van Huisvrou wen, afd. Terneuzen, onder lei ding van mevr. De BruijnePie- ters. De tocht ging naar Valken burg, alwaar door de afd. Heer len een streekdag was georgani seerd voor de afdelingen van de provincies Zeeland, Noord-Bra bant en Limburg. Omstreeks 10 uur was men na een voorspoedige reis op de plaats van bestemming en wer den de leden', die in grote getale van alle kanten waren opgeko men (=fc 600) ontvangen in de Schouwburg te Valkenburg. Na de koffie met koek werden de dames verwelkomd door de presidente van de afd. Heerlen, mevr. KoopmansBosch, en ver volgens toegesproken door de presidente van het Gewestelijk bestuur, mevr. KeijzerHardick. Hierna volgde een interessan te lezing met dia's door de heer Salden uit Venlo. Deze lezing, die verband hield met de tocht die de dames 's middags zouden maken, ging over de kastelen uit Zuid-Limburg en allerlei wetens waardigheden hierover. Te ongeveer 12 uur verzamel den allen zich voor een gemeen schappelijke warme lunch in de schouwburg en het restaurant van het zwembad. Om 2 uur ving de tocht aan met 15 bussen iangs de kastelen van Zuid-Lim burg onder de deskundige leiding van een lid uit Heerlen. Ondanks het donkere weer was het een schitterende tocht, waarbij men kon genieten van de mooie oude kastelen, van de schilderachtige oude boerderijen met vakwerk en niet te vergeten van het na tuurschoon alom. Tot slot werd nog een kopje thee gedronken op het kasteel Hoensbroek, dat door de Staats mijnen geheel gerestaureerd is. Dit kasteel was vrij te bezichti gen, waarvan dan ook druk dooi de dames gebruik werd gemaakt. De groep werd hier omstreeks half zes ontbonden, waarna ieder weer zijns weegs ging. In Ant werpen werd nog eenmaal gepau zeerd, waarna men hoogst vol daan huiswaarts keerde. Eindexamen Koningin Wil- helmina Lyceum. Voor het eindexamen van de gymnasiale afdeling van het Ko ningin Wilhelmina Lyceum slaag- den voor de afdeling A de dames I. le Grand te Zuidzande en A. v. d, Walle te Breskens en de heren C. Cruson te Breskens en A. Faas te Oostburg; voor de af deling' B slaagden mej. P. Ris- seeuw te Zuidzande en de heren A. le Grand te Oostburg en B. Luuring te Cadzand. Er werden geen leerlingen af gewezen. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Dean Rusk, heeft woensdag zijn Ecuado- riaanse ambtgenoot Peralta tele fonisch de onmiddellijke vrijla ting gevraagd van twee Ameri kaanse vissersboten, die door de marine van Ecuador zijn aange houden. Deze schepen werden opgebracht toen zjj binnen 200 mijl van de kust van Ecuador visten. Dit land maakt aanspraak op territoriale wateren ter breedte van 200 mijl. door OLAF J. DE LANDELL 75) „Daar is niemand mee gehol pen,'' weerlegde ze hooghartig. Dat Derk haar nu niet te hulp kw-am. „Dus niét?" informeerde me neer Van Hellenduyn al veel min. der kalm. Eva keek smekend opzij naar Derk en voelde zich opgejaagd. „Dus niet??" herhaalde de pa ter familias, erg rood van aange zicht. „Ik n-nee, d-dat vind ikaarzelde Eva. „Jij, kwaje meid!" begon me neer Van Hellenduyn. „Vader!" vermaande Derk. „Hou je mond!" zei z'n vader. Toen mérkte Eva opeens, dat hij net als een elektrische trein met. een in volle gang was. En Derk hiéld zijn mond. „Jij, misselijke, kwaje meid! Dacht jij hier in huis de kost bare verloofde te spelen? Dacht je misschien op de een of an dere manier geld te vangen, en „Trouwen jullie of niet?! krijs te meneer Van Hellenduyn in vervoering. „Nee", zei Derk steenhard. „Ik trouw als ik wil." Zijn vader vloekte zo ontzet tend, dat de sterren Eva voor de ogen sprongen; hiernaast was de baas van kantoor een fröbeljuf- frouw. „Je zal! je zal!" schreeuwde pa Van Hellenduyn. „Je komt de kamer niet levend uit, voordat ik jullie belofte heb." „Nou, als jij de begrafenis be taalt. dan maar verhongeren hier," tartte Derk. Eva wist zich geen raad meer. Als die twee mekaar aanvlogen! Als Derk z'n vader wat deed of als hijzelf gewond raakte Derk gewond! Ze dacht te sterven van angst. O, zo dadelijk zou alles voorbij zijn. Maar ze bleef lang genoeg le ven om te zien, hoe meneer Van Hellenduyn met een Bordeaux- kleurig gezicht de leeslamp van zijn bureau mepte, zijn stoei om ver trapte, de prullebak door de kamer schopte, zodat 't ding naast de bronzen vaas op de kast terecht kwam, en zij in een sneeuw van as en snippers ston den. Hij moest krankzinnig zijn. Zelfs Derk's gelaat vertoonde een onbenullige weifeling, toen de heer des huizes zich met lang zame verende passen, het hoofd vooruitgestoken, in hun richting begaf. Hij bleef veel te dicht voor hen staan ze stonden allebei met gestrekte nekken en straalde in zijn baarsheid gloei end af. toch vrij te blijven van Derk??" „Vader!" interrumpeerde Derk nu scherp. „Zul jij je stilhouden, vlegel dat je bent?" schuimbekte de toegesprokene. Eva hoorde met verbazing, dat hij net zo sprak als de baas op 't kantoor. „Zui jij je erbuiten houden, aap?! Of doen jullie samen een spelletje zonder plan om te trou wen?? Hè?! Of heeft 't heleflorp gelijk, dat dit juffie een huur ling is, omdat je die rooie niet lust?! Wel???!" „We zullen niet vérder naar je luisteren", zei Derk beledigd. Hij greep Eva's arm en wendde zich naar de deur, „Kom, Eef." „Néé, jullie komen er niet uit!" bulderde zijn vader en stortte zich met onwaarschijn lijke snelheid tussen hen en de deur. Hij ontzag zich niet, de sleutel om te draaien en eraf te nemen. „Trouwen jullie of niet?" Derk en Eva stonden als blok ken. Toen begon hij met een akelig hese stem te praten. „Jij nagel aan mijn doodkist!" zei meneer Van Hellenduyn. En Derk luisterde toe „Jij el lendig- zoontje, met je gefliere- fluit en je tekeningetjesen toen schoot zijn stem in de hoog te. hij krijste vlak in bun ge zichten: „Trouw je? Of niet?!?" Er heerste even een spookach tige stilte. Alleen vernamen ze uit de tuin de bezorgde stem van moe geit. „Nou, goed dan," stemde Derk een beetje onvast toe. „En jij!?", vroeg hij aan Eva. Zij knikte slaafs Ze kon Derk toch niet alleen laten trou wen! Bovendien had ze het leven nog steeds te lief, om in de gege ven omstandigheden „nee" te dur, ven zeggen. Pa Van Hellenduyn richtte zich op en ademde diep. Hij wierp hun 'n blik toe, die niet helemaal zeker was. Eva vermoedde, dat de terugtocht tot normaliteit héél zwaar was. Toen opende hij zijn handpalm wijd. Daar lag de sleutel. „Hoepel op", zei hij. Wat Eva eigenlijk diep in haar binnenste weer razend maakte. „En heb niet het hart, je mening te ver anderen, nog niet voor een secon de. Want danik maak bank papier van je!" Derk grabbelde naar de sleu tel. Ze draaiden zich om als robots en marcheerden naar de deur. Openden die, en zuchtten tege lijk, terwijl de deur sloot. Bij een open raam in de hall stond Kees; en klopte een stofdoek uit. tWordt vervolgd.) Bij de terechtstelling van Adolf Eichmann, in de Ramleh-gevan- genis te Tel Aviv op 1 juni 1962, zag het er naar uit dat het hoog tepunt in de vervolging van oor logsmisdadigers uit de tweede wereldoorlog was bereikt. De oorlog was immers, na de ineen storting van Hitiers Duitsland, reeds 17 jaar geleden geëindigd. Nu echter, een jaar na Eich- manns terechtstelling, is de Duitse justitie nog steeds doen de honderden gevallen van mis daden, in de tweede wereldoor log begaan, uit te zoeken. Het centraal bureau voor het verzamelen van inlichtingen om trent deze misdaden had op 15 mei van dit jaar 644 gevallen in onderzoek. 396 daarvan zijn reeds aan het openbaar ministe rie voorgelegd. In de loop van dit jaar zijn twee „mammoet processen" te verwachten. Ten eerste dat van de nog in leven zijnde bewakers van het concen tratiekamp Auschwitz, waar on- géveer vier miljoen mensen uit 18 landen omkwamen. Het twee de proces zal gevoerd worden tegen degenen die verantwoor delijk zijn voor het nationaal- socialistische „euthanasiepro gramma". Dit programma zou, volgens de Duitse justitie, aan minstens 100.000 mensen het leven hebben gekost. Sedert het eind van de tweede wereldoorlog zijn in West-Duits- land tot 15 mei 1961 5,372 oor logsmisdadigers berecht. Hier van stonden er 131 voor moord en 231 voor doodslag terecht. De bezettende macht heeft na de oorlog in West-Duitsland 5.025 personen voorgeleid en daarvan 806 ter dood veroordeeld. Uit de Sowjetzóne van Duits land zijn in dit opzicht geen cij fers bekend. Van de talrijke pro cessen daar, o.a. het „Waldheim- proces" met honderden aange klaagden, is praktisch niets be kend geworden, In januari 1954 echter schonk de Sowjet-Unie aan 6.143 Duit sers amnestie die tot aan de ge noemde datum in gevangenschap zaten. In januari 1963 is in Oost- Duitsland 'een afdeling van de feldgendarmerie, onder beschul diging van het vermoorden van gevangenen aan het eind van de oorlog, berecht. Noch het aan tal der aangeklaagden noch d# aard van de straffen is open baar gemaakt.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1963 | | pagina 2