Het gemak dient de vrouw
Provinciaal nieuws
Jubilerende Boerenleenbank te Terneuzen
Pagma 2 DE VRIJE ZEEUWDONDERDAG 30 MEI 1963
Instelling met een gouden hart
EXAMEN-PERIKELEN
Minimumprijsregeling
aardbeien
TERNEUZEN
OOSTRURG
ECUADOR HOUDT
AMERIKAANSE
TREILERS AAN
Hout lijmen?.., CETAFLEX
Ceta-Bever
uw moderne
wasmachine vraagt
om een speciaal sop
EEN TAAR
NA EICHMANNS
TERECHTSTELLING
f
Ter gelegenheid van het gouden feest van de Coöperatieve Boe
renleenbank Terneuzen Raiffeisenbank, dat met veel luister dins
dag 4 juni a.s. gevierd zal worden, heeft de huidige voorzitter de
heer F. de Koeijer, gisteravond aan de besturen van de elf Rode-,
Groene- en Wit-Gele Kruisverenigingen in Terneuzen, Sluiskil,
Axel, Hoek en Zaamslag, ieder een gift van 500 geschonken,
een geste, die warme dankwoorden ontlokte 'oij de respectievelijke
voorzitters, de heren H. Ribbens (Terneuzen, Groene Kruis), dok
ter A. Kats (.Axel, Rode Kruis) en F. Hagenaar (Terneuzen, Wit-
Gele Kruis).
NIEUW
LUCHTKUSSEN-SCHIP
Op de rivier Clyde in Schotland
is een proeftocht gemaakt met
een nieuw luchtkussen-schip,
de Denny D 2", welke volgen
de maand voor het eerst dienst
zal doen voor trips op de
Theems in Londen.
De Voorzitter van de Coöperatieve Boerenleenbank, de heer F.
de Koeijer, reikt de jubileunigift aan de lieer F. Hagenaar uit
SOCIALE BEWOGENHEID
Na het hartelijke welkomst
woord van de voorzitter, gaf de
huidige kassier van de Boeren
leenbank te Terneuzen, gevestigd
aan de Walstraat en daarom
wordt deze straat niet helemaal
ten onrechte de Wallstreet ge
noemd, mr. C. C. Wabeke, een
historisch overzicht hetgeen hij
toelichtte aan de hand van een
zeer fraai in woord en beeld
uitgevoerd gedenkboek.
Mr. Wabeke greep terug op de
toestanden vgn vóór de oorlog
van 1870. In een plaats in West-
falen was een zekere Friedrich
Wilhelm Raiffeisen burgemees
ter. De boeren in zijn gemeente
en in de verdere omtrek hadden
het toen vaak niet zo best. Bur
gemeester Raiffeissen was een
man bezield met een grote so
ciale bewogenheid, maar paarde
daaraan de zeldzame eigenschap
van een uitstekend economisch
inzicht. Volgens deze principes
trachtte hij de noodlijdende boe
ten te helpen. Hij had goed ge-
Zien, door een gezonde, eerlijke
samenwerking kon er veel nood
gelenigd worden.
OOK IN NEDERLAND
De toestanden in Nederland
onder de landbouwers in 1886
waren voor de Nederlandse re
gering aanleiding een staatscom
missie te benoemen, die een on
derzoek hiernaar moesten instel
len. In 1890 werd een rapport
uitgebracht waarin gewezen
werd op het Duitse systeem. In
1895 werd begonnen met op de
zelfde manier als in Duitsland
te werken. In 1913 werd ook een
Coöperatieve Boerenleenbank in
Terneuzen opgericht, op initiatief
van de heren Johannes de Feij-
ter, burgemeester van Zaamslag,
Meeuwis de Jonge, landbouwer
te Hoek, Cornelis le Nobel, no
taris te Terneuzen, en Leendert
Christiaan Wabeke, gemeente
secretaris te Terneuzen.
Hun streven om via het Raif-
feisen-systeem de grondslag te
leggen voor een gezond geldver
keer in hun omgeving slaagde
volkomen. Zij achtten voor een
gezonde basis een groot werkge
bied noodzakelijk en aldus kwam
de Coöperatieve Boerenleenbank
voor Terneuzen, Axel, Hoek en
Zaamslag tot stand.
ENORME GROEI
In een lokaal van café Wie-
meersch in de Nieuwstraat ving
op 16 juni 1913 de thans jubile
rende Bank. haar werkzaamhe
den aan. Daar werd iedere
woensdag tijdens de markturen
zitting gehouden.
Niettegenstaandede moeilijk
heden veroorzaakt door de eer
ste wereldoorlog, werd op 10 juli
1918 besloten een eigen kantoor
gebouw te Terneuzen te stichten.
Terstond na het gereedkomen op
26 februari 1919 werd het dage
lijks voor het publiek openge
steld.
Het balanstotaal steeg in de
loop der jaren enorm.
Het eerste boekjaar vermeldt
21.145,27%. Op 31 december
1962 bedroegen de toevertrouwde
middelezj bijna dertig miljoen
gulden. Deze ontwikkeling ging
gepaard met een versteviging
der eigen financiële positie door
een versterkte opbouw van haar
reserves, welke na bijboeking
van de winst over 1962
1.267.428,88 zullen bedragen.
NIET ALLEEN
LANDBOUWERS
Doordat uit alle lagen der be
volking middelen aan de Bank
werden toevertrouwd, konden
naast de financieringen ten be
hoeve van de landbouw en coö
peraties ook die ten behoeve van
de middenstand, scheepvaart en
woningbouw ter hand worden
genomen, waardoor de Bank is
uitgegroeid tot een financiële in
stelling ten diensté van de ge
hele gemeenschap in haar werk
gebied.
De Bank maakt als lid van de
Coöperatieve Centrale Raiffei
senbank te Utrecht deel uit van
een organisatie van 720 Boeren
leenbanken - Raiffeisenbanken
met 980 kantoren en bijkantoren,
terwijl bovendien nog in 230
plaatsen vaste zittingen worden
gehouden.
„American Banker" kwam na
een onderzoek tot de conclusie
dat de Raiffeisenorganisatie de
75ste plaats onder de 500 grote
instellingen in de vrije wereld
inneemt. Als eerste met een to
taal van ruim 4 miljard gulden
der Nederlandse bankinstellin
gen.
DANKWOORDEN
Mr. Wabeke uitte zijn grote
dank aan allen, die tot deze groei
hebben bijgedragen. Hij mocht
daarbij zeker niet de namen van
de heren D. J. Dees en L. Ch.
Wabeke, de eerste voorzitter en
de eerste kassier, niet vergeten.
Aan hun stuwkracht is het te
danken, aldus de heer Wabeke,
dat de thans jubilerende Bank
zich reeds spoedig heeft ontwik
keld tot één der grootste Raif
feisenbanken in Nederland.
Juist om te tonen dat ondanks
het economische element, dat bij
een bankinstelling toch wel heel
sterk spreekt, de sociale bewo
genheid van de burgemeester
uit Westfalen niet verloochend
werd, schenkt de Boerenleenbank
te Terneuzen aan elf Kruisver
enigingen, die uitsluitend bestaan
door deze sociale bewogenheid,
deze in grote dankbaarheid ont
vangen gift.
Ook de spaarders zullen in de
feestvreugde delen. Bij inlagen
gedurende de maanden juni en
juli krijgt ieder, die reeds spaar
der 1*, een verrassing. Zij die
voor oö eerste maal zullen inleg
gen, ontvangen een jubileum
premie van vijf gulden.
Aandeelhouders en commissa
rissen kent de Boerenleenbank
niet en daarom gaan alle wins
ten in feite terug naar de spaar
ders, voegde de heer De Koeijer
er aan toe.
DANKBAARHEID
Namens alle Groene Kruis
verenigingen, dankte de heer H.
Ribbens, voorzitter der Terneu-
zense afdeling, het bestuur. Dok
ter A. Kats uit Axel was de tolk
van de Rode Kruisverenigingen
en tenslotte de heer F. Hagenaar
uit Terneuzen, namens de drie
Wit-Gele Kruisverenigingen. De
viering van het jubileum heeft
plaats op dinsdag 4 juni a.s. in
hotel Rotterdam, met een recep
tie, waarvan ongetwijfeld tallo
zen een dankbaar gebruik zullen
1 maken, en een diner voor leden
en genodigden na de algemene
°rgadering. die op diezelfde
g zal worden gehouden.
u
DONDERDAG 30 MEI.
TERNEUZEN Hotel „Des
Pays-Bas", 25 uur en 710
uur: De Buck-show van was
machines enz.
Zuidersportpark, 18.45 uur:
MistrappersP.T.T.
ZAAMSLAG Gemeentehuis,
11 uur: Verkoop wrak Duits
sleepschip „Willy Cornelia".
Het Deense ministerie van
Onderwijs heeft dezer dagen, zij
het schoorvoetend, toegegeven
dat in de wiskunde-opgaven
voor de middelbare eindexamens
een „onoplosbaar" trigonometrie-
vraagstuk was voorgekomen ten
gevolge van een drukfout in de
tekst. Om de verontwaardiging
bij de gedupeerde jongelui weg
te nemen kondigde het ministerie
eerst aan, dat er een nieuw
examen zou worden afgenomen
waarvan het waarderingspunt in
combinatie met het reeds gege-
vene in aanmerking zou worden
genomen. Hiertegen rees nieuw
protest: een nieuw examen zou
immers de periode tussen het
wiskunde-examen en dat voor
de andere onderdelen verkorten.
Het ministerie besloot daarop
het examen maar te laten varen
en voor de beoordeling alleen
af te gaan op het gemiddelde
rapportcijfer van het afgelopen
jaar. Maar daartegen kwamen
de alfa-studenten van de ta
lenrichting in opstand omdat
hierdoor volgens hen de „beta's"
een voordeel zouden genieten
waartegenóver ook een vrijstel
ling van een examen-onderdeel
voor de „alfa's" zou moeten
staan
Ook dit jaar zal er weer een
minimum prijsregeling gelden
voor aardbeien op de Neder
landse veilingen. Deze gaat uit
van het Centraal Bureau van de
Tuinbouwveilingen in Neder
land. Beneden 50 cent per kg
zullen geen aardbeien worden
verkocht. Kan deze prijs niet
gemaakt worden dan worden de
aardbeien uit de markfgenomen
en verwerkt De teler krijgt dan
voor aardbeien zonder dop,
klasse extra, I en II een vergoe
ding van 50 cent per kg en voor
aardbeien met dop 40 cent per
kg. Voor afwijkende aardbeien
wordt resp. 20 cent en 15 cent
per kg betaald. Er zal geen hef
fing op de aardbeien worden in
gehouden dit jaar.
Kunststoffen zijn wonderlijke
creaties. De moderne vrouw kan
de wetenschap dankbaar zijn voor
deze vondsten, want deze heden
daagse stoffen betekenen voor
haar een geweldig gemak, vooral
wanneer in het gezin jonge kinde
ren zijn, die nogal eens knoeien
en morsen.
Heerlijk gemakkelijk en prak
tisch zijn bijvoorbeeld de draion
meubelbekledingsstoffen. Met een,
in een sopje vochtig gemaakte
spons kunnen de fauteuils afgeno
men worden, 't Is in een wip ge
beurd, 't droogt snel en de stoel
ziet er weer als nieuw uit.
Ja, zo'n bekleding hangt mis
schien wat meer aan, maar het is
dan ook zó schoon en van het
schoonmaken gaat de bekleding
niets achteruit, omdat de stof veel
minder snel slijt.
Losse kussenovertrekken kun
nen gemakkelijk even gewassen,
gespoeld en gedroogd worden.
Morst zoonlief met inkt of papa
met wijn OP' de nieuwe beklede
stoel of op het nieuwe tafelkleed,
geen ramp. Met water en zeep gaat
de vlek er helemaal uit. Het be
spaart in het gezin ook veel ge
mopper en ruzie.
De gordijnstoffen zijn werke
lijk hartveroverend. Er zijn ge
weven stoffen en dichtere weef
sels, die absoluut kleurecht zijn,
gemakkelijk wasbaar en we hoeven
niet meer te strijken.
Moet u uw linnenkast aanvul
len Tafellakens en ontbijtlakens
in dit genre zijn zo mooi, dat u zich
geen moment zult bedenken. Bui
ten de grote kleurechtheid hebben
ze het voordeel veel langer een
nieuw, „mooi", uiterlijk te behou
den, dan het andere' tafelgoed.
Vlekken van fruit, vet, bietjes en
wat al niet meer, kunnen in een
handomdraai met lauw water en
zeep plaatselijk worden wegge
wassen.
Wordt door uw kleuter een be-i
ker melk omgegooid, dan kan hel
laken toch, na even spoelen er»
drogen, bij de volgende maaltijd
weer worden gebruikt. Misschien
in aanschaf wat duurder, maar ze«
i
ker niet duurder dan een linnen
kleed. Er staat tegenover dat n
er geen stapels meer van behoeft
aan te schaffen.
De linnenuitzet, vroeger <44
trots van alle huisvrouwen, word<
hierdoor aanmerkelijk minder om<
vangrijk.
We leven in een snelle tijtii
waarin ook onze gebruiksvoorwer*
pen snel veranderen en verbete
ren. Waarom zouden we er niet
zo goed mogelijk van profiterend
ELLY MART-INS
(Nadruk venboden). - f
Streekdag Ned. Ver. van
Huisvrouwen.
Dinsdagmorgen kwart vóór zes
vertrok een bus met 26 leden van
de Ned. Vereniging van Huisvrou
wen, afd. Terneuzen, onder lei
ding van mevr. De BruijnePie-
ters. De tocht ging naar Valken
burg, alwaar door de afd. Heer
len een streekdag was georgani
seerd voor de afdelingen van de
provincies Zeeland, Noord-Bra
bant en Limburg.
Omstreeks 10 uur was men na
een voorspoedige reis op de
plaats van bestemming en wer
den de leden', die in grote getale
van alle kanten waren opgeko
men (=fc 600) ontvangen in de
Schouwburg te Valkenburg.
Na de koffie met koek werden
de dames verwelkomd door de
presidente van de afd. Heerlen,
mevr. KoopmansBosch, en ver
volgens toegesproken door de
presidente van het Gewestelijk
bestuur, mevr. KeijzerHardick.
Hierna volgde een interessan
te lezing met dia's door de heer
Salden uit Venlo. Deze lezing, die
verband hield met de tocht die
de dames 's middags zouden
maken, ging over de kastelen uit
Zuid-Limburg en allerlei wetens
waardigheden hierover.
Te ongeveer 12 uur verzamel
den allen zich voor een gemeen
schappelijke warme lunch in de
schouwburg en het restaurant
van het zwembad. Om 2 uur ving
de tocht aan met 15 bussen
iangs de kastelen van Zuid-Lim
burg onder de deskundige leiding
van een lid uit Heerlen. Ondanks
het donkere weer was het een
schitterende tocht, waarbij men
kon genieten van de mooie oude
kastelen, van de schilderachtige
oude boerderijen met vakwerk
en niet te vergeten van het na
tuurschoon alom.
Tot slot werd nog een kopje
thee gedronken op het kasteel
Hoensbroek, dat door de Staats
mijnen geheel gerestaureerd is.
Dit kasteel was vrij te bezichti
gen, waarvan dan ook druk dooi
de dames gebruik werd gemaakt.
De groep werd hier omstreeks
half zes ontbonden, waarna ieder
weer zijns weegs ging. In Ant
werpen werd nog eenmaal gepau
zeerd, waarna men hoogst vol
daan huiswaarts keerde.
Eindexamen Koningin Wil-
helmina Lyceum.
Voor het eindexamen van de
gymnasiale afdeling van het Ko
ningin Wilhelmina Lyceum slaag-
den voor de afdeling A de dames
I. le Grand te Zuidzande en A.
v. d, Walle te Breskens en de
heren C. Cruson te Breskens en
A. Faas te Oostburg; voor de af
deling' B slaagden mej. P. Ris-
seeuw te Zuidzande en de heren
A. le Grand te Oostburg en B.
Luuring te Cadzand.
Er werden geen leerlingen af
gewezen.
De Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken, Dean Rusk,
heeft woensdag zijn Ecuado-
riaanse ambtgenoot Peralta tele
fonisch de onmiddellijke vrijla
ting gevraagd van twee Ameri
kaanse vissersboten, die door de
marine van Ecuador zijn aange
houden. Deze schepen werden
opgebracht toen zjj binnen 200
mijl van de kust van Ecuador
visten. Dit land maakt aanspraak
op territoriale wateren ter
breedte van 200 mijl.
door
OLAF J. DE LANDELL
75)
„Daar is niemand mee gehol
pen,'' weerlegde ze hooghartig.
Dat Derk haar nu niet te hulp
kw-am.
„Dus niét?" informeerde me
neer Van Hellenduyn al veel min.
der kalm.
Eva keek smekend opzij naar
Derk en voelde zich opgejaagd.
„Dus niet??" herhaalde de pa
ter familias, erg rood van aange
zicht.
„Ik n-nee, d-dat vind
ikaarzelde Eva.
„Jij, kwaje meid!" begon me
neer Van Hellenduyn.
„Vader!" vermaande Derk.
„Hou je mond!" zei z'n vader.
Toen mérkte Eva opeens, dat hij
net als een elektrische trein met.
een in volle gang was.
En Derk hiéld zijn mond.
„Jij, misselijke, kwaje meid!
Dacht jij hier in huis de kost
bare verloofde te spelen? Dacht
je misschien op de een of an
dere manier geld te vangen, en
„Trouwen jullie of niet?! krijs
te meneer Van Hellenduyn in
vervoering.
„Nee", zei Derk steenhard. „Ik
trouw als ik wil."
Zijn vader vloekte zo ontzet
tend, dat de sterren Eva voor de
ogen sprongen; hiernaast was de
baas van kantoor een fröbeljuf-
frouw.
„Je zal! je zal!" schreeuwde pa
Van Hellenduyn.
„Je komt de kamer niet levend
uit, voordat ik jullie belofte
heb."
„Nou, als jij de begrafenis be
taalt. dan maar verhongeren
hier," tartte Derk.
Eva wist zich geen raad meer.
Als die twee mekaar aanvlogen!
Als Derk z'n vader wat deed
of als hijzelf gewond raakte
Derk gewond!
Ze dacht te sterven van angst.
O, zo dadelijk zou alles voorbij
zijn.
Maar ze bleef lang genoeg le
ven om te zien, hoe meneer Van
Hellenduyn met een Bordeaux-
kleurig gezicht de leeslamp van
zijn bureau mepte, zijn stoei om
ver trapte, de prullebak door de
kamer schopte, zodat 't ding
naast de bronzen vaas op de kast
terecht kwam, en zij in een
sneeuw van as en snippers ston
den.
Hij moest krankzinnig zijn.
Zelfs Derk's gelaat vertoonde
een onbenullige weifeling, toen
de heer des huizes zich met lang
zame verende passen, het hoofd
vooruitgestoken, in hun richting
begaf. Hij bleef veel te dicht voor
hen staan ze stonden allebei
met gestrekte nekken en
straalde in zijn baarsheid gloei
end af.
toch vrij te blijven van Derk??"
„Vader!" interrumpeerde Derk
nu scherp.
„Zul jij je stilhouden, vlegel
dat je bent?" schuimbekte de
toegesprokene. Eva hoorde met
verbazing, dat hij net zo sprak
als de baas op 't kantoor.
„Zui jij je erbuiten houden,
aap?! Of doen jullie samen een
spelletje zonder plan om te trou
wen?? Hè?! Of heeft 't heleflorp
gelijk, dat dit juffie een huur
ling is, omdat je die rooie niet
lust?! Wel???!"
„We zullen niet vérder naar je
luisteren", zei Derk beledigd. Hij
greep Eva's arm en wendde zich
naar de deur,
„Kom, Eef."
„Néé, jullie komen er niet
uit!" bulderde zijn vader en
stortte zich met onwaarschijn
lijke snelheid tussen hen en de
deur. Hij ontzag zich niet, de
sleutel om te draaien en eraf te
nemen. „Trouwen jullie of
niet?"
Derk en Eva stonden als blok
ken.
Toen begon hij met een akelig
hese stem te praten. „Jij nagel
aan mijn doodkist!" zei meneer
Van Hellenduyn.
En Derk luisterde toe „Jij el
lendig- zoontje, met je gefliere-
fluit en je tekeningetjesen
toen schoot zijn stem in de hoog
te. hij krijste vlak in bun ge
zichten: „Trouw je? Of niet?!?"
Er heerste even een spookach
tige stilte. Alleen vernamen ze
uit de tuin de bezorgde stem van
moe geit.
„Nou, goed dan," stemde Derk
een beetje onvast toe.
„En jij!?", vroeg hij aan Eva.
Zij knikte slaafs Ze kon
Derk toch niet alleen laten trou
wen! Bovendien had ze het leven
nog steeds te lief, om in de gege
ven omstandigheden „nee" te dur,
ven zeggen.
Pa Van Hellenduyn richtte zich
op en ademde diep. Hij wierp hun
'n blik toe, die niet helemaal
zeker was. Eva vermoedde, dat
de terugtocht tot normaliteit
héél zwaar was.
Toen opende hij zijn handpalm
wijd.
Daar lag de sleutel.
„Hoepel op", zei hij. Wat Eva
eigenlijk diep in haar binnenste
weer razend maakte. „En heb
niet het hart, je mening te ver
anderen, nog niet voor een secon
de. Want danik maak bank
papier van je!"
Derk grabbelde naar de sleu
tel.
Ze draaiden zich om als robots
en marcheerden naar de deur.
Openden die, en zuchtten tege
lijk, terwijl de deur sloot. Bij een
open raam in de hall stond Kees;
en klopte een stofdoek uit.
tWordt vervolgd.)
Bij de terechtstelling van Adolf
Eichmann, in de Ramleh-gevan-
genis te Tel Aviv op 1 juni 1962,
zag het er naar uit dat het hoog
tepunt in de vervolging van oor
logsmisdadigers uit de tweede
wereldoorlog was bereikt. De
oorlog was immers, na de ineen
storting van Hitiers Duitsland,
reeds 17 jaar geleden geëindigd.
Nu echter, een jaar na Eich-
manns terechtstelling, is de
Duitse justitie nog steeds doen
de honderden gevallen van mis
daden, in de tweede wereldoor
log begaan, uit te zoeken.
Het centraal bureau voor het
verzamelen van inlichtingen om
trent deze misdaden had op 15
mei van dit jaar 644 gevallen in
onderzoek. 396 daarvan zijn
reeds aan het openbaar ministe
rie voorgelegd. In de loop van
dit jaar zijn twee „mammoet
processen" te verwachten. Ten
eerste dat van de nog in leven
zijnde bewakers van het concen
tratiekamp Auschwitz, waar on-
géveer vier miljoen mensen uit
18 landen omkwamen. Het twee
de proces zal gevoerd worden
tegen degenen die verantwoor
delijk zijn voor het nationaal-
socialistische „euthanasiepro
gramma". Dit programma zou,
volgens de Duitse justitie, aan
minstens 100.000 mensen het
leven hebben gekost.
Sedert het eind van de tweede
wereldoorlog zijn in West-Duits-
land tot 15 mei 1961 5,372 oor
logsmisdadigers berecht. Hier
van stonden er 131 voor moord
en 231 voor doodslag terecht. De
bezettende macht heeft na de
oorlog in West-Duitsland 5.025
personen voorgeleid en daarvan
806 ter dood veroordeeld.
Uit de Sowjetzóne van Duits
land zijn in dit opzicht geen cij
fers bekend. Van de talrijke pro
cessen daar, o.a. het „Waldheim-
proces" met honderden aange
klaagden, is praktisch niets be
kend geworden,
In januari 1954 echter schonk
de Sowjet-Unie aan 6.143 Duit
sers amnestie die tot aan de ge
noemde datum in gevangenschap
zaten. In januari 1963 is in Oost-
Duitsland 'een afdeling van de
feldgendarmerie, onder beschul
diging van het vermoorden van
gevangenen aan het eind van de
oorlog, berecht. Noch het aan
tal der aangeklaagden noch d#
aard van de straffen is open
baar gemaakt.