Verenigde Staten ervaren pijnlijk hoge
kosten van de ruimtevaart
Na de ruimtevaart
van Cooper
Land- en tuinbouwtentoonstelling
Kruiningen
te
HET WEER
WEERBERICHT
HOOGWATER
ZATERDAG 18 MEI 1963
19e Jaargang Nr 5916
Benadeeld
Wat is het nut?
Costa Rica schort
betrekkingen met Haiti op
GROTE BRAND
IN MUNCHEN
COOPER ZAL ZONDAG
PERSCONFERENTIE
GEVEN
BELGISCH
KONINGSPAAR
WEER THUIS
Radio De Koek
INSTORTING IN MACAO
DE SCHELDE—RIJN
VERBINDING
ZON- en MAANSTANDEN
Terneuzen heeft 17.000 inwoners
GROOT AANTAL
DOODSTRAFFEN
GEEIST IN IRAK
GELUKWENS
VAN CHROESJTSJOV
120-JARIG BESTAAN VAN DE Z. L. M.
Tuinbouw in bal I
Maquette Zuid-Beveland
frankerine bfl abonnement! Terneuzen
Wrecteur-Hoofdredaeteur I. van de Sande
Redactie. adresr Noordstraat 55—57
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 01150 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ6,— per kwartaal! per
maand f2,-— per week 48 et. TjOs««* nrs 9 et.
DE VRIJE ZEEUW
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de sande te Terneuren
Advertentieprijs per mm 16 et« minimum per
advertentie ƒ2,40.
Rubriek: Kleine Advertenties '(géén handels-
advertenties) 5 regels 1,10. Tedere regel meer
22 ct. Kleine Advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties te 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
De grote technische en wetenschappelijke prestatie om een
ruimtevaarder rond de aarde te brengen was natuurlijk voor de
burgers en de politici van de Verenigde Staten reden voor geest
drift Maar rond de vlucht van Gordon Cooper klonk die toch
bepaald gematigder dan bij voorgaande verkenningen in het heelal,
tenslotte gaat meer en meer de vraag meespelen of deze kostbare
onderneming om een man naar de maan te brengen inderdaad wel
zoveel zin heeft.
en die voor militaire zaken waar.
onder ook de ruimtevaart resor-
teert, zelfs pertinent een groot
gevaar. De miljarden die nu als
een stuk metaal in een gat in de
grond eindigen of als wat schroot
dat door de ruimte blijft draaien,
kan volgens hen beter besteed
worden om de gebreken in de
samenleving van nu tastbaar te
verbeteren.
.(Nadruk verboden.)
Voor senator William Ful-
bright, de machtige voorzitter
van de Senaatscommissie voor
Buitenlandse Zaken, is die vraag
al beantwoord: „Wat voor goeds
zal het een natie van ongeletter-
den doen om eerder dan de Rus
sen een man op de maan te
brengen?" vroeg hij zich enige
tijd geleden af.
Er spreekt uit zijn woorden
enige ergernis dat Senaat en Huis
van Afgevaardigden keer op
keer toegestemd hebben in het
besteden van miljarden en mil
jarden dollars voor de ruimte
vaart, min of meer zonder slag
of stoot, zo gauw het geld ge
vraagd werd, terwijl nu vijftien
jaar nadat voorstellen over het
onderwijs werden ingediend het
debat nog altijd aa nde gang is.
Zo is berekend dat in de komen
de jaren van het dure ruimte
vaartprogramma om en nabij
zeven en een half miljoen jonge
Amerikanen een baantje gaan
zoeken zonder een middelbare
schoolopleiding te hebben ge
volgd
Andere Amerikanen becijferen
dat er hier op aarde, en wel op
de Amerikaanse aarde, nog heel
wat zaken zijn die met geld
rechtgezet kunnen worden
werkloosheid, kankeronderzoek,
verzorging van geesteszieken.
Maar het voornaamste hiervan
is toch wel onderwijs.
Het ruimtevaartproject bena
deelt dat eigenlijk op twee ma
nieren. Niet alleen doordat de
uitgaven voor raketten en cap
sules enorme sommen vergen
waarvoor het onderwijs uitge
breid en verbeterd kon worden,
maar ook doordat volgens
schatting van het ministerie van
Handel alle dertigduizend in
genieurs, natuurkundigen, ma
thematici en dergelijke weten
schapsmensen, die dit jaar be
schikbaar komen voor weten
schappelijk speurwerk, worden
opgeslokt door de ruimtevaart-
projecten met alles wat er aan
vast zit.
Nu is het niet zó, dat uit hun
research voor de ruimtevaart
niets nuttigs komt voor het
maatschappelijk leven. Integen
deel: de hoge eisen die de ruim
tevaart aan materialen stelt heb
ben de ontwikkeling van vele
produkten gestimuleerd, die ook
voor het alledaagse bestaan van
belang zijn. Maar men komt toch
tot de bange vraag of Amerika
niet teveel geld en intellect steekt
in de race naar de maan, hoe
groot het prestigevoordeel ook
zou zijn als de Verenigde Staten
die van de Russen wonnen.
Kennedy's wetenschappelijke
adviseur prof. Jerome Wiesner
ziet trouwens weinig weten
schappelijk heil in het hele kost
bare program. Zijn economische
adviseurs zien in de onevenwich
tigheid tussen burgerlijke, indus
triële research die ons leven in
de toekomst beter moet maken
De arts van majoor Cooper,
dr. Berry, heeft vrijdag ver
klaard, dat de ruimtevaarder
80 minuten vóór hij de remra-
ketten in werking moest stel
len, een stimulerend had
ingenomen. Cooper had d't ge
daan op aanraden van dr. Berry
teneinde zijn geest te scherpen
voor de moeilijke manoeuvres
die hij moest uitvoeren, toen
bekend was dat de cabine met
liandbesturing naar de aarde
moest worden teruggebracht.
Majoor Cooper heeft vrijdag
COOPER
VEILIG GELAND
Mevr. Trudy Cooper en haar
dochters Jan (1.) en Cam vertel
len voor de microfoons trots te
zijn en vol vertrouwen te zijn
geweest.
Costa Rica heeft donderdag
zijn diplomatieke betrekkingen
met Haiti opgeschort, omdat het
de regering van president Duva-
lier als onwettig beschouwt. Zo
als gemeld heeft Duvalier gewei
gerd af te treden, hoewel zijn
ambtstermijn officieel op 15 mei
afliep.
In een nog niet geheel voltooid
gebouw van een brouwerij in
München is vrijdagmorgen brand
ontstaan, vermoedelijk als ge
volg van het ontploffen van uit
een lek ontsnappend gas.
Vijf personen, die door de snel
om zich heen grijpende vlammen
het gebouw niet tijdig konden
verlaten, vluchtten naar een ho
ger gelegen verdieping, waaruit
zij later met behulp van brand'-
weerladders werden bevrijd. Al
len hadden reeds lichte verwon
dingen opgelopen.
De brandweer was het vuur
na twee uur meester.
De vijf met moeite geredde
mannen blijken aan rookvergif
tiging te lijden.
aan boord van de „Kearsarge"
doorgebracht met uitrusten.
Een plechtigheid op het Witte
Huis om Cooper te huldigen is
24 Uur uitgesteld om hem wat
rust te gunnen. De huldiging
door president Kennedy zal nu
op dinsdag geschieden.
De ontvangst van Cooper in
Washington zal gelijk zijn aan
die welke een staatshoofd krijgt.
President Kennedy zal hem on
derscheiden met een speciale
medaille, die is ingesteld door
het burgerbureau voor de ruim
tevaart.
Het feit, dat Cooper 34 uur
van gewichtloosheid heeft door
staan. duidt dat hij in staat
is zeer lange tfsd in de r-
te verblijven. Dit heft - -
aan boord van het vliegdek-
schip „Kea-ver
klaard.
De ruimtevaarder had na zijn
vlucht veel dorst. Na zijn terug
keer dronk hij zes glazen melk
en vier glazen annanassap.
Tijdens zijn verblijf op het
vliegdekschip Kearsage wordt
majoor Cooper door ruimtevaart
deskundigen ondervraagd. Hij
moet alle gebeurtenissen tijdens
zijn vlucht opsommen, nu deze
nog vers in zijn geheugen liggen.
Na afloop van de plechtig
heden op Hawaii zal Cooper en
kele uren rustig met zijn gezin
kunnen doorbrengen. Daarna
gaat hij per vliegtuig naar Cape
Canaveral, waar hij zondag, na
afloop van een te zijner ere te
houden parade, een persconfe
rentie zal houden.
De Amerikaanse senaat heeft
donderdagavond een resolutie
aangenomen, waarin de jonge
ruimtevaarder wordt geluk ge
wenst met het succesvol vol
brengen van zijn ruimtevlucht.
Na een bezoek van drie dagen
zijn koning Boudewijn en konin
gin Pabiola vian België vrijdag
uit Londen naar Brussel terug
gekeerd. Zij hadden bij de ingang
van het paleis van Buckingham
afscheid genomen van koningin
Elizabeth en de hertog van Edin
burgh, waarbij een grote menig
te toekeek. Het vertrek van de
gasten naar het vliegveld leed
enige minuten vertraging door
dat gewacht moest worden op
het voltrekken van de traditio
nele aflossing van de wacht door
de „beremutsen".
Dit was het eerste Belgische
staatsbezoek aan Engeland
sedert 24 jaar. Donderdag had
koningin Fabiola alleen het Brits
nationaal museum bezichtigd ter
wijl koning Boudewijn een kijkje
nam bij de luchtvaartindustrie.
Noordstraat 102 - Telefoon 8126
Terneuzen
Vrijdagmorgen vroeg zijn zes
mensen gedood en 27 gewond,
toen twee aan elkaar grenzende
oude gebouwen instortten. Tot de
slachtoffers behoren drie kinde
ren.
Van de negentig overlevenden
van dit ongeluk, dat zich voor
deed toen de bewoners nog lagen
te slapen, moesten velen uit de
puinhopen worden gegraven. Het
Portugese bestuur heeft de dak
lozen tijdelijk onderdak verleend,
aldus een officiële verklaring.
In het laatste nummer van
„Combat", het weekblad van de
linkse Waalse volksbeweging,
wordt de Belgisch-Nederlandse
overeenkomst over de nieuwe
Schelde-Rijnverbinding 'n schan
daal genoemd. Wallonië heeft
deze verbinding niet nodig en het
is bijgevolg ongehoord, dat ook de
Walen er aan mee zullen moeten
betalen. Volgens het blad zou
het industriegebied rondom Luik
de Antwerpse haven in het ge
heel niet meer nodig hebben.
Over Ternaaijen kunnen de sche
pen uit Luik gemakkelijk Rot
terdam bereiken, aldus het blad,
volgens hetwelk men het Albert-
kanaal zou mogen dempen en
dat voorts opmerkt, dat de haven
van Antwerpen ten dode is op
geschreven en zal verzanden.
AANHOUDEND KOUD
Nog steeds handhaaft zich op
de Oceaan op een tamelijk noor
delijke breedte een hogedrukge-
bied, hetgeen tot gevolg heeft dat
bij ons de luehtaanvoer uit het
noordwesten tot westen blijft
plaats vinden.
In deze luchtstroming kwam
vrijdagavond ten noorden van
Schotland een nieuwe storing
voor die zich in oostzuidooste-
'ijke richting verplaatst. Deze zal
het weer vandaag in ons land be
palen.
Een frontensysteem dat bij de
storing behoort kan namelijk wat
regen brengen, terwijl daarachter
een toeneming van de wind is te
verwachten uit westelijke rich
ting. Het is daarbij niet uitgeslo
ten dat aan de kust de wind tot
hard zal aanwakkeren. Het blijft
koud weer.
medegedeeld door het K.N.M.I.,
geldig tot hedenavond.
Westelijke wind.
Enkele opklaringen maar ook
plaatselijk een bui. Matige tot
krachtige westelijke wind.
ZATERDAG
18 MEI
v.m.
n.m.
Breskens
9.25
9.55
Terneuzen
10.00
10.30
Hansweert
10.40
11.10
Walsoorden
10.50
11.20
ZONDAG 19 MEI I
v.m.
n.m.
Breskens
10.39
11.07
Terneuzen
11.14
11.42
Hansweert
11.54
0.22
Walsoorden
0.04
0.32
MAANDAG 20 MEI
v.m.
n.m.
Breskens
11.46
11.25
Terneuzen
12.21
Hansweert
1.01
1.40
Walsoorden
1.11
1.50
ZON
MAAN
op
onder
op
onder
Mei
19
4.42
20.32
3.28
15.22
20
4.40
20.33
3.50
16.46
21
4.39
20.35
4.14
18.12
22
4.38
20.36
4.41
19.38
23
4.36
20.37
5.12
21.02
24
4.35
20.39
5.51
22.19
De heer D. C. Houu tekent de aangifte van de 17.000ste inwoonster,
Annette Caroline, in het geboorteregister.
In de eerste plaats feliciteer ik
U, mijnheer Houg", zei burge
meester mr. H. Rijpstra van Ter-
neuzen tegen de gelukkige va
der van de 17.000ste inwoner van
zijn gemeente, de heer D. C.
Houg, die wat verwonderd stond
te kijken, toen hij bij de aangif
te van de geboorte van zijn twee
de dochtertje, Anette Caroline,
enige tijd moest wachten, om
daarna de burgemeesterskamer
te worden binnengeleid en zich
in gezelschap zag van, behalve de
burgemeester, de gemeente-secre
taris, de heer A. J. van Pagee, en
een tweetal secretarie ambtena
ren.
,,Ik kan ook de gemeente Ter-
neuzen een beetje feliciteren," zo
ging mr. Rijpstra verder, want
u zult wel al begrepen hebben
dat er iets bijzonders aan de
hand is. Uw dochtertje is n.l. de
17.000 ste ingezetene van onze
gemeente.
Ik stel U hierbij een spaar
bankboekje met 100 ter hand,
vorig jaar bij de opening van de
Twentsche Bank door de directie
beschikbaar gesteld voor de
17.000 ste inwo(o)ner(ster).
De heer D. C. Houg is 33 jaar
oud, woont in de Marijkestraat 22
en is technisch tekenaar bij de
P.Z.E.M. kantoor Terneuzen.
De heer en mevrouw Hougde
Hullu hebben reeds één dochter
tje. De 17.000 ste werd op 16 mei
om 8.45 uur geboren. De aan
gifte van haar had plaats op de
17e mei.
Een tweede merkwaardigheid
is, dat de 15.000 ste ook in de
Marijkestraat werd1 geboren.
De openbare aanklager van de
militaire rechtbank van jVIosoel
in het noorden van Irak heeft
vrijdag de doodstraf geëist tegen
50 militairen, die ervan worden
beschuldigd deel te hebben ge
nomen aan een mislukte „com
munistische samenzwering" om
de regering van Irak omver te
werpen-
De militairen, voornamelijk on.
der-officieren en manschappen,
zouden het plan hebben gehad
loyale officieren te vermoorden,
legerplaatsen in bezit te nemen
en het hoofdkwartier van de re
gering in Bagdad te bombarde
ren.
De openbare aanklager zei, dat
de opstand op 26 februari in het
gebied van Mosoel had moeten
beginnen. De opstand had dan in
drie fasen moeten worden uitge
voerd. Eerst zouden allen, die de
regering trouw bleven, officie
ren, onderofficieren en man
schappen, moeten worden ver
moord, daarna moesten de op
standelingen bruggen en vlieg
velden in bezit nemen om ten
slotte het radiostation in Bagdad
te bezetten en het hoofdkwartier
van de nationale raad te bombar
deren.
Premier Chroesjtsjov heeft
aan president Kennedy telegra
fisch zijn gelukwensen gezon
den met het welslagen van de
ruimtevlucht van Gordon Coo
per die de Sowj et-premier een
nieuwe bijdrage tot de verken
ning van het heelal noemt. „Het
Sowjet-volk zendt gelukwensen
en beste wensen voor de moe
dige Amerikaanse astronaut
Gordon Cooper", aldus Chroesjt
sjov.
De Zeeuwse Landbouw Maai.schappij herdenkt dit jaar haar
120-jarig bestaan. Ter gelegenheid van dit heuglijke feit wordt te
Kruiningen een grote land- en tuinbouwtentoonstelling georgani
seerd. Op 13, 14 en 15 juni 1963 zal daar tevens het grootste aantal
machines en werktuigen te zien zijn, dat ooit op een Z. L. M.-ten-
toonstelling werd bijeengebracht.
Naast dit „dode" materiaal
zullen belangrijke inzendingen
van Zeeuwse land- en tuin-
bouwprodukten de onmisbare
fleur aan de expositie verlenen.
Een rijkdom van groenten en
fruit zal naast een demonstratie
van een 12-tal in Nederland in
gebruik zijnde paardenrassen
hei geheel nog een grotere al
lure geven. Verder staan op het
programma een concours-hip-
pique, het optreden van de Ma
rinierskapel der Koninklijke
Marine en kaatsdemonstraties.
In Zuid-Beveland, waar 65
van de Zeeuwse tuinbouw te
vinden is, zal deze zich voor het
eersi in een aparte stand pre
senteren. Het bestuur heeft de
stands van t'hnbouw-organisa-
ties en instituten in één gebouw
kunnen onderbrengen.
Voor tuinbouwend Zeeland is
het van belang, dal de vakmen
sen zich op de hoogte kunnen
stellen van wat er in hun be
drijfstak gaande is. De ontwik
keling in de tuinbouw en met
name in de intensieve tuinbouw
gaat razend snel. Steeds meer
komen er nieuwe middelen op
de markt, die de tuinder in de
gelegenheid stellen zijn werk
gemakkelijker te verrichten of
tijd uit te snaren. De ontwikke
ling in de tuinbouw is zodanig,
dat de bedrijven meer en meer
kapitaalsintensief worden. Voor
lichting, handel en techniek zul
len de tuinder daarbij ten dien-
sta staan.
De tuinbouworganisaties en
instituten brengen het volgende:
De Zeeuwse Groentetelers-
Vereniging als teel'.technische
hulp van de standsorganisaties,
vestigt de aandacht op de voor
lichting, het onderzoek en de se
lectie in de groenteteelt.
Het Produktschap voor Groen,
ten en Fruit toont veel wetens
waardigs over groenten en fruit,
waarbij de huisvrouw niet is
vergeten.
Het Instituut voor Tuinbouw
techniek vestigt de aandacht op
de onderwerpen: kassenbouw,
gladiolen drogen en witlofver
zorging, die in de diverse sek
toren van de tuinbouw in het
middelpunt der belangstelling
staan.
De Nederlandse Fruittelers
organisatie afd. Zeeland vraagt
aandacht voor de betekenis en
het werk van de vaktechnische
organisatie.
Het Rijkstuinbouwconsulent-
schap toont op verschillende
wijze het belang vaft de speciali
satie in de diverse tuinbouwsek-
toren. Voor de fruitteelt zullen
o.m. het plantsysteem, rassen-
sortiment en investeringen de
belangrijke onderdelen zijn.
Over de teelt van groente en
klein-fruit in de volle grond zal
door voorbeelden getoond wor
den wat mogelijk is. Voorts zijn
aanwezig schema's voor glas
teelt c.q. teeltplannen in de
glastuinbouw. Ook het gemengd
bedrijf met klein-fruit en
enkele groentegewassen zal.
niet ontbreken. Voor de bloem
bollenteelt zullen gladiolen en
enkele algemene onderwerpen
de aandacht vragen.
De Stichting Nederl. Uien- i
Federatie zal in samenwerking bouwgebied presteert.
Hier volgt een kort overzicht van het programma der tentoon-
stellingsdagen.
DONDERDAG 13 JUNI
Openstelling van de tentoonstelling.
Vergadering van dagelijks- en hoofdbestuur
Officiële opening van de Z. L. M.-tentoonstel
ling door de Commissaris der Koningin.
Algemene ledenvergadering der Zeeuwse Land
bouw Maatschappij in „Het Dorpshuis" te Ril
land.
Spreker: Prof. C. Boon, hoogleraar aan de uni
versiteit te Leuven (B.), over het onderwerp:
„De komende ontwikkeling van de Europese
landbouw".
Officiële ontvangst door het gemeentebestuur
van Kruiningen in „Het Dorpshuis".
met het Instituut voor de Ver
edeling van Tuinbouwgewassen
alles over de teelt en de be
waring van uien laten zien.
De Plantenziektek. Dienst zal
tonen hoe ziekten en plagen in
land- en tuinbouwgewassen en
hun bestrijding naast onkruid-
bestrijding met chemische mid
delen worden aangepakt.
De tuinbouwschool te Kapelle
zal het doel en belang van goed
tuinbouwonderwijs duidelijk
naar voren brengen.
De veilingen Krabbendijke en
Kapelle-Biezelinge geven met
medewerking van de tentoon
stellingsarrangeur van het Cen
traal Bureau van Tuinbouwvei
lingen in een grote stand een
overzicht van wat Zeeland in
die tijd van het jaar aan tuin-
bouwprodukten biedt.
In de vorm van het eiland
Zuid-Beveland worden in een
grote maquette op het voorter
rein de typische teeltgebieden
met de diverse gewassen aange
geven. Met groen en bloemen
zal deze maquette een levendig
geheel vormen. Met de stand
van de veilingen zal men kun
nen zien wat Zeeland op tuin-
8.30 uur:
9.00—12.00 uur:
13.30 uur:
14.30 uur:
18.30 uur:
VRIJDAG 14 JUNI
8.3012.30 uur:
9.30—11.30 uur:
13.30—14.15 uur:
14.30—16.00 uur:
16.00—17.00 uur:
17.0017.45 uur:
9.0012.00 uur:
13.3014.00 uur:
13.3016.00 uur:
14.00—16.00 uur:
16.00—17.00 uur:
17.00—17.45 uur:
schapen
Voorkeuringen van paarden, rundvee,
en geiten.
Rijtoer over 60 km voor de leden der Zeeuwse
Landbouw Maatschappij door het werkgebied
van de kring Oostelijk Zuid-Beveland der
Z. L. M.
Concert door de Mariniers Kapel van de Ko
ninklijke Marine o.l.v. de kapitein-directeur
H. C. van Lijnschooten.
Demonstratie en voorbrenging van de bekroon
de dieren.
Demonstratie van een 12-tal verschillende in
Nederland gefokte paardenrassen.
Concert door de Mariniers Kapel van de Ko
ninklijke Marine o.l.v. de kapitein-directeur
H. C. van Lijnschooten.
ZATERDAG iö JUNI
Voor wedstrijden en -keuringen van de Bond
van Landelijke Rijverenigingen, afd. Zeeland.
Concert door het harmoniegezelschap „E. M. M."
uit Kruiningen.
Boogschutterswedstrijden op de „liggende wip",
Concours-hippique van de Bond van Landelijke
Rijverenigingen, afd. Zeeland, afgewisseld door
het optreden van de mandólinevereniging „Ex
celsior" uit Kruiningen.
Demonstratie kaatsen door een groep leden van
de Koninklijke Nederl. Kaatsbond uit Leeuwar
den,
Concert door het harmoniegezelschap „Schelde-
galm" uit Hansweert.
7
