o$lrika en ütalië II Nederlandse vertegenwoordiger terug uit Nieuw-Guinea SpPÉ I Militaire oefening Ondas 1 VRIJDAG 8 MEI 1963 19e Jaargang Nr 5903 Instabiele toestanden in Weer over zicht HOOGWATER WEERBERICHT KONINGIN JULIANA BIJ HERDÈNKING 125-JARIG BESTAAN ARTIS PRINSES BEATRIX BETAALDE „DRAKESTEYN" ZELF MINISTER CALS UIT HET ZIEKENHUIS s ■■I ^«HHI iSSSr - «M 'ttDtöiPf m Geen nieuws over de Ambonezen ZON- en MAANSTANDEN HET VERTREK VAN DE ZUIDMOLUKKERS UIT IRIAN BARAT HARRIMAN OVER ZIJN BEZOEK AAN MOSKOU MALVE STITI TREEDT AF HEL* MCA „EIGEN HAARD" Frankering bij abonnement: Terneuzen Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande Redactie, adres; Noordstraaf 5557 Administratie-adres: Smidswaj Telefoon 01150 - 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: ƒ6,oer kwartaal: per maana f7.net weel? 43 et T.oeo* p?? 0 et DE VRIJE ZEEUW Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen Advertentieprijs per mm 16 ct; minimum per advertentie ƒ2,40. Rubriek: Kleine Advertenties (géén handels, advertenties)5 regels 1,10. Iedere regel meer 22 ct. Kleine Advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van dit Blad, 20 cent meer. Inzending advertenties te 's namiddags 2 nor. Voor het maandagnummer: zaterdags 10 unr. Deze week krijgt Zuid-Afri- ka een nieuwe wet op de staats veiligheid, die in de wandeling duidelijker de geen-rechter-wet wordt genoemd. Daarmee wordt op het voornaamste kenmerk van de wet gedoeld: de minister van Justitie krijgt de bevoegd heid mensen in arrest te zetten en te houden, zonder dat er een rechter aan te pas komt. Dat wil zeggen dat de regering een bevoegdheid krijgt als er geen in enige rechtsstaat heeft: juist de barrière van de justitie die de burger moet beschermen te gen willekeur van de overheid, wordt gesloopt. Het is duidelijk dat deze wet vooral gericht is tegen de zwar te bevolking en tegen de blan ken die nog op de bres staan voor de rechten van de inheem sen. Dat zijn er niet veel meer; ook de oppositie stemde voor de wet. De situatie is wel zo ge worden dat de blanke minder heid kennelijk geen hoop meer heeft anders dan door misken ning van de menselijke rechten der gekleurden zich in het za del te houden. Zelfs de ergernis dat een rechter mensen vrij spreekt tegen wie de regering een vervolging heeft gelast, mag niet meer voorkomen. Het afglijden van Zuid-Afri- ka gaat in snel tempo, dezelfde wet die van kracht zal worden, had een jaar of wat geleden ook door het parlement gejaagd kun nen worden. Toen achtte men het kennelijk niet nodig. Dat dit nu wel het geval is, zegt veel over de kracht van het verzet der gekleurden waarbij men niet alleen aan terreurorganisa ties als de Poqo hoeft te den kenen ook over de paniek stemming onder de blanken. verschuiving De toestand wordt er overi gens door dit nieuwe machts middel voor de regering niet beter op. Ministers hebben zon der controle nu al de bevoegd heid met de gekleurde bevol king te schuiven naar believen; In feite is het zo dat geen in heemse meer het recht heeft er gens te gaan wonen simpel en alleen omdat hij nu eenmaal op die plaats is geboren en het er naar zijn zin heeft. Een kort be vel kan hem gelasten naar el ders te gaan. En dat gebeurt al met vele tienduizenden. Als de operaties, die beogen batoestans, negerstaten, te vor men, voltooid zijn zullen enige miljoenen gedwongen zijn ver huisd. Zogenaamd naar gebie den waar zij in apartheid zelf bestuur hebben en waar dicht bij industrieën werk verschaf fen. Van het eerste komt weinig. Van het tweede evenmin. Het stadsbestuur van Oost-Londen heeft al verzocht het transport van inheemsen naar een terrein in die buurt voorlopig te staken, omdat in de nieuwe woonstee der negers honger en gebrek heersen waarvan men een be dreiging van de rust vreest. De nieuwe wet is een neder laag voor het rechtsgevoel. Het is ook een nederlaag voor de apartheidsgedachte die de voor standers kennelijk niet met in achtneming van rechtsbeginse len kunnen hopen te verweze- lijken. italië weer onstabieler Voor Fanfani is er weinig re den de verkiezingsuitslagen met genoegen te analieren. De Itali anen hebben duidelijk te ken nen gegeven dat de „opening naar links" die onder zijn aan voering tot stand kwam, hun weinig aanspreekt. De winst van de communistische tegenstan ders aan de ene, en de liberale vijanden aan de andere kant toont dat wel aan. Het is zelfs zo dat door de verkiezingsuitslag ideeën van een volksfront der drie linkse partijen nieuw voedsel hebben gekregen; tezamen hebben zij een veertig procent der stem men op zich verenigd, dat is net een paar procent meer dan de christen-democraten. De hoop dat na het stemmen het experi ment van Fanfani op een stevi ger basis zou komen te rusten, is vergaan. Er is echter evenmin een zo danige verschuiving geweest dat men een alternatief voor de com binatie van christen-democra ten, republikeinen en sociaal democraten kan bedenken. De stabiliteit van de Italiaanse poli tieke verhoudingen is weer eens een stukje verzwakt. (Nadruk verboden). Na een dienstperiode van 7 maanden is donderdagmiddag de heer L. J. Goedhart, Nederlands vertegenwoordiger bij het tijde lijk V.N.-bestuur op Nieuw-Gui nea (Untea), op Schiphol terug gekeerd. Hij was op 1 mei, de dag van de overdracht aan In donesië, 's middags omstreeks 2 uur, vrijwel terstond na 'het strij ken van de V.N.-vlag, samen met dr. Djalal Abdoh, hoofd van het Untea-bestuur, uit het in Kota Baru herdoopte Hollandia ver trokken en kwam als laatste of ficiële Nederlander terug naar Schiphol in het laatste vliegtuig van .de K.L.M. uit Biak. In de perskamer op Schiphol sprak hij berichten in Engelse bladen tegen volgens welke er reeds nu in enkele winkels van Kota Baru geen suiker meer voorradig zou zijn. „Het klopt wel dat er soms kleine tekorten zijn geweest," zo zei hij, „maar de voorraden zijn over het alge meen bevredigend. Het Untea- bestuur heeft een voorraad levensmiddelen achtergelaten, die voldoende is voor twee maan den. Nederland heeft dit mede gefinancierd. Het kan wel zijn, dat de winkels onvoldoende be voorraad zijn, maar dat is een kwestie van transport." Of het waar is dat de Chinese handelaren ijlings hun saldi van het thans officieel Irian Barat genaamde Nieuw-Guinea zijn gaan overmaken naar de banken in Singapore, omdat ze geen ver trouwen hebben in de nieuwe aparte valuta voor Irian Barat, kon de heer Goedhart niet zeg gen. Hij wist van deze financiële zaken te weinig af, zei hij. „Het is mij echter wel bekend, dat deze speciale roepiah gelijk zal worden gesteld aan de Neder landse gulden en vrij inwissel baar zal zijn," zo voegde hij er aan toe. Dr. Abdoh is in tegenstelling tot enkele hem vooruit gesnelde berichten niet naar Nederland gereisd. Hij stapte in Manilla reeds uit de K.L.M.-DC-8, nam hartelijk afscheid van onze land genoot en gaat eerst nog op een rondreis langs Hongkong, Tokio depressie in aantocht Achter het regengebied dat naar de Alpen wegtrok breidde een rug van hoge luchtdruk zich over ons land uit, waar door de ontwikkeling van sta pelwolken werd onderdrukt en de buiigheid slechts zeer gering was. In de avond loste de be wolking grotendeels op en in de droge en koude lucht waarin wij ons bevonden, daalde de Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden VRIJDAG 3 MEI v.m. 10.38 11.13 11.53 0.03 ZATERDAG Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden 4 MEI v.m. 11.25 OAO 0.50 n.m. 11.01 11.36 12.16 12.26 n.m. 11.41 12.16 12.56 1.06 temperatuur tengevolge van de uitstraling zeer snel. Om negen uur in de avond meldden som mige stations nog maar drie graden. Boven Schotland be- bond zich een depressiekern, die vrij snel in zuidoostelijke rich ting koerste, vergezeld van een bewolkingsgebied en een regen zone. Op de nadering hiervan wordt vandaag bij ons een zuid westelijke wind verwacht, ter wijl de depressie ook bij ons vrij veel bewolking zal veroor zaken, waarbij de kans op regen het grootst is in de zuidelijke helft van ons land. medegedeeld door het K.N.M.I., geldig tot hedenavond. Somber en vrij koud. Vrij veel bewolking met voor namelijk in de zuidelijke helft van het land tijdelijk regen. Zwakke tot matige wind tussen zuidwest en zuid. Vrij koud. en Hawaï, voor hij via San Fran cisco naar Washington reist om daar officieel verslag uit te brengen van zijn missie. De heer Goedhart bracht op Schiphol hulde aan dr. Abdoh voor zijn uitstekende werk op Nieuw-Guinea en deelde mee dat de V.N.-functionaris op uitnodi ging van de Nederlandse rege ring, die hem persoonlijk gevoe lens van erkentelijkheid wil tonen, vermoedelijk in juni naar Nederland zal komen. Intussen zijn er ook nu nog Nederlanders op Irian Barat. Volgens de heer Goedhart zelfs nog wel 400 in totaal. Van hen maken circa 250 deel van mis sie en zending; de rest bestaat uit allerlei verschillende particu lieren. Zelf gaat de heer Goedhart thans eerst op verlof. Welke functie hij later zal gaan bekle den was hem nog niet bekend. Voor hij naar Neuw-Guinea ging, was hij vier jaar verbonden aan de permanente vertegenwoordi ging van Nederland bij de Ver. Naties. Koningin Juliana heeft donder dagmiddag in de Koningszaal van Artis de herdenkingsbijeen komst ter gelegenheid van het 125-jarig bestaan van het Ko ninklijk Zoölogisch Genootschap „Natura Artis Magistra" bijge woond. De Koningin werd bij haar aankomst in de Plantage Mid denlaan begroet door de burge meester van Amsterdam, mr. G. van Hall, de voorzitter van de stichting tot instandhouding van het genootschap, drs. W. F. Wes- termann, en de directeur van Artis, dr. e. F. Jacobi. De vier jarige Narda Overgoor, het doch tertje van de adjunct-directeur, bood de Koningin bloemen aan, waarna de vorstin in de hal werd begroet door onder meer de staatssecretaris van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, mr. Y. Scholten. De Commissaris der Koningin in de provincie Noord- Holland, dr. M. J. Prinsen, enke le wethouders van de gemeente Amsterdam en de overige be stuursleden van het genootschap. Nadat in de Koningszaal een aantal korte toespraken waren gehouden maakte de Koningin een rondgang door de jubileren de dierentuin, waarbij zij onder meer een bezoek bracht aan het enkele uren tevoren geopende nachtdierenverblijf „De wereld der duisternis". Na de rondgang onderhield de Koningin zich nog enige tijd met de bestuursleden en de directeur van Artis, bij welke gelegenheid haar het ju bileumnummer van „Artis" werd aangeboden. Prinses Beatrix heeft de aan koop, de verbouwing en de in richting van „Kasteel Drake- steyn" voor 100 procent zelf be kostigd. Zij betaalde ook het honorarium van de architect, de heer D Verhei- v it Den Haag, en de overheid heeft hierin geen enkej aandeel gehad, ook niet door middel van subsidies. Dit is donderdagmiddag na drukkelijk verklaard door de heer W. P. van den Berge, hoofd van de afdeling perszaken en documentatie van de Rijksvoor lichtingsdienst tijdens een rond leiding van journalisten door „Kasteel Drakesteyn". Minister Cals heeft het St. Johannes de Deo ziekenhuis te Den Haag, waarin hij op 23 april was opgenomen, verlaten. Voor zijn algeheel herstel zal hij nog enige tijd rust moeten houden. Hij is inmiddels naar het bui tenland vertrokken. mm - r lippwpWgB|B|BBB|B|pwpil^^^^^gWWWWWWi m tósn öbw mmai mmsmm. m immw Tot teleurstelling en ook tot enige verbazing van de uitge breide schare journalisten, radio- en TV-verslaggevers, heeft de heer L. J. Goedhart, Nederlands vertegenwoordiger bij het Untea- bestuur op Nieuw-Guinea, bij zijn terugkomst op Schiphol gis termiddag zeer standvastig ge weigerd ook maar iets te zeggen over de kwestie der 12 Ambon- nese gezinnen, die naar Neder land wilden, maar die om nog steeds niet opgehelderde oorzaak geen gebruik hebben kunnen maken van de voor hen in het laatste KLM-vliegtuig uit Biak gereserveerde stoelen. Naar bekend had de president van de Haagse rechtbank in kort geding beslist dat de Nederland se staat deze uit 28 zielen be staande groep alle hulp moest verlenen om met de laatste DC- 8 naar Nederland terug te ko men. De KLM meldde echter woensdag, dat de boekingen op het laatste moment waren gean nuleerd. „Ik moet over deze zaak eerst aan de regering rapport uitbren gen", deelde de heer Goedhart op Schiphol mede en van zijn standpunt was hij niet af te brengen. Slechts merkte hij later nog terloops op, dat vroeger steeds alle medewerking is ver leend aan bepaalde groepen, die zich in Nieuw-Guinea onbehaag lijk begonnen te voelen en die weg wilden. Als voorbeeld noem de hij in dit verband een vroege re groep Ambonnezen en de kleine gemeenschap van Toegoe- nezen, die nu op weg zijn naar Suriname. ZON MAAN op onder op onder Mei 3 5.09 20.06 14.25 3.50 4 5.07 20.08 15.31 4.10 5 5.05 20.10 16.37 4.28 „De heer Goedhart heeft aan de regering gerapporteerd, dat het hem op maandag 29 april gezonden telegram door hem nimmer is ontvangen. Het tele gram werd op die dag in de vroege middag (laat in de avond Nieuw-Guinea-tijd) verzonden. De P.T.T. ontving terstond ont vangstbevestiging. Het is echter nimmer aan de geadresseerde afgeleverd". Dit heeft het mi nisterie van Buitenlandse Zaken donderdagavond meegedeeld. „Pogingen van K. L. M.-zijde om de geboekte passagiers tijdig uit Sorong naar Biak te vervoe ren, zijn mislukt, wegens het uitvallen van het lijntoestelop 30 april op die route, en omdat het niet mogelijk bleek een vliegtuig te charteren. Het woensdag aan de pers verstrekte bericht omtrent de uit New York ontvangen mede deling, dat de heer Goedhart had verklaard, reeds al het no dige voor het vertrek der Am bonnezen te hebben verricht, berust op een misverstand en heeft, naar thans blijkt, betrek king gehad op het vertrek van drie van de eisers in het geding, die tevoren reeds toestemming hadden gekregen naar Neder land te komen. Van deze drie is, voor zover bekend, slechts één bereid gevonden om het gebied te verlaten. Deze is scheep ge gaan op het laatste K. P. M.- schip dat Sorong op 26 april aandeed. De regering zet inmiddels haar pogingen voort om betrok kenen alsnog in de gelegenheid te stellen Irian Barat te ver laten". Gistermorgen om 7 uur heeft de radionieuwsdienst van het A. N. P. door het verspreiden van een oproep een militaire oefening in gang gezet die wordt gehouden onder de naam On das 1. De oproep houdt in, dat het reserve- en dienstplichtig perso neel met klein verlof ingedeeld bij het C-eskadron van het 11de tankbataljon onmdidellijk moet opkomen. Hij werd uitgezonden op verzoek van de chef vna de generale staf en herhaald in de nieuwsuitzendingen van 8 uur en vanmiddag 1 uur. Ook om 6 en 7 uur werd hij uitgesproken. Het is de eerste keer, dat voor een dergelijk doel ook gebruik zal worden gemaakt van de tele visie. De oproep werd ook in de nieuwsuitzendingen van N.T.S.- journaaldienst uitgezonden. De tekst luidde als volgt: „Hier volgt een belankrijk bericht voor het reserve- en dienstplichtig personeel van de Koninklijke landmacht, dat moet deelnemen aan de mili taire oefening „Ondas 1". Het bericht is bestemd voor het reserve, en dienstplichtig personeel met klein verlof, dat is ingdeeld bij het C-eskadron van het 11de tankbataljon. Namens de minister v'ari De fensie gelast de chef van de generale staf dit personeel, zich onmiddellijk te melden bij zijn onderdeel van herkomst, zoals dit is aangegeven op zijn X-lastgeving. Voor de reis naar het- onder-, deel moet het personeel ge bruik maken van de vervoer- bewijzen, die voor deze oefe ning zijn uitgereikt". De woordvoerder van het mi nisterie zei in antwoord op vra gen dat er op het telegraafkan toor in Hollandia op die dag geen Nederlanders meer werk ten. Het A. N. P. heeft uit welinge lichte kring vernomen dat de K.L.M. aan haar vertegenwoor diger in Biak opdracht had ge geven, het vervoer van de Zuid- molukkers van Sorong naar Biak te regelen. Toen het lijn- vliegtuig tussen Sorong en Biak kwam te vervallen, heeft hij contact willen opnemen met de heer Goedhart in Hollandia. Deze zou eventueel maatrege len hebben kunnen nemen een vliegtuig te charteren. Ook de vertegenwoordiger van de K. L. M. heeft echter geen contact meer kunnen krijgen met de heer Goedhart. >De .door de radio-nieuwsdienst bekend gemaakte oproep om on der de wapenen te komen be treft het personeel van het 11de tankbataljon, dat op 29 maart met klein verlof is vertrokken, zo deelt de Legervoorlichtings- dienst mede. In totaal vallen on geveer 100 man onder deze op roep. Na afloop van deze oefening zullen de opgeroepenen wederom naar hus worden gezonden. Ver wacht wordt dat dit het geval zal zijn twee a drie dagen na het oproepen van het betreffende personeel, aldus de Legervoor- lichtingsdienst. De staking der Westduitse metaalarbeiders Het Westduitse kabinet heeft donderdag, onder voorzitterschap van bondskanselier dr. Aude- nauer, de stakng en de daarop eevolgde uitsluiting van arbei ders bij de metaalbedrijven in Baden-Württemberg besproken. Een regeringswoordvoerder heeft na de vergadering mede gedeeld dat de regering het, al hoewel zij bezorgd is over deze ontwikkeling, thans niet het juiste tijdstip acht om stelling te nemen in het conflict. Zij heeft hiervan afgezien, omdat de plaat, selijke autoriteten reeds bemid delingspogingen doen. De Amerikaanse onderminis ter van Buitenlandse Zaken Ave- rell Harriman heeft'woensdag in een vraaggesprek voor 'de televi sie gezegd te geloven dat de Sow.jetrussische communistische partij een „pijnlijke herwaarde ring van de te volgen koers" doormaakt en „zeer verontrust" is door de houding van China. Peking bedreigt de Moskouse leiding van het wereld-commu- nisme en heeft in bepaalde lan den vooruitgang geboekt. De Sowjet-Unie heeft in veel gebie den, waaronder Afrika, het Mid den-Oosten en gedeelten van la- tijns-Amerika politieke misluk kingen geboekt. Harriman zei gevoeld te hebben dat Chroesjt- sjov tijdens hun ontmoeting op trad „als een man die volkomen zeker was van zijn positie, zodat ik niet denk dat hij zelf in moei lijkheden was". Over het bezoek van Fidel Castro zei hij, dat de Russische gezaghebbers de Cubaanse leider een paar weken door het land zullen laten reizen om hem te tonen dat zij in de afgelopen ja ren wat gepresteerd hebben. De voorzitter van de hoge autoriteit der Europese Gemeen schap voor Kolen en Staal, de Italiaan Malvestiti, heeft don derdag tijdens de vergadering van de ministerraad van de E. G. K. S. aangekondigd spoe dig te zullen aftreden, zonder opgave van redenen.' Zijn mededeling heeft enige verbazing gewekt, daar Malves titi tijdens de jongste Italiaanse parlementsverkiezingen, waarin hij kandidaat was voor de christen-democratische partij, niet gekozen is. Oorspronkelijk had Malvestiti verklaard alleen te zullen aftreden, als hij ge kozen zou worden. Volgens hét E. G. K. S.-ver drag moeten de leden van de hoge autoriteit hun ontslagaan vrage tot hun regering 'richtep en in hun ambt. blij ven totdat in 'hun vervanging is voorzien. DAMESPANTALONS Alle maten en vele kleuren vanaf 24,50. Enorme sortering. SPORTHANDEL NOORDSTRAAT 76 opening westerschelderouTe a.n.w.b. Jhr mr T. A. J. W. Schorer, lid van Gedeputeerde Staten van Zeeland, voorzitter van de Pro vinciale Zeeuwse Recreatiecom missie, zal woensdagmorgen 8 mei in hotel Britannia te Vlis- singen de Westerschelderoiite officieel openen. Het is. de zesde in een serie van vijftien A.N.W. B-routes, bedoeld om de moge lijkheden voor het weekendtoe. risme te verruimen, Jhr mr Schorer en de hoofd directeur van de Koninklijke Ne- derl. Toeristenbond A.N.W.B., de heer A. Blankert, zullen de per spectieven, die deze route voor de recreatie in Zeeland biedt, toelichten. Daarna zal de laatste toeristische wegwijzer in de rou te worden geplaatst.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1963 | | pagina 1