Het Nederlands-Duitse verdrag Livingston Merchant bij minister Luns De activiteit van Britse vredesspïonnen" Harster met vervroegd pensioen De Cubaanse ballingen Overstromingen op Hawaiï-eiland HET WEER WEERBERICHT HOOGWATER ZON- en MAANSTANDEN WOENSDAG 17 APRIL 1963 19e Jaargang Nr 5889 KONINKLIJK PAAR TERUG UIT OOSTENRIJK GROOTSTE KERNONDERZEEBOOT VEILIGHEIDSRAAD VANDAAG BIJEEN DE EUROPESE REIS VAN KENNEDY CASTRO NAAR RUSLAND Radio De Koek Fiankeitag bö abonnement; Tanteozen Direeteur-Hoofdredaeteur t vail 9e Sand# Redactie, adres; Noordstraat 55—5?' Administratieadres: Smldswaj Telefoon 01150—2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: 6,per kwartaal! per maand 12.per week 48 et. Losse nrs 9 et. DE VRIJE ZEEUW VerseMtfnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen Advertentieprijs per mm 16 et; minimum per advertentie 2,40. Rubriek; Kleine Advertenties '(géén handels, advertenties)5 regels 1,10. Tedere regel meer 22 ct. Kleine Advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van dit Blad, 20 cent meer. Inzending advertenties te 's namiddags 2 uur, Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur. Het Nederlands-Duitse verdrag houdt niet in „een soort finale kwijting van de schuld, die het Derde Rijk jegens Nederland op zich heeft geladen". Het heeft niet de waarde van een vredes verdrag, die betekenis heeft het verdrag niet voor de bondsrepu bliek en voor de Nederlandse re gering „uiteraard evenmin". Dit vermeldt de Memorie van Antwoord van de regering aan de Eerste Kamer over het alge meen verdrag tussen Nederland en de. Duitse bondsrepubliek. Naar de mening van de rege ring „kan zonder meer worden gezegd dat het verdragscomplex de uitstaande geschilpunten in het algemeen op een voor Ne derland niet ongunstige wijze be slecht of van haar angel ont doet". In elk der tot het verdrags complex behorende regelingen zijn grotere en kleinere Duitse tegemoetkomingen aanwijsbaar. „De regering blijft evenwel be treuren dat het, na de aanvaar ding der uitgangspunten voor de onderhandelingen, zoveel tijd en moeite heeft gekost om tot het huidige resultaat te komen en dat bij de bondsregering en wellicht nog meer bij de rege ringen der betrokken „Laender" in zo sterke mate zakelijke overwegingen hebben gepreva leerd". Een verklaring voor deze Duitse wijze van onderhandelen behoeft niet allereerst te worden gezocht in afwezigheid van schuldbesef aan Duitse kant, nóch in een inconsequentie ten aanzien van de opvatting dat de bondsrepubliek de rechtsopvol ger is van het voormalige Duitse Rijk, maar veeleer in het feit dat hier geen vredesverdrag werd ontworpen. „De delegaties kwamen niet bijeen ter vaststel ling van de voorwaarden waar onder het verleden als afgedaan zou worden beschouwd, maar ter oplossing van een beperkt aantal problemen welker voortbestaan storend was bevonden". Het aanhouden van de ratifi catie van het verdrag zou naar de mening van de regering geen effectief middel zijn om de bondsrepubliek tot een bepaalde houding te bewegen met betrek king tot de samenwerking in Europees en Atlantisch verband. Er is thans ook meer klaarheid gekomen in de houding, die de Duitse bondsdag denkt aan te nemen met betrekking tot het FransDuitse verdrag. In aansluiting aan opmerkin gen van enige leden van de Eer ste Kamer vermeldt de Memorie van Antwoord dat het inderdaad van groot belang is niet alleen voor Nederland maar ook voor de gehele wereld, dat de in het algemeen democratische instel ling en Westeuropese gezindheid van de bevolking der bondsrepu bliek zich verder kan ontwikke len. De Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken, mr. J. M. A. H. Luns, en president Kennedy's speciale afgezant, de heer Living ston Merchant hebben dinsdag middag in Den Haag „een vruchtbaar gesprek van oriënte rende aard" gehad, aldus heeft een woordvoerder van het mini sterie van Buitenlandse Zaken in antwoord op een vraag meege deeld. Het gesprek heeft onge veer anderhalf uur geduurd. Zoals bekend, is de heer Mer chant thans op zijn tweede ronde door Europa voor oriënterende besprekingen over een multina tionale of multilaterale atoom strijdmacht voor de Noordatlan- tische verdragsorganisatie. Van Amerikaanse zijde waren onder anderen ook de permanen te vertegenwoordiger bij de NAVO, de heer T. Finletter, en de ambassadeur in Den Haag, de heer J. S. Rige, aanwezig. De Nederlandse regering was verder vertegenwoordigd door de staatssecretaris van Buitenland se Zaken, dr. H R. van Houten, de permanente vertegenwoordi ger bij de NAVO, dr. H. N. Boon, en enkele ambtenaren van het ministerie van Buitenlandse Za ken. De ministers „zijn zich er van bewust, dat deze ontwikkeling nauw samenhangt met de be reidheid in het Westen de bonds republiek als een gelijkwaardige partner te behandelen en haar bevolking zonder wraakgevoe lens tegemoet te treden. Het is zeer wel denkbaar, dat een af wijzende houding van de na buurlanden ten opzichte van de bondsrepubliek aldaar een psy chologisch isolement zou teweeg brengen, dat de hierboven be doelde ontwikkeling in gevaar zou brengen". De teruggave van de grenscor- rectiegebieden is voor de bonds regering het voornaamste politie ke doel van de onderhandelingen geweest. Het is waar. dat hier een concessie van Nederlandse zijde werd gevraagd, zo verklaart de regering in de Memorie van Antwoord. De regering heeft haar bereid heid om de wederpartij op dit punt een eindweegs tegemoet te komen in de eerste plaats afhan kelijk gesteld van Duitse tege moetkomingen op ander gebied. De minister van Buitenlandse Zaken heeft tijdens de onderhan delingen niet geschroomd de kwestie van de uitkeringen ten behoeve van de Nederlandse slachtoffers van het naziregiem prealabel te stellen en daarmede de oplossipg van de andere op het spel te zetten. De Nederland se regering heeft het zich tot een ernstige plicht gerekend voor de belangen van de nazislaehtoffers op te komen, al zou niet méér bereikt kunnen worden dan een morele erkenning van het begane onrecht. Het is niet mogelijk aan te geven welk bedrag als volkomen bevre digend zou kunnen worden be schouwd. „Deze schrijnende aan gelegenheid is nooit -meer af doende op te lossen." De regering zal alles doen om met de uitbetaling der smarte- gelden voorlopig reeds bij wij ze van voorschot zo spoedig mogelijk een begin te maken. Alle maatregelen zijn getroffen om te bewerkstelligen dat de in ventarisatie van de aanvragen reeds betrekkelijk kort na de slui-' ting van de aanvraagtermijn zal zijn voltooid. Met de verificatie van de aanvragen kan reeds een begin worden gemaakt geduren de het lopen van de aanvraagter mijn. Naarmate deze verificatie vordert zullen aanvragen groeps gewijs voor voorschotverlening in aanmerking komen. DRIJVEND LEDIKANT TERECHT Twee studenten, de 18-jarige Donald Kidd en de 19-jarige Keith McKenna, uit Liverpool zijn met hun ledikant uit zee op gepikt, nadat het Britse radio station Northforelandradio een spoedsein had gegeven, waarin werd gezegd, dat zij vermist werden. De studenten waren in een ouderwets ledikant, voorzien van spijlen en koperen knopen, en drijvende gehouden door lege olievaten, uit Dover vertrokken. Zij wilden Het Kanaal overste ken.. Het varende ledikant werd aangedreven door een buiten boordmotor. Het vreemde vaar tuig werd opgemerkt door een loodsboot uit Duinkerken. 33 De onthulling van geheime re geringsplannen inzake de wijze waarop Groot-Brittannië in ge val van een kernoorlog regionaal zal worden bestuurd, is waar schijnlijk niet het werk van over heidsfunctionarissen maar van vrijwilligers die bij de luchtbe scherming zijn en die uit hoofde van hun functie geheime docu menten in handen kunnen krij gen, zo wordt in welingelichte Britse kringen gezegd na een eerste onderzoek door de veilig heidsdiensten. Zoals gemeld zijn het afgelopen weekeinde vlugschriften over ge noemde plannen verspreid onder betogers voor kernontwapening, die aan een mars van vier dagen van Aldermaston naar Londen zal deelnemen. Men sluit de mogelijkheid niet uit, dat een hartstochtelijk paci fist zich als vrijwilliger voor de luchtbeschermingsdienst heeft opgegeven om dergelijke gehei me gegevens te kunnen versprei den. Premier MacMillan heeft persoonlijk de zaak van de „lek ken" in handen genomen. De verspreiding van de pamfletten heeft in officiële kringen grote beroering verwekt, temeer daar de opstellers ervan, die zich „spionnen van de vrede" noemen, hebben aangekondigd dat zij nog meer staatsgeheimen zullen ont hullen. Koningin Juliana en Prins Bernhard zijn gisteravond terug gekeerd van een korte vakantie, die zij in Lech in Oostenrijk heb ben doorgebracht. Het koninklijk paar arriveerde omstreeks half zeven op Soesterberg. De Prinsessen Irene en Mar griet keren over enkele dagen terug. De 7.000 ton metende Ameri kaanse onderzeeboot met kern aandrijving „Lafayette" is begin deze week vanaf de basis Gro- ton in Connecticut de Oceaan opgegaan voor de eerste proef vaarten in voile zee. De „La fayette" is 130 meter lang en kan van onder water Polaris-raket- ten lanceren die alsdan een ac- teradius van wel 4.000 km heb ben. Bij de afvaart uit Groton voerde de „Lafayette" de vlag' halfstok vanwege de ramp van vorige week met de kernonder zeeboot „Thresher" (3.750 ton en 85 m lang), waarbij 129 man omkwamen. De Veiligheidsraad zal heden avond 21.00 Ned. tijd bijeenko men naar aanleiding van 'de klacht die Senegal heeft inge diend tegen Portugal, zo is maandagavond door een woord voerder van de Verenigde Naties meegedeeld. Volgens Senegal zijn de vorige week vier vliegtuigen vanuit Portugees Guinea het luchtruim van Senegal binnenge drongen waarna het grensdorp Boumack werd gebombardeerd. S-enegal heeft laten weten, dat Portugal al herhaalde malen zijn luchtruim heeft geschonden en het heeft de Veiligheidsraad ge vraagd, maatregelen te nemen om een herhaling van dergelijke incidenten te voorkomen. Portu gal heeft de Senegalese beschul digingen ongegrond genoemd. Naar verluidt zou de 58-jarige hoofdreferendaris dr. Wilhelm Harster uit München wegens ziekte vervroegd gepensioneerd worden. Harster is tijdens de oorlog in Nederland chef van de sinds don derdag voortvluchtige Oosten rijker Erich Rajakovic geweest, die als naaste medewerker van de in 1962 is Israël terechtge stelde Adolf Eichmann wordt be schouwd. Harster werd na de capitulatie in 1945 in Italië gearresteerd en uitgeleverd aan Nederland, waar hij in 1949 werd veroordeeld tot twaalf jaar gevangenisstraf met aftrek. Van juli 1940 tot septem- Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft de voorzitter van de Cubaanse revo lutionaire raad, José Miro Cardo- na, die kortgeleden zijn ontslag heeft ingediend, ervan beschul digd, getracht te hebben enkele leden van de Amerikaanse rege ring in diskrediet te brengen en een „hoogst onnauwkeurige en verdraaide" lezing te hebben ge geven van besprekingen tussen hem en hoge Amerikaanse func tionarissen. De ballingenleider heeft dit gedaan in zijn ontslag brief aan de raad, zo heeft een woordvoerder van het ministerie maandagavond tot verslaggevers gezegd. In welingelichte kringen in de Amerikaanse hoofdstad wordt opgemerkt, dat de door het State Department genoemde brief nog niet door de Cubaanse revolutio naire raad voor publikatie is vrij gegeven. Alleen het ministerie zou een afschrift hebben ontvan gen. In de brief zou gewag wor den gemaakt van zekere ver plichtingen die de Amerikaanse regering jegens de raad op zich zou hebben genomen. Volgens ge noemde kringen wordt de rege ring ervan beschuldigd zich niet te hebben gehouden aan haar be lofte om de Cubaanse ballingen te steunen in hun strijd tegen het bewind van Fidel Castro. De woordvoerder van het State Department zei nog, dat dr. Miro Cardona had geëist, dat de Ame rikaanse regering een bondge nootschap zou sluiten met de ballingen of gelden beschikbaar stelt voor de vorming van een ballingenleger. De Verenigde Sta ten zijn echter onder de huidige omstandigheden in het geheel niet bereid zich in ondernemin gen te storten, waardoor de bal lingenleiders een stem zouden krijgen in de Amerikaanse poli tiek ten aanzien van Cuba ol een oorlog zouden kunnen ontketenen tegen Castro een oorlog waar- 0 Luitenant-kolonel Roesmono, de militaire bevelhebber van Borneo, heeft volgens een be richt van Antara uit Samarinda, om versterkingen gevraagd voor het geval van een „vijandelijke aanval". bij ook de Amerikaanse troepen betrokken zouden kunnen wor den, aldus de woordvoerder. Dr. Miro Cardona heeft maan dagavond informeel overleg ge pleegd met leden van de revo lutionaire raad over het al of niet openbaar maken van de brief. Er wordt geen beslissing ver wacht vóór donderdagavond, wanneer de raad een officiële bijeenkomst houdt. De raad heeft de vorige week het ontslag van Cardona gewei gerd na een langdurige zitting. De leden van de raad spraken zich uit voor zijn beleid en ver zochten hem, als voorzitter aan te blijven. Cardona zei maandagavond tegen verslaggevers naar aanlei ding van de verklaring van het Amerikaanse ministerie van Bui tenlandse Zaken: „Ik sprak de waarheid. Ik vertel geen leugens". Op de vraag of hij een tweede invasie had bepleit, antwoordde hij„Ik heb nimmer om een twee de invasie gevraagd. Ik heb ver zocht om samenwerking op dit halfrond voor een gezamenlijke militaire actie". ber 1943 was hij in Nederland betrokken bij de deportatie van ongeveer 100.000 Joden uit Ne derland. Men vermoedt, dat Rajakovic, die donderdag na zijn uitwijzing uit Zwitserland in München aan kwam en daar „onderdook", een ontmoeting met Harster heeft gehad, die sindsdien eveneens verdwenen is. In München wordt nu gezegd, dat Harster door ziekte niet op zijn werk versche nen is. Enige dagen geleden heeft Harster in een vraagge sprek met de Berliner Morgen- post gezegd, dat hij na de oorlog herhaaldelijk een samenkomst met Rajakovic heeft gehad en dat hij zich wil laten pensione ren. De Duitse politie zegt tot dus ver geen aanwijzingen te hebben, dat dr. Harster in München met dr. Rajakovic contact heeft opge nomen. De persdienst van de Westduitse socialistische partij merkt op, dat de waakzaamheid die „ten onrechte" bij de „Spie- gel"-redacteur Konrad Ahlers zo opvallend was, in het geval Ra jakovic ver te zoeken is. In Ita lië was Rajakovic niet-gewenst; hij werd ook uit Zwitserland uit gewezen en vloog vandaar naar München waar hij ongehinderd kon verdwijnen. „Leest men op het Westduitse ministerie van Binnenlandse Za ken geen kranten? Wist het mi nisterie niet wat voor ongure rol deze voormalige medewerker van een massamoordenaar heeft gespeeld? Waarom werd hij (Rajakovic) niet onmiddellijk gearresteerd toen hij op het vliegveld van München landde? Dit is een fout, die door niets verontschuldigd kan worden. Misschien heeft Rajakovic met valse papieren West-Duitsland weer kunnen verlaten. Er zijn immers mensen, die in zijn vroe gere werkzaamheid niets af schuwelijks zien. Hoe zou het anders ook mogelijk geweest zijn, dat een dr. Eisele, die vrouwen in concentratiekampen doodmar- telde, jaren geleden eveneens uit München „kon verdwijnen", al dus de persdienst van de S.P.D. Zware regens hebben op een deel van Oahu, het voornaamste eiland van de in de Grote Oceaan gelegen Hawaii-groep, overstro mingen veroorzaakt, die als de ergste van de afgelopen vijftig jaar worden beschreven. Een jeep, waarin zich twee soldaten bevonden, is door een buiten haar oevers getreden ri vier van een smalle weg afgesla gen. De twee militairen worden vermist: vermoedelijk zijn zij ver dronken. Tientall-en woningen staan on der water. In een bepaalde streek zijn een driehonderd in woners van de buitenwereld af gesneden, doordat de enige er heen leidende weg overstroomd is. De aangerichte schade wordt tui officiële zijde op meer dan vijf miljoen dollar geraamd. Boven het dal van Kuhalu is in zes uur tijcis twintig centime ter regen gevallen. Dit dal ligt aan de andere zijde van de ben gen, waaraan Honoloeloe is ge legen. In het dal heeft zich een meer gevormd met een doorsnede van een kilometer en ter diepte van ongeveer vijf meter. De inwoners hebben zich op W' --- - heu vels in veiligheid gebracht. Het Rode Krui: .alpver- leningsacties georganiseerd. In Florida is dinsdag officieel bekend gemaakt dat president Kennedy in juni geen staatsbe zoek maar een werkbezoek aan Italië zal brengen, omdat zijn vrouw haar derde kind verwacht. Het staatsbezoek wordt uitge steld tot begin volgend jaar. De Italiaanse regering heeft zich hiermee akkoord verklaard. In Washington werd gezegd dat de president tijdens zijn Europese reis Ierland wil bezoe ken, maar hieromtrent is nog niet definitief beslist. PRINSES BEATRIX IN DE V. S. Prinses Beatrix is in San Fran cisco de gaste van de Amerikaan se financier James Zellerbach en diens echtgenote. Op de foto Prinses Beatrix met het echtpaar Zellerbach tijdens een perscon ferentie na aankomst. Dr. Fidel Castro, Cuba's pre mier, zal volgens radio-Havanna dit jaar een bezoek aan de Sow- jet-Unie brengen. Castro is volgens de radio door premier Chroesjtsjov uitgeno digd. De Sowjet-leider wil graag dat Castro de Sowjet-Unie leert kennen „en met eigen ogen ziet wat het Russische volk heeft be reikt". (ïoord»traat 102 Telefoon 8196 Terneuzen ZUIDELIJKE WIND He K.N.M.I. deelt mede: Na het voorbijtrekken van een frontale storing die vrijwelin het gehele land langdurige regen bracht, breidt een zwakke rug van hoge luchtdruk zich. over onze omgeving uit. Dit. gaat ge paard met enkele opklaringen en een afnemende wind, waarbij hier en daar mist ontstaat. Ten westen van Ierland be vindt zich een depressie die naar het noordoosten beweegt. Een front dat met ..deze depres sie samenhangt, verplaatst zich naar de Noordzee. Op de nade ring. hiervan neemt de bewol king laterweer toe, terwijl tij delijk regen kan worden ver wacht. - - De wind zal tot krachtig toe nemen. uit zuidelijke richtingen en wat zachtere lucht aanvoe ren. i medegedeeld door het K.N.M.I., geldig tot hedenavond. Toenemende bewolking Toenemende bewolking en later van het westen uit enige regen. Matige tot krachtige zuidelijke wind. Iets hogere temperaturen dan gisteren. WOENSDAG 17 APRIL v.m. n.m. Breskens 7.17 7.48 Terneuzen 7.52 8.23 Hansweert 8.32 9.03 Walsoorden 8.42 9.13 DONDERDAG 18 APRIL v.m. n.m. Breskens 8.32 9.06 Terneuzen 9.07 9.41 Hansweert 9.47 10.21 Walsoorden 9.57 10.31 ZON MAAN op onder op onder Apri] 17 5.41 19.39 2.53 11.17 18 5.39 19.41 3.33 12.26 19 5.37 19.43 4.07 13.42

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1963 | | pagina 1