v Amerikaanse atoomduikboot met 129 man aan boord vergaan in Atlantische Oceaan Duikboot ongelukken Prinses Beatrix opent via TV actie voor Iraans dorp Bonn wijst Sowjet-protest af HET WEER WEERBERICHT HOOGWATER ZON- en MAANSTANDEN H.H. Adverteerders! uwtatenng na iDonnement: Terneczen Directeur-Hoofdredacteur I. van de Saade Redactie, adres? Noordstraat 55—57 Administratie-adres: Smidswal Telefoon 01150 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: ƒ6,— maand ƒ2,per week ir kwartaal: per et. Losse nrs rt. DE VRIJE ZEEUW VRIJDAG 12 APRIL 1963 19e Jaargang Nr 5886 Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuren Advertentieprijs per mm 16 et: mimmurn per advertentie ƒ2,40. Rubriek: Kleine Advertenties (gêên handels, advertenties): 5 regels ƒ1,10. Iedere regel meer 22 ct. Kleine Advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van dit Blad, 20 cent meer. Inzending advertenties te 's namiddags 2 uur. Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur. „THRESHER" DE MOOISTE ONDERZEEER TER WERELD NIET VAN PROEFVAART TERUGGEKEERD Admiraal Anderson: REDDINGSOPERATIE OP ZEEBODEM ONMOGELIJK In Amerika vreest men dat zich in de wateren van de Atlantische Oceaan, op ruim 300 km ten oosten van Boston, de ergste ramp in vredestijd met een duik boot heeft voltrokken. Sinds woensdagmiddag 15.00 uur Ned. tijd mist men de door kernenergie voortbewogen onderzee boot „Thresher", die 129 man aan boord heeft: 16 officieren, 96 bemannings leden en 17 burgerlijke em ployés, Het vaartuig, dat 3.750 ton meet en 85 meter lang is, was na revisie-werk zaamheden vertrokken voor een proefvaart waarbij het tot vrijwel zijn maximale diepte zou duiken in water dat in het betrokken gebied ongeveer 2k£ km diep is. Admiraal George Ander son, chef vloot-operaties van de Amerikaanse mari ne, heeft donderdag tijdens een persconferentie gezegd „node tot de conclusie te zijn gekomen, dat de on derzeeboot „Thresher" is vergaan". Lage temperaturen Donderdag bleef koude lucht over IJsland naar het zeegebied ten westen van de Britse eilan den stromen. De voorste begren zing van deze artische lucht, die echter op zijn lange weg over water alweer warmte opneemt, zal vandaag ons land bereiken. Dit zal met enkele buien ge paard gaan. Daarnaast zullen ook opklaringen voorkomen. De wind wordt bij ons matig, af en toe vrij krachtig, uit westelijke richtingen. De temperaturen zul len lager blijven dan gisteren. medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig tot hedenavond. Wisselend bewolkt Wisselend bewolkt met plaat selijk enkele buien. Matige, af en toe vrij krachtige wind uit weste- lijke richtingen. Iets lagere mid- dagtemperaturen. VRIJDAG 12 APRIL v.m. n.m. Breskens 3.41 4.04 Terneuzen 4.16 4.39 Hansweert 4.56 5.19 Walsoorden 5.06 5.29 ZATERDAG 13 APRIL v.m. n.m. Breskens 4.12 4.34 Terneuzen 4.47 5.09 Hansweert 5.27 5.49 Walsoorden 5.37 5.59 ZON MAAN op onder op onder April 11 5.55 19.29 22.02 7.18 13 5.50 19.32 8.09 14 5.48 19.34 0.11 8.43 15 5.46 19.36 1.11 9.24 16 5.44 19.38 2.06 10.16 17 5.41 19.39 2.53 11.17 18 5.39 19.41 3.33 12.26 19 5.37 19.43 4.07 13.42 Reddingsvaartuigen hebben op de plek, waar woensdagavond een olievlek werd waargenomen en waar de onderzeeboot ver moedelijk is vergaan, kurk en plastic gevonden, allebei grond stoffen die bij de bouw van on derzeeboten van 't type „Thres her" werden gebruikt. Op een vraag of hij meende dat aan boord van het schip nog iemand in leven zou kunnen zijn, antwoordde hij: „Volgens mijn beoordeling niet". Woensdagavond had admiraal Anderson reeds tegenover ver slaggevers gezegd, dat als het schip tot op de oceaanbodem mocht zijn gezonken, van een reddingsoperatie geen sprake zou kunnen zijn. „Dit is een deel van de straf die wij moeten on dergaan voor het ontwikkelen van de prachtige onderzeestrijd krachten die wij tegenwoordig hebben". OPSPORINGSACTIES IN VOLLE GANG t De Amerikaanse marine heeft later de plek vastgesteld waai de „Thresher" het radiocontact met zijn geleidevaartuigen heeft verloren, op 350 km ten oosten van Boston. Reddingsschepen, opsporingsvliegtuigen en andere duikboten doorkruisen het be trokken zeegebied in de flauwe hoop nog een spoor Ce vinden of dat alleen maar de radio is uit gevallen terwijl het schip onder weg is naar de haven. Deze hoop wordt op het Pentagon evenwel snel minder. De nasporingen ondervonden zware hinder van hagel- en sneeuwstormen in het gebied van de ramp. Het zicht bedroeg minder dan twee kilometer, ter wijl een laaghangend wolkendek het zoeken vanuit de lucht vrij wel onmogelijk maakte. SABOTAGE Admiraal Anderson Vertelde dat de „Thresher" negen maan den op een werf in Portsmouth (New Hampshire) heeft gelegen om geheel te worden nagezien. Het was hier en daar nodig de huid open te maken om bij de machinerieën te komen. Het is niet met Polaris-raket- ten uitgerust maar met een combinatie van een torpedo en een ballistisch projectiel, afge vuurd via een normale torpedo buis. De bewapening en appa ratuur, zoals vervolmaakte sonar, zijn ultra-modern. Het type is bestemd voor operaties tegen duikboten en voor aanvallen op konvooien. De admiraal acht de mogelijk heid van sabotage gering, maar zij zal worden onderzocht, even als de mogelijkheid van vijande lijke actie, die volgens hem uit gesloten moet worden geacht. Er waren geen Russische sche pen in de nabijheid. De twee andere duikboten van dezelfde klasse, de „Permit" en de „Plunger", hebben opdracht gekregen voorlopig hun duik- diepte te beperken. „TRIESTE' DUIKEN GAAT De experimentele duikboot „Trieste", die speciaal voor het duiken op grote diepte is inge richt, wordt per rail van de west- BETOGINGEN IN BIRMINGHAM VERBODEN Een gerechtshof van de Ame rikaanse staat Alabama heeft alle betogingen in Birmingham, die verband houden met het ras senvraagstuk, verboden, 't Bevel werd donderdag overhandigd aan de negerleiders. De negerpredikant Martin Luther King, die aan het hoofd staat van de beweging die Bir mingham heeft uitgekozen voor grootscheepse betogingen tegen de discriminatie van de negers, zei tegen verslaggevers, dat het bevel „een flagrante schending betekent van de grondwettelijke rechten van de negers". Bij de ge togingen die tot dusver in Bir mingham zijn gehouden, zijn 136 mensen gearresteerd. kust gehaald. Met dit schip wil men trachten de „Thresher" op te sporen. Voor de „Trieste", die een zeer beperkte beweeglijkheid onder water heeft, zal het moei lijk zijn de „Thresher" op te spo ren, Als het lukt, kunnen er foto's van het wrak worden ge maakt. De kans op berging is vrijwel uitgesloten. Een speciale raad van de ma rine is met een onderzoek be gonnen. VERWANTEN GEWAARSCHUWD Inmiddels zijn gisteren de naaste verwanten van de 129 op varenden reeds gewaarschuwd. üp de marinebasis Portmouth werd op plechtige wijze een spe ciale vlag gehesen, die zal blij ven hangen zolang het zoeken naar de „Thresher" nog voort duurt. DE MOOISTE TER WERELD De Amerikaanse marine noem de de duikboot de mooiste on derzeeër ter wereld.. De beman ning koos als motto „Vis Tacita" (Stille kracht). Bij de indienst- stelling zei vice-admiraal Ha rold Deutermann, stafchef van de opperbevelhebber der NAVO, dat geen enkel andere onder zeeër ter wereld de reikwijdte en vuurkracht kon evenaren. De „Thresher kon dieper duiken, sneller varen en geruislozer ma- noevreren dan welke andere on derzeeër ook, aldus de marine. Met zijn kernaandrijving kon hij maanden lang onderweg blijven zonder een haven aan te doen. De „Thresher mat 84,7 meter en had 3.750 ton waterverplaat sing, ornjer water 4.300 ton. KENNEDY DIEP BEDROEFD President Kennedy heeft ge zegd diep bedroefd te zijn over het vergaan van de „Thresher". „De moed en de toewijding van deze mannen van de zee, die de diepte in duiken om onze ken nis en ons kunnen te vergroten, doen niet onder voor die van hun voorvaderen, die vooraan gingen bij de opmars naar de grenzen van onze beschaving. Deze dapperen hebben zich bij de 1500 kameraden gevoegd, die in de tweede wereldoorlog in duikboten het leven lieten. In verband nvet GOEDE VRIJDAG willen wij er U op wijzen dat de adverten ties voor het nummer van zaterdag 13 april uiterlijk HEDENMORGEN 11 uur in ons bezit moeten zijn. Administratie DE VRIJE ZEEUW. De toekomst van ons land zal altijd verzekerd zijn in handen van mannen als deze, die er hun leven voor willen geven", aldus de Amerikaanse president. Deskundige: „GEEN GEVAAR VOOR RADIO-ACTIVITEIT DOOR VERGAAN VAN DUIKBOOT Dr Joseph Lieberman, een vooraanstaande functionaris van de Amerikaanse commissie voor de kernenergie, heeft donderdag te Washington tegenover ver slaggevers verklaard: „Indien er al enige radio-activiteit vrij komt door het vergaan van de „Thresher", dan zal deze geen gevaar opleveren voor de scheep vaart en de visstand in het be trokken zeegebied". Hij voegde hieraan toe: „Van uit een veiligheidsoogpunt be zien kan men een kernreactor, die niet weer wordt gebruikt, het best op de Oceaanbodem depo neren. Indien de kernreactor nog min of meer intact op de Oceaan bodem is terecht-gekomen en er zou, onder de geweldige druk van het water, een lek zijn ont staan in de kamer, die de ura- niumbrandstof bevat dan zou dit water onmiddellijk met kracht instromen en de brand stofkern afkoelen. En indien de gehele onderzee boot en haar kernreactor in stukken zouden zijn gebroken, zou het gevaar voor het vrij komen van radio-activiteit nog geringer zijn. In dat geval zal er namelijk, doordat de kernreactor uit elkaar is geslagen, geen kernreactie meer kunnen plaats vinden, zodat er ook geen radio activiteit meer vrij komt", aldus dr Joseph Lieberman. §§§l|§Pff lËllMi Het grootste aantal slachtof fers van een duikbootongeluk in vredestijd bedraagt 99de Britse „Thetis" kwam in 1939 in de baai van Liverpool niet meer boven water. In 1927 verging de Amerikaan se duikboot S-4 met 39 man na een aanvaring met een kust wachtvaartuig bij Provincetown, Massachusetts. De Turkse „Dumlupinar" kwam in 1953 in de Dardanellen in aanvaring met een Zweeds vrachtschip. 81 van de 86 beman ningsleden kwamen om het le ven. 85 mensen vonden in 1925 de dood in een Japanse duikboot die nabij Kobe verongelukte. De Britse onderzeeboot „Tru culent" kwam in 1950 in de Theemsmond in aanvaring met een Zweeds schip. 64 beman ningsleden kwamen om. Ten noordwesten van Alder- ney verging in 1951 de Britse „Affray". Er waren 75 slachtof fers. De jongste ramp voor deze was het vergaan van de Britse onderzeeër „Sidon" in 1955, die in de haven van Portland zonk na een ontploffing in de torpe do-afdeling. Veertien mensen Prinses Beatrix zal op de dag dat zij van haar grote reis uit Montreal op Schipnol terugkeert maandag 29 april in een televisie-uitzending het program ma inleiden voor de actie voor het Iraanse dorp Dousadj van de Europese werkgroep, waarvan zij presidente is. De werkgroep wil, naar bekend, dit dorp dat. op 1 september 1962 door een aardbe ving werd verwoest, door de Europese jeugd doen herbouwen. De Prinses zal in de tv-uitzen- ding een uiteenzetting geven van het doel van de werkgroep en een gesprek voeren met dg se cretaris van de groep, de Israëliër David Mitchnik, die het project in Iran leidt. Voorts zullen enkele buitenlanders wat vertellen over de opzet van de actie in hun land. In Engeland, Frankrijk, Noor wegen, Oostenrijk, Zweden en ons land worden jeugdacties voor de inzameling van gelden voorbereid. Ten aanzien van ons land zal in de uitzending een uit eenzetting worden gegeven van de werkwijze van de actie, die een maand duurt, met voorbeel den van activiteiten, welke in verschillende plaatsen reeds voorbereid zijn. De „Actie Dousadj" start op 29 april en duurt tot en met 29 mei. Voor de herbouw is ruim één miljoen gulden nodig, waarvan bijna de helft voor de herbouw van 118 boerderijen a 4000 gul den per stuk. Daarnaast wil men een badhuis, moskee, gemeente huis en een school bouwen, waarvoor totaal bijna 40.000 gul den nodig zullen zijn. Dousadj zal worden herbouwd door een groep vrijwilligers uit verschillende Europese landen in samenwerking met Iraanse vrij willigers en de dorpelingen. Ge schat wordt dat de herbouw door de vrijwilligers, die in een kamp ondergebracht worden, negen van de Europese vrijwilligers naar Teheran en terug geschiedt gratis. Het actieplan voor Nederland omvat de oprichting van plaatse lijke comité's voor de organisatie van diverse activiteiten met de opbrengst waarvan men een ge deelte van het dorp kan adopte ren. Clubs en schoo'klassen kun nen ook bijvoorbeeld sparen voor een aantal kippen, zaden, een waterleiding e.d. Het landelijk actiebureau is in Amsterdam ge vestigd (N. Z. Voorburgwal 298). Prinses Beatrix schrijft in haar voorwoord in het actieboek voor de „Actie Dousadj" o.m.: Het is moeilijk voor ons, die leven in dit welvarende Europa te beseffen hoe groot het leed, de ontbering en de angst is van de bevolking der dorpen dié door de aardbeving werden getroffen, voor wat zij hebben meegemaakt en nog dagelijks meemaken. Wij, de jeugd in Nederland, zullen ons bewust moeten worden van onze plicht ten aanzien van de vrese lijke omstandigheden waarin deze bevolking zich bevindt. Wij kunnen hen rechtstreeks helpen door de taak op ons te nemen om het dorp Dousadj in het gebied van de aardbeving, in samenwer. king met jonge Iraanse vrijwilli gers te herbouwen. Reisbus, waarin Nederlanders, in Spanje verongelukt Te Marbella bjj Malaga in het zuiden van Spanje is donderdag een reisbus verongelukt. Dertien toeristen, van wie vjjf Nederlan ders, raakten gewond, zo meldt het Spaanse persbureau Cifra. kwamen hierbij om, slechts één werd gered. Voor Frankrijk was het grootste verlies het vergaan van de „Phenix" in 1939, ter hoogte van de kust van Vietnam. Deze ramp kostte 71 mensen het le ven. BIJ ROODE KRUIS 235.945 VOOR BALI Tot en met donderdagmorgen is een bedrag van ƒ235.945 ge teld aan giften voor hulpver lening aan de bevolking op Bali, die door uitbarsting van een vul kaan zwaar is getroffen. De gel den zijn binnengekomen via giro rekening nummer 777 van het Nederlandsche Roode Kruis in Den Haag. AANSLAG OP ALGERIJNSE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN Gistermorgen is 'n aanslag ge pleegd op de Algerijnse minister van buitenlandse zaken, Moha- med Khemisti. Toen de minister het gebouw van de nationale vergadering in Algiers verliet, snelde een Alge rijn op hem toe, die vervolgens va.n zeer korte afstand een re volverschot op hem loste. Aan het hoofd gewond viel minister Khemisti hevig bloedend op de grond. Over de ernst van zijn verwondingen is nog niets be kend. De dader, wiens indenti- teit nog niet is vastgesteld, zou geestelijk gestoord zijn. De Westduitse donderdag het protest van de Sowjet-Unie d.d. 6 april j.J. tegen het ingestelde embargo op de uit voer van oliepijpleidingen uit West-Duitsland naar de Sowjet- Unie -van de hand "gewezen. Het antwoord op de Russische pro testnota was vervat in een brief, welke de staatssecretaris van Buitenlandse Zaken, Lahr, in zijn ministerie aan Sowjet-ambassa- deur Smirnov heeft overhandigd. Hierin zegt de bondsregering, dat het embargo geen inbreuk maakt op het tussen West-Duits land en de Sowjet-Unie bestaan de handelsverdrag, omdat het waar het de levering van pijplei dingen betreft om „loonverede- lingstransacties" ging, welke in maanden zal duren. Het vervoer het verdrag niet worden ge- regering heeft noemd. (De door Duitse fabrie ken tot nu toe aan de Sowjet- Unie geleverde buizen werden uit Russisch staal vervaardigd. De Sowjet-regering had in haar protestnota het uitvoerver bod als een „openlijk vijandige daad" aangemerkt, erop gericht de betrekkingen tussen de Sow jet-Unie en de bondsrepubliek te verslechteren. Volgens haar vormt het embargo een grove in breuk op het handelsverdrag tus sen beide landen en een vergrijp tegen de grondbeginselen van het volkerenrecht, en wel tegen het beginsel van trouw aan verdra gen. Door het embargo, dat op. aan beveling van de NAVO werd in gesteld, werd een Russische be stelling van 163.000 ton buizen niet grote diameter, bestemd voor aardgas- en olieleidingen getrof fen. In haar antwoord wijst de bonds regering er nog op, dat West- Duitsland van het vastgestelde contingent voor buizen met grote diameter reeds belangrijke hoe veelheden aan de Sowjet-Unie heeft geleverd. Deze leveranties werden eerst gestaakt, toen de regering vaststelde dat zij de Duitse veiligheid dreigden te ver storen. Daarbij is maatgevend geweest, dat zich "op Duits grondgebied meer dan twintig Sowjet-divisies bevonden en dat „de vqprziening van deze sterk gemotoriseerde troepen in geval van oorlog tot de belangrijkste oogmerken bij de bouw van het Russische net van SIR WINSTON: AMERIKAANS EREBURGER De dag nadat president Kennedy een proclamatie ondertekende, waarbij sir Winston Churchill het Amerikaans ereburgerschap is verleend, werd deze procla matie alsmede het bijbehorende Amerikaanse paspoort door de Amerikaanse ambassadeur in Engeland, de heei; David Bruce aan de grijze staatsman over handigd. Na de officiële over handiging bood de ambassadeur sir Winston Churchill de pen, waarmee de proclamatie was on dertekend, alsmede een brief van president Kennedy aan. HET VERZET TEGEN RASSENSCHEIDING IN ALABAMA Meer dan 140 negers zijn de af gelopen acht dagen te Birming ham gearresteerd wegens verzet tegen plaatselijke verordeningen voor rassenscheiding. De blinde negerpianist Al Hibbler echter heeft twee dagen achtereen tever geefs getracht, zich te laten ar resteren. Hij zal zijn pogingen daartoe voortzetten. De hoofd commissaris van politie te Bir mingham, Connor, heeft verslag gevers meegedeeld, dat de arres tatie van „een blinde nikker" nergens toe dient. De atmosfeer in de stad blijft gespannen. Steeds meer mensen nemen aan de door dominee Luther King afgekondigde cam pagne tegen rassenscheiding deel. Een zenuwenoorlog wordt ge voerd in de lunchrooms te Bir mingham, waar niets meer ver kocht wordt, zodra er negers gaan zitten. Pas als de negers weer zijn weggegaan, gaan ze weer open. Lancering van Loenik-4 was een succes De Sowjet-geleerde prof. Ana- talp Blagorawoy heeft woensdag verklaard dat de Loenik-4, die vorige week werd gelanceerd, zijn missie met succes had vol tooid. Het uitwerken der verkregen gegevens zal echter nog lang du ren omdat deze „uiterst ingewik keld" zijn. FRANKEERZEGEL VAN 24 CENT De P.T.T. is overgegaan tot uitgifte van een frankeerzegel van 24 cent De zegel vertoont de beeltenis van H. M. de Koninigin „en profil", naar het ontwerp Hartz 1953. De kleur van de zegel is reseda-groen. olieleidingen behoort". Geizen de feiten, wijst de bondsregering de Sowjet-beschul- diging terug, als zou zij door de instelling van het embargo een vijandige daad hebben begaan. Ook wijst de bondsregering de beschuldiging van de hand als zouden zij Westduitse bedrijven tot contractbreuk hebben ge dwongen, daar deze contracten onder voorbehoud van staatsgoed- keuring werden gesloten. Op haar beurt verwijt de bonds regering in haar nota de Sowjet- Unie het Duits-Russische han delsverdrag te hebben geschon den, door overeengekomen leve ranties van Westduitse verbruiks- goederen te weigeren. Aan het slot van de nota ves tigt de bondsregering de aandacht op de toegenomen h^tidel tussen beide landen en de mogelijkheid van een nog verdere uitbreiding van het goederenverkeer.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1963 | | pagina 1