REUMATIEK volksziekte Hoelang houdt de mens nog stand Ijaae de \ftouw r Gehandicapte huisvrouw De moderne mens een taanbeJd van lichamelijke conditie Menu van de week Tentoonstelling in de residentie Italiaanse voorjaars eri xomermode VOOR WIE GEZELLIG WIL lil! FRITUREN U kunt niet ailes weten Zaterdag 23 maart 1963 DE VRIJE ZEEUW Pagina 9 NATIONALE KOLLEKTE 25-31 MAART VOOR EEN NATIONALE PLAAG Reumatiek is thans de meest hele lichaam, maar het op de verbreide Volksziekte. Behalve vo°rgrond staande verschijnsel is nu de ontsteking van een aantal het individuele leed brengt dit gewrichten. lilden ook noe een eeweldie ver- 0020 ontstekingen, die met njuen ook nog een geweicug ver yeel pijn gepaard gaanj kunnen lies aan arbeidsuren met zich aanleiding zijn tot ernstige mis- mee, vormingen van de betreffende De aanstaande grote kollecte voor het Nationaal Rheumafonds bevelen wij daarom gaarne in de aandacht van onze lezers aan. Wij veroorloven ons bovendien bijgaande kanttekeningen. REUMATOLOGIE OMVATTEND SPECIALISME Wie denkt dat reumatiek zo maar één bepaalde ziekte is, ver gist zich. W'e hebben hier te ma ten met een hele groep van ta melijk verschillende aandoenin gen. Het is daarom heel begrijpe lijk, dat er vooral onder leken gewrichten; er dreigt invaliditeit! In tegenstelling tot het acute reuma Komt de chronische ge- wiehtsreumatiek meer bij volwas senen voor dan bij kinderen. Weer voor de volledigheid: de ziekte van Bechterew, een artri tis van de wervelkolom, is ver want aan deze chronische ge- wrichtsreumatiek. DIKKE MENSEN Degeneratieve gewrichtsafwij kingen. Kenmerkend voor dit soort aandoeningen, die ook wel artrosis worden genoemd, is het ontstaan van afwijkingen in die gewrichten, die een groot deel van het lichaamsgewicht te dra gen hebben. nopal wat snraak en heeriDs- 3n tegenstelling tot het bespro- nogal wat spraak en begnps ken aCUte reuma en de hierboven verwai ring is als het over reu- evene€ns beschreven chronische matiek gaat. Ter verduidelijking zullen wij daarom vijf hoofdgroepen van President Kennedy van de Verenigde Staten heeft het I lichaam zoveel mogelijk te ruïne- nodig gevonden zijn ambtenaren het advies te geven eens beweghljdie6dfmeflte'menTen tachtig kilometer te gaan wandelen om op die manier nemen, zijn er dan nog het jach- 1 1 "1 11 *1 - tl rro lnTTion liot fttT/wtvni+i nr hun lichamelijke conditie te verbeteren. De suggestie van de president werd een succes en reumatische afwijkingen bespre ken. Daaruit zal blijken, dat reu matologie een veel omvattend specialisme is. HARTZIEKTEN Acuut Reuma. Dit is een ziek te, die plotseling begint en die met tamelijk hoge koorts ge paard gaat. Eén of meer gewrich ten zijn rood, gezwollen en pijn-j lijk. Deze aandoening moet niet zozeer gevreesd worden om de gewrichtsafwijkingen, maar voor al om de aantasting van het hart, die er mee samen kan gaan. Dat is een omstandigheid die men niet moet onderschatten: het meerendeel van de hartziekten bij volwassenen berust op een in de jeugd doorgemaakte acuut reuma. Ouders en verzorgers van kin deren, die aan acuut reuma lijden, dienen er nog zorgvuldi ger dan anders op te letten, dat de voorschriften van de behande lend arts stipt worden opgevolgd. Volledigheidshalve dient hier te worden vermeld, dat de chorea, de zogenaamde Sint-Vitusdans, verwant is aan het acute reuma. MISVORMINGEN Chronische gewrichtsreuma, tick. Ook hier hebben we te ma ken met een ziekte van het ge- Zo vlak voor de grote schoon maak hebben we nog net eens tijd om onze huisgenoten met een eigengebakken tulband te verrassen. Wat zoudt u zeggen van de onderstaande „luxe fruit cake"? Niet bewerkelijk en tóch kunt u zeker zijn van het en thousiasme van uw gezin, voor al wanneer u roomboter ge bruikt ZONDAG: grapefruit; kalfsco- telet, spercieboontjes, aard appelen; koffie met tulband. MAANDAG: koolrolletjes met kaas, aardappelpureera barber met schuimkop. DINSDAG: nierragoüt, andijvie, aardappelen; flensjes met yoghurtmoea WOENSDAG: champignonsoep stoofsla, gebakken kaasplak, aardappelkoekjes. DONDERDAGboerenomelet, witlof, aardappelen; gebra den appelen met vanillevla. VRIJDAG: kaasbouillon kwark- pannekoek met sla en krui- denmayonnaise, óf blinde vink met sla en aardappelen. ZATERDAG: nassi goreng; Bulgaarse yoghurt met ge raspte appel. LUXE FRUITCAKE 450 g bloem (225 g patent en 225 g zelfrijzend bakmeel), 250 g suiker, 4 eieren, 100 g rozij nen, 100 g Franse vruchtjes, rasp van 'A citroen, zout, gem berpoeder, 2 eetlepels rum. Roer de zachte boter met sui ker glad. Voeg hier stuk voor stuk de eierdooiers bij. De eiwit ten zeer stijf slaan en de bloem vermengen met de Franse vruchtjes en de rozijnen, die een uur geweekt hebben in de rum. Schep alle ingrediënten voor zichtig dooreen en doe de massa over in een ingevette en met bloem bestrooide tulbandvorm. In ruim 1 uur de tulband goud geel en gaar bakken. HONGAARSE KWARKPANNEKOEK Vermeng 250 g kwark met 360 fijngemaakte, gekookte aardap pelen. Voeg hieraan toe: 1 ei, 50 g gesmolten boter, 1 theelepel marjeraan, zout, wat koks-of vleeskruiden en enkele lepels brinta. Alles dooreen roeren tot een glad beslag en in wat hete boter in een koekepan de onder kant bruin bakken. De panne- koek in punten verdelen, elke punt keren en de onderkant ook bruin bakken. artritis, is er bij de artrose géén sprake van een algemeen ziek- i zijn. Ook andere gewrichten kunnen door een artrosis worden getrof fen en dat zijn die gewrichten die blootstaan aan de geregelde in werking van druk of van geweld. PIJNLIJKE PLEKJES Reuma van weke delen. Zoals de naam reeds aangeeft, gaat het hier niet om een ziekte van de gewrichten; de aandoening zetelt in zenuwen, spieren en bindweef sel. In die weke delen bevinden zich dan knobbeltjes of zó maar pijnlijke plekjes. Dit is de minst erge vorm van reuma: ze is the rapeutisch betrekkelijk gemak kelijk te beïnvloeden. „HET POOTJE" Jicht. Een reeds eeuwen gele den bekende ziekte, die tegen>- woordig in ons land uiterst zeld zaam is. Hoewel deze afwijking een geheel eigen plaats inneemt, omdat ze gepaard gaat met een heel speciale afwijking in de stofwisseling, wordt ze nog steeds als reuma beschouwd. Ze wordt gekenmerkt door het optreden van aanvallen van de allerhevigste pijn in één of meer gewrichten, vooral in het ge wricht tussen middenvoet en grote teen. In een dergelijk geval spreekt men in de wetenschappelijke we reld van Podagra, de ouderen onder ons zullen herinneren dat deze ziekte vroeger in de volks mond „het pootje" werd ge noemd. NIET VOLLEERD Er is in dit overzicht niet naar volledigheid gestreefd, dat zou trouwens ook niet kunnen in zo'n kort bestek. Wanneer U deze beschouwing gelezen hebt, bent u dus nog niet volleerd in de reumatologie. Wel heeft u hopelijk gemerkt, dat dit specialisme verscheidene groepen van ziekten omvat, elk met een geheel eigen aard en ka rakter. Bovendien heeft u zich een in druk kunnen vormen over het belang van de komende grote kollekt. U weet dan zo'n beetje waarvoor u uw geld ln het busje doet. Dr. H. W. SCALONGE. (Nadruk verboden.) tige leven, het overmatig eten, waarbij dikwijls kostjes, die he lemaal niet zo best zijn voor ons sloeg zelfs over naar Europa, waar velen op pad gingen geWt Da^hefdrinken vansteT- om te zien of zij in één dag een wandeling van tachtig ke drank, het roken, laat naar bed gaan en wat al niet meer. Het werk binnenshuis, dat door de meesten van ons wordt ver richt, is er evenmin geschikt voor om onze lichamelijke con ditie op te voren. Velen verrich ten zittend werk, anderen die staan, verrichten arbeid die sterk gespecialiseerd is en waarbij slechts bepaalde lichaamsdelen en spieren in actie zijn. Slechts heel weinigen doen werk dat een harmonische ontwikkeling van het gehele lichaam bevordert. En zo zouden we kunnen doorgaan. kilometer konden volbrengen. Er werden in ons land grapjes over gemaakt, toen vier mannen de tocht volbrachten, mannen die aanvan kelijk voor de militaire dienst waren afgekeurd. Tot wel ke prestaties zouden dan onze goedgekeurden wel in staat zijn? Maar een aantal goedgekeurden haalde het niet en bleef met bloedende voeten achter. De mens op zijn retour De suggestie van de president is echter een teken aan de wand, waarover men beter geen grap jes kan maken, want hiermede werd weer eens onder de aan dacht gebracht hoe slecht het wel met de lichamelijke condi tie van de „beschaafde" mens is gesteld. En velen van ons zul len, wanneer ze eens heel een- lijk voor zichzelf zijn, moeten toegeven, dat ze lichamelijk niet meer tot zoveel in staat zijn. En wanneer we eens iets verder kijken in de natuur, zullen we volmondig moeten toegeven, dat de mens als soort in deze na tuur maar een droevig figuur slaat en ernstig op zijn retour is. Als we in de natuur om ons heen kijken, dan zien we daarin een groot aantal schepselen, planten en dieren, die niet met de rede zijn begaafd. Schepse len, die leven volgens de wetten van de natuur, die Gods wetten zijn en die zich daar strak aan houden, omdat zij niet anders kunnen door gebrek aan de rede. In die natuur treffen we ook de mens, als enig schepsel op deze wereld begiftigd met het verstand, met de mogelijkheid tot redelijk denken en dit schep sel bevindt zich in een droevige lichamelijke conditie, juist als gevolg van deze mogelijkheid tot denken. Want wat is er gebeurd? De wetten van de natuur Toen de mens nog in een pri mitief stadium leefde, was zijn denkvermogen beperkt en leef de hij evenals de planten en die ren om hem heen volgens de wetten van de natuur. Hij voer de een dagelijkse en voortduren de strijd om het naakte bestaan, tegen de elementen en tegen de gevaren om hem heen die hem bedreigden. Hij moest om in het leven te kunnen blijven zich voe den en dit voedsel moest hij ver garen of veroveren zonder hulp middelen, slechts met zijn han den, tanden en zijn lichaams kracht. Hij stond daarbij bloot aan warmte en koude, aan regen en wind. Zoals dat in de gehele natuur geschiedt, werd ook een jong mensenkind reeds op zeer jeug- ge mogelijkheid om zich te hand haven. Wie ziek of zwak was, dige leeftijd door de ouders voor bereid op het leven dat hem wachtte. Het gevolg hiervan was, dat het kind zich lichame lijk goed ontwikkelde, want in 11 chaamsconditie slechts de anl- schoot er onherroepelijk 't leven bij in. Dat is wat men natuurlijk se lectie noemt. In een dergelijke natuurstaat blijven slechts de go- zonden en sterken leven en die tijd was een uitsekende planten zich voort. Maar al te vaak wordt er, omdat de huisvrouw een blijvend gebrek heeft (gekregen), naar om standigheden gezocht waaronder zij haar dage lijkse bezigheden toch nog kan verrichten. Soms wordt er besloten tot een verbouwing, soms wordt er uitgekeken naar een andere wo wing, een enkele maal wordt er een heel nieuw huis voor haar gebouwd. Is iedereen die tot zulke ingrijpende veranderin gen overgaat, nu wel voldoende op de hoogte van de vele voorzieningen die er in dit opzicht mogelijk zijn? Problemen Wat moet de mens dan doen? TECHNISCHE VOORLICHTING NOODZAKELIJK Nog steeds te weinig bekend heid hebben de activiteiten van de stichting technische voorlich ting ten behoeve van lichamelijk gehandicapten, Stadhouderslaan 142, Den Haag. De werkgroep „gehandicapte En wij? Dat is het wat wij thans mis sen. Onze geest heeft zich een parig versneld ontwikkeld. Aan vankelijk kalmpjes aan, doch la ter, en zeker in de laatste hon derd jaar op een wijze die ons stil maakt. Wij leerden ons het leven te vergemakkelijken, wij leerden te leven met behulp van kunstgrepen, ziekten uit te ban nen enz. Kinderen die onvol groeid worden geboren, worden in de couveuse gelegd en krijgen later weer zwakke kinderen. Het accent van het leven werd verlegd van de lichamelijke naar de geestelijke conditie. Er is geen uitstekende lichamelijke conditie meer nodig om in leven te blijven en volgens de geldende normen in dit leven te slagen. Slechts de geest is belangrijk. Wie het scherpst van geest is, is in het huidige leven van de mens de sterkste. Hij heeft macht en gezag. Gezien het feit, dat de licha melijke conditie '»van de mens niet meer de belangrijkste fac tor voor het leven is, wordt van jongs af de volle aandacht van het kind reeds gericht op de geestelijke ontwikkeling en wordt de lichamelijke ontwikke- keling verwaarloosd. Hoeveel ouders hechten enige waarde aan het cijfer dat hun zoon of dochter op het rapport krijgt voor lichamelijke oefeningen? Een onvoldoende voor dit vak krijgt nauwelijks aandacht bij velen. Moeten wij er ons dan over verwonderen, dat de lichamelijke conditie van de mens steeds ver der afzakt? Afbraak De wetenschap en de techniek, kinderen van de geestelijke ont wikkeling van de mens, maken het hem mogelijk te leven op een lichamelijk ontwikkelings minimum. Eén van de meest elementaire bewegingen van de mens, het lopen, wordt zelfs tot een minimum gereduceerd. De mens fietst, de mens bromt, de mens rijdt in een auto, zelfs als hij even om de hoek van de straat sigaretten moet halen. Onze gehele leefwijze is er trouwens op gericht om ons De problemen stapelen zich op. Moeten we dan Spartaans gaan leven? Moeten we kinderen die als onvolwaardigen worden ge boren, doden? In de natuur zien we dit gebeuren! Moeten we te rug naar de oertijd om ons lichaam in goede conditie te brengen en te houden? Hoevelen van ons zouden ooit de leeftijd hebben bereikt die zij nu hebben, wanneer ze in de oertijd of eer ste duizend jaar van onze jaar telling hadden geleefd? Moeten we dan de medische wetenschap die al het zwakke een levenskans geeft, uitschakelen, om op die manier op ons zelf een vorm van natuurlijke selectie toe te pas sen? Er doemen vele, vele vragen op. Het antwoord luidt: „Neen!" Wij behoeven al die dingen niet te doen. Zij zouden in strijd zijn met de meest elementaire men selijke begrippen en in strijd met de godsdienst, want wij mensen hebben van de Schepper het ver stand gekregen om het te ge bruiken. Maar er is één ding dat huisvrouw" heeft in het statige pand waarin de stichting is ge vestigd, een tentoonstelling inge richt, waarin de allerlaatste nieu. wigheidjes worden gedemon streerd. Wie met problemen zit, omdat de huisvrouw haar han den, haar armen, of haar benen niet goed kan gebruiken, moet zich eerst eens op de hoogte stel len van al datgene wat voor deze omstandigheden is uitgedacht. WONINGEN VOOR MINDER VALIDEN Deze tentoonstelling is voor ons aanleiding ook de publicatie „Woningen voor minder validen" onder de aandacht van onze lezers te brengen. Deze uitgave van de Nederlandse Centrale Vereniging voor Gebrekkigen- zorg (Amstelveen) is weliswaar al enige tijd geleden verschenen, maar ze is desondanks nog ge heel „up to date". Er wordt daarin onderscheid gemaakt tussen woningen voor gehandicapten die zich met een ZONDER SPATTEN-ZONDER WALM D. 100.96.65 rolstoel verplaatsen en woningen voor anderen die zich met behulp van krukken of stokken voortbe wegen. Voor beide categorieën is alles nauwkeurig doorgedacht: lig ging, woningtype, trappen en liften, elektrische voorzieningen, keukeninrichting, badgelegen heid en w.c., bergruimte, verwar ming, vloerbedekking en nog veel meer. VOOR ONS LAND VRIJ NIEUW Het is nodig en het is ook vaak mogelijk dat lichamelijk gehandicapten zichzelf kunnen redden. Bovendien is het vaak mogelijk (zij het met toepassing van bepaalde technische voorzie ningen) dat de plaats in maat schappij of gezin zonder manke ren wordt ingenomen. Voor de „zmtuiggeorekkigen", zoals doven en blinden, bestaan afzonderlijk goed werkende orga nisaties, evenals voor de geeste lijk gehandicapte volwassenen en kinderen. De zorg voor „licname- lijk geDrekkigen" is in ons land eenter van veel jongere datum. De provinciale stichtingen voor revalidatie zijn hierbij eigenlijk voorop gegaan. Revalidatie is in deze een be langrijk begrip: de gebrekkige moet leren wat hij of zij eigenlijk allemaal wél kan. Het zij op eigen kracht, het zij met speciaal voor hem of haar geconstrueerde apparaten. RAPPORT REVALIDATIE In het begin van dit artikel spraken wij over gehandicapte huisvrouwen. Zojuist is er een rapport verschenen over de re validatie van invalide huisvrou wen door de „School of Home Economics" van de universiteit van Connecticut (U.S. A.) Niet alleen het doen van het huishou den, maar ook het weer kunnen verzorgen van de kinderen wordt daarin besproken. Op dit gebied is er dus veel be weging en tegelijkertijd is er ook veel nieuws. Verkeerd is het daarom om bij de pakken te gaan neerzitten. Verkeerd is het ook, op eigen houtje wat voorzienin gen te ontwerpen. Dr. H. G. VAN DER KLAAUW. de oude Grieken nog kenden, n.l. dat een gezonde geest slechts kan huizen in een gezond lichaam. Wij behoeven daartoe niet tot een soort van lichaams- cultus over te gaan, want dat zou onverstandig zijn. Maar wat meer aandacht voor onze licha melijke ontwikkeling en die van onze kinderen zou wel verstan dig zijn. Een belangrijke taak ligt in deze bij ouders en opvoeders, die de kinderen die aan hun hoede zijn toevertrouwd hierin kunnen opvoeden. Een slecht cijfer voor lichamelijke oefeningen op het schoolrapport dient even zwaar te wegen, als een onvoldoende voor een van de zogenaamde „hoofdvakken", want ook dit deel van het schoolprogramma behoort tot een schema volgens welke men tracht kinderen te trainen tot de ontwikelde, gezon de mensen in onze maatschappij. De mens moet er tegen waken te eenzijdig te worden. Nu kan het nog, het is nog niet te laat! Groeiende babykleding In Frankrijk wordt thans ba bykleding gefabriceerd, die de eigenschap bezit, om als het ware met de baby mee te groei en Voorbij is de tijd, dat de baby hard als normaal, zonder dat een iedere drie maanden nieuwe organisatie zich druk maakt vorm niet. Kdken en strijken zijn taboe. Babygro wordt gemaakt in twee maten, beide voor de leef tijd, dat de kleintjes voorname lijk in tricot-weefsel gekleed gaan, n.1. van 314 maanden en van 14 maanden tot twee jaar. Nachtkleding is er ook voor de leeftijd van 2—4 jaar. De kleertjes zijn verkrijgbaar in verschillende zachte pastel tinten, zoals zachtroze, geel en turquois». Deze nieuwe babykleding is wel belangrijk duurder dan de andere babykleding, doch daar de kleertjes zoveel langer mee gaan - ze zijn vrijwel onverslijt baar - zijn ze in de praktijk niet duurder. Gemaakt worden truitjes, slopbroeken- en pakjes, trap pelzakken, kruipbroekjes, han soppen en pyama's. (Consu) Een echte schoonmaaksmaaltijd Het voorjaar is in aantocht en dat betekent voor de huisvrouw de zwaarste slag van het jaar: de grote schoonmaak. Gedurende de grote schoon maak werken de meeste huis vrouwen bijna anderhalf keer zo Deze combinatie toont een japon van wit en geel bedrukte mantel met op op vallende losse flap pen is gevoerd met dezelfde stof, welke kleertjes moet krijgen, omdat deze te klein zijn geworden. De nieuwe vinding (van Ame rikaanse oorsprong) heet Baby gro wat vertaald kan worden met baby-groei. De kleertjes zijn zijde met met bybe- gemaakt van een bijzonder elas- rechten horende mantel van tisch katoenen gebreid weefsel.' abrikoos-gele wol. De Het uittrekken heeft geen na delige invloed op de warmte van het kledingstuk. Vanzelfsprekend gelden er speciale wasvoorschriften voor voor de japon is ge- het wassen van deze babykleer- bruikt. Het is een tjes: alleen in lauw water en ontwerp van Tita I met vlokkenzeep. De kleertjes Rossi. zijn snel droog en verliezen hun over haar grote aantal overuren. Tijdens de grote schoonmaak dienen de maaltijden voedzaam te zijn en gemakkelijk klaar te maken. De koude winter heeft een groot aantal eenvoudige ge- uitgeschakeld. Hier onder een gemakkelijke "één- pansmaaltijd", waarvan alle in grediënten nog voorradig zijn: de Hongaarse Goulashsoep. Voor vier personen is nodig: een pond niet te klein gesneden runderpolet, 50 gram boter of vet, 250 gram gesneden ui, I pond aardappelen, Vi pond klein ge sneden winterwortelen, 1 thee- Een strijkijzer kan aan de onderkant met wat koper- poets worden schoonge maakt. Glazen vazen kunt u gemak kelijk reinigen door er be halve water ook een handvol rijstkorrels in te doen en dan flink te schudden. Met een heet gemaakte brei naald kunt u leren en plastic ceintuurs heel eenvoudig van een extra gaatje voorzien. Ken vlek van uw lippenstift in een mooie witte bloes? Wat glycerine op de plek, enige tijd laten in wei ken en dan naspoelen met lauw wa ter. Zonodig herhalen. Hebt u zalf in potjes, dan is het hygiënischer eerst een gaasje om de vinger te doen voor u iets uit de pot neemt. Nóg hygiënischer is het, zalf in tuben te kopen. In een verwarmde kanier kunt u de bloemen beter op het laagste tafeltje neerzet ten. Hooggeplaatste bloemen zullen eerder verwelken. Na het definitieve afscheid van de vorst moeten de spouwgaten, die bij de ijzige kou vaak worden dichtge- stopt, onmiddellijk weer wor den geopend, teneinde schim melvorming in spouwmuren en onder de vloeren te voor komen. lepel paprikapoeder, 1 blik to matenpuree, IV2 1. kokend water, wat petereselie, of een verse groene paprika en zout. De boter smelten, doch niet bruin laten worden. Hierin de ui licht fruiten en dan het vlees dicht smoren. Nu de paprika poeder en het zout toevoegen en de fijngesnipperde groene pap rika. Na een kwartier sudderen het kokend water, de worteltjes en de in kleine blokjes gesneden aardappelen toevoegen, dan de tomatenpuree. Het geheel drie kwartier zachtjes laten koken. Even voor het opdoen de fijnge sneden peterselie door de soep roeren. Serveer bij deze soep stok brood met boter. (Consu)

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1963 | | pagina 9