De Gaulles kweekerij van ergenissen
Het weer
Liberale winst bij
tussentijdse verkiezingen
in Engeland
Wordt er dit week-einde
een oplossing gevonden?
Kardinaal Mindzenty
HOOGWATER
ZON- en MAANSTANDEN
WEERBERICHT
West-Duitsland
trekt verblijfsvergunnig van
Russen in
1/
Alleen 't beste...
qoed
genoeg!
Binnenvering
tflMMlwill
Schuimrubber
Radio
Koek
De Franse mijnwerkersstaking
/POTTER'S;
LLlNlA"
FtotnKerftfff B8 fcüwfiiiwwrfi Terneuzen
Wnseteur-HooMredaeteur I. van de Sande
Redactie, adresNoordstraat 55—57
Administratie-adres: SmldswaJ
Telefoon 01150-2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ6,— per kwartaal: per
maand f 2.per week 48 et T
DE VRIJE ZEEUW
ZATERDAG 23 MAART 1963
19e Jaargang Nr 5869
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 16 et; minimum per
advertentie ƒ2,40.
Rubriek: Kleine Advertenties (géén handels-
advertenties) 5 regels 1,10. Tedere regel meer
22 et. Kleine Advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad. 20 cent meer.
Inzending advertenties te 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
Met de kernbomexplosie in Algerië, een vreemde toe
spraak als begeleiding van de NATO-raad en een wel
haast negeren van de stakingsgolven in het eigen land,
schijnt Parijs het bewijs te willen leveren dat het Gaul
listisch talent, om ergernis te verwekken, onuitputtelijk
is.
De boosheid van Ben Bella over de ondergrondse kernproef op
Algerijns gebied is niet geveinsd. Hij kan dit niet over zijn kant
laten gaan, dat bleek ook ai uit de protesten die van Marokkaanse
en van Egyptische zijde zijn geuit over het misbruiken van Afri
kaanse bodem voor dergelijke experimenten. Berust hij zonder meer
erin .dan zou hij zichzelf onmogelijk maken in de kring van landen
waartoe hij behoort als een man die zo weinig voor de souvereini-
teit van zijn land op de bres staat dat hij de vroegere kolonisator
dergelijke experimenten toestaat.
Hij zaï nu aandringen op her
ziening van de militaire clausules
ln het verdrag van Evian. waar
aan Frankrijk het recht ontleent
nog vijf jaar kernproeven te ne
men in Algerië.Alles hangt er
van af was De Gaulles reactie
daarop is. Zegt hij nee. dan komt
Ben Bella voor een heel moeilijke
keus. De verdragen geheel op
zeggen betekent ook dat de voor
Algerië zo nodige economische
hulp uit Frankrijk vervalt. Ver
der maar kernproeven tolereren,
dan krijgt het er helemaal de
schijn van of hij de Fransen voor
geld zfln land als proefterrein
uitlevert, wat onverdraaglijk
njoet zijn voor de Algerijnse
trots, als in alie jonge en vooral
Islamietische naties een teer
punt, waarmee niet te marchan
deren valt.
Opoffering en haat
Als men De Gaulles houding
tegenover zijn bondgenoten als
HAZET FABRIEKEN ZEVENBERGEN
maatschaf mag nemen zal hij
desnoods niet ingaan op de Alge
rijnse verlangens en daarmee de
pas weer een beetje verbeteren
de relatie met Algerië opofferen
plus een aanzienlijke goodwill
in de rest van de Afro-Aziatische
wereld.
Het probleem voor Frankrijk
is dat het zo'n haast heeft met
zijn kernbom, een haast door
Ben Bella treffend geschilderd
als een zuiver Frans belang waar
verder niemand veel mee op
heeft. Voor de ontwikkeling van
die bom zijn proeven nodig, die
(nog) niet alle in de Stille Oce
aan genomen kunnen worden.
Ben Bella kan als het hard tegen
hard gaat dit interesse van De
Gaulle stellen tegenover diens
economische belangen in de Sa
hara: olie en diverse mineralen.
Naar de letter staat Ben Bella
misschien niet zo sterk, maar in
het grootste deel van de wereld
zal men zijn eisen moreel kun
nen rechtvaardigen.
Europtse autonome
defensie
De Franse kernbom kwam ook
weer ter sprake ter gelegenheid
van de bijeenkomst van de NA
TO-raad waarin lord Home een
Britse en wéi tèn opzichte van
Kennedys plan aanzienlijk ver
waterde versie van een NATO-
kernmacht propaggeerde. De
Franse minister Peyrefitte zei
aan de vooravond van die bijeen
komst, waarvan Couve de Mur-
ville symbolisch zeer ver bleef,
nog eens dat een Franse kern
macht een eerste stap zou zijn
naar Europese autonomie in de
defensie, die naar zijn zeggen
nodig zou zijn omdat dat wereld
deel toch niet kon rekenen op
Amerikaanse bescherming.
Het risico dat Amerika zijn be
langstelling voor Europa zou
kunnen verliezen De Gaulles
nachtmerrie scheen Peyrefitte
met zijn betoog eerder te willen
vergroten dan te voorkomen.
Iets wat de andere Europese
NATO-genoten, die wel over
tuigd zijn dat op die bescher
ming gerekend kan worden, al
was het alleen maar omdat de
Ver. Staten uit zelfbehoud Euro
pa niet kunnen afschrijven, be
paald moet ergeren. Tenslotte
kan men van de Amerikanen ook
weer niet vergen dat ze verant
woordelijkheid voelen voor een
gebied waar hun, zoals de Fran
sen bjj voortduring laten blijken
te begeren, de deur wordt gewe
zen.
De eerste stoot voor
Pompidou
En in de derde plaats de sta
king in Frankrijk. Het lijkt erdp
of De Gaulle zijn regering op-
dracht heeft gegeven die protes
ten tegen sociale onrechtvaardi-
gen maar gewoon dood te laten
bloeden. De commissie van wijze
mannen werkt althans zo moet
het de stakende en de staking
beramende Fransen voorkomen
op zijn elf en dertigst. Ook
minister Pompidou legt een
haast tergend gebrek aan haast
aan de dag. Tot dusver heeft de
president zich opvallend buiten
het stakingsgewoel gehouden.
Pompidou mocht de eerste stoot
opvangen. Maar De Gaulle heeft
te vaak gedemonstreerd dat zijn
ministers zuiver en uitsluitend
te doen hebben wat hij ze voor
schrijft, dan dat de Fransen hier
door hem van de verantwoorde
lijkheid voor het lauw reageren
op algemeen rechtvaardig geoor
deelde verlangens der mijnwer
kers, zullen vrijpleiten.
Als hij meent door de stakin
gen rustig te laten uitwoeden de
wég vrij te maken om op de
oude voet door te gaan, dan on
derschat hij wellicht het kwade
bloed dat door deze tactiek nu al
is gezet. Maar het is bekend: als
er iets is wat de generaal onver
schillig laat, dan zijn de erger
nissen die hij bij anderen wekt.
(Nadruk verboden)
Noordstraat 102 Telefoon 8120
Terneuzen
Geen Peronisten bij
Argentijnse verkiezingen
De regering van Argentinië
heeft bepaald, dat kandidaten
van de Volksunie, een neo-Pero-
nistische partij, niet mee mogen
doen aan de algemene verkie
zingen die in juni zullen wor
den gehouden.
In een presidentiële verkla
ring werd gezegd, dat het in
1955 uit de weg geruimde be
wind van Peron en elke daaruit
voortspruitende groepering mo
reel ongeschikt zijn voor de po
litiek.
Het besluit druist in tegen een
uitspraak van een Argentijnse
rechtbank, die begin deze maand
bepaalde dat de Volksunie aan
de verkiezingen moet kunnen
meedoen. De uitspraak bracht
ontevredenheid teweeg bij de
strijdkrachten en in het bijzon
der bij de leiding van de marine,
die van de regering eiste dat zij
het opperste gerechtshof zou
verzoeken de partij geheel te
verbieden. Deze eis werd toen
afgewezen, doch waarnemers
zien in het jongste presiden
tiële besluit een aanwijzing dat
de regering uit vrees voor een
staatsgreep aan liet verlangen
van de strijdkrachten heeft toe
gegeven.
Noordelijke wind
Boven de Britse eilanden be
vindt zich een hogedrukgebied
lat nog steeds in betekenis toe
neemt. Het veroorzaakt boven
onze omgeving noordoostelijke
winden waarmee droge polaire
ZATERDAG 23 MAART
v.m. n.m.
Breskens 0.03 12.33
rerneuzen 0.38 1.08
Hansweert 1-18 1-48
Walsoorden 1,28 1.58
ZONDAG 24 MAART
v.m. n.m.
Breskens 0.53 1,22
Terneuzen 1.28 1.57
Hansweert 2.08 2.37
Walsoorden 2.18 2.47
MAANDAG 25 MAART
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
n.m.
1.33
2.04
2.08
2.39
2.48
3.19
2.58
3.29
ZON
MAAN
op
onder
op
ondei
Mrt
23
6.38
18.56
6.08
16.10
24
6.36
18.58
6.37
17.34
25
6.34
19.00
7.02
19.00
■'i6
6.32
19.02
7.27
20.26
?7
6.29
19.03
7.52
2151
'S
6.27
19.05
8.19
23.15
39
6.24
19.07
8.50
30
6.22
19.08
9.28
0.35
31
6.20
19.10
10.13
1.47
lucht wordt aangevoerd. In de
nacht treedt hierin sterke afkoe
ling op, zodat plaatselijk de tem
peratuur tot 6 graden onder het
vriespunt kan dalen.
Over de Noordzee beweegt
zich een koufront, naar het zui
den. Dit gaat gepaard met een
tijdelijke toename van de be
wolking, terwijl de wind naar
noordwest krimpt.
Neerslag van enige betekenis
wordt evenwel niet verwacht.
Overdag lopen de temperaturen
op tot ongeveer dezelfde waarden
als gisteren.
medegedeeld door het K.N.M.I.,
geldig tot hedenavond.
Aanhoudend koud
Tijdelijk wat meer bewolking
en plaatselijk lichte neerslag.
Matige, tijdelijk vrij krachtige
wind uit noordelijke richtingen.
Bij tussentijdse verkiezingen,
die donderdag in Colne Valley,
in het Engelse graafschap York
shire werden gehouden, heeft de
liberale partij flinke winst ge
boekt en de conservatieven van
hun tweede plaats verdrongen.
Hoewel zij hun zetel wisten te be
houden werd de socialistische
meerderheid verkleind. De grote
verliezers waren echter de con
servatieven. De aanhang die zij
bij de verkiezingen van 1959 wis
ten te verwerven werd gehal
veerd. De stemverhoudingen wa
ren als volgt
Labour
Liberalen
Conserv.
1963
18.033
15.994
6.238
1959
19.284
11.254
13.030
Overleg over Berlijn
De Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken, Dean Rusk,
en de Russische ambassadeur in
Washington, Anatoly Dobrynin,
zullen dinsdag a.s. in Washing
ton beginnen met het overleg
over Berlijn. Dit wordt het eer
ste contact op hoog niveau tus
sen beide landen over de kwes-
tie-Berlijn na de onvruchtbare
besprekingen die het vorig jaar
over dit onderwerp zijn gevoerd.
Het voorstel tot hervatting van
het overleg is gedaan door de
Russen.
De meerderheid van de labour-
kandidaat, die in 1959 nog 6254
stemmen bedroeg, was na de ver-
kiezingen van donderdag gedaald
tot 2039.
De zetelverdeling in het Lager,
huis wordt thansConservatie
ven 364, labour 254, liberalen 7 en
onafhankelijken één. Er zijn nu
nog vier vakante zetels.
De verkiezingen, de eerste
sinds vorig jaar november, en de
eerste voor de socialisten onder
hun nieuwe leider, werden als
graadmeter voor alle drie par
tijen van belang geacht. De con
servatieven, die al anderhalf jaar
bij tussentijdse verkiezingen aan
populariteit blijken te hebben in
geboet, hoopten dat de vermin
derde werkloosheid het vertrou
wen zou herstellen. De liberalen
beschouwden hun stemmenwinst
in Colne Valley als een her
nieuwd bewijs, dat hun terug
komst, die al uit vorige tussen
tijdse verkiezingen bleek, gehand
haafd is gebleven.
Volgende week donderdag
wordt in Rotherham en Swansea
East over twee vakante labour-
zetels beslist.
De nachtclubeigenaar Arthur
Fox, die als onafhankelijke kan
didaat aan de verkiezingen in
Colne Valley meedeed, en zich in
zijn verkiezingsstrijd liet bijstaan
door twee aantrekkelijke „nacht-
clubartisten", verwierf slechts
266 stemmen. Dit was te weinig
voor de kiesdeler en hij verspeel
de daardoor zijn waarborgsom,
ongeveer 1500 gulden. Toen de
verslagen kandidaat met zijn
helpsters op het balkon van zijn
„hoofdkwartier" verscheen werd
hij toch luide toegejuicht.
Egyptische tegenspraak
De Egyptische minister van
Cultuur en Nationale Oriëntatie,
Abdel Kader Hatem, heeft don
derdagavond officieel tegenge
sproken dat Weslduitse deskun
digen in de Verenigde Arabische
Republiek bezig zijn met het
vervaardigen van kernbommen
„zoals Israël beweert", zo heeft
Radio-Cairo omgeroepen. „De
geweldige wetenschappelijke
vooruitgang in de V. A. R. heeft
in Israël en in zionistische krin
gen over de gehele wereld vrees
gezaaid. Dat blijkt duidelijk uit
de verklaring van de Israëlische
minister van Buitenlandse Za
ken, mevrouw Golda Meir, die
zij woensdag in de knesseth
(parlement) heeft afgelegd en
waarin zij valse beschuldigingen
heeft uitgesproken, die een ver
minkt beeld geven van de taak
die de Westduitse geleerden in
de V. A. R. verrichten".
Israël wil druk uitoefenen op
deze geleerden met bedreigingen
tegen hen en hun gezinnen, al
dus de verklaring, „maar de
V. A. R. zal op de ingeslagen
weg voortgaan".
De arbeiders van de aardgas-
bedrijven in Lacq hebben vrij
dag besloten te blijven staken.
De staking duurt al ruim twee
weken. Het besluit werd ge
nomen na bestudering van de
nieuwe regeringsvoorstellen over
de lonen en andere arbeidsvoor
waarden.
Parijs gaf vrijdagmorgen rond
het spitsuur opnieuw geweldige
verkeersopstoppingen te zien.
De arbeiders van de elektrici
teitsbedrijven hielden' weer ten
vier-uursstaking, waardoor de
metro en de treinen naar de
voorsteden stil lagen en de ver
keerslichten niet werkten. Vele
Parijzenaars gingen te voet of
liftend naar hun werk. Een sta
king van vier uur bij de gas
bedrijven had tot gevolg, dat in
het gehele land de gasdruk lager
werd.
Geheel Frankrijk hoopt nu,
dat met het weekeinde een op
lossing van de arbeidspro
blemen in, zicht komt. De com
missie die een onderzoek heeft
ingesteld naar de lonen in de
genationaliseerde bedrijven zal,
zoals bekend, zaterdag op z'n
laatst verslag uitbrengen aan de
regering. Daarna zal de regering
haar standpunt bepalen. Zij
hoopt, dat de onderhandelingen
met de vakbonden aan het be
gin van de volgende week kun
nen worden hervat. De staking
van de 240.000 mijnwerkers in
de steenkoolmijnen duurt nu al
drie weken.
Ook de Franse kerncentrales
werden vrijdag door de stakings
golf overspoeld. Ongeveer de
helft van de 20.000 arbeiders gaf
gehoor aan een oproep voor een
staking van één dag voor ho
gere lonen. Ook de telefoonmon
teurs werkten vrijdag niet. Voor
vandaag staat er bij de poste
rijen weer een staking van an
dere afdelingen op "het pro
gramma.
Er komen nog steeds blijken
van sympathie voor de staken
de mijnwerkers binnen. De ge
meenteraad van de grote indus
triestad Rijssel in Noord-Frank
rijk besloot vrijdag met alge
mene stemmen, 30.000 frank in
het stakingsfonds te storten.
Arrestatie van leden van,
Afrikaanse Poqo-organisatie
De politie van Pretoria heeft
vrijdag 42 personen gearres
teerd die lid zouden zijn van de
Afrikaanse nationalistische on
dergrondse organisatie Poqo.
Zij worden verdacht van een
samenzwering die sabotage be
oogde.
De arrestaties geschiedden
slechts enkele uren nadat de
minister van Justitie in Kaap
stad had aangekondigd dat hij
bij het parlement een speciale
wet za> indienen waardoor met
spoed tegen de Poqo kan wor
den opgetreden.
PARIJS:
STAD VAN CHAOS....
Door de vele stakingen is Parijs
de laatste dagen een stadf van
chaos. De staking van de elek
triciteitsbedrijven, heeft het ver
keer in de stad af en toe volko
men verlamd, doordat de ver
keerslichten niet meer brandden.
De foto geeft een beeld van
een ontstellende verkeersknoop
op de hoek van de Boulevard
Maleshebbes en de Place de la
Madeleine.
WiOitótei.tïVss I
Tejien hoest en Keelpijn
Uitwerking frappan^^^.
VONNISSEN IN ZUID-AFRIKA
Het gerechtshof in Queens-
town heeft vrijdag twee negers
ter dood veroordeeld wegens
sabotage. Eén neger is tot 25
jaar gevangenisstraf en 17 zijn
tot 20 jaar gevangenisstraf ver
oordeeld.
De primaat van Hongarije, kar.
ninaal Jozsef Mindszenty, die na
de onderdrukking van de opstand
in Hongarije van 1956 een toe
vluchtsoord vond in het gebouw
van de Amerikaanse legatie te
Boedapest en daar sindsdien ver
blijft, valt niet onder de amnes
tie die donderdag door premier
Janos Kadar is afgekondigd, zo
heeft een woordvoerder van het
Hongaarse mipisterie van Buiten
landse Zaken vrijdag meegedeeld.
De kardinaal kan echter, als
iedere „veroordeelde misdadiger",
herinnerd aan de woorden van
Kadar, die in het parlement had
gezegd'. „Zij, die uitgesloten zijn
van de amnestie, hebben de mo
gelijkheid om gratie te vragen,
en te krijgen, op basis van een
apart onderzoek van hun geval".
In gewoonlijk betrouwbare
diplomatieke kringen wordt ten
sterkste betwijfeld, of kardinaal
Mindszenty van deze gelegenheid
gebruik zal maken om een gra
tieverzoek in te dienen. De kar
dinaal zelf heeft steeds betoogd,
dat hij zich onschuldig voelt en
dat hij zijn berechting ziet als
een onderdeel van de strijd van
het communistische bewind
tegen de kerk. Volgens genoem
de kringen zal de primaat waar
schijnlijk tot geen enkele stap
overgaan voordat hij heeft ge
sproken met dr. Franz Koenig,
de aartsbisschop van Wenen, die
na Pasen een bezoek aan Boeda
pest zal brengen.
Het: Westduitse ministerie van
Buitenlandse Zaken heeft vrij
dag de verblijfsvergunningen
van twee Russische waarnemers
bij een proces in Koblenz ver
vallen verklaard. Het proces
wordt gevoerd tegen 12 oud-
nazi's, die ervan beschuldigd
worden in de oorlog meer dan
30.000 mensen in de Sowjet-
Unie om het leven gebracht te
hebben.
De betrokken Russen zijn de
strafrechtsgeleerde prof. Alexe
jew en een attaché, die in op
dracht van het Russische minis
terie van Buitenlandse Zaken
ian de openbare aanklager in
Koblenz belastende documenten
tegen de 12 beschuldigden had
den Overhandigd.
Naar professor Alexejew heeft
meegedeeld, hadden de beide
Russische waarnemers van het
Westduitse ministerie van Bui
tenlandse Zaken een verblijfs
vergunning gekregen die tot
6 juni geldig' was. Enige dagen
geleden had hel ministerie de
passen van de Russen opge
vraagd en ondanks het verzoek
van de Russische ambassade in
Bonn, de visums' tot aan het
eind van het proces te verlen
gen, de visums ongeldig ver
klaard. Volgens Alexejew heeft
het Westduitse ministerie van
Buitenlandse Zaken als reden
hiervoor opgegeven, dat de ver
dere aanwezigheid van de Rus
sen naar de mening van de
Duitse justitie niet meer nodig
is. Professor Alexejew meent
evenwel, dat deze reden vals is,
daar vóór 27 maart een bespre
king was vastgesteld over het
overleggen var nog meer do
cumenten tegen de beschuldig
den in genoemd proces.
Aan vier Russische getuigen
is een visum zonder meer ge
weigerd.
i De twee Russische waar-woi
nemers hebben het gerechtshof
in Koblenz ook documenten
doen toekomen over de activi
teit in de oorlog van de huidige
Westduitse staatssecretaris voor
economische samenwerking, pro
fessor F. K. Vialon. Volgens
deze stukken is Vialon in 1942
hoofd geweest van de financiële
afdeling van het, bureau van de
rijkscommissaris voor de oos
telijke gebieden".
Wat het proces in Koblenz
betreft, heeft Alexejew gezegd,
de indruk te hebben, dat men
grondig te werk gaat.
In een verklaring van het
Westduitse ministerie van Bui
tenlandse Zaken wordt gezegd,
dat de twee Russische waar
nemers het advies van het mi
nisterie om verlenging te vragen
van de „beperkte" verblijfsver
gunningen niet hebben opge
volgd en West-Duitsland tegen
27 maart moeten verlaten.
EX-PRESIDENT BAY AR
VRIJGELATEN
Ex-president Celal Bayar van
Turkije, die in 1961 tot levens
lange gevangenisstraf was ver
oordeeld, is donderdag om ge
zondheidsredenen vrijgelaten.
Bayar, die van 1950 tot 1960 pre
sident was, werd in het proces-
Menderes door het nieuwe re
giem, dat na een staatsgreep aaa
de macht was gekomen, tezamen
met veertien andere regerings
functionarissen ter dood veroor
deeld. Later werd de doodstraf
van hem en elf anderen gewij
zigd in levenslange gevangenis
straf.
Hij zou lijden aan suikerziekte,
een darminfectie en verhoogde
bloeddruk. Bayar is thans '80 jaar
oud. In Ankara zijn maatregelen
genomen om te voorkomen dat
betqgjHgem voor Bayar zullen
louden.
V
