vV* -
\r
niemand
de deur uit
zonder een
SS*?
Éi»
ESsllP^
5^
laiW'Tj
wpü
ypf
ontl
Jijt
Staatssecretarissen zetten standpunt
regering uiteen
Prins Bernhard beschermheer
van „Nieuwspoort"
Buitenlanders in Oost-Duitse
gevangenissen
De conferentie in
San José
HOOGWATER
WEERBERICHT
ZON- ra MAANSTANDEN
Verf met voldoening
DONDERDAG 21 MAART 1963
19e Jaargang Nr 5867
HET TELEVISIEDEBAT IN DE TWEEDE KAMER
Frankerine bij abonnement: Terneuzen
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie, adres; Noordstraat 5557
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 01150 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ6,— per kwartaal: per
maand f2,per week 48 ct Loser- rirs 0 et.
DE VRIJE ZEEUW
Versehffnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Fïrma P. J. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 16 ct: minimum per
advertentie ƒ2,40.
Rubriek: Kleine Advertenties (géén handels-
advertenties): 5 regels ƒ1,10. Iedere regel meer
22 ct. Kleine Advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties te 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
De staatssecretaris van On
derwijs, Kunsten en Weten
schappen, mr. Scholten, deelde
in zijn antwoord in het televisie
debat aan de Tweede Kamer
mede, dat de tweede Duitse
T. V. reclame-zender binnen
kort waarschijnlijk tot aan onze
kust zal uitstralen. Blijkens een
via onze ambassade in Bonn
ontvangen bericht van de West-
duitse regeringspersdienst komt
een nieuwe T.V.-zender in ge
bruik met een groter bereik dan
de tegenwoordige, welke alleen
het oosten van ons land bestrijkt.
.Hieruit spreekt de noodzaak
van een tweede Nederlands pro
gramma nog sterker", zo zeide
de heer Scholten. Niet omdat
wij ontvangst van een Duitse
zender niet wensen, wel omdat
de keuzemogelijkheid van Neder
landse programma's nu nog
wenselijker en noodzakelijker
wordt.
„Er bestaat een zekere angst
voor wat we nog niet kennen",
aldus zei mr. Scholten in zijn
betoog over reclametelevisie.
„We kennen de macht van het
medium televisie nog niet ge
heel. Het is precies zo gegaan
tijdens de ontwikkeling van
drukpers en radio. Deze angst is
een verschijnsel, dat voortspruit
uit kijken naar het verleden. Die
angst moeten we overwinnen
omdat zij geen basis voor een
goed beleid vormt".
De staatssecretaris wees erop,
dat de regering' bij dc wet ge
machtigd is zendmachtigingen
te verlenen en te beslissen over
het -uitzenden van reclamebood
schappen. De onderhavige dis
cussie geschiedt op verzoek van
de Kamer. Zij gaat niet over de
vraag aan wie zendmachtiging
moet worden' gegeven. Het geldt
hier inderdaad een politieke be-
slissing, waartoe de regering
echter bevoegd is t.i waarover
in de volksvertegenwoordiging
kan worden gesproken".
Voorop diende volgens de
heer .Scholten te staan, dat het
beleid in genen dele gericht is
op omverwerping van de N.T.S.
en de omroepverenigingen. Het
speet de bewindsman daarom,
dat de omroepen zich met zó
grote felheid tegen het re
geringsplan hebbej- gekeerd.
De heer Scholten bestreed de
opvatting, dat een concessie
voor het tweede net gelimiteerd
zou zijn tot de zeer rijken. In
dit opzicht wordt van hetzelfde
standpunt uitgegaan als bij de
omroepen. Slechts de financie
ring uit kijkgelden of reclame
moet verzekerd zijn. Er wordt
d~ s r'st gediscrimineerd. Indien
alleen de omroepen zendmach
tigingen zouden krijgen voor
reclametelevisie, dan zou wel
worden gediscrimineerd. De be
windsman bestreed de opvattin
gen van enkele afgevaardigden,
dat reclametelevisie in strijd zou
zijn met het verdrag van Rome
en de wetgeving in eigen land.
Hij pareerde het verwijt, dat
de telvisienota het economische
belang van het bedrijfsleven
PRINSES PLANT
KORENAAR
Prinses Margaret van Engeland
lieeft m <ie kerk van St. Margriet
in Westminster (Londen) een
kerkdienst bijgewoond ter gele
genheid van het begin van de
internationale anti-honger cam
pagne. Na afloop van de dienst
plantte de prinses een symboli
sche. korenaar bij de kerk; de
korenaar is het symbool van de
anti-honger campagne.
DONDERDAG 21 MAART
v.m.
n.m.
Breskens
10.19
11.00
Terneuzen
10.54
11.35
Hansweert
11.34
12.15
Walsoorden
11.44
12.25
VRIJDAG
22 MAAKT
v.m.
n.m.
Breskens
11.33
11.25
Temeuzen
12.08
Hansweert
12.48
12.40
Walsoorden
12.58
12.50
lLiI V( LLn
KOUD WEER
Woensdag trok een depress'
van het zeegebied ten zuiden vr
Ierland naar Noord-Italië. Na
het voorbijtrekken van deze sto
ring draaide de wind in onze
omgeving naar richtingen tus
sen no.ord en oost; deze winden
voerden koudere lucht uit Dene
marken aan. Daarin komt ook
heden veel bewolking en plaat
selijk mist voor. Het blijft echter
overwegend droog.
De noordons+eliike wind wordt
matig, in de kuststreken tijde
lijk vrij krachtig.
medegedeeld door het K. N. M. I.,
geldig tot hedenavond.
Noordoosten wind
Zwaar bewolkt, maar overwe
gend droog en koud weer met
plaatselijk mist. Matige, in de
kuststreken af en toe vrij krach
tige wind tussen noord en noord
oost.
voorop zou stellen. De belangen
van het bedrijfsleven komen in
de nota pas op de vijfde plaats,
ver achter het belang van goede
televisie en het belang van de
kijkers, zo meende hij.
Hoe moeilijk het is om kosten
voor televisie te ramen liet de
staatssecretaris blijken uit een
reeks cijfers. De bouw van de
vijf N.T.S.-studiocomplexen met
hulpgebouwen zou 71 miljoen'
kosten. Thans blijkt, dat de eer
ste twee complexen reeds ƒ31
miljoen kosten. De prognose
voor 1 januari 1963 was een aan
tal T.V.-toestellen van 1 310.000.
Het waren er 35.000 minder. Het
geschatte accres van de P.T.T.-
kosten voor 1962/63 was één ton.
Thans blijkt, dat dit één miljoen
moet zijn.
Het uitbreiden van het aantal
zenduren b— ngt onevenredige
verhoging van de gemiddelde
kosten per zenduur mee. Het
kijkgeld is hard nodig voor het
bekostigen van het eerste net.
In dit verband verklaarde de
staatssecretaris, dat de school
televisie ook uit de kijkgelden-
pot zal moeten worden bekos
tigd en niet uit de algemene
middelen.
Spreker waarschuwde tegen
de opvatting, dat het tweede
programma uit kijkgeld zal kun
nen worden betaald. Daarvan is
geen kwestie zonder boven de
marge van ƒ40 per jaar uit te
komen. Wie aan deze idee blijft
vasthouden bouwt reeds thans
de beslissing tot verhoging van
kijkgelden in de toekomst in, zo
zeide de heer Schoiten.
Een kostenbegroting voor re
clametelevisie van 12.000 gulden
per uur in 1970, kwam hem zeer
reëel voor.
De principiële beschouwingen
van de Kamerleden aansnijdend,
stelde de heer Scholten dat het
de regering niet begonnen was
om een openbreken van het
huidige omroepbestel, zoals de
A. R.-afgevaardigde de heer
Bruins Slot dinsdag had opge-
me-'".
De regering voelde zich niette
min niet geroepen om de „mo-
nopoloide situatie" van het ogen
blik in zvn geheel te handhaven.
Hij meende overigens dat op
televisiegebied voorkomen moest
worden dat er „ongewenste toe
standen buiten de territoriale
wateren" ontstaan, zoals het ge
val was bij „Radio Veronica".
Sprekende over een keuze van
een concessionaris, zeide staats
secretaris Scholten o.m. dat pro
gramma's onafhankelijk moeten
zijn van adverteerders. Het doel
van de concessionaris moet het
uitzenden van cultureel verant
woorde programma's zijn.
Aan het slot van zijn betoog
zeide mr. Scholten opnieuw, dat
men niet naar het verleden, maar
naar de toekomst moet kijken.
De druk van de kritiek op de
gezamenlijke omroepen wordt
groter en groter. Komen we in
een nieuwe situatie, dan is ver
gelijking mogelijk. Daarmee zal
de druk van de kritiek vermin
deren.
De regering betracht als be
leidslijn het criterium van het
algemeen volksbelang, gericht
op onkreukbare rechtvaardig
heid. Wie daarmee niet akkoord
gaat. schaart zich onder de be
houdenden, aldus mr. Scholten,
die zijn betoog onder rumoer en
gelach beëindigde.
Reclame en cultuur behoeven
geen vijanden te zijn, zo betoogde
de staatssecretaris van Economi
sche Zaken drs. Gijzels. „Het is
onjuist te stellen, dat onder het
dak van het bedrijfsleven cul
tuurloosheid zou huizen." Hii
-•es op vele opdrachten van het
'rijfsleven aan beeldende en
STUDENTEN
BETOOGDEN
IN PARIJS
Een beeld van de grote demon
stratie voor het ministerie van
Financiën te Parijs, waar een
grote menigte medische studen
ten een betoging hield om een
betere huisvesting te eisen. Het
verkeer in de omgeving van het
ministerie werd gedurende enke
le uren volkomen ontwricht. De
politie greep in, doel» ernstige
botsingen hebben zich niet voor
gedaan.
uitvoerende kunstenaars, alsook
op artistieke manifestaties met
daadwerkelijke steun van het be
drijfsleven. Voorts wees hij op
het streven naar artistieke en
doelmatige industriële vormge.
ving.
Over de relatie tussen reclame
en televisie zei drs. Gijzels o.m.,
dat reclame „in de grote keten
van economische verschijnselen,
die tezamen de economische
vooruitgang mogelijk maken,
een in de Westerse landen niet
weg te denken schakel vormt."
De staatssecretaris zeide voorts
o.m., dat het Nederlandse be
drijfsleven, waarvan onze wel
vaart afhankelijk' is, zijn taak
slechts kan vervullen bij voldoen
de steun op de thuismarkt. Men
moet zich dan ook via de meest
moderne en meest doelmatige
media, waaronder televisie, tot
deze thuismarkt kunnen wenden.
Het grotere bedrijf zal intenser
gebruik maken van T.V.-reclame
dan de kleinere onderneming,'
maar dit gebeurt bij de conven
tionele media ook en behoeft niet
ten detrimente van de kleinere
bedrijven te zijn. "Spr. verwacht ■IlcleeJ aanvaard
eerder voordelen voor de kleinere
bedrijven, alsook voor de dienst
verlenende bedrijven. Hij was er
echter van overtuigd, dat ook het
klein- en middenbedrijf dat recla
memedium zal kunnen benutten,
b.v. door collectieve reclame. Re
gionale reclame zal ook mogelijk
zijn via de negen steunzenders.
Bovendien zijn er mogelijkheden
in tarief-differenttiatie.
Wijzend op de steeds grotere
spreiding van do Duitse reclame-
T.V., zeide spr. dat thans een be
sluit nodig is.
Over de positie van de dagblad.
Prins Bernhard is bescherm
heer van het Haagse perscentrum
„Nieuwspoort". Hij heeft die func
tie woensdagmiddag in de „op
kamer" van het Perscentrum of-
De Prins werd er welkom ge
heten door de voorzitter van het
stichtingsbestuur, dr. N. Cramer,
die constateerde, dat „Nieuws
poort" in korte tijd een begrip is
en tijdschrift-exploitatie zeide drs.
Gijzels o.m., dat reclame van in
vloed zal kunnen zijn op de ad
vertentie-opbrengsten. Toch loek
het hem juist, verweer en nieu
we aanpak zonder bescherming
en beschutting aan de onderne
mers over te laten. Zoveel moge
lijk samenwerking met de recla-
me-T.V. leek hem een juiste weg.
De uitgevers zullen op redelijke
voorwaarden moeten kunnen
deelnemen in de coneessiehouden-
de maatschappij. Gezien de erva
ringen in het buitenland meende
drs. Gijzels dat de gevolgen van
reclame-T.V. voor dagbladen en
tijdschriften niet al te ernstig zal.
zijn. Het betreft hier doorgaans
geen vervangende reclame. T.V.-
reclame heeft doorgaans follow-
ups in de pers nodig. Spr. ver
wees naar het effect van de New
Yorkse krantenstaking op omzet
ten van warenhuizen, theaters
enz.
Eén van de belangrijkste aspec
ten van het voorgestelde systeem
vond de staatssecretaris de com
merciële opzet, financiering van
het tweede net uit reclamemidde.
len. Dit wordt een normale parti
culiere commerciële activiteit.
Zou men de suggesties van de
N. T. S. volgen, dan zou onher
roepelijk vermenging van recla
me- en kijkgelden plaatsvinden.
De kijker zal voor het tweede
programma niets behoeven te be-
talen. Spr. was voorstander van
spreiding van reclameboodschap
pen door het gehele programma.
Minister Cals zeide tenslotte,
dat de staatssecretarissen niet
al'-^en in overeenstemming met
ziin onvattingen hadden gespro
ken. ook overwegend in overeen
stemming met die van de
regering.
geworden en dat dit feit het
stichtingsbestuur de moed heeft
gegeven, de Prins te vragen het
beschermheerschap te aanvaar
den. Dr. Cramer zei onder meer
dat „Nieuwspoort" een trefpunt
geworden is onder meer voor
correspondenten van buitenland
se bladen en persbureaux. „Juist
omdat U voor ons het symbool
bent van het streven naar het
geven van goede voorlichting aan
het buitenland en. van het schep
pen van goede „public relations",
hebben we het aangedurfd U te
vragen beschermheer te worden",
zo zei hij tegen de Prins.
De Prins zei daarop met groot
genoegen aan het verzoek van
het stichtingsbestuur te hebben
voldaan en het een grote eer
te vinden beschermheer van
„Nieuwspoort" te zijn.
Dr. N. Cramer overhandigde
hem een reproductie van een
oude prent, die voorstelt het
oude pand waarin het Perscen
trum is gevestigd.
Uit handen van de gastvrouw
van „Nieuwspoort", mevrouw J.
Rijkens, ontving Prins Bernhard
een in glas uitgeslepen voorstel
ling van een haan, „de haan die
het nieuws uitkraait, maar zich
daarbij in een glazen huis be
vindt", zoals ze opmerkte.
Na dit officiële gedeelte begaf
Prins Bernhard zich naar de bar
van het Perscentrum, waar hij
geruime tijd met veel animo met
een aantal journalisten sprak.
d()N
MAAN
>P
ondei
op ondei
Mi f
21
6.43
18.53
4.57 13.35
22
6.41
18.55
5.36 14.50
23
tj.38
18.56
6.08 16.10
Een 31-jarige Italiaanse arbei
der, Paolo Caris, die na het uit
zitten in Oost-Duitsland van een
gevangenisstraf van één jaar
wegens het heipen ontsnappen
van Oostduitse vluchtelingen
kortgeleden in West-Berlijn is
aa. "omen, heeft daar woens
dag tijdens een persconferentie
verklaard in Oostduitse gevan
genissen minstens zestien an
dere buitenlanders te hebben
ontmoet, die op soortgelijke be
schuldigingen waren veroor
deeld. Daar waren Nederlanders,
Amerikanen, Fransen, Zwitsers
en Spanjaarden onder.
Volgens Caris, die uit Triest
afkomstig is en in West-Duits-
land werkte, wordt de betrok
ken regering door de Oostduitse
autoriteiten ingelicht a1- één van
haar staatsburgers veroordeeld
is. Als cleZe regering d"n de no-
Een produkt van de Sikkens Groep. di§e s'amen onderneemt, wordt
a rop van zijn straftijd vrijge
laten. Als voorbeeld noemde Ca
ris een Z».itserse graaf, die tot
drie jaar en zes maanden was
veroordeeld omdat hij zijn pas
poort aan een ^"-.tduil-ar had
afgestaan om deze het ontsnap
pen mogelijk te meken. De
Zwitserse regering bemoeide
zich ermee, met gevolg dat de
graaf onmiddellijk in vrijheid
werd gesteld. Caris zelf kreeg
s'-ebts één -, omdat hij ar
beider was, zo beweerde hij. Hij
moest echter zijn gehele straf
te uitzitten, omdat de Italiaan
se -ring voor hem geen moei
te had gedaan.
Volgens de Italiaan was het
eten in de Oostduitse gevange
nissen slecht; de meeste buiten
landers die hij kende, waren
minstens vijf kilo afgevallen.
In de laatste maand van zijn
gedwongen verblijf in Oost-
Duitsland had Caris van min
stens drie pogingen tot zelf
de veroordeelde in de regel vóór moord gehoord.
Tijdens dezelfde persconferen-
die, die was gearrangeerd door
de Westberlijnse anti-commu
nistische organisatie van voor
malige Oostduitse gevangenen,
werd ook een verklaring voor
gelezen van twee Oostduitse ex-
grenswachters, die in januari
naar West-Berlijn waren ont
snapt. Zij zeiden daarin dat de
Oostduitse autoriteiten bij de
grenzen tussen Oost- en West-
Berlijn als schildwacht geklede
poppen hebben opgesteld, om
aspirant-vluchtelingen af te
schrikken.
Beide grenswachters waren
bij hun vlucht van het dak van
een huis op Westberlijnse grond
gesprongen, waarbij zij hun
hielen braken. Zij worden nog
steeds in een ziekenhuis ver
pleegd. In ontruimde woonhui
zen langs de grenzen hebben de
Oostduitsers volgens hen ma
chinegeweren opgesteld om mo
gelijke massa-ontvluchtingen te
voorkomen.
De Verenigde Staten en de
zes Middenamerikaanse landen
zullen hun toezicht op zee en in
de lucht uitbreiden ter voorko
ming van verbreiding van onder
grondse activiteit uit Cuba over
Latijns-Amerika. Binnen de ter
ritoriale wateren zal deze wor
den onderschept, aldus een of
ficiële ,-,verklarin" v?" Jo
sé", uitgegeven na een confe
rentie van twee dagen tussen
Amerikaanse huwt
kroonprins van Sikkim
De 22-jarige voormalige Ame
rikaanse studente Hope Cooke is
woensdag in het huwelijk getre
den met de 39-jarige kroonprins
van de Himalaja-staat Sikkim,
luitenant-kolonel Maharadjah
Koemar Palden Thondup Anm-
gyai, een weduwnaar met drie
kinderen. Het huwelijk werd vol
trokken in de hoofdstad Sikkim.
Het was een Boeddhistische plech
tigheid, doch mej. Cooke legde de
huwelijksgelofte af volgens de
gebruiken der Amerikaanse Epis-
copootse (Protestantse) Kerk.
Sikim is een Indisch protecto
raat. Zijn heersers zijn afkomstig
uit Tibet. Zij hebben zich in de
zestiende eeuw in het land geves
tigd. Mej. Cocke is de eerste
vremdelinge, die door huwelijk
haar intrede in de vorstelijke
familie doet. Zij had de kroon
prins in 1958 te Darjeeling, in In
dia, ontmoet. Drie jaar later ver
loofde zij zich met hem. Het hu
welijk is uitgesteld, omdat de
Boeddhistische priesters in Sik
kim 1962 een onguntsig jaar acht
ten voor de voltrekking ervan.
Mej. Cooke kwam dinsdag uit
Calcutta in Sikkim aan, na een
rit van vier uur door de steile
bergen en dalen van Noord-Ben
galen. De vader van de bruide
gom ,de vorst van Sikkim Maha
radjah sir Tasji Namgyal, had
zich de hulp verworven der
bekendste goedweermakers in
Sikkim, die tot taak hadden alle
tegenwerkende duivels uit te
bannen en al hun occulte gaven
aan te wenden om een stralende
bruiloftsdag, te verzekeren.
De ï'ood, blauw en groen ge
verfde daken der huizen van Sik
kim vormden een kleurrijke ach
tergrond voor de plechtigheid
president Kennedy en de leiders
van de zes landen.
De verklaring zegt voorts dat
in april een bijeenkomst zal
worden gehouden om nieuwe
maatregelen ten aanzien van
het reizen op Cuba. f-n- de in
woners der zeven betrokken
landen voor te bereiden, onder
meer strengere controle op pas
poorten, snellere en vollediger
uitwisseling' van gegevens over
de bewegingen van personen,
het voeren van propaganda '-~r
Cuba en het vervoer van wapens
en geld tussen Cuba en de be
trokken landen. O-'racht zal
worden de medewerking van de
overige dertien leden-landen van
de Organisatie van Amerikaanse
Staten (O. A.S.) te verkrijgen.
De economische integratie van
Midden-Amerika moet worden
versneld, zo zegt de verklaring.
Voorzien wordt in een douane
unie om de handelingen van
Middenamerikaanse gemeen
schappelijke markt te verge
makkelijken, in een monetaire
unie en in hervormingen op het
gebied van landverdeling, be
lastingheffing, onderwijs, open
baar beheer en welzijnszorg.
President Kennedy heeft nieu-
we financiële hulp voor het
Middenamerikaanse economi
sche programma beloofd. Gis
teravond keerde hij naar Wash
ington terug'.
