Chinese kernbom in woestijn van
Sinkiang ontploft?
Gevechten tussen stamleden
en Poqo-nationalisten
in Transkei
Heerlijk bier
DONDERDAG 14 FEBRUARI 1963
19e Jaargang Nr 5837
OPSTAND TEGEN
CENTRALE REGERING
IN ZUID-KAS AI
Aanhangers van Kalondji
bestrijden regeringstroepen
FINS SCHIP „ALCA"
OP WESTERSCHELDE
DOORMIDDEN
GEBROKEN
HEVIGE AARDBEVING
IN ZUID-OOST-ITALIE
Zeer veel huizen
beschadigd
AMERIKA WIL DAT
OOK DE RUSSISCHE
TECHNICI UIT CUBA
ZICH TERUGTREKKEN
NEDERLAND ERKENT
REGERING VAN IRAK
HET WEER
HOOGWATER
RUIMTEVLUCHT
VAN GORDON COOPER
TOT HALF MEI
UITGESTELD
V.N.-plannen voor bespoediging
van bestuursoverdracht in
W. Nieuw-Guinea aan Indonesië
Verklaringen van Iraakse minister
van buitenlandse zaken
WEERBERICHT
ZON- en MAANSTANDEN
AMERIKAANS
PASSAGIERS
VLIEGTUIG MET
43 INZITTENDEN
VERONGELUKT
LAGERHUIS
VERWERPT DE
SOCIALISTISCHE
MOTIE VAN
WANTROUWEN
Frankering bQ abonnement: Terneuzen
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie adres; Noordstraat 55—57
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 01150 - 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ6,— oer Kwartaal: per
maand f2,—; per week 48 ct. Losse nrs 9
DE VRIJE ZEEUW
VerseWJnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 16 et; minimum per
advertentie f2,40.
Rubriek: Kleine Advertenties (géén Handels-
advertenties): 5 regels f 1,10. Iedere regel meer
22 et. Kleine Advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad. 20 cent meer.
Inzending advertenties te 's namiddags 2 uur.
Voor hst maandagnummer: zaterdags 10 uur.
SMEERBOEL
Een kijkje in een straat in de
Spaardammerbuurt in Amster
dam, welke woensdag eigenlijk
beter geschikt was veor amfibie
voertuigen.
Bemanning met sleepboten
van boord gehaald
Het Finse schip „Aica", dat
dinsdagavond ter hoogte van
Bath een aanvaring had met de
Zweedse boot „Avafors", is
woensdagmiddag doormidden
gebroken. Met behulp van sleep
boten is de bemanning van
boord gehaald. De wrakstukken
van de „Aica" liggen buiten de
vaargesfl ïn de Wastersciields.
Tot dusver is het personeel van
■de N.V. Aug. de Meijer Zonen's
Scheepvaart-, Expeditie- en Agen
tuur Maatschappij te Terneuzen
er niet in geslaagd iets te lossen
van de lading kali en stukgoede
ren. De door Muller's Sleepdienst
Rederij, eveneens uit Terneuzen,
aangewende pogingen om de „Ai
ca" alsnog te bergen, hadden tot
nog toe geen resultaat.
Het enige slachtoffer van de
aanvaring, de zeventienjarige
Finse motordrijver Johnny
Soederdall uit Strandnaess, is
dinsdagavond opgenomen in
het ziekenhuis te Hulst.
De jongen, die in zijn slaap
te kooi werd verrast, toen de
steven van het 10.810 ton me
tende Zweedse schip zich dins
dagavond in het achterschip
van de „Aica" boorde, maakt
het redelijk goed, zo wordt van
de zijde van het ziekenhuis
verklaard. De Finse zeeman is
herstellende van verscheidene
inwendige kneuzingen, die hij
bij de aanvaring opliep. Da
gevolgen van een eveneens
opgelopen shock is hij inmid
dels teboven.
ANTIVRIES
VOOR VOGELS
De chemische industrie komt
de vogels te hulp met een anti
vriesmiddel, dat hen beschermt
tegen vastvriezen aan het ijs.
Dit middel, propyleen glycol,
'S een vlo-' stof die normaal ge
bruikt wordt voor de vervaardi
ging van antivries voor auto's.
Propyloon glycol kan worden
gespoten op stro en rieten met
ten die op het ijs worden gelegd.
Door de antivrieswerking kun-
n-m de yonals er niet meer aan
vast vriezen.
Volgens dieren vtsen die het
middel hebben onderzocht, heeft
het geen schadelijke invloed op
de vogels.
Het blad „Indian Express"
meldde gisteren, dat China zijn
eerste kernbom tot ontploffing
heeft gebracht in de woestijn
van Sinkiang op 11 januari.
Volgens het bericht van de
..Indian Express" zijn in de
nacht van 11 januari trillingen
DEMONSTRATIE
IN KOEWEIT VOOR
OPSTAND IN IRAK
Dit is één van de eerste foto's
met betrekking tot de opstand in
Irak welke vanuit het buurland
Koeweit de buitenwereld hebben
bereikt.
Foto: Jongeren in Koeweit hou
den een demonstratie ten gunste
van de opstandelingen in Irak,
van wie zjj portretten meevoeren.
gevoeld in Bhoetan en Sikkim
die ongeveer 15 seconden aan
hielden. Ook waren ratelende
geluiden gehoord. Grote ver
lichte wolken zouden tezelfder
tijd gezien zijn boven de woes
tijn van Sinkiang.
Het Indische blad schrijft nog,
dat Tibetaanse vluchtelingen
hebben gezegd, dat de Chinezen
uitgebreide voorbereidingen had
den getroffen in Sinkiang om
een kernbom te laten ontploffen.
Een woordvoerder van het
Britse gezagsorgaan voor kern
energie heeft gezegd, niets ge
hoord te hebben over een Chi
nese kernbomexplosie. Het zou
voor hem een „verrassing" zijn
als het bericht van de „Indian
Express" waar zou zijn.
Enkele westelijke en neutrale
delegatiefunctionarissen bij de
ontwapeningsconferentie in Ge-
nève waren sceptisch gestemd
ten aanzien van het bericht over
een Chinese kernbomontplof
fing.
Kenjiro Shiga, directeur van
het Japanse defensiebureau,
heeft vorige maand gezegd, dat
aan de Japans-Amerikaanse
raadgevende veiligheidscommis
sie op 19 januax-i werd meege
deeld, dat China twee kex-nbom-
men had en binnen tien jaar een
volwaax-dige kernmogendheid
zou zijn.
Premier Ikeda van Japan heeft
woensdag in het parlement ge
zegd, dat hij meende te weten,
dat China binnen een jaar of
twee met kernbomproeven zou
kunnen beginnen. Maar het zou
tien jaar vergen voordat China
bruikbare kernwapens zou heb
ben.
In kringen van het Japanse
defensiebureau wordt sterk ge
twijfeld aan de juistheid van het
bericht van-de „Indian Express".
Amerikaanse militaire autoritei
ten in Japan beschouwen het
bericht als on waai-.
Woensdagochtend heeft zich te
Potenza in Zuid-Oost-Italië en
omgeving een hevige aardbeving
voorgedaan. De kerktoren van
Potenza scheurde. Verschrikte
inwoners renvlen de straat op.
De Cenzano. nabij Potenza,
werden verscheidene mensen
door vallend metselwerk licht
gewond. De schuk werd ook te
Bari en in andere steden in het
zelfde gebied gevoeld.
Zeventig procent van de hui
zen van de vierduizend inwoners
tellende en eveneens in de om
geving van Potenza gelegen
plaats Tito werd beschadigd,
evenals woningen in het na
burige Satriano.
De Vex-enigde Staten zullen de
Sowjet-Unie mededelen, dat de
terugtrekking binnen redelijke
tijd van ongeveer 17.000 Russi
sche „technici" uit Cuba zeer zou
bijdragen tot vermindering van
de internationale spanning, al
dus is van welingelichte Ameri
kaanse zijde vernomen.
Een boodschap in deze zin zal
door de Amerikaanse ambassa
deur in Moskou, Foy Kohier, aan
de Russische regei-ing worden
overhandigd wanneer hij heden
uit de Vei-enigde Staten in Mos
kou is teruggekeerd.
In het gebied van Transkei
zijn gevechten uitgebroken tus
sen, naar verluidt, troepen van
het stamhoofd Matanzima, die
hoofd is van het territoriale ge
zagsorgaan, en Poqo-nationalis-
ten. De troepen van Matanzima
worden gesteund door de Zuid-
afrikaanse politie.
De strijd wox-dt gevoerd in het
district Cofimvabam waar Ma
tanzima woont. Er zouden mins
tens 200 politiemannen en gewa
pende stamleden vechten met
een grote groep Poqo's en ande
ren.
De gevechten begonnen dins
dagavond toen leden van de Po-
qostam een hoofdman aanvielen,
die hulp vroeg aan Matanzima.
De Poqo's, die volgens de po
litie contact hebben met het vei--
boden Pan-Afrikaanse Congres,
worden verdacht van de moord
op vijf blanken, die vorige week
aan de oever van de rivier de
Basjee werden afgemaakt.
Transkei moet de eerste Ban-
toestaat met zelfbestuur in
Zuid-Afrika worden. Er wonen
1.258.000 negers, 18.000 blanken
en 13.760 kleurlingen.
Tot dusver zou bij de strijd,
die met assegaaien en bijlen
wordt gevoerd, een ernstig ge
wonde zijn gevallen.
Nationalisten in Transkei be
schouwen Matanzima als een
stroman van de Zuidafrikaanse
regerjng. Hij zou premier wor
den van het gebied als dit in
juni zelfbestuur krijgt.
Zijn voornaamste tegenstan
der is het stamhoofd Tembus,
die voorstander is van een ge
mengde maatschappij.
In totaal moeten er acht apar
te Bantoestaten komen.
Volgens de politiecomman-
dant te Oemtata, de hoofd
plaats van Transkei, had Ma
tanzima dinsdag di-ie vracht
auto's met manschappen met
politie-escorte naar een neder
zetting gezonden waar de moei
lijkheden waren ontstaan. Het
plaatselijke hoofd had veertig
stamleden laten weten, dat zij
hun hutten moesten verplaatsen.
De betrokkenen weigerden ech
ter. Daarop gaf het hoofd enige
van zijn mannen opdracht de
weigeraars te halen, maar deze
vielen de mannen van het plaat
selijke hoofd aan. Toen de te
hulp geroepen krijgers van Ma
tanzima met een dertigtal poli
tiemannen op het toneel ver
schenen, vluchtten de aanvallers
in de bossen. De politiemannen
namen niet deel aan de strijd.
Een woordvoex-der van het
ministerie van Buitenlandse Za
ken in Den Haag heeft woensdag
bekendgemaakt dat de Neder
landse regering de nieuwe x-ege-
ring van Irak heeft erkend.
DOOI ZET DOOK
Stond het weer woensdag nog
onder invloed van een opvullend
lagedrukgebied boven het Euro
pese vasteland, waarbij aan de
rand van een uitgestrekt sneeuw,
gebied wij vertoefden, het komen
de etmaal zal meer en meer de
invloed merkbaar worden van
een zeer diepe en omvangrijke
oceaandepressie op ongeveer
1000 km westelijk van Ierland.
De geleidelijk oostwaartse uit
breiding hiervan zal de wind in
West-Eux-opa zuidelijk doen wor
den, waarbij minder koude lucht
naar ons land zal gaan stromen.
De temperaturen zullen dan ook
tot enkele graden boven het
vriespunt oplopen. Vooralsnog
zal de grote hoeveelheid smelten,
de sneeuw een belangrijke-verde
re stijging van de temperatuur
verhinderen.
Een bij deze depressie beho
rend regengebied, dat grotendeels
over de Britse eilanden naar het
noorden wegtrekt, kan ons in de
middag vanuit het zuidwesten be
reiken en plaatselijk wat regen
brengen.
DONDERDAG 14 FEBRUARI
v.m. n.m.
Breskens 5.13 5.48
Temeuzen 5.48 6.13
Hansweert 6.28 6.53
Walsoorden 6.38 7.03
VRIJDAG 15 FEBRUARI
v.m. n.m.
Breskens 5.52 6.17
Terneuzen 6.27 6.52
Hansweert 7.07 7.32
Walsoorden 7.17 7.42
Volgens in Elisabethstad ont
vangen berichten is er in Zuid-
Kasai - Kongo's „diamantstaat"
een- georganiseerde opstand
tegen de centrale regering uit
gebroken.
Aanhangers van Albert Ka
londji, die Zich indertijd tot
koning van de provincie uitriep
en die thans in ballingschap in
Zwitserland verblijft, zouden
troepen van de centrale i-egering
bestrijden en de bevolking ter
roriseren.
Naar schatting 200.000 men
sen zouden uit steden en doi-pen
zijn gevlucht. Acht stamhoofden
die de centrale regering steunen
zijn verdwenen en men vreest
dat zij zijn gedood en opgegeten.
Het centrum voor de bemande
ruimtevaart in.. Houston, Texas,
heeft meegedeeld, dat de ruimte-
vlucht die Leroy Gordon Cooper
in april zou maken, is uitgesteld
tot half mei.
Deze vlucht, waarbij Cooper in
een Mercury-cabine 22 maal een
baan om de aarde zou moeten
beschrijven, was aanvankelijk
vastgesteld op 2 april, doch werd
daarna naar later in de maand
verschoven in verband met moei
lijkheden aan de Atlasraket die
Cooper met zijn ruimtevoertuig
in de ruimte zou moeten bx-en-
gen.
3622/?
De Verenigde Naties heJbben
woensdag plannen bekend ge
maakt om de overdracht van
het bestuur in Westelijk Nieixw-
Guinea aan Indonesië te bespoe
digen, hoewel' de datum voor de
definitieve overname bepaald
blijft op 1 mei.
In een .hier uitgegeven verkla
ring wordt gezegd dat overeenge
komen is dat de veiligheidstroe
pen van de V. N. die voor het
grootste deel uit Pakistanen be
staan - in „toenemende mate"
vervangen zouden worden door
Indonesische troepen tegen 16
april. De vervanging zou voltooid
zijn op 1 me:. De Nederlandse
ambténaren zouden naar ver
wacht wordt niet later dan 31
maart vervangen zijn door Indo-
nesiëi's.
De Vei\ Naties zouden Weste
lijk Nieuw Guinea op 1 mei ver
laten, met uitzondering van en
kele leden van de staf van de
boekhouding voor het regelen
van rekeningen. Gezegd wordt
dat de Nederlandse Handelmij in
Hollandia gei'eed is voor de over-
dracht van de zaken aan de
De nieuwe Iraakse minister
van Buitenlandse Zaken, Talab
Hoessein Sjabib, heeft woens
dag op een persconferentie te
Bagdad verklaard dat het nieu
we militaii-e bewind „geen enke
le buitenlandse inmenging in
Iraakse binnenlandse zaken" zal
gedogen. In antwoord op een
vx-aag over de houding van de
junta tegenover de communisten
verklaarde de minister dat deze
tegen dictatuur is, maar niet
teegen een of andere klasse of
sekte.
Hij vervolgde: „De opstand Is
erin geslaagd de Kassem-gezin-
de communisten te vernietigen.
Op elke eventuele andere poging,
om afbreuk te doen aan de
thans gevestigde regering, zal
op dezelfde wijze worden ge
reageerd".
medegedeeld door het K. N. M. I„
geldig tot hedenavond.
Zuidelijke wind.
In de ochtend nog enkele op
klaringen en lichte vorst Latex-
van het zuiden uit toenemende
bewolking met plaatselijk wat
regen. Tot matig of vrij krachtig
toenemende zuidelijke wind en
geleidelijke stijging van de tem
peratuur tot enkele graden boven
het vriespunt.
ZON MAAN
op onder op ondei
Febr.
13 8.01 17.48 23.07 10.10
14 7.59 17.50 10.29
16 7.55 17.54 1.17 11.12
17 7.54 17.56 2.23 11.39
18 7.52 17.58 3.28 12.1-
19 7.50 18.00 4.31 12.54
20 7.47 18.02 5.29 13.46
Sjahib zei ook dat het revolu
tionaire bewind zal werken voor
het herstel van de banden tussen
Arabieren en Koerden.
In antwoord op een vraag
over de betrekkingen tussen
Egypte en Irak verklaarde
Sjabib onder meer: „De regering
zal alles in het werk stellen om
samen te werken met de vrije
Arabische staten, teneinde tot
een alle x-abieren omvattende
eenheid te komen".
Bij de beantwoording van een
vraag over het lot van de voor
malige Iraakse ministers ver
klaarde Sjahib: „Zij werden al
lemaal gearresteerd. Onderzocht
wordt of hij zich, gedurende hun
ambtsperiode, aan misdrijven
hebben schuldig gemaakt. Zij,
die schuldig worden bevc -den,
zullen voor het gerecht worden
gedaagd, terwijl de andere zul
len worden vrijgelaten".
Minister Sjabib meende dat
het aantal slachtoffers van de
staatsgreep zeer gering was. Of
ficiële cijfers waren echter nog
niet beschikbaar.
„Onder het crude bewind zijn,
op last van premier generaal
Kassem, duizenden burgers ter
dood gebracht", aldus Sjabib.
Hij bevestigde dat de Iraakse
x-egering alle met oliemaatschap
pijen gesloten overeenkomsten
zal nakomen.
Sjabib verklaarde erder dat de
nieuwe regering een Op het so
cialisme gebaseerd programma
zal uitvoeren, met het doel
maatschappelijke rechtvaardig
heid te verwezenlijken en het
welzijn van hen, die in particu
liere- en of staatsbedrijven wer
ken te bevorderen.
In antwoord op de vraag wel
ke rol de socialistische Beaath-
partij in de omwenteling heeft
gespeeld, verklaarde de nieuwe
Iraakse minister van Buiten
landse Zaken dat alle bevol
kingsgroepen aan de opstand
hadden deelgenomen en tot het
welslagen ervan hadden bijge
dragen.
„De revolutie is ontsproten
aan de wil van het volk", be
sloot hij.
Bank van Indonesië. De heer
Chulam Abbas, directeur van de
afdeling financiën van de Untea,
zal deze week naar Djakarta rei
zen om te beraadslagen over de
overdracht.
In de verklax-ing wordt nog ge
zegd dat deze ontwikkelingen het
resultaat zijn van besprekingen
in Hollandia tussen de heer C.
V. Narasimhan, hoofd van het
kabinet van de secretaris-gene
raal der Vei'. Naties,, en de V. N.-
bestuurder in Nieuw Guinea dr
Abdoh. Hierbij wai'en ook de
commandant van de veiligheids-
ti-oepen, hoofdambtenaren van de
Ver. Naties en leden van de Ne-
clerlandse._en Indonesische ver-
bindingsmisssës aanwezig.
Narasimhan, die dinsdag uit
Djakai-ta is vertrokken, heeft vol
gens de verklaring aan president
Soekarno verslag uitgebracht
over het resultaat van deze be
sprekingen.
Een Boeing-straal vliegtuig van
de Northwest Airlines is dins
dagavond kort na het vertrek
uit Miami met 43 mensen aan
boord in de Everglade-moeras-
sen, ruim zeventig kilometer ten
westen van Miami, neergestort.
Alle 35 passagiers en acht be
manningsleden, onder wie vijf
stewardessen, zijn omgekomen.
Het toestel was onder buiig
weer uit Miami vertrokken, op
weg naar Chicago, doch onge
veer vijf minuten na het vertrek
ging het radiocontact met het
vliegtuig verloren, waarop on
middellijk op uitgebreide schaal
nasporingen werdén ingezet.
Ruim vijf uur later werd het
wrak gevonden, op ongeveer
tien kilometer afstand van een
verkeersweg die door dit schaars
bevolkte gebied loopt. Het wrak
lag midden in de moerassen.
Helikopterpiloten landden nabij
het verongelukte toestel en kon
den geen overlevenden aantref
fen.
Het Lagerhuis heeft dinsdag
avond met 333 tegen 227 stem
men een motie van wantrouwen
tegen de Britse consexwatieve
regering verworpen, die door de
socialistische oppositie was inge
diend.
In de motie werd vei'klaard,
dat de regering, „nu zij er niet
in is geslaagd een Britse toetre
ding tot de Europese Gemeen
schappelijke Markt te verzeke
ren, niet geacht kan worden de
vastbeslotenheid en de be
kwaamheid te bezitten, die nodig
zijn om Engelands moeilijkheden
te overwinnen".
Vervolgens werd een rege
ringsmotie goedgekeurd met 330
tegen 227 stemmen een meer
derheid van 103 stemmen. Hier
in wordt uiting gegeven aan
volledig vertrouwen in de vast
beslotenheid en bekwaamheid
der regering om de politieke en
economische toestand het hoofd
te bieden.
T
