Grondwets-wijzigingen kiesrecht
Het arbeidsverbod voor
14-jarige jongens
Eric de Noorman - Het raadsel EgU
VRTJDAG 25 JANUARI 1965
DE VRIJE ZEEUW
Pag. S
TROONOPVOLGING
GRONDWETS
WIJZIGING
BEROEPSGOEDEREN-
VERVOER DE
OPLOSSING BIJ HET
SNEEUWRUIMEN?
„KOUDETOESLAG"
OP UITKERINGEN
In het ijs vastgeraakte
veerboten bij Ooltgensplaat
weer losgekomen
Tijdens laatste dienst
DE BERGING VAN DE
„THUNTANK VII"
NOG WEINIG VAART
IN DE DUWVAART
Kortsluiting in een 50.000
volts-kabel zet Amsterdam-N.
in het donker
ARRESTATIE
VAN NEDERLANDER
IN SPANJE
KAMERLID STELT
VRAGEN OVER HET
ROTTERDAMSE
LEIDINGWATER
Moeder en drie Dochtertjes
door brand omgekomen
TEKORT BIJ DE
NED. SPOORWEGEN
DIT JAAR:
25 a 30 MILJOEN
TWEEDE KAMER
Het wetsontwerp tot wijziging
van de Grondwet tot verlaging
van de leeftijd voor het actief
kiesrecht van 23 jaar tot 21 jaar
werd zonder hoofdelijke stem
ming aanvaard.
Bij de artikeisgewijze behande
ling van het wetsontwerp tot
verlaging van de leeftijd voor
het passief kiesrecht (het recht
om gekozen te worden) diende
de heer Vondeling (Arb.) een
amendement in. Hierin wordt
voorgesteld de leeftijd voor het
lidmaatschap van de Tweede
Kamer te stellen op 23 jaar.
In het wetsontwerp wordt een
verlaging van de „leeftijdsdrem
pel" van 30 jaar op 25 jaar in
overweging gegeven.
De minister van Binnenlandse
Zaken bestreed het neergelegde
voorstel en zei o.m.: „Laten we
het bij een verlaging tot 25 jaar
houden, want anders zal het
wetsontwerp wellicht de eind
streep niet halen".
Het amendement-Vondeling
werd, na hoofdelijke stemming,
met 37 stemmen voor (P.v.d.A,,
P.S.P. en C.P.N) en 68 tegen
verworpen. Het ontwerp van wet
werd daarna z.h.s. aanvaard.
Het wetsontwerp tot handha
ving van de leeftijdsgrens van 30
jaar voor het lidmaatschap van
de Eerste Kamer kwam daarna
in stemming.
De heer Vondeling zeide tegen
te zullen stemmen. Zijn inziens
kan de leeftiidsgrens voor de
leden van beide Kamers gelijk
Zijn.
Het wetsontwerp werd bij zit
ten en opstaan aanvaard. Ook
het ontwerp van wet tot wijzi
ging van de grondwetsartikelen,
betrekking hebbende op Neder
lands Nieuw-Guinea, werd aan
genomen. De door mr. Kranen
burg terzake ingediende amen
dementen werden ingetrokken.
De Tweede Kamer aanvaardde
gistermiddag unaniem een ont
werp van riikswet tot wijziging
van de Grondwet m°t betrekking
tot de troonopvolging.
Ofschoon de minister van Bin
nenlandse Zaken, de heer Toxo-
peus, een amendement van de
commissie van voorbereiding in
zake gelijke behandeling van
mannelijke en vrouwelijke vor
sten of pretendenten bii een hu
welijk zonder wettelijke toe
stemming, ontried, werd dit door
de Kamer aanvaard.
Artikel 17 van de Grondwet
zal volgens dit Kamerbeslüit
moeten luiden: „Van de erföb-
volging, zowel voor zichzelf als
voor hun nakomelingen, ziin uit
gesloten alle kinderen geboren
uit een huwelijk, aangegaan
door een buiten gemeen overleg
met de Staten-Generaal. of door
een man of vrouw, die de kroon
van de referentie vorst kan be
ërven, binten de wet verleende
toestemming.
Het aangaan van een zodanig
huwelük heeft ten onziehte van
het bezit van en de opvolging tot
de kroon hetzelfde gevolg als
overlijden."
De voorzitter van de commis
sie, de heer Oud. verklaarde, dat
dit „fictieve overlijden" naar
Nu een groot aantal gemeen-
1 n in Nederland, gedwongen
door de ijzige en langdurige
winter, overweegt grote 'r.ves-
teringen te doen voor de aan
schaf van speciaal materieel om
van de enorme sneeuwmassa's
in hun straten verlost te wor
den, heeft de N. O. B.-wegtrans-
port als organisatie, waarin het
merendeel van de Nederlandse
transportondernemers is ver
enigd, zich tot de colleges van
burgemeester en wethouders
van deze gemeenten gewend
met de mededeling, dat deze
vaak bijzonder grote inves
teringen in het algemeen niet
Todig zullen zijn, indien men
van het huidige bestaande ver-
voerapparaat gebruik zou ma
ken.
Door de vorst en de sneeuw
is immers veel gespecialiseerd
materieel, zoals kipauto's, me
chanische graaf- en schepwerk-
tuigen e.d., die normaliter in de
bouw worden gebruikt, vrijge
komen, aldus de N. O. B.
Behalve dat er grote inves
teringen worden voorkomen, zou
hiermee tevens worden bereikt,
dat, indien men deze gespeciali
seerde vervoerbedrijven inscha
kelt, automatisch vakkundig
personeel ter beschikking komt,
hetgeen de afvoer van sneeuw
en ijs zeer zou versnellen, zo
meent de N. O. B.
unaniem oordeer de beste oplos
sing van het vraagstuk is, waar
bij de positie van mannen en
vrouwen gelijk is.
Zoals bekend zal na de Kamer
ontbinding dit ontwerp van rijks
wet door de nieuwe Tweede Ka
mer opnieuw moeten worden
„oedgekeurd.
In de vergadering van de Twee
de Kamer heeft de heer Seheps
(Arb.) gistermiddag de staats
secretaris van Sociale Zaken en
Volksgezondheid en de ministers
van Binnenlandse Zaken en van
Maatschappelijk Werk vragen
gesteld over het geven van een
tijdelijke toeslag op de sociale
uitkeringen in verband met de
huidige weersomstandigheden.
„Het feit, dat de gemeentelijk
te geven uitkeringen voor 20
voor gemeentelijke rekening ko
men, kan leiden tot het niet toe
staan van uitkeringen of tot een
geheel uiteenlopende behandeling
van de door de langdurige hevige
koude getroffenen", aldus de
heer Scheps.
Hij vroeg de bewindslieden of
zij alsnog bereid zijn tot een vol
ledige terugbetaling aan de ge
meenten van de uit te keren
extra bedragen.
De staatssecretaris van Sociale
Zaken en Volksgezondheid, de
heer Roolvink, deelde, in ant
woord op deze vragen, mee, dat
de regering de bezorgdheid over
de consequenties van de langdu
rige koude deelt. Hij zeide er van
overtuigd te zijn, dat de gemeen
ten in het algemeen zich van de
wettelijke plicht tot het doen van
extra-uitkeringen bewust zijn.
Mocht aan deze plicht onvoldoen
de uitvoering worden gegeven
dan hebben de gemeenteraden in
de allereerste plaats een taak. De
regering is tnans niet genegen
tot het toekennen van een „kou-
detoeslag", aldus de staatssecre
taris. Deze extra-maatregel zou
het vrijdag terzake met de Stich
ting van de Arbeid te voeren
overleg frusteren.
De minister van Binnenlandse
Zaken, mr. Toxopeus, merkte op
dat een verhoging van de alge
mene uitkering uit het gemeente
fonds niet mogelijk is. Op een
later tijdstip, bij de behandeling
van de begroting van het ge
meentefonds, zou de eventuele
vergoeding door het Rijk aan de
gemeenten voor hun extra-koude-
toeslagen aan de orde kunnen
worden gesteld.
De veerboten „Gorincliem 5"
en „Prinses Beatrix", die in de
nacht van woensdag op donder
dag in de Eluishaven onder Ooit
gensplaat in het ijs zijn vastge
raakt, zijn losgekomen' en aan
de pontons in de SluisJiaven af
gemeerd.
De sleepboot „Constantine", die
de veerboten te hulp was gesneld
maar in een ijsveld terechtkwam
en op een zandplaat voer, is in
middels ook viotgekomen, zodat
alle in moeilijkheden verkeren
de schepen thans veilig in de
Sluishaven zijn.
Tijdens de laatste dienst tus
sen Dintelsas en Ooltgensplaat is
woensdagavond de veerboot „Go-
rinchem 5" door een ijsschots de
Sluishaven onder Oolgensplaat
ingedrukt, waardoor het schip
dwars in de haven kwam te lig
gen en niet aan de ponton kon
aanleggen.
De sleepboot „Constantine" uit
Dordrecht heeft nog getracht het
schip recht te trekken, wat niet
gelukte.
Ook enkele vrachtwagens heb
ben van de wal af zonder succes
gepoogd de veerboot recht te
trekken.
De mensen konden via de wal
het schip verlaten. Daar op het
traject Dintelsas—Ooltgensplaat
thans twee veerboten in de vaart
zijn, kon het andere schip de
„Prinses Beatrix" die even later
uit Dintelsas was vertrokken,
de haven niet binnenlopen. De
sleepboot „De Broedertrouw 6"
die dit schip begeleidde, kreeg
een defect aan de keerkoppeling
en was niet in staat hulp te ver
lenen. De schipper, de heer Den
Boer, kon echter de Sluishaven
bereiken en wist daar de koppe
lingen te repareren. De „Prinses
Beatrix" moest zodoende op de
rivier blijven liggen en door de
sterke ebstroom en de grote ijs
velden dreef het schip steeds
meer af naar de omgeving van
de Steenbergsevliet. De sleep
boot „Constantine" ging de
„Prinses Beatrix" achterna. Met
fluitsignalen hield men contact
Later zag de kapitein van de
„Prinses Beatrix", de heer P.
Vos, toch nog kans om in het
duister en door het zware ijs de
Sluishaven weer te bereiken. Om
ongeveer tien uur kon hij het
schip met behulp van de sleep
boot „Broedertrouw 6" naast de
„Gorinchem 5" ligplaats laten
kiezen. Er waren in totaal twaalf
pasagiers op de „Prinses Bea
trix". Aan boord was het rustig
gebleven, zo vertelde de kapitein.
Er was wel enige spanning aan
de wal geweest.
De passagiers en de chauffeurs
waren vol lof over de bemanning
die alles heeft gedaan om het
schip weer in de goede koers te
krijgen en die tevens de passa
giers geruststelde.
Gistermiddag rond 14.00 uur
meerde de „Gele Zee" met achter
zich de 500 bruto ton metende
Zweedse kusttanker „Thuntank
VII", met naar alle waarschijn
lijkheid nog een groot deel van
de elf verdronken opvarenden
aan boord, af aan de Oude Sleep
boothaven in Europoort. Twee
bergingsvaartuigen, de „Bruin-
visch" en de „Walrus", zijn on
middellijk begonnen met de
voorbereidende bergingswerk
zaamheden. Men heeft thans de
„Thuntank VII" stevig verankerd
met kabels en stroppen. Vandaag
komt de drijvende bok „Simson"
in aktie om te proberen het vaar
tuigje te kantelen.
Men mag inderdaad met aan
zekerheid grenzende waarschijn
lijkheid aannemen, dat geen van
de opvarenden van de Zweedse
kusttanker er het leven heeft af
gebracht. Volgens deskundigen
is de „Thuntank VII" in een vlie
gende storm volledig omgesla
gen.
Als men de trieste stoet ziet,
mag men zonder enige overdrij
ving aannemen, dat geen van de
opvarenden er het leven heeft
afgebracht. Slechts een klein ge
deelte van de kiel steekt boven
het wateroppervlak uit. Als een
rode „potvis" wordt zo het ramp
scheepje binnengesleept.
WEER GEEN
VELDSPORTEN
DIT WEEKEINDE
Voor de vijfde achtereenvol
gende maal zijn de velden der
mate onbespeelbaar gebleken,
dat het bestuur van de K. N. V. B.
besloten heeft het volledige pro
gramma zowel amateur als
semi-prof voor zaterdag en
zondag af te gelasten. Het pro
gramma is wederom een week
/erschoven.
Ook alle voor dit weekeinde
/astgestel de hockey- en korfbal
wedstrijden gaan niet door.
Er bestaan plannen voor duw-
vaart op de Maasroute, maar
deze zal zich moeten aanpassen
aan de karakteristieken van
deze vaarweg. Er wordt in ons
land op het ogenblik niet ge
dacht aan aanvullingen van het
waterwegennet in verband met
de duwvaart.
Duwvaart ontwikkelt zich in
ons land nog slechts in hoofd
zaak op de Rijn.
Deze en andere mededelingen
over de duwvaart vindt men in
het eindverslag op de Begroting
van Verkeer en Waterstaat, welk
verslag is uitgebracht door de
vaste commissie voor Verkeer
en Waterstaat uit de Tweede
Kamer. In het algemeen wordt
aangenomen, zo blijkt uit het
verslag, dat duwvaart voorlopig
alleen van betekenis zal kunnen
zijn in pendelverkeer op een vast
traject. Mits daar ook nog de
zekerheid van een omvangrijk
en regelmatig aanbod van mas
sagoederen zich voordoet.
Om onze beide grote zeeha
vens voor duwvaart bereikbaar
te doen zijn, is verbetering van
enkele waterwegen nodig. Wel
iswaar zijn de' havenbekkens in
Rotterdam zelf reeds bereikbaar
voor deze vaart, doch aan te
leggen verbindingen van het
Europoort- en Botlekcomplex
via Hartelkanaal en Hellevoet-
sluis zal speciaal met het oog op
Rijnduwvaart gedimensioneerd
worden. Verder wordt overwo
gen om ten behoeve van de
duwvaart de spoorbrug over de
oude Maas in Dordrecht van
een brede en hoge doorvaart-
opening te voorzien.
Om Amsterdam bereikbaar te
maken voor Rijnduwvaart is een
verruiming van het Amsterdam-
Rijnkanaal nodig. Dat is een
kostbaar en omvangrijk werk
dat zeer lange tijd zal vorderen.
Door een schakelfout in de
centrale Noord, waardoor kort
sluiting ontstond in een 50.000
voltskabel, heeft een groot deel
van Amsterdam-Noord het in de
nacht van woensdag op donder
dag drie uur lang zonder elek
triciteit moeten stellen. Een
Waarom volstaan met een
voorwaardelijk arbeidsverbod
voor veertienjarige jongens?
Waarom geen absoluut verbod
met daaraan gepaard een verlen
ging van de leerplicht? Komen
er nog nadere mededelingen over
het beleid dat de regering bij de
leerplichtverlenging voornemens
is te voeren?
Dat zijn enkele vragen die bij
leden van de vaste commissie
voor Sociale Zaken en Volksge
zondheid uit de Tweede Kamer
zijn gerezen en die ze hebben
neergelegd in het voorlopig ver
slag dat is uitgebracht op het
wetsontwerp „voorwaardelijk ar
beidsverbod voor 14-jarige jon
gens"
De commissie-leden hebben
nog meer vragen. Enkele ervan
zijn: wordt er beschikt over ge
gevens betreffende het soort ar
beid welke 14-jarige jongens
thans verrichten: hoeveel meis
jes van 14 verrichten huishoude
lijke arbeid, is de tijd niet geko
men om ook die huishoudelijke
arbeid van 14-jarige meisjes aan
beperkingen te onderwerpen?
Enkele opmerkingen die in
het verslag nog worden gemaakt
zijn, dat de strekking van het
onderhavige wetsontwerp ernstig
teleurstelt en dat het ontwerp
onmogelijk zal kunnen worden
behandeld zonder daarin de vra
gen van leerplichtverlenging en
partiële vormingsplicht te be
trekken.
Vragen aan de minister
„Is het waar, dat begin decem
ber een Nederlands burger, B.
N., met vakantie op het eiland
Ibiza (Spanje) is gearresteerd,
vermoedelijk door de Spaanse
autoriteiten verdacht van mis
drijf, en vervolgens in de gevan
genis van Ibiza is ingesloten, al
waar aan de gevangenen geen
eten zou worden verstrekt," zo
heeft het lid van de Tweede
Kamer jhr. mr. M. van der Goes
van Naters (P.v.d.A.) schriftelijk
gevraagd aan de minister van
Buitenlandse Zaken, mr. J. M.
A. H. Luns.
Hij wil weten, of het waar is,
dat noch de Nederlandse consul
te Palma de Mallorca (waaron
der Ibiza ressorteert), noch de
vice-consul te Ibiza, hoewel zij
van de bovengenoemde feiten
kennis hebben gedragen, ooit
contact met gemelde Nederlan
der hebben opgenomen of voor
voedsel en bijstand hebben ge
zorgd.
Wil de minister in dezen de
vereiste maatregelen nemen en
zijn oordeel over de gesignaleer
de gegevens meedelen? zo
vraagt jhr. Van der Goes van
Naters tenslotte.
Het lid der Tweede Kamer
ir. S. A. Posthumus, heeft aan
de minister van Verkeer en Wa
terstaat, van Buitenlandse Za
ken en van Sociale Zaken en
Volksgezondheid schriftelijke
vragen gesteld over de kwaliteit
van het Rotterdamse leidingwa
ter.
Hij vraagt of het de ministers
bekend is, dat dit water „on
drinkbaar en ten dele zelfs on
bruikbaar" is geworden en of zij
bereid zijn in een korte nota
aan de Kamer mee te delen
"'elke maatregelen zijn en wor
den genomen om „dit ernstige
euvel" te voorkomen of te ver
helpen. De heer Posthumus stelt
verder de vraag of de ministers
bereid zijn deze nota op korte
termijn aan de Kamer te doen
toekomen zodat deze een grond
slag kan zijn voor de aanstaan
de discussies over de begroting
van Verkeer en Waterstaat.
schakelwachter in de centrale
liep door een steekvlam lichte
verwondingen op.
Even na elf uur 's avonds gin
gen alle lichten in de gehele stad
uit. Enkele tientallen seconden
later brandden ze weer in het
grootste deel van de stad. In het
deel van Amsterdam-Noord en
ten oosten van het Noordhol
lands kanaal en in het landelijk
gebied van Schellingwoude,
Ransdorp en Durgerdam bleef
het echter donker. Pas om twee
uur 's nachts had het van huis
gehaalde technische personeel
van het gemeentelijk energiebe
drijf de schade zover hersteld,
dat weer spanning kon worden
gegeven.
Het meest getroffen door de
storing waren de continu-bedrij-
ven in dit stadsdeel, zoals de
Amsterdamsche Droogdokmaat
schappij, de Draad- en Kabel-
fabriek „Draka" en de Konink-
i;ike Zwavelzuurfabrieken voor
heen Ketjen. Bij de A. D. M. werd
de nachtploeg, toen men hoorde
dat de duisternis wel enkele uren
zou aanhouden, naar huis ge
stuurd. Zowel bij de Draka als
bij de zwavelzuurfabriek bleven
de nachtploegen in de fabriek
om, na de stroomloze periode, de
installaties weer op gang te kun-
len brengen.
SIBERIë IN SIBERIë
Siberië is de naam van een ge
hucht by Hoogeveen. Er staan
vyftien boerderijen en het aantal
inwoners bedraagt nog geen
honderd. Siberië doet zijn naam
in deze tijd alle eer aan, met alia
consequenties van dien.
By de foto: Ondanks de
sneeuwbergen wordt getracht da
melk naar de fabriek te krUgen.
De bruine menie van melk
(slee)-rijder S. Otten zakte tij
dens een van de barre tochten
tot aan de buik in de sneeuw.
De heer Otten torende toen hoog
boven zijn trouwe vriendin uit,
Een klein drama in dat barre
Siberië.
LAWINE
In de stad Katsoejama, ia
Midden-Japan, zijn donderdag
ongeveer twintig mensen levend
begraven, toen een lawine drie
woonhuizen en vier andere ge
bouwen bedolf.
Familiedrama in Versoix
De avond was al gevallen, toen
de zevenjarige Gerard zoon
van een Nederlander, wonend in
de Geneefse voorstad Versoix
bij de buren kwam binnenrennen
en snikkend vertelde dat zijn
moeder hem bij zijn thuiskomst
uit school geslagen had en het
huis in brand wilde steken.
De geschrokken buren gingen
naar buiten en zagen de vlam
men al op de eerste verdieping
naar buiten slaan. De ijlings ge
waarschuwde brandweer wist de
brand te blussen. Zij vond in een
kamer het lijkje van het zes
jarige dochtertje van de Hollan
der, vastgebonden aan de radia
tor van de centrale verwarming.
Op een andere plaats trof zij de
reeds half-verkoolde lijken van
de moeder en nog twee dochter
tjes van resp. vier en één jaar
aan.
Vader was niet thuis. Hij was
nog op zijn kantoor.
Men vermoedt dat de moeder
in een vlaag van waanzin gehan
deld heeft. Zij was zeer emotio
neel en heeft naar het schijnt het
nieuws van het overlijden van
een familielid van haar man ia
Nederland niet kunnen verwer
ken.
4. In minder dan geen tijd is
Eric overeind. Hij haast zich met
Svein naar voren. „Een snel schip,
zo te zien," mompelt Eric fron
send, „maar het hangt een beetje
scheef. Hé, wat is dat?" Eensklaps
krijgen zij een klein roeibootje in
het oog dat met trage riemslagen
hun richting uitkomt.
„Die wilde zeker stiekem de
boel eens opnemen," gromt Svein,
„maar dat is ze niet gelukt, hèhè."
„Ahee, zeevaarders, ahee," roept
een der mannen op dat ogenblik.
„Ben ik terecht bij goed volk?"
„Zeker," antwoordt de Noorman
hem. „Van ons hebt ge niets te
vrezen." Eerder omgekeerd, denkt
hg, wanneer het tweetal dichter
bij komt, maar we zullen afwach
ten.
Lenig als een kat klautert een
van hen aan boord. Meer en meer
van Erics krijgers komen, gewekt
door het harde gepraat, van onder
het dekzeil vandaan, maar de
vreemdeling stoort zich niet aan
al die nieuwsgierige blikken.
„Ik zie, dat ik bij nette lieden
geraakt ben," knikt hij, terwijl zijn
zware oogleden, die hem een
beetje sloom uiterlijk geven, iets
omhoog gaan, „en dat komt goed
van pas. Ons schip is In het nood
weer nogal toegetakeld. Wilt ge
ons wat van uw manschappen ga
ven om te helpen ons bootje op
de wal te slepen?"
Het is een onschuldige vraag,
maar iets waarschuwt de Noor
man op zt)n hoede te zijn voor
deze vreemdeling.
De Nederlandse Spoorwegen
verwachten voor dit jaar een te
kort van 25 a 30 miljoen gulden
te hebben. De oorzaken van de
kostenstijgingen bij de N. S. zijn
niet van voorbijgaande aard en
in dit opzicht is er dus sprake
van een structurele ontwikke
ling.
Dit is een op vragen gegeven
antwoord van de staatssecretaris
van Verkeer en Waterstaat zo
als het is neergelegd in het eind
verslag van de vaste commissie
uit de Tweede Kamer dat die
commissie heeft uitgebracht op
de begroting van dit departe
ment.
De staatssecretaris kan niet
antwoorden op de vraag of de
exploitatiekosten bij de N. S. in
sterkere mate zijn gestegen dan
i andere vervoerstakken. Da
indruk bestaat niet dat het
spoorwegbedrijf in het alge
meen in betekenende mate meer
of minder loonintensief is dan
de overige vervoerstakken. In
1961 bedroegen de personeels
kosten bij de N. 3. ongeveer 42
van de totale kosten. Bij de auto.
busbedrijven ligt dat cijfer ge
middeld op 45
LEERLINGEN WILLEN
SCHOOL KOPEN
De leerlingen van een particu
liere school in de Zweedse
plaats Koeping hebben het
schoolhoofd aangeboden de
school van hem te kopen. De
studenten hadden eerst gedreigd
te zullen staken totdat het
schoolhoofd zou zijn afgetreden,
daar zij het niet eens waren met
de manier waarop de admini
stratie werd gevoerd en omdat
zij het salaris van het hoofd en
andere uitbetalingen te hoog
vonden. Het hoofd sloeg eerst
het koopaanbod zonder meer af
maar ging er later toch op in.
De meeste studenten komen uit
Noorwegen waar gebrek aan
technische scholen is.
